Sigorta Hukukunda Alternatif Çözüm Yolları ve Tahkim Usulü Prof. Dr. Şaban Kayıhan, Dr. Atakan Adem Selanik  - Kitap

Sigorta Hukukunda Alternatif Çözüm Yolları ve Tahkim Usulü

3. Baskı, 
Mart 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
368
Barkod:
9789750291487
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
475,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
2. baskı
Mart 2023
470,00
325,00 (%31)
Kitabın Açıklaması
Son yıllarda devlet mahkemeleri yanında, uyuşmazlıkların alternatif çözüm yollarına ciddi şekilde odaklanıldığı gözlemlenmektedir. Bu doğrultuda tahkim, arabuluculuk ve uzlaşma şeklinde nitelendirilen alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri uygulamada yerini almıştır. Öyle ki ilke olarak serbest olan arabuluculuk uyuşmazlık çözüm yöntemi iş hukukunda, ticari davalarda ve sıkça rastlanmaya başlanılan tüketici ihtilaflarında önemli sayılacak kapsamda zorunlu hale getirilmiştir.
Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan anlaşmazlıklarda arabuluculuk alternatif ihtilaf çözüm yönteminin yanında, hatta ondan da önce sigorta tahkimi kabul edilmiştir. Gerçekten 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile kurulan sigorta tahkim komisyonu bünyesinde faaliyete başlayan sigorta tahkim usulü ile sigorta sözleşmelerinden doğan anlaşmazlıklar, 2007 yılından bu yana çözüme kavuşturulmaya çalışılmaktadır.
Yeni baskısında gözden geçirilip, genişletilen kitapta da; özellikle süreç içerisinde uygulanmasından kaynaklanan problemlerle birlikte, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu tarafından düzenlenen sigorta tahkim usulünün işleyişi incelenmiş, bununla birlikte ilgili oranda arabuluculuk alternatif çözüm yönetiminden ve ticari dava kavramından da söz edilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sigorta Sözleşmesi
.
Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri
.
Tahkim Yargılamasında Tartışmalı Hususlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
İkinci Baskıya Önsöz 
9
Üçüncü Baskıya Önsöz 
11
Kısaltmalar 
21
Giriş 
25
Birinci Bölüm
SİGORTA SÖZLEŞMESİ
§ 1. SİGORTA SÖZLEŞMELERİNE GENEL BAKIŞ 
29
I. GENEL OLARAK 
29
II. GENEL OLARAK SİGORTA SÖZLEŞMELERİ 
29
III. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
31
IV. SİGORTA POLİÇESİ, DİĞER SİGORTA DOKÜMANLARI VE BUNLARIN HUKUKİ KONUMLARI 
35
A. Sigorta Poliçesi 
35
B. Diğer Sigorta Dokümanları 
36
1. Geçici (Muvakkat) Sigorta İlmühaberi 
36
2. Sigorta Sertifikası 
37
3. Zeyilname 
38
V. GENEL OLARAK SİGORTA SÖZLEŞMELERİNİN TASNİFİ 
38
A. Zarar sigortaları ve Can (Tutar) Sigortaları 
38
1. Zarar sigortaları 
38
2. Can (Tutar) Sigortaları 
39
VI. SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN SÜRESİ 
39
A. Genel Olarak 
39
B. Şekli Süre 
39
C. Sorumluluk Süresi (Maddi Süre) 
40
Ç. Teknik Süre 
41
D. Geçmişe Etkili Sigorta 
42
İkinci Bölüm
GENEL OLARAK UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ
§ 2. UYUŞMAZLIK (İHTİLAF) ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 
45
I. GENEL OLARAK DEVLET MAHKEMELERİ 
45
II. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ 
45
A. Genel Olarak 
45
B. Türleri 
46
1. Arabuluculuk 
46
2. Uzlaşma 
49
3. Tahkim 
49
a. Genel Olarak 
49
b. Tahkim Tarihçesi 
50
c. Tahkimin Hukuki Niteliği 
52
d. Tahkimin Diğer Uyuşmazlık Çözüm Yöntemlerinden Farkları 
56
aa. Tahkim ve Yargılama 
56
bb. Tahkim ve Uyuşmazlıkların Dostane Çözüm Yöntemleri 
56
cc. Tahkim ve Hakem Bilirkişilik 
56
dd. Tahkimin Olumlu Yönleri 
57
e. Tahkimin Türleri 
58
aa. Yabancı Tahkim 
58
bb. Milletlerarası Tahkim (Dış Tahkim) 
59
cc. İç Tahkim 
60
aaa. Genel Olarak 
60
bbb. Mecburi Tahkim (Zorunlu Tahkim) 
60
ccc. İhtiyari (İsteğe Bağlı) Tahkim 
62
dd. Kurumsal Tahkim 
63
Üçüncü Bölüm
SİGORTA SÖZLEŞMELERİNİN UYGULANMASINDAN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA TAHKİM USULÜ
§ 3. SİGORTACILIKTA TAHKİM 
65
I. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK SİSTEMLERİNDE SİGORTA TAHKİMİ 
