KÜRESELLEŞME SÜRECİ VE DEVLETİN GELİŞİMİ
ULUSLARARASI MALİYE BİLİM ALANI
I. TANIM VE GENEL KAPSAM
25
II. ULUSLARARASI MALİ OLAYLARIN ÖZELLİKLERİ
26
A. Ekonomik Özellikler
26
B. Hukuksal Özellikler
26
KÜRESELLEŞME OLGUSU VE DEVLET YAPILANMASI İLE İLGİLİ
I. KÜRESELLEŞME TANIM, BOYUTLARI VE YAKLAŞIMLAR
27
B. Boyutlar ve Yaklaşımlar
29
a. Aşırı Küreselleşmeci Yaklaşım (Hiperglobalist)
31
b. Kuşkucu Yaklaşım (Septic)
32
c. Evrimsel–Dönüşümsel Yaklaşım (Transformationalist)
33
II. KÜRESELLEŞME: OLUMLU VE OLUMSUZ GÖRÜŞLER
35
III. KÜRESELLEŞME SÜRECİNİN EVRELERİ VE GELİŞİMİ
36
A. Birinci Evre Küreselleşme Karşıtı Dönem: Merkantilist Sınırlama (1492 – 1820)
37
B. İkinci Evre İlk Küresel Yüzyıl (1820 – 1913)
38
C. Üçüncü Evre Küreselleşme Karşıtı Döneme Geri Dönüş (1913 – 1950)
39
D. Dördüncü Evre İkinci Küresel Yüzyıl (1950 – )
40
A. Sınırlı Devlet (Minimal, Küçük Devlet)
47
C. Sosyal Refah Devleti (Müdahaleci Sosyal Devlet)
48
E. Vergi Devleti – Borç Devleti
50
F. Reaktif – Proaktif Devlet
50
VI. KÜRESELLEŞME VE DEVLET: 2008 KÜRESEL FİNANSAL KRİZİ VE DEVAMI, COVID–19 PANDEMİSİ, SÜREÇLER, GELİŞMELER VE YENİ DÜZEN
51
A. Küreselleşme Olgusu Senaryoları
51
B. 21.Yüzyılda Ekonomik Ve Mali Gelişmeler: Küreselleşmede Yeni Düzen
54
2. Dönüm Noktası Oluşturacak Gelişmeler ve Yeni Düzen
60
KÜRESEL GELİŞMELER VE KAMU MALİYESİ
I. KÜRESELLEŞME BİRİNCİ VE İKİNCİ EVRESİNDE KAMU MALİYESİ
65
A. Merkantilizm Dönemi Kamu Maliyesi
65
1. Süreçteki Genel Durum
65
2. Korumacılık ve Devlet
66
B. Fizyokrasi Dönemi Kamu Maliyesi
67
1. Süreçteki Genel Durum
67
2. Korumacılık ve Devlet
67
C. Klasik İktisat Ekolü Dönemi Kamu Maliyesi
67
1. Süreçteki Genel Durum
67
2. Korumacılık ve Devlet
69
a. İngiltere’de Korumacılık ve Devlet Politikaları
71
b. Amerika Birleşik Devletleri’nde Korumacılık ve Devlet Politikaları
71
c. Almanya’da Korumacılık ve Devlet Politikaları
73
d. Fransa ve Japonya’da Korumacılık ve Devlet Politikaları
74
II. KÜRESELLEŞME ÜÇÜNCÜ EVREDE KAMU MALİYESİ
74
A. Süreçteki Genel Görünüm
74
B. Korumacılık ve Devlet
77
III. KÜRESELLEŞME DÖRDÜNCÜ EVREDE KAMU MALİYESİ
78
A. Süreçteki Genel Görünüm
78
1. Finansal Liberalizasyon (Finans Piyasalarının Serbestleştirilmesi)
81
3. Regülasyon Uygulamaları
87
4. Yönetişim Olgusu, Ulusötesi Kurumlar ve Mali Yönetişim
89
a. Yönetişim Olgusu Genel Açıklamalar
89
b. Yönetişim Olgusunda Ulusötesi Kurumlar
92
ba. Birleşmiş Milletler (BM)
92
bb. IMF (Uluslararası Para Fonu)
92
bc. Dünya Bankası (DB)
93
bd. OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü)
93
be. Avrupa Birliği (AB)
93
c. Mali Yönetişim Olgusu
96
ca. Mali Kural Uygulaması ve Türkiye’de Mali Kurallar
97
cb. Orta Vadeli Bütçe Yapısı
