Vergi Kaçakçılığında Defter, Kayıt ve Belge İbraz Yükümlülüğü ve Nemo Tenetur İlkesi Dr. Öğr. Üyesi Arzu Laloğlu  - Kitap

Vergi Kaçakçılığında Defter, Kayıt ve Belge İbraz Yükümlülüğü ve Nemo Tenetur İlkesi

1. Baskı, 
Nisan 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
386
Barkod:
9789750291982
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
498,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kitap, vergi ceza hukukunun çözüm bulunması zor bir sorununu ele almaktadır. Vergi kaçakçılığına sebep olan fiillerin suç olarak düzenlenmesinden dolayı, bu fiilleri işleyen kişiler suç ve cezalara ilişkin anayasal ve evrensel bir takım güvencelere tabidir. Bunlardan biri de Anayasa'nın 38. maddesinin 5. fıkrasında düzenlenen, kimsenin kendi aleyhine beyan vermeye ve delil göstermeye zorlanamayacağını ifade eden nemo tenetur ilkesidir. Suç ve cezalara ilişkin kabullerden olan nemo tenetur ilkesinin de vergi kaçakçılığı fiillerine uygulanması gerekirken, bu fiillerinin esas olarak vergi hukukuna ilişkin ihlaller olmasından dolayı, ilkenin her koşul ve şartta uygulanması mümkün olmamaktadır.
Kitapta, vergi kaçakçılığı suçu bağlamında nemo tenetur ilkesine hangi koşullarda başvurabileceğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu bağlamda birinci bölümde nemo tenetur ilkesi açıklanmış, ikinci bölümde vergi hukukunda yer verilen ibraz yükümlülükleri ve bu yükümlülüklere uyulmamasının ceza hukuku yönünden sonuçları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise vergi kaçakçılığı suçu bağlamında nemo tenetur ilkesi vergi incelemeleri, kişi, Anayasa'ya aykırılık, yaptırımın etkisi ve kamu yararına hizmet eden belge istisnaları açısından ayrıntılı olarak incelenmiş ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İbraz Yükümlülükleri ve Yükümlülüklere Uyulmamasının Ceza Hukuku Yönünden Sonuçları
.
TCK ve VUK'ta Düzenlenen Gizleme Suçları
.
Vergi İncelemelerinde Nemo Tenetur İlkesi
.
Gizleme Suçunun Nemo Tenetur İlkesi Bakımından Anayasa'ya Aykırılığı Sorunu
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
13
Giriş 
15
Birinci Bölüm
NEMO TENETUR İLKESİ
I. NEMO TENETUR İLKESİ TANIMI VE TERMİNOLOJİSİ 
19
II. NEMO TENETUR İLKESİNİN KAPSAMI 
22
III. NEMO TENETUR İLKESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 
24
A. Roma Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
24
B. Kıta Avrupası Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
27
C. Anglo Sakson Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
30
1. İngiliz Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
30
2. ABD Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
33
D. Türk Hukuku’nda Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
36
1. Osmanlı Döneminde Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
36
2. Türkiye Cumhuriyeti Döneminde Nemo Tenetur İlkesinin Tarihsel Gelişimi 
41
IV. NEMO TENETUR İLKESİNİN MEŞRULUĞUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 
42
