Siparişlerim

Ana Sayfa

Hukuk Kitapları

Ticaret Hukuku

Ticari İşletme Hukuku

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sicili

Dr. Duygu Arda

1. Baskı,

Ocak 2024

Kitabın Detayları

Dili:

Türkçe

Ebat:

16x24

Sayfa Sayısı:

362

Barkod / ISBN:

9789750290213

Kapak Türü:

Karton Kapaklı

Yayınevi:

Seçkin Yayıncılık

Kitabın Fiyatı:

550,00₺

24 saat içerisinde temin edilir.

Kitabın Açıklaması

Ticari hayatta yaşanan gelişme ve değişmelerin ticari işlemlerde taşınır rehnine yansımalarından biri de "Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sicili"olmuştur. Hukuk sistemimizde Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu'na dayanılarak oluşturulan Sicilin yapısal özelliklerinin ve ilkelerinin var olup olmadığı, sicile tescil sürecinin nasıl olduğu, Sicilin etkin bir sicil vasfı taşıyıp taşımadığı ise akla gelebilecek sorular arasındadır. Bu tür soruların da çözümüne yönelik olarak sicil sisteminin her yönüyle anlaşılması hedefiyle yola çıktığımız çalışmamızda, taşınır rehninin temel özelliklerinin sicile yansıması, sicilin mukayeseli hukuktaki yeri, sicile hakim olan ilkeler, sicil süreci ve uygulamaya yönelik işleyiş, diğer siciller ile rehinli taşınır sicili arası ilişki ele alınmıştır. Bu çerçevede ticari hayatta Sicile ihtiyacın olup olmadığı ve oluşturulan Sicile ilişkin düzenlemelerin soru ve sorunların ne kadarına cevap verdiği ya da vereceği incelenmiş, lüzum görülen hallerde ise tespitler yapılarak önerilerde bulunulmuştur.

Kitabın Konu Başlıkları

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehninin Özellikleri ve Rehin Özelliklerinin Sicile Yansıması

Maddi ve Şekli Anlamda Rehinli Taşınır Sicili Hukuku

Siciller Arası İlişki ve Etkileşim

Sicil Sürecinin Uygulamaya Yansıması

Kitapla İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları>Ticaret Hukuku>Ticari İşletme Hukuku

Yorumlar

Kitabın İçindekileri

Önsöz

Kısaltmalar

Giriş

Birinci Bölüm

TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNE TEMEL TEŞKİL EDEN KAVRAMLAR VE REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNE İLİŞKİN

MEVZUATA GENEL BAKIŞ

I. REHİN HAKKI KAVRAMI

II. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ VE SİCİLİNİN “REHİN HAKKININ TEMEL ÖZELLİKLERİ” KAPSAMINDA İNCELENMESİ

A. Sınırlı Ayni Bir Hak Olması

1. Genel Olarak

2. Sınırlı Ayni Hak Özelliğinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması

B. Güvence Oluşturması

1. Genel Olarak

2. Güvence Fonksiyonunun “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması

C. Fer’i Bir Hak Olması

1. Genel Olarak

2. Fer’i Hak Özelliğinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması

D. Borçlu Dışında Bir Üçüncü Kişinin Alacaklı Lehine Rehin Hakkı Kurabilmesi

1. Genel Olarak

2. Borçlu Dışında Bir Üçüncü Kişinin Alacaklı Lehine Rehin Hakkı Kurabilmesinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili” Bakımından Değerlendirilmesi

E. Sınırlı Sayı İlkesine Tabi Olması

1. Genel Olarak

2. Sınırlı Sayı İlkesinin “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Siciline” Yansıması

F. Hak Düşürücü Sürenin ve Zamanaşımının İşlemezliği

1. Genel Olarak

2. Hak Düşürücü Sürenin ve Zamanaşımının İşlemezliği Bakımından “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili”

