Kripto Varlıkların Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Değerlendirilmesi Ahmet Akif Demirbaş  - Kitap

Kripto Varlıkların Sermaye Piyasası Hukuku Açısından Değerlendirilmesi

1. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
240
Barkod:
9789750280832
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
350,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, iletişim ve etkileşimin pek çok boyutu gibi iktisadî ilişkilerin temelini oluşturan para olgusunu da derinden etkilemektedir. Kripto varlıklar ve bunların üzerine inşa edildiği blokzincir teknolojisi de devletlerin merkez bankaları aracılığıyla düzenledikleri konvansiyonel parasal sisteme alternatif, merkeziyetsiz mübadele aracı olmanın yanında, eşya veya sermaye piyasası aracı niteliğini haiz olarak öne çıkabilmektedir.
Gerek olgun şirketler gerekse de yeni girişimcilerin "start-up" projeleri düzleminde yüksek işlevsel potansiyele sahip olan kripto varlıklar, Türkiye'de bireysel yatırımcı düzeyinde de oldukça yaygın bir ilgi görmektedir. Ancak kripto varlıkların ve bunlar üzerinden yürütülecek iktisadi faaliyetlerin ulusal ve uluslararası ekonomilere sağlıklı bir biçimde entegre edilebilmesi, yetkin ulusal ve uluslararası mevzuatın varlığına dayanmaktadır.
Söz konusu mevzuat, kripto varlıkların gelişiminin henüz çok yeni bir olgu olmasının da etkisiyle, uygulamada hâlâ çeşitli boşluklar barındırmaktadır. Yine de aralarında Türkiye'nin de bulunduğu pek çok ülkede konuya dair hukuki zemini netleştirmeye dair çalışmalar sürmektedir.
Bu kitap, kripto varlıklara dair ulusal mevzuatın değerlendirilmesi ve gelişime açık bu yeni alana ilgi duyan okuyuculara kapsamlı bir çerçeve çizilmesi amacıyla kaleme alınmıştır. Bu çalışmada, Türk sermaye piyasası hukukunun kripto varlıklara yönelik teorik yaklaşımı ve kripto varlıkların iktisadi ilişkilerde kullanımına dair eleştirel bir bakış açısı ortaya konulmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hukuki Para Teorileri ve Kripto Varlıklar
.
Kripto Varlıkların Hukuki Niteliği
.
Kripto Para Piyasası Araçları
.
Sermaye Piyasalarında Kripto Varlıklar
.
Akıllı Sözleşmeler ve Sermaye Piyasalarında Kullanımı
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Tablolar Listesi 
15
Şekiller Listesi 
15
Kısaltmalar 
17
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
PARA VE KRİPTO PARA
A. PARA 
23
I. Genel Olarak 
23
II. Paranın Temel Fonksiyonu ve Ortaya Çıkışına İlişkin Tartışmalar 
24
1. Ortodoks Yaklaşım 
25
2. Heterodoks Yaklaşım 
27
III. İktisadi Açıdan Para 
32
IV. Hukuki Açıdan Para 
35
1. Resmî Para Teorisi 
36
2. Toplumsal Para Teorisi 
37
3. Kurumsal Para Teorisi 
39
B. KRİPTO PARA / KRİPTO VARLIK 
40
I. Kavram 
40
II. Tarihçe 
43
III. Teknolojik Arka Plan ve İşleyiş 
46
1. Hash Fonksiyonu 
46
2. Blok ve Blok Unsurları 
47
a. Blok Başlığı 
48
b. Blok Gövdesi 
50
c. Kriptografik İşlem Transferi 
51
aa. Özel ve Açık Dijital Anahtarlar 
51
bb. Adresler 
52
cc. Dijital İmza 
52
IV. Tür ve İşlevleri 
53
1. Yapısal Sınıflandırma 
53
2. İşlevsel Sınıflandırma 
55
C. KRİPTO PARANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 
56
I. Para Hukuku ve Kripto Para 
56
II. Eşya Hukuku ve Kripto Para 
60
1. Eşya Kavramı ve Unsurları 
60
a. Cismanî Olma 
61
b. Sınırlandırılmış Olma 
61
c. Fiili ve Hukuki Hâkimiyet Kurmaya Elverişli Olma 
62
2. Kripto Paranın Eşya Niteliği 
62
III. Sermaye Piyasası Hukuku ve Kripto Para 
65
İKİNCİ BÖLÜM
HALKA ARZ (IPO) VE TOKEN ARZI (ICO)
