Takviye Edici Gıda Piyasasının Düzenlenmesi ve Denetlenmesi Dr. Sümeyye Karabekiroğlu  - Kitap

Takviye Edici Gıda Piyasasının Düzenlenmesi ve Denetlenmesi

1. Baskı, 
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
399
Barkod:
9786256147584
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
540,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmada takviye edici gıda piyasasının düzenlenmesi ve denetlenmesi konusu ele alınmıştır. Takviye edici gıdalar mevzuatta ve uygulamada gıda olarak kabul edilmektedir. Bu gıdalar, ilaçlar ve diğer tıbbi ürünlerden farklıdır. Bu fark hem nitelik hem de düzenleme ve denetim boyutundan kaynaklanmaktadır. Fakat bu ürünlerin birbirlerinden ayırt edilmesi kolay değildir. Uygulamada bu konuda sorunlar yaşanmaktadır. Takviye edici gıdalara ve genel olarak gıdalara ilişkin münhasır bir kanun bulunmamaktadır. Mevcut mevzuat ise oldukça dağınık ve bünyesinde eksikler barındırmaktadır.
Çalışmada bu eksikliklere dikkat çekilmiş ve iyileştirme ya da yeniden düzenleme önerileri sunulmuştur. Düzenleme ve denetim konuları bütüncül bir perspektifle ele alınmalıdır. Bu konudaki eksikliklerin birbirini doğrudan etkileyebileceği göz önüne alınarak bu doğrultuda hareket edilmelidir. Denetim konusunda mevzuatta açık ve anlaşılır bir biçimde belirlemeler yapılmalıdır. Takviye edici gıda denetimi Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılmaktadır. Fakat gerek Bakanlığın iş yükü gerekse konunun spesifik ve uzmanlık gerektiriyor oluşu bu konuda geniş yetkilerle donatılmış, uzmanlığı bulunan Bakanlığın ilişkili kuruluşu şeklinde ya da üst kurul şeklinde bir kurumun oluşturulmasını gerekli kılmaktadır. Gıda güvenliğinin sağlanmasında bu düzenlemeler ve denetim faaliyetleri oldukça önemlidir. Gıda güvenliği tesis edilerek kamu düzeninin sağlanması amacıyla devlet, mevzuat hükümleri çerçevesinde denetim ve kontrol faaliyetlerinde bulunmaktadır. Karşılaştırma yapılabilmesi için bu çalışmada Avrupa Birliği ve Almanya'da takviye edici gıdalarla ilgili düzenlemeler ve denetim yapısı ele alınmıştır. Böylece ülkemiz dışında gıda güvenliğine yönelik olarak yapılan birtakım faaliyet ve uygulamaların görülmesi ve örnek alınması amaçlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Takviye Edici Gıda Kavramı, Sorunlar, Kamu Düzeni Açısından Takviye Edici Gıda ve İlgili Mevzuat
.
Avrupa Birliği ve Almanya'da Takviye Edici Gıda Piyasasının Düzenlenmesi ve Denetlenmesi
.
Türkiye'de Takviye Edici Gıda Faaliyetlerinin Yürütülmesi, Onay Usulü ve İdari Denetim
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
ÖZET 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
15
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
TAKVİYE EDİCİ GIDA KAVRAMI, SORUNLAR, KAMU DÜZENİ AÇISINDAN TAKVİYE EDİCİ GIDA VE İLGİLİ MEVZUAT
I. TAKVİYE EDİCİ GIDANIN GELİŞİMİ VE TANIMI 
26
A. Takviye Edici Gıdanın Gelişimi 
26
B. Takviye Edici Gıdanın Tanımlanması 
28
1. Ulusal Mevzuatta Tanımı 
29
2. Avrupa Birliği’nde Yapılan Tanım 
30
3. Amerika Birleşik Devletleri Mevzuatındaki Tanımı 
32
II. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER AÇISINDAN TAKVİYE EDİCİ GIDA 
33
A. Uluslararası Belgelerde Gıda Hakkı 
33
B. Ulusal Düzenleme Açısından Gıda Hakkı 
38
III. TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN BAZI ÜRÜNLERDEN FARKI 
39
A. Beşerî Tıbbi Ürün (İlaç) 
39
B. Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürün 
44
C. Özel Tıbbî Amaçlı Diyet Gıda 
47
D. Bitkisel İlaç / Bitkisel Tıbbi Ürün 
49
IV. TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN ÜRETİMİ VE SINIFLANDIRILMASI 
50
A. Takviye Edici Gıdaların Üretimi 
50
B. Takviye Edici Gıdaların Sınıflandırılması 
50
1. Vitaminler 
51
2. Mineraller 
53
3. Bitkisel Takviyeler 
54
V. TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN KULLANIM AMAÇLARI VE PİYASASI 
56
A. Takviye Edici Gıdaların Kullanım Amacı 
56
B. Takviye Edici Gıda Piyasası 
58
VI. TAKVİYE EDİCİ GIDA KONUSUNDA YAŞANAN SORUNLAR 
60
A. Ürün Kaynaklı Sorunlar 
60
B. Düzenleme ve Yetkili Merci Sorunu 
64
VII. TAKVİYE EDİCİ GIDA KONUSUNDAKİ DÜZENLEMELER 
73
A. Ulusal Mevzuat 
75
1. Anayasa 
75
2. Kanunlar 
76
a. 560 sayılı KHK (Mülga) 
77
b. 5179 sayılı Kanun (Mülga) 
78
c. 5996 sayılı Kanun 
79
3. Yönetmelikler 
85
a. Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik 
85
b. Takviye Edicı ̇Gıdaların İthalatı, Üretimi, İşlenmesi ve Piyasaya
Arzına İlişkin Yönetmelik 
86
c. Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik 
87
d. Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme
Yönetmeliği 
88
e. Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği
(Mülga) 
90
f. Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı
Hakkında Yönetmelik 
91
4. Tebliğ ve Talimatlar 
92
a. Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği 
93
b. Takviye Edici Gıdaların Onay İşlemleri Uygulama Talimatı 
93
B. Avrupa Birliği Mevzuatı 
94
C. ABD Mevzuatı 
96
VIII. İDARE HUKUKU AÇISINDAN TAKVİYE EDİCİ GIDA 
97
A. Kamu Düzeni Açısından Takviye Edici Gıda 
98
1. Kamu Düzeni Kavramı ve Genel Sağlık Unsuru 
98
2. Genel Sağlık ve Takviye Edici Gıdalar 
105
B. Kolluk Açısından Takviye Edici Gıdalar 
106
1. Kolluk Kavramı 
106
a. İdari Kolluk 
107
b. Genel ve Özel İdari Kolluk 
110
c. Özel İdari Kolluk Olarak Gıda Kolluğu 
112
2. Kolluk Makamları 
116
a. Genel İdari Kolluk Makamları 
117
b. Özel İdari Kolluk Makamları 
117
c. Kolluk Makamlarının Münasebetleri 
118
d. Kolluk Yetkisinin Özel Hukuk Kişilerine Devri 
120
3. Kolluk İşlem ve Eylemleri 
124
a. Düzenleyici İşlemler 
126
b. Bireysel İşlemler 
127
c. Kolluk Eylemleri 
129
C. Kolluğun Kamu Hizmetinden Farkı Ve Yansımaları 
130
1. Genel Olarak Kolluk ve Kamu Hizmeti Farkı 
130
2. Genel Sağlık Unsuru ile Sağlık Kamu Hizmeti Farkı 
134
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ VE ALMANYA’DA TAKVİYE EDİCİ GIDA PİYASASININ DÜZENLENMESİ VE DENETLENMESİ
I. TAKVİYE EDİCİ GIDA KONUSUNDA AVRUPA BİRLİĞİ DÜZEYİNDE
DÜZENLEME VE DENETİM 
137
A. Genel Bilgiler 
141
1. Sağlığın Yüksek Düzeyde Korunması Amacı 
143
2. İç Pazarın Oluşturulması ve Kamu Sağlığı 
145
B. Avrupa Gıda Düzenlemeleri 
155
1. Yeşil Kitap (Grünbuch) 
158
2. Gıda Güvenliğine İlişkin Beyaz Kitap 
160
3. 178/2002/EC sayılı AB Tüzüğü 
163
4. 2002/46/EC sayılı AB Direktifi 
169
5. 1169/2011/EC sayılı Gıda Bilgi Tüzüğü 
173
6. 2015/2283 (EU) sayılı Yeni Gıdalar Hakkında Tüzük 
179
7. 2017/625 (EU) sayılı Kontrol Tüzüğü 
181
C. Avrupa Gıda Güvenliği İlkeleri 
187
1. Risk Analizi İlkesi (Risikoanalyse) 
