Uluslararası Özel Hukukta Kamu Düzeni Müdahalesi ve Sonuçları

Yabancı unsurlu ihtilafların çözümünde hangi devletin maddi hukuk kurallarının uygulanacağını tespit etmek gerekir. İhtilafı çözmek için uygulanacak olan yabancı maddi hukuk kurallarının, uygulayıcı ülkenin kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekir. Yabancı hukukun maddi hükümlerinin uygulanması, uygulayıcı ülkenin kamu düzenini açıkça bozuyorsa uygulamadan vazgeçilir. Bu durumda kamu düzeni müdahalesinden söz edilir.

Kitabın amacı, güncel yargı kararları incelenerek kavramın zaman içerisindeki gelişiminin ve günümüzdeki mahiyetinin tespit edilmesidir. Özellikle günümüzde, kanunlar ihtilafı kuralları gereğince uygulanacak yabancı hukuk kurallarının Türk kamu düzenine açıkça aykırı olması, yabancı mahkeme kararlarının ve yabancı hakem kararlarının kamu düzenine aykırılığında sıklıkla gündeme gelen bazı meseleler ayrıntılı olarak incelenmiş, her bir aykırılığa ilişkin yargı içtihatlarına yer verilmiştir.

Üç bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde; kamu düzeni kavramı, iç hukukta ve uluslararası hukukta kamu düzeni, kamu düzeni kavramının niteliği, kamu düzeninin hukuki mahiyeti, kamu düzeninin yargı kararlarına yansıması, kamu düzeni müdahalesi, kamu düzeninin etkileri, kamu düzenine başvurma ihtiyacı ve kamu düzeninin uygulanmasında hâkimin takdir yetkisi konuları ele alınmıştır.

İkinci bölümde; kanunlar ihtilafı kuralları gereğince yabancı hukukun uygulanması, kamu düzenine aykırılık taşıyan durumlar, kamu düzeni müdahalesinin neticeleri, yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizinde kamu düzeni, hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması, kamu düzenine aykırılık taşıyan durumlar, özel bir durum olarak talak ve kamu düzenine aykırılık konuları ele alınmıştır.

Son bölümde ise yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi konusu çerçevesinde, New York Sözleşmesi'ne ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'a göre kamu düzeni konusu yargı kararları çerçevesinde ele alınmış, yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi davasında hangi durumlarda açıkça aykırılık oluşacağı, kamu düzenine aykırılık taşıyan durumlar, kamu düzeni müdahalesinin neticeleri ve etkileri incelenmiştir.