Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve Ceza Sorumluluğu Çelik Ahmet Çelik  - Kitap

Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta

Hukuk ve Ceza Sorumluluğu

4. Baskı, 
Nisan 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1488
Barkod:
9789750284069
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.635,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmalar ile maddi hasarlarda kimler sorumlu tutulabilir, nasıl hak aranabilir, kimlere karşı, hangi mahkemelerde ne tür davalar açılabilir; sigorta şirketlerine nasıl ve hangi koşullarda, ne tür belgelerle başvurulabilir, ne miktar ödeme yapmaları gerekir.
Motorlu araçlar için ne tür sigortalar yaptırılması gerekir. Sigorta Tahkim Komisyonu nedir, nasıl başvurulur. Güvence Hesabı nedir, hangi durumlarda tazminat öder.
Trafik kazalarında ilk anda ve sonrasında alınması gereken önlemler nelerdir; ceza ve hukuk yargılama aşamalarında neler yapılır, kusur değerlendirmeleri nasıl, ne biçimde, kimler tarafından yapılır ? Trafik kazalarında ölüme ve aralanmaya neden olanlar hakkında ne tür cezalar uygulanır?
Motorlu araçların alımı satımı nasıl yapılır, araçlarda üretim ve oranım hatlarına karşı ne yapmak ve nasıl hak aramak gerekir. Araç sahibi, işleten, taşımacı kimlerdir. Sorumluluk dereceleri nedir.
Ölüm ve bedensel zararlarda kimler ve ne tür tazminat isteyebilirler. Tazminat davalarında ne tür belge ve kanıtlar sunmak gerekir. Tazminat hesapları nasıl yapılır.
Bütün bunlar ve daha fazlasını bu kitapta bulacaksınız. Yalnız hukukçular değil, motorlu araç kullananlar, bunlara yolcu olarak binenler, yayalar ve tüm motorlu araçlardan zarar görenler, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar, alıcılar, satıcılar, imalatçılar, ithalatçılar, sigortacılar hemen herkes bu kitapta kendileri için yararlı bir bölüm bulacaklardır.
(Kitabımız, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarından sonra yeniden yazılmıştır.)
Kitabın Konu Başlıkları
.
Genel Olarak Trafik Kazaları
.
Karayolları Trafik Kanunu'nun Uygulama Alanı
.
Motorlu Araç İşletenler
.
Motorlu Araç İşletenlerin Sorumluluğu
.
İşleten ve Sürücü Dışında Kaza Sorumluları
.
Trafik Kazalarında Ortaklaşa ve Zincirleme Sorumluluk
.
Devletin Trafik Kazalarından Kamusal Sorumluluğu
.
Trafik Suçları
.
Trafik Kuralları
.
Trafik Kazalarına El Koyma Kovuşturma ve Ceza Yargılaması
.
Trafik Kazalarında Ceza–Hukuk İlişkisi
.
Trafik Kazalarından Kaynaklanan Tazminat Davalarında Kusur İncelemesi
.
Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Ölüm ve Bedensel Zararlar Nedeniyle Belirsiz Alacak Davası
.
Trafik Kazalarında Ölüm Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Trafik Kazalarında Bedensel Zararlar Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Trafik Kazasından Zarar Görenlerin Manevi Tazminat İstekleri
.
Tazminattan İndirimler ve İndirimlerde Sıra
.
Hatır Taşıması, Hatır İçin Kullanma ve Kullandırma
.
Yetersiz Ödemelerin İptali ve Bakiye Zararın Ödetilmesi
.
Araç Hasarı Nedeniyle Tazminat Davaları
.
Motorlu Araçlarda Üretim ve Onarım Hataları
.
Trafik Kazaları ve Sigortalar
.
Kara Taşıtları Kasko Sigortası
.
Güvence Hesabı
.
Sigortacılıkta Tahkim Sigorta Tahkim Komisyonu
.
Trafik Kazalarıyla İlgili Kurumlar
.
Ardıllık ve Dönme (Rücu) Davaları
.
Trafik Kazalarında Zamanaşımı Süreleri
.
Tazminat Davalarında Faiz
.
Ölüm ve Bedensel Zararlar Nedeniyle Tazminat Hesapları
Kitabın İçindekileri
Dördüncü Baskıya Önsöz 
V
Üçüncü Baskıya Önsöz 
VII
İkinci Baskıya Önsöz 
IX
Birinci Baskının Önsözü 
XI
Giriş
GENEL OLARAK TRAFİK KAZALARI
I– TANIMLAR 
1
1– Trafik kazası tanımı 
1
2– Trafik kazası sayılmanın koşulları 
1
3– Trafik kazalarıyla ilgili bazı tanımlar 
1
II– TRAFİK KAZASI TÜRLERİ 
4
1– Araç türüne göre trafik kazaları 
4
2– Zarar türüne göre trafik kazaları 
4
3– Kaza yerine göre trafik kazaları 
5
4– Oluş biçimlerine göre trafik kazası türleri 
5
5– Sürücülere göre kaza türleri 
6
6– Sorumluluklara göre kaza türleri 
7
7– Trafik kazası sayılmayan ve sayılmaması gereken olaylar 
7
8– Yasalara göre trafik kazası türleri 
8
III– ZARAR SORUMLULARI 
8
Birinci Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
I– YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
11
1– Kaza karayollarında meydana gelmelidir 
11
2– Karayolu sayılan ve yasa kapsamında bulunan yerler 
11
3– Karayollarının sınırı 
12
4– Uygulamada duraksama yaratan olaylar ve yerler 
13
5– Karayolu sayılmayan ve Yasa’nın uygulanmayacağı yerler 
15
6– Karayoluyla bağlantısı olmamasına karşın, Yasa kapsamında olan yerler 
16
II– MOTORLU ARAÇLAR BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 
16
1– Motorlu araç tanımı 
16
2– Motorlu araç sayılmanın koşulları 
16
a) Kendi itici gücü ile çalışması 
17
b) Bir yerden bir yere gidebilmesi 
17
c) Toprak üzerinde hareket etmesi 
18
3– Yasa kapsamındaki motorlu araçlar 
18
4– Yasa kapsamında olması gereken motorlu araçlar 
19
İkinci Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER
I– GENEL OLARAK 
21
1– Yasal düzenlemeler 
21
2– Araç sahibi ve işleten sayılmanın koşulları 
22
3– Sorumluluk koşulları 
23
4– Sorumluluk nedenleri 
23
II– İŞLETENLER 
24
1– Araç sahibi 
24
2– İşyerlerinde kullanılan araçların sahip ve işletenleri 
24
3– Personel taşıma araçlarının işletenleri 
24
4– Ticari amaçla motorlu araç işletenler 
25
5– Yolcu taşımacılarının “taşımacı” ve “işleten” olarak sorumlulukları 
25
6– Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen ile ariyet veya rehin alan kişilerin “işleten” sayılması 
27
7– Uzun süreli araç kiralamada kiracının “işleten” olarak sorumluluğu 
27
III– İŞLETENİN BELİRLENMESİ 
31
1– Araç sorumlularının belirlenmesi 
31
2– Araçların trafik siciline tescil ettirilmesi zorunluluğu 
35
3– Araçların satış ve devirlerinde araç sahibi veya işletenin belirlenmesi 
36
4– Resmi satış yapılmadan işleten sıfatının alıcıya geçmesi (ayrık durum) 
39
5– İcra yoluyla araç satışlarında alıcının sorumluluğunun başlangıcı 
40
6– Araçlara konulan hacizlerin ve satışların geçerliği 
41
7– Araç devirlerinin sigortacıya bildirilmesi 
42
8– Miras ortaklığında “işleten” sıfatı 
45
Üçüncü Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLERİN SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK 
47
1– Yasal düzenlemeler 
47
2– Sorumluluk nedenleri 
47
3– Sorumluluk koşulları 
48
II– MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİ 
48
1– Yasa hükmü ve motorlu araç işletenlerin sorumluluğu 
48
2– Motorlu aracın işletilmesi 
50
a) Makine tekniği (mekanoteknik) görüşü 
51
b) Trafiğe çıkarma (trafik tekniği) görüşü 
53
5– Motoru çalışan ve trafiğe çıkarılan her araç, hareket halinde olsun olmasın, her durumda “işletilme” halindedir 
55
III– SORUMLULUĞUN HUKUKSAL NİTELİĞİ 
65
1– Tehlike sorumluluğu 
65
2– İşletme tehlikesi ve işletme sorumluluğu 
66
3– İşletenin sorumluluğuna ilişkin 85. maddenin 3. fıkrası hakkında 
68
IV– SORUMLULUK KOŞULLARI 
68
1– Zarar, “işletilme halinde” olan bir motorlu araçtan kaynaklanmalıdır 
68
2– Zararı doğuran motorlu araç “işletilme” halinde olmalıdır 
69
3– Motorlu araçtan kaynaklanan bir “zarar” doğmuş olmalıdır 
70
4– Zarar, sürücünün veya yardımcı kişilerin kusurundan kaynaklanmalıdır 
70
5– İşleten, araçtaki bozukluktan (teknik arızadan) sorumludur 
72
6– İşleten (taşımacı), “işletme kusurlarından” sorumludur 
75
7– İşleten, imalât hatalarından sorumlu tutulabilir mi? 
