Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve
Alenen Özendirme Suçları (TCK m. 190) Erdem Sağar  - Kitap

Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve Alenen Özendirme Suçları

(TCK m. 190)

1. Baskı, 
Mayıs 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
218
Barkod:
9789750282614
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
380,00
İndirimli (%50):
190,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Gelişen teknoloji ile birlikte uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanımında büyük bir artış gerçekleşmiştir. Madde kullanımındaki artıştan hem kişi hem de toplum sağlığı olumsuz biçimde etkilenmiş, anılan probleme ilişkin bir önlem alınması zorunluluğu doğmuştur. İşte bu doğrultuda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda uyuşturucu ve uyarıcı maddeleri konu alan bazı hareketler suç olarak ihdas edilmiştir.
Doktrinde "uyuşturucu ve uyarıcı madde suçları" olarak anılan bu suçlardan biri Türk Ceza Kanunu'nun 190/1. maddesinde düzenlenen "uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılmasının kolaylaştırılması suçu" iken, diğeri Türk Ceza Kanunu'nun 190/2. maddesinde hüküm altına alınan "uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılmasının alenen özendirilmesi suçu"dur.
Madde kullanılmasını alenen özendirme suçu önceleri yargı mercilerinin önüne pek fazla gelmese de artık yaygınlaşan sosyal medya kullanımının da etkisiyle yargı mercilerinin faaliyetlerine daha sık konu olmaktadır. Ayrıca bu suçtan şüpheli, sanık veya hükümlü kimselerin, sosyal medyada milyonlarca takipçisi bulunan sanatçılar, yazarlar, yayıncılar, fenomenler olması bu suç tipine ilişkin kamu ilgisini beraberinde getirmektedir. Ne var ki konuya ilişkin yalnızca birkaç kapsamlı çalışmanın yapılmış olması, bu ilgiyi cevaplama noktasında yetersiz kalmaktadır. Diğer taraftan madde kullanılmasını kolaylaştırma suçuna ilişkin de pek fazla çalışma yapılmış değildir. Bu sebeplerden ötürü anılan suçlar çalışmaya konu edilerek, tüm yönleriyle açıklanmaya çalışılmış, güncel yargı kararlarına ve kamuoyunda 7. yargı paketi olarak bilinen ve 05.04.2023 tarihli 32514 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan, "7445 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" da ki ilgili değişikliklere de yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Mülga 765 Sayılı TCK – 5237 Sayılı TCK Karşılaştırması
.
Suçun Basın ve Medya Hukuku Açısından Değerlendirilmesi
.
Suçun İfade Özgürlüğü ve Uzantısı Haklar Bağlamında Değerlendirilmesi
.
Suçun Muhakemesine İlişkin Esaslar
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Teşekkür 
9
Kısaltmalar 
17
Giriş 
19
Birinci Bölüm
UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDELER
I. UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDELER 
25
A. Uyuşturucu Madde Kavramı ve Tanımı 
25
B. Uyarıcı Madde Kavramı ve Tanımı 
29
C. Sayma Yöntemi 
30
II. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE VE TÜRK MEVZUATINDA UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDELER 
31
A. Uluslararası Sözleşmelerde Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeler 
31
1. Uyuşturucu Maddelere Dair 1961 Tek Sözleşmesi 
31
2. 1971 Psikotrop Maddeler Sözleşmesi 
33
3. 1988 tarihli Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi 
34
B. Türk Mevzuatında Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeler 
35
1. Genel Olarak 
35
2. 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun 
38
3. 3298 Sayılı Uyuşturucu Maddelere İlgili Kanun 
38
4. TCK Uygulamalarında Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeler 
39
a. Mülga 765 Sayılı TCK’da Uyuşturucu Maddeler 
39
aa. Genel Olarak 
39
bb. Mülga 765 Sayılı TCK’nın İlk Metninde Uyuşturucu Maddeler 
40
cc. 2275 Sayılı Kanun ile Birlikte Mülga 765 Sayılı TCK’da Uyuşturucu Maddeler 
40
