Birinci Bölüm İÇERİK GÜVENCESİ VE ÇALIŞMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİK
§ 1. İÇERİK GÜVENCESİ VE DEĞİŞİKLİK İHTİYACI
23
1. Ahde Vefa ve İçerik Güvencesi
23
2. İş Güvencesi ve İçerik Güvencesi İlişkisi
27
3. İçerik Güvencesinin Sınırları ve Gerekleri
30
II. İş Sözleşmesinde Değişiklik İhtiyacı
36
1. Sürekli Borç İlişkilerinin Özellikleri
36
2. Çalışma Koşullarında Esneklik
39
3. İş Güvencesinin Değişiklik İhtiyacını Arttırması
43
4. İşlem Temeli ve Fesih Kurumlarının Yetersizliği
45
1. İş İlişkisinde Risk Dağılımı
47
§ 2. ÇALIŞMA KOŞULLARININ DEĞİŞTİRİLMESİ
56
I. Geçmiş Dönem (1475 sayılı İş Kanunu m. 16/II-e)
56
II. Yeni Dönem (4857 sayılı İş Kanunu m. 22)
58
b. İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi ve Esaslı Değişiklik
60
c. Susma ile Kabulün Reddi
62
d. İşçiyi Bağlamazlık, Tek Taraflı Değişikliğin Yasaklanması
62
e. Anlaşma ile Değişiklik ve Değişiklik Feshi
63
f. Fesih Riskinin İşverene Yüklenmesi
64
g. Değişiklik Hakkının Saklı Tutulması ve Belirli Süreli İş Sözleşmesi
64
b. Yazılı Öneri ve Yazılı Kabul
67
4. Değişiklik Önerisinin Sonuçları
68
a. Anlaşma ile Değişiklik
68
b. Değişiklik Sözleşmesinin Şekli
71
c. Değişiklik Önerisinin Reddi ve İş Sözleşmesinin Feshi
74
5. Değerlendirme ve Sorunlar
77
III. Değişiklik Araçları ve İş Kanunu m. 22
80
1. Toplu iş Sözleşmesi
80
2. İşlem Temelinin Çökmesi ve Tamamlayıcı Yorum
82
a. İşlem Temelinin Çökmesi
82
b. İşlem Temelinin Çökmesine Dayanarak Ücret İndirimi
86
d. Yan Edimlerde İşlem Temelinin Çökmesi
93
b. Hukukumuzda Kısmi Fesih
100
§ 3. ÇALIŞMA KOŞULLARININ TESPİTİ, YÖNETİM HAKKI VE ESASLI OLMAYAN DEĞİŞİKLİK
101
I. Sözleşme Koşulları ve Yönetim Hakkı
101
2. İş Sözleşmesi ile Oluşan Çalışma Koşullarının Tespiti
104
II. Esaslı Olmayan Değişiklik
111
2. Esaslı Olmayan Değişikliğin Tespiti
113
3. Amacın veya İhtiyacın Ortadan Kalkması Ölçütü
119
İkinci Bölüm DEĞİŞİKLİK FESHİ VE GEÇERLİ NEDEN
§ 4. DEĞİŞİKLİK FESHİ
123
2. İş Kanunu ve Değişiklik Feshi
125
a. Değişiklik Önerisi ve Fesih Bağlantısı
125
b. Gerçek Olmayan Değişiklik Feshi
128
c. Değişiklik Feshinin Unsurları
130
aa. Değişiklik Önerisi
130
d. Toplu Değişiklik Feshi
133
3. Değişiklik Feshinin Şekli
135
aa. Feshin Değişiklik Önerisi ile Birlikte Açıklanması
135
bb. Altı İş Günlük Düşünme Süresi
136
b. Şarta bağlı olmayan fesih bildirimi
137
c. Şarta Bağlı Değişiklik Feshi
138
aa. Erteleyici Şarta Bağlı Fesih Bildirimi
140
bb. Bozucu Şarta Bağlı Fesih Bildirimi
141
§ 5. DEĞİŞİKLİK FESHİNDE GEÇERLİ SEBEP VE DENETİM
142
1. Değişikliğin Geçerli Sebebi ve Önemi
142
2. Çalışma Koşullarının Değiştirilmesinin Nedenleri
144
3. Denetim Ölçütü Önerileri
151
3. Değişiklik Aracı Olarak Fesih
155
a. Alman Hukukunda Değişiklik Feshi ve Geçerli Sebep
156
b. Türk Hukukunda Değişiklik Feshi ve Geçerli Sebep
161
3. Değişiklik Feshinin Önceliği
163
b. Feshin Geçerli Neden Denetimi
164
c. Önceliğin Denetim Ölçütüne Etkisi
166
4. İşçinin Değişikliği Reddi
169
§ 6. GEÇERLİ NEDEN DENETİMİ
179
I. Genel Olarak İşletme Gerekleri ile Değişiklik Feshi
179
1. İşveren Kararı ve İşçinin Çalışma Olanağının Ortadan Kalkması
179
a. Personel Fazlalığı
183
b. Personel ya da İş Gücü İhtiyacının Değişmesi
183
2. Ölçülülük (Son Çare, Ultima-Ratio) Denetimi
186
II. İşletme Gerekleri ile Değişiklik
191
1. İşyeri (Nakil) ve İş Türü Değişikliği
191
2. Çalışma Süresinin Değiştirilmesi
194
3. İş Sözleşmesinin Devri ve Geçici İş İlişkisi
199
4. İşyerinin Devri Halinde Çalışma Koşullarının Değiştirilmesi
200
b. Değişikliğin Sonucu Olarak Dolaylı Ücret İndirimi
205