75
8– Motorlu araç işletilmesinin ağır ve tehlikeli işlerden olması nedeniyle, işletenlerin (işveren olarak) önlem alma yükümlülükleri 
76
9– İşletenlerin, araç sürme sürelerine uyulmasını sağlama yükümlülükleri 
76
10– İşletenin, motorlu aracın işletilmesi sırasında, çalışanların birbirlerine verdikleri zarardan “işveren” olarak sorumluluğu 
77
11– İşletenin “taşımacı” olarak, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu 
77
V– İŞLETEN GİBİ SORUMLU OLANLAR 
78
1– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar (Genel olarak) 
78
2– Oto servis ve tamirhane sahiplerinin sorumlulukları 
79
3– Galeri sahibinin, satış için bırakılan araçtan dolayı sorumluluğu 
82
4– Otoparka ve garaja bırakılan araçlardan sorumluluk 
83
5– Oto kiralama şirketlerinin “işleten” olarak sorumluluğu 
86
6– Yarış düzenleyicilerinin sorumluluğu 
88
7– Devlet ve kamu kurumlarının sorumlulukları 
89
8– Motorlu aracı çalan veya gaspeden kişiler 
89
9– Sürücü kursu işletenin ve eğitmenlerin sorumlulukları 
90
VI– ÖZEL SORUMLULUK DURUMLARI 
90
1– İşletenin, kazadan sonraki yardım çalışmalarına katılanların uğradıkları zararlardan sorumluluğu 
90
2– İşletenlerin üçüncü kişilerin zararından ortaklaşa sorumlulukları 
92
3– İşletenlerin birbirlerinin zararlarından sorumlulukları 
93
4– Karayolunda çekilen araçlardan sorumluluk 
94
5– Bagaj ve benzeri eşya dışındaki eşyalardan sorumluluk 
95
6– İşletenin araç malikine karşı sorumluluğu 
97
7– Hatır taşıması ile hatır için kullanma ve kullandırmada sorumluluk 
98
8– Çalınmış ve gasbedilmiş araca bilerek binene karşı sorumluluk 
101
9– Yarışta, yarışçı ve yardımcısı ile araç zararlarından sorumluluk 
101
VII– UYGUN NEDENSELLİK BAĞI 
101
1– Sorumluluk için uygun nedensellik bağının gerekliliği 
101
2– Genel olarak kaza nedenleri 
102
3– Uygun nedensellik bağının kolayca belirlenemediği olaylar 
103
4– Dış etkenlerin kazaya neden olması durumunda, işleten ve sürücünün sorumluluğu yönünden “nedensellik bağı”nın kesilmesi 
104
5– Kasıtlı eylemlerde işletenin sorumluluğu yönünden nedensellik bağının kesileceği; “kasıt” ve “kaza” kavramlarının bir arada olamayacağı görüşü 
106
VIII– İŞLETENİN SORUMLULUKTAN KURTULUŞ NEDENLERİ 
108
1– Yasal düzenlemeler 
108
2– Sorumluluktan kurtuluş koşulları 
109
3– İşleteni sorumluluktan kurtaran genel kurtuluş nedenleri 
110
a) Zarar görenin tam ve ağır kusuru 
110
b) Üçüncü kişinin tam kusuru 
111
c) Zarar görenin ve üçüncü kişinin ortaklaşa kusuru 
112
d) İşleteni sorumluluktan kurtaran üçüncü neden: Mücbir sebep 
112
4– Aracın çalınmasında işletenin kusuru yoksa, sorumlu tutulamaz 
115
5– Gasp ve soygun olaylarında taşımacının sorumluluğu 
116
IX– İŞLETENİN, SORUMSUZLUĞUNU KANITLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
117
1– İşletenin, sorumluluktan kurtulabilmesinin koşulları 
117
2– İşletenin “taşımacı” olarak “işletme kusurları” 
118
3– İşletenin “işveren” olarak önlem alma yükümlülükleri 
121
X– SORUMLULUĞUN AZALTILMASI VE KALDIRILMASI YASAĞI 
125
1– Genel olarak 
125
2– Karayolları Trafik Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri 
126
3– Türk Ticaret Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri 
127
XI– TAŞIMACININ “İŞLETEN” OLARAK SORUMLULUĞU 
129
1– Motorlu araç işleten olarak 
129
2– Motorlu araç işletenin “taşımacı” olarak yolculara karşı sorumluluğu 
130
3– Taşımacının, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu 
132
XII– İŞLETENLERİN “İŞVEREN” OLARAK SORUMLULUKLARI 
133
Dördüncü Bölüm
İŞLETEN VE SÜRÜCÜ DIŞINDA KAZA SORUMLULARI
I– YAYALAR 
137
1– Genel olarak yayaların sorumlukları 
137
2– Yasada ve Yönetmelikte yayalara ilişkin kurallar 
137
3– Yayaların trafikte tehlike yaratması ve kusur değerlendirmesinde yanılgılar 
138
4– Yayaların ceza sorumlulukları 
139
II– MOTORSUZ TAŞIT VE BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ 
142
1– Yasa hükmü 
142
2– Kurallar 
142
3– Seyyar satıcılar 
142
III– YOLCULAR 
143
1– Yolcuların sorumlulukları 
143
2– Hatır yolcuları 
143
IV– HAYVAN TUTUCUNUN SORUMLULUĞU 
143
1– Borçlar Kanunu’na göre 
143
2– Türk Ceza Kanunu’na göre 
144
3– Trafik Kanunu’na göre 
144
V– EV BAŞKANI İLE VELİ VE VASİNİN SORUMLULUĞU 
144
1– Yasa hükmü 
144
2– Çocukların ve ayırtım gücünden yoksun olanların kazaya karışmaları durumunda kimlerin ve nasıl dava edilmeleri gerektiği hakkında 
145
VI– İMALATÇININ SORUMLULUĞU 
145
VII– BİNA VE YAPI ESERİ MALİKİNİN SORUMLULUĞU 
146
1– Borçlar Yasasına göre 
146
2– Ceza Yasasına göre 
146
3– Trafik Yasasına göre 
147
VIII– SİGORTACININ SORUMLULUĞU 
148
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası 
148
2– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası 
148
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
148
4– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
149
5– Güvence Hesabının sorumluluğu 
150
6– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigorta Poliçesi 
151
7– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası 
152
8– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi 
153
9– Ferdi Kaza Sigortası 
153
10– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları 
153
Beşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ORTAKLAŞA VE ZİNCİRLEME SORUMLULUK
I– KONUYA GİRİŞ 
155
1– Trafik kazalarında sorumluluk ve sorumlular 
155
2– Ortaklaşa sorumlulukta zarar görenlerin hakları 
155
3– Ortaklaşa sorumluların birbirlerine dönme (rücu) hakları 
156
II– YASALAR VE TANIMLAR 
156
1– Türk Borçlar Kanunu hükümleri 
156
2– Önceki Borçlar Kanunu hükümleri 
158
3– Karayolları Trafik Kanunu 
159
4– Ortaklaşa sorumlulukta sorumlu tipleri 
160
5– Ortaklaşa sorumlulukta kavram arayışı 
160
6– İki sorumluluk türü arasındaki farklar 
161
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKLARIN İNCELENMESİ 
163
1– Birden çok kişinin birlikte bir zarara neden olmaları 
163
2– Aynı zarardan birden çok kişinin değişik nedenlerle ortak sorumluluğu 
166
IV– ALACAKLININ SORUMLULUKLARI 
168
1– Alacaklı diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin durumunu iyileştirirse, bunun sonuçlarına katlanır 
168
2– Alacaklının, aynı zarardan, değişik hukuksal nedenlerle, ortak sorumlulardan biri hakkında feragati farklı sonuçlar doğurur 
169
3– Alacaklının borçlulardan biriyle yaptığı ibra sözleşmesinin etkileri 
170
V– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DIŞ İLİŞKİ – İÇ İLİŞKİ 
171
1– Genel olarak 
171
2– Dış ilişki 
171
3– İç ilişki 
177
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları 
178
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları 
180
aa) Ortak defiler 
181
bb) Kişisel defiler 
182
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri 
183
d) Trafik–iş kazalarında, Kurum’un rücu alacağı ve iç ilişki uygulaması 
184
VI– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA KUSUR DEĞERLENDİRMESİ 
187
1– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur oranlarının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez 
187
2– Ortaklaşa sorumluların ayrı ayrı zararın tamamından sorumlu tutulmaları gerekirken, kusur oranlarına göre tazminat ödenmesine karar verilmesinin yanlış olduğuna ilişkin karar örnekleri 
188
3– Sigorta şirketlerinin, sigortalısının kusuruna göre değil, ortaklaşa sorumluluk kurallarına göre tazminat ödeme yükümlülüğü 
192
VII– İÇ İLİŞKİDE RÜCUNUN KAPSAMI VE ZAMANAŞIMI 
193
1– Türk Borçlar Kanunu 73. maddesine göre rücu zamanaşımı 
193
2– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları 
193
3– Dönme (rücu) hakkının kapsamı 
194
4– Rücu edilebilecek miktar 
195
5– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar 
196
6– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi 
197
7– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı 
197
Altıncı Bölüm
DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN KAMUSAL SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK 
201
1– Hizmet kusuru nedeniyle sorumluluk 
201
2– Yasal düzenlemelerde ve denetimlerde yetersizlik 
201
II– DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN SORUMLULUĞU 
202
1– Trafik kazalarından dolayı Devlet sorumlu tutulabilir mi ? 
202
2– Devletin Anayasal sorumluluğu 
203
3– Ulaşım politikaları ve hizmet kusurları 
203
III– KAMU KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU 
206
1– Kamu yapılarından sorumluluk 
206
2– Karayolları İdaresinin sorumluluk ve yükümlülükleri 
206
3– Karayolu yapım, bakım ve onarım çalışmalarından sorumluluk 
207
4– Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ve trafik kuruluşlarının görev ve yetkileri 
209
5– Belediyelerin sorumluluk ve yükümlülükleri 
210
6– Yolcu taşımada Devletin sorumluluk ve yükümlülükleri 
210
7– Yabancı plakalı araçlardan sorumluluk 
212
8– Sigortasız olarak yurda giren yabancı plakalı araçlardan ilgili Bakanlığın sorumlu olduğuna ve tazminat istenebileceğine ilişkin üç karar örneği 
215
9– Sigortasız yabancı plakalı araçların neden olduğu kazalardan dolayı ilgili Bakanlıklara karşı nasıl dava açılacak 
218
IV– DEMİRYOLLARI İDARESİNİN SORUMLULUĞU 
219
1– Genel olarak 
219
2– Trenlerle taşınan yolculara ve eşya sahiplerine karşı sorumluluk 
220
3– Demiryolları İdaresinin üçüncü kişilere karşı sorumluluğu 
220
4– DDY’nin genel hükümlere göre sorumluluğu 
224
5– Demiryollarıyla ilgili ceza sorumluluğu 
224
V– ÖZEL SORUMLULUK HALLERİ 
224
1– Görevi sırasında trafik kazası geçiren kamu çalışanlarından dolayı Devletin kusursuz sorumluluğu 
224
2– Trafik kazası nedeniyle açılan tazminat davasının geç sonuçlanması “hizmet kusuru” sayılabilir mi? 
225
VI– DANIŞTAY KARARLARI 
226
1– Karayolu yapım ve bakımından sorumlulukla ilgili kararlar 
226
2– Trafik işaret ve uyarı levhalarından sorumluluk 
228
3– İdarenin yol ve trafik güvenliğini sağlama yükümlülüğü 
231
4– Trafik tesçil kayıtlarından sorumluluk 
233
5– Yabancı plakalı araçların sigortasız yurda girmesinden sorumluluk 
234
6– Görevi sırasında trafik kazası geçirenlere ilişkin Danıştay kararları 
235
Yedinci Bölüm
TRAFİK SUÇLARI
I– TANIMLAR VE KAVRAMLAR 
239
1– Trafik suçları 
239
2– Eylem biçimlerine göre trafik suçu türleri 
239
a) Kurallara aykırı eylem ve işlemler 
239
b) Tehlike suçları 
239
c) Zarar suçları 
240
3– Ceza Yasasına göre suç türleri 
241
a) Kasıtlı suç 
241
b) Taksirli suç 
241
c) Taksirin türleri 
241
d) Taksirli suçlarda “kusur” koşulu 
242
e) Taksirli suçlarda ceza verilemeyecek veya ceza indirimi yapılacak durumlar 
243
4– Şikâyete bağlı olan–olmayan suç ayrımı 
243
5– Şikâyet süresi 
244
6– Şikâyetten vazgeçmenin ceza kovuşturmasına etkisi 
244
7– Şikâyetten vazgeçmenin hukuk davasına etkisi 
244
II– CEZA SORUMLULUĞUNDA NEDENSELLİK BAĞI 
245
1– Cezalandırma koşulu 
245
2– Öne geçen neden 
246
3– Önceki ve sonraki olaylar arasında nedensellik bağı kurulabilen durumlar 
247
4– Ortak kusurlarda nedensellik bağı 
247
III– TRAFİK SUÇLARI 
248
1– Karayolları Trafik Kanunu’nda trafik suçları 
248
2– Türk Ceza Kanunu’na göre trafik suçları 
249
3– Kasıtlı suçlar trafik suçu değil, adi suçtur 
249
IV– TRAFİK SUÇLULARI 
251
1– Sürücüler 
251
2– Yayaların ceza sorumlulukları 
258
3– İşletenlerin ceza sorumlulukları 
264
4– Hayvan tutucuların ceza sorumlulukları 
266
5– Yapı ve tesis sahiplerinin ceza sorumlulukları 
267
V– TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU 
269
1– Taksirli suç 
269
2– Taksirle öldürme suçu 
270
3– Taksirli suçlarda “kusur” koşulu 
270
4– Taksirle öldürme suçunun özellikleri 
270
5– Trafik kazalarında “kast” veya “olası kast” söz konusu olabilir mi? 
271
6– Aile bireylerinin ölümü halinde ceza verilmemesi 
272
VI– TAKSİRLE YARALAMA SUÇU 
272
1– Trafik kazalarında taksirle yaralama 
272
2– Taksirle basit yaralama (m.89/1) 
273
3– Taksirle ağır yaralama (m.89/2) 
273
4– Taksirle yaralamanın çok ağır sonuçlar doğurması (m.89/3) 
274
5– Birden çok kişinin yaralanması 
275
6– Taksirle yaralama suçunun şikâyete bağlı olması 
276
7– Trafik kazasında yaralama, “kast” veya “olası kast” olarak nitelenebilir mi ? 