A. Nemo Tenetur İlkesini Meşru Kabul Eden Görüşler 
42
B. Nemo Tenetur İlkesini Meşru Kabul Etmeyen Görüşler 
45
V. NEMO TENETUR İLKESİNİN DİĞER HAK VE İLKELERLE İLİŞKİSİ 
48
A. Hukuk Devleti ile İlişkisi 
48
B. İşkence Yasağı ile İlişkisi 
49
C. Özel Hayatın Gizliliği ile İlişkisi 
50
D. İfade Özgürlüğü ile İlişkisi 
52
E. Adil Yargılanma Hakkı ile İlişkisi 
53
F. Masumiyet Karinesi ile İlişkisi 
55
G. Ceza Muhakemesinde Gerçeği Ortaya Çıkarma İlkesi ve Sanığın Ceza Muhakemesi İşlemlerine Katlanma Yükümlülüğü ile İlişkisi 
55
VI. NEMO TENETUR İLKESİNİN KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ YERİ 
56
A. ABD’de Nemo Tenetur İlkesi 
56
1. Genel Olarak 
56
2. Kendini Suçlama (Self–Incrimination) 
59
3. Zorlama (Compell) 
61
4. Tanıklık (Testimony) 
63
a. Üretim Eylemi Doktrini (Act Production Doctrin) 
64
b. Kaçınılmaz Sonuç Doktrini (Foregone Conclusion Doctrin) 
65
5. Nemo Tenetur İlkesine Aykırı Deliller Vasıtasıyla Elde Edilen Deliller 
67
6. Nemo Tenetur İlkesinin Sınırları 
67
B. Almanya’da Nemo Tenetur İlkesi 
70
C. Fransa’da Nemo Tenetur İlkesi 
74
D. Kanada’da Nemo Tenetur İlkesi 
78
E. Türkiye’de Nemo Tenetur İlkesi 
80
F. Uluslararası Sözleşmelerde ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Uygulamasında Nemo Tenetur İlkesi 
84
İkinci Bölüm
VERGİ HUKUKUNDA DEFTER, KAYIT VE
BELGE İBRAZ YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE İBRAZDAN KAÇINMANIN
CEZA HUKUKU YÖNÜNDEN SONUÇLARI
I. İBRAZ YÜKÜMLÜĞÜ KAVRAMI, NEDENLERİ VE TARİHİ 
92
A. İbraz Yükümlülüğü Kavramı 
92
B. İbraz Yükümlülüğü Öngörülmesinin Nedenleri 
92
C. İbraz Yükümlülüğünün Tarihsel Gelişimi 
95
1. Genel Olarak İbraz Yükümlülüğünün Tarihsel Gelişimi 
96
2. Türk Hukukunda İbraz Yükümlülüğünün Tarihsel Gelişimi 
99
II. KARŞILAŞTIRMALI VERGİ HUKUKUNDA İBRAZ YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE İBRAZ YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYMAMANIN CEZA HUKUKU YÖNÜNDEN SONUÇLARI 
100
A. Amerika Birleşik Devletleri’nde 
101
B. Almanya’da 
111
C. Fransa’da 
117
D. Kanada’da 
121
E. Türkiye’de 
125
III. TÜRK VERGİ HUKUKUNDA MUHAFAZA VE İBRAZ ÖDEVİ BULUNAN DEFTER, KAYIT VE BELGELER 
128
A. Tutulması Gereken Defterler 
129
B. Düzenlenmesi Gereken Fatura ve Benzeri Belgeler 
131
C. Tutulması Zorunlu Kayıtlar 
132
D. VUK’un Defter Tutma ve Belge Düzenleme Hükmünde Yer Verilen “Diğer Vesikalar” 
132
E. Yeminli Mali Müşavire Tasdik Ettirilmesi ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavire İmzalattırılması Gereken Belgeler 
133
F. Elektronik Ortamda Tutulması Öngörülen Defter, Kayıt ve Belgeler 
136
1. Elektronik Defter 
139
2. Elektronik Fatura ve Elektronik Arşiv Fatura 
141
3. Elektronik Beyanname 
143
4. Defter–Beyan Sistemi 
144
5. E–Düzenlemeler Karşısında İbraz Yükümlülükleri ve VUK’un 359. Maddesinde Yer Alan Gizleme Suçunun Durumu 
145
IV. DEFTER, KAYIT VE BELGE İBRAZ ETMEMENİN CEZA HUKUKU YÖNÜNDEN SONUÇLARI 
146
A. Genel Olarak 
146
B. Ceza Muhakemesi Öncesinde 
148
1. VUK’un Vergi Kaçakçılığına İlişkin 359. Maddesinde Düzenlenen Gizleme Suçu 
149
a. Kanunilik (Tipiklik) 
153
aa. Kanuniliğin (Tipikliğin) Maddi Unsurları 
155
aaa. Fail 
155
aaaa. Gerçek Kişilerde Cezai Sorumluluk 
156
bbbb. Tüzel Kişilerde ve Tüzel Kişiliği Olmayan Topluluklarda Cezai Sorumluluk 
159
bbb. Mağdur 
168
ccc. Konu 
168
ddd. Fiil 
176
aaaa. Genel Olarak 
176
bbbb. Gizleme İhmali Davranışının Vergi İncelemesi Sırasında Gerçekleşmesi Gerekliliği 
177
eee. Netice 
180
bb. Kanuniliğin (Tipikliğin) Manevi Unsuru 
181
b. Hukuka Aykırılık 
183
c. Kusurluluk 
184
d. Mücbir Sebeplerin Suçun Oluşumuna ve Kusurluluğa Etkisi 
185
2. Türk Ceza Kanunu’nda Düzenlenen Defter, Kayıt ve Belgeleri Gizlemeye İlişkin Suçlar 
191
a. Resmi Belgeyi Gizleme Suçu 
192
b. Özel Belgeyi Gizleme Suçu 
194
c. Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu 
197
C. Ceza Muhakemesi Aşamasında Defter, Kayıt ve Belge İbraz Etmemenin Ceza Hukuku Yönünden Sonuçları 
201
1. Vergi Kaçakçılığı Suçlarında Ceza Muhakemesi Sürecine İlişkin Genel Bilgiler 
201
2. İnceleme Sırasında İbraz Edilmeyen Defter, Kayıt ve Belgelerin Soruşturma ve Kovuşturma Evresinde İbraz Edilmesi 
206
3. İnceleme Sırasında İbraz Edilmeyen Defter, Kayıt ve Belgelerin Soruşturma ve Kovuşturma Evresinde İbraz Edilmemesi 
209
a. Soruşturma ve Kovuşturma Evresinde Nemo Tenetur İlkesine Dayanarak İbrazdan Kaçınma 
209
b. Kovuşturma Evresinde Nemo Tenetur İlkesine Dayanarak Defter, Kayıt ve Belgeleri İbraz Etmemeye Olumsuz Sonuç Bağlanması 
215
D. VUK’un ve CMK’nın Arama ve El Koymaya İlişkin Hükümleri Açısından 
217
Üçüncü Bölüm
VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU VE
İBRAZ YÜKÜMLÜLÜKLERİ BAĞLAMINDA
NEMO TENETUR İLKESİNİN
ÇEŞİTLİ AÇILARDAN İNCELENMESİ
I. VERGİ İNCELEMELERİNDE NEMO TENETUR İLKESİ 
228
A. Nemo Tenetur İlkesi ve Vergi İncelemesinin Bağlantısı 
228
B. Vergi İncelemelerinde Nemo Tenetur İlkesinin Geçerli Olduğuna İlişkin Görüş 
230
C. Nemo Tenetur İlkesini Vergi Denetimlerinin Baskın Amacına göre Belirleyen Görüş 
231
1. Baskın Amaç Testi 
232
2. AİHM’nin Nemo Tenetur İlkesine Başvurmanın Geçerli Olduğu Ana İlişkin Değerlendirmesi 
237
a. AİHM’nin Vergi Hukukuna İlişkin Uyuşmazlıkların Adil Yargılama Hükmü Kapsamında Değerlendirilmesine ve Suç İsnadına Dair Görüşü 
237
b. Baskın Amacı Vergilerin Tespiti Olan İdari Denetimlerde Nemo Tenetur İlkesine Başvurulabilirliğe İlişkin AİHM’nin Görüşü 
240
c. Baskın Amacı Suç Araştırması Olan İdari Denetimlerde Nemo Tenetur İlkesine Başvurulabilirliğe İlişkin AİHM’nin Görüşü 
245
3. Almanya Uygulaması 
248
D. Nemo Tenetur İlkesinin Ceza Muhakemesi İşlemlerinin Başlamasından İtibaren Geçerli Olduğunu Kabul Eden Görüş 
249
E. Mükellefe Nemo Tenetur İlkesinin Hatırlatılması Anı 
256
F. Vergi İncelemelerinde Nemo Tenetur İlkesine Başvurulabilirliğe İlişkin Görüşümüz 
258
1. Suç Şüphesi Öncesi Gerçekleştirilen Vergi İncelemelerinde Nemo Tenetur İlkesi 
258