65
A. Alman Sigorta Ombudsman Sistemi (Versicherungsombudsmann) 
65
B. İngiliz Sigorta Ombudsman Sistemi (FOH.) 
66
C. İsveç Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Sistemi 
67
D. Fin Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Sistemi 
68
E. Türk Hukukunda Sigorta Tahkim Usulü 
69
1. Genel Olarak 
69
2. Sigortacılık Kanunu Genel Gerekçesi 
72
3. Sigortacılık Kanunu 30’uncu Madde Gerekçesi 
74
4. Sigortacılık Kanunu’nda Değişiklik Yapan 6327 Sayılı Kanun Madde 48 Gerekçesi 
76
5. Sigortacılıkta Tahkimde Tahkim Sözleşmesi 
77
a. Genel Olarak 
77
b. Tahkim Sözleşmesinin Tarafları 
79
c. Sigortacılıkta Tahkim Sözleşmesinin Şekli 
81
6. Sigortacılıkta Tahkimin Tahkimle İlgili Diğer Kanunlarla İlişkisi 
81
7. Sigortacılık Tahkiminin Diğer Tahkim Türleri Arasındaki Yeri 
83
a. Sigorta Tahkimin İhtiyari Olması 
83
b. Sigorta Tahkimin İradi olması 
84
c. Sigorta Tahkimin Kurumsal Yapısı 
85
§4. SİGORTACILIKTA TAHKİM USULÜNÜN OLUŞUMU VE İŞLEYİŞİ 
91
I. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU 
91
A. Genel Olarak 
91
B. Sigorta Tahkim Komisyonun Oluşumu 
93
C. Tahkim Komisyonun Görevleri 
95
Ç. Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Şartları 
96
D. Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Şekli 
98
E. Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Ücretleri 
99
F. Tahkim Görevlileri 
100
1. Genel Olarak 
100
2. Komisyon Müdürü 
100
3. Sigorta Raportörü ve Başvurunun Raportör Tarafından İncelenmesi 
102
II. SİGORTA HAKEMİ SAFHASI 
106
A. Genel Olarak 
106
B. Sigorta Hakeminin Nitelikleri (Hakemlerde Aranan Şartlar) 
107
C. Hakem Yargılamasında Yargılamaya Hâkim Ortak İlkeler 
109
1. Hakemin Tarafsızlığı ve Görevden Yasaklanması (Tarafsızlık İlkesi) 
109
2. Hakemin Reddi Sebepleri 
109
3. Hakemin Çekilme Sebepleri 
112
Ç. Hakem Yargılaması Usulü Hukuku 
114
1. Sigorta Uyuşmazlık Hakeminin Görevlendirilmesi 
114
2. Uyuşmazlık Hakemlerinin Uyuşmazlığı Sonuçlandırma (Karar Verme) Süresi 
116
3. Sigorta Tahkim Yargılamasının Tarafları 
119
a. Genel Olarak 
119
b. Davacı / Başvuran Taraf 
119
c. Davalı / Sigorta Kuruluşu 
120
d. Tarafların İddia ve Savunma Hakkı 
121
4. Yargılamanın İşleyişi 
125
a. Genel Olarak 
125
b. Evrak Üzerinden Karar Verilmesi 
126
c. Delillerin İbrazı ve İncelenmesi 
127
d. Tebligat Usulü 
130
e. Tahkimde Davanın İhbarı ve Davaya Müdahale 
131
f. Tahkim Yargılamasını Sona Erdiren Taraf İşlemleri 
132
aa. Feragat 
132
bb. Kabul 
133
cc. Sulh 
134
dd. Sulh Sonrası Ek Karar Verilmesi 
