Türk Hukukunda Özel Statülü (İmtiyazlı) Yabancılar Salimya Ganıyeva  - Kitap

Türk Hukukunda Özel Statülü (İmtiyazlı) Yabancılar

1. Baskı, 
Aralık 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
269
Barkod:
9786253770716
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
490,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Türk hukuku açısından özel statülü yabancılar ile ilgili konu irdelendiğinde görünen o ki, imtiyazlı yabancı statüsü Osmanlı Devleti'nde de kabul edilmiş ve Cumhuriyet dönemine kadar bundan istifade edilmiştir. Hatta bazı devlet tebaasının Osmanlı Devleti'nde kapitülasyonların sağladığı çeşitli imtiyazlardan uzun yıllar boyunca yararlandığı ve bu durumun ancak Lozan Antlaşması ile son bulduğu bilinmektedir.
İmtiyazlı (özel statülü) yabancı statüsü Türk hukukunda da kabul edilip buna ilişkin özel düzenlemeler çıkarılmıştır. İç hukuktaki düzenlemelerin yanında Türkiye'de özel statülü yabancıların durumu milletlerarası sözleşmeler ve milletlerarası teamüller (örf ve âdet kuralları) ile de düzenlenmekte olup, bu yabancılar için ayrıcalıklı ya da özel statü öngörülmektedir. Özel statülü yabancıların ayrıcalıklı durumunun incelenmesi ise çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir. Ancak konunun daha iyi idrak edilmesi için çalışmamızda, genel olarak diğer yabancı türlerinden de söz edilecek ve Türk hukuku bağlamında imtiyazlı yabancı statüsü açıklanmaya çalışılacaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Türk Hukukunda Yabancılar ve Özel Statülü (İmtiyazlı) Yabancı Kavramı
.
Milletlerarası Anlaşmalar ve Milletlerarası Teamüller Uyarınca Türkiye'de Özel Statülü (İmtiyazlı) Yabancılar
.
İç Hukuk Kuralları Uyarınca Türkiye'de Özel Statülü (İmtiyazlı) Yabancılar
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA YABANCILAR VE ÖZEL STATÜLÜ (İMTİYAZLI) YABANCI KAVRAMI
I. GENEL OLARAK YABANCI KAVRAMI VE HUKUKİ STATÜLERE GÖRE TÜRK
HUKUKUNDA YABANCILAR 
21
A. Genel Olarak Yabancı Kavramı 
21
B. Yabancılar İle İlgili Uluslararası Belgeler 
24
1. 1945 Tarihli Birleşmiş Milletler Sözleşmesi 
24
2. 1948 Tarihli İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
25
3. 1950 Tarihli Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 
26
4. 1965 Tarihli Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına
İlişkin Uluslararası Sözleşme 
27
5. 1990 Tarihli Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının
Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme 
27
C. Yabancılar İle İlgili Ulusal Mevzuat 
28
1. Anayasa 
28
2. Kanunlar ve Yönetmelikler 
29
D. Hukuki Statülere Göre Türk Hukukunda Yabancılar 
29
1. Yabancı Devlet Vatandaşları 
30
2. Vatansızlar (Heimatlos) 
31
a. Vatansızlar İle İlgili Uluslararası Belgeler 
33
1) 1954 Tarihli Vatansız Kişilerin Statüsüne İlişkin Sözleşme 
34
2) 1961 Tarihli Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Sözleşme 
35
3) 1973 Tarihli Vatansızlık Hallerinin Sayısının Azaltılmasına
Dair Sözleşme 
36
b. Vatansızlar İle İlgili Ulusal Mevzuat 