277
8– Sonucu nedeniyle ağırlaşmış suç 
279
9– Aile bireylerinin yaralanması halinde ceza verilmemesi 
279
VII– TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇLARI 
279
1– Genel olarak 
279
2– Ulaşım güvenliğini tehlikeye sokma suçu 
282
3– Tehlikeli biçimde araç kullanma suçu 
285
4– Alkol ve uyuşturucu madde etkisiyle araç kullanma 
287
Sekizinci Bölüm
TRAFİK KURALLARI
I– GENEL OLARAK 
299
1– Trafik kurallarının önemi ve işlevi 
299
2– Genel olarak trafik kuralları 
299
II– KURALLARA İLİŞKİN AYRINTILI AÇIKLAMALAR 
301
1– Karayollarında trafik akışına uyma kuralları 
301
2– Trafik işaretlerine uyma kuralları 
301
3– Alkollü, uyuşturucu, keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı 
302
4– Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu 
304
5– Hız sınırlarına uyma zorunluluğu 
305
6– Dönüş kurallarına uyma zorunluluğu 
306
7– Geçme kural ve yasaklarına uyma zorunluluğu 
307
8– Şerit izleme, gelen trafikle karşılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama kuralları 
308
a) Şerit ileme 
308
b) Gelen trafikle karşılaşma 
308
c) Araçlar arasındaki mesafe 
309
ç) Yavaş sürme ve yavaşlama 
309
d) Geçiş kolaylığı sağlama 
309
9– Kavşaklarda geçiş önceliğine ilişkin kurallar 
309
10– İndirme ve bindirme kuralları 
310
11– Duraklama ve park etme kuralları 
310
12– Araçların ışıklandırılması kuralları 
312
13– Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluklar ve yasaklar 
312
14– Araçların yüklenmesine ilişkin kurallar 
313
15– Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerinin” uyacakları kurallar 
314
16– Araç manevralarında uygulanacak kurallar 
314
17– Yayaların uyacakları kurallar 
315
18– Hayvanla çekilen, elle sürülen araçlara ilişkin kurallar 
316
19– Yarış ve koşulara ait kurallar 
317
20– Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları 
318
21– Ses, Müzik, Görüntü ve Haberleşme Cihazlarının Kullanılması 
319
22– Tedbirsiz ve saygısız araç sürme 
320
23– Demiryolu geçitlerine ilişkin kurallar 
320
24– Çocuk, hasta ve sakat taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları 
321
25– Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu 
321
26– Park ücretinin alınması, araçların çektirilmesi ve kaldırılması ile muhafazası 
322
III– TRAFİK KAZALARINA İLİŞKİN KURALLAR 
323
1– Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar 
323
2– Trafik kazalarında yükümlülük 
324
3– Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller 
324
4– Sürücü kusurlarının tesbiti 
325
Dokuzuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINA EL KOYMA KOVUŞTURMA VE
CEZA YARGILAMASI
I– TRAFİK KAZASI 
327
1– Motorlu araçların karıştığı kazalar 
327
2– Motorlu taşıtların karışmadığı kazalara “trafik kazası” denilmemesi 
327
3– Trafik kazası sayılmanın koşulları 
328
II– TRAFİK KAZASINA EL KONULMASI 
328
1– Kolluk güçlerinin ve trafik görevlilerinin yapmaları gerekenler 
328
2– Trafik kazalarına el koyanların görev ve yetkileri 
329
3– Trafik kazası tespit tutanağının düzenlenmesi 
330
4– Trafik kazası tespit tutanağında kusuru etkileyecek açıklamalar hakkında 
331
5– Kaza tutanaklarında aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir 
332
6– Kaza inceleme görevlileri ve bilirkişiler 
332
III– SAVCILIK SORUŞTURMA AŞAMASI 
333
1– Soruşturma işlemleri 
333
2– Kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar ve itiraz yolu 
334
3– Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen durumlar 
334
4– Savcılıkça, kaza yapan aracın trafik kaydına şerh düşülmesi 
335
5– Kovuşturma aşamasında bilirkişi görevlendirme ve kusur raporu alınması 
336
IV– CEZA DAVASI AŞAMASI 
337
1– Ceza davasının açılması 
337
2– Görevli mahkemeler 
337
3– Suçlara uygulanan cezalar 
338
V– SÜRÜCÜ BELGELERİNİN GERİ ALINMASI 
339
1– Sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması 
339
2– Çeşitli suçlardan mahkûm olanların sürücü belgelerinin geri alınması 
340
3– Alkollü sürücülerin belgelerinin geri alınması 
340
4– Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler alan sürücülerin belgelerinin geri alınması 
341
VI– CEZA DAVALARINDA KUSUR İNCELEMESİ 
341
1– Bilirkişi atanması 
341
2– Bilirkişi olarak atanabilecekler 
342
3– Kusur değerlendirmesi 
344
Onuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA CEZA–HUKUK İLİŞKİSİ
I– GENEL OLARAK 
347
1– Cezada ve hukukta eylemin niteliği 
347
2– Haksız eylemden doğan tazminat davalarında ceza–hukuk ilişkisi 
347
II– CEZA MAHKEMESİ KARARLARININ HUKUK MAHKEMESİNE ETKİSİ 
349
1– Kesin hüküm yönünden 
349
2– Kesin kanıt olma yönünden 
350
3– Zamanaşımı yönünden 
351
4– Bekletici sorun yönünden 
351
5– Ceza davasında alınan bilirkişi raporu yönünden 
352
III– HUKUK HAKİMİNİN CEZA MAHKEMESİ KARARLARI KARŞISINDA DURUMU 
353
1– Hukuk Hakimini bağlayan kararlar 
354
2– Hukuk Hakimini bağlamayan kararlar 
359
3– Hukuk hakiminin eylemin suç niteliğini araştırma yetkisi 
365
IV– ŞİKÂYETTEN VAZGEÇMENİN TAZMİNAT DAVALARINA ETKİSİ 
368
1– Karakolda veya Savcılıkta şikâyetten vazgeçme, tazminat hakkını ortadan kaldırmaz 
368
2– Ceza mahkemesinde şikâyetten vazgeçmenin tazminat hakkına etkisi 
368
3– Yargıtay kararları 
369
4– Sorumlulardan biri hakkında feragatin, diğer sorumlulara etkisi 
373
Onbirinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDAN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARINDA
KUSUR İNCELEMESİ
I– KUSUR 
375
1– Tazminat ölçüsü olarak kusur 
375
2– Kusurun türleri 
377
3– Kusur ve zarar ilişkisi 
378
4– Kusur incelemesinde sıra 
378
II– HUKUK MAHKEMESİNDE KUSUR İNCELEMESİ 
379
1– Genel olarak 
379
2– Tazminat davalarında kusurun belirleyici işlevi 
379
3– Kusur incelemesi için gerekli belgeler ve bilgiler 
379
a) Kaza tutanakları 
380
b) C. Savcılığı Soruşturma dosyasındaki belgeler 
380
c) Ceza mahkemesi dosyasındaki belgeler ve duruşma tutanakları 
380
ç) Taraf tanıkları 
380
d) Kusur oranlarını etkileyebilecek başka kanıtlar 
380
4– Tazminat davalarında kusur belirlemede ölçü “nedensellik bağı”dır 
381
5– Bilirkişi seçimi ve raporların değerlendirilmesi 
382
6– Raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi gerekliliği 
384
7– Keşif yapılmasını gerektiren durumlar 
384
8– Ceza davasındaki bilirkişi raporlarının dikkate alınmasını gerektiren durumlar 
385
9– Hukuk hâkiminin, ceza davasındaki bilirkişi raporu ile bağlı olmadığı durumlar 
386
10– Ceza davasının sonucu beklenmeli midir? 
387
11– Raporlara itirazların incelenmesi ve değerlendirilmesi 
388
12– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur paylaşımının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez 
391
13– Tek yanlı kazalarda da bilirkişi incelemesine gerek yoktur 
392
14– Zincirleme kazalarda kusur değerlendirmesi 
393
15– Kaza teknik arıza sonucu meydana gelmişse 
395
16– Araçtaki üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan trafik kazaları 
395
Onikinci Bölüm
TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– GÖREVLİ MAHKEME 
397
1– Genel olarak 
397
2– Trafik kazalarında görevli mahkeme 
398
3– Ortaklaşa sorumlular için ayrı davalar açılmışsa, bunların ortak mahkemede birleştirilmesi gerekir 
400
4– Trafik kazaları ticari bir olay değildir 
401
5– Görev konusunda çelişkili Yargıtay kararları 
402
6– Sigorta şirketlerinin görev itirazından kaynaklanan sorunlar ve Ticaret Mahkemelerinde arabuluculuk 
403
7– Trafik–İş kazalarında görevli mahkeme 
406
8– Yolcu taşımada görevli mahkeme ticaret mahkemeleridir 
408
9– Trafik kazalarında Tüketici Mahkemesinin görevli olduğu dava konuları 
409
10– Ortak görevli mahkeme 
410
11– Devlet ve kamu kurumlarının taşıtlarının karıştığı kazalarda görevli mahkeme 
411
12– Karayolları İdaresi’nin yol kusurlarından ve trafik düzenlemelerinden sorumlu olması durumunda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir 
411
13– Belediyelerin kent içi trafik düzenleme ve yol kusurlarından kaynaklanan trafik kazalarından dolayı sorumluluğunda “adli yargı” görevlidir 
415
II– YETKİLİ MAHKEME 
417
1– Genel yetkili mahkeme 
417
2– Haksız fiilden doğan davalarda yetki 
418
3– Davalının birden fazla olması halinde yetki 
418
4– Sözleşmeden doğan davalarda yetki 
419
5– Yolcu taşımada yetkili mahkeme 
419
6– Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki 
420
7– Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki 
420
8– Trafik kazalarında yetkili mahkeme 
421
III– DAVA TÜRLERİ 
422
1– Belirsiz alacak davası (6100/m.107/1) 
422
2– HMK’nın 107. maddesinin kaldırılan 3. fıkrası hakkında 
424
3– Kısmi dava (6100/m.109) 
425
IV– TRAFİK KAZASI DAVA KONULARI 
425
1– Ölüm nedeniyle tazminat davası 
425
2– Yaralanma nedeniyle tazminat davası 
426
3– Ruhsal sarsıntı nedeniyle manevi tazminat davaları 
426
4– Araç hasarı nedeniyle tazminat davası 
426
5– Yolcunun taşımacıya karşı tazminat davaları 
426
6– Ticari veya özel eşya sahiplerinin taşımacıya karşı tazminat davaları 
427
7– Bina ve yapılara verilen zarardan dolayı tazminat davası 
427
8– Zarar görenlere tazminat ödeyenlerin “rücu” davaları 
427
V– DAVACILAR 
428
1– Ölenin desteğinden yoksun kalanlar 
428
2– Ölümlerde yalnızca manevi tazminat isteyebilecek olanlar 
429
3– Bedensel zarara uğrayanlar 
430
4– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
431
5– Aracı hasarlanan kişinin dava hakkı 
431
6– Bina, yapı ve tesis sahiplerinin dava hakkı 
432
7– Eşya sahiplerinin dava hakkı 
432
8– Rücu hakkı sahiplerinin dava hakkı 
432
VI– DAVALILAR 
434
1– Araç sahibi ve işletenler 
435
2– Sürücü ve yardımcıları 
437
3– Sigortacı 
438
4– Yolcu taşımada davalılar 
438
a) Taşımacı 
438
b) Taşımada görevli sürücü ve yardımcı kişiler 
439
c) Karayoluyla yolcu taşımada sigortacılar 
440
5– Trafik–İş kazalarında davalılar 
441
6– Güvence Hesabı hangi durumlarda dava edilebilir 
442
7– Güvence Hesabına başvurma koşulları 
443
VII– DAVA AÇILMASI 
443
1– Ölüm nedeniyle açılan davalarda 
443
2– Bedensel zararlar nedeniyle açılan davalarda 
444
3– Araç hasarı nedeniyle açılan davalarda 
445
4– Eşya hasarları nedeniyle açılan davalarda 
445
5– Tazminat haklarının güvenceye alınması önlemleri 
446
VIII– DAVA DİLEKÇELERİ 
447
1– Dava dilekçesi nasıl yazılmalı 
447
2– Destek tazminatı dilekçesinde “konu” başlıkları 
448
3– Bedensel zararlarda “konu” başlıkları 
448
IX– KANITLAR 
449
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için) 
449
2– Ölümlü olaylarda sunulacak deliller 
449
3– Yaralanmalı olaylarda sunulacak deliller 
450
4– İlgili yerlerden istenecek belge ve dosyalar 
451
5– Araç hasarlarında sunulacak deliller 
451
6– Gerekli olmayan belge ve bilgiler 
452
7– Delil bildirme yükümlülüğü 
453
8– Delillerin bildirilmesinde üç aşama 
455
9– Delillerin bildirilme süresi ve biçimi 
457
10– Delil listeleri 
458
Onüçüncü Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
BELİRSİZ ALACAK DAVASI
I– GENEL OLARAK 
461
1– Tanım 
461
2– Amaç 
462
3– Belirsiz alacak davasının yararları 
463
4– Belirsiz alacak davası hangi durumlarda açılabilir 
463
5– Belirsiz alacak davası nasıl açılmalı 
465
6– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat nasıl istenebilir 
465
II– BELİRSİZ ALACAK DAVASININ İŞLEVİ VE ÖZELLİKLERİ 
466
1– Tazminat ve alacağın kesin olarak bilinemeyeceği durumlarda açılabilecek bir dava türü olması 
466
2– Harca esas değer “kısmi istek” olarak algılanmamalıdır 
467
3– Belirsiz alacak davasının son aşamasında belirlenen tazminat ve alacak tutarı için harç tamamlama işlemi “ıslah” değildir 
468
4– Belirsiz alacak davasının açılmasıyla “zamanaşımı” dava sonuna kadar tüm tazminat ve alacaklar için kesilmiş olur 
470
5– Belirsiz alacak davasında faiz başlangıcı 
472
6– Belirsiz alacak davası ile kısmi dava birbirine karıştırılmamalıdır 
473
III– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA DAVA DEĞERİNİN ARTIRILMASI 
473
1– Dava değeri hangi aşamada artırılmalı 
473
2– Tazminat veya alacak kesin belli olmadan dava değerinin artırılması durumunda, sonradan artan miktar için yeniden ve birkaç kez artırım yapılabilir mi? 