135
g. Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri 
135
h. Sigorta Tahkim Yargılamasında SBM Online Sisteminin Kullanılması 
137
5. Uyuşmazlık Hakem Kararı 
137
a. Genel Olarak 
137
b. Maddi Hukuk Kurallarının Uygulanması 
139
c. Karar Öncesi Başvurunun Geri Alması 
140
ç. Uyuşmazlık Hakem Kararının Tavzihi, Düzeltilmesi ve Tamamlanması 
141
d. Uyuşmazlık Hakem Kararların Taraflara Tebliği ve Saklanması 
142
e. Uyuşmazlık Hakem Kararının İcrası 
145
6. Sigorta İtiraz Hakem Heyeti Görevlendirilmesi 
146
a. İtiraz Hakem Heyetine Başvuru 
146
7. Temyiz Yolu 
148
a. Temyiz Edilemeyen Kararlar 
149
b. Kötü Niyetli Islah İle Kesinlik Sınırının Altında Kalması Hali 
149
c. İptal Davası 
150
d. Bozma Kararına Karşı Direnme 
152
e. Karar Düzeltme 
153
8. Yargılamanın İadesi 
153
9. Sigorta Tahkim Sisteminde Vekâlet Ücreti ve Yargılama Giderleri 
154
a. Genel Olarak Sigorta Tahkimde Vekâlet Ücreti Tartışmaları ve Görüşümüz 
154
aa. Genel Olarak Sigorta Tahkimde Vekâlet Ücreti Tartışmaları 
154
bb. Görüşümüz 
161
b. Tarafların Sulh Olmaları Halinde Yargılama Giderleri ve Vekâlet Ücreti 
164
c. Feragat ve Kabul Halinde Yargılama Giderleri ve Vekâlet Ücreti 
164
Dördüncü Bölüm
SİGORTA TAHKİM YARGILAMASINDA TARTIŞMALI BAZI HUSUSLAR
§ 5. SİGORTACILIK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK 
165
I. SİGORTACILIK UYUŞMAZLIKLARINDA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNDE DAVA AÇMANIN ARABULUCULUK DAVA ŞARTINA TABİ OLMASI MESELESİ 
165
A. Genel Olarak Ticari Dava Kavramı ve Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan İhtilafların Kural Olarak Ticari Dava Olması 
165
B. Ticari Davalarda Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 
169
II. SİGORTACILIK UYUŞMAZLIKLARINDA SİGORTA TAHKİMDE DAVA AÇILMADAN ÖNCE ARABULUCULUĞUN DAVA ŞARTI OLUP OLMADIĞI HUSUSU 
171
§ 6. DAVA ŞARTI EKSİKLİĞİ / USULDEN RED 
174
§ 7. ANAYASA MAHKEMESİNİN 17/7/2020 TARİHLİ ve E.:2019/40; K.:2020/40 SAYILI KARARI İLE DANIŞTAY 8. DAİRE 2020/6495 SAYILI GENEL ŞART BAZI HÜKÜM VE EKLERİNİN YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA DAİR KARARININ TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARINA ETKİSİ 
200
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİ YARARINA SÖZLEŞME OLAN TRAFİK POLİÇELERİNDE GENEL ŞARTLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
200
II. ANAYASA MAHKEMESİ KARARININ GERİYE YÜRÜMEZLİĞİ PRENSİBİ IŞIĞINDA KARARDAN ETKİLENECEK UYUŞMAZLIKLARIN TESPİTİ 
206