100
cc. Bütçesel Uygulama Süreçleri
100
cd. Bağımsız Mali Kurumlar
100
B. Korumacılık ve Devlet
105
IV. 2008 KÜRESEL FİNANSAL KRİZİ VE COVID – 19 PANDEMİSİ SONRASINDA DEVLET POLİTİKALARI VE YENİ KORUMACILIK
107
21. YÜZYILDA ULUSLARARASI MALİYE YAPISI
21.YÜZYILDA KAMU HİZMETLERİ VE
I. KAMU HİZMETLERİ VE HİZMET YÖNETİMİNDEKİ DÖNÜŞÜM
113
II. ULUSLARARASI KAMUMUSAL MAL VE HİZMETLER
115
A. Tanım ve Nitelikleri
115
B. Sınıflandırılma (Taksonomi)
116
1. Geleneksel – Yeni Küresel Kamu Mal ve Hizmetleri
117
2. Üretim Aşamalarındaki Yerine Göre Küresel Kamu Mal ve Hizmetleri
118
3. Temel ve Tamamlayıcı Küresel Kamu Mal ve Hizmetleri
118
4. Sektörel Yapısına Göre Küresel Kamusal Mal ve Hizmetler
118
5. Yaratılan Fayda Türüne Göre Küresel Kamu Mal ve Hizmetleri
119
6. Kamusallığın Doğasına Göre Küresel Kamusal Mal ve Hizmetler
119
7. Kamusallık Derecesine Göre Küresel Kamusal Mal ve Hizmetler
120
C. Üretim ve Sunum Yapısı
120
D. Mal ve Hizmet Çeşitleri
122
6. Uzay ve Uzay Faaliyetleri
124
E. Finansman Yöntemleri
126
21. YÜZYILDA DEVLET REEL FAALİYETLERİ
(KAMU HARCAMASI VE KAMU GELİRİ)
I. KAMU HARCAMALARI VE GELİŞİMİ
129
II. KAMU GELİRLERİ VE GELİŞİMİ
134
ULUSLARARASI MALİYE ÇERÇEVESİNDE
VERGİ POLİTİKASI VE UYGULAMALARI
ULUSLARARASI VERGİLEME VE VERGİLEME POLİTİKALARI
I. ULUSLARARASI VERGİ HUKUKU
139
A. Tanım ve Kaynaklar
139
II. ULUSLARARASI VERGİLENDİRME SORUNLARI
142
A. Matrah Aşındırma ve Kâr Kaydırma Planı (BEPS)
142
B. Uluslararası Vergilendirme Uygulamaları ve Sorunları
145
1. Uluslararası Çifte Vergileme Sorunu
145
a. Tanım ve Genel Açıklamalar
145
b. Çifte Vergilendirme Sorununun Boyutları
145
ba. Ulusal Boyutta Çifte Vergilendirme Sorunu
146
bb. Uluslararası Boyutta Çifte Vergilendirme Sorunu
146
bba. Sorunun Belirlenmesi ve Genel Açıklamalar
146
bbb. Uluslararası Vergi Hukukunda Uygulanan İlkeler Çerçevesinde Çifte Vergileme Sorunu
148
bbba. Yerleşme Yeri İlkesi Uygulama Örneği İle Çifte Vergilendirme Sorunu
149
bbbb. Kaynak İlkesi Uygulama Örneği İle Çifte Vergilendirme Sorunu
150
bbbc. Uyrukluk İlkesi Uygulama Örneği İle Çifte Vergilendirme Sorunu
151
c. Çifte Vergilendirme Sorununun Olası Etkileri
151
d. Uluslararası Çifte Vergilendirmeyle Mücadele ve Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi
152
da. Paydaşlık Durumuna Göre Önlemler
152
db. Uygulanacak İşlemlere Göre Yöntemler
152
dba. Çifte Vergilendirme Sorununun Önlenmesinde İstisna Yöntemi
153
dbb. Çifte Vergilendirme Sorununun Önlenmesinde Mahsup Yöntemi
154
dbc. Çifte Vergilendirme Sorununun Önlenmesinde İndirim Yöntemi
156
dc. Çifte Vergilendirme Sorunu ile Mücadelede Karşılıklı Anlaşma Usulü (KAU) ve Zorunlu Tahkim Uygulaması
157