474
3– Yargıtay bozma kararından veya Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararından sonra dava değerinin artırılabilmesi 
477
4– Yargıtay bozma kararından sonra dava değerinin artırılabileceğine ilişkin görüşler 
480
5– İdari Yargıda “belirsiz” tam yargı davasında değer artırımı 
483
6– Belirsiz alacak davasında kazanç artışlarının uygulanması 
485
7– Sonuç olarak 
486
Ondördüncü Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– ÖLÜMÜN YOL AÇTIĞI ZARAR 
489
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk 
489
2– Destekten yoksunluğun tanımı 
490
3– Destekten yoksunlukta yoksun kalınan nedir 
490
4– Yargıtay kararlarına göre destekten yoksun kalanların zararları 
491
5– Destekten yoksun kalma tazminatının özellikleri 
493
II– KİMLER DESTEK OLABİLİR 
494
1– Eşlerin birbirlerine destekliği 
495
2– Ana babaların çocuklarına destekliği 
496
3– Küçük yaştaki çocukların ana ve babalarına destekliği 
497
4– Yetişkin evlatların ana babalarına destekliği 
498
5– Kardeşlerin birbirlerine destekliği 
500
6– Bazı ayrık durumlarda desteklik 
500
III– DESTEKTEN YOKSUN KALANLAR 
501
IV– DESTEK SAĞLAMA BİÇİMLERİ 
502
1– Parasal desteklik 
502
2– Yardım ve hizmet ederek desteklik 
503
V– DESTEKTEN YOKSUNLUK SÜRELERİ 
506
1– Eşlerin birbirlerine destekliğinde 
506
2– Çocukların destekten yoksunluk süreleri 
507
3– Çocukların ana babalarına destekliğinde süreler 
508
4– Kardeşlerin destekten yoksunluk süreleri 
509
VI– YAŞAM SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ 
509
1– Yaşam tabloları 
509
2– Yaşam (zarar) sürelerini belirleme tarihi 
510
VII– DESTEK PAYLARI 
511
1– Kişilerin birbirlerine destekliği, mirasçılıktan bağımsız olduğu için, destek payları ile miras payları birbiriyle karıştırılmamalıdır 
511
2– Destek paylarının, Sosyal Güvenlik Kurumlarının gelir bağlama oranlarına göre belirlenmesi doğru değildir 
511
3– Destek payları nasıl belirlenmelidir 
512
4– Paylaştırmada dikkate alınacak hususlar 
512
5– Paylaştırma örnekleri 
513
VIII– DESTEK DÖNEMLERİ 
514
1– Aktif dönem – Pasif dönem ayrımı 
514
2– İşlemiş dönem–işleyecek dönem ayrımı 
516
IX– TAZMİNATIN PARASAL ÖLÇÜSÜ 
516
1– Genel olarak 
516
2– Bir işverene bağlı olarak çalışanların destekliğinde parasal ölçü 
517
3– Gerçek kazançlar nasıl belirlenecektir ? 
518
4– Tüccarların, sanayicilerin, esnafın, serbest meslek sahiplerinin kazançları 
518
5– Desteğin, malvarlığına “bedeni ve fikri” katkısı tazminatın ölçüsüdür 
519
6– Üniversite, yüksek okul, meslek okulu öğrencilerinin, okullarını bitirdiklerinde alabilecekleri ücretlere göre tazminat hesaplanması gereği 
520
7– Devlet memurlarının tazminat hesabına esas kazançları nasıl belirlenmeli 
521
8– Sosyal Güvenlik Kurumu’na yatırılan prime esas kazançlar da, tazminat hesabına esas alınamaz 
521
9– Yardım ve hizmet ederek desteklikte parasal ölçü 
522
10– Pasif dönem zarar hesabının parasal ölçüsü 
524
X– TAZMİNAT HESABINA KATILMAYACAK OLAN KAZANIMLAR 
524
XI– TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 
526
1– Genel olarak 
526
2– Destek tazminatından neler indirilmez 
527
3– Destek tazminatından neler indirilir 
528
4– Kusur indirimi 
528
5– Dul eşin evlenme şansı indirimi 
529
6– Küçük çocukların yetiştirme giderlerinin indirimi 
532
7– Yetersiz ödemelerin tazminattan indirimi 
533
8– İş kazalarında “kaza sigortası” dalından bağlanan gelirlerin indirimi 
535
9– Hatır taşıması indirimi 
535
10– Ölen desteğin zararlı sonuca etkisi nedeniyle hakkaniyet indirimi 
537
XIV– DESTEK TAZMİNATININ HESAPLANMASI 
537
1– İnsana verilen zararların gideriminde temel ölçü 
537
2– Destek tazminatının hesaplanması 
538
Onbeşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI
I– BEDENSEL ZARARLAR 
541
1– Bedensel zararların niteliği ve tazminat isteminin nedenleri 
541
2– Bedensel zarar türleri 
541
II– GEÇİCİ TAM İŞGÖREMEZLİK 
542
1– Tanım 
542
2– Geçici işgöremezlik süresi 
543
3– Geçici işgöremezlik, geçici güç kaybı olup, tedavi giderleri kapsamında değildir 
544
4– Geçici güç kaybı, çalışan–çalışmayan, çocuk–yaşlı herkes için söz konusudur 
545
5– Geçici işgöremezlikte öğrencinin yıl kaybetmesi 
545
6– Geçici işgöremezlikte bakıcı giderleri 
546
7– Hem geçici güç kaybı, hem bakıcı gideri istenemez 
547
8– Geçici işgöremezlikte sigorta şirketlerinin sorumluluğu 
548
9– Geçici işgöremezlik zararının değerlendirilmesi 
549
10– Geçici işgöremezlik zararının hesaplanması 
550
III– SÜREKLİ İŞGÖREMEZLİK (KALICI SAKATLIK) 
551
1– Tanım 
551
2– Sürekli işgöremezlik durumu 
552
IV– YAŞAM BOYU BAKIM GİDERLERİ 
554
1– Tanım 
554
2– Yaşam boyu bakım gideri istenmesinin koşulları 
555
3– Bakım işinin aile bireyleri için ağır bir külfet oluşturması 
556
4– Bakım süresi ve zamanı 
557
5– Bakım giderleri nasıl hesaplanmalı 
558
6– Yaşam boyu bakım giderleri tedavi giderleri kapsamındadır 
558
V– EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN KAYIPLAR 
558
1– Yasa ve kavram 
558
2– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıp örnekleri 
559
3– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zarar hesabı 
561
VI– CEZA YASASINA GÖRE BEDENSEL ZARARLAR 
564
VII– BEDEN GÜCÜ KAYIPLARININ TESPİTİ 
565
1– Beden gücü kayıpları hangi yönetmeliğe göre belirlenmelidir 
565
2– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 
568
3– Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği 
572
4– Engellilik Yönetmelikleri 
574
5– Trafik kazalarında sigorta ödemelerine ilişkin raporların geçerliği 
576
6– Beden gücü kayıplarının tespitine ilişkin uzmanların görüşleri 
578
7– Raporlar arasındaki farklılıklar nasıl giderilebilir ? 
580
8– Raporlar açık, anlaşılır ve gerekçeli olmalı 
580
9– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’ne göre düzenlenecek raporlarda bulunması gerekenler 
581
10– Engellilik Yönetmeliğine göre düzenlenen raporlar, haksız fiillerden kaynaklanan beden gücü kayıplarının tespitinde geçerli olamaz 
582
11– İşgöremezlik dereceleri 
582
12– Zorunlu Koltuk Sigortasında beden gücü kayıp oranının belirlenmesi 
583
VIII– BEDENSEL ZARARLARDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ 
584
1– Yaralanma nedeniyle manevi tazminat istenmesi 
584
2– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
585
IX– TEDAVİ GİDERLERİ 
585
1– Tedavi giderleri ve kapsamı 
585
2– Tedavi giderlerinin kanıtlanması ve hesaplanması 
588
X– TRAFİK KAZALARINDA TEDAVİ GİDERLERİ 
588
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk 
588
2– Tedavi giderlerine ilişkin yasa değişikliği 
589
3– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları 
591
4– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri 
594
5– Sigorta Genel Şartlarında değişiklik yapılmasına karşın Yargıtay kararlarının değişmemiş olması 
596
6– Yargıtay’ın son kararlarında yanlış değerlendirmeler 
601
7– Belgeli veya belgesiz tedavi giderleri sigorta şirketlerinden nasıl istenebilecek 
602
XI– BEDENSEL ZARARLARIN HESAPLANMASI 
604
1– Tazminat hesabına esas bilgiler (hesap unsurları) 
604
2– Hesaplama evreleri 
605
3– Bedensel zararlarda değer ölçüsü 
605
4– Bedensel zararların “parasal” ölçüsü 
606
5– Bedensel zararlarla ilgili hesap raporunun bölümleri 
607
Onaltıncı Bölüm
TRAFİK KAZASINDAN ZARAR GÖRENLERİN
MANEVİ TAZMİNAT İSTEKLERİ
I– MANEVİ ZARAR 
609
1– Tanım ve kavram 
609
2– Manevi tazminat isteminin haklı nedenleri 
610
3– Manevi zararların “tazminat” olarak değerlendirilmesi 
612
II– MANEVİ TAZMİNATIN ANLAMI, AMACI VE İŞLEVİ 
613
1– Tatmin görüşü 
613
2– Telafi görüşü 
615
3– Ceza görüşü 
618
4– Caydırıcılık görüşü 
619
5– Manevi tazminat konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi 
620
III– KİMLER MANEVİ TAZMİNAT İSTEYEBİLİR 
623
1– Ölenin yakınlarının manevi tazminat istekleri 
623
2– Bedensel zarara uğrayanın manevi tazminat isteği 
627
3– Yaşam boyu bakıma muhtaç kişinin manevi zararı 
629
4– Ağır bedensel zararlarda “yakınların” manevi tazminat isteyebilmeleri 
631
IV– MANEVİ TAZMİNAT DAVASI NASIL AÇILMALI 
648
1– Manevi tazminat konusunda başlangıçtaki belirsizlik 
648
2– Yargıda manevi tazminat uygulaması 
649
3– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesi 
651
4– Bilim çevrelerinin, belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesine ilişkin görüşleri 
652
5– Manevi tazminat miktarı başlangıçta açıklanırsa ölçüsüz bir istek olur 
654
6– Manevi tazminat için ayrı bir dava açılması usul ekonomisine aykırı olacaktır 
654
7– Manevi tazminat davasının, belirsiz alacak davası biçiminde açılması “manevi tazminatın bölünmezliği” ilkesine aykırı değildir 
655
8– Yargıtay ve yargı, manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılmasını kabul etmelidir 
656
9– İdari Yargıda manevi tazminat davasının belirsiz tam yargı davası biçiminde açılabileceği kabul edilmektedir 
660
V– MANEVİ TAZMİNATA ÖLÇÜ ARAYIŞI 
660
1– Manevi tazminata ortak bir ölçü bulunabilir mi ? 
660
2– Manevi tazminat, maddi tazminat benzeri bir yöntemle hesaplanabilir mi ? 
661
3– Manevi tazminat nasıl hesaplanacak, ölçüsü ne olacaktır? 
662
4– Manevi tazminata ölçü ararken dikkate alınması gereken hususlar 
663
5– Yargıcın gözönünde bulundurması gereken özel durumlar neler olabilir ? 
