Temel Hukuk Dizisi Anayasa Hukuku (THD) (Temel Kavramlar ve Türk Anayasa Hukuku) Prof. Dr. Ömer Anayurt  - Kitap
Temel Hukuk Dizisi

Anayasa Hukuku (THD)

(Temel Kavramlar ve Türk Anayasa Hukuku)

5. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
520
Barkod:
9789750295232
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
375,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
4. baskı
Eylül 2022
345,00
185,00 (%46)
Kitabın Açıklaması
Hukuk Fakülteleri ve İİBF'lerdeki hukuk dersleri ve meslek sınavlarına yönelik, özel olarak hazırlanmış "Temel Hukuk Dizisi" kitapları sayesinde kısa zamanda ve pratik bir şekilde temel hukuk bilgisine sahip olabileceksiniz. Ders programları göz önünde bulundurularak hazırlanan Dizide, şematik ve öz anlatım, örnek soru-cevaplar ön planda tutularak, öğrencinin dersi kolay kavraması amaçlanmıştır.
Dizinin "Anayasa Hukuku" ismiyle yayınlanan bu kitabında; "Anayasa Hukukunun Temel Kavram ve Kurumları" ile "Türk Anayasa Hukuku'nun İlke ve Esasları" ele alınmıştır. Kitap, anayasa hukuku dersine muhatap fakülte ve yüksekokul öğrencilerinin ders kitabı ihtiyacını karşılamak üzere tasarlanmıştır. Ayrıca anayasa hukuku hakkında derli-toplu bilgiler edinmek isteyenlerin de ihtiyacını karşılayabilecek bir içeriğe sahiptir. Kitapta, gündelik hayatta sıkça karşılaşılan ve vatandaşlık kültürü bağlamında bilinmesi gerekli konularla, başta KPSS olmak üzere öğrenim sonrası sınavlarda karşılaşılacak alanlara daha fazla ağırlık verilmiştir. Konular, öğrenimi kolaylaştırmak amacıyla çok sayıda örnek, şekil ve tablo ile açıklanmış ve öğrenilenlerin pekiştirilmesi amacıyla da her bölüm sonunda çoktan seçmeli sorulara yer verilmiştir. Yeni baskıda da mevzuat güncellemeleri yapılmış, yeni şekiller eklenmiş, açıklamalar yeni örnekler ve güncel mahkeme kararlarıyla zenginleştirilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasaların Yapılış ve Değiştirilişleri
.
Devlet Tipolojisi
.
Hükümet Sistemleri
.
Anayasa Yargısı Modelleri
.
Türk Anayasa Tarihi
.
1982 Anayasasına Göre Devletin Nitelikleri
.
1982 Anayasasına Göre Devletin Temel Organları
.
Türk Anayasa Yargısı ve Bireysel Başvuru Yolu
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Beşinci Baskıya Önsöz 
5
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
31
Birinci Kısım
ANAYASA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
DEVLETİ SINIRLAMA ARACI OLARAK ANAYASALAR
I. ANAYASA VE ANAYASA HUKUKU KAVRAMI 
35
A. Anayasa Kavramının Tarihçesi 
35
B. Anayasa Kavramı: Felsefeden Realiteye 
36
C. Anayasa Hukuku 
38
1. Tanım 
38
2. Anayasa Hukukunun Kısımları 
38
II. ANAYASALARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
40
A. Anlamları Yönünden 
40
1. Geniş (Maddî) Anlamda Anayasa/Dar (Şeklî) Anlamda Anayasa 
40
a. Geniş Anlamda Anayasa 
40
b. Dar (Şekli) Anlamda Anayasa 
41
2. Ayrımın Anlamı ve Önemi 
41
B. Şekilleri Yönünden 
42
1. Yazılı Anayasalar 
42
2. Gelenek Ağırlıklı Anayasalar (“Teamülî Anayasalar”) 
42
C. Değiştirilişleri Yönünden 
43
1. Katı Anayasalar (Sert Anayasalar/Bükülmez Anayasalar) 
43
2. Esnek (Yumuşak) Anayasalar 
44
D. Anayasa Yazım Tekniği Yönünden Anayasalar: Düzenleyici /Çerçeve Anayasa Ayrımı 
44
III. ANAYASALARIN YAPILIŞI 
45
A. Kurucu İktidar Kavramı ve Niteliği 
45
B. Kurucu İktidarın Ortaya Çıktığı Durumlar 
46
1. Yeni Bir Devletin Kurulması 
46
2. Mevcut Devletin Anayasal Düzeninin Şiddet Yoluyla Ortadan Kalkması 
47
3. Halkın Kendi Anayasasını Yenileyebilme Hakkı 
47
C. Anayasa Yapım Yöntemleri: Kurucu İktidarın Kullanım Biçimleri 
48
1. Otoriter Yöntemler 