c. Doğrudan Ücret İndirimi
206
d. İşyerini Kurtarma Amaçlı Ücret İndirimi
210
e. İşyeri Uygulamalarını Değiştirme Hakkı
216
6. Anlaşma ile Ücret İndirimi
218
b. Ücret İndirimi ve İş Kanunu m. 62
218
c. Anlaşma ile Ücret İndiriminin Geçerliliği
220
d. Öneri: İş İçin İttifak
224
b. Anlaşma ile Ücretsiz İzin
229
c. Ücretsiz İzin Amaçlı Değişiklik Feshi
231
III. İşçiden Kaynaklanan Nedenlerle Değişiklik Feshi
233
2. İşçinin Yeterliliğinden Kaynaklanan Nedenler
234
3. İşçinin Davranışından Kaynaklanan Nedenler
236
IV. İş Güvencesine Tabi Olmayan İş İlişkilerinde Değişiklik Feshinin Denetimi
238
Üçüncü Bölüm DEĞİŞİKLİĞİ SAKLI TUTMA KAYITLARI
2. Menfaatlerin Değerlendirilmesi
247
2. İş Kanunu ve Değişiklik Kayıtları
257
a. Yönetim Hakkını Genişleten Kayıtlar
264
b. Geri Alma Kaydı (Widerrufsvorbehalt)
264
c. Bağlayıcı Olmama Kaydı (Freiwilligkeitsvorbehalt: İsteğe Bağlı Olma Kaydı)
265
d. Belirli Süre (Befristung) ve Şarta Bağlama (Bedingung) Kayıtları
266
e. Toplu İş Sözleşmesine Atıf Kaydı (Bezugnahmeklausel-Verweisungsklausel)
267
§ 8. ÖZEL HUKUK VE İŞ HUKUKUNDA İÇERİK DENETİMİ
268
1. Sözleşmelerin Doğruluk Güvencesi
268
2. Genel İşlem Şartları ve Genel İş Koşullarında Doğruluk Güvencesi
276
II. Bireysel İş Sözleşmelerinde Doğruluk Güvencesi
280
2. Müzakere Edilmiş Kayıtlar
281
3. Müzakere Edilmemiş Kayıtlar
284
III. İçerik Denetiminin Dogmatik Dayanağı
292
2. Edimin Tek Taraflı Belirlenmesinde Hakkaniyete Uygunluk İlkesi
294
4. Kamu Düzenine Aykırılık
299
5. Değerlendirme ve Sonuç
302
6. Kamu Düzenine Aykırılığın İş Sözleşmelerinde Somutlaştırılması
305
IV. İş Sözleşmesi Kayıtlarının İçerik Denetimi
314
1. Kıyasen Uygulanacak Hükümler
314
3. Denetim Konusu ve Kapsam
319
a. Geçersizlik ve Sınırlandırma
322
§ 9. DEĞİŞİKLİĞİ SAKLI TUTMA KAYITLARININ DENETİMİ
330
I. Haksız Değişiklik Kayıtlarının Tespiti
330
1. Açıklık İlkesi (Şekli Ölçüt)
331
2. Hak ve Borç Dengesinin Bozulması (Maddi Ölçüt)
337
a. Yasal Düzenlemeye Aykırılık
337
b. Sözleşmenin Doğasından Kaynaklanan Hak ve Borç Dağılımına Aykırılık
341
3. Önemli Aykırılığın Tespiti
342
a. Sözleşmenin Türü ve Süresi
343
c. Değişiklik Hakkının İşçi Lehine Sınırlanması
346
d. İşçiyle ve İşverenle İlgili Ölçütler
346
e. Sözleşmenin Bütün Olarak Dikkate Alınması; Telafi
348
f. Ücret – İş Görme Edimleri Arasındaki Dengenin Bozulması
349
g. Ekonomik Riskin Dağılımı
351
h. İş İlişkisinin Özellikleri
352
4. Değişiklik Kayıtlarının Denetim Ölçütü
354
II. Değişiklik Kayıtlarının İçerik Denetimi
362
1. Çalışma Süresini Değiştirme Hakkının Saklı Tutulması
362
a. Çalışma Süresini Belirleme Yetkisi
362
b. Kısa Çalışma Uygulama Yetkisi
368
c. Çalışma Süresinin Farklı Dağıtılması
370
2. Ücreti Değiştirme Hakkının Saklı Tutulması
373
b. Görüşler ve Değerlendirme
377
c. Ücretin Esnek ve Performansa Dayalı Belirlenmesi
380
d. Bağlayıcı Olmama ve Geri Alma Kayıtları
382
aa. Ücretin Saklı Kısmı ve Sinallagma İlişkisi
382
bb. Bağlayıcı Olmama Kaydı (Freiwilligkeitsvorbehalt)
385
cc. Geri alma Kaydı (Widerrufsvorbehalt)
388
3. İş Türünü Değiştirme Hakkının Saklı Tutulması
392
a. Düşük Değerde İşlerin Verilmesi
393
aa. Ücret Değişikliği Olmadan İş Değişikliği
393
bb. İş Değişikliği ile Birlikte Ücret İndirimi
394
b. Yüksek Değerde İşlerin Verilmesi
395
4. Belirli Süre Kayıtları
395
III. Kullanım - Hakkaniyet Denetimi
400
2. Eşit Davranma İlkesi
406
a. Elverişlilik Denetimi
407
b. Gereklilik (Son Çare) Denetimi
408
c. Orantılılık Denetimi
409
4. İşçide Yaratılan Güvenin Korunması; Somutlaştırma
411
EK: TASLAK BORÇLAR KANUNU M. 24, DEĞİŞTİRME YASAĞI
413