Milletlerarası Özel Hukukta Topluluk Davası Dr. Ogün Erşan Aydınlı  - Kitap

Milletlerarası Özel Hukukta Topluluk Davası

1. Baskı, 
Ağustos 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
221
Barkod:
9786052643709
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
284,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Kolektif hukuki himaye genel olarak hukuk düzenlerinde bireysel hukuki korumanın kimi hâllerde yeterli hukuki himayeyi sağlamaması nedeniyle kabul edilmiş olan ve kişilerin toplu olarak hukuken korunmasını amaçlayan bir kavramdır.
19. yüzyılda başlayan ve 20. yüzyılda hız kazanan globalleşme ile hukuki ilişkiler hem sınır aşan bir nitelik kazanmış hem de sınır aşan hukuki ilişkilerin yaygınlık kazanmasına zemin hazırlamıştır. Yaşanan bu gelişmeler ile birlikte sınır aşan topluluk davaları gündeme gelmiştir. Sınır aşan topluluk davaları, muhtevası gereği yabancı unsur ihtiva eden hukuki ilişkilerden doğan uyuşmazlıkların hâllini amaçlamaktadır. Bu davaların gündeme gelmesi ise mahkemelerin milletlerarası yetkilerinin ve uygulanacak hukukun tespitinin ne şekilde gerçekleştirileceği ve söz konusu davalarda verilen mahkeme kararlarının diğer ülke mahkemelerinde tanınmasının ve tenfizinin mümkün olup olmadığı sorularını beraberinde getirmiştir.
Çalışmanın esas amacı, topluluk davalarının milletlerarası özel hukuk boyutunu genel bir çerçevede ele almak, Türk hukukunda daha önce cevaplanmayan bu sorulara dikkat çekerek bir tartışma başlatmaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kolektif Hukuki Himaye ve Topluluk Davası
.
Topluluk Davasında Milletlerarası Yetkinin ve Uygulanacak Hukukun Tespiti
.
Kolektif Menfaatin Korunmasına Yönelik Verilen Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR CETVELİ 
15
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
KOLEKTİF HUKUKİ HİMAYE VE TOPLULUK DAVASI
I. KOLEKTİF HUKUKİ HİMAYE KAVRAMI 
21
II. KOLEKTİF HUKUKİ HİMAYENİN TARİHÇESİ 
28
A. Roma Hukuku 
28
B. Anglo–Amerikan Hukuk Düzenleri 
30
C. Kıta Avrupası Hukuk Düzenleri 
33
III. KOLEKTİF HUKUKİ HİMAYENİN AMACI 
39
A. Kitlesel Haksız Fiiller 
40
B. Değeri Az Olan Davalar 
41
IV. MODERN HUKUK DÜZENLERİNDE KOLEKTİF HUKUKİ HİMAYE ARAÇLARI 
43
A. Kolektif Hukuki Himaye Araçlarının Sınıflandırılması 
43
1. Davaya Katılma ya da Davadan Hariç Tutulma Seçeneğine Göre Sınıflandırma 
43
2. Araçların Niteliğine Göre Sınıflandırma 
44
B. Kolektif Hukuki Himaye Modelleri 
47
1. Deneme Davası Modeli (Test Case Model) 
47
a. Anglo–Amerikan Hukuk Düzenleri 
48
aa. Amerika Birleşik Devletleri 
48
ab. İngiltere 
51
b. Kıta Avrupası Hukuku ve Almanya Örneği 
52
2. Grup Davası Modeli (Group Action Model) 
54
a. Temsilî Dava (Representative Action) ve İngiltere Örneği 
54
b. Sınıf Davası (Class Action) 
58
3. Temsilî Model (Representation Model) ve Fransa Örneği 
63
a. Fransa Örneği 
64