dd. 4055 Sayılı Kanun ile Birlikte Mülga 765 Sayılı TCK’da Yapılan Değişiklikten 5237 Sayılı TCK’nın Yürürlüğe Girmesine Kadar Geçen Dönemde Uyuşturucu Maddeler 
41
b. 5237 Sayılı TCK’da Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeler 
42
C. Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddelerin Belirlenmesine Dair Düzenlemelerin “Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi” Doğrultusunda Değerlendirilmesi 
43
III. UYUŞTURUCU VE UYARICI MADDELERİN SINIFLANDIRILMASI VE TÜRLERİ 
47
A. Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddelerin Sınıflandırılması 
47
B. Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddelerin Türleri 
49
1. Doğal Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeler 
49
a. Haşhaş Bitkisinden Elde Edilen Maddeler 
49
aa. Afyon 
49
bb. Morfin 
50
cc. Eroin 
51
b. Koka Bitkisinden Elde Edilen Maddeler 
53
aa. Kokain 
53
bb. Crack 
54
c. Kenevirden Elde Edilen Maddeler 
55
aa. Esrar 
55
bb. Kubar Esrar 
56
2. Sentetik Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeler 
57
a. Depressantlar (Yatıştırıcılar) 
57
aa. Barbituratlar 
57
bb. Benzodiazepinler 
58
b. Halüsinojenler (Hayal Gördürenler) 
59
c. Stimulantlar (Uyarıcılar) 
60
aa. Amfetamin Grubu Uyarıcılar 
60
bb. Ectasy Grubu Uyarıcılar 
61
d. Uçucu ve Çözücü Maddeler (Volatiller–Enhalasyonlar) 
62
İkinci Bölüm
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANILMASINI KOLAYLAŞTIRMA SUÇU (TCK m. 190/1)
I. GENEL OLARAK 
65
A. Mülga 765 Sayılı TCK’da Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçuna İlişkin Düzenleme 
65
1. Mülga 765 Sayılı TCK’nın İlk Metninde Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
65
2. 2275 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
67
3. 4055 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
68
4. 6123 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
69
5. 2370 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
71
6. 3756 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
71
B. 5237 Sayılı TCK’da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçuna İlişkin Düzenleme 
73
1. 5237 Sayılı TCK’nın İlk Metninde Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
73
2. 5377 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
77
3. 6545 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
77
4. 694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu 
78
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER 
79
III. SUÇUN MADDİ UNSURLARI 
80
A. Suçun Konusu 
80
B. Fail 
80
C. Mağdur 
81
D. Fiil 
82
1. Genel Olarak 
82
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırmak İçin, Özel Yer, Donanım veya Malzeme Sağlamak (TCK m. 190/1–a) 
85
a. Özel Yer Sağlamak 
85
b. Donanım veya Malzeme Sağlamak 
89
3. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırmak İçin, Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullananların Yakalanmalarını Zorlaştıracak Önlemler Alma (TCK m. 190/1–b) 
91
4. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırmak İçin, Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddeleri Kullanma Yöntemi Konusunda Başkalarına Bilgi Verme (TCK m. 190/1–c) 
95
IV. SUÇUN MANEVİ UNSURU 
96
V. SUÇUN HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 
98
VI. SUÇUN NİTELİKLİ HALİ (TCK m. 190/3) 
99
VII. ETKİN PİŞMANLIK 
101
VIII. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 
102
A. Teşebbüs 
102
B. İçtima 
103
C. İştirak 
107
IX. YAPTIRIM 
108
A. Cezalar 
108
B. Güvenlik Tedbirleri 
109
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 
109
2. Müsadere 
109
a. Eşya Müsaderesi 
109
b. Kazanç Müsaderesi 
110
Üçüncü Bölüm
UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE KULLANILMASINI
ALENEN ÖZENDİRME SUÇU (TCK m. 190/2)
I. GENEL OLARAK 
111
A. 5237 Sayılı TCK’da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçuna İlişkin Düzenleme 
112