663
6– Manevi tazminatın belirlenmesinde gözönünde bulundurulacak hususlar 
666
a) Suçun ve eylemin niteliği 
666
b) Olayın ve eylemin ağırlığı 
666
c) Zarar görenin ve zarar verenin kişilikleri 
667
d) Zarar görenin, zararı göze alması ile zararın doğmasında veya artmasında etkili olmasının dikkate alınması gereği 
667
e) Meslek yaşamının sona ermesi ve ekonomik geleceğin sarsılmasında ölçü 
668
VI– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA DENEMESİ 
669
1– Manevi tazminat hesaplamada yöntem 
669
2– Taban ve tavan belirleme 
670
3– Özel durumların dikkate alınması ve değerlendirilmesi 
671
VII– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA ÖRNEKLERİ 
671
1– Hesaplama birimi 
671
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta 
672
3– Ölenin, destek tazminatı isteyemeyecek olan yetişkin çocukları ile destekten yoksun kalanların birlikte açtıkları davada manevi tazminatın paylaştırılması 
672
4– Beden gücü kayıplarında 
673
Onyedinci Bölüm
TAZMİNATTAN İNDİRİMLER VE İNDİRİMLERDE SIRA
I– GENEL OLARAK 
675
II– KAVRAMLAR VE TANIMLAR 
675
1– Zarar ve tazminat 
675
2– Zarardan ve tazminattan indirimler 
676
3– İndirim türleri 
677
a) Zarar hesabı sırasında yapılan zorunlu indirimler 
677
b) Hakkaniyet indirimleri 
677
4– İndirimlerde sıra 
678
III– TAZMİNATTAN ZORUNLU İNDİRİMLER 
679
1– Kusur indirimi 
679
2– Haksız tahrik indirimi 
680
3– Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin indirimi 
681
4– Yetersiz ödemelerin indirimi 
682
III– TAZMİNATTAN HAKKANİYET GEREĞİ İNDİRİMLER 
684
1– Kavramlar ve yasa hükümleri 
684
2– Zarar görenin (taşınanın) davranışlarının etkisi nedeniyle indirimler 
685
a) Kavram 
686
b) Maddenin anlam ve amacı 
687
c) Zarar görenin, zararı doğuran fiile razı olması 
688
d) Zarar görenin, zararın doğmasında etkili olması 
688
e) Zarar görenin, zararın artmasında etkili olması 
690
f) Taşınanın zararlı sonuca etkisi nedeniyle indirim konusunda görüşler 
692
g) Hafif kusurlu tazminat yükümlüsünün yoksulluğa düşecek olması 
695
3– Hatır taşıması indirimleri 
696
VI– TAZMİNATTAN NELER İNDİRİLMEZ 
705
1– Genel açıklamalar 
705
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez 
707
3– Bedensel zararlarda neler indirilmez 
709
VII– TAZMİNATTAN İNDİRİMLERDE SIRA 
709
1– İndirim türleri 
709
2– İndirim sıralaması 
711
VIII– YARGITAY KARARLARINDA İNDİRİM SIRALAMASI 
712
1– Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin kararları 
712
2– Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin kararları 
713
IX– İNDİRİM ORANLARINI KİMLER VE NASIL BELİRLEMELİ 
715
1– Genel olarak 
715
2– Trafik kazalarında kusur oranlarının belirlenmesi 
718
3– Tazminat hesabının ana unsurlarından olan evlenme şans oranı belirleme ve yetiştirme giderleri indirimlerinde 
720
4– Hakkaniyet indirimlerinde 
721
a) Genel olarak 
721
b) Zarar görenin davranışlarının etkisine ilişkin indirimlerde 
722
c) Hatır taşımasına ilişkin indirimlerde 
723
d) Yargıtay kararlarında iki kez indirimin yanlışlığı 
725
X– SONUÇ 
727
Onsekizinci Bölüm
HATIR TAŞIMASI HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA
I– GENEL OLARAK 
731
1– Yasa 
731
2– Hatır taşımasının tanımı 
731
3– Ücretsiz taşımanın üç türü 
733
a) Hatır taşıması sayılan taşımalar 
733
b) Hatır taşıması sayılmayan taşımalar 
734
c) Hatır taşıması sayılmaması gereken taşımalar 
734
4– Uygulamada ve Yargıtay kararlarında hatır taşıması 
735
II– TAŞIMA AMACININ BELİRLENMESİ 
735
1– Taşıyan ile taşınan arasındaki ilişkinin niteliği 
735
2– Taşımanın kimin isteğiyle yapıldığının araştırılması 
737
3– Taşımanın ne amaçla yapıldığının araştırılması 
739
a) Taşıyanın iyilik yapma amacı 
740
b) İnsanlık görevi gereği “yardım amaçlı” taşıma 
740
c) Özel ve kişisel amaçlı taşıma (Aile bireylerinin taşınması) 
740
d) Yarar (çıkar) amaçlı taşımalar 
741
e) Manevi yarar 
742
f) Taşıyanın, arkadaşlarıyla birlikte gezme eğlenme amacı 
743
III– HATIR TAŞIMALARINDA TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 
747
1– Hatır taşımalarında tazminattan indirim zorunlu mudur? 
747
2– İndirim yapılması niçin istenmektedir ? 
747
3– İndirim zorunlu değildir 
749
4– Hatır taşıması indirimleri hakim tarafından yapılmalıdır 
750
IV– İNDİRİM ORANLARI NE OLMALIDIR 
750
1– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü 
750
2– Yasalara göre indirim oranı belirleme 
751
3– İndirim oranlarını belirlemede ölçü 
754
4– İndirim oranlarını belirleme tablosu 
754
5– Hatır taşıması indirimlerine ilişkin görüşler 
755
V– HATIR TAŞIMASININ BAZI ÖZELLİKLERİ 
756
1– Hatır indiriminden ancak hatır için taşıyan yararlanabilir 
756
2– Ortaklaşa sorumlulukta hatır indiriminin diğer davalılara etkisi 
757
3– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar 
760
VI– TAŞINANIN, ZARARA ETKİSİ NEDENİYLE İNDİRİM 
763
1– Taşıma türlerine göre genel değerlendirme 
763
2– Yasa hükmü 
765
VII– HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA 
766
1– Yasa hükmü 
766
2– Kullanma ve kullandırmada uygulanacak yasa hükümleri 
767
3– Yasaların uygulanabilme koşulları 
767
4– Karşılıksız kullanma 
768
5– Karşılıksız kullandırma 
768
VIII– YARGITAY KARARLARI 
769
1– Aile bireylerinin taşınması “hatır taşıması” değildir 
769
2– Taşıyanın “ekonomik yararı varsa” hatır taşıması söz konusu olmaz 
771
3– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü 
773
Ondokuzuncu Bölüm
YETERSİZ ÖDEMELERİN İPTALİ VE BAKİYE ZARARIN ÖDETİLMESİ
I– YASA HÜKMÜ 
775
II– YETERSİZ ANLAŞMALARIN İPTALİ 
776
1– Yetersiz ve ölçüsüz anlaşmalar 
776
2– Sigorta şirketlerinin yetersiz ödemeleri 
776
3– İbranamelerin hukuksal niteliği 
777
4– Sigorta ibranameleriyle ilgili Yargıtay kararlarından örnekler 
778
5– İbranamelerin iptali için iki yıllık hak düşürücü süre 
779
6– Anlaşmanın iptali isteminde yöntem 
780
7– Yetersizliğin ve ölçüsüzlüğün araştırılması ve kanıtlanması yöntemi 
781
8– Ceza Yargılama Yasası’ndaki uzlaşmanın trafik kazalarıyla bir ilgisi yoktur 
782
III– ÖDEMELERİN YETERSİZ OLUP OLMADIĞININ SAPTANMASI 
783
1– Ödemelerin yetersizliğini saptama yöntemi 
783
2– Hesaplama yöntemi ve hesap unsurları 
784
IV– YETERSİZ ÖDEMELERİN TAZMİNATTAN İNDİRİMİ 
786
1– İndirimin nasıl yapılacağı konusunda görüşler ve uygulanan yöntemler 
786
2– Hukuk Genel Kurulu’nda iki yöntemin tartışılması ve varılan sonuç 
786
3– Hukuk Genel Kurulu’nun “aynen” indirim yapılması gerektiğine ilişkin kararı 
789
4– İndirimin nasıl yapılması gerektiği konusunda görüşlerimiz 
790
5– Yetersiz ödemelerinin “güncellenerek” indirimi uygulaması 
791
6– Dava sırasında yapılan ödemeler, güncellenmeksizin, hesaplanan tazminattan aynen indirilir 
793
7– İki davalıdan biri, dava öncesi kısmi (yetersiz) ödeme yapmışsa, hesaplama nasıl yapılacak ? 
793
V– ZARAR GÖRENİN YETERSİZ ÖDEMEYLE YETİNMESİ DURUMUNDA İŞLETENİN VE SÜRÜCÜNÜN HAKLARI 
794
1– Zarar görenin yetersiz ödemeyle yetinmesi veya hak düşürücü süreyi geçirmesi 
794
2– Zarar görenin, sigortadan bakiye zararını istememesi durumunda, işletenin ve sürücünün hakları 
795
VI– SONUÇ 
796
Yirminci Bölüm
ARAÇ HASARI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– KONUNUN ÖZELLİĞİ 
799
II– ARAÇ HASARI 
799
1– Hasarın tespiti 
799
2– Onarım masrafları ve yan giderler 
800
3– Onarım giderleri, aracın değerini aşıyorsa, araç bedeli istenir 
800
4– Yabancı plakalı araçlarla ilgili zararlar 
801
III– DEĞER KAYBI 
804
1– Araçta onarım sonrası değer kaybı 
804
2– Araç kullanılamaz hale gelmişse, değer kaybı söz konusu olmaz 
805
3– Değer kaybının hesaplanması 
807
4– Değer kaybına uğrayan aracın satılmış olması 
808
IV– KAZANÇ KAYBI VE ARAÇ YOKSUNLUĞU 
809
1– Kimler kazanç kaybı isteyebilir 
809
2– Araç yoksunluğu 
811
3– Yargıtay’ın bazı kararlarında, kazanç kayıpları Trafik Sigortası kapsamında kabul edilmemiştir 
812
4– Ticari araçların kazanç kayıpları nasıl belirlenmeli 
813
5– Yasa değişikliğiyle kazanç kaybı sigorta teminatı dışına çıkarılmıştır 
817
V– ARAÇ HASARI İLE İLGİLİ KANITLAR 
818
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için) 
818
2– Araç hasarlarında sunulacak deliller 
818
VI– ARAÇ HASARI NEDENİYLE DAVACI OLABİLECEK KİŞİLER 
819
1– Araç sahibi 
819
2– İşletenler 
819
3– İşleten gibi sorumlu ve hak sahibi olanlar 
819
4– Aracın elde tutanı (zilyet) konumundaki kişiler 
820
a) Sürücü 
820
b) Aracı ödünç alan kişi 
820
c) Saklayıcı 
821
5– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar 
821
Yirmibirinci Bölüm
MOTORLU ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI
I– GENEL OLARAK 
823
1– Teknik arıza olarak nitelenen kazalarda üretim ve onarım hataları 
823
2– Uygulanacak yasalar 
823
3– Tanımlar 
824
II– TÜKETİCİ YASASINA GÖRE HAK ARAMA YOLLARI 
825
1– Üretim hatası (ayıplı mal) 
825
2– İspat yükü 
826
III– AYIPLI MALDAN SORUMLULAR 
826
1– Satıcı 
826
2– Üretici ve ithalatçı 
828
IV– TÜKETİCİNİN SEÇİMLİK HAKLARINI KULLANMASI 
828
1– Satılanı geri vererek sözleşmeden dönme hakkı (Satıcıdan isteme) 
828
2– Ayıp oranında bedelden indirim isteme hakkı (Satıcıdan isteme) 
828
3– Ayıplı aracın ayıpsızı ile değiştirilmesini isteme hakkı (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu) 
829
4– Ücretsiz onarım isteme (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu) 
830
5– Sık arızalanma veya onarım süresinin geçirilmesi durumunda, alıcının seçimlik haklarını değiştirme olanağı 
830
6– Üretici ve ithalatçının satış sonrası bakım ve onarım hizmetleri yükümlülüğü 
833
7– Tazminat isteme hakkı 
833
V– ZAMANAŞIMI 
836
1– Ayıplı maldan sorumlulukta zamanaşımı 
836
2– Ayıplı hizmetten sorumlulukta zamanaşımı 
836
3– Üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan ölüm ve bedensel zararlarda zamanaşımı 
836
VI– GARANTİ BELGESİ 
837
1– Tanım 
837
2– Garanti belgesine göre sorumluluk süreleri 
837
3– Garanti Belgesi verme zorunluluğu 
838
4– Garanti Belgesinin içeriği 
838
5– Garanti Belgesinin sağladığı olanaklar 
839
6– Tüketicinin onarım seçeneğini değiştirebileceği durumlar 
839
7– Garanti Belgesi vermemenin yaptırımı 
839
VII– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
840
1– Görevli mahkeme 
840
2– Yetkili mahkeme 
840
VIII– TİCARİ ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI 
840
1– Ticari ve mesleki amaçlarla motorlu araç satın alan kişiler 
840
2– Uygulanacak yasalar ve yönetmelikler 
841
3– Satıcının sorumluluğu 
842
4– Alıcının gözden geçirme ve satıcıya bildirme (ihbar) yükümlülüğü 
842
5– Satıcının ağır kusurlu olması 
843
6– Garanti belgesi 
844
