İdare ve Yükleniciler İçin İhaleden – Kesin Hesaba Yapım İşi Hakediş Rehberi İhaleye Hazırlık – Sözleşmenin Uygulanması – Hakediş Hazırlama İbrahim Atalay  - Kitap
İdare ve Yükleniciler İçin İhaleden – Kesin Hesaba

Yapım İşi Hakediş Rehberi

İhaleye Hazırlık – Sözleşmenin Uygulanması – Hakediş Hazırlama

3. Baskı, 
Ocak 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
452
Barkod:
9789750282324
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
560,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Güncellenmiş 3. baskısını yapan kitap hakediş mevzuatına ilaveten, gelen yoğun istek üzerine sözleşme uygulamaları yönünden de zenginleştirilmiş olup sözleşmeler konusunda detaylı bilgi edinebilirsiniz. Kitapta ihale hazırlık aşamasından kesin kabul aşamasına kadar tüm süreç akış sırası şeklinde ele alınmış ve son bölümlere mali ve hukuki mevzuatla ilgili hükümler de eklenmiştir.
Bu kapsamda;
İhale öncesi yapılması zorunlu; kamulaştırma ve ruhsat işlemleri, yaklaşık maliyet hesabı, fiyat farkı, yerli malı, benzer iş, aşırı düşük sınır değer katsayısı seçimi vb. hususlarda bilinmesi gerekenler
İhale usulü, teklif türü, proje türü, uygun ihale yöntemi, parasal sınırlar vb. hususlarla ilgili bilinmesi gerekenler
Sözleşmeye davet, yer teslimi, yapı denetimi, teknik personel çalıştırma, şantiye kurulumu, altyüklenici çalıştırma, AH risk sigorta, SGK ve vergi mevzuatı gibi yardımcı bilgiler,
İş programı, yeni birim fiyat, iş artışı, iş eksilişi, revize birim fiyat, fiyat farkı, hakediş kesintileri, ödeme emri, temlik, fatura, muhasebe işlemleri, geçici ve kesin hakediş ödeme işlemleri,
Sözleşmenin devri, feshi, tasfiyesi, fazladan iş yapılması, ödenek yetersizliği, zaman aşımı, itiraz ve anlaşmazlıklar, geçici kabul, teminat iadesi, kesin hesaba özel durumlar vb. sözleşmeyi sona erdiren durumlara değinilmiştir.
Ayrıca tüm bu süreçte görevli kişiler ile sorumlulukları, suç olarak kabul edilecek hareketler, yargılama usulleri, alınacak cezalar, kamu zararı, Sayıştay denetimi gibi hakedişi ilgilendiren konulara da yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İhale ve Sözleşme Mevzuatı İle İlgili Genel Bilgiler ve Anlaşmazlık Hükümleri
.
Mevzuatın Eksik Yönleri ve Uygulamadaki Sorunlara Pratik Çözüm Önerileri
.
İhale Dosyası Hazırlık Süreci (Sınır Değer, Fiyat Farkı, Benzer İş, Fiyat Tarifleri..)
.
Sözleşme İmzalama, Yer Teslimi, İş Programı, Teminat, Vergi ve SGK İşlemleri
.
Ruhsat İşlemleri, Yapı Denetim, Şantiye Şefi, Fenni Mesul, Altyüklenici Çalıştırılması
.
Hakediş Düzenlenme (Ataşman, Yeşil Defter, İcmal, Fiyat Farkı, Revize Fiyat…)
.
Sayıştay Denetimi, Kamu Zararı, Hakediş Kesintileri (Vergi, Ceza, SGK, Temlik, İcra)
.
Ödeme Emri, Fatura, Ön Mali Kontrol, Muhasebe İşlemleri ve Hakediş Ödeme
.
Geçici Kabul, Fesih, Tasfiye, Gecikme Cezası, Nefaset, Kesin Hesap İşlemleri
.
İş Artış ve Eksilişi, Yasal Sınır Aşımı, İhalesiz İş Yapma, Namı Hesabına İş Yapma
.
Görev ve Sorumluluklar İle Suç Teşkil Eden Durumlar ve Cezai Müeyyideler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
BİRİNCİ BÖLÜM
SÖZLEŞME İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER VE
SÖZLEŞMENİN HUKUKİ NİTELİKLERİ
1. YAPIM İŞLERİNDE MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİ VE TAKİBİ 
29
1.1. Mevzuat Değişikliklerinin Yılın Belli Aylarında Yapılması ve Uygulamanın Standart Hale Getirilmesi Faydalı Olacaktır 
31
2. TEKLİF MEKTUBUNUN SÖZLEŞME HUKUKU AÇISINDAN ÖNEMİ 
31
3. ALTYAPI İŞLERİ, KÜLTÜR VARLIKLARI VE TOKİ İHALELERİNE ÖZEL HUSUSLAR 
33
3.1. Kültür Varlıkları İhalelerine Özel Hususlar 
34
3.2. TOKİ İhalelerine Özel Hususlar 
36
3.3. Uluslararası Anlaşmalar Gereği Dış Finansman Kullanılan İşler 
37
4. YAPIM SÖZLEŞMELERİNİ TANIMA, SÖZLEŞME TÜRLERİ, NİTELİKLERİ VE ANLAŞMAZLIKLARDA YETKİLİ MERCİLER 
37
4.1. Yapım Sözleşmesinde Tanımlar 
37
4.2. Sözleşme Yapma ve Tip Sözleşmelere Uyma Zorunluluğu 
38
4.3. Teklif Türüne Göre Sözleşme Çeşitleri (ATGB, TBF, KS) 
39
4.4. Yapım Sözleşmesinin Hukuki Nitelikleri ve Temel İlkeleri 
39
4.4.1. Eser Sözleşmesi Niteliği Taşıması (TBK) 
39
4.4.2. Ani Edimli Sözleşme Niteliği Taşıması (TBK) 
40
4.4.3. Delil Sözleşmesi Niteliği Taşıması 
40
4.4.4. İdarenin Özel Hukuk Sözleşmesi ve Tarafların Eşitliği İlkesi 
40
4.4.5. Sözleşme ve Eklerinin Öncelik Sıralaması 
40
4.4.6. Sözleşmede Değişiklik Yapılma Şartları ve Sözleşmenin Değişmezliği İlkesi 
42
4.5. Anlaşmazlıklarda Mahkeme Öncesi İtiraz Mercileri (İDARE, YFK, KİK, GİB) 
43
4.5.1. İdare Dışında Başvurulacak Merciler 
43
4.5.2. Yüksek Fen Kurulunun Anlaşmazlıkları Çözme Yetkisi 
44
4.6. Anlaşmazlıklarda Görevli Mahkeme 
46
4.7. Anlaşmazlıkların Ortadan Kaldırılması İçin Üst Denetim Biriminin Kurulması Önerisi 
46
İKİNCİ BÖLÜM
İHALE VE SÖZLEŞME ÖNCESİ YAPILACAK İŞLEMLER
5. İHALE HAZIRLIK AŞAMASINDA BİLİNMESİ GEREKEN MEVZULAR VE YAPILMASI GEREKEN ÖNEMLİ İŞLEMLER 
49
5.1. İşe Uygun Yüklenici Seçimi ve İşin Doğru Yaptırılması Hususu ile İlgili Önemli Başlıklar 
49
5.1.1. İhale Mevzuatının Doğru Yükleniciyi Seçmede Eksik Yönleri 
50
5.1.2. Yüklenicilerin Disiplinli Çalışması Sağlanmalı ve Gerekli Durumlarda Yasaklama İşlemi Yapılmalıdır 
51
5.1.3. Ekonomik ve Mali Yeterlilikler ile Benzer İş Oranı Üst Limitten Seçilerek Güçlü Firmalar Tercih Edilebilir 
52
5.1.4. Fiyat Dışı Unsurlar, Puanlama ve Bu Unsurlara Yönelik Düzenlemeler 
55
5.2. İş Deneyim Belgesi, Benzer İş Seçimi, Diploma, Belge Güncelleme ile İlgili Bilinmesi Gereken Önemli Hususlar 
56
5.2.1. Benzer İş Olarak Kabul Edilecek İş Deneyim Belgesi Seçimi 
58
5.2.2. Diploması Kabul Edilecek Meslek Dalı İşe Uygun Seçilmelidir 
61
5.3. Yaklaşık Maliyet ve İhale Dokümanının Hazırlanması 
66
5.3.1. Yaklaşık Maliyetin Hesabı, Güncellenmesi Ve Gizliliği 
66
5.3.2. Eşik Değerlere Ait Kurumca Her Yıl Yayınlanan Tablo (Açıklamalı) 
71
5.3.3. İhale Dokümanlarının Hazırlanması Ve İmzalanması 
72
5.4. İhale Komisyonlarının İhale Dosyasını İnceleme ve ihaleyi Mevzuata Uygun Sonuçlandırma Sorumlulukları Bulunmaktadır 
73
5.4.1. İhale Komisyon Üyelerinin İhale Dosyasında Yapmaları Gereken İncelemeler 
74
5.4.2. Kamu İhale Kurulu Kararlarına Karşı İdarelerin İtiraz Yolları 
76
5.5. Yükleniciler İhale Dosyasını İnceleyip Hataları İdareye Bildirmelidir 
76
5.6. İhale Yöntemi Doğru Seçilmeli, Proje ve Ödenekle İlgili Kriterlere Uyulmalıdır 
77
5.6.1. İhale Usullerini Tanıma ve Uygun İhale Usulünün Seçimi 
78
5.6.2. İhale Yönteminin Mevzuata Uygun Seçimi ve Önemli Mevzuat Hükümleri 
79
5.6.3. İdarelerin Ortak İhale Yapması veya Protokolle Diğer İdarelere İş Yaptırması Mümkün mü? 
82
5.6.4. Aynı Kurumun Farklı Dairelerine Ait İşler İçin Tek İhale Yapılabilir mi (Özellikle Doğrudan Temin) 
83
5.6.5. Uygun İhale Yöntemini Kullanmayan Memur Kasıtlı Suç İşlemiş Sayılır 
84
5.7. Kamulaştırma ve Ruhsat İşlemleri Tamamlanmış Olmalıdır 
84
5.7.1. Kamulaştırma İle İlgili Hususlar ve Muafiyetler 
85
5.7.2. Bina İnşaatlarında Ruhsat ve İzin İşlemleri İle İlgili Hususlar 
86
5.8. Teklif Türü ve Sözleşme Tipinin Seçilmesi (ATGB, TBF, KS) 
86
5.8.1. Kısmi Teklife Açık Yapım İşi İhalesi Öngörülmesi Hali 
88
5.9. İhalelerde Uygulanacak Sınır Değer Katsayısı (N) İşe Uygun Seçilmelidir 
89
5.9.1. Kamu İhale Genel Tebliğinin (N) Katsayısı ile İlgili Hükümleri 
89
5.9.2. Sınır Değere Göre Aşırı Düşük Savunma İstenmesi İle İlgili Farklı Senaryolar 
90
5.10. Uygulama, Kesin veya Ön Projeler Hazırlanmış Olmalıdır 
92
5.10.1. İhaleye Projesiz Çıkılabilir mi? 
