Sonuca Katılmalı Sözleşme Kavramı ve Gelir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesi

Günümüz ekonomisinde sözleşmeler her geçen gün daha çok çeşitlilik ve zenginlik kazanmaktadır. Öyle ki, uygulamada önem arz eden sözleşmelerin büyük bir çoğunluğu artık kanunda düzenlenmiş sözleşme tiplerine uymamaktadır.

Ekonomik işlem ve ilişkilerin giriftliği aynı oranda sözleşmelerin de karmaşık yapılar almasına yol açmaktadır. Şüphesiz bu kapsamda uygulamada ortaya çıkan bütün sözleşme ilişkilerinin incelenmesi mümkün ve gerekli değildir. Ancak bir sözleşmenin yaygınlık kazanması ve sıkça tekrarlanması, aynı konudaki benzer hukuki sorunların çözümü ihtiyacını doğurmakta ve dolayısıyla o sözleşmenin hukuken daha fazla önem arz etmesine yol açmaktadır. Bu doğrultuda son yıllarda genel olarak sonuca katılmalı sözleşmelerin, özellikle de gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesinin yaygınlık kazandığını görmekteyiz.

İşte bu şekilde uygulamanın yaygınlaşması, konunun yakından incelenmesini faydalı ve gerekli kılmaktadır. Sonuca katılmalı sözleşmelere çok eski çağlardan beri rastlanabilmektedir. Buna karşılık bu sözleşmelerin, Türk hukukunda olduğu gibi yabancı hukuklarda da, çok az sayıda düzenlemeye ve incelemeye konu olduğunu vurgulamak gerekir. Bu konuda nispeten az sayıdaki eser de, genelde sadece belirli bir sözleşme tipine ilişkin olarak yapılan çalışmalarla sınırlı kalmıştır.

Diğer taraftan, sonuca katılmalı sözleşmelerin inşaat hukuku alanında uygulanmaya başlanması çok yenidir. Konunun uygulamada veya literatürde henüz herhangi bir tartışmaya veya görüş ayrılığına yol açmadığını söyleyebiliriz. Bu durum, muhtemel sorunları ve ileri sürülebilecek farklı görüş ve savları ortaya koyma gayretiyle, bazı noktalarda adeta insanın kendi kendisiyle satranç oynaması gibi, çeşitli alternatifleri düşünmek, karşıt görüşler ileri sürmek ve savunmak gibi, zorlu ve riskli olduğu kadar zevkli bir çalışmayı da beraberinde getirmiştir.

Çalışmanın ilk halinin tamamlanmasından kısa bir süre sonra 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu'nun kabul edilmesi üzerine, gerekli gözden geçirmeler yapılmış ve yeni kanunun düzenlemeleri de göz önünde bulundurulmuştur.