Aile Hukukumuzda Aile Konutu – Mal Rejimleri ve Eşin Yasal Miras Payı Prof. Dr. Faruk Acar  - Kitap
Aile Hukukumuzda

Aile Konutu – Mal Rejimleri ve Eşin Yasal Miras Payı

6. Baskı, 
Haziran 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
472
Barkod:
9789750269615
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışmada 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun kabul ettiği mal rejimleri ile bunlara bağlı olarak ölen eşin terekesinin ve sağ kalan eşin bu terekede oluşacak yasal miras payının hesaplanması ele alınmıştır.
Bu basıda aile konutu kurumuna da yer verilmiştir. Aile konutunun tanımı, özellikleri, aile konutu olmaya bağlı sonuçlar irdelenmiştir. Özellikle eşin aile konutuna ilişkin tasarruflarına (temlik, rehin, kira sözleşmesinin feshi gibi) değinilmiştir.
Mal rejimleri bakımından genel hükümler niteliğindeki kurallara, bu çerçevede mal rejimi sözleşmesinin yapısı, şekli ve taraflar bakımından ehliyet durumu, istisnai nitelikte yürürlüğe giren olağanüstü mal rejimi (mal ayrılığı rejimi), eşlerden alacaklı olan üçüncü şahısların durumu, evlilik devam ederken mal rejimine rağmen eşlerin malları yönetmesi, envanter tutumu ve eşlerin birbirlerine karşı borçları ele alınmıştır.
Yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde, eşlerin mal grupları, yani edinilmiş malları ile kişisel malları ve paylı mülkiyete tabi olan malları ele alınmıştır. Özellikle edinilmiş mal kavramının tanımı ve mahiyeti, yasada verilen örnekler, kişisel mal kavramı ve yasadaki sınırlı sayıdaki örnekler üzerinde durulmuştur.
Ölüm durumunda (boşanmada da büyük ölçüde geçerli olduğu üzere) ölen eşin artık değeri, artık değerin hesaplanması, üçüncü şahıslara mal aktarımı, katılma alacağının tespiti, bu alacaktan feragat, zamanaşımı, ifası, ifasının ertelenmesi, aile konutuna ilişkin sağ kalan eş lehine tanınan yasal haklar miras hukuku yönüyle birlikte çalışmada yer bulan önemli bazı başlıklar olarak ifade edilebilir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Aile Konutuna İlişkin Yasal Sınırlamalar
.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
.
Mal Ayrılığı Rejimi
.
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
.
Mal Ortaklığı Rejimi
.
Sağ Kalan Eşin Yasal Miras Payının Hesaplanması
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
BİRİNCİ BÖLÜM
AİLE KONUTU
§ 1. AİLE KONUTUNUN ÖNEMİ VE TMK. M. 194’ÜN AMACI 
15
§ 2. AİLE KONUTU KAVRAMI 
17
I. TANIM 
17
II. AİLE KONUTUNUN KOŞULLARI 
19
A. Genel Olarak 
19
B. Konutun Kullanımında Süreklilik Gösteren Amaç 
21
C. Konutun Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmesi 
22
1. Genel Olarak 
22
2. Boşanma Davası ve Ayrılık Kararının Etkisi 
23
3. Eşin Konuttan Ayrılması 
26
4. Evliliğin Butlanı 
29
5. Eşlerden Birinin Ölümü 
30
6. Aile Konutunun Tekliği İlkesi 
32
7. Konutun Kullanımını Sağlayan Ayni ya da Şahsi Hak 
33
a. Ayni Hak 
33
b. Kişisel Hak 
35
D. Konutun Ailevi Faaliyetlerin Merkezi Haline Gelmesi Gerekliliği 
37
§ 3. AİLE KONUTUNA İLİŞKİN YASAL SINIRLAMALAR 
38
I. GENEL OLARAK 
38
II. TMK. M. 194/1’DEKİ SINIRLAMANIN HUKUKSAL NİTELİĞİ 
39
A. Genel Olarak 
39
B. TMK m.194/1’deki Sınırlamanın Hukuk Niteliğine İlişkin Görüşler 
40
1. Yasal Sınırlama Görüşü 
40
2. Tasarruf Yetkisi Sınırlaması Görüşü 
41
3. Hukuki İşlem Ehliyeti Sınırlaması Görüşü 
42
4. Yasak İşlem Görüşü 
42
5. Birlikte Karar Verme Hakkı Görüşü 
43
6. Yargıtay’ın Görüşü 
45
C. Aile Konutu Şerhi 
47
D. Mülkiyet Hakkı Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 
50
1. Devir Sınırlaması 
50
a. Mülkiyet Devri 
50
b. Mülkiyet Devri Borcu Doğuran Sözleşme Yapma 
64
c. Üçüncü Kişi Lehine Kişisel Hak Tanıma 
66
d. Aile Konutunun Kiraya Verilmesi 
68
e. Sınırlı Ayni Hak Kurma Bakımından Sınırlama 
69
f. Aile Konutu Üzerinde İrtifak Hakkının Kurulması 
69
g. Aile Konutu Üzerinde Rehin (İpotek) Hakkının Kurulması 
73
2. Sınırlı Ayni Hak Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 
79
3. Kiracı Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 