§ 8. MALULİYET RAPORLARI 
212
I. KAZA TARİHİ İTİBARİYLE GEÇERLİ YÖNETMELİK 
212
II. SAĞLIK KURULU RAPORU 
216
A. Sağlık Kurulu Zorunluluğu 
216
B. Adli Tıp Ana Bilim Dallarının Sağlık Kurulu Olup Olmadığı Yönünde Değerlendirme 
219
C. İtiraz Edilen Adli Tıp Raporlarının Denetlenmesi Gerekliliği 
223
III. İKAMETGAHA YAKIN SAĞLIK KURULUNDAN RAPOR ALMA ZORUNLULUĞU 
225
IV. MALULİYET RAPORLARININ ISRARLA AYNI KURUMLARDAN ALINMASI 
226
V. ORTOPEDİK YARALANMALARDA SÜREKLİ SAKATLIĞIN TESPİTİ 
228
VI. MALULİYET RAPORLARINDA OLMASI GEREKEN BİZZAT MUAYENE ZORUNLULUĞU 
238
VII. MALULİYET RAPORU DÜZENLEYEN SAĞLIK KURULUNDA MALULİYETİN İLGİLİ OLDUĞU ALANDA UZMAN DOKTOR BULUNMASI ZORUNLULUĞU 
241
VIII. ADLİ TIP KURUMU RAPOR ÜCRETİ 
243
VIII. TEDAVİ GİDERLERİNİN BELGELENDİRİLMESİ VE GEÇİCİ BAKICI GİDERİ SÜRESİNİN İSPAT YÜKÜ HUSUSU 
244
§ 9. BEDENİ TAZMİNATLARDA MUHTEMEL BAKİYE ÖMÜR (BİLİNMEYEN DÖNEM) İÇİN ESAS ALINACAK YAŞAM TABLOSU 
247
§ 10. TEKNİK FAİZ 
248
I. GENEL OLARAK 
248
II. YARGITAY KARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (Yargıtay: 17. Hukuk Dairesi 22/12/2020 E. 2019/5206, K. 2020/8874) 
256
§ 11. MADDİ TAZMİNAT KAPSAMINDA KAZANÇ KAYBI TALEBİ 
258
§ 12. FAİZ 
262
I. FAİZ BAŞLANGIÇ TARİHİ 
262
II. FAİZ TÜRÜNÜN BELİRLENMESİ 
263
§ 13. ŞİKÂYETTEN VAZGEÇME VE UZLAŞMANIN ETKİSİ 
264
§ 14. ZAMANAŞIMI 
272
§ 15. USUL HUKUKU İYİNİYET KURALLARININ TAHKİMDE UYGULANMASI 
275
§ 16. USULE İLİŞKİN VERİLEN SÜRELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
277
I. ARA KARAR İLE VERİLEN KESİN SÜRE 
277
II. VERİLEN SÜRENİN TARAFLARA / VEKİLE BİLDİRİMİ 
279
III. SÜRENİN HESAPLANMASI 
279
A. Genel Olarak 
279
B. Salgın Sebebiyle Sürelerin Durdurulmasının Sigorta Tahkim Yargılamasına Etkisi 
280
1. Zamanaşımı ve hak düşürücü süreler bakımından 
280
2. Sigorta Tahkim Yargılaması Açısından Değerlendirme 
281
§ 17. CEVAP DİLEKÇESİNDE SÜRE 
282
§ 18. KEP. ÜZERİNDEN YAPILAN KARAR TEBLİGATLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
282
§ 19. HAKEM KARARINDA MADDİ HATALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
283
§ 20. TAHKİM DAVASININ AÇILMASININ SONUÇLARI 
284
§ 21. ADLİ TIP RAPOR ÜCRETİNİN ASIL ALACAK TUTARINA EKLENMESİ SORUNU 
287
§ 22. GÜVENCE HESABININ SORUMLULUĞU AÇISINDAN PLAKASI TESPİT EDİLEMEYEN, ARAÇ TÜRÜ BELİRLİ OLMAYAN, TESCİLSİZ ARAÇLARA İLİŞKİN HUSUSLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 
288
§ 23. ASGARİ ÜCRET DEĞERLENDİRİLİRKEN HÜKÜM TARİHİNE EN YAKIN TARİHTEKİ VERİLER NAZARA ALINMALIDIR. 