III. TAŞINIR REHNİ KAVRAMI

IV. TAŞINIR REHNİ TÜRLERİ

A. TMK’de Düzenlenen Taşınır Rehni Türleri

B. Diğer Kanunlarda Düzenlenen Taşınır Rehni Türleri

V. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNİN GELİŞİMİ VE ÖNEMİ

VI. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ İLE İLGİLİ ULUSAL MEVZUATA GENEL BAKIŞ

A. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun Tarihsel Gelişimi

B. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun İntikal Hukuku Yönüyle Ele Alınması

C. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehnine İlişkin İkincil Mevzuat

VII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNUNUN İSİMLENDİRMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

VIII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNE İLİŞKİN ULUSLARARASI MEVZUAT

A. Genel Olarak

C. UNCITRAL’in Kuruluşu ve Kapsamı

D. UNCITRAL Tarafından Yapılan Yasal Düzenlemeler ve Yasal Düzenlemelerin Ticari İşlemlerde Taşınır Rehnine Etkileri

1. UNCITRAL Yasama Kılavuzu ve Sicil İlişkisi

a. Genel Olarak

b. Kılavuzun Olumlu ve Olumsuz Yönlerinin Değerlendirilmesi

2. UNCITRAL Model Kanun (UNCITRAL Model Law on Secured Transactions)

a. Model Kanun ile “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Sicili” İlişkisi

b. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Açısından Model Kanunun Tercih Edilmesinde Etkili Faktörler

4. UNCITRAL Yasama Kılavuzu ve UNCITRAL Model Kanun İlişkisi

5. UNCITRAL Teminatlı İşlemler Hakkında Model Kanunun Kapsamı ve Ulusal Mevzuata Yansıması

IX. TAŞINIR VARLIKLAR ÜZERİNDE REHİN TESİSİNDE SİCİLE DUYULAN GEREKSİNİM

X. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN SİSTEMDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

XI. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNE İLİŞKİN BAZI TESPİT VE ÖNERİLER

İkinci Bölüm

MADDİ REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ HUKUKU

I. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN MADDİ AÇIDAN İNCELENMESİ

II. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN ÖZELLİKLERİ

101

A. Resmi Bir Sicil Olması

101

B. Merkezi ve Elektronik Bir Sicil Olması

102

C. TİTRK’ye Göre Tesis Edilecek Rehinlere Yönelik İşlemlerin Yapılması ve Aleniyetin Rehin Hakkına İlişkin İşlemlerle Sınırlı Olması

104

D. Kendi Özel Siciline Tescili Zorunlu Olanlar Dışındaki Taşınır Varlıkların Rehne Konu Olması

104

III. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN İLKELER YÖNÜNDEN ELE ALINMASI

