Hükümet Sistemleri Politiği  (Türkiye ve Rusya Örneğinde Karşılaştırmalı Bir Analiz) Dr. Salih İskender  - Kitap

Hükümet Sistemleri Politiği

(Türkiye ve Rusya Örneğinde Karşılaştırmalı Bir Analiz)

1. Baskı, 
Ocak 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
424
Barkod:
9786052646311
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
463,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışma, ayrıntılı olarak hükümet sistemleri politikalarının araştırılması ve Türkiye ile Rusya'nın anayasalarına getirmiş oldukları yenilikler çerçevesinde hükümet sistemlerinin incelenmesi ve karşılaştırılmasını konu almaktadır. Çalışmada, kısaca kuvvetler birliğine dayanan hükümet sistemleri ele alındıktan sonra, ayrıntılı olarak kuvvetler ayrılığına dayanan hükümet sistemlerinin tarihsel gelişim süreçleri, tanımları, özellikleri, dayandığı teoriler, güçlü ve zayıf yanları ile bazı seçilmiş ülke örnekleri ele alınmıştır. Ardından Türkiye ile Rusya'nın bugüne kadar hangi yönetim süreçlerinden geçtiği, hangi hükümet sistemlerini uyguladığı ve uygulama şekilleri incelenmiştir. Bu bulgular ışığında sözü edilen iki ülkenin hükümet sistemlerinin bugünkü durumunun tespiti yapılarak, ne gibi yeniliklerin getirildiği analiz edilmiştir. Daha sonraki bölümlerde ise, iki ülkenin hükümet sistemlerinin benzer ve farklı yönleri, güçlü ve zayıf yanları, yasama, yürütme ve yargı organlarının özellikleri incelenerek karşılaştırması yapılmıştır. Çalışma, toplamda dört bölümden oluşmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kuvvetler Ayrılığı Teorisi ve Hükümet Sistemleri
.
Türkiye Cumhuriyeti'nin Hükümet Sistemi
.
Rusya Federasyonu'nun Hükümet Sistemi
.
Türkiye Cumhuriyeti İle Rusya Federasyonu'nun Hükümet Sistemlerinin Karşılaştırması
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
11
KISALTMALAR 
17
I. KUVVETLER AYRILIĞI TEORİSİ VE HÜKÜMET SİSTEMLERİ 
19
A. Kuvvetler Ayrılığı Teorisi 
19
1. Tanımı 
19
2. Düşünsel Temelleri 
23
3. Uygulamaya Yansımaları 
35
4. Günümüzdeki Durumu 
36
5. Yöneltilen Eleştiriler 
37
B. Hükümet Sistemleri: Kavramsal Çerçeve 
40
C. Kuvvetler Birliğine Dayanan Hükümet Sistemleri 
42
1. Mutlak Monarşi 
42
2. Diktatörlük 
43
3. Meclis Hükümeti Sistemi 
45
D. Kuvvetler Ayrılığına Dayanan Hükümet Sistemleri 
48
1. Başkanlık Sistemi 
48
a. Tanımı ve tarihsel gelişimi 
48
b. Temel özellikleri 
54
c. Karşılıklı etkileşim mekanizmaları 
56
d. Güçlü ve zayıf yanları 
60
2. Parlamenter Sistem 
63
a. Tanımı ve tarihsel gelişimi 
63
b. Temel özellikleri 
72
c. Karşılıklı etkileşim mekanizmaları 
74
d. Güçlü ve zayıf yanları 
76
3. Yarı–Başkanlık Sistemi 
78
a. Tanımı ve tarihsel gelişimi 
78
b. Temel özellikleri 
82
c. Karşılıklı etkileşim mekanizmaları 
83
d. Güçlü ve zayıf yanları 
85
E. Hükümet Sistemleri Bağlamında Bazı Ülke Uygulamaları 
88
1. Amerika Birleşik Devletleri’nde Başkanlık Sistemi 
88
a. ABD’nin siyasal sisteminin temel nitelikleri 
92
b. ABD’de yasama organı 
94
c. ABD’de yürütme organı 
99
d. ABD’de yargı organı 
103
2. İngiltere’de Parlamenter Sistem 
105
a. İngiltere’nin siyasal sisteminin temel nitelikleri 
106
b. İngiltere’de yasama organı 
108
c. İngiltere’de yürütme organı 
111
d. İngiltere’de yargı organı 
113
3. Fransa’da Yarı–Başkanlık Sistemi 
114
a. Fransa’nın siyasal sisteminin temel nitelikleri 
116
b. Fransa’da yasama organı 
118