1. 5237 Sayılı TCK’nın İlk Metninde Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçu 
112
2. 5377 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçu 
113
3. 6545 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklik ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçu 
114
4. 694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Birlikte Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçu 
114
II. SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL DEĞER 
115
III. SUÇUN MADDİ UNSURLARI 
115
A. Suçun Konusu 
115
B. Fail 
116
1. Genel Olarak 
116
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçunun Medya Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Failin Tespiti 
117
a. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçunun Yazılı Medya Aracılığı işe İşlenmesi Durumunda Failin Tespiti 
117
b. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçunun Görsel ve İşitsel Medya Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Failin Tespiti 
118
c. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçunun Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunun Yayınları Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Failin Tespiti 
119
d. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirme Suçunun İnternet Medyası Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Failin Tespiti 
120
C. Mağdur 
123
D. Fiil 
123
1. Genel Olarak 
123
a. Özendirmek 
125
b. Aleniyet 
130
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirmek (TCK m. 190/2) 
132
3. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Alenen Özendirecek Nitelikte Yayın Yapmak (TCK m. 190/2) 
134
IV. SUÇUN MANEVİ UNSURU 
139
V. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 
141
A. Genel Olarak 
141
B. İfade Özgürlüğü (AY. m. 26) 
141
C. Haberleşme Özgürlüğü (AY. m. 22) 
147
D. Basın Özgürlüğü (AY. m. 28–32) 
148
E. Sanat ve Bilim Özgürlüğü (AY. m. 27) 
150
1. Sanat Özgürlüğü 
150
a. Sanat Kavramı 
150
b. Sanat Özgürlüğünün Kapsamı 
152
c. Sanat Özgürlüğünün Sınırları 
156
aa. Sanat Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu 
156
bb. AİHM ve Anayasa Mahkemesi’nin Sanat Özgürlüğünü Sınırlandırılmasına İlişkin Açıklamaları 
161
d. Değerlendirme 
163
2. Bilim Özgürlüğü 
168
F. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı (AY. m.34) 
171
G. Mesleğin İcrası 
173
VI. SUÇUN NİTELİKLİ HALİ (TCK m. 190/3) 
174
VII. ETKİN PİŞMANLIK 
175
VIII. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ 
176
A. Teşebbüs 
176
B. İçtima 
178
C. İştirak 
180
IX. YAPTIRIM 
182
A. Cezalar 
182
B. Güvenlik Tedbirleri 
182
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 
182
2. Müsadere 
183
a. Eşya Müsaderesi 
183
b. Kazanç Müsaderesi 
183
Dördüncü Bölüm
MUHAKEMEYE İLİŞKİN KURALLAR
I. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA 
185
A. Genel Olarak 
185
B. Medya Aracılığı ile İşlenen Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve Alenen Özendirme Suçlarının Soruşturulması 
187
1. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve Alenen Özendirme Suçlarının Yazılı Medya Aracılığı işe İşlenmesi Durumunda Soruşturma Süresi 
187
2. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve Alenen Özendirme Suçlarının Türkiye Radyo – Televizyon Kurumunun Yayınları Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Soruşturma Süresi 
188
3. Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma ve Alenen Özendirme Suçlarının Görsel İşitsel Medya ile İnternet Medyası Aracılığı ile İşlenmesi Durumunda Soruşturma Süresi 
189
II. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
189
III. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİYE BIRAKILMASI 
192
IV. HAPİS CEZASININ ERTELENMESİ 
193
V. KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ 
193
VI. UZLAŞTIRMA 
193
VII. ZAMANAŞIMI 
194
A. Dava Zamanaşımı 
194
B. Ceza Zamanaşımı 
194
Sonuç 
197
Kaynakça 
205
Kavram Dizini 
217