105

A. Genel Bakış

105

B. Aleniyet (Kamuya Açıklık) İlkesi

106

1. Genel Olarak

106

2. Aleniyeti Sağlayan Sistemler ve Rehinli Taşınır Sicilinin Sistemler Arasındaki Yeri

108

a. Aleniyeti Sağlayan Sistemler

108

b. Rehinli Taşınır Sicilinin Aleniyeti Sağlayan Sistemler Arasındaki Yeri

109

3. Aleniyet Türlerinin Rehinli Taşınır Sicili Kapsamında Ele Alınması

109

4. Rehinli Taşınır Sicilinde Aleniyetin Gerekliliği ve Uygulanabilirliği Sorunu

111

5. Aleniyetin Sicile İlişkin Mevzuattaki Yeri

112

6. Aleniyetin Hak Karinesine Etkisi

113

a. Sicilin Aleniyetinin Tescile Etkisinin Değerlendirilmesi

115

b. Belge ve Örnek Talebi Karşısında Sicilin Aleniyeti

115

c. Sorgulama İşlemleri Karşısında Sicilin Aleniyeti

116

d. Sicil Hizmetlerinden Faydalanılmasında Menfaat/İlgi Kavramının Yeri

117

e. Sicilin Aleniyetinin Kişisel Verilerin Korunması Bakımından Ele Alınması

119

8. Aleniyet İlkesinin Rehinli Taşınır Sicilinde Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi

121

9. Aleniyet İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması

124

a. Genel Olarak

124

b. Tapu Sicili ve Elektronik Tapu Sicili Açısından İncelenmesi

126

c. Ticaret Sicili Açısından İncelenmesi

132

d. Trafik Sicili Açısından İncelenmesi

135

e. Gemi Sicili ve Uçak Sicili Açısından İncelenmesi

138

f. Hayvan Rehni Sicili Açısından İncelenmesi

140

g. Maden Sicili Açısından İncelenmesi

141

h. Kişisel Durum Sicili Açısından İncelenmesi

142

C. Güvenin Korunması İlkesi

143

1. Genel Olarak

143

2. Rehinli Taşınır Sicilinde “Güvenin Korunması İlkesinin Geçerli Olup Olmadığı” Sorunsalı

143

3. Güvenin Korunması İlkesinin Rehinli Taşınır Siciline Yansımasındaki Yasal Yaklaşımın Olası Nedenleri

144

4. Sicile Güvenin Korunması İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması

146

a. Genel Olarak

146

b. Tapu Sicili ve Elektronik Tapu Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

147

c. Ticaret Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

149

d. Trafik Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

149

e. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

151

f. Hayvan Rehni Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

153

g. Maden Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

153

h. Kişisel Durum Sicili Açısından Güvenin Korunması İlkesinin İncelenmesi

154

5. Bir Sorunsal Olarak Sicilin İyiniyeti Koruyucu Etkisi

154

a. İyiniyet Kavramı

154

b. Rehinli Taşınır Sicilinde İyiniyetin Koruyucu Etkisinin Düzenlenme Biçimi

155

c. Taşınırın Rehinli Olduğunu “Bilmeyen veya Bilmesi Gerekmeyen İyiniyetli Üçüncü Kişi” İbaresinin Değerlendirilmesi

155

d. “Taşınırın Rehinli Olduğunu Bilmeyen veya Bilmesi Gerekmeyen İyiniyetli Üçüncü Kişinin İyiniyetinin Korunacağı” Hükmünün Mevzuata Eklenmesi Amacının Değerlendirilmesi

158

D. Tescil İlkesi

160

1. Genel Olarak

160

a. Tescil Türlerinin Rehinli Taşınır Sicili Kapsamında Ele Alınması

161

3. “Tescil İlkesi” ile “Aleniyet ve Güvenin Korunması İlkeleri” Arasındaki İlişki

163

4. Tescil İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Rehinli Taşınır Sicili ile Karşılaştırılması

164

a. Genel Olarak

164

b. Tapu Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

164

c. Ticaret Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

167

d. Trafik Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

170

e. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

172

f. Hayvan Rehni Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

174

g. Maden Sicili Açısından Tescil İlkesinin İncelenmesi

174

E. Sebebe Bağlılık İlkesi

176

1. Genel Olarak

176

2. Rehinli Taşınır Sicilinin Sebebe Bağlılık İlkesine Yaklaşımı ve Sebebe Bağlılık İlkesinin Sicilde Geçerli Bir İlke Olup Olmadığının Değerlendirilmesi

177

3. Rehinli Taşınır Sicilinde Sebebe Bağlılık İlkesinin Varlığına Dayanak Teşkil Edebilecek Hususlar

177

a. Rehin Sözleşmesinin Varlığı

177

b. Tescile Tabi Hususların Doğrulayıcı Belgelere Dayanması Gerekliliği

178

4. “Kendi Mevzuatları Gereği Özel Sicillerine Tescilleri Gerekli Varlıkların Rehinli Taşınır Siciline Tescil Edilmesi Durumunun” Rehin Hakkına Etkisinin Sebebe Bağlılık İlkesi Kapsamında İncelenmesi

178

5. Sebebe Bağlılık İlkesinin Diğer Sicillerdeki Benzer ve Farklı Yönler Bakımından Ele Alınması ve Sicil ile Karşılaştırılması

179

a. Genel Olarak

179

b. Tapu Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi

179

c. Trafik Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi

180

d. Gemi ve Uçak Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi

180

e. Hayvan Rehni Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi

181

f. Maden Sicili Açısından Sebebe Bağlılık İlkesinin İncelenmesi

182

Üçüncü Bölüm

ŞEKLİ REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ HUKUKU

I. REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİNİN ŞEKLİ AÇIDAN İNCELENMESİ

183

II. SİCİL TEŞKİLATI

184

A. Sicil Teşkilatının Yapısı

184

B. Sicil Birimi ve Görevlileri

184

C. Sicil Biriminin Yönetimi

186

D. Sicilin Gözetim ve Denetimi

188

III. SİCİL HİZMETLERİ VE SİCİL KAPSAMINDA YAPILABİLECEK İŞLEMLER

188

IV. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİNİN TESİSİ

191

A. Taşınır Rehni Sözleşmesi

191

1. Sözleşmenin Tanımı

191

2. Sözleşmenin Tarafları

191

3. Sözleşmenin İçeriği

193

4. Sözleşmenin Konusu

195

a. Sözleşmeye Konu Olabilecek Varlıkların “Belirlilik İlkesi” Çerçevesinde Değerlendirilmesi

206

aa. Teminat Altına Alınan Alacağın Belirli Olması

207

bb. Rehin Konusu Açısından Belirlilik

210

c. Sözleşmeye Konu Olabilecek Varlıkların “Bölünmezlik İlkesi” Çerçevesinde İncelenmesi

218

5. Sözleşmenin Şekli

223

a. Genel Olarak

223

b. Sözleşmenin Şekil Şartları

224

c. Ek Şekli Zorunlulukların Sözleşmeye Etkisi

226

d. Sözleşmeye İlişkin Bazı Özel Durumlar

227

6. Sözleşmenin Hukuki Niteliği

228

B. Sözleşmenin Tescili

230

1. Tescil Talebi ve Tescil Talebinin Hukuki Niteliği

231

a. Kural: Talep Üzerine Tescil

233

b. Mahkeme Kararına Dayalı Tescil ve Yasal Rehne Yönelik Değerlendirmeler

233

2. Tescil Talebinin Süresi

236

3. Tescil Talebinde Bulunması Gereken Hususlar

236

4. Tescil Talebinin İncelenmesi ve Tescil

237

5. Tescil Talebinin Reddi

239

C. Rehin Hakkının Sırası

240

1. Genel Olarak

240

2. Ticari işlemlerde Taşınır Rehninde Sıra Sistemi ve Özellikle “Öncelik İlkesi” Kapsamında İncelenmesi

242

3. Aynı Varlık Üzerinde TİTRK ve Diğer Mevzuatlar Uyarınca Kurulan Rehin Hakları Arasında Sıra İlişkisi ve Sıraya İlişkin Bazı Özel Durumlar