80
a. Genel Olarak 
80
b. Kira Sözleşmesinin Devri 
82
c. Kira Sözleşmesinin Feshi 
83
d. Diğer Eşin Kira Sözleşmesinin Tarafı Haline Gelebilmesi 
88
§ 4. DİĞER EŞİN RIZASI VE RIZANIN VERİLMEMESİ VEYA VERİLEMEMESİ 
93
I. Diğer Eşin Rızası 
93
II. Diğer Eşin Rıza Vermemesi 
96
III. Diğer Eşin Rızasının Sağlanamaması 
97
§ 5. ÖLÜM DURUMUNA ÖZGÜ AYNİ HAK TESİSİ OLANAĞI 
98
I. Yasal Mal Rejiminde Eş Lehine Ayni Hak Tesis Olanağı 
98
A. Genel Olarak 
98
B. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkının Genel Olarak Koşulları 
99
C. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkı Koşullarının Değerlendirilmesi 
100
1. Yasal Mal Rejimi ve Ölüm Durumu 
100
2. Gaiplik 
101
3. Ayni Hakkın Türü 
103
4. Haklı Sebeplerin Varlığı ve Sınırlama 
104
5. Aile Konutuna İlişkin Ölüme Bağlı Tasarrufun Varlığı 
104
6. Aile Konutuna İlişkin Eşe Tanınan Hakkın Niteliği 
106
7. Katılma Alacağının Yetmemesi 
106
8. Paylı Mülkiyetin Varlığı 
107
9. Değer Artış Payı Alacağının Varlığı 
108
10. Sağ Kalan Eşin Amacı 
109
12. Ölen Eşin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olması Durumu 
110
13. Eşler Arası Aile Konutu Hakkındaki Sözleşme 
111
14. Talebin Yöneltilmesi 
112
III. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 
117
A. Boşanma ve İptal Durumunda 
117
B. Ölüm Durumunda 
118
IV. MAL ORTAKLIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 
121
İKİNCİ BÖLÜM
MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL KURALLAR
§ 6. MAL REJİMİ KAVRAMI, ÖNEMİ VE MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 
123
I. MAL REJİMİ KAVRAMI VE ÖNEMİ 
123
II. MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 
125
A. Paylaşım Temeline Dayalı Sistemler 
125
B. Paylaşmama Temeline Dayalı Sistemler 
125
§ 7. MAL REJİMLERİNDE İRADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI 
126
I. GENEL OLARAK 
126
II. Mal Rejimi Sözleşmesi 
130
A. Mal Rejimi Sözleşmesinin Yapılışı 
132
1. Sözleşmenin Yapılma Zamanı ve Yeri 
132
2. Sözleşmenin Şekli 
135
3. Sözleşmenin Yapımında Ehliyet 
137
4. Geçerlilik Bakımından Gerekli Diğer Konular 
140
B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Konusu 
143
C. Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 
146
D. Mal Rejimi Sözleşmesinin Miras Hukukundaki Yansımaları 
146
1. Genel Olarak 
146
2. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelerin Hukuksal Niteliği 
149
3. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelere Uygulanacak Yaptırım 
151
4. TMK m. 237/2’deki Korumadan Yararlanacak Şahıslar 
156
5. Katılma Alacağından Feragat 
158
§ 8. MAL REJİMİ DEVAM EDERKEN UYGULANAN KURALLAR 
160
I. Genel Olarak 
160
II. Malların Yönetimi ve Mallardan Yararlanma 
161
III. Eşler Arasındaki Borçların Durumu 
163
IV. Üçüncü Şahısların Durumu 
168
A. Genel Olarak 
168
B. Alacaklıların Korunduğu Durumlar 
168
1. Mal Rejiminin Kurulması veya Değiştirilmesi 
168
2. Mal Rejiminin Tasfiyesi 
169
3. Mal Varlığının Uzaklaştırılması 
169
V. Defter (Envanter) Tutulması 
170
§ 9. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 
172
I. Genel Olarak 
172
II. Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığına Geçiş 
173
A. Eşin Talebi ile Mal Ayrılığına Geçiş 
173
1. Haklı Sebebe Dayalı Mal Ayrılığına Geçiş 
174
2. Eşlerin Ayrı Yaşaması Halinde TMK m. 197 Çerçevesinde Koruyucu Tedbir Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 
178
3. Boşanma Davası Sırasında TMK m. 169 Çerçevesinde Geçici Önlem Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 
179
B. Alacaklının Talebine Bağlı Mal Ayrılığına Geçiş 
179
III. Mal Ayrılığı Rejiminin Kanun Gereği Kendiliğinden Yürürlüğe Girmesi 
180
IV. Mal Ayrılığı Rejimine Geçişin Etkisi 
180
V. Mal Ayrılığı Rejiminin Sona Ermesi 
181
A. Mal Rejimi Sözleşmesiyle Sona Erme 
181
B. Mahkeme Kararıyla Sona Erme 
182
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ VE
EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ
§ 10. GENEL OLARAK 
183
§ 11. EŞİN YASAL MİRASÇILIĞININ ŞