1. GENEL OLARAK SİGORTA KAVRAMI
21
2.1. Zarar Sigortaları
22
2.1.1. Mal Sigortaları
22
2.1.2. Sorumluluk Sigortaları
22
2.2.1. Hayat Sigortaları
23
2.2.2. Kaza Sigortaları
24
2.2.3. Hastalık ve Sağlık Sigortaları
24
3. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI
25
2. KASKO SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI
30
2.1. Sigortacı (Sigorta Eden)
31
2.2. Sigortalı (Sigorta Ettiren)
32
2.3. Sigorta Sözleşmesine Aracılık Edenler
33
2.3.2. Sigorta Brokerleri
42
3. KASKO SÖZLEŞMESİNİN KONUSU (SİGORTALANABİLİR MENFAAT)
45
3.3. Sınırlı Ayni Hak Sahipleri (Rehin Hakkı Alacaklısı Daini Mürtehin)
51
4. KASKO SİGORTASINA KONU OLABİLECEK ARAÇLAR
61
4.1. Karayollarında Kullanma İzni Olan Motorlu Kara Taşıtları
62
4.1.2. Özellikli Kara Taşıtları
64
4.2. Karayollarında Kullanma İzni Olan Motorsuz Kara Taşıtları
66
4.6. Lastik Tekerlekli Traktörler
69
4.7. Zirai Tarım Makineleri
70
5. KASKO SİGORTASINDA RİZİKOLAR
71
5.1. Kasko Sigortasında Standart–Temel Rizikolar
73
5.1.1. Sigortalanan Aracın Karayolunda Yahut Demiryolunda Kullanılan Motorlu ya da Motorsuz Araçlarla Çarpışması (Trafik Kazası)
73
5.1.2. Trafik Aracı Hareket Halindeyken ya da Dururken Aracı Kullananın İradesi Dışında Araca Ani ve Dış Etkiler Neticesinde Hareketli Yahut Sabit Bir Cismin Çarpması– ya da Aracın Böyle Bir Cisme Çarpması– Aracın Devrilmesi–Düşmesi–Yuvarlanması Gibi Kazalar
76
5.1.3. Üçüncü Kişilerin Kötüniyetli (Kasten) veya Muziplikle (Şaka Amaçlı) Gerçekleştirdikleri Hareketler Sonucu Oluşan Zararlar İle Fiil Ehliyeti Olmayan Kişilerin Verdikleri Zararlar
77
5.1.5. Aracın veya Araç Parçalarının Çalınması Yahut Çalınmaya Teşebbüs Edilmesi Sonucu Oluşan Zararlar
82
5.2. Ek Sözleşmeyle Eklenebilecek Rizikolar
86
5.2.1. Türkiye Sınırları Dışında Gerçekleşen Olaylardan Meydana Gelen Zararlar
86
5.2.2. Grev, Lokavt, Kargaşalık İle Halk Hareketleri ve Bunları Önlemek ve Etkileri Azaltmak Üzere Yetkili Organlar Tarafından Yapılan Müdahaleler Sonucunda Meydana Gelen Zararlar
89
5.2.3. Terörle Mücadele Kanununda Belirtilen Terör Eylemleri veya Yetkili Organların Bu Eylemleri Önlemek ve Etkilerini Azaltmak Amacıyla Müdahaleleri Sonucu Oluşan Zararlar
90
5.2.4. Doğa Olayları Sonucu Meydana Gelen Zararlar
91
5.2.5. Sel ve Su Baskınından Meydana Gelen Zararlar
96
5.2.6. Araçta Sigara Benzeri Maddelerden Kaynaklanan Yangın Dışı Zararlar
97
5.2.7. Yetkili Olmayan Kişilere Çektirmekten Yahut Kurallara Uygun Olmayan Bir Şekilde Çekilmekten Kaynaklanan Zararlar
98
5.2.8. Araçta Oluşan Hasarın Giderilmesine Kadar Aracın Kullanım ve Gelir Kaybından Kaynaklanan Zararlar