245

D. Sözleşmenin Değişikliği

248

E. Rehne Konu Taşınır Varlığın Devri

249

1. Rehinli Taşınır Varlığın Devrini Talep Hakkının “Lex Commissoria” Kapsamında Değerlendirilmesi

251

F. Rehin Hakkının Devri

254

G. Sözleşmenin Terkini

255

V. SORGULAMA

259

A. Genel Olarak

259

B. Sorgulama Hizmetinin Kapsamı

259

C. TARES’in Sorgulama Usulü

260

VI. SİCİL İŞLEMLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUK

261

A. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Sorumluluğu

261

1. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Hukuki Sorumluluğu

261

2. Rehin Veren ve/veya Rehin Alanın Cezai Sorumluluğu

262

B. Devletin Sorumluluğu

263

C. Sicil Yetkilisinin Sorumluluğu

265

2. Sicil Yetkilisi Sorumluluğunun Noterlik Kanunu Kapsamında İncelenmesi

266

3. Noterlerin Hukuki Sorumluluklarının Şartları

267

a. Hukuka Aykırı Fiil

267

b. Zarar

268

c. Nedensellik (İlliyet) bağı

268

d. Kusur

269

4. Sicil Yetkilisinin Yardımcılarının Fiillerinden Sorumluluğu

270

5. Sorumluluğun Sonuçları

270

6. Hukuki Sorumluluk Fonu

270

Dördüncü Bölüm

REHNİ TAŞINIR SİCİLİ VE SİCİLLER ARASI İLİŞKİ

I. SİCİLİN ELEKTRONİK OLMA ÖZELLİĞİNİN “İHTİYAÇ” BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

273

II. SİCİLİN ELEKTRONİK OLMA ÖZELLİĞİNİN OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

274

A. Sicilin Olumlu Yönleri ile Ele Alınması

274

B. Sicilin Olumsuz Yönleri ile Ele Alınması

275

III. REHİN TESİSİ İÇİN ÖZEL SİCİLLERİNE TESCİLİ GEREKLİ OLAN TAŞINIR VARLIKLARIN REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

278

A. Genel Olarak

278

B. Motorlu Taşıt Rehni ve Motorlu Taşıt Rehninde İlgili Sicil

279

1. Motorlu Taşıt Rehninin Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenlenme Biçimi

279

2. Motorlu Taşıt Rehni ve Sicili İlişkisi

280

3. İş Makinesi Rehni ve Sicili İlişkisi

282

4. Motorlu Taşıtların İlgili Sicilleri ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi

283

5. Taşıt Sicil ve Tescil Sistemi (ARTES)’nin Özel Olarak Değerlendirilmesi ve Rehinli Taşınır Sicili ile Benzerlik ve Farklılıklarının Ele Alınması

284

C. Hayvan Rehni ve Hayvan Rehninde İlgili Sicil

286

1. Hayvan Rehninin Türk Medeni Kanunu’ndaki Düzenlenme Şekli

286

2. Hayvan Rehni ve Sicili İlişkisi

287

3. Hayvan Rehninin İlgili Sicili ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi

289

D. Gemi Rehni ve Gemi Rehninde İlgili Sicil

290

1. Gemi Rehninin Türk Medeni Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenme Şekli

290

2. Gemi Rehni ve İlgili Sicili

290

3. Gemi Rehninde İlgili Sicil ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi

292

E. Hava Aracı Rehni ve Hava Aracında İlgili Sicil

293

1. Hava Aracı Rehninin Türk Medeni Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenme Şekli

293

2. Hava Aracı Rehni ve İlgili Sicili

293

3. Hava Aracı İpoteğinde İlgili Sicil ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi

295

F. Maden İşletme Hakkı ve Maden Cevheri Rehni ile Maden İşletme Hakkı ve Maden Cevheri Rehninde İlgili Sicil

295

1. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehninin Kanunda Düzenlenme Şekli

295

2. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehni ve İlgili Sicili

296

3. Maden İşletme Hakkı ile Maden Cevheri Rehninin İlgili Sicili ve Rehinli Taşınır Sicili İlişkisinin Değerlendirilmesi

297

IV. İLGİLİ BİR SİCİLİ OLMAKLA BİRLİKTE REHİN İÇİN ÖZEL SİCİLLERİNE TESCİLİ GEREKMEYEN TAŞINIR VARLIKLARIN REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

298

A. Genel Olarak

298

V. TİCARİ İŞLETMENİN TÜMÜ ÜZERİNDE REHİN KURULMASI DURUMUNDA REHİNLİ TAŞINIR SİCİLİ VE DİĞER SİCİLLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

304

A. Ticari İşletmenin Tümü Üzerinde Rehin Kurulabilmesinin Şartları

304

B. Ticari İşletmenin Rehninin “Rehinli Taşınır Sicili ve Ticaret Sicili İlişkisine Yansıyan Yönü” ile Değerlendirilmesi

308

C. Ticari İşletme Rehninde “Rehinli Taşınır Sicili ve Özel Sicile Tabi Varlıkların Sicilleri” Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

310

D. Rehin Kurulmasının Özel Sicile Kayda Tabi Olduğu Varlıklar ile Rehinli Taşınır Sicili Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi