Amerikan Hukukunda Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi ve Türk Anonim Şirketler Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Hukuk düzenlerinde, şirket yöneticilerine görevlerini ifa ederken daha dikkatli ve tedbirli davransınlar diye bir takım yükümlülüklerin getirilmesi söz konusudur. Ancak yöneticilerin şahsen sorumlu tutulmalarını öngören bu sorumluluk rejimi, aynı zamanda yöneticilik yaptığı takdirde sahip olduğu yetenek ve vasıflar nedeniyle şirkete çok daha büyük faydalar sağlayabilecek kişileri, bu görevi üstlenmekten caydıracak bir etkiye de sahiptir. Nitekim, bu hususta getirilen, özellikle sert sorumluluk rejimleri, gerek yöneticilerin aleyhine dava açılması gerek neticesinde tazminat ödeme ihtimallerini artırarak, yönetici kişilerin bu süreçte kendilerini savunmak için yapmak zorunda kalacakları masraflar ve ödeyecekleri tazminat ve benzeri meblağlar nedeniyle, zarara uğramalarına neden olur. Şirketlerin, dolayısıyla onları yöneten kişilerin her zamankinden önemli bir rol oynadığı günümüz dünyasında, şirket yöneticilerinin bu riskini önlemek için, bir takım önlemlere başvurulduğu görülmektedir. Bunlardan, ülkemizde en çok bilineni yönetici sorumluluk sigortasıdır. Bir diğeri ise kökeni Amerika Birleşik Devletleri olan, şirket yöneticilerinin şahsi sorumlulukları bağlamında uğrayacakları zararın, şirket tarafından tazmini kurumudur. Türk Ticaret Kanunu'nun 202/5. maddesi ile getirilen düzenleme de esasen bu kurumun bir uzantısıdır.

Çalışmada yöneticilerin, şahsi sorumlulukları bağlamında uğradıkları zararın, şirket tarafından tazmini kurumu, bu kurumla aynı amaca hizmet eden diğer kurumlara da değinilerek, anonim şirketlere ilişkin Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır.