Mirasta Denkleştirme (TMK m. 669–675) Dr. Öğr. Üyesi M. Tolga Özer  - Kitap

Mirasta Denkleştirme

(TMK m. 669–675)

1. Baskı, 
Aralık 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
271
Barkod:
9786050514391
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
300,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bir kimsenin sağlığında mirasçılarına özellikle altsoyuna karşılıksız kazandırmalarda bulunması sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bu kazandırmalar bazen mirasçının kendisine ait bir hayat kurmasına yardımcı olmak amacıyla, bazen de tamamen lüks veya keyfi amaçlarla gerçekleştirilmektedir. Hangi amaçla hareket edilirse edilsin mirasçılara yapılan karşılıksız kazandırmaların kişinin muhtemel terekesinde azalmaya neden olduğu ve bunun da diğer mirasçıların aleyhine sonuç doğurduğu kuşkusuzdur. Bu nedenle kanun koyucu' TMK m. 669-675 arasında denkleştirme kurumunu düzenleyerek, bu tür kazandırmaların mirasın paylaşılması sırasında hangi şartlarda ve ne oranda terekeye iade edileceğini hükme bağlamıştır. Buna göre altsoy dışındaki kanuni mirasçılara yapılan kazandırmalar ancak mirasbırakanın bu yönde bir düzenlemesinin bulunması durumunda terekeye iade edilirken (bkz. TMK m. 669/1), altsoya yapılan kazandırmalara ilişkin kanuni bir denkleştirme yükümlülüğü getirilmiştir (TMK m. 669/2). Ancak bu düzenlemelere rağmen öğretide ve uygulamada denkleştirmeye dair sayısız tartışma mevcuttur
Mirasta denkleştirme konusunu bilimsel bir eser kapsamında ele almak istememizin nedeni de bu vb. tartışmaları incelemek ve bunlara dair kendi fikirlerimizi ortaya koymaktır. Her ne kadar çalışmamızda mirasta denkleştirme akademik bakış açısıyla ele alınmış olsa da aynı zamanda uygulamacılara yol göstermek amacıyla anlatılan konular örneklerle somutlaştırılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Mirasta Denkleştirme Kurumuna Dair Temel Bilgiler
.
Mirasta Denkleştirmenin Konusu ve Tarafları
.
Mirasta Denkleştirmenin Uygulanması
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
VII
İÇİNDEKİLER 
VII
KISALTMALAR LİSTESİ 
XVII
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
MİRASTA DENKLEŞTİRME KURUMUNA DAİR
TEMEL BİLGİLER
§ 1. MİRASTA DENKLEŞTİRME KURUMUNUN TARİHİ
GELİŞİMİ 
21
§ 2. MİRASTA DENKLEŞTİRMENİN AMACI / TEMELİNDE
YER ALAN İLKE 
26
§ 3. MİRASTA DENKLEŞTİRME KAVRAMI, HUKUKİ
NİTELİĞİ VE TÜRLERİ 
32
I. Genel Olarak Mirasta Denkleştirme Kavramı 
32
II. Mirasta Denkleştirmenin Hukuki Niteliği 
37
A. Genel Olarak 
37
B. Mükellefiyet Teorisi 
38
C. Aynî Etki Teorisi 
40
D. Şahsi Borç Teorisi 
43
III. Mirasta Denkleştirmenin Türleri 
46
A. Genel Olarak 
46
B. Kanuni Denkleştirme ve İradi Denkleştirme Ayrımı 
47
C. Gerçek ve Gerçek Olmayan Denkleştirme Ayrımı 
51
X
İKİNCİ BÖLÜM
MİRASTA DENKLEŞTİRMENİN
KONUSU VE TARAFLARI
§ 1. DENKLEŞTİRMENİN KONUSU 
55
I. Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalara İlişkin Genel
Şartlar 
55
A. Genel Olarak 
55
B. Karışılıksız Bir Kazandırmanın Bulunması 
56
1. Genel Olarak 
56
2. Mirasbırakanın Kanuni Yükümlülüklerini ve Ahlaki
Ödevlerini Yerine Getirmek Amacıyla Yaptığı
Karşılıksız Kazandırmaların Denkleştirme Kapsamına
Girip Girmediği Hususu 
58
a) Mirasbırakanın Kanuni Yükümlülüklerini Yerine