93
5.10.2. Projeler İyi İncelenmeli Abartılı Masraflardan Kaçınılmalı, Detaylar Gözden Geçirilmelidir 
93
5.10.3. Yüklenici İdarece Verilen Projelerdeki Hatalardan da Sorumludur 
96
5.10.4. ATGB İşlerde Uygulama Projeleri Bağlayıcıdır (Pursantaj Listesi Değil) 
97
5.11. Birim Fiyat Teklif Cetveli ve Fiyat Tarifleri İle Teknik Tarifler İşe Uygun ve Gerçekçi Olarak Hazırlanmalıdır 
98
5.11.1. Pazarlık İhalesi Tekliflerine Özel Hususlar 
101
5.11.2. Teklif Cetvelinde Yuvarlama ve Aritmetik Hata 
101
5.12. Pursantaj Listeleri ile Mahal Listeleri İşe Uygun ve Gerçekçi Olarak Hazırlanmalıdır (ATGB İşlerde) 
102
5.13. Teknik Şartnameler İşe Uygun Hazırlanmalı Varsa Ulusal Şartnameler Kullanılmalıdır 
104
5.13.1. Ulusal Standartlara Göre İş Yaptırmanın Önemi 
105
5.13.2. Uyulması Gereken Şartname ve Yönetmeliklere Örnekler 
105
5.14. Avans ve İhzarat Verilip Verilmeyeceği Sözleşmede Belirtilmelidir 
106
5.14.1. Avans Öngörülmesi, Ödeme Şartları, Üst Limit Ve Faiz İşletimi 
106
5.14.2. İhzarat Öngörülmesi ve Ödenme Şartları 
107
5.15. Yerli Malı Zorunluluğu ve Yerli İstekli Lehine Fiyat Avantajı Uygulaması ile İlgili Önemli Hususlar 
108
5.16. İhalelerde Fiyat Farkı Öngörülmesi Hali ve Yapılacak İşlemler 
112
5.16.1. Ağırlık Oranlarının Gerçekçi Olarak Belirlenmesi Gerekir 
113
5.17. Fiyat Farkı Öngörülmemesi veya Gerçekçi Belirlenmemesi Durumu 
116
5.17.1. İfa Güçlüğü ve İfanın İmkânsız Hale Gelmesi İle İlgili Hükümler 
117
5.17.2. İdareden Kaynaklı Süre Uzatım Hallerinde Fiyat Farkı Ödenmesi 
118
5.18. Geçici Kabul Noksanları (%3) ve Kesin Hesap Kesintilerine (%5) Karşılık Teminat Öngörülmesi 
119
5.19. Hakedişin Yapılma Zamanı Tercihli Olarak Seçilebilir 
120
5.20. İşin Süresi Çalışılamayan Günler ve Ödenek Durumu Dikkate Alınarak Hesaplanmalıdır 
121
5.20.1. Havanın Fen Noktasında Çalışılamayacak Günler Seçilirken Dikkat Edilecek Hususlar 
121
5.21. Yeni Birim Fiyatlar İçin Kâr Ve Genel Gider Oranı İle Rayiç Güncelleme Yöntemi Sözleşmede Belirtilmelidir 
123
5.22. Teknik Personel Sayısı İşe Uygun Seçilmeli ve Günlük Cezası Caydırıcı Olmalıdır 
125
5.22.1. İş Güvenliği ile İlgili Hükümler 
126
5.22.2. İş Güvenliği Uzmanı Bulundurma ile ilgili Hususlar 
127
5.23. Makine Teçhizat Sayısı İşe Uygun Seçilmeli ve Günlük Cezası Caydırıcı Olmalıdır 
127
5.23.1. Makine ve Araç Gerecin Kendi Malı Olma Şartı İstenebilir Mi? 
128
5.23.2. İdare Personeli Kullanımı İçin İhalelerde Araç Gereç İstenmesi Durumu 
128
5.24. Günlük Gecikme Cezası Oranı İşe Uygun Belirlenmelidir 
129
5.25. Geçici Kabul ile Kesin Kabul Arasındaki Teminat Süresi İşin Durumuna Göre Belirlenmelidir 
130
5.25.1. Teminat Süresinin Başlangıç Tarihi 
130
5.25.2. Teminat Süresi Boyunca Yüklenicilere Periyodik Bakım Yapma Zorunluluğu Getirilmiştir 
131
5.25.3. Kısmi Kabul Öngörülmesi veya Öngörülmemesi Hali 
131
5.26. Ödenek Dilimleri, Ödeme Yeri ve Şartları Sözleşmede Belirtilmelidir 
131
5.27. İdare İçin Şantiye Yapılıp Yapılmayacağı ve Şantiye Yerinin İdare Tarafından Gösterilip Gösterilmeyeceği Sözleşmeye Yazılmalıdır 
133
5.27.1. İşçilerin Kalacağı Şantiye Binaları Gelişi Güzel Kurulmamalı İş Sağlığına Uygun Olmalıdır 
135
5.28. İdareye Ait Ocak Yeri, Döküm Sahası ve Nakliye Mesafeleri İhalede Belirtilmelidir 
135
5.29. Yer Teslim Süresi Sözleşmede Belirtilmelidir 
136
5.30. Yapı Ruhsatına Tabi İşlerde YAMBİS Kaydı İstenmelidir 
136
5.31. Mevzuatta Açıklık Bulunmayan Haller İçin “Diğer Hususlar” Bölümüne Madde Eklenmesi 
137
5.32. İhale İlanı EKAP İşlemleri Ve E–İhale Zorunluluğu 
139
6. SÖZLEŞME İMZA AŞAMASINDA YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER 
140
6.1. İhalelere İtiraz ve Süreleri, Ön Mali Kontrol ve Yasaklı Sorgulama 
140
6.2. Vergi ve SGK Borcu Sorgulanmalı Limiti Aşan Borç Durumunda Firmayla Sözleşme İmzalanmamalıdır 
149
6.3. Kesin Teminat Alınmalı, Teminat Süresi ve Tutarı İşe Uygun Belirlenmeli ve Teminat ile İlgili Hükümlere Dikkat Edilmelidir 
149
6.3.1. Teminat Mektubu Çeşitleri, Teslim Alma, Değiştirme ve İade Şartları 
150
6.3.2. Aşırı Düşük Teklife Bağlanan İşlerde Teminat (%9) ve Ek Kesin Teminat (%6) Alınması 
153
6.3.3. Teminatların Süresi, Takibi ve Zamanaşımı Halleri ve Hükümsüz Kalması İle İlgili Hususlar 
154
6.4. İhalenin Sözleşmeye Bağlanması ve Ortak Girişimlere Özel Durumlar 
155
6.4.1. İdare ve Yüklenicinin Sözleşme İmzalama ile İlgili Sorumlulukları 
155
6.4.2. İş Ortaklığı İle İlgili Bilinmesi Gerekenler ve Sözleşme İmzalanmasında Ortak Girişimlere Özel Hükümler 
156
6.4.3. Sözleşmeye Davet Süreci (En Fazla 10 Gün) 
158
6.5. Sözleşmeye Ait Damga Vergileri ve KİK Payı Yükleniciye Ödettirilmelidir 
159
6.5.1. İhaleye Bağlanan İşlerden Üç Çeşit Damga Vergisi Alınır 
160
6.5.2. Damga Vergisinden Muaf Olunan Haller 
162
6.5.3. Damga Vergilerini Yükleniciler Ödemek Zorunda, İdareler Takip Etmek Zorundadır 
162
6.5.4. Damga Vergisi ile İlgili Uygulamada Çelişkili Durumlar ve Çözüm Önerileri 
163
6.5.5. KİK Kurum Payının Yüklenici Tarafından Yatırılması Gerekir 
164
6.6. SGK Müdürlüğüne (İşin Yapılacağı Yerdeki) Sözleşme İmzalandığına Dair Yazı Yazılmalıdır 
165
6.7. Önemli İhale Evrakları Sözleşme Sürecinde Kullanılmak Üzere Yapı Denetim Görevlisine Teslim Edilmelidir 
166
6.8. Şahıs İş Deneyim Belgesi Sunulan İşlerde Ortaklık Durumu İş Sonuna Kadar Takip Edilmelidir 
167
İş Deneyim Sahibi Ortak Temsile ve Yönetime de Yetkili Olmalıdır 
168
6.9. Sözleşme Tarihinde İsteklinin YAMBİS Kaydı (Ruhsata Tabi Bina İşlerinde) Sorgulanmalıdır 
169
6.10. Aşırı Düşük Savunma Dosyası ve Analizleri Yapı Denetim Görevlilerine Verilmelidir 
169
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SÖZLEŞME SONRASI VE HAKEDİŞ ÖNCESİ YAPILACAK İŞLEMLER
7. SÖZLEŞME İMZALANDIKTAN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER 
171
7.1. İşlerin Denetimi İçin “Yapı Denetim Görevlileri” Ataması Yapılır 
172
7.1.1. Yapı Denetim Görevlilerinin Atanma Zamanı ve Bildirim Hükümleri 
175
7.1.2. İş Deneyim Belgesi Açısından Yapı Denetim Görevlileri Atamasında Önemli Hususlar 
177
7.2. Kazı Ruhsatı, Yapı Ruhsatı ve Diğer Kurum İzinleri İçin İlgili Kurumlara Başvurular Yapılır 
180
7.3. Yer Teslimi Sözleşmede Yazan Süre İçinde Yapılmalı ve SGK’ya Bildirilmelidir 
181
7.4. Teknik Personel Taahhütleri İstenir ve Diğer Personelin Uygunluğu Kontrol Edilir 
184
7.5. İş Programı İstenir ve Ödenek Aktarım İşleri Yapılır 
186
7.6. Uygulama Projelerinin Tamamlatılması Yükleniciden İstenir 
188
7.7. Yapı Denetim Görevlileri Teklif Cetveli ve Tüm Sözleşme Dosyasını İncelemeli İhaleyi Hazırlayanlardan Önemli Hususları Öğrenmelidirler 
189
7.8. Taahhüt Kartı ve Taahhüt Dosyası Düzenlenerek Muhasebeye Gönderilmelidir 
189
7.9. Şantiye Kurulumu Süresi İçinde Yaptırılmalıdır (Ceza Öngörülmüşse Dikkat Edilmelidir) 
191
7.10. Bütün Riskler (All – Risk) Sigortası, Genişletilmiş Bakım Devresi Teminatı ve Mali Mesuliyet Sigortalarının Yaptırılması ve İdareye Teslimi İstenir 
191
7.10.1. Üç Farklı Sigorta Yaptırma Zorunluluğu Vardır 
191
7.10.2. Sigortanın Taşıması Gereken Önemli Hususlar ve Esas Alınacak Bedel 
192
7.11. Sözleşmede İstenen Araç Gereçlerin İş Programına Göre Bulundurulması İstenir 
193
7.12. Yüklenici veya Vekilinin İş Başında Bulunması Sağlanmalıdır 
193
8. ALT YÜKLENİCİ İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER 
195
8.1. Alt Yüklenici ile İlgili Mevzuat Hükümleri 
195
8.2. Alt Yüklenici Kavramı ile İlgili Yanlış Bilinenler ve Uygulamada Yapılan Yanlışlar 
196
8.3. Kimler Alt Yüklenici Olamaz 
197
8.4. Alt Yüklenicilere Yaptırılacak İşlerde İş Artışı Ve Kısıtlama Hükümleri 
198
8.5. Alt Yüklenici ile İlgili “Alt İşverenlik Yönetmeliği” Hükümleri 
201
8.6. Tedarikçilerle İlgili Yapım İhalelerine De Hüküm Konulması 
202
9. HAKEDİŞ EKİNDE KONTROL EDİLECEK EVRAKLAR 
203
9.1. Yüklenicinin Hakediş Talep Yazısı Hakedişe Eklenir 
204
9.2. İlk Hakedişte Kazı veya İnşaat Ruhsatı Kontrol Edilir Süresi Geçmişse Ruhsat Alınması Sağlanır 
204
9.3. Birim Fiyat Teklif Cetveli veya Pursantaj Cetveli İmzalı Nüshası Hakedişe Eklenir 
204
9.4. All Risk Sigorta Primlerinin Ödendiği, Geçerli Olduğu, Poliçe Süre ve Miktarı Kontrol Edilir 
205
9.5. Onaylı İş Programı Hakediş Ekinde Kontrol Edilmelidir 
205
9.6. Bir Önceki Hakediş Raporu Kapak Sayfası Fotokopisi Hakedişe Eklenir 
206
9.7. Teknik Personel Taahhütleri ve SGK Dökümü İstenir (İşyeri Sicil Numarasına Göre Kontrol Edilmeli) 
206
9.8. İşçi Alacaklarına Dair İşçi Temsilcisi Tutanağı, Şantiye İlan Tutanağı, Toplantı Tutanakları Hakedişe Eklenir 
207
9.8.1. Çalışanların Hakları ve Çalışma Şartları 
208
9.9. Sözleşme Fiyat Farkı Maddesi (Md. 14) Hakediş Ekine Konulur 
209
9.10. Ortaklık Tespit Belgesi (Şahıs İş Deneyimli İşlerde) Her Hakediş Ekinde İstenir 
209
9.11. Diğer Kurumlar Adına Yapılan İmalatlar İçin Mahsuplaşma Protokolü Yapılıp Yapılmadığı Kontrol Edilir 
210
9.12. Hakediş Bilgi Notu (Örnek Formata Göre) Hakediş Ekine Konulur 
210
9.13. Şantiye Günlük Defteri Tutulur ve Bir Nüshası Hakedişe Konulur 
210
9.14. İş Artışı Olan İşlerde İlave Damga Vergisi, İş Artış Kararı, Ek Kesin Teminat, İş Programı Revizesi ve Sigorta Ek Poliçe Kontrol Edilir 
211
9.15. İlave İşlerde İş Emri, Onaylı Proje – Kroki vb. Kontrol Edilir 
211
9.16. İşe Ait Fotoğraflar Dijital Halde ve Basılmış Olarak İstenir 
211
9.17. Sözleşmede %5 (ATGB %3) Kesinti Madde Fotokopisi (Md. 30) Hakediş Ekine Konulur 
211
9.18. Malzeme Muayene ve Kabul Tutanakları Hakediş Ekine Konulur 
212
9.19. Ataşman İtiraz Tespit Tutanağı Hakediş Ekine Konulur 
212
10. YENİ FİYAT TUTANAKLARININ USULÜNE UYGUN HAZIRLANMASI 
212
10.1. Yeni Birim Fiyat Yapılması Gereken Durumlar ve Gerekli Şartlar 
212
10.2. Yeni Birim Fiyat Yapılmaması Gereken Haller 
213
10.3. Yeni Birim Fiyat Düzenlenirken ve Ödenirken Dikkat Edilecek Hususlar 
215
10.4. Yeni Birim Fiyat Hesabı Ve Yüklenici Kârı İle İlgili Hususlar 
216
10.5. Yeni Birim Fiyatlara Uygulanacak Benzer Poz İndirim Oranı ile İlgili KİGT 53.5. Maddesi 
220
10.6. Kullanılacak Analizlerin (Miktar, Metraj) Belirlenmesi 
222
10.7. Uygulanacak Rayiçlerin (Karsız Fiyat) ve Uygulama Yılının Belirlenmesi 
223
10.8. Fiyat Farklı İşlerde Yeni Fiyat Düzenlenmesi Durumunda Yeni Fiyatların Pn’e Bölünmesi 
229
10.9. ATGB İşlerde İş Artışı, İş Eksilişi ile Yeni Birim Fiyat Yapımı ile ilgili Hususlar 
230
10.10. Ticaret Odasına Gönderilen Faturalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
231
10.11. Yeni Birim Fiyatların Sözleşme Tutarı ve Yasal İş Artışına (%10 – %20) Etkisi Hesaplanmalıdır 
232
10.12. Yeni Birim Fiyatlar İçin Revize Fiyat Hesabı Ve İş Programı Revizesi 
234
10.13. Yeni Birim Fiyatlara ve İş Artışlarına Yüklenicinin İtiraz Etmesi ve Yapılacak İşlemler 
235
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HAKEDİŞİN DÜZENLENMESİ VE TAHAKKUKA BAĞLANMASI
11. HAKEDİŞİN DÜZENLENMESİ İLE İLGİLİ HUSUSLAR 
239
11.1. Hakediş Düzenlemek Zorunlu mudur? 
239
11.2. Geçici Hakedişin Düzenlenmesi ile İlgili Sözleşme Hükümleri 
240
11.3. Hakedişi Kimin Düzenlemesi Gerekir 
241
11.4. Hakedişi İmzalama ve Onaylama Görevi Kimin Üzerindedir 
242
11.5. Hakediş Ne Zaman Düzenlenir 
243
11.6. Geçici Kabulden Sonra Geçici Hakediş Raporu Düzenlenebilir mi? 
244
11.7. Hakediş Sıralaması ve Düzenlenecek Dokümanlar 
244
11.7.1. Ek Dosyalar ve Evraklar Hazırlanır (Sözleşme, İş Programı ) 
244
11.7.2. Tutanaklar (Malzeme, Şev, Demir, Kabul, YBF ) Hazırlanır 
244
11.7.3. Teknik Tablo ve Kataloglar Hazırlanır 
244
11.7.4. Röleve ve Krokiler Hazırlanır (Harita Kontrolüne İmzalatılır) 
244
11.7.5. Ataşmanlar ve Metraj Cetvelleri Hazırlanır, Aşağıdaki Hususlara Dikkat Edilir 
244
11.7.6. Ara Kesin Hesaplar Yapılmışsa Geçici Hakedişe Dahil Edilmelidir (TBF İşlerde) 
245
11.7.7. Metraj İcmal Tablosu Hazırlanır (Yeşil defter) ve Ataşmandan Geçişler Kontrol Edilir 
246
11.7.8. Parasal İcmal Tablosu (Yapılan İşler) Hazırlanır, Metraj İcmalden Gelen Değer Kontrol Edilir 
246
11.8. Revize Fiyat Hesabı ve Önemli Hususlar 
247
11.8.1. Revize Fiyat Hesabı Örneği (KİGT 52.1.) 
248
11.8.2. Revize Fiyatta Üst Sınır Hesabı 
250
11.8.3. Revize Fiyat Hesabında Önemli Hususlar ve Yanlış Uygulamalar 
251
11.8.4. Yeni Birim Fiyatlar İçin Revize Fiyat Hesabı Yapılması 
252
11.9. İş Programı Revizesi ve Mücbir Sebeple İlgili Hususlar 
253
11.9.1. Mücbir Sebep Ve Mücbir Sebep Başvuruları İle İlgili Hususlar 
256
11.10. Fiyat Farkı Hesabı Yapılması ve Önemli Hususlar 
258
11.10.1. Öncelikle İdari Şartname ve Sözleşmede Fiyat Farkı Olup Olmadığı Kontrol Edilir 
260
11.10.4. Fiyat Farkı Hesabı (Ağırlık Oranları Kullanılarak) 
263
11.10.6. İş Programı Ödenek dilimleri Ve Fiyat Farkı İlişkisi 
267
11.10.7. Süre Uzatımı veya İş Artışı Verilmesi Halinde Fiyat Farkı Hesabı (Fiyat Farklı İşlerde) 
270
11.10.8. Süre Uzatımı Verilmesi Halinde Fiyat Farkı Hesabı (Fiyat Farkı Öngörülmeyen İşlerde) 
271
11.10.9. Doğrudan Temin ile Yapılan İşlerde Fiyat Farkı Verilir Mi? 
272
11.10.11. ÖTV Fiyat Farkı Hesabı (26.03.2022 öncesi işler için) 
273
a. ÖTV Fiyat Farkı Hesabının Amacı Nedir 
274
b. Eşel Mobil Sistem Nedir ve Normal ÖTV’den Farkı Nelerdir 
274
c. Eşel Mobil ÖTV Fiyat Farkı Hesabı (2019/DK. D–48) 
275
d. Normal ÖTV Fiyat Farkı Hesabı (2015/Dk. D–86) 
279
11.10.12. Kesin Hesap Farkları İçin Fiyat Farkı Hesabı 
280
11.10.13. Cezalı Çalışılması Durumunda Fiyat Farkı Hesabı 
280
11.11. Fiyat Farkı ve İş Artışları İçin Ek Kesin Teminat Kontrolü Yapılır 
280
11.12. (KDV) Katma Değer Vergisi Hesaplanır ve Hakediş Tutarına Eklenir 
281
11.13. Hakediş Tahakkuk Tutarı Hesaplanır ve Hakediş Kapağı Düzenlenir 
282
11.14. Vergi, Ceza, Teminat Kesintileri Yapılır, Ödenecek Tutar Bulunur 
283
11.15. Diğer Kurumlar Adına İmalat Yapılmışsa Tutarı (Mahsup İçin) Ayrıca Hesaplanır 
283
11.16. Hakediş Dengeleme Tablosu Düzenlenerek Hakediş Hata Kontrolü Yapılır 
283
11.17. Hakediş Dizi Pusulası Düzenlenir 
285
11.18. Hakediş Ön Kapağındaki Bilgiler Sözleşme Bilgilerine Göre Kontrol Edilir 
285
11.19. Kapakta İsim ve İmza Kontrolleri Yapılır, Eksik İmzalar Tamamlattırılır ve Vekâletname Kontrol Edilir 
286
11.20. Hakediş İmzalanarak Makam Onayına Sunulur 
286
12. HAKEDİŞLERDEN YAPILACAK KESİNTİLER VE HAKEDİŞ KESİNTİLERİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 
286
12.1. Avans ve Avans Faizi Mahsubu (Kesintisi) 
287
12.2. İdareye Olan Borçlar Kesintisi 
288
12.3. Sözleşme, Hakediş, İş Artışı ve Alt Yüklenici Damga Vergisi 
288
12.4. Hakediş Damga Vergisi Kesintisi: (Binde 9,48) 
290
12.5. Gelir Vergisi (Tevkifatı) Kesintisi (Stopaj) 
291
12.6. KDV Tevkifatı (Kesintisi) 
294
12.7. Fiyat Farkı Ve İş Artışları İçin Ek Kesin Teminat Kesintisi (%6) 
297
12.8. Kesin Hesap Kesintisi (TBF) (%5) veya (ATGB) İşlerde (%3) Kesinti ve İade Şartları 
298
12.9. Teknik Personelin Uygunsuzluğu ve Teknik Personel Ceza Kesintisi 
303
12.10. Araç – Gereç Cezası Kesintisi 
306
12.11. Şantiyenin Zamanında Kurulmaması Cezası Kesintisi 
306
12.12. İş Programının İdareye Geç Sunulması Cezası Kesintisi 
307
12.13. Sözleşmeye Uygun Hareket Edilmemesi Cezası Kesintisi 
307
12.14. Günlük Gecikme Cezası Kesintisi 
308
12.14.1. Ceza Kesilme Şartları 
308
12.14.2. Süre Bitimini Beklemeden İşin Feshedilmesi Halinde Gecikme Cezası Hesabı 
310
12.14.4. İşin Geçici Kabule Hazır Hale Getirilememesi (nakdi %5’ten Fazla Eksik) 
312
12.14.5. Kısmi Gecikme Cezası Kesintisi 
314
12.16. Kesin Kabul Eksikliklerini Zamanında Tamamlamama Cezası Kesintisi 
316
12.17. Emniyet Tedbiri Cezası Kesintisi 
316
12.18. Nefaset Kesintisi (Kabul Eksiklikleri İçin) 
316
12.19. Fesih ve Tasfiye Halinde Kesin ve Ek Kesin Teminatın Durumu 
317
12.20. Yüklenici Kusuru İle Feshedilen İşlerde İdarenin Uğradığı Menfi Zararın Tazmini 
320
13. İDARELERCE KESİLECEK TOPLAM CEZA ÜST SINIRI (%15) VE KESİLEN CEZANIN İADE ŞARTLARI 
321
13.1. Kesilecek Toplam Ceza Üst Sınırı ve Sınırın Aşılması Hali 
322
13.2. Kesilen Cezanın İade Edilmesi Mümkün mü? 
322
14. HAKEDİŞE İTİRAZ EDİLMESİ VE DÜZELTME YAPILMASI 
322
14.1. Hakedişlerde Düzeltme Yapılması 
323
14.2. Ataşman ve Diğer Defterlere İtiraz 
323
14.3. Metrajlar Açısından İtiraz 
324
14.4. Fiyat Farkı Açısından İtiraz 
326
14.5. İdarece Kesilen Cezalara İtiraz 
326
14.6. Tahakkuk Aşamasında İdarece Yapılan Düzeltmelere İtiraz 
327
14.7. Hakediş İtirazı İle İlgili Yetkili Mahkeme 
327
BEŞİNCİ BÖLÜM
ÖDEME İŞLEMLERİ, İCRA, HACİZ, GEÇİCİ KABUL
15. HAKEDİŞİN ÖDENMESİ, ÖN MALİ İŞLEMLER VE EKAP’A KAYDEDİLMESİ 
329
15.1. Hakedişin Ödenme Süresi 
330
15.2. Ödemenin Kime ve Nereye Yapılacağı Hususu (MYHBY Md. 8) 
331
15.2.1. Alt Yüklenicilere Doğrudan Ödeme Yapılması ve Altyüklenicilerin Alacak Hakları 
332
15.3. Ödeme Emri Belgesi Düzenlenmesi ve Muhasebe İşlemleri 
333
15.3.1. Ödeme Emri Belgesine Eklenecek Belgeler (İhaleli İşler) 
334
15.3.2. Doğrudan Teminle Yaptırılacak İşlerde Ödeme Emri Belgesine Eklenecek Belgeler 
335
15.4. Bütçe Kodu ve Ödenekle İlgili Hükümler 
335
15.5. İşçi Ücret Alacağı Takibi ve Ödenmesi 
336
15.6. SGK Borç Sorgulaması Yapılmalıdır 
338
15.6.1. Alt Yüklenici Varsa Onlar İçin de SGK Borcu Sorgulaması Yapılmalıdır 
338
15.7. Vergi Borcu Yoktur Yazısı İstenmeli 
339
15.7.1. Vergi Borçlarının Ödeme Belgelerinden Mahsubu 
340
15.7.2. Altyükleniciler İçin Vergi Borcu Sorgulaması Yapılır mı? 
341
15.8. Hakediş İçin Fatura Düzenlenmesi ve Faturaya Özel Hükümler 
341
15.8.1. Faturalarla İlgili Hükümler 
341
15.8.2. Elektronik Fatura ile İlgili Hükümler 
344
15.9. Hakedişlerin EKAP’a Kaydedilmesi Gerekmektedir 
345
16. HAKEDİŞİN EKSİ ÇIKMASI VEYA ÖDENMİŞ İMALATLARIN HAKEDİŞTEN DÜŞÜLMESİ 
345
16.1. Sayıştay’ca Tespit Edilen Geçici Hakedişlerdeki Kamu Zararlarında Faiz İşletilir 
346
16.2. Doğal Afetler Nedeniyle Zarar Gören İmalatlar İçin Tekrar Ödeme Yapılabilir mi? 
347
17. İCRA VE HACİZ DURUMLARINDA YAPILACAK İŞLEMLER 
347
17.1. Haciz İhbarnamesi Aşamaları ve İşlemleri 
348
17.2. Adi Ortaklıklara Özel Haciz İşlemleri 
348
17.3. Yüklenicilerin Hakediş Alacakları Nedeniyle İdareye Karşı Haciz İşlemleri 
348
18. TEMLİK VARSA DİKKAT EDİLMELİ ÖNCELİKLE TEMLİK ALACAĞI ÖDENMELİDİR 
349
18.1. Birden Çok Temlik Halinde Öncelik Sırası, Temlik Ödemelerinde SGK ve Vergi Borcu Sorgulama 
351
19. HAKEDİŞ KESİNTİ VE ÖDEMELERİNDE ÖNCELİK SIRASI 
352
19.1. Tahakkuk Aşamasında Öncelik Sıralaması 
352
19.2. Ödeme Emri Belgesi Düzenlenirken Yapılacak Kesintilerde Öncelik Sıralaması 
353
19.3. Muhasebeye İntikal Eden Hakediş Ödemelerinde Öncelik Sırası 
353
19.4. İş Programından Fazla Yapılan İmalatın Ödenme Sırası 
354
20. İDARENİN (TEMERRÜDÜ) HAKEDİŞİ ZAMANINDA ÖDEYEMEMESİ HALİ 
354
20.1. İlgili Mevzuat Hükümleri 
355
20.2. Mevzuat Bütün Olarak Değerlendirildiğinde Yükleniciler Şu Hususlara Dikkat Etmelidir 
356
21. SÖZLEŞME BEDELİNİN %80’İNDEN DAHA DÜŞÜK BEDELLE TAMAMLANAN İŞLERDE YAPILACAK %5’LİK ÖDEME İLE İLGİLİ HUSUSLAR VE İŞİN %80 DEN SONRA TASFİYE DURUMU 
357
22. YASAL İŞ ARTIŞ ORANI İÇİNDE BİTİRİLEMEYECEĞİ ANLAŞILAN İŞLERDE ÖDEME 
360
22.1. Zorunlu Durumlarda ve İlk İşin Tamamlanması İçin Gerekli İmalatlarda İş Artışı 
361
23. YASAL İŞ ARTIŞ ORANI (TBF %20 –ATGB %10) İÇİNDE YAPILAN ANCAK İŞ ARTIŞ ONAYI BULUNMAYAN İŞLERDE ÖDEME 
362
24. YASAL İŞ ARTIŞI ORANINDAN (TBF %20 ATGB %10) FAZLA İŞ YAPILMASI HALİNDE ÖDEME 
365
24.1. Yasal Orandan Fazla Yapılan İşlerin Ödemelerinde Görevlilerin Sorumluluğu 
368
25. YÜKLENİCİNİN KENDİ KUSURU İLE FAZLADAN YAPTIĞI İŞLERDE ÖDEME 
369
26. YÜKLENİCİ NAM VE HESABINA YAPTIRILAN İŞLERDE ÖDEME 
370
27. DEVİR, FESİH VE TASFİYE DURUMLARI İLE KURUL KARARI SONUCU İPTAL EDİLEN İŞLERDE ÖDEME 
372
27.1. Sözleşmenin Devri İle İlgili İş ve İşlemler (SGK, Vergi, Teminat, EKAP) 
375
28. İHALESİZ İŞ YAPTIRILMASI VEYA İHALENİN İŞ BİTTİKTEN SONRA YAPTIRILMASI DURUMUNDA ÖDEME 
378
29. HAKEDİŞ ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI 
379
30. GEÇİCİ KABUL İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER VE KABUL AŞAMALARI 
381
30.1. Geçici Kabul Tutanağını Kim Onaylar 
386
30.2. Kabul Komisyonu Kimlerden Oluşur ve Çalışma Usulleri 
386
30.3. Ayıplı Eserin İhmal Sonucu İdare Tarafından Kabul Edilmesinin Sakıncaları 
388
30.4. Teminat Süresi Ne Zaman Başlar 
388
30.5. Kısmi Kabul ve Ara Kabul İle İlgili Hükümler 
388
31. KESİN HESAP VE İŞ SONU PROJESİ İLE İLGİLİ HUSUSLAR 
389
31.1. Kesin Hesaplar Ne Zaman ve Kim Tarafından Düzenlenir 
390
31.2. Kesin Hakediş Ne Zaman Ödenir 
391
31.3. Kesin Hesap İçin Fiyat Farkı Ve Kesinti (%5– %3) İadesi 
392
31.4. İş Sonu Projelerinin Hazırlanması Ve Onaylanması 
393
32. SÖZLEŞMEYE UYGUN İŞ YAPMAMA CEZASI VE FESİH DURUMU 
394
ALTINCI BÖLÜM
GÖREV VE SORUMLULUKLAR İLE SUÇ TEŞKİL EDEN DURUMLAR VE CEZAİ MÜEYYİDELER