A. SERMAYE PİYASASINDA HALKA ARZ 
67
I. Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı 
67
1. Temel Kavramlar 
67
a. İhraç ve Halka Arz 
67
b. İhraççı ve Halka Arz Eden 
67
2. İzahname 
68
a. Tanım 
68
b. İzahnamenin İçeriği 
68
c. SPK’nın Yetkisi ve Onayı 
70
d. İzahnamenin Yayımlanması 
70
e. İzahnamenin Geçerlilik Süresi 
71
f. İzahnameden Sorumlu Kişiler 
71
II. Taraflar 
71
1. Halka Açık Anonim Ortaklıklar (HAAO) 
72
a. Genel Kurul 
73
aa. Çağrı 
73
bb. Gündem 
73
cc. Katılma Yetkisi ve Oy Hakkı 
73
b. Pay Alım Teklifi, Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakları 
74
c. Kar Payı ve Kar Payı Avansı 
75
2. Yatırımcı 
76
a. Bireysel – Kurumsal Yatırımcı 
76
b. Yerli – Yabancı Yatırımcı 
76
c. Gerçek – Tüzel Yatırımcı ile Fon ve Yatırım Ortaklıkları 
77
d. Profesyonel – Genel Müşteri 
77
3. Aracı Kurumlar 
78
a. Aracı Kurumların İşlevleri 
78
b. Aracı Kurumların Faaliyetleri 
79
aa. Alım ve Satıma Aracılık 
80
aaa. Emir İletimine Aracılık 
80
bbb. İşlem Aracılığı 
81
ccc. Portföy Aracılığı 
81
bb. Yatırım Danışmanlığı 
82
cc. Halka Arza Aracılık 
83
III. Satış 
84
1. Satış Yöntemleri 
84
a. Halka Arz Edilmeksizin Gerçekleştirilen Satışlar 
85
aa. Tahsisli Satış 
85
bb. Nitelikli Yatırımcılara Satış 
85
cc. Satış Süreleri 
86
b. Halka Arz Yoluyla Satış 
86
aa. Talep Toplama Yoluyla Satış Yöntemi 
86
bb. Talep Toplanmaksızın Satış Yöntemi 
87
cc. Borsada Satış Yöntemi 
88
2. Dağıtım 
88
a. Sabit Fiyat veya Fiyat Aralığı ile Talep Toplama Yönteminde Dağıtım 
88
b. Fiyat Teklifi Alma Yoluyla Talep Toplama Yönteminde Dağıtım 
89
c. Dağıtım Listesinin Kesinleşmesi, Bedel İadesi ve Teslim 
90
IV. Kaydileştirme 
90
B. KRİPTO PARA PİYASASINDA TOKEN ARZI 
91
I. Token Arzı (ICO) 
91
1. Temel Kavramlar ve Tarihçe 
91
a. ICO – STO – ETO 
91
b. Platform, Protokol ve dApps 
93
c. Token standardı 
94
d. Tarihçe 
95
2. Whitepaper 
97
a. Tanım 
97
b. Whitepaperın İçeriği 
97
c. Yetkili Otorite 
99
d. Whitepaperın Yayımlanması 
99
e. Whitepaperın Geçerlilik Süresi 
100
f. Whitepaperdan Sorumlu Kişiler 
100
II. Taraflar 
100
1. Ortaya Çıkaranlar 
101
a. Mucitler 
101
b. Arz Edenler 
102
c. Madenciler 
102
2. Cüzdan Sağlayıcılar 
103
3. Kullanıcılar 
103
4. Alım Satım Platformları 
103
5. Akıllı Sözleşmeler 
104
a. Tanım ve Tarihçe 
104
b. Akıllı Sözleşmenin Özellikleri 
107
aa. Dijital Olma 
107
bb. Dağıtık Olma 
108
cc. Otomatik İcra Kabiliyeti 
108
dd. Deterministik Yapı 
108
ee. Şeffaflık 
108
ff. Güven–Bağımsız Olma 
109
gg. Değiştirilememe 
109
c. Akıllı Sözleşme’nin Aşamaları 
109
aa. Hazırlık ve Oluşturma 
110
bb. Yükleme 
110
cc. İşleme / İcra 
110
dd. Tamamlanma 
111
d. Akıllı Sözleşme’nin Kullanım Zorlukları ve Riskleri 
111
aa. Dijital Olmadan Kaynaklı 
111
bb. Dağıtık Olmadan Kaynaklı 
112
cc. Otomatik İcradan Kaynaklı 
113
dd. Deterministik Yapıdan Kaynaklı 
113
ee. Şeffaflıktan Kaynaklı 
114
ff. Güven–Bağımsız Olmadan Kaynaklı 
115
gg. Değiştirilememeden Kaynaklı 
115
e. Örnek Bir Akıllı Sözleşme 
116
III. Token Satışı 
118
1. Satış Öncesi Token Dağılımı 