2. Suç İşlendiğine Dair Şüpheden Sonra Gerçekleştirilen İncelemelerde Nemo Tenetur İlkesi 
269
3. Suç Şüphesi Öncesi Yapılan Vergi İncelemeleri Sırasında Suç İşlendiği İzlenimi Oluşması Durumunda 
273
4. Suç Şüphesinin Zamansal Olarak Belirlenmesi 
276
5. Vergi Hukukunda Nemo Tenetur İlkesine Aykırılık Teşkil Eden Kanun Hükümleri 
281
6. Nemo Tenetur İlkesinin Korunmasına İlişkin VUK’a Yeni Düzenlenme Yapılması Gerekliliği 
282
II. VERGİ KAÇAKÇILIĞI FİİLLERİNİN SUÇ OLARAK DÜZENLENMESİNİN NEMO TENETUR İLKESİNE AYKIRILIĞI SORUNU 
283
A. Defter ve Belgeleri Gizleme Fiilinin Suç Olarak Öngörülmesinin Nemo Tenetur İlkesi Karşısındaki Durumu 
285
1. Defter ve Belgeleri Gizleme Fiilinin Suç Olarak Öngörülmesinin Anayasa’ya Uygun Olduğuna Dair Görüş 
286
2. Defter ve Belgeleri Gizleme Fiilinin Suç Olarak Öngörülmesinin Anayasa’ya Aykırı Olduğuna Dair Görüş 
288
3. Defter ve Belgeleri Gizleme Suçuna Delillerin Kullanımıyla Alakalı Koruyucu Hüküm Öngörülmesine İlişkin Tartışması 
291
4. Defter ve Belgeleri Gizlemek Suçuna Konu Olması Nemo Tenetur İlkesine Aykırı Olan İbraz Yükümlülükleri 
292
a. Kamu Yararına İlişkin Bir Amaca Matuf Olmayan Defter, Kayıt ve Belge İbraz Yükümlülüğünün Nemo Tenetur İlkesine Aykırılığı 
293
b. Bireyin Özel Hayat Hakkını İhlal Eden Defter, Kayıt ve Belge İbraz Yükümlülüğünün Nemo Tenetur İlkesine Aykırılığı 
296
c. Doğrudan Suç Teşkil Eden Bir Faaliyete İlişkin Öngörülen Defter, Kayıt ve Belge İbraz Yükümlülüğünün Nemo Tenetur İlkesine Aykırılığı 
300
B. Diğer Vergi Kaçakçılığı Suçunu Oluşturan Fiillerin Suç Olarak Düzenlenmesinin Nemo Tenetur İlkesi Karşısındaki Durumu 
301
III. VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU BAĞLAMINDA NEMO TENETUR İLKESİNİN YAPTIRIMIN TÜRÜ AÇISINDAN İNCELENMESİ 
302
A. Adli Bir Yaptırım Öngörülmesi Durumunda 
303
1. Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Öngörülmesi Durumunda 
304
2. Adli Para Cezası Öngörülmesi Halinde Durumunda 
306
B. İdari Yaptırım Öngörülmesi Durumunda 
306
1. İdari Para Cezası Öngörülmesi Durumunda 
307
2. Para Cezası Dışında İdari Yaptırım Öngörülmesi Durumunda 
312
C. Vergi Kaçakçılığı Suçu Bağlamında Nemo Tenetur İlkesi Açısından Yaptırım Türüne İlişkin Görüşümüz 
316
IV. VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU BAKIMINDAN NEMO TENETUR İLKESİNİN KİŞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 
318
A. Mükellef Açısından 
319
1. Gerçek Kişi Mükellef Açısından 
319
2. Tüzel Kişilik Açısından 
322
B. Mali Müşavir Açısından 
327
1. Mali Müşavirin İbraz Yükümlülüğü Bakımından 
327
2. Mali Müşavirin Sözlü Beyan Vermesi Bakımından 
329
C. Nemo Tenetur İlkesine Dayanan Susma Hakkının Kısmi Kullanımı 
333
D. Nemo Tenetur İlkesinden Kaynaklanan Haklardan Feragat 
334
V. VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU BAĞLAMINDA NEMO TENETUR İLKESİNİN İSTİSNASI OLARAK KAMU YARARINA HİZMET EDEN DEFTER, KAYIT VE BELGELER 
335
A. ABD Örneği 
335
B. Almanya Örneği 
346
C. AİHM’nin Görüşü 
348
Sonuç 
349
Kaynaklar 
357
Kavram Dizini 
383