37
3. Uluslararası Koruma Kapsamındaki Yabancılar 
38
a. Mülteciler (Refugee) 
38
1) Mülteciler İle İlgili Uluslararası Belgeler 
40
a) 1951 Tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair
Konvansiyon 
40
b) 1967 Tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna Dair Protokol 
41
2) Mülteciler İle İlgili Ulusal Mevzuat 
43
b. Şartlı Mülteciler (Conditional Refugee) 
44
c. İkincil Koruma (Subsidiary Protection) 
45
4. Geçici Koruma (Temporary Protection) Kapsamındaki Yabancılar 
47
5. Bazı Haklar Bakımından Ayrıcalıklı Yabancılar 
49
a. Göçmenler (Muhacirler) 
49
b. Türk Soylu Yabancılar 
52
c. KKTC Vatandaşları 
54
II. ÖZEL STATÜLÜ (İMTİYAZLI) YABANCI KAVRAMI 
55
A. Tanımı 
55
B. Tarihî Süreçte İmtiyazlı Yabancılar 
56
1. Eski Çağ’da 
56
a. Eski Mısır Hukukunda 
56
b. Eski Yunan Hukukunda 
57
c. Eski Roma Hukukunda 
58
d. Eski Pers Hukukunda 
59
e. İbrani Hukukunda 
59
f. Eski Hint Hukukunda 
60
2. Orta Çağ’da 
61
3. Yeni Çağ’da 
62
4. İslam Hukukunda 
62
5. Osmanlı Devleti Hukukunda 
64
C. Türkiye’de İmtiyazlı Yabancılar 
66
İKİNCİ BÖLÜM
MİLLETLERARASI ANLAŞMALAR VE MİLLETLERARASI TEAMÜLLER UYARINCA
TÜRKİYE’DE ÖZEL STATÜLÜ (İMTİYAZLI) YABANCILAR
I. GENEL OLARAK 
67
II. ULUSLARARASI HUKUKTA DEVLETİ SINIRSIZ BİÇİMDE TEMSİL YETKİSİ
OLANLARIN AYRICALIKLI STATÜSÜ 
68
A. Devlet Başkanı 
69
1. Devleti Temsil Yetkisi 
69
2. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar 
69
a. Kişi Dokunulmazlığı 
70
b. Yargı Bağışıklığı 
71
c. Vergi ve Gümrük Bağışıklığı 
73
B. Hükümet Başkanı 
73
1. Devleti Temsil Yetkisi 
73
2. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar 
74
C. Dışişleri Bakanı 
75
1. Devleti Temsil Yetkisi 
75
2. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar 
76
D. Diğer Bakanlar ve Kamu Kurumu Yetkilileri 
77
III. YABANCI DEVLETİN DİPLOMATİK VE KONSOLOSLUK TEMSİLCİLERİ 
78
A. Yabancı Devletin Diplomatik Temsilcileri 
82
1. Genel Olarak Diplomatik Temsilcilikler 
82
2. Diplomatik Temsilciliklerin Görevleri 
83
3. Diplomatik Temsilciliklerin Dokunulmazlığı ve Ayrıcalıkları 
84
a. Misyon Binası ve Konutların Dokunulmazlığı 
84
b. Arşivlerin Dokunulmazlığı 
85
c. Haberleşme Serbestisi ve Haberleşmenin Dokunulmazlığı 
85
d. Vergi Bağışıklığı 
85
e. Gümrük Bağışıklığı 
85
f. İcra Bağışıklığı 
86
4. Diplomatik Temsilcilerin Ayrıcalıklı Statüsü 
86
a. Genel Olarak 
86
b. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar 
87
1) Kişi Dokunulmazlığı 
88
2) Gezi Serbestisi 
88
3) Yargı Bağışıklığı 
88
4) Vergi Bağışıklığı 
90
5) Gümrük Bağışıklığı 
90
6) Diğer İmtiyaz ve Ayrıcalıklar 
90
5. Diplomatik Temsilcilerin Transit Olarak Geçilen Devletlerde
Dokunulmazlık ve Ayrıcalıkları 
91
6. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklardan Yararlanacak Kişiler 
91
B. Yabancı Devletin Konsolosluk Temsilcileri 
92
1. Genel Olarak Konsolosluklar 
92
2. Konsoloslukların Görevleri 
93
3. Konsoloslukların Dokunulmazlığı ve Ayrıcalıkları 
95
a. Konsolosluk Binalarının Dokunulmazlığı 
95
b. Arşivlerin Dokunulmazlığı 