b. Halk Davası (Actio Popularis) ve Portekiz Örneği 
67
V. TÜRK HUKUKU VE TOPLULUK DAVASI 
70
A. Özel Kanunlarda Yer Alan Düzenlemeler 
71
1. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 
71
2. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 
71
3. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 
73
B. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 
74
C. Terminoloji Sorunu 
76
D. Topluluk Davasına Getirilen Eleştiriler 
78
E. Türk Hukukunda Topluluk Davasına İlişkin Çeşitli Hususlar 
79
1. Türk Usul Hukukunda Topluluk Davasında Taraflar ve Dava Takip Yetkisi 
80
a. Milletlerarası Özel Hukukta Taraflar 
84
b. Milletlerarası Özel Hukukta Dava Takip Yetkisi 
86
c. Milletlerarası Özel Hukukta Kolektif Menfaatin Tespiti 
87
2. Topluluk Davasında Hükmün Kesin Hüküm Etkisi 
87
a. Genel Olarak Kesin Hüküm Kavramı 
88
b. Topluluk Davalarında Verilen Kararların Kesin Hüküm Etkisi 
89
VI. DEĞERLENDİRME 
92
İKİNCİ BÖLÜM
TOPLULUK DAVASINDA
MİLLETLERLERASI YETKİNİN VE
UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ
I. TÜRK HUKUKUNDA MİLLETLERARASI YETKİNİN TESPİTİ 
96
A. Türk Hukukundaki Milletlerarası Yetki Kuralları 
96
1. Milletlerarası Yetki Kurallarının Tasnifi 
97
a. Genel Yetki – Özel Yetki Kuralı Ayrımı 
97
b. Kesin Yetki – Kesin Olmayan Yetki Kuralı Ayrımı 
98
c. Münhasır Milletlerarası Yetki Kuralı 
98
2. Milletlerarası Yetki Kurallarının Özellikleri 
99
3. Milletlerarası Yetki Kurallarının Ardında Yatan Mülahazalar 
100
II. TÜRK HUKUKUNDA UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ VE BAĞLAMA KURALLARININ
ARDINDA YATAN MÜLAHAZALAR 
102
III. TOPLULUK DAVALARI VE MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKUN KAPSAMI 
103
IV. TOPLULUK DAVALARINDA UYUŞMAZLIĞIN VASIFLANDIRILMASI 
104
V. TOPLULUK DAVALARINDA TÜRK MAHKEMELERİNİN MİLLETLERARASI YETKİSİ VE
UYGULANACAK HUKUK 
105
A. Haksız Fiillerden Doğan Topluluk Davaları 
106
1. Milletlerarası Yetkinin Tespiti 
106
a. Haksız Fiilin İşlendiği veya Zararın Meydana Geldiği yahut
Gelme İhtimalinin Bulunduğu Yer Mahkemesi 
107
b. Zarar Görenin Yerleşim Yeri Mahkemesi 
109
c. Davalının Yerleşim Yeri Mahkemesi 
111
2. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
112
B. Tüketici Sözleşmelerinden Doğan Topluluk Davaları 
117
1. Milletlerarası Yetkinin Tespiti 
118
2. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
121
C. İmalatçının Sözleşme Dışı Sorumluluğundan Doğan Topluluk Davaları 
124
D. Rekabet Hukukundan Doğan Topluluk Davaları 
126
1. Milletlerarası Yetkinin Tespiti 
126
2. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
127
E. İş Hukukundan Doğan Topluluk Davaları 
129
1. Bireysel İş Sözleşmelerinden Doğan Topluluk Davaları 
130
a. Milletlerarası Yetkinin Tespiti 
131
b. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
133
2. Toplu İş Hukukundan Doğan Topluluk Davaları 
134
a. Milletlerarası Yetkinin Tespiti 
135
b. Uygulanacak Hukukun Tespiti 
136
F. Topluluk Davalarında Yetkili Mahkemenin ve Uygulanacak Hukukun Seçimi Hususu 
138
1. Yetkili Mahkemenin Seçimi 
138
a. Türk Mahkemelerinin Yetkili Kılınması 
138
b. Yabancı Devlet Mahkemelerinin Yetkili Kılınması 
140
2. Uygulanacak Hukukun Seçimi ve Tüzel Kişiliğin Hukuk Seçimi İmkânı 
142
3. Topluluk Davalarında Zayıf Tarafın Korunması 
145
4. Menfaat Sahipleri Tarafından Yapılan Yetki Sözleşmelerinin ve
Hukuk Seçiminin Topluluk Davasına Etkisi 
147
VI. TOPLULUK DAVALARINI KONU EDİNEN YABANCI MAHKEME KARARLARI 
148
A. Verein für Konsumenteninformation v Karl Heinz Henkel Kararı 
149
B. Verein für Konsumenteninformation v Amazon EU Sàrl Kararı 
151
VII. DEĞERLENDİRME: YENİ BİR DÜZENLEME İHTİYACI 
152
A. Milletlerarası Yetki Kurallarının Değerlendirilmesi 
152
B. Yeni Milletlerarası Yetki Kuralına İlişkin Öneri 
154
C. İlgili Bağlama Kurallarına Genel Bakış ve Sorunların Tespiti 
157
D. Topluluk Davalarında Uygulanacak Hukukun Tespitine İlişkin Olası Çözümler ve
Bunların Değerlendirilmesi 
159
E. Topluluk Davalarına Özgü Bir İstisna Kuralı Önerisi 
162
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KOLEKTİF MENFAATİN KORUNMASINA YÖNELİK VERİLEN
YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ
I. TÜRK HUKUKUNDA TANIMA VE TENFİZ SİSTEMİ 
164
II. TÜRK HUKUKUNDA TANIMA VE TENFİZİN ŞARTLARI 
166
A. Kararın Kesinleşmesi Şartı 
166
B. Kararın Türk Mahkemelerinin Münhasır Yetkisine Girmeyen Bir Konuda Verilmiş
Olması Şartı 
168
C. Kararın Kamu Düzenine Aykırılık Teşkil Etmemesi Şartı 
170
D. Davalının Savunma Hakkına Riayet Edilmesi Şartı 
173
III. TÜRK HUKUKUNDA TANIMA VE TENFİZ KARARLARININ HUKUKİ SONUÇLARI 
175
IV. TÜRK HUKUKUNDA KABUL EDİLEN TANIMA – TENFİZ SİSTEMİNİN KOLEKTİF DAVA
TÜRLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ 
176
A. Deneme Davalarında Verilen Kararların Tanınması ve Tenfizi 
176
B. Grup Davalarında Verilen Kararların Tanınması ve Tenfizi 
178
C. Temsilî Davalarda Verilen Kararların Tanınması ve Tenfizi 
182
V. KOLEKTİF DAVALARDA VERİLEN KARARLARIN TANINMASI VE TENFİZİNDE
KARŞILAŞILABİLECEK ORTAK SORUNLAR 
183
A. Tanıma Tenfiz Talebi ve Hukuki Yararı Bulunan Kişi Kavramı 
184
B. Daha Önce Verilmiş Bir Hükmün Varlığı 
185
1. Daha Önce Verilmiş Hükmün Konusunun, Taraflarının ve Sebebinin
Aynı Olması 
186
2. Daha Önce Verilmiş Hükmün Konusunun, Taraflarının ve Sebebinin
Farklı Olması 
187
C. Cezalandırıcı Tazminat (Punitive Damages) 
188
1. Genel Olarak Cezalandırıcı Tazminat 
189
2. Kolektif Davalarda Cezalandırıcı Tazminat 
190
3. Cezalandırıcı Tazminat Kararlarının Tanınması ve Tenfizi 
191
D. Sulh Anlaşmalarının Tanınması ve Tenfizi 
193
1. Kolektif Davalarda Sulh Anlaşmaları 
194
2. Sulh Anlaşmalarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi 
195
VI. DEĞERLENDİRME 
197
SONUÇ 
199
KAYNAKÇA 
203