Yap–İşlet–Devret (YİD) Modeli Çerçevesinde Üst Hakkı

YİD modeli, maddi kaynak ihtiyacı olan projelerin finansmanı için geliştirilen ve finansman sıkıntısının özel yatırımcı sayesinde giderilmesi ve yatırım maliyetinin (inşa edilecek veya hâlihazırda mevcut olan) tesisin işletilmesi neticesinde elde edilecek gelirden karşılanması esasına dayanan bir proje finansman modelidir.

1999 yılında yapılan Anayasa değişikliği sonrasında gerek kamu yatırımlarında, gerekse özel sektör yatırımları ile kamu kurumlarının kamu hizmeti teşkil etmeyen faaliyetlerinde kullanılabilecek olması ve diğer finansman modellerinden farklı olarak proje sahibini kredi temin külfetinden kurtarması bakımından modelin ayrıntılı incelenmesinde yarar olduğu düşünülerek bu çalışma hazırlanmıştır.

Bu amaç çerçevesinde modelin hukuki ve finansal analizinden sonra modelin uygulanması aşamasında arazi temini amacıyla sıklıkla başvurulan üst hakkı müessesesi incelenmiş ve özellikle üst hakkının teminat fonksiyonu dolayısıyla modelin uygulanmasındaki rolü sorgulanmıştır.