100
5.2.9. Aracın Yasal ve İzinle Taşıdığı Patlayıcı–Parlayıcı ve Yakıcı Maddelerden Kaynaklanan Zararlar
101
5.2.10. Aracın İddia ve Yarışlara Katılması Sonucu Oluşan Yahut Bunlara Hazırlık Esnasında Meydana Gelen Zararlar
103
5.2.11. Araç Anahtarının Ele Geçirilmesiyle Aracın Çalınması veya Teşebbüsü Sonucu Oluşan Zararlar
103
5.2.12. Kaybolan ve Çalınan Anahtarlardan Dolayı Aracın Kilit Mekanizmasının Değiştirilmesinden Doğan Zararlar
107
5.2.13. Kemirgen Yahut Sözleşmeyle Belirtilen Hayvanların Verdiği Zararlar
107
5.2.14. Aracın Bakımındaki İhmallerden Kaynaklanan Zararlar
109
5.2.15. (Öngörülen Rizikoyla Bağlantılı Olmayan) Aracın Mekanik–Elektrik–Elektronik Donanımında Meydana Gelen Arızalar–Kırılmalar ve Lastiklerde Meydana Gelen Zararlar
111
5.2.16. Diğer Zararlar
112
5.2.16.1. Değer Kaybı Zararları
112
5.2.16.2. Kazanç–Gelir Kaybı
114
5.2.16.3. Sigorta Edilen Aracın Ayıbından Kaynaklanan Hasarlar
117
6. KASKO SİGORTASININ TEMİNAT ALTINA ALMADIĞI RİSKLER–ZARARLAR
120
6.1. Savaş–İstila–İhtilal–İsyan–Ayaklanma ve Bunlarla İlgili İnzibati ve Askeri Hareketler
120
6.2. Nükleer Zararlar
121
6.3. Kamu Otoritesi Kaynaklı Zararlar
122
6.4. Aracın Gerekli Sürücü Belgesine Sahip Olmayan Kimseler Tarafından Kullanılması Esnasında Meydana Gelen Zararlar
122
6.5. Aracın Uyuşturucu Madde ya da Alkol Kullanmış Kimseler Tarafından Kullanılması
131
6.6. Sigortalı ya da Onunla Bağlantılı Kimseler Tarafından Kasten Verilen Zararlar İle Sigortalının Birlikte Yaşadığı Yahut Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kimseler Tarafından Aracın Çalınması–Kaçırılması
136
6.7. Sigortalı Aracın Taşınma veya Çekilmesinden Kaynaklanan Zararlar
137
6.8. Rizikonun Aracın Ruhsatında Belirtilen İstiap Haddinin Aşılması Yoluyla Meydana Gelmesi
138
6.9. Terörist Eylemlerden Kaynaklanan ya da Bunları Önlemek–Etkilerini Azaltmak İçin Yetkili Makamların Müdahalesinden Kaynaklanan Biyolojik–Kimyasal Kirlenme–Bulaşma veya Zehirlenmeler Sonucu Oluşan Zararlar
140
6.10. (Tedavi veya Yardım Amaçlı Sağlık Kuruluşuna Gitme ya da Can Güvenliği Nedeniyle Ayrılma Gibi) Zorunlu Nedenler Dışında Teminat Dışı Kalan Alkollü veya Ehliyetsiz Araç Kullanma İhlallerinden Dolayı Kimliğin Tespit Edilmesini Engellemek Amacıyla Rizikonun Gerçekleştiği Yerden Uzaklaşma
142
6.11. Teminat Altına Alınmayan Diğer Haller
147
6.11.1. Sigorta Ettiren– Sigortalının Manevi Zararları
147
6.11.2. Rizikoda Kasıt ve Ağır Kusur
148
7. TEMİNAT ALTINA ALINAN RİSKLERE GÖRE KASKO TÜRLERİ
152
7.3. Genişletilmiş Kasko