48
2. Demokratik Anayasa Yapımı 
49
a. Kurucu Referandum Yöntemi 
49
b. Konvansiyon Yöntemi 
50
3. Kurucu Plebisit Yolu (Plebisiter Kuruculuk) 
50
IV. ANAYASALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ: “KURULU İKTİDAR” 
51
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
53
İkinci Bölüm
KURUMSALLAŞMIŞ BİR GÜÇ OLARAK DEVLET
I. DEVLETİN TANIMI VE KURUCU UNSURLARI 
55
A. Ülke Unsuru (Fiziksel unsur) 
56
B. Topluluk Unsuru (Sosyal–Beşerî Unsur) 
56
1. Nesnel Millet Anlayışı 
57
2. Öznel Millet Anlayışı 
57
3. Değerlendirme 
58
C. Egemenlik (Hukuksal Unsur) 
58
1. Teokratik Egemenlik Anlayışı 
59
a. “Doğa–Üstü” İlahi Hukuk Görüşü 
59
b. “Providansiyel” (Aşkın) İlahi Hukuk Görüşü 
60
c. Değerlendirme 
60
2. Egemenliğin Kaynağının Beşerîleşmesi 
60
a. Halk Egemenliği Teorisi 
61
b. Millet Egemenliği Teorisi 
61
c. Egemenliğin Bugünkü Durumu 
62
II. DEVLETİN TÜZEL KİŞİLİĞİ VE SONUÇLARI 
62
III. DEVLETİN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
63
A. Şekilleri Bakımından Devletler: Cumhuriyetler ve Monarşiler 
64
B. Teşkilât Yapıları Bakımından Devletler 
65
1. Üniter Devletler (Tekçi, Tek Yapılı, Basit Devletler) 
66
2. Bölgeli Devlet 
66
3. Birleşik Devletler (Mürekkep Devletler): Türünün Tek Örneği Olarak Federal Devletler 
67
a. Tanım ve Çerçeve 
67
b. Federal Devletin Özellikleri ve Üniter Devletten Farklılıkları 
68
c. Federal Devletlerin Konfederasyonlardan Farkı 
68
d. Federal Devletler ile Bölgeli Devletlerin Karşılaştırılması 
69
C. Egemenliğin Kaynağı Bakımından 
70
1. Laik Devlet 
70
2. Teokratik Devlet 
71
D. Siyasal Yapılarına Göre Devletler 
72
1. Totaliter Devletler 
74
2. Otoriter Devletler 
75
3. Demokratik Devletler 
76
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
77
Üçüncü Bölüm
ÇOĞULCU DEMOKRASİLER VE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
I. DEMOKRASİ KAVRAMI VE ÇOĞULCU DEMOKRASİLERİN TEMEL İLKELERİ 
79
A. Demokrasi Kavramı ve Günümüzdeki Anlamı 
79
B. Çağdaş Demokrasinin Temel Gerekleri 
80
1. İktidarın Seçim Yoluyla Değiştirilebilir Oluşu 
80
2. Katılımcılık 
81
3. Çoğunluk İlkesi: Çoğunluğun Anayasal Yönetimi 
81
4. Muhalefetin Varlığı 
81
5. Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi 
82
6. Güçler Ayrılığı 
82
7. Çok Partili Siyasal Yaşam 
82
8. Hukukun Üstünlüğü 
82
II. EGEMENLİĞİN KULLANIMINA GÖRE DEMOKRASİ UYGULAMALARI 
83
A. Doğrudan (Aracısız–Temsilsiz) Demokrasi 
83
B. Temsili Demokrasi 
83
C. Yarı Doğrudan Demokrasi 
84
1. Halk Vetosu 
84
2. Halkın Kanun Girişimi (Teklifi) 
85
3. Referandum 
85
4. Halkın Geri Çağırması (Temsilcinin Azli) 
86
III. ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE HÜKÜMET SİSTEMLERİ 
87
A. Güçler Ayrılığı Düşüncesi ve Hükümet Sistemleri 
87
B. Güçlerin Esnek Ayrılığı: Parlamenter Sistemler 
88
1. Güçlerin Denkliği ve İş Birliği 
89
2. İki Yapılı–İkici Yürütme 
89
3. Devlet Başkanının Siyasal Sorumsuzluğu 
90
4. Hükümetin ve Bakanların Yasama Organı Önünde Siyasal Sorumluluğu 
91
5. Yürütmenin Yasamayı Fesih Yetkisi 
91
C. Güçlerin Sert Ayrılığı: Başkanlık Sistemi 
92
1. Monist Yürütme (Tek Yapılı/Tek Başlı) 
92
2. Organların Birbirinden Bağımsızlığı 
93
a. Organların Göreve Gelişinde Bağımsızlık (Organik Sert Ayrılık) 
93
b. Organların Görevlerinde Bağımsızlık (İşlevsel Sert Ayrılık) 
93
c. Organların İlişkilerinde Bağımsızlık 
94
D. Karma Hükümet Sistemleri 
94
1. Başkan Ağırlıklı Karma Sistemler 
95
a. Yarı Başkanlık Sistemi 
95
b. Başkancı Yapılar 
96
2. Parlamento Ağırlıklı Karma Sistemler: Meclis Hükümeti Sistemi 
97
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
99
Dördüncü Bölüm
EGEMENLİĞİN İFADESİ ARAÇLARI OLARAK SİYASAL PARTİLER
I. SİYASAL PARTİ KAVRAMI ve SİYASAL PARTİLERİN İŞLEVLERİ 
101
A. Tanım 
101
1. Amaç Unsuru 
101
2. Teşkilat Unsuru 
102
3. Süreklilik Unsuru 
102
B. Siyasal Partilerin İşlevleri 
102
1. Toplum Çıkarlarını Birleştirmek 
102
2. İktidarı Kullanma, Denetleme ve Muhalefet İşlevi Görmek 
102
3. Siyasal Kadroların Yetiştirilmesini Sağlamak 
103
4. Halkla Yönetim Arasında İletişim Kanalı Oluşturmak 
103
5. Siyasal Sosyalleşme İşlevi Görmek 
103
C. Siyasal Partilerin Hukuksal Niteliği 
103
II. SİYASAL PARTİLERİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ ESASLARI 
105
A. Kuruluşları 
105
B. Partilere Devlet Yardımı 
105
C. Siyasal Partilerin Denetimi 
107
1. Malî Yönden Denetim 
107
2. Faaliyetleri Yönünden Denetim 
108
a. Tüzük ve programlara yönelik yasaklamalar 
108
b. Eylemlere yönelik yasaklamalar 
109
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Siyasal Partilere Yaklaşımı 
110
III. SİYASAL PARTİLERİN SINIFLANDIRILMASI 
111
A. Yapılarına Göre 
111
1. Kadro (komite) partileri 
111
2. Kitle Partileri 
112
B. İdeolojik Türdeşlikleri Yönünden 
112
1. Türdeş Partiler 
112
2. Türdeş Olmayan Partiler 
112
C. Disiplinleri Yönünden 
113
1. Disiplinli Partiler 
113
2. Serbest Partiler (Disiplinsiz Partiler) 
113
IV. PARTİ SİSTEMLERİ VE SONUÇLARI 
114
A. Tek Partili Sistemler 
115
B. İki Partili Sistemler 
116
C. Çok Partili Sistemler 
117
1. Katı Çok Partili Sistem 
117
2. Esnek (Ilımlı) Çok Partili Sistem 
117
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
118
Beşinci Bölüm
EGEMENLİĞİN KULLANIMINA KATILIM ARACI OLARAK SEÇİMLER
I. DEMOKRATİK SEÇİMLERİN HÂKİM İLKELERİ 
121
A. Genel Oy 
122
B. Eşit Oy 
123
C. Gizli Oy, Açık Sayım İlkesi 
123
D. Doğrudan Oy 
124
E. Bireysel Oy İlkesi 
125
F. Serbest Oy İlkesi 
125
G. Yargı Gözetimi ve Denetiminde Oy 
126
II. TEMSİLCİLERİN BELİRLENMESİ YÖNTEMİ OLARAK SEÇİM SİSTEMLERİ 
127
A. Genel Olarak 
127
1. Seçim Çevresi Kavramı 
127
2. Seçim Çevresine Göre Seçimler 
128
B. Seçim Sistemleri 
128
1. Çoğunluk Sistemi 
129
a. Çoğunluk Sisteminin Uygulama Modelleri 
129
b. Çoğunluk Sistemlerinin Genel Olarak Değerlendirilmesi 
131
2. Nispî Temsil Sistemi (Orantılı Temsil) 
131
a. Genel çerçeve 
131
b. Artık oyların değerlendirilmesi 
133
c. Nispi temsil sistemine ilişkin genel değerlendirme 
136
3. Karma (Melez) Seçim Sistemleri 
137
C. Seçim Sistemlerinin Doğurduğu Sonuçlar 
137
D. Seçim Barajları 
138
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
140
Altıncı Bölüm
DEVLET İKTİDARININ SINIRLANDIRILMASI ARACI OLARAK ANAYASALLIK DENETİMİ
I. ANAYASANIN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMI 
143
II. ANAYASAL ÜSTÜNLÜĞÜN KURUMSAL GÜVENCESİ: ANAYASALLIK DENETİMİ 
145
III. ANAYASA YARGISININ ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI 
147
A. Denetim Sistemi Yönünden Anayasa Yargısı 
147
1. Amerikan Modeli 
147
2. Avrupa Modeli (Kelsen Modeli) 
148
3. Her İki Modelin Tablo Eşliğinde Karşılaştırılması 
149
B. Zaman Bakımından Anayasa Yargısı 
150
1. Önleyici Denetim (A Priori Denetim) 
150
2. Düzeltici Denetim (Bastırıcı, A Posteriori) 
150
IV. ANAYASA YARGISINDA DAVA TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ESASLARI 
150
A. İptal Davası (İptal Yolu, Soyut Norm Denetimi) 
151
B. İtiraz Davası (Def’i Yolu, Somut Norm Denetimi) 
151
C. Bireysel Başvuru Yolu 
152
V. ANAYASA YARGISINDA ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI VE ALANI 
153
A. Denetim Kapsamı 
153
1. Şekil Yönünden 
153
2. Esas (Öz) Yönünden 
153
B. Denetimin Alanı (Denetime Tabi İşlemler) 
153
1. Kanunlar (Her Ülkede) 
154
2. Yasama İçtüzükleri 
154
3. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri 
154
4. Uluslararası Sözleşmeler 
154
5. Referandumlar 
154
6. Anayasa Değişiklikleri 
155
VI. MAHKEMELERİN GÖREV ALANLARI: BELLİ BAŞLI İŞLEVLERİ ÜZERİNE 
155
A. Hak ve Özgürlükleri Koruma, Hukuk Devletini Güçlendirme İşlevi 
155
B. Yetki Dağılımından Doğan Uyuşmazlıkları Çözme 
156
1. Devlet Bileşenleri Arasında Yetki Dağılımından Kaynaklanan Uyuşmazlıklar 
156
2. Devlet Organları Arasında Çıkan Yetki Uyuşmazlıkları 
157
C. Ulusal Düzeyde Seçim ve Referanduma İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümü 
157
D. Siyasal Partilerin Kapatılmaları ve Malî Denetimleri 
157
VII. ANAYASALLIK DENETİMİNDE ÖLÇÜ (REFERANS) NORMLAR 
158
VIII. ANAYASA YARGISINDA YÜRÜRLÜĞÜ DURDURMA (GEÇİCİ TEDBİR KARARI) 
159
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları 
161
İkinci Kısım
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Birinci Bölüm
OSMANLI–TÜRK ANAYASA TARİHİ
I. OSMANLI–TÜRK ANAYASACILIK HAREKETLERİNİN GENEL ÇERÇEVESİ 
165
II. YAZILI ANAYASA ÖNCESİ DÖNEM 
167
A. Sened–i İttifak 
167
B. Tanzimat Fermanı 
169
1. İlkeleri 
170
2. Niteliği 
171
3. Belgenin Normatif Gücü 
172
C. Islahat Fermanı 
173
1. Fermanın Temel İlkeleri 
174
2. Fermanın Niteliği ve Yaptırımı 
175
III. İLK YAZILI ANAYASA: KANUN–I ESASİ VE 1909 DEĞİŞİKLİKLERİ 
176
A. Devletin Temel Nitelikleri 
177
B. Devletin Siyasal Yapısı ve Temel Organları 
177
1. Yasama Organı 
178
2. Yürütme Organı 
179
B. Hak ve Özgürlükler 
180
C. Anayasanın Uygulanması ve 1909 Değişiklikleri 
181
IV. 1921 ANAYASASI 
183
A. Ulusal Kurtuluş Hareketi ve İlk TBMM’nin Açılması 
183
B. 1921 Anayasası’nın Özellikleri 
185
C. Anayasada Değişiklik 
186
V. 1924 ANAYASASI 
187
A. Anayasanın Hazırlanışı 
187
B. 1924 Anayasası’nın Belirgin Özellikleri 
188
C. Yasama ve Yürütme İlişkileri Açısından Hükümet Sistemi 
190
D. Temel Hak ve Özgürlükler 
191
D. 1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler 
192
D. Anayasanın Uygulanması 
193
VI. 1961 ANAYASASI 
196
A. Askeri Darbe ve Geçici Anayasa Süreci 
196
B. Anayasanın Hazırlanması, Kabulü ve Yürürlüğe Girişi 
198
C. 1961 Anayasası’nın Getirdiklerinden Öne Çıkanlar 
200
D. Anayasanın Uygulanması ve Geçirdiği Değişiklikler 
202
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
205
İkinci Bölüm
1982 ANAYASASININ YAPILIŞI VE DEVLETİN
TEMEL İLKELERİ
I. YAPILIŞI VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞİ 
207
A. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi ve “Anayasasızlaştırma” Süreci: Geçici Anayasa 
207
B. Kurucu Meclis Oluşumu ve Görevleri 
208
1. Oluşumu 
208
2. Görevleri ve Meclis Bileşenlerinin Aralarındaki İlişkiler 
210
C. Anayasanın Hazırlanması ve Halkoylaması 
211
II. 1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET ŞEKLİ 
212
III. DEVLETİN ANAYASAL KİMLİĞİ YA DA CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ 
214
A. Toplumun Huzuru, Milli Dayanışma ve Adalet Anlayışı 
216
B. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi 
216
C. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet Anlayışı 
216
D. Başlangıçta Belirtilen Temel İlkelere Dayalı Devlet 
218
E. Demokratik Devlet İlkesi 
220
1. Genel Çerçeve 
220
2. 1982 Anayasası ve Siyasal Partiler Düzeni 
221
a. Siyasal Parti Kurma Özgürlüğü 
221
b. Siyasal Parti Üyeliği 
222
c. Siyasal Partilerin Devlet Yardımından Yararlanması 
223
d. Siyasal Partilerin Yükümlülükleri 
224
e. Siyasal Partilere Uygulanacak Yaptırımlar ve Sonuçları 
225
f. Kapatma Kararının Sonuçları 
227
F. Laik Devlet İlkesi 
227
G. Sosyal Devlet İlkesi 
230
H. Hukuk Devleti İlkesi 
232
IV. DEVLETİN YAPISI VE SEMBOLLERİ 
234
V. BAĞIMSIZ BİR DEVLET İLKESİ OLARAK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK 
236
A. Mutlak Eşitlik 
237
B. Nispi Eşitlik 
238
C. Nispi Eşitliğin Özel Bir Türü Olarak Pozitif Ayrımcılık 
239
1. Pozitif Ayrımcılık Kavramı 
239
2. Pozitif Ayrımcılığın Türk Anayasa Hukukunda Yeri 
240
D. Eşitlik İlkesinin Muhatabı 
242
E. Eşitlik İlkesine Uyulup Uyulmadığının Tespitinde Yargısal Metodoloji: “İkili Test” 
243
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
245
Üçüncü Bölüm
1982 ANAYASASINDA TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ
I. TERMİNOLOJİK TARTIŞMALAR 
250
A. İnsan Haklarına Saygılı Devlet–İnsan Haklarına Dayalı Devlet 
250
B. Doğal Hak Yaklaşımı/Pozitivist Yaklaşımı Paradoksu 
251
C. Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği (AY, m. 12) 
252
D. Hak/Özgürlük 
253
II. ANAYASAL HAKLARIN SINIFLANDIRILMASI 
255
A. Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılmasındaki Amaç 
255
B. 1982 Anayasası’nda Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılması 
255
1. Kişi Hakları ve Ödevleri 
256
2. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler 
257
3. Siyasal Haklar ve Ödevler 
258
C. 1982 Anayasasının Sınıflandırmaya Bağladığı Sonuçlar 
259
1. Düzenleme Aracında Farklılaşma 
259
2. Devletin Yükümlülüklerinin Farklılaşması 
260
III. ANAYASAL HAKLARIN SINIRLARI 
261
A. Anayasal Sınırlar 
261
B. Ontolojik Sınırlar (Hakkın Doğasında Mündemiç Sınır) 
261
C. Kanunlardan Kaynaklanan Sınırlar 
262
IV. ANAYASAL HAKLARA MEŞRU MÜDAHALELER VE UYULACAK TEMEL İLKELER 
262
A. Anayasal Hakların Sınırlandırılması 
263
1. Sınırlamanın Kanuniliği İlkesi 
264
2. Sınırlamanın Nedene Bağlılığı İlkesi 
265
3. Sınırlamanın Hakların Özüne Dokunmaması 
268
4. Sınırlamaların Ölçülülük İlkesine Uygun Olması 
270
5. Sınırlamanın Demokratik Toplum Düzeninin Gereklerine Aykırı Olamaması 
272
6. Sınırlamanın Anayasasının “Sözüne ve Ruhuna Uygun Olması 
273
7. Sınırlamanın Laik Cumhuriyetin Gereklerine Aykırı Olmaması 
273
B. Anayasal Hakların Kötüye Kullanılması Yasağı 
274
C. Anayasal Hakların Durdurulması 
275
1. Uyulacak Temel İlkeler 
276
2. Çekirdek Haklara İlişilememesi 
276
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
278
Dördüncü Bölüm
1982 ANAYASASINDA YASAMA ORGANI (TBMM)
I. GENEL OLARAK 
281
II. YASAMA ORGANININ OLUŞUMU 
282
A. Tek Meclisli Yasama ve Üye Sayısı 
282
B. Genel Seçimler (Olağan Seçimler) 
283
1. Yasama Döneminin Sona Ermesi (m. 77) 
283
2. Yasama Dönemi Sona Ermeden Seçim 
285
a. TBMM’nin “Seçimleri Yenileme” Kararıyla (AY, m. 116/1) 
286
b. Cumhurbaşkanının Seçimleri Yenileme Kararıyla (AY, m. 116/2) 
287
c. Genel Seçimlere Bir Yıl veya Daha Az Bir Süre Kala Cumhurbaşkanlığı Makamında Boşalmanın Ortaya Çıkması (AY, m. 106) 
288
C. Ara Seçimler (AY, m. 78) 
288
1. Ara Seçim Kuralları ve Şartları 
289
2. Ara Seçimin Zamanını Belirleme 
289
III. TBMM ÜYELERİNİN SEÇİMİNDE UYGULANAN SEÇİM SİSTEMİ 
290
A. Seçim Kanunlarının Anayasal İlkeleri 
290
B. Türk Seçim Sistemi ve Seçim İttifakları 
291
1. Seçim Sisteminin Niteliği 
291
2. İttifaka Dayalı %7 Ulusal Barajlı d’Hondt Sistemi 
292
IV. MİLLETVEKİLİ SEÇİLME VE SEÇME ŞARTLARI 
295
A. Milletvekili Seçilme Şartları 
295
1. Vatandaşlık 
295
2. Yaş 
295
3. Kısıtlı Olmamak 
296
4. Askerlikle İlişiği Olmamak 
297
5. En Az İlkokul Mezunu Olmak 
298