c. Fransa’da yürütme organı 
123
d. Fransa’da yargı organı 
130
II. TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN HÜKÜMET SİSTEMİ 
135
A. Türkiye’de Hükümet Sistemi Uygulamalarının Tarihsel Geçmişi 
136
1. 1876 Kanun–ı Esasi ile Benimsenen Hükümet Sistemi 
136
2. 1909’da Kanun–ı Esasi’de Yapılan Değişiklik ve Benimsenen
Hükümet Sistemi 
140
3. 1921 Anayasasıyla Benimsenen Hükümet Sistemi 
143
4. 1924 Anayasasıyla Benimsenen Hükümet Sistemi 
147
5. 1961 Anayasasıyla Benimsenen Hükümet Sistemi 
153
B. 1982 Anayasası ve Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi 
161
1. 12 Eylül 1980 Darbesi ve Anayasanın Hazırlanmasına Giden Süreç 
161
2. 1982 Anayasasının İlk Metniyle Benimsenen Hükümet Sistemi 
163
3. 2007’de Yaşanan “367 Krizi” ve Anayasa Değişikliğine Giden Süreç 
168
4. 2007 Anayasa Değişikliği ve Benimsenen Hükümet Sisteminin
Niteliği 
172
5. 2017 Referandumu ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Geçiş 
177
6. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Tarihsel Perspektiften Bir
Bakış 
180
7. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Geçişi Sağlayan 2017
Anayasa Değişikliğinin İçeriği 
192
8. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Temel Özellikleri 
198
9. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin Güçlü ve Zayıf Yanları 
201
C. Yasama Organı (TBMM) 
204
1. TBMM’nin Yapısı, Üye Sayısı ve Seçimler 
204
2. TBMM Üyelerinin Seçiminde Uygulanan Seçim Sistemi 
205
3. TBMM Üyesi Seçilme Yeterliliği 
206
4. TBMM Üyeliği İle Bağdaşmayan İşler 
207
5. TBMM Üyelerinin Yasama Bağışıklığı 
208
6. TBMM Üyeliğinin Sona Ermesi 
210
7. TBMM’nin İç Teşkilatlanması ve Çalışma Düzeni 
212
8. TBMM’nin Görev ve Yetkileri 
223
9. TBMM’nin Bilgi Edinme ve Denetim Yolları 
224
D. Yürütme Organı (Cumhurbaşkanı) 
226
1. Cumhurbaşkanı Adaylığı ve Seçimler 
227
2. Cumhurbaşkanının Göreve Başlaması ve Görev Süresi 
229
3. Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri 
230
4. Cumhurbaşkanının Sorumluluğu 
233
5. Cumhurbaşkanına Vekâlet 
234
6. Cumhurbaşkanına Bağlı Birimler 
235
a. Cumhurbaşkanı yardımcılığı 
235
b. Bakan ve bakanlıklar 
237
c. İdari işler başkanlığı 
238
d. Cumhurbaşkanlığı politika kurulları 
240
e. Cumhurbaşkanlığı ofisleri 
241
f. Devlet Denetleme Kurulu ve diğer bağlı kurumlar 
242
7. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri 
243
E. Yargı Organı 
248
1. Yargı Organının Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
248
2. Türkiye’de Yargı Düzeni (Kolları) ve Yüksek Yargı Organları 
250
a. Anayasa yargısı ve Anayasa Mahkemesi 
251
b. Adli yargı ve Yargıtay 
254
c. İdari yargı ve Danıştay 
255
d. Uyuşmazlık Mahkemesi 
256
3. Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
257
4. Kamu Hesapları Yargısı ve Sayıştay 
259
III. RUSYA FEDERASYONU’NUN HÜKÜMET SİSTEMİ 
261
A. Rusya’nın Hükümet Sistemi Uygulamalarının Tarihsel Geçmişi 
261
1. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Öncesi Dönem 
261
2. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Dönemi 
267
a. SSCB’nin devlet biçimi olarak Sovyet federalizmi 
268
b. SSCB’nin siyasal kurumları 
270
c. SSCB’de hükümet sisteminin işleyişi 
277
d. SSCB’nin son dönemlerinde yapılan sistem değişikliği ve
dağılması 
280
B. Rusya’nın 1993 Anayasası ve Yarı–Başkanlık Hükümet Sistemi 
284
1. 1993 Anayasasının Hazırlanma Süreci ve Kabul Edilmesi 
285
2. 1993 Anayasasının Genel Özellikleri ve Kuvvetler Ayrılığı İlkesi 
289
3. Rusya Federasyonu’nun Federal Yapısı 
291
4. Rusya’da Başkanlık Kurumunun Oluşturulması 
293
5. Rusya’nın Hükümet Sisteminin Tanımlanması ve Genel Özellikleri 
296
C. Yasama Organı (Federal Meclis) 
299
1. Federasyon Konseyi 
300
a. Yapısı, üye sayısı ve seçimler 
300
b. Görev süreleri, seçilme yeterliliği ve dokunulmazlıkları 
301
c. İç teşkilatlanması ve çalışma düzeni 
302
d. Görev ve yetkileri 
305
e. Bilgi edinme ve denetim yolları 
306
f. Federasyon konseyi üyeliği ile bağdaşmayan işler 
308
2. Devlet Duması 
308
a. Yapısı, üye sayısı ve seçimler 
308
b. Görev süreleri, seçilme yeterliliği ve dokunulmazlıkları 
310
c. Devlet Duması üyeliği ile bağdaşmayan işler 
311
d. İç teşkilatlanması ve çalışma düzeni 
311
e. Devlet Duması’nın görev ve yetkileri 
315
f. Bilgi edinme ve denetim yolları 
315
g. Devlet Duması’nın feshedilmesi 
318
h. Kanun yapım süreci 
319
D. Yürütme Organı (Cumhurbaşkanı – Hükümet) 
321
1. Cumhurbaşkanı 
322
a. Adaylığı ve seçimler 
322
b. Göreve başlaması ve görev süresi 
323
c. Görev ve yetkileri 
324
d. Sorumluluğu ve görevden alınması 
327
e. Cumhurbaşkanına bağlı birimler 
328
f. Cumhurbaşkanının düzenleyici işlemleri 
332
2. Hükümet (Bakanlar Kurulu) 
333
a. Hükümetin oluşumu, üyelerinin atanması ve atanma yeterliliği 
334
b. Hükümetin görev ve yetkileri 
336
c. Hükümetin düzenleyici işlemleri 
339
d. Hükümetin sorumluluğu ve görevinin sona ermesi 
340
E. Yargı Organı 
342
1. Yargı Organının Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
343
2. Bireylerin Temel Yargısal Hakları 
345
3. Federal Yüksek Yargı – Anayasa Mahkemesi 
345
4. Federal Yüksek Mahkeme 
349
5. Rusya Federasyonu Prokuraturası (Savcılığı) 
353
IV. TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE RUSYA FEDERASYONU’NUN HÜKÜMET
SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI 
357
A. Türkiye ile Rusya’nın Hükümet Sistemlerinin Genel Olarak
Karşılaştırması 
358
B. Yasama Organları Bakımından Karşılaştırması 
360
1. Yapıları, Üye Sayıları ve Seçim Dönemleri Bakımından
Karşılaştırması 
362
2. Uygulanan Seçim Sistemleri ve Baraj Bakımından Karşılaştırması 
363
3. Seçilme Yeterliliği ve Bağdaşmayan İşler Bakımından Karşılaştırması 
365
4. Üyelerin Dokunulmazlıkları Bakımından Karşılaştırması 
367
5. İç Teşkilatlanmaları, Çalışma Düzenleri ve Feshi Bakımından
Karşılaştırması 
368
6. Görev ve Yetkileri Bakımından Karşılaştırması 
371
7. Bilgi Edinme ve Denetim Yolları Bakımından Karşılaştırması 
375
C. Yürütme Organları Bakımında Karşılaştırması 
377
1. Cumhurbaşkanı Adaylığı ve Seçimleri Bakımından Karşılaştırması 
379
2. Cumhurbaşkanlarının Göreve Başlamaları ve Görev Süreleri
Bakımından Karşılaştırması 
380
3. Cumhurbaşkanlarının Görev ve Yetkileri Bakımından Karşılaştırması 
381
4. Cumhurbaşkanlarının Sorumlulukları ve Görevden Alınmaları
Bakımından Karşılaştırması 
384
5. Cumhurbaşkanlarının Teşkilat Yapıları Bakımından Karşılaştırması 
386
6. Cumhurbaşkanlarının Düzenleyici İşlemleri Bakımından
Karşılaştırması 
389
D. Yargı Organları Bakımından Karşılaştırması 
390
1. Bağımsızlıkları ve Tarafsızlıkları Bakımından Karşılaştırması 
392
2. Anayasa Mahkemelerinin Karşılaştırması 
394
3. Diğer Yüksek Mahkemelerin Karşılaştırması 
397
SONUÇ 
399
KAYNAKLAR 
407