118
2. Satış Yöntemleri 
119
a. Token Ön Satışı 
120
b. Model Bazlı Satış 
121
c. Amaç Bazlı Satış 
124
3. Dağıtım 
124
4. Token Satın Alma 
125
a. Yatırım Kararı Alma Süreci 
125
b. Token Satın Alma İşlemleri 
127
c. Başlıca Riskler 
128
IV. Kaydileştirme 
130
C. TOKEN ARZI HUKUKİ ANLAMDA HALKA ARZ MIDIR? 
130
I. İlkesel Açıdan 
130
1. Kamuyu Aydınlatma 
130
2. Denetim ve Düzenlemeye Tabi Olma 
133
3. İzne ve Onaya Tabi Olma 
134
4. Yatırımcının Tazmini 
134
5. Kurumsal Yönetim 
135
II. Paradigmal Açıdan 
137
1. Blokzincir Ütopyası 
137
a. Güven Makinesi 
137
b. Merkeziyetsiz Yapı 
139
c. Mutabakat Mekanizması 
141
2. Blokzincir Teknolojisinin Sermaye Piyasaları Açısından Değerlendirilmesi 
143
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI VE TOKENLER
A. SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI 
147
I. Menkul Kıymetler 
148
1. Tanım 
148
2. Unsurları 
148
a. Ortaklık veya Alacaklılık Sağlama 
148
b. Belli Bir Meblağı Temsil Etme 
149
c. Yatırım Aracı Olarak Kullanılma 
149
d. Dönemsel Getiri Elde Etme 
150
e. Misli Nitelikte Olma 
150
f. Seri Halde Çıkarılma 
150
g. İbareleri Aynı Olma 
150
3. Türleri 
150
a. Pay ve Pay Benzeri Menkul Kıymetler 
151
aa. Pay ve Pay Senetleri 
151
bb. İntifa Senetleri 
153
b. Borçlanma Araçları 
155
c. Menkul Kıymetleştirilmiş Varlık ve Gelirlere Dayalı Borçlanma Araçları 
156
II. Türev Araçlar 
158
1. Vadeli İşlem Sözleşmeleri (Futures İşlemler) 
159
2. Vadeli Satım Sözleşmeleri (Forward İşlemler) 
159
3. Opsiyon İşlemleri 
160
4. Swap İşlemleri 
161
III. Yatırım Sözleşmeleri 
162
IV. Diğer Sermaye Piyasası Araçları 
165
B. KRİPTO PARA PİYASASI ARAÇLARI 
166
I. Sermaye Piyasası Aracı Sayılabilenler 
166
II. Sermaye Piyasası Aracı Sayılmayanlar 
172
C. TÜRKİYE’DE HUKUKİ DURUM VE SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRME 
172
I. Genel Olarak 
172
II. “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik” ile Getirilen Düzenlemeler 
175
1. Amaç ve Kapsam 
176
2. Ödeme ve Ödeme Hizmetleri 
176
3. Kripto Varlık Tanımı 
178
4. Yasak Kapsamına Alınan Faaliyetler 
179
5. Değerlendirme 
179
a. Genel Olarak 
179
b. Kripto Varlıkların İtibari Para, Kaydi Para, Elektronik Para, Ödeme Aracı Olarak Nitelendirilmemesi Hususu 
180
c. Para / Ödeme Aracı Sayılmayan Kripto Varlıkların Trampa Sözleşmelerinin Konusu Olması Hususu 
185
d. Kripto Varlıkların Menkul Kıymet veya Diğer Sermaye Piyasası Aracı Olarak Nitelendirilmemesi Hususu 
187
e. Kripto Varlıkların Gayri Maddi Varlık Olarak Nitelendirilmesi Hususu 
188
III. Türk Sermaye Piyasası Hukuku Kapsamında Değerlendirme 
190
1. Tokenler Menkul Kıymet midir? 
190
a. Unsurları Açısından 
190
b. Türleri Açısından 
192
aa. Pay ve Pay Benzeri Menkul Kıymetler 
192
bb. Borçlanma Araçları 
197
cc. Menkul Kıymetleştirilmiş Varlık ve Gelirlere Dayalı Borçlanma Araçları 
203
2. Tokenler Türev Araç mıdır? 
207
3. Tokenler Yatırım Sözleşmesi midir? 
212
4. Tokenler Diğer Sermaye Piyasası Aracı mıdır? 
214
SONUÇ 
215
Kaynakça 
223
Kavram Dizini 
237
Yazarın Özgeçmişi 
240