299
§ 24. MANEVİ TAZMİNAT 
301
§ 25. YABANCILIK UNSURU İÇEREN BAŞVURULARDA MÖHUK 48/1 MADDESİ UYARINCA TEMİNAT GÖSTERME ZORUNLULUĞU / USUL RED 
304
§ 26. DAVA DİLEKÇESİNDE TALEBE KONU MALULİYET ORANI KAPSAMINDA TALEPLE BAĞLI OLUNMASI HUSUSU 
306
§ 27. SİGORTA KURULUŞU TARAFINDAN YAPILAN ÖDEMEYİ GÖSTERİR BELGENİN SONRADAN İBRAZ EDİLMESİ 
307
§ 28. SİGORTA KURULUŞU TARAFINDAN YAPILAN ÖDEMENİN MAHSUP EDİLMESİ SIRASINDA UYGULANMASI GEREKEN YÖNTEMİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
308
§ 29. SİGORTA TAHKİM YARGILAMASI ÖNCESİ GENEL MAHKEMELERE İNTİKAL ETMİŞ UYUŞMAZLIĞIN YENİDEN SİGORTA TAHKİM YARGILAMASI HUZURUNDA GÖRÜLEMEYECEĞİ HUSUSU 
309
§ 30. ZMSS GENEL ŞARTLAR 2015 DEĞİŞİKLİĞİ ÖNCESİ İŞLETENİN KENDİ KUSURUNA DENK GELEN TAZMİNAT TALEPLERİ ZORUNLU TRAFİK POLİÇESİ TEMİNATI DIŞINDA KABUL EDİLMESİ GEREKTİĞİ HUSUSU 
310
§ 31. ARACIN GEÇMİŞ HASAR KAYITLARININ SİGORTA ŞİRKETİNE BAŞVURU ESNASINDA SUNULMAMASI 
311
§ 32. SÜRÜCÜ VE YOLCU ARASINDA ARKADAŞLIK İLİŞKİSİ SABİT İSE TAŞIMANIN MENFAAT KARŞILIĞI YAPILDIĞINI İSPAT ETME YÜKÜNÜN DAVACIDA OLMASI HUSUSU 
312
§ 33. KUSUR VE MÜTERAFİK KUSURUN İSPATINA İLİŞKİN HUSUSLAR 
313
§ 34. MALULİYET ORANINA İTİRAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN HUSUSLAR 
317
§ 35. BELİRSİZ ALACAK DAVASI AÇILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNEMLİ HUSUSLAR 
322
§ 36. ZARAR GÖREN HAK SAHİBİNE AYLIK BAĞLANIP BAĞLANMADIĞI HUSUSUNUN ARAŞTIRILMASI VE TESPİTİ HALİNDE MAHSUP EDİLMESİ GEREKTİĞİ HUSUSU 
324
§ 37. TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARININ ÜÇÜNCÜ KİŞİ YARARINA SÖZLEŞME KAPSAMINDA BAĞLAYICILIĞI 
324
I. GENEL OLARAK 
324
II. ARAÇ İŞLETENİNİN TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN SİGORTALANMASI GEREKSİNİMİ 
326
III. TRAFİK ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLER 
329
IV. TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI MUHTEVASI 
330
V. TRAFİK SİGORTASI GENEL ŞARTLARININ HUKUKİ MAHİYETİ TÜRK BORÇLAR KANUNU GENEL İŞLEM ŞARTLARI BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 
331
VI. SİGORTA HUKUKUNDA SÖZLEŞME SERBESTİSİ İLKESİNİN SINIRLANDIĞI HALLER 
334
VII. SİGORTA UYUŞMAZLIKLARINDA UYGULANACAK HÜKÜMLER VE SIRASI 
336
A. Emredici Hükümler 
336
B. Sözleşme Hükümleri 
336
C. Emredici Olmayan Ticari Hükümler 
336
D. Ticari Örf ve Âdet 
337
E. Genel Hükümler 
337
VIII. SİGORTA PRİM MİKTARININ TESPİTİ 
337
A. Genel Olarak 
337
B. Prim Ödeme Borcu ve Prim Bedelinin Belirlenmesi 
338
C. Trafik Sigortalarında Primin Belirlenmesi Bakımından Dikkate Alınması Gereken Hususlar 
339
IX. SİGORTA GENEL ŞARTLARININ BELİRLENMESİ VE ZORUNLU TRAFİK MALİ MESULİYET SİGORTASI BAKIMINDAN ÖNEMİ 
340
X. TRAFİK SİGORTA SÖZLEŞMELERİNDE ZARAR VE TAZMİNATIN HESAPLANMASINDA DİKKATE ALINMASI GEREKEN İLKELER VE UNSURLAR 
342
XI. ANAYASA MAHKEMESİNİN KTK’NIN BAZI MADDELERİNİ İPTAL KARARI VE YARGITAY KARARLARINDA RİZİKO TAZMİNATININ BELİRLENMESİ KONUSUNDA KABUL EDİLEN ESASLARA İLİŞKİN DÜŞÜNCELERİMİZ 
345
XII. GENEL DEĞERLENDİRME 
348
Sonuç 
351
Yararlanılan Kaynaklar 
353
Kavram Dizini 
363