Karşılıksız Çeke Bağlanan Sonuçlar

Çek; nakit para ile yapılan ödemelere oranla daha hızlı ve güvenli olması, paranın taşınması, kullanılması ve muhafaza edilmesinden kaynaklanabilecek riskleri taşımaması ve çek ile yapılan ödemelerin tespitinin ve ispatının daha kolay olması gibi sebeplerden dolayı ticaret hayatında önemli bir yere sahiptir. Aslında ödeme aracı olan çeklerin ileri düzenleme tarihi uygulaması ile kredi aracı olarak kullanılması hatta doğmuş ya da ileride doğabilecek bir borca teminat olarak düzenlenmesi ile teminat aracı olarak da kullanılması çekin ticaret hayatındaki önemini daha da artırmaktadır.

Ticaret hayatında yaygın olarak kullanılan çeklerle ilgili uygulamada en çok rastlanan uyuşmazlıklardan birisi çekin karşılıksız çıkmasıdır. Çeklerin karşılıksız çıkmasının önüne geçebilmek için çeşitli düzenlemeler ve değişiklikler yapılmasına rağmen karşılıksız çekin önüne geçilememiş, karşılıksız çıkan çek sayısı artmaya devam etmiştir. Son olarak 6728 sayılı Kanun'la 5941 sayılı Çek Kanunu'n da değişiklik yapılarak çekin karşılıksız çıkmasına sebebiyet verme fiili idari yaptırım uygulanmasını gerektiren bir fiil olmaktan çıkarılmış, adli yaptırımları olan bir suç olarak düzenlenmiştir.

Bu çalışmada çekin karşılıksız sayılabilmesinin şartları ve ibraz ettiği çeki ödenmeyen hamilin hakları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve 5941 sayılı Çek Kanunu çerçevesinde ortaya koyulmuş, ayrıca çekin karşılıksız çıkmasına sebebiyet veren kişilere uygulanacak yaptırımlar ilgili mevzuat hükümleri, doktrindeki görüşler ve yargı kararları çerçevesinde incelenmiştir.