95
c. Haberleşme Serbestisi ve Haberleşmenin Dokunulmazlığı 
95
d. Vergi Bağışıklığı 
96
e. Gümrük Bağışıklığı 
96
4. Konsolosluk Temsilcilerinin Ayrıcalıklı Statüsü 
97
a. Genel Olarak 
97
b. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar 
97
1) Kişi Dokunulmazlığı 
98
2) Gezi Serbestisi 
98
3) Yargı Bağışıklığı 
99
4) Vergi Bağışıklığı 
99
5) Gümrük Bağışıklığı 
100
6) Diğer İmtiyaz ve Ayrıcalıklar 
100
5. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklardan Yararlanacak Kişiler 
100
IV. YABANCI ASKERÎ KUVVETLERE MENSUP ASKERÎ PERSONEL 
101
V. MİLLETLERARASI ÖRGÜTLER 
104
A. Genel Olarak 
104
B. Milletlerarası Örgüt Türleri 
105
1. Hükümetlerarası Örgütler 
105
a. Hükümetlerarası Örgüt Türleri 
105
b. Hükümetlerarası Örgütlerin Dokunulmazlığı ve Ayrıcalıkları 
106
2. Hükümet Dışı Örgütler 
108
C. BM Uluslararası Adalet Divanı Üyelerinin Dokunulmazlığı ve
Ayrıcalıkları 
109
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İÇ HUKUK KURALLARI UYARINCA TÜRKİYE’DE ÖZEL STATÜLÜ (İMTİYAZLI) YABANCILAR
I. GENEL OLARAK 
111
II. İÇ HUKUKTA AYRICALIKLI STATÜ TANINAN YABANCILAR 
112
A. Mavi Kart Sahipleri 
112
1. Genel Olarak 
112
2. Mavi Kart Uygulamasının Sebepleri 
113
3. Mavi Kart Uygulamasına İlişkin Düzenlemeler 
117
a. 403 Sayılı TVK Madde 29’da 4112 Sayılı Kanun İle Yapılan
Değişiklikler 
117
1) 403 Sayılı TVK Madde 29’un Değişiklikten Önceki Hali 
117
2) 403 Sayılı TVK Madde 29’da Yapılacak Değişikliklere İlişkin İlk
Çalışmalar 
119
3) 4112 Sayılı Kanun İle Getirilen Değişiklikler 
121
b. 403 Sayılı TVK Madde 29’da 5203 Sayılı Kanun İle Yapılan
Değişiklikler 
123
c. 5901 Sayılı TVK Madde 28’de 6304 Sayılı Kanun İle Yapılan
Değişiklikler 
125
d. 700 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname İle Yapılan Değişiklikler 
127
e. 7196 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişiklikler 
128
4. Mavi Kart Statüsünün Şartları 
128
a. Türk Vatandaşlığının Doğumla (Aslen) Kazanılması 
128
1) Soy Bağı (Kan) Esası (jus Sanguinis) 
129
2) Doğum Yeri (Toprak) Esası (Jus Soli) 
130
b. Türk Vatandaşlığının Çıkma İzni İle Kaybı 
131
5. Mavi Kart Verilecek Yabancılar 
131
a. Doğumla Türk Vatandaşı Olan ve Türk Vatandaşlığını Çıkma İzni
İle Kaybedenler 
132
b. İlgilinin Altsoyları 
133
6. Mavi Kartlılar Kütüğü 
133
7. Mavi Kart İle Sağlanan Ayrıcalıklı Statü 
134
a. Mevzuattaki Düzenleme 
134
b. Mavi Kart’ın Sağladığı Haklar 
135
c. Hariç Tutulan Haklar 
135
1) Seçme ve Seçilme 
136
2) Muafen Araç veya Ev Eşyası İthal Etme 
136
3) Askerlik Hizmetini Yapma Yükümlülüğü 
139
4) Kamu Hizmetinde Kadrolu Olarak Görev Yapma 
139
d. Milli Güvenlik ve Kamu Düzeni 
141
e. Mavi Kart’ın Düzenlenmesi 
143
f. Diğer Kanunlarda Mavi Kartlılar İle İlgili Hükümler 
145
B. Uzun Dönem İkamet İzni Sahipleri 
146
1. Genel Olarak 
146
2. Uzun Dönem İkamet İzni 
148
a. Uzun Dönem İkamet İzni Verilecek Yabancılar 
148
1) Türkiye’de Kesintisiz En Az Sekiz Yıl İkamet İzni İle Kalan
Yabancılar 
148
2) Bakanlığın Belirlediği Şartlara Uyan Yabancılar 
150
b. Uzun Dönem İkamet İzninin Şartları 
152
1) Kesintisiz En Az Sekiz Yıl İkamet İzni İle Türkiye’de Kalmış
Olmak 
153
2) Son Üç Yıl İçinde Sosyal Yardım Almamış Olmak 
153
3) Kendisi veya Varsa Ailesinin Geçimini Sağlayacak Yeterli ve
Düzenli Gelir Kaynağına Sahip Olmak 
154
4) Geçerli Sağlık Sigortasına Sahip Olmak 
155
5) Kamu Düzeni veya Kamu Güvenliği Açısından Tehdit
Oluşturmamak 
155
3. Uzun Dönem İkamet İzni İle Sağlanan Ayrıcalıklı Statü 
156
a. Mevzuattaki Düzenleme 
156
b. Uzun Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar 
157
c. Hariç Tutulan Haklar 
160
4. Uzun Dönem İkamet İzninin İptali 
161
a. Genel Olarak 
161
b. Uzun Dönem İkamet İzninin İptal Sebepleri 
162
1) Kamu Düzeni veya Kamu Güvenliği Açısından Ciddi Tehdit
Oluşturmak 
162
Bir Nedenle Kesintisiz Bir Yıldan Fazla Süreyle Türkiye
Dışında Bulunmak 
162
c. Uzun Dönem İkamet İzni İptal Edilen Yabancıların Tekrar
Başvuruda Bulunması 
164
C. Süresiz Çalışma İzni Sahipleri 
166
1. Genel Olarak Çalışma Hakkı ve Süresiz Çalışma İzni 
166
a. Genel Olarak Çalışma Hakkı 
166
b. Süresiz Çalışma İzni 
169
2. Süresiz Çalışma İzni Verilecek Yabancılar 
170
a. Uzun Dönem İkamet İzni Sahibi Yabancılar 
170
b. Türkiye’de En Az Sekiz Yıl Kanuni Çalışma İzni Olan Yabancılar 
170
3. Süresiz Çalışma İzni İle İlgili Usul ve Esaslar 
172
4. Süresiz Çalışma İzni İle Sağlanan Ayrıcalıklı Statü 
173
a. Mevzuattaki Düzenleme 
173
b. Süresiz Çalışma İzninin Sağladığı Haklar 
174
c. Hariç Tutulan Haklar 
174
5. Süresiz Çalışma İzninin İptali 
175
D. Turkuaz Kart Sahipleri 
175
1. Genel Olarak Turkuaz Kart 
175
2. Turkuaz Kart Uygulaması ve Amacı 
176
a. Nitelikli İş Gücünün Önemi 
178
b. Turkuaz Kart Yönetmeliği 
180
3. Turkuaz Kart’a İlişkin Esaslar 
181
a. Mevzuattaki Düzenleme 
181
b. Turkuaz Kart Verilecek Yabancılar 
182
c. Turkuaz Kart Verilmeyecek Yabancılar 
184
d. Turkuaz Kart Başvurusu ve Değerlendirilmesi 
185
1) Turkuaz Kart’ta Geçiş Süresi 
188
2) Başvurunun Reddi 
189
4. Turkuaz Kart İle Sağlanan Ayrıcalıklı Statü 
190
a. Mevzuattaki Düzenleme 
190
b. Turkuaz Kart’ın Sağladığı Haklar 
190
c. Turkuaz Kart Sahibi Yakını Kartı 
191
d. Turkuaz Kart Sahibi Yabancıların Vatandaşlığa Alınması 
191
5. Turkuaz Kart’ın İptali 
194
6. Turkuaz Kart’a İlişkin Değerlendirme 
195
E. Karşılaştırmalı Hukukta Turkuaz Kart Benzeri Uygulamalar 
198
1. AB Mevzuatında Mavi Kart Uygulaması 
198
2. ABD Hukukunda Yeşil Kart Uygulaması 
200
III. ÖZEL STATÜLÜ YABANCILARIN AYRICALIKLI KONUMUNUN
DEĞERLENDİRİLMESİ 
202
A. Ülkeye Giriş Hakkı Bakımından 
202
B. İkamet ve Seyahat Hakkı Bakımından 
204
C. Çalışma Hakkı Bakımından 
208
D. Taşınmaz Edinme Hakkı Bakımından 
209
E. Vatandaşlık Hakkı Bakımından 
213
IV. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İMTİYAZLI YABANCILAR 
216
A. ABD 
216
B. Rusya Federasyonu 
218
C. Almanya 
219
D. Birleşik Krallık 
220
E. Fransa 
222
F. Kanada 
223
G. Avustralya 
224
H. Singapur 
226
İ. Diğer Ülkeler 
226
SONUÇ 
229
EKLER 
235
KAYNAKÇA 
257