155
7.5. Özel Teminatlar İçeren Kasko Sigortaları
157
8. KASKO SİGORTASINA EKLENEBİLEN DİĞER SİGORTA TÜRLERİ
159
8.1. İhtiyari (İsteğe Bağlı) Mali Sorumluluk Sigortası
159
8.2. Ferdi Kaza Sigortaları
175
8.3. Hukuksal Koruma Sigortaları
187
8.4. Seyahat Araç Destek Sigortası
201
9. SİGORTA BEDELİ–RAYİÇ DEĞER
206
10. SİGORTA PRİMİ VE SİGORTACININ SORUMLULUĞUNUN BAŞLAMASI
208
12. SİGORTA TEMİNATINDA ÖZEL DÜZENLEMELER
209
13. TEBLİĞ– BİLDİRİM– BİLGİ TALEPLERİ VE ŞİKAYETLERİ YANITLAMA YÖNTEMİ
210
13.2. Bildirim Yöntemi
210
13.3. Bilgi Talepleri ve Yakınmaların Yanıtlanması
210
14. KASKO SİGORTASINDA KLOZLAR
212
14.1. Hasarsızlık İndirimi Klozu
213
14.2. Enflasyondan Korunma Klozu
215
14.3. Eskisi Yerine Yenisi Klozu
216
14.5. Rehinli Alacaklı Klozu
219
14.6. Araç Anahtarının Ele Geçirilmesi Suretiyle Aracın Çalınması Klozu
220
14.7. Aracın Kilit Mekanizmasının Değiştirilmesi Klozu
220
14.8. Kullanım Gelir Kaybı Klozu
221
14.9. Kıymet Kazanma İndirim İstisnası Klozu
221
14.10. Teminat Limitinin Devamlılığı Klozu
223
14.11. Araçta Bulunan Özel Eşyalar Klozu
223
14.12. Aksesuarlar, Görüntü– Ses Cihazları Klozları
224
14.13. İkame Araç Klozu
225
14.14. Yurtdışı Teminat Klozu
227
14.15. Kullanım Şekli Klozu
228
14.16. Operasyonel Kiralık Araçlar Klozu
229
14.17. Hatalı Akaryakıt Klozu
229
14.18. LPG Kullanan Araçlar Klozu
230
14.19. Pert Araç Klozu
230
14.20. Engellilere Ait Yahut Engelliler Üzerinden Alınan Araçlar Klozu
232
14.22. Klozların Genel İşlem Şartları Açısından Değerlendirilmesi
235
1. KASKO SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
241
1.1. Sözleşmenin Kurulma Anı ve Şekli
241
1.2. Sigortalının (Sigorta Ettirenin) Yükümlülükleri
242
1.2.1. Beyan Yükümlülüğü
242
1.2.2. Prim Ödeme Yükümlülüğü
244
1.2.2.1. Primin Ödenme Zamanı ve Yeri
247
1.2.2.2. Primin Ödenme Şekli
250
1.2.2.3. Prim Borcunun Ödenmemesi
259
1.3. Sigortacının Yükümlülükleri
260
1.3.1. Poliçeyi Düzenleme ve Verme
260
1.3.2. Sigortalıyı Bilgilendirme ve Aydınlatma
264
2. SÖZLEŞMENİN YÜRÜRLÜKTE (AKTİF) OLDUĞU SÜRE ZARFINDA TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
271
2.1. Sigortalının Koşulları Ağırlaştırmama– Değişiklikleri Bildirme Yükümlülüğü
271
2.2. Sigortacının Yükümlülükleri
275
2.2.1. Rizikonun Yüklenilmesi
275
2.2.2. Sırların Saklı Tutulması
277
2.2.3. Değişiklikleri ve Önemli Hususları Bildirme (Aydınlatma)
278
1. KASKO SİGORTASINA KONU RİZİKONUN–RİSKİN GERÇEKLEŞMESİ
283
1.1. Sigortalının Yükümlülükleri
283
1.1.1. Rizikoyu Süresinde ve Doğru Şekilde Bildirmek
284