7– Alıcının seçimlik hakları 
844
8– TBK’nda alıcının seçimlik haklarına konulan sınırlamalar 
845
9– Motorlu araca takılan aygıtların ayıplı olmasında yapılması gerekenler 
846
10– Ayıplı aracın başkasına satılmış olması durumu 
846
11– Ticari ve mesleki araç sahiplerinin tazminat isteme hakları 
847
IX– ÜRETİCİNİN VE İTHALATÇININ SORUMLULUĞU 
847
1– 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanması Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri 
847
2– Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik 
848
3– Motorlu Araçların ve Römorkların Kütle ve Boyutları ile ilgili Yönetmelik 
848
4– Garanti Belgesi 
849
5– Üreticiye ve ithalatçıya karşı doğrudan dava açılabilmesi 
849
6– Üretici ve ithalatçının sorumluluğunun hukuksal niteliği 
850
7– Üretici ve ithalatçının sorumluluğuna uygulanacak zamanaşımı süreleri 
851
X– ÜRETİM HATALARINDAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN ZARAR GÖRMESİ 
852
1– Motorlu aracın bir kazaya karışması 
852
2– Üretici ve ithalatçının sorumlu tutulabilmesi 
852
Yirmiikinci Bölüm
TRAFİK KAZALARI VE SİGORTALAR
Giriş
SİGORTA TÜRLERİ
I– ZORUNLU SİGORTALAR 
853
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası 
853
2– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
853
3– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
854
4– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları 
855
5– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigortası 
856
6– Güvence Hesabı 
856
II– İSTEĞE BAĞLI SİGORTALAR 
857
1– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası 
857
2– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası 
857
3– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi 
857
4– Ferdi Kaza Sigortası 
858
Birinci Ayrım
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI (TRAFİK SİGORTASI)
I– YASAL DÜZENLEMELER 
859
1– Tanım 
859
2– Trafik Sigortası yaptırma zorunluluğu ve yapma yükümlülüğü 
859
3– Sigortacının üçüncü kişilere karşı sorumlulukları 
859
4– Trafik Sigortasının geçerli olduğu yerler 
860
5– Sigortanın kapsamı 
860
6– Geçerlik süresi 
861
7– Güvence türleri 
861
8– Güvence tutarları (poliçe limiti) 
861
9– Trafik Sigortasının işlevi ve önemi 
862
II– TRAFİK KANUNU’NDA YAPILAN İLK DEĞİŞİKLİK 
864
1– Yasa’da sigorta şirketleri yararına değişiklik yapılması 
864
2– Trafik Kanunu’nda yapılan ilk değişiklik 
865
3– Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile Genel Şartlar’ın bazı hükümlerinin ve tazminat hesabına ilişkin kuralların geçerliğini yitirmiş olması 
867
III– ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARI 
869
1– Genel olarak iptal kararı 
869
2– Genel gerekçe 
869
3– KTK’nın 90. maddesine ilişkin iptal kararı ve gerekçesi 
870
4– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (i) bendinin iptali hakkında 
872
5– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (g) bendinin iptali isteminin reddi hakkında 
873
6– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (h) bendinin iptali isteminin reddi hakkında 
873
7– KTK’nın 97. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında 
874
8– KTK’nın 99. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında 
876
IV– AYM İPTAL KARARINA AYKIRI YENİDEN YASA DEĞİŞİKLİĞİ 
877
1– AYM iptal kararına aykırı olarak, Trafik Yasası’nda yeniden ve aynı biçimde değişiklik yapılması 
877
2– İptal edilen maddelerin, bu kez daha da aşırıya gidilerek ve Anayasa hükmü ihlal edilerek, yeniden yürürlüğe konulmuş olması 
878
V– TRAFİK KANUNU’NDAKİ SON DEĞİŞİKLİĞİN İPTALİ 
880
1– Yasa’daki son değişikliğin Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi 
880
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararının özeti 
880
3– İptal gerekçesi 
881
4– KTK 90. maddeye eklenen 2’nci fıkra hakkında 
884
5– AYM iptal kararından sonra KTK 90. maddesinin aldığı son şekil 
885
VI– AYM İPTAL KARARLARININ ETKİLERİ VE SONUÇLARI 
886
1– Anayasa Mahkemesi iptal kararları 
886
2– İptal kararları görülmekte olan bütün davalara uygulanır 
886
3– Geriye yürümezlik kuralı, kazanılmış haklarla sınırlıdır 
887
4– İptal kararlarının bağlayıcılığı 
888
5– Daha önce hiç dava açmayanlar, olay tarihine bakılmaksızın, Anayasaya aykırı hükmün iptalinden sonra dava açarlarsa, iptal kararı hükmü dikkate alınacaktır 
889
6– İptalden sonra “yasal boşluk” oluşup oluşmaması 
890
7– KTK’nın 90. maddesinde, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarından sonra “yasa boşluğu” söz konusu değildir 
890
VII– AYM İPTAL KARARINDAN SONRA YAPILMAMASI GEREKENLER 
891
1– Yasama organı, Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı kanun çıkaramaz 
891
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı olarak yürürlüğe konulan kanunlar “yok hükmünde” olup, doğrudan “iptali” gerekir 
892
3– İptal edilen yasanın aynını ve benzerini yürürlüğe koymak “Anayasayı ihlâl” fiili niteliğindedir 
893
VIII– AYM İPTAL KARARLARINDAN SONRA YARGI SÜRECİ 
894
1– Görülmekte olan davalarda, iptal edilen yasaya göre oluşturulmuş işlemler geçerliğini yitirir ve işlemlerin yenilenmesi gerekir 
894
2– İki iptal kararı arasındaki dönemde, ikinci yasa değişikliğine uygun kararlar verilmesi doğru olmamıştır 
894
3– Yargı’da iptal kararları uyarınca yapılması gerekenler 
895
4– Tüm haksız fiillerde ortak yasa, Türk Borçlar Kanunu’dur 
896
5– Tüm haksız fiillere aynı kural ve yöntemler uygulanmak zorundadır 
896
6– Tazminat hesaplama esasları kanunla düzenlenemez ve sınırlanamaz 
899
IX– SİGORTA GENEL ŞARTLARI’NIN İNCELENMESİ 
899
1– Son Genel Şartlar ve ekleri 
899
2– Genel Şartlar’da kapsama giren teminat türleri 
900
3– Genel Şartlarda ve ekinde “destek tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi 
901
4– Genel Şartlarda ve ekinde “sakatlık tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi 
906
5– Genel Şartlarda tazminat hesaplama formülü 
910
6– Genel Şartlar eklerinde aktüer raporları hakkında açıklamalar 
912
7– Genel Şartlarda sağlık (tedavi) giderleri 
913
X– TRAFİK SİGORTASINDAN YARARLANACAK OLANLAR 
915
1– Üçüncü kişiler 
915
2 Sürücü ve yardımcıları 
915
3– İşleten ve sürücünün bedensel zarara uğrayan yakınları 
916
4– İşleten ve sürücünün ölen yakınları 
916
5– İşleten veya sürücünün ölümü halinde, destekten yoksun kalanlar sigorta tazminatı alabilirler mi? 
917
6– İşleten ve sürücü yakınları konusunda uyarılar 
921
7– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar 
922
XI– SİGORTACININ SORUMLU OLDUĞU ZARAR TÜRLERİ 
922
A) Ölümlerde 
923
1– Destekten yoksun kalma tazminatı 
923
2– Cenaze (defin) giderlerinin Trafik Sigortasından ödenmesi 
924
B) Bedensel zararlarda 
924
1– Sürekli işgöremezlik (kalıcı sakatlık) durumu 
925
2– Geçici işgöremezlik durumu 
926
C) Tedavi giderleri 
928
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk 
928
2– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları 
928
3– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri 
931
4– Yaşam boyu bakım giderleri hakkında 
932
XII– TRAFİK SİGORTASINDA TEMİNAT DIŞI HALLER 
933
1– Yasa’da teminat dışı haller 
933
2– Yasa’ya 6704 ve 7327 sayılı Yasalarla eklenen teminat dışı haller hakkında açıklamalar 
935
3– Sigorta Genel Şartlarında teminat dışı haller 
936
XIII– SİGORTACIYA BAŞVURMA 
938
1– Başvurma koşulları 
938
2– Başvuru yapılırken sigortacıya verilmesi gereken belgeler 
938
XIV– SİGORTA TAZMİNATININ ÖDENMESİ 
943
1– Sigortacının ödemekle yükümlü olacağı tazminat tutarı 
943
2– Ortaklaşa sorumluluk ilkesi, sigortacıya da uygulanır 
943
3– Zarar görenlerin çokluğu karşısında ödeme şekli 
946
4– Zararın tamamını ödeyen sigortacının, öteki sigortacılara dönme (rücu) hakkı 
948
5– Ödeme süresi ve sürenin başlangıcı 
948
6– Sigortacının temerrüdü ve açılan davalarda faiz başlangıcı 
949
XV– SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇILMASI 
950
1– Görevli mahkeme 
950
2– Yetkili mahkeme 
951
3– Davacılar ve dava konuları 
951
4– Davalılar 
951
5– Sigortacıya karşı açılacak davalarda zamanaşımı 
952
6– Sigortaya karşı açılan davalarda faiz başlangıcı 
953
XVI– SİGORTA ETTİRENİN SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇMASI 
953
1– İhbar yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması 
953
2– Sigorta ettirenin, zarar gören üçüncü kişilere tazminat ödemiş olması 
954
XVII– SİGORTACININ SİGORTACIYA KARŞI DAVASI 
954
XVIII– SİGORTACININ DÖNME HAKKI VE ARDILLIĞI 
955
1– Yasa hükmü 
955
2– Sigorta Genel Şartları 
955
3– Genel Şartlarda bulunmayan iki rücu sebebi 
966
XIX– SİGORTA ETTİRENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
968
1– Sözleşme yapma ve prim ödeme yükümlülüğü 
968
2– Sözleşme yapıldığı sırada beyan yükümlülüğü 
968
3– Trafik kazalarını ve açılan davaları ihbar yükümlülüğü 
969
4– İşletenin değişmesi durumunda bildirim yükümlülüğü 
970
XX– SİGORTACININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
971
1– Yasaya göre 
971
2– Önceki Genel Şartlara göre 
972
3– Yeni Genel Şartlara göre 
972
XXI– SORUMLULUĞU KALDIRAN VEYA AZALTAN SÖZLEŞMELERİN GEÇERSİZLİĞİ 
973
1– Yasa hükümleri 
973
2– İbranameler 
973
3– Yetersiz ödemeler nedeniyle açılacak davalarda yöntem 
975
XXII– TRAFİK SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
976
1– Ölüm ve yaralanmalarda zamanaşımı süreleri 
976
2– Araç hasarlarında zamanaşımı süresi 
976
3– Dönme (rücu) davalarında zamanaşımı 
976
4– Zamanaşımının kesilmesi 
976
İkinci Ayrım
KARAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI ZORUNLU KOLTUK
FERDİ KAZA SİGORTASI
I– ÖNEMİ VE ÖZELLİĞİ 
977
1– Tanım 
977
2– Bir can sigortası olarak önemi 
977
II– YASA VE YÖNETMELİKLER 
979
1– İlk düzenlemeler 
979
2– Karayolu Taşıma Kanunu’ndan sonraki dönem 
979
3– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ile ilgili hükümleri 
981
III– ZORUNLU KOLTUK SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ 
982
1– Sigorta türleri arasındaki yeri 
982
2– Başlıca özellikleri 
983
3– Öteki zorunlu sigortalarla karşılaştırma 
984
IV– KOLTUK SİGORTASINDA GÜVENCENİN KAPSAMI 
986
1– Yer ve zaman yönünden 
986
2– Zararı doğuran olaylar yönünden 
987
3– Sigortalanan kişiler yönünden 
989
a) Yolcular 
989
b) Yolcu sayılanlar 
992
aa) Kucakta taşınan çocuklar 
993
bb) Hatır için taşınanlar 
993
cc) Kaçak veya biletsiz yolcular 
994
dd) Taşıma sırasında görevli olmayan personelden en fazla iki kişinin sigorta kapsamında olması 
995
c) Sürücülerin Koltuk Sigortasından yararlanma koşulları 
995
d) Yardımcı kişiler 
996
V– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAK ZORUNDA OLAN TAŞIMACILAR 
997
1– Yasal düzenleme 
997
2– Koltuk Sigortası yaptırmak zorunda olan yetki belgesi sahipleri 
998
3– İl sınırları içinde yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar şehirlerarası yolcu taşımaları konusunda belirsizlik 
999
4– Seyahat Acentalarının Zorunlu Koltuk Sigortası ile birlikte üç tür sigorta yaptırma yükümlülükleri 
1000
5– Taşıtların Yasa ve Yönetmelik hükümlerine uygun olmamasının, Koltuk Sigortası yönünden yaptırımı 
1001
VI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTA BEDELİ 
1001
A) Ölümlerde 
1001
1– Sigorta poliçesinde gösterilen meblâğın tamamı hak sahiplerine ödenir 
1001
2– Hak sahipleri “mirasçılar” olup, destekten yoksun kalanlar “mirasçı” değillerse, bu sigorta türünden yararlanamazlar 
1002
3– Bir destek tazminatı olmadığı için, tazminat hesabına gerek yoktur 
1002
4– Mirasçılar, ayrıca destekten yoksun kalmışlarsa 
1003
5– Sigortacı ödeme yapmazsa, doğrudan icra kovuşturması yapılabilir 
1005
B) Bedensel zararlarda 
1006
1– Koltuk Sigortası Genel Şartları’nda “sakatlık” tazminatı 
1006
2– Sakatlık tazminatına ilişkin Genel Şartların ilgili maddesi yasalara aykırıdır 
1006
3– Sakatlık oranları nasıl belirlenmeli 
1008
4– Uzlaşma yoluyla sakatlık tazminatının belirlenmesi, yasalara aykırı olduğu gibi, “zorunlu” sigortaların anlam ve amacına da aykırı bir uygulamadır 
1010
5– Koltuk Sigortasından alınan “sakatlık” tazminatı, güç kaybı tazminatından indirilmez 
1011
C) Tedavi giderlerinin koltuk sigortasından ödenmesi 
1012
1– Tedavi giderlerinin Koltuk Sigortası’ndaki yeri ve türü 
1012
2– Koltuk Sigortası Genel Şartlarında “tedavi giderlerine” ilişkin bölümler 
1013
3– Tedavi giderlerinde sorumluluk süresi 
1014
4– Tedavi giderleri için başvuru süresi ve ödeme koşulları 
1014
5– Tedavi giderlerinin ödenmesi için yapılması gerekenler 
1016
VII– SİGORTACIYA KAZANIN BİLDİRİLMESİ 
1017
1– Bildirimi yapacak olanlar 
1017
2– Bildirim süresi 
1018
VIII– BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER 
1018
1– Ölümlerde 
1018
2– Yaralanmalarda 
1020
IX– TAZMİNATIN ÖDENMESİ 
1021
1– Ödeme süresi 
1021
2– Süresinde ödeme yapılmamasının sonuçları 
1022
3– Faizin türü 
1022
4– Teminat türlerinin birleşmesi durumunda ödeme tutarı 
1022
X– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAYAN TAŞIMACININ SORUMLULUĞU 
1023
1– Yönetmelik hükmü 
1023
2– Koltuk Sigortası yaptırmayan taşımacının yolculara karşı sorumluluğu 
1024
XI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ TAŞIMACIYA DÖNME (RÜCU) HAKKI 
1025
1– Uyarı 
1025
2– Sigortacının, sigorta ettirene (taşımacıya) dönme hakları 
1026
XII– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI 
1036
1– Ölüm ve sakatlık bedelleri için ardıllık söz konusu değildir 
1036
2– Sigortacının ardıllığı yalnızca tedavi giderlerinde söz konusudur 
1036
XIII– KOLTUK SİGORTASINDA KUSURUN TAZMİNATA ETKİSİ 
1037
1– Taşımacı ile sürücü ve yardımcıları kusursuz olsalar bile Koltuk Sigortasından ödeme yapılır 
1037
2– Sürücü ve yardımcıları, “kastı ve kasıt derecesinde ağır kusurları” yoksa, Koltuk Sigortasından yararlanabilirler 
1037
3– Yolcuların kasıtlı veya kasta yakın bir davranışı söz konusu olmadıkça, Koltuk Sigortasından yararlandırılmaları gerekir 
1038
XIV– ZAMANAŞIMI 
1039
1– Zamanaşımı süreleri 
1039
2– Dönme (rücu) davalarında süre 
1039
XV– FAİZ 
1039
XVI– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
1040
1– Görevli mahkeme 
1040
2– Yetkili mahkeme 
1040
Üçüncü Ayrım
ZORUNLU KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– YOLCULAR İÇİN SORUMLULUK SİGORTASI 
1041
1– Tanım 
1041
2– Yasa ile konulması ve kaldırılması 
1041
3– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde sigorta hükümleri ve defalarca yapılan değişiklikler 
1043
II– TAŞIMA SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ 
1046
1– Yolcular için bir “sorumluluk” ve “zarar” sigortası olması 
1046
2– Yolculuğun başlangıcından bitişine kadar geçen sürede uğranılan her türlü zararları karşılaması 
1046
3– Tazminatın türü 
1047
4– Taşıma sigortasının yalnızca “yolcular” için olması 
1047
5– Taşımacının ve eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olması 
1047
6– Yolcular için yaptırılması zorunlu iki sigorta türü olarak Taşımacılık Sigortası ile Koltuk Sigortası’nın karşılaştırılması 
1048
III– SİGORTANIN KAPSAMI 
1049
1– Yararlanacak kişiler (yolcular) 
1049
2– Yer ve zaman yönünden sigorta kapsamı 
1051
3– Zararı doğuran olaylar yönünden sigorta kapsamı 
1052
a) Taşıma kazaları 
1052
b) Araç dışında ve yolculuk sırasında yolcunun uğradığı zararlar 
1052
4– Taşıtlar yönünden sigorta kapsamı 
1053
5– Sigortadan yararlanacak yolcu sayısı 
1053
IV– GÜVENCE (TAZMİNAT) TÜRLERİ 
1053
1– Ölümlerde 
1053
2– Bedensel zararlarda 
1054
V– SİGORTACIYA BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER 
1055
VI– SİGORTACININ ARDILLIĞI VE RÜCU HAKKI 
1055
VII– TAZMİNAT ÖDENMESİNDE ÖNCELİKLİ SİGORTA 
1056
VIII– KARAYOLU TAŞIMA SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
1057
1– Yolcu taşıma ticari bir iş ve bir sözleşme türüdür 
1057
2– Yolcu taşımada zamanaşımı (10) yıldır 
1057
IX– FAİZ 
1058
X– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
1058
XI– TAŞIMA SİGORTASI İÇİN YENİ DÜZENLEME ÖNERİLERİ 
1058
1– Karayolu Taşıma Kanunu’ndaki boşluk doldurulmalıdır 
1058
2– Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde değişiklik yapılmalıdır 
1059
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası için yeni bir Genel Şartlar düzenlenip yürürlüğe konulmalıdır 
1060
Dördüncü Ayrım
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER İÇİN İSTEĞE BAĞLI
MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– TANIM 
1061
II– KAPSAM 
1061
III– İSTEĞE BAĞLI SİGORTA’DAN YARARLANACAK OLANLAR 
1062
IV– POLİÇE TUTARI 
1062
V– ÖDEME BİÇİMİ VE SÜRESİ 
1062
VI– YETKİLİ MAHKEME 
1063
VII– ZAMANAŞIMI 
1063
Beşinci Ayrım
ULUSLARARASI YEŞİL KART SİGORTASI
I– YEŞİL KART (GREEN CARD) SİGORTASI NEDİR 
1065
II– MOTORLU TAŞIT BÜROSU’NUN UYGULAMASI YANLIŞTIR 
1065
III– GÜVENCE HESABI’NIN YABANCI PLAKALI ARAÇLARDAN SORUMLULUĞU 
1065
IV– GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ’NDE YEŞİL KART (GREEN CARD) DÜZENLEMESİ 
1066
Yirmiüçüncü Bölüm
KARA TAŞITLARI KASKO SİGORTASI
I– TANIM 
1069
II– SİGORTANIN KONUSU, KAPSAMI VE ÖZELLİKLERİ 
1069
1– Sigortanın konusu 
1069
2– Sigortanın kapsamı 
1070
3– Kasko Sigortasının özellikleri ve Trafik Sigortası ile farkları 
1070
a) Kasko Sigortasından üçüncü kişiler yararlanamazlar 
1070
b) Kasko Sigortası, sigortalının “kendi aracının” hasarı için yapılır 
1070
c) Kasko Sigortasını, araç sahipleri yaptırmak zorunda değillerdir; isteğe bağlıdır 
1071
ç) Sigorta şirketleri, Kasko Sigortası yapmak zorunda değillerdir 
1071
d) Kasko Sigortasında güvence tutarları serbestçe kararlaştırılabilir 
1071
e) Araç sahibinin değişmesi halinde iki sigorta türü arasındaki farklılık şöyledir 
1071
f) Kusur yönünden iki sigorta türü arasında farklılık 
1072
III– KASKO SİGORTASI İLE SAĞLANAN GÜVENCELER 
1072
1– Güvence türleri 
1072
2– Ek sözleşme ile güvence altına alınabilecek zararlar 
1073
IV– TEMİNAT DIŞINDA KALAN ZARARLAR 
1074
1– Sigorta poliçesinde yer almayan rizikolar teminat dışında kalacaktır 
1074
2– Kesin güvence dışında kalan rizikolar 
1075
V– SİGORTACININ İSPAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE TEMİNAT DIŞI SAYILMANIN KOŞULLARI 
1076
1– Alkol ve uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak 
1076
2– Sürücü belgesiz veya yetersiz sürücü belgesi ile araç kullanmak 
1078
3– Taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşınması 
1079
4– Araca “kasıtlı” olarak verilen zararlar 
1079
5– Sigorta ettirenin sorumlu olduğu kişiler ile yakınlarının kasıtlı hareketleri 
1082
6– Aracı kullanan kişinin kaza yerinden ayrılması 
1083
7– Olay yerini terkin haklı nedene dayandığı kanıtlanmalıdır 
1084
VI– SİGORTA ETTİRENİN BEYAN VE İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
1087
1– Sözleşme yapılırken beyan yükümlülüğü 
1087
2– Sözleşme yapılmasından sonra 
1088
3– Rizikonun gerçekleşmesinden önce 
1088
4– Rizikonun gerçekleşmesi halinde ihbar ve önlem alma yükümlülükleri 
1089
5– İhbar süresine ilişkin Yargıtay kararları 
1090
6– Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının yükümlülükleri 
1090
7– Hasar ve tazminatın sonuçları 
1093
VII– KASKO SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 
1094
VIII– KASKO SİGORTASINDA GÖREVLİ MAHKEME 
1095
IX– KASKO SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI 
1095
1– Kasko Sigortasının özellikleri 
1095
2– Kasko Sigortacısının ardıllığı 
1096
3– Ardıllığın koşulları 
1096
4– İspat külfeti 
1098
5– Sigortalının kusura katılımı ve davalının “takas–mahsup” istemi 
1098
6– Sigorta ettirenin yükümlülükleri 
1099
7– Sigortacının “alacağın temliki” yoluyla sigortalının yerine geçmesi 
1099
8– Faiz başlangıcı 
1101
9– Kasko sigortacısının ardıllığında görevli mahkeme 
1101
Yirmidördüncü Bölüm
GÜVENCE HESABI
I– YASAL DÜZENLEME 
1103
II– GÜVENCE HESABININ KAPSAMI 
1104
III– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI 
1104
IV– GÜVENCE HESABI YÖNETMELİĞİ 
1105
V– UYGULAMA İLKELERİ 
1106
VI– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI 
1107
1– Güvence Hesabına hangi durumlarda başvurulacağı 
1107
2– Başvurabilecek olanlar 
1107
3– Güvence türleri 
1107
4– Başvuru belgeleri 
1108
5– Başvuru süresi (zamanaşımı) 
1108
VII– GÜVENCE HESABI’NIN ARDILLIĞI 
1108
Yirmibeşinci Bölüm
SİGORTACILIKTA TAHKİM
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU
I– GENEL OLARAK TAHKİM 
1111
1– Tahkimin türleri 
1111
2– İsteğe bağlı tahkimde sözleşme türleri 
1112
3– Tahkim sözleşmesinin özellikleri 
1112
4– Hakem kararlarına karşı iptal davası açılabilmesi 
1113
II– SİGORTACILIKTA TAHKİM 
1114
1– Sigortacılıkta tahkim nedir 
1114
2– Sigortacılıkta tahkimin türü 
1114
3– Tahkim görevlileri 
1115
4– Sigorta Tahkim Komisyonu’na hangi durumlarda başvurulur 
1115
5– Komisyona başvurulamayacak durumlar 
1116
6– Komisyona nasıl başvurulur 
1116
7– Başvurunun “raportör” tarafından incelenmesi 
1117
8– Uyuşmazlığın hakemlerce incelenmesi 
1118
9– Uyuşmazlığı sonuçlandırma (karar verme) süresi 
1120
10– Tarafsızlık ilkesi 
1121
11– Tarafların hakemi reddi ve red nedenleri 
1121
12– İtiraz hakem heyetleri 
1122
13– İtiraz hakem heyetine başvuru 
1122
14– Kararların taraflara tebliği ve saklanması 