33. HAKEDİŞ VE ÖDEME SÜRECİNDE GÖREVLİ KİŞİ, KURUM VE SORUMLULUKLARI 
399
33.1. Üst Yönetici Kimdir Görev ve Sorumluluğu Nelerdir 
400
33.1.1. Üst Yöneticilerin Görev ve Sorumluluğu 
400
33.2. Harcama Yetkilisi Kimdir Görev ve Sorumluluğu Nelerdir 
403
33.2.1. Kimler Harcama Yetkilisi Olamaz 
404
33.2.2. Harcama Yetkililerinin Görev ve Sorumluluğu 
405
33.3. Gerçekleştirme Görevlisi Kimdir Görev ve Sorumluluğu Nelerdir 
408
33.3.1. Gerçekleştirme Görevi Nedir ve Gerçekleştirme Görevlisi Kimlerden Seçilir 
408
33.3.2. Gerçekleştirme Görevlilerinin Görev ve Sorumluluğu 
410
33.4. Yapı Denetim Görevlilerinin (Kontrol Teşkilatı Değil) Sorumlulukları 
411
33.4.1. Yapı Denetim Görevlilerinin Denetimle İlgili Sorumlulukları 
411
33.4.2. Yapı Denetim Görevlilerinin Muayene ve Kabulle İlgili Sorumlulukları 
413
33.4.3. Yapı Denetim Görevlilerinin Kesin Hesapla İlgili Sorumlulukları 
414
33.4.4. Yapı Denetim Görevlileri ve Fenni Mesullerin İmar Kanunundan Kaynaklanan Sorumlulukları 
414
33.5. Muhasebe Hizmeti ve Muhasebe Yetkilisinin Görev ve Sorumlulukları 
415
33.5.1. Muhasebe Yetkililerinin Maddi Hataya İlişkin Sorumlulukları 
415
33.6. Danışmanlık Hizmeti Sunucularının Sorumluluğu (4735–32, 4734–61) 
416
33.7. Yüklenici ve Alt Yüklenicilerin Sorumluluğu 
417
33.7.1. Yüklenicinin Bakım ve Düzeltme Sorumlulukları (YİGŞ 25) 
418
33.7.2. Yükleniciler Kamu Zararından da Sorumludur 
418
33.7.3. Yükleniciler İnşaatta İş Güvenliğinden de Sorumludur (3 Ay – 1 Yıl Hapis) 
418
33.7.4. Yüklenicinin Ayıplı İmalatlardan Kaynaklı Sorumlulukları 
419
33.8. Şantiye Şefi Tanımı, Görev Ve Sorumluluğu İle İlgili Hususlar 
419
34. KAMU GÖREVLİLERİ VE YÜKLENİCİLERİN SUÇ TEŞKİL EDECEK DURUMLARI, CEZALAR VE İZİN MERCİLERİ 
422
34.1. Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçu (3–7 Yıl) 
423
34.1.1. Yetkili Mahkeme ve Soruşturma İzni ile İlgili Hükümler 
425
34.1.2. Dava ve Ceza Zamanaşımı 
425
34.2. Görevi İhmal ve Kötüye Kullanma Suçu 
425
34.2.1. Yetkili Mahkeme ve Soruşturma İzni ile İlgili Hükümler 
426
34.2.2. Dava ve Ceza Zamanaşımı 
426
34.3. Kamu Görevlisinin Ticareti Suçu (6 Ay) 
426
34.4. Nüfuz Ticareti Suçu (2–5 Yıl) 
427
34.5. İrtikâp Suçu (5–10 Yıl) 
427
34.5.1. İrtikâp Suçunda Denetim Görevini İhmal Suçu (3 Ay – 3 Yıl) 
428
34.6. Rüşvet Alma ve Verme Suçu (4–12 Yıl) 
428
34.6.1. Yetkili Mahkeme ve Soruşturma İzni ile İlgili Hükümler 
428
34.6.2. Dava ve Ceza Zamanaşımı 
429
34.7. İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu (1–5 Yıl) 
429
34.8. Resmi ve Özel Belgede Sahtecilik Suçları 
429
34.9. Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu 
430
34.10. Haksız Fiillerden Doğan Tazmin Sorumluluğu 
430
34.11. Memura Görevini Yaptırmamak İçin Direnme Suçu 
430
34.12. Devlet Memurları Kanununa Göre Suç ve Cezalar 
431
34.13. Sahte veya Yanlış Diploma Kullanılması Suçu 
431
34.14. Kamu Görevlisinin Suçu Bildirmemesi Suçu (6 Ay – 2 Yıl) 
432
34.15. Sayıştay Denetimi Sırasında Ortaya Çıkan Suçlar 
432
34.16. Görevlilerin İdari Sorumluluğu (4735 Md. 28) 
432
35. KAMU ZARARI VE MALİ SORUMLULUKLARLA İLGİLİ HUSUSLAR 
433
35.1. Görevlilerin Mali Sorumluluğu (4735 Md. 28) 
433
35.2. Kamu Zararının Farklı Kanunlar Açısından İrdelenmesi 
433
35.3. Sayıştay’ca Tespit Edilen Kamu Zararları ile Diğer Denetimler Sonucu Tespit Edilen Kamu Zararları Arasındaki Farklar 
435
35.4. Kamu Zararının Oluştuğu Tarih 
437
35.5. Kamu Zararında Faiz Başlangıç Tarihi 
437
35.6. Kamu Zararında Uygulanacak Kanuni Faiz Oranı (%9) 
437
35.7. Kamu Zararında Zamanaşımı 
438
35.8. Kamu Zararından Doğan Alacağın Tebliği Ve Takibi 
438
36. BİR DE BU İŞİN AHLAKİ BOYUTUNA DEĞİNMEK LAZIM 
439
36.1. Meslek Ahlakı Yönünden Eksik Yönlerimiz 
439
36.2. Yüce Kitabımız Kuran’ı Kerim’in İş Ahlakı ve Adaletle İlgili Öğütleri 
440
37. DAYANAK GÖSTERİLEN İLGİLİ KANUN VE MEVZUAT 
442
Yazar Özgeçmişi 
447
Kavramlar Dizini 
449