Hidroloj Uygulamaları

Hidroloji uygulamaları su kaynaklarının geliştirilmesi ile ilgili bütün mühendislik çalışmalarında çok önemli bir yer alır. Su yapımlarının planlama, proje, inşaat ve işletme çalışmaları için gerekli olan, suyun miktarı ve özellikleri ile ilgili çeşitli bilgiler hidroloji biliminin uygulamaları ile elde edilir. Su kaynaklarını kullanma oranının hızla artışı sonunda hidrolojik çalışmaların önemi daha iyi anlaşılmaya başlanmış, bu konudaki çalışmalar ülkemizde de son yıllarda yoğunlaşmıştır.

Uygulamalı bir bilim olan hidrolojinin yöntemlerini iyi anlayıp doğru kullanabilmek için bu yöntemlerin uygulanışını gösteren örneklerin incelenmesinde yarar vardır. Hidroloji ve doğadaki olayları konu alan bir bilim olduğundan kullanılan yöntemler çeşit bakımından çok sayıdadır, bilimin bugünkü durumunda genellemeler yapmak güç olmaktadır. Bu da çeşitli yöntemlerin herbirinin özelliklerini ve kullanılma yerlerini iyi bilmeyi gerektirir. Bu kitap hidroloji uygulamalarında örnekler vererek bu yöntemlerin doğru bir şekilde kullanılmasında yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.

Kitabın düzeni yine İ.T.Ü. tarafından yayınlanmış olan "Hidroloji" kitabınınkine paraleldir. Orada olduğu gibi hidrolojik çevrimin çeşitli parçaları ayrı ayrı ele alınmış ve herbirinin incelenmesinde kullanılan başlıca yöntemlerin esasları kısaça anlatılmış olmakla birlikte kitaptan en iyi şekilde yararlanabilmek için yukarıda sözü edilen "Hidroloji" kitabı ile birlikte kullanılması gerekir. Terimlerin ve sembollerin her iki kitapta birbirine uygun olmasına çaba harcanmıştır.

Kitapta çözümleri verilen örnek problemler çeşitli kaynaklardan yararlanarak hazırlanmiştır. Bu kaynakların listesi kitabın sonunda verilmiştir. Uygulamaların seçiminde elden geldiği kadar pratiğe yakın olmaları gözönüne alınmıştır. Hidrolojik çevrimin çeşitli kısımlarının incelenmesinde kullanılan ampirik, yarı teorik ve teorik

esaslara dayanan yöntemler arasında bir denge kurulmaya çalışılmıştır. Ancak, bu kitap ilk planda İnşaat Mühendisliği öğrencileri için bir yardımcı kitap olarak düşünüldüğündeıı büyüklüğünün sınırlı tutulması gerekmiş ve sadece klasik yöntemleı ele alınabilmiştir. Yine de kitabın pratikte çalışan mühendislere birçok hidroloji uygulamalarında yardımcı olacağı söylenebilir, Kitabın son bölümünü oluşturan İstatistik Yöntemler konusu özellikle geniş tutulmuş ve hidrolojik verilerin frekans analizi, korelasyon ve regresyon analizi, zaman serilerinin simülasyonu gibi uygulamalara çeşitli örnekler verilmiştir.

Kitabın daha önceki baskılarında gözden kaçan bazı hatalaı düzeltilmiş ve yapılan küçük değişikliklerle daha kolay kullanılabiliı hale getirilmesine çalışılmıştır.

Türkçe'de hidroloji uygulamaları konusunda . duyulan kitaF eksikliğini azaltmakta bu kitabın yardımcı olacağını ve böylelikle gerek İnşaat Mühendisliği öğrencilerine, gerekse hidrolojils uygulamalarda çalışan mühendislere yararlı olacağını umarım.

Prof. Dr. Mehmetçik BAYAZIT

İstanbul, Mart 1997

5. BASKININ ÖNSÖZÜ

Gerek İnşaat Mühendisliği öğrencileri, gerekse su kaynaklan ile ilgili konular­da çalışan İnşaat Mühendisleri için hidroloji uygulamalarında yardımcı olmak üze­re hazırlanan bu kitabın 1997 yılında yapılan düzeltilmiş 4. baskısı tükendiğinden yeni baskısı Birsen Yayınevi tarafından yapılmıştır. Kitabı baskıya hazırlayan Bir­sen Yayınevi personeline ve özellikle Cengiz ve Bahadır Algın'a teşekkür ederiz.

Prof. Dr. Mehmetçik BAYAZIT

İstanbul, Şubat 2001