1.1.2. Gerekli Kurtarma ve Koruma Önlemlerini Almak
295
1.1.3. Zorunlu Haller Dışında Rizikonun Gerçekleştiği Yer ve Bağlantılı Alanlarda Değişiklik Yapmamak
298
1.1.4. Rizikonun Nedenlerine– Zararın Tespitine ve Rücu Hakkının Kullanılmasına Yarayacak Bilgi ve Belgeleri Vermek– Gerekli Araştırma ve İncelemelere İzin Vermek
301
1.1.5. Aracın Çalınması Halinde Yetkili Makamlara Bildirme
302
1.2. Sigortacının Yükümlülükleri
304
1.2.1. Sigortalının Yükümlülüklerini Bildirmek
305
1.2.2. Rizikonun Oluş Şekli ve Zararı Tespit Etmek– Ettirmek
307
1.2.2.1. Sigorta Eksperlerinin Belirlenmesi
309
1.2.2.2. Sigorta Eksperlerinin Rapor Verme Süreci
312
1.2.3. Sigortalının Giderlerini Ödemek
321
1.2.4. Sigorta Tazminatını Ödemek
321
2. TAZMİNATIN BELİRLENMESİ VE ÖDENMESİ
329
2.2. Araçta Oluşan Hasar ve Zarar Durumlarına Göre Tazminat
335
2.2.1. Tam veya Ağır Hasar– Pert Total Durumunda Tazminat
335
2.2.2. Kısmi Hasar Halinde Tazminat
339
2.2.3. Aracın Çalınması Halinde Tazminat
345
2.3. Ek Sözleşmeyle Teminat Verilen Durumlarda Tazminat
351
2.3.1. Değer Kaybı Halinde Tazminat
351
2.3.2. Kazanç Kaybı Taleplerinde Tazminat
355
2.3.3. Yeni Değer Sigortaları– Eskisi Yerine Yenisi Klozunda Tazminat
357
2.4. Aracın Kullanım Durumlarına Göre Tazminat
360
2.4.1. Kira Sözleşmelerine (Rent A Car) Konu Araçların Zarara Uğraması
360
2.4.2. Finansal Kiralamaya Konu (Leasing Sözleşmesi) Araçların Zarara Uğraması
368
2.4.3. Saklama Sözleşmesine Konu (Otoparka V.B. Yerlere Bırakılan) Araçların Zarara Uğraması
371
2.4.4. Servise Yahut Tamire Verilen Araçların Zarara Uğraması
379
2.4.5. Sigorta Ettiren–Sigortalının Hukuken Fiillerinden Sorumlu Bulundukları Kişilerin Kusurlarıyla Verdikleri Zararlarda Tazminat
384
2.5. Sigorta Bedelinin– Sigorta Değerinden Farklı Olduğu Durumlarda Tazminat
389
2.5.1. Eksik Sigortada Tazminat
389
2.5.2. Aşkın Sigortada Tazminat
394
2.5.3. Muafiyet İndirimi Bulunan Sigortalarda Tazminat
395
2.6. Hurda Değeri– Sovtaj
398
2.7. Ex Gratia (Lütuf–Hatır) Ödemesi
402
2.8. Tazminat Ödenmesi ve KDV
406
3. KASKO SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
408
3.1. Sigorta Sözleşmesinin Süresinin Bitmesi
408
3.2. Sigorta Edilen Menfaat Sahibinin Değişmesi
409
3.1.1. Menfaatin Geçerli Bir Şekilde El Değiştirmesi
410
3.1.2. Menfaatin Geçerli Bir Şekilde El Değiştirmemesi (Noterler Aracılığıyla Satılmayan Haricen El Değiştiren Araçlar)
412
3.3. Sigortacının İflası
415
3.4. Sözleşmenin Feshi ve Sözleşmeden Cayma
415
3.4.1. Sigorta Ettiren–Sigortalının Sözleşmeyi Feshi ve Sözleşmeden Cayması
415