189
2. İhtiyatlılık İlkesi (Vorsorgeprinzip) 
192
3. Şeffaflık İlkesi (Grundsätze der Transparenz) 
197
4. İzlenebilirlik (Rückverfolgbarkeit) 
199
D. Avrupa Gıda Güvenliği Otoriteleri 
200
1. Avrupa Komisyonu (European Commission/ EC) 
200
2. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (European Food Safety Authority/
Europäische Behörde für Lebensmittelsicherheit/ EFSA) 
203
E. Gıda ve Yem Hızlı Alarm/Uyarı Sistemi (Rapid Alert System for Food
and Feed/ RASFF) 
208
II. TAKVİYE EDİCİ GIDA KONUSUNDA ALMANYA’NIN DÜZENLEME VE
DENETİM YAPISI 
213
A. Ulusal Yasal Düzenlemeler 
217
1. Gıda Maddeleri, Emtia ve Yem Kanunu (Lebensmittel–
Bedarfsgegenstände– und Futtermittelgesetzbuch/ LFGB) 
218
2. Gıda Takviyeleri Yönetmeliği (Verordnung über
Nahrungsergänzungsmittel/ NemV) 
226
B. İdari Denetime Yetkili Organlar 
234
1. Alman Federal Gıda ve Tarım Bakanlığı 
237
2. Federal Tüketiciyi Koruma ve Gıda Güvenliği Ofisi 
240
3. Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü/ Bundesinstitut für
Risikobewertung (BfR) 
248
4. Tüketicinin Korunmasına İlişkin Eyaletler Çalışma Grubu 
254
5. Gıda Çalışma Grupları 
256
C. Almanya’da Ürünlerin Sınıflandırılması 
258
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE TAKVİYE EDİCİ GIDA FAALİYETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ, ONAY USULÜ VE İDARİ DENETİM
I. TAKVİYE EDİCİ GIDA FAALİYETİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE ONAY USULÜ 
263
A. Onay Kavramı 
263
B. Onayın Hukuki Niteliği 
266
C. Takviye Edici Gıda Onayı 
271
1. Onay Prosedürü 
271
2. Onay Verme Süresi 
283
II. TAKVİYE EDİCİ GIDA KONUSUNDA YETKİLİ MERCİLER 
289
A. Merkezî Yönetim 
289
1. Tarım ve Orman Bakanlığı 
290
a. Tarım ve Orman Bakanlığı Merkez Teşkilatı 
292
i. Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü 
293
ii. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü 
294
b. Tarım ve Orman Bakanlığı Taşra Teşkilatı 
295
i. Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlükleri 
296
ii. Gıda ve Yem Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü 
298
iii. Bakanlık İl Müdürlükleri 
298
c. Ulusal Gıda Kodeks Komisyonu 
301
d. Takviye Edici Gıda Komisyonu 
302
2. Sağlık Bakanlığı 
304
a. Ulusal Beslenme Konseyi 
307
b. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu 
308
B. Mahalli İdare Birimi Olarak Belediyeler 
309
III. GIDA GÜVENLİĞİ KAPSAMINDA TAKVİYE EDİCİ GIDALARIN İDARİ DENETİMİ
VE İDARİ YAPTIRIMLAR 
313
A. Resmi Kontroller 
313
1. Genel Olarak 
314
2. Gıda Güvenliği İlkelerinin Sağlanması 
317
3. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Yetki ve Sorumlulukları 
325
4. Kontrol Yetkisinin Kısmen/Tamamen Devri 
327
5. Kontrol Usulü 
331
6. Resmi Kontrollerde Laboratuvarlar 
334
7. İhracat ve İthalatta Resmi Kontroller 
339
B. İdari Yaptırımlar 
340
1. Genel Olarak 
343
2. İdari Para Cezası 
344
3. Toplatma Yaptırımı 
350
4. El Koyma Yaptırımı 
352
5. Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi Yaptırımı 
352
6. Faaliyeti Durdurma 
355
7. Onayın Geçici Olarak Askıya Alınması, İptali ve Kayıt İşleminin
İptali 
355
8. İmha Etme/ Ettirme 
356
9. İdari Yaptırım Kararlarına İtiraz 
356
a. İdari Başvuru Yolu 
358
b. Yargısal Denetim Yolu 
361
SONUÇ VE DEĞERLENDİRMELER 
365
KAYNAKÇA 
373