Getirmek Amacıyla Yaptığı Kazadırmalar 
58
b) Mirasbırakanın Ahlaki Ödevlerini Yerine Getirmek
Amacıyla Yaptığı Kazadırmalar 
61
C. Kazandırmanın Sağlararası Gerçekleştirilmesi 
64
D. Kazandırmanın Miras Payına Mahsuben Yapılması 
68
1. Genel Olarak 
68
2. Miras Payına Mahsuben Yapılan Kazandırmaların
Hukuki Niteliğine Dair Görüşler 
71
a. Miras Payına Mahsuben Yapılan Kazandırmaların
İkili Yapıya Sahip Olduğu Görüşü
(Doppelnaturtheorie) 
71
b. Denkleştirmenin Söz Konusu Olabilmesi İçin
Taraflar Arasında Bu Yönde Bir Anlaşmanın
Bulunması Gerektiği Görüşü (Vertragskonzeption /
Einheitsnaturtheorie) 
73
c. Görüşümüz 
77
3. Mirasbırakanın Denkleştirmeye İlişkin Düzenlemeleri 
81
a. Genel Olarak 
81
XI
b. Mirasbırakanın Denkleştirmeye Dair
Düzenlemelerinin Herhangi Bir Şekil Şartına Tabi
Olup Olmadığı Hususu 
84
aa. Öğreti ve Uygulamadaki Görüşler 
84
bb. Görüşümüz 
90
E. Kazandırmanın Mirasbırakan Tarafından Yapılması 
93
1. Kazandırmanın Mirasbırakanın Malvarlığından
Yapılması 
93
a. Genel Olarak 
93
b. Mirasbırakanın Evli Olması Durumunda 
95
2. Mirasbırakanın Karşılıksız Kazandırmada Bulunmaya
Yönelik Özgür İradeye veya Bilince Sahip Olmasının
Gerekip Gerekmediği Hususu 
99
F. Kazandırmanın Kanuni Mirasçıya Yapılması 
104
1. Genel Olarak 
104
2. Mirasçılar Dışındaki Kişilere Yapılan
Kazandırmaların Denkleştirmeye Tabi Olmasının
Mümkün Olup Olmadığı Hususu 
107
II. Kanunen Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalar
(TMK m. 669/2) 
109
A. Genel Olarak 
109
B. Kanuni Denkleştirmenin Kapsamına İlişkin Görüşler 
111
1. Kanuni Denkleştirmenin Kapsamına Sadece Altsoyun
Kendi Yaşamını Kurabilmesi veya Kendisini
Geliştirmesi İçin Yapılan Kazandırmaların Girdiği
Görüşü (Versorguns–Aussattungskollation) 
111
2. Mirasbırakan Tarafından Yapılan (Belli Bir Değerin
Kanuni Denkleştirmenin Kapsamına Girdiği Görüşü
(Schenkungskollation) 
114
3. Görüşümüz 
118
C. TMK m. 669/2’de Sayılan Kanunen Denkleştirmeye Tabi
Kazandırmalar 
122
XII
1. Çeyiz 
122
2. Kuruluş Sermayesi Vermek 
126
3. Malvarlığı Devri 
132
4. Borçtan Kurtarmak 
134
5. Altsoya Yapılmış Olan Diğer Benzer Karşılıksız
Kazandırmalar 
138
a) Genel Olarak 
138
b) Bağışlamalar 
139
c) Karma Bağışlamalar 
139
d) Mirasbırakanın Sahibi Olduğu Bir Eşyayı / Hakkı
Karşılıksız Olarak Altsoyuna Kullandırması
(unentgeltliche Gebrauchsüberlassung) 
142
e) Altsoy Lehine Karşılıksız İş Görülmesi 
145
f) Faizsiz Para Ödüncü 
147
g) Hayat Sigortası Kaynaklı Kazandırmalar 
148
h) İrat Şeklinde Yapılan Yardımlar 
151
ı) Altsoy Lehine Teminat Verilmesi 
152
i) Fikri Haklara İlişkin Kazandırmalar 
154
III. Kanunda Denkleştirmeden Muaf Tutulan Kazandırmalar 
154
A. Olağan Hediyeler ve Evlenme Sırasında Yapılan
Geleneğe Uygun Giderler (TMK m. 675/1) 
154
1. Genel Olarak 
154
2. Olağan Hediyeler 
157
a) Genel Olarak 
157
b) Hediyenin Olağan Kabul Edilmesinin Şartları 
159
3. Evlenme Sırasında Yapılan Geleneğe Uygun Giderler 
161
B. Altsoy Lehine Yapılmış Alışılmış Ölçüler İçinde Kalan
Çeyiz Giderleri (TMK m. 675/2) 
162
Eğitim–Öğrenim Giderleri (TMK m. 674/1) 
163
XIII
1. Genel Olarak 
163
İçerisinde Kabul Edilmesinin Şartları 
166
D. Yasal Miras Payını Aşan Kazandırmalar (TMK m. 672) 
170
1. Genel Olarak 
170
2. Murisin Kazandırmanın Miras Payını Aşan Kısmının
Denkleştirmeden Muaf Olmasına Yönelik İradesinin
İspatı 
173
3. Miras Payını Aşan Kısmın Hesaplanması 
175
IV. Eğitimlerini Tamamlamamış veya Engelli Çocukların
TMK m. 674/2 Uyarınca Sahip Oldukları Alacak
Hakkının Konusu (Denkleştirmenin Farklı Bir Türü
Olarak Tersine Denkleştirme) 
178
A. Genel Olarak 
178
B. Eğitim ve Öğrenimini Tamamlamamış Çocuğun Talep
Hakkı 
181
C. Engelli Çocuğun Talep Hakkı 
183
§ 2. DENKLEŞTİRMENİN TARAFLARI 
185
I. İradi Denkleştirmenin Tarafları 
185
A. Denkleştirme Borçlusu 
185
B. Denkleştirme Alacaklısı 
187
II. Kanuni Denkleştirmenin Tarafları 
189
A. Denkleştirme Borçlusu 
189
B. Denkleştirme Alacaklısı 
192
1. Genel Olarak 
192
2. Sağ Kalan Eşin Kanuni Denkleştirme Alacaklısı Olup
Olmadığı Hususu 
195
C. Kanuni Denkleştirmede Evlatlığın Durumu 
198
III. Denkleştirme Yükümlüsünün Mirasçılık Sıfatını
Kaybetmesi Durumunda Onun Yerini Alan Mirasçının
Denkleştirme Yükümlülüğü 
199
XIV
A. Genel Olarak 
199
B. TMK m. 670 Uyarınca Denkleştirme Yükümlülüğünün
Sınırı 
202
C. Yedek Mirasçının TMK m. 670 Uyarınca Denkleştirme
Yükümlüsü Olup Olmadığı Hususu 
206
D. Miras Payının Devri Durumunda TMK m. 670’in
Uygulama Alanı Bulup Bulmayacağı Hususu 
207
E. Gerçek Olmayan Bir Denkleştirmenin Söz Konusu
Olması Halinde TMK m. 670’in Uygulama Alanı
Bulmasının Mümkün Olup Olmadığı Hususu 
209
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MİRASTA DENKLEŞTİRMENİN UYGULANMASI
§ 1. DENKLEŞTİRME TALEBİNİN İLERİ SÜRÜLMESİ 
211
I. Genel Olarak 
211
II. Denkleştirmeye Tabi Bir Kazandırma Bulunduğunun
Mirasın Taksiminden Sonra Ortaya Çıkması Durumu 
214
III. Denkleştirme Talebi ve Edinilmiş Mallara Katılma
Rejimi Arasındaki İlişki 
216
§ 2. DENKLEŞTİRME YÖNTEMİ 
218
I. Genel Olarak 
218
II. Denkleştirme Borçlusunun Seçim Hakkı 
220
A. Seçim Hakkının Hukuki Niteliği ve Kullanılması 
220
B. Denkleştirme Borçlusunun Seçim Hakkını Kullanmaması
Durumunda 
223
III. Aynen Denkleştirme 
224
A. Genel Olarak 
224
B. Aynen Denkleştirmeye Dair Özellik Arz Eden Durumlar 
227
1. Karma Bağışlamaların Aynen Denkleştirilmesi 
227
2. Misli Eşyaların Aynen Denkleştirilmesi 
229
XV
3. Aynen Denkleştirme Kapsamında İkame / Kaim
Değerin İadesi 
230
IV Mahsuben Denkleştirme 
232
V. Mirasbırakanın Denkleştirme Yöntemine İlişkin
Düzenlemeleri 
235
§ 3. DENKLEŞTİRME DEĞERİ 
236
I. Genel Olarak 
236
II. Denkleştirme Değerinin Tespitine Dair Özellik Arz Eden
Durumlar 
240
A. Konusu Para Olan Kazandırmaların Denkleştirilmesinde
Değerin Tespiti 
240
B. Konusu İş Görme Edimi veya Bir Malın/Hakkın
Kullandırılması Olan Kazandırmaların
Denkleştirilmesinde Değerin Tespiti 
242
C. Karma Bağışlamalarda Denkleştirme Değerinin Tespiti 
243
D. Denkleştirme Konusu Kazandırmanın Bir Başkasına
Devri Durumunda Denkleştirme Değerinin Tespiti 
245
III. Denkleştirme Değerinin Mirasbırakan Tarafından
Belirlenmesi 
247
§ 4. DENKLEŞTİRMEDE ZARAR VE YARAR İLE
DENKLEŞTİRME KONUSUNA YAPILAN MASRAFLAR
(TMK M. 673/2) 
250
I. Genel Olarak 
250
II. Denkleştirmede Zarar ve Yarar 
252
A. Denkleştirme Borçlusunun İyi Niyetli Olması
Durumunda 
252
B. Denkleştirme Borçlusunun Kötü Niyetli Olması
Durumunda 
255
III. Denkleştirme Borçlusu Tarafından Yapılan Masraflar 
256
IV. TMK m. 673/2 Kapsamında Yapılan Taleplerin İfası 
259
KAYNAKÇA 
261