e. Çifte Vergilendirmeyi Önlemeye Yönelik Uluslararası Çalışmalar
159
ea. İkili Vergi Anlaşmaları ve Model Vergi Anlaşmaları
159
eb. Çok Taraflı Vergi Anlaşmaları
160
2. Uluslararası Vergi Rekabeti
160
a. Tanım ve Genel Açıklamalar
160
b. Vergi Rekabetinde Kullanılan Araçlar ve Vergi Rekabetinin Sınıflandırılması
162
3. Vergi Rekabetinin Olumlu ve Olumsuz Etkileri
166
a. Vergi Rekabetinin Düzenlenmesine Yönelik Ulus Ötesi Çalışmalar
167
b. Türk Vergi Sisteminde Vergi Rekabetine Yönelik Düzenleme
169
4. Transfer Fiyatlandırması
169
a. Tanım ve Genel Açıklamalar
169
b. Transfer Fiyatlaması Uygulamasının Genel Amaçları
170
ba. Vergi Yükünün Azaltılması
170
bb. Gümrük Tarifeleri Ve Kotaların Olumsuz Etkisinden Kaçınmak
171
bc. Kur Değişikliklerinden Avantaj Sağlamak
172
bd. Uluslararası Piyasalarda Üstünlük Sağlamak
172
c. Transfer Fiyatlandırması Belirleme Ölçütü ve Transfer Fiyatlandırma Yöntemleri
172
ca. Transfer Fiyatlandırması Belirleme Ölçütü
172
cb. Transfer Fiyatlandırma Yöntemleri
173
cba. Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi
173
cbb. Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi
175
cbc. Maliyet Artı Yöntemi
175
cbd. Kâr Bölüşümü Yöntemi
177
cbe. İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi
178
cbf. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları
178
d. Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin Uluslararası Çalışmalar
179
da. Transfer Fiyatlandırmasında OECD Çalışmaları
179
db. Transfer Fiyatlandırmasında AB Çalışmaları
179
e. Türk Vergi Sisteminde Transfer Fiyatlandırmasına Yönelik Düzenleme
179
ea. Genel Düzenleme ve Uygulama
179
eb. Transfer Fiyatlandırması Dokümantasyon Uygulaması
180
5. Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesi
182
a. Tanım ve Genel Açıklamalar
183
ba. Elektronik Ticaretin Genel Özelliklerinden Doğan Vergisel Sorunlar
184
bb. Elektronik Ticaretin Vergileme Tekniği Açısından Ortaya Çıkardığı Sorunlar
184
bbb. Vergiyi Doğuran Olay
185
bbc. Gelirin Elde Edildiği Yer
185
bbd. Elde Edilen Kazancın Niteliği
186
bbe. Vergi Matrahının Belirlenmesi
186
bbf. Harcama Vergileri Açısından Özellikli Durumlar
187
d. Dijital Hizmet Vergisi Uygulaması
189
KÜRESEL VERGİ UYGULAMALARI
I. KÜRESEL VERGİLENDİRME İHTİYACI
193
II. KÜRESEL VERGİ UYGULAMALARI
193
2. Tobin Vergisinden İstisna ve Vergiye Dâhil Edilmesi Düşünülen İşlemler
194
3. Verginin Toplanması ve Vergi Miktarı
194
4. Verginin Çalışma (Etki) Biçimi ve Gelirin Dağıtım Esasları
195
5. Tobin Vergisi İle İlgili Olumlu ve Olumsuz Görüşler
197
2. Amaçları ve Eleştirileri
198
3. Türkiye’de Karbon Vergisi Uygulaması
198
C. Havacılık Vergisi ve Kullanma Ücretleri
199
D. İnternet [BİT] Vergisi
199