1123
III– TAHKİM KARARLARINA İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU 
1123
1– Kararlara itiraz yolu 
1123
2– Sigorta Tahkim kararlarında doğrudan temyiz yolu 
1124
3– Temyiz edilebilen İtiraz Hakem Heyeti kararları 
1125
IV– İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU KONUSUNDA GÖRÜŞLER 
1126
1– Hakemlerin “kesin kararları”nın denetimsiz kalmasının sakıncaları 
1126
2– İtiraz Hakem Heyeti kararları hakkında görüşler 
1130
3– Tahkim kararlarına karşı özel temyiz nedenleri hakkında görüşler 
1131
4– HMK. 361 ve 439. maddeleriyle uyum sağlama gerekliliği 
1133
V– UYGULAMAYA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KONULAR 
1134
1– Tahkim kararlarında avukatlık ücretleri hakkında 
1134
2– Hazine Müsteşarlığı’nın “yasalara aykırı” yönetmelik ve tebliğleri 
1135
3– Komisyona başvuru ücretleri hakkında 
1136
VI– TAHKİMDE SAKATLIK RAPORLARI SORUNU 
1138
1– Tahkimde geçerli raporlar 
1138
2– Tahkimde raporlara itirazlar 
1139
3– Tahkime başvurularda geçici işgöremezlik tazminatı istekleri hakkında 
1139
VII– SİGORTA TAHKİMİNDE UYGULAMA SORUNLARI 
1139
1– Tahkime olan güvenin sarsılmış olması 
1139
2– Genel olarak yapılması gerekenler 
1140
3– Hakemler, eksik belgeleri tamamlatabilmeli, gerektiği kadar bilirkişi incelemesi yaptırabilmeli, HMK’nın tahkime ilişkin hükümleri uyarınca hareket edebilmelidirler 
1140
4– Tarafsız davranamayan hakemler listeden (süresiz) çıkarılmalıdır 
1140
5– Hakemler “taleple bağlılık” ilkesine uymak zorundadırlar 
1141
6– Avukatlık yapan ve sürekli tahkime başvuran kişilerin de kendiliklerinden hakemlikten çekilmeleri, onlar için onurlu bir davranış olacaktır 
1141
7– Sigorta şirketlerinin avukatları aynı savunmaları yinelememelidirler 
1142
8– Sakatlık raporlarına itirazlar iyi öğrenilmeli; Tahkimdeki incelemelerde zaman kaybına neden olunmamalıdır 
1142
Yirmialtıncı Bölüm
TRAFİK KAZALARIYLA İLGİLİ KURUMLAR
I– TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ 
1143
1– Yasal düzenleme 
1143
2– Birliğin amacı 
1143
3– Birliğin görev ve yetkileri 
1143
4– Örgüt yapısı 
1144
5– Birlik çatısı altında faaliyet gösteren kurumlar 
1144
II– TÜRKİYE MOTORLU TAŞIT BÜROSU 
1145
1– Kuruluş amacı 
1145
2– Büronun görevleri 
1145
3– Büronun faaliyetleri 
1146
4– Yeşil Kart (Green Card) sigorta poliçelerinden sorumluluk 
1146
5– Dava Açma 
1146
6– Yeşil Kart (Green Card) Sigortası konusunda yanlış uygulamalar 
1146
III– SİGORTA BİLGİ VE GÖZETİM MERKEZİ 
1147
1– Yasal düzenleme 
1147
2– Yönetmelik 
1148
3– Trafik Sigortaları Bilgi ve Gözetim Merkezi (TRAMER) 
1148
4– TRAMER’den bilgi isteme (Sorgulama) 
1150
5– Sorgulama nasıl yapılacak 
1150
Yirmiyedinci Bölüm
ARDILLIK VE DÖNME (RÜCU) DAVALARI
I– ARDILLIK 
1151
1– Tanım 
1151
2– Türk Ticaret Kanunu’nda ardıllık 
1151
3– Borçlar Kanunu’nda ardıllık 
1152
4– Trafik Kanunu’nda ardıllık 
1152
5– Sigortacılık Kanunu’nda ardıllık 
1153
6– Güvence Hesabı’nda ardıllık 
1153
II– DÖNME (RÜCU) HAKKI 
1153
1– Tanım 
1153
2– Ortaklaşa sorumlulukta rücu 
1154
3– Trafik Sigortasında rücu 
1154
4– Zorunlu Koltuk ve Taşıma Sigortalarında 
1156
5– Çalıştıranın çalıştırdığı kişiye dönme hakkı 
1157
6– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun rücu hakkı 
1157
7– Devletin (İdarenin) görevlilere rücu hakkı 
1158
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DÖNME (RÜCU) HAKLARI 
1159
1– Ortaklaşa sorumluluk 
1159
2– Dış ilişkide ortaklaşa sorumluluk 
1160
3– İç ilişkide ortaklaşa sorumluların birbirlerine rücu hakkı 
1163
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları 
1164
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları 
1164
aa) Ortak defiler 
1165
bb) Kişisel defiler 
1165
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri 
1166
4– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları 
1167
5– Dönme (rücu) hakkının kapsamı ve miktarı 
1168
6– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar 
1169
7– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi 
1170
8– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı 
1170
a) Süresi 
1170
b) Zamanaşımının kesilmesi 
1171
Yirmisekizinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
I– YASA HÜKMÜ 
1173
II– ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1173
1– Ölümlerde ve bedensel zararlarda 
1173
2– Maddi hasarlarda 
1174
3– Manevi tazminat isteklerinde 
1174
4– Yükümlülerin birbirlerine dönme haklarında süre 
1174
III– UZAMIŞ CEZA ZAMANAŞIMI 
1174
1– Trafik kazalarında ceza zamanaşımı tüm sorumlulara uygulanır 
1174
2– Ceza zamanaşımı sigortacıya da uygulanır 
1175
3– Ceza zamanaşımı dolduktan sonraki dava süresi 
1176
4– Ceza zamanaşımının uygulanma koşulları 
1176
5– Ceza zamanaşımının uygulanamayacağı durumlar 
1178
6– Teknik arızadan kaynaklanan kazalarda ceza zamanaşımı uygulanacak mıdır? 
1179
IV– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1181
V– YOLCU TAŞIMADA ZAMANAŞIMI 
1181
VI– ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICI 
1182
1– Tazminat sorumlularının öğrenilmesi 
1182
2– Zararın öğrenilmesi 
1183
VII– ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 
1184
1– Dava açılmasıyla, zararın tümü için zamanaşımının kesilmesi 
1184
2– Ortaklaşa sorumlulardan biri hakkında kesilen zamanaşımının, tümü hakkında kesilmesi 
1184
VIII– SİGORTALARDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 
1186
I– Trafik Sigortasında zamanaşımı 
1186
a) Yasa hükmü 
1186
b) Sigorta Genel Şartları 
1187
c) Sigortacıya uygulanacak zamanaşımı süreleri 
1187
d) Dönme (rücu) davalarında süre 
1187
2– İsteğe bağlı sigortada zamanaşımı 
1187
3– Zorunlu Koltuk Sigortasında zamanaşımı 
1188
4– Özel sigortalarda zamanaşımı 
1188
Yirmidokuzuncu Bölüm
TAZMİNAT DAVALARINDA FAİZ
I– YASAL FAİZ 
1189
1– Geçmişten bugüne faiz 
1189
2– 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yasal faiz 
1190
II– TİCARİ TEMERRÜT FAİZİ 
1190
1– Kavram 
1190
2– Yasalardaki hükümler 
1191
3– Ticari faizin (avans faizinin) uygulanacağı yerler 
1192
III– HAKSIZ FİİLLERDE FAİZ BAŞLANGICI 
1193
Otuzuncu Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT HESAPLARI
I– GENEL OLARAK 
1195
1– Can zararları bir insan hakları sorunudur 
1195
2– Tazminat hesaplarına uygulanacak yasalar 
1195
II– İNSAN ZARARLARININ ÖZELLİKLERİ 
1198
1– İnsan zararları, mal zararı değil, can zararıdır 
1198
2– İnsan zararlarının tazminat olarak değerlendirmesi bir “hukuk” sorunudur 
1199
3– İnsan zararları farklı bir hesaplamayı gerektirmektedir 
1199
4– Tazminat hesaplarında temel ölçü, formüller değil, hukuksal gerekçelerdir 
1200
III– TAZMİNAT HESAPLAMA İLKELERİ 
1201
1– Haksız eylemlerde zarar başlangıcı olay tarihidir 
1201
2– Gerçek belli iken varsayımlara dayanılamaz 
1201
3– Tazminat, yaşam sürelerinin sonuna kadar hesaplanmalıdır 
1202
IV– TAZMİNAT HESABININ UNSURLARI 
1203
1– Olay ve kusur değerlendirmesi 
1203
2– Zarar sürelerinin belirlenmesi 
1203
3– Bedensel zararlarda geçici veya sürekli güç kaybının tespiti 
1207
4– Ölümlerde destek payları 
1209
5– Tazminatın parasal ölçüsü 
1210
6– Hesap unsurlarının zarar türlerine göre sıralaması 
1211
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminat hesabının unsurları 
1211
b) Bedensel zararlarda tazminat hesabının unsurları 
1211
V– TAZMİNAT HESAPLAMA EVRELERİ 
1212
1– Hesap unsurlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi 
1212
2– Tazminat hesabına esas kazançların veya parasal değerlerin belirlenmesi 
1212
3– Tazminatın hesaplanması 
1213
4– Tazminatın netleştirilmesi 
1213
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminattan indirimler 
1214
b) Bedensel zararlarda indirimler 
1214
c) Tazminat tutarlarından indirilmeyecek edinimler 
1214
aa) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez 
1215
bb) Bedensel zararlarda neler indirilmez 
1215
VI– TAZMİNAT HESAPLARI 
1216
1– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarının özellikleri 
1216
2– Matematiksel işlemler 
1217
3– Geleceğe yönelik hesaplama 
1217
4– Taksitle kapital oluşturma işlemi 
1218
5– Birleşik faiz ve birleşik iskonto işlemleri 
1219
6– Kapital oluşturma formülleri 
1219
7– Devre sonu mu, devre başı mı tartışması 
1220
8– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarında matematiksel işlemler 
1220
a) İşleyecek dönem zarar hesaplarında matematiksel işlemler 
1221
b) İnsan zararlarının hesabında formüllerin kullanılması 
1221
9– Zarar hesaplarında formüllerin anlamı ve işlevi 
1222
VII– FORMÜLLER 
1223
1– Genel olarak 
1223
2– Ortak bir formül kullanılmasının gerekliliği 
1224
VIII– YARGI’DA GEÇMİŞTEN BUGÜNE HESAPLAMA FORMÜLLERİ 
1225
1– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%5) artırım ve iskonto değerli dönem 
1225
2– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%10) artırım ve iskonto değerli dönem 
1227
3– Progressif rant hesabı dönemi 
1228
IX– SİGORTALARIN UYGULADIKLARI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ 
1230
1– Trafik Sigortası Genel Şartlarına göre hesaplama yöntem ve formülü 
1230
2– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülü hakkında açıklamalar 
1231
3– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülüne göre hesaplama örnekleri 
1232
4– Raporlar açık ve anlaşılır olmalı 
1234
X– FORMÜLLERİN KARŞILAŞTIRILMASI 
1235
1– Karşılaştırmanın nasıl yapılacağı 
1235
2– Hesap unsurları 
1235
3– Formüllerin karşılaştırılması 
1236
4– Karşılaştırma sonuçlarının değerlendirilmesi 
1237
5– İnsan zararları için en uygun formül 
1237
6– Kurumlar arası uyum sağlamanın ve ortak uygulamanın gerekliliği 
1238
XI– RAPOR PLANLARI 
1240
1– Destekten yoksun kalma hesaplarında rapor bölümleri 
1240
2– Bedensel zararlarda rapor bölümleri 
1243
XII– SOSYAL GÜVENLİK KURUMU’NUN GELİR BAĞLAMA VE PEŞİN DEĞER FORMÜLLERİ VE YÖNTEMLERİ 
1245
1– Genel olarak 
1245
2– Sürekli işgöremezlikte SGK. gelir bağlama yöntem ve formülleri 
1246
3– Sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanma yöntemleri 
1247
4– Peşin değer hesabı 
1249
5– Kurum’un sorumlulara rücu edebileceği, dolayısıyla tazminattan indirilecek miktarlar 
1250
EKLER
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ 
1255
RAPOR ÖRNEKLERİ 
1289
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk rapor örnekleri 
1291
2– Bedensel zararlar nedeniyle tazminat rapor örnekleri 
1321
3– Üç ayrı formüle göre aynı hesap unsurlarının tazminat olarak değerlendirilmesi 
1363
TABLOLAR 
1387
Yararlanılan Kitaplar ve Yazılar 
1413
Kavram Dizini 
1423