3.4.2. Sigortacının Sözleşmeyi Feshi ve Sözleşmeden Cayması
419
3.5. Rizikonun Gerçekleşmesi
426
3.6. Sözleşmenin Sona Ermesi Halinde Primlerin İadesi
427
3.7. Sigortanın Yenilenmesi
429
3.8. Sigortacının Sigortalısına Başvurması
430
4. SİGORTACININ SORUMLULARA RÜCUU (HALEFİYET)
437
1. KASKO SİGORTASINDA İCRA TAKİBİ VE DAVALAR
451
1.1. Genel Usul Kuralları
451
1.1.2. Belirsiz Alacak Davası
455
1.1.4. Ön İnceleme Duruşması ve Yargılama Safhaları
475
1.2.1. Asliye Hukuk Mahkemeleri
478
1.2.2. Asliye Ticaret Mahkemeleri
480
1.2.3. Tüketici Mahkemeleri
483
1.2.4. İdare Mahkemeleri
485
1.3. Yetkili Mahkeme ve İcra Dairesi
492
1.4. Kasko Davalarında İspat
501
1.4.1. Rizikonun Kasko Teminatı İçinde Kaldığını İspat
503
1.4.2. Rizikonun Kasko Teminatı İçinde Kalmadığını İspat
504
1.4.3. Hasarın Mahiyeti ve Tazminat Tutarını İspat
504
1.4.4. Sigortacının Zarar Sorumlusuna Karşı Açtığı Rücuen Tazminat Davalarında İspat
505
1.5. Diğer Usuli Konular
506
1.5.1. Davada Taraf Değişikliği
506
1.5.2. Bilirkişi Raporları
507
1.5.3. Yargılama Giderleri
510
1.5.4. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi
513
1.5.6. Uzamış Ceza Zamanaşımı
523
1.6. Yargı Dışı Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
532
2. KASKO TAKİP VE DAVALARINDA TARAFLAR
540
2.1. Sigortalının Alacaklı– Davacı Olduğu Takip ve Davalar
540
2.2. Sigortacının Alacaklı– Davacı Olduğu Takip ve Davalar
543
2.3. Zarar Gören 3. Kişinin Birleşik Kasko Sigortacısı ve Sigortalısına Karşı Açtığı Davalar
546
2.4. Diğer Takip ve Davalar
547
2.5. Temerrüt– Faiz Türü ve Başlangıcı
549
1. ÖRNEK DİLEKÇELER VE BİLİRKİŞİ RAPOR ÖRNEKLERİ
559
1.1. Örnek Dava Dilekçeleri
559
1.1.1. Sigortalı Tarafından Sigortacıya Karşı Açılan Kasko Alacağı Davası
559
1.1.2. Riziko Sonucu Zarar Gören Tarafından (Birleşik Kasko) Sigortacısı ve Diğer Sorumlulara Karşı Açılan Tazminat Davası
561
1.2. Örnek Cevap Dilekçeleri
563
1.2.1. Kendisine Rücu Edilen Zarar Sorumlusunun Sigortacı Tarafından Açılan İtirazın İptali Davasına Cevap Dilekçesi
563
1.2.2. Zarar Sorumlusunun Sigortacı Tarafından Açılan Alacak– Tazminat Davacına Cevap Dilekçesi
565
2. BİLİRKİŞİ RAPORLARI
567
2.1. Değer Kaybı Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu
567
2.2. Kazanç Kaybı Tespitine İlişkin Bilirkişi Raporu
572
1.1. 6102 Sayılı TTK’nın Sigorta Hukuku Giriş ve Zarar –Mal Sigortaları Bölümü
577
1.2. Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları 01/04/2013
593
1.3. Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik
604
1.4. Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik
610