6. Belirli Suçlardan Dolayı Hüküm Giymiş Olmamak 
298
a. Affın Etkisi 
300
b. Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi 
300
7. Kamu Hizmeti Yasaklısı Olmamak 
301
B. Adaylık ve Değerlendirilmesi 
302
C. Seçmenlik Şartları (Seçme Yeterliliği) 
304
1. Genel Şartlar 
304
2. Seçme Şartlarını Taşısalar da Özel Durumları Nedeniyle Seçme Hakkından Mahrum Olanlar 
304
D. Seçim İlkeleri ve Seçim Kurulları 
306
1. Seçimlerin Anayasal İlkeleri 
306
2. Seçim Yargısı 
307
a. Seçim Kurulları 
308
b. Yüksek Seçim Kurulu’nun Yapısı ve Niteliği 
309
V. MİLLETVEKİLLİĞİNİN KAZANILMASI 
311
A. Milletvekili Sıfatının Kazanılması ve Yasama Görevine Başlanılması 
311
1. Sıfatın Kazanılması Zamanı ve Buna Bağlı Sonuçlar 
311
2. Yasama Görevine Başlaması 
313
3. Yeminden Kaçınma ve Buna Bağlanan Sonuç 
313
a. TBMM İçtüzüğünün Anayasaya Aykırılığı Sorunu 
314
b. Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı 
314
B. Temsilcilik Görevinin Niteliği 
316
VI. TBMM ÜYELERİNİN YASAMA BAĞIŞIKLIKLARI 
316
A. Yasama Sorumsuzluğu 
317
B. Yasama Dokunulmazlığı 
319
1. Tanım ve Özellikler 
319
2. Dokunulmazlık Dışı Alanlar 
320
3. Dokunulmazlığın Kaldırılması ve Bu Karara Karşı Başvuru 
322
C. Yasama Ayrıcalıkları Karşılaştırma 
323
VII. TBMM ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ 
323
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları 
326
Beşinci Bölüm
YASAMA YETKİSİ VE TBMM’NİN İŞLEYİŞ ESASLARI
I. YASAMA YETKİSİNİN NİTELİKLERİ 
329
A. Yasama Yetkisinin Konu Bakımından Genelliği (Mutlaklığı) İlkesi 
330
1. Tanım ve Çerçeve 
330
2. Türk Anayasa Hukukunda Yasamanın Genelliği İlkesi 
331
B. Yasama Yetkisinin Asliliği İlkesi 
332
C. Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi 
334
II. TBMM’NİN GENEL GÖREV VE YETKİLERİ 
335
A. Kanun Faaliyeti 
336
1. Teklif (Öneri) ve Karar 
336
2. Kanunların Yayımı ve Yürürlüğe Girişi 
338
a. Cumhurbaşkanının Kanunlar Üzerinde Yetkisi 
338
b. Yayım ve Yürürlüğe Girmesi 
340
B. Genel ve Özel Af Çıkartma Yetkisi 
341
C. Savaş İlânı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin Yabancı Ülkelere Gönderilmesi (AY, m. 92) 
342
D. Milletlerarası Sözleşmelerin Onaylanmasının Uygun Bulunması
(AY, m. 90) 
342
A. TBMM İçtüzükleri 
345
B. TBMM Başkanlık Divanı 
346
C. Komisyonlar ve Siyasal Parti Grupları 
347
1. TBMM Komisyonları 
347
2. Siyasal Parti Grupları 
348
D. TBMM’nin Toplantıları, Tatil ve Ara Vermesi 
349
E. TBMM’nin Toplanma ve Karar Yetersayısı 
349
1. Toplantı Yeter Sayısı 
350
2. Karar Yeter Sayısı 
350
a. Genel Karar Yeter Sayısı 
351
b. Özel Karar Yeter Sayısı (Nitelikli Çoğunluk) 
352
IV. TBMM’NİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI (m. 98) 
353
A. Genel Görüşme (AY, m. 98) 
354
B. Meclis Araştırması (AY, m. 98) 
354
C. Yazılı Soru (AY, m. 98/5) 
355
D. Meclis Soruşturması (AY, m. 98/4, m. 105/5, 6, 7) 
356
V. TBMM KARARLARI VE ANAYASAL AÇIDAN DOĞURDUĞU SONUÇLAR 
356
A. Tanım ve Çerçeve 
356
B. TBMM Kararlarının Denetimi 
357
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
359
Altıncı Bölüm
1982 ANAYASASINDA YÜRÜTME ORGANI
I. CUMHURBAŞKANI 
362
A. Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları (m. 101/1) 
363
B. Adaylık ve Seçim Yöntemi (AY, m. 101) 
363
1. Aday Gösterilme 
363
2. Seçim Yöntemi (AY, m. 101/5) 
364
C. Cumhurbaşkanının Göreve Başlaması ve Görev Süresi 
364
1. Göreve Başlaması 
364
2. Görev Süresi 
366
D. Cumhurbaşkanı Seçimine Gidilme Durumları 
368
1. Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Seçiminin Eş Zamanlı (Aynı Anda) Yapılacağı Haller 
368
2. Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Tek Başına Yapılacağı Haller 
369
E. Cumhurbaşkanının Görevinin Sona Erdiği Haller 
369
II. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ 
371
III. CUMHURBAŞKANININ CEZAİ SORUMLULUĞU 
374
A. Cezaî Sorumluluğun Niteliği ve İsimlendirilmesi 
374
B. Cezai Sorumluluğun İşletilmesi 
376
C. Yüce Divan Yargılaması 
377
D. Yüce Divan Yargılaması Sonucu 
380
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları 
381
Yedinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI VE
YÜRÜTMENİN DÜZENLEME YETKİSİ
I. CUMHURBAŞKANLIĞI YÖNETİMİ 
385
A. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar (AY, m. 105) 
387
1. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ve Bakanlıklar: Oluşumu ve Görevleri 
387
a. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı 
387
b. Bakanlıklar 
390
2. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumlulukları 
390
a. Görev Suçlarından Dolayı Cezai Sorumluluk 
391
b. Görev Suçu Kapsamı Dışında Kalan Suçlar Bakımından 
392
B. Devlet Denetleme Kurulu (AY, m. 107) 
393
C. Millî Güvenlik Kurulu (AY, m. 118) 
394
II. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME YETKİSİ VE NİTELİĞİ 
395
A. Yürütmenin Asli Bir Yetki Oluşu 
396
B. Yürütme Yetkisinin Özerkliği Sorunu 
397
1. Kavramsal Çerçeve: Terminolojik Sorunlar 
397
2. 2017 Anayasa Değişiklikleri Yürütmeyi Özerkleştirdi mi? 
398
a. Yürütme Dört Konuda Saklı Yetki Sahibi Olmuştur Görüşü 
399
b. Yürütme Hiçbir Konuda Saklı Yetki Sahibi Değildir Görüşü 
400
III. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME ARAÇLARI 
402
A. Aslî Düzenleme Aracı: Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 
402
1. Alanı ve Türleri 
402
2. Kullanım Esasları ve Statüsü 
403
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Cumhurbaşkanı Kararlarından Farkı 
404
B. Yürütmenin Türev Düzenleme Araçları: Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler 
406
1. Türev Düzenleme Aracı 
406
2. Türev Düzenleme Aracı Olarak Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler 
406
a. Yönetmelikler 
406
b. Diğer Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler) 
407
IV. 1982 ANAYASASI’NDA OLAĞANÜSTÜ REJİM YÖNETİMİ 
408
A. Genel Çerçeve 
408
B. 1982 Anayasasında Olağanüstü Hal Yönetimi 
408
1. Olağanüstü Hâl Yönetimine Başvuru Nedenleri (AY, m. 119/1) 
409
2. Olağanüstü Hal İlanında Yetkili Makam ve Yöntem 
409
3. Süre ve Uygulama Çevresi 
409
4. Sonuçları 
410
V. YASAMA YÜRÜTME İLİŞKİLERİ AÇISINDAN HÜKÜMET SİSTEMİNİN NİTELİĞİ 
411
Yedinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
413
Sekizinci Bölüm
1982 ANAYASASINDA YARGI
I. YARGININ ANAYASAL İLKELERİ 
415
A. Yargı Kavramı 
415
B. Mahkemelerin Kuruluşu 
416
C. Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
417
1. Yargı Bağımsızlığı 
417
a. Mahkemelerin Bağımsızlığı (Yargının Kurumsal Bağımsızlığı) İçin Gerekli Şartlar 
418
b. Hâkim Güvencesi (Teminatı): Hâkim Bağımsızlığı 
419
2. Yargının Tarafsızlığı 
420
D. Yargı Bağımsızlığının Kurumsal Aracı Olarak Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
421
1. Yargısal Kurul Kavramı ve Yargı Bağımsızlığı Açısından Önemi 
421
2. Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) 
423
a. Oluşumu 
423
b. Kurul’un Görevleri (m. 159) 
425
II. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL ESASLARI VE YÜKSEK MAHKEMELER 
426
A. Yargıtay 
427
B. Danıştay 
428
C. Uyuşmazlık Mahkemesi 
428
D. Sayıştay’ın Yüksek Mahkeme Niteliği Taşıyıp Taşımadığı 
429
Sekizinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
431
Dokuzuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISI
I. ANAYASA MAHKEMESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ 
434
A. Oluşumu 
434
B. Görevleri 
436
1. Anayasaya Uygunluk Denetimi 
436
2. Siyasal Partilerin Kapatılmaları Hakkında Davaları Karara Bağlamak 
436
3. Siyasal Partilerin Mali Denetimini Gerçekleştirmek 
437
4. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa’da Sayılan Kişilerin Yargılanması Görevi 
437
5. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını Seçmek 
437
II. ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ GÖREVİ VE İŞLEYİŞİ 
438
A. Denetime Tabi İşlemler 
438
1. Denetime Tâbi Hukuk Kuralları 
438
2. Denetime Tâbi Bireysel İşlemler 
439
3. TBMM Kararlarının Denetlenebilir Olup Olmadığı 
439
B. Denetim Yolları ve İşleyişi 
440
1. İptal Yolu 
441
a. Şekil Yönünden İptal Davası 
443
b. Esas Yönünden İptal Davası 
444
2. İtiraz Yolu (Somut norm denetimi– Def’i Yolu) 
444
3. Bireysel Başvuru Yolu 
450
III. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI VE SONUÇLARI 
450
A. Anayasa Mahkemesinin Esasa İlişkin Karar Türleri 
451
1. Yokluk Kararları 
451
2. İptal Kararları 
452
3. Ret Kararları (Anayasaya uygunluk kararları) 
453
4. Şartlı Ret Kararları (Yorum rezervli ret) 
453
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Etkisi ve Sonuçları 
454
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Gerekçesi Yazılmadan Açıklanamaz 
454
2. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Yayımı ve Yürürlüğe Girişi 
455
a. Kararın Yayımı, Yürürlüğe Girişi ve Etkisi 
455
b. İptal Kararının Yürürlüğe Girişini Erteleme 
456
3. Kararların Kesinliği ve Bağlayıcılığı 
458
4. AYM’nin Yerindelik Denetimi Yapamaması: Denetimin Sınırı 
460
C. Yürürlüğü Durdurma Kararları 
461
D. Türk Anayasa Yargısında “Anayasa İhmali” 
463
E. Anayasa Yargısında Yargılamanın Yenilenmesi 
463
F. AYM Kararlarında Usul ve Yetersayı 
464
Dokuzuncu Bölüm Değerlendirme Soruları 
465
Onuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISINDA BİREYSEL BAŞVURU YOLU
I. KİŞİSEL BAŞVURU YOLUNUN AMACI VE HUKUKUMUZA GİRİŞİ 
469
II. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN NİTELİKLERİ 
470
A. Kamu Gücü İşlemlerine Karşı Koruma Yolu Olması 
470
B. İkincil Nitelikte Bir Koruma Yolu Oluşu 
471
III. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI 
472
A. Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması 
472
B. Başvurunun Süresi İçerisinde Yapılmış Olması 
473
C. Başvurucunun Bir Hakkının İhlal Edilmiş Olması 
475
D. Başvuru Konusunun Bireysel Başvuru Alanına Giren Bir Hak Olması 
477
E. Başvurunun Açıkça Dayanaktan Yoksun Olmaması ve Önemsiz Nitelik Taşımaması 
478
IV. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ 
480
V. MAHKEMENİN KARARLARI 
481
A. Kabul Edilemezlik Kararları 
481
B. Düşme Kararları 
482
C. Başvurunun Esasına İlişkin Kararlar 
482
1. Yeniden Yargılama 
483
2. Tazminat Kararları 
483
3. İhlal ve Sonuçlarının Nasıl Giderileceğine Dair Kararlar 
483
4. Pilot Karar Uygulaması 
484
D. Geçici Önleme Başvuru 
486
Onuncu Bölüm Değerlendirme Soruları 
488
On Birinci Bölüm
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR 
491
A. Teklif 
491
B. Görüşme 
493
C. Karar 
494
D. Onay 
494
E. Anayasa Değişikliklerinin Halkoylamasına Sunulması 
496
II. ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ 
496
1. Teklif ve Oylama Çoğunluğuna Uyulup Uyulmadığı 
498
2. İvedilikle Görüşülemeyeceği Emrine Uyulup Uyulmadığı 
500
On Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları 
501
Kaynakça 
503
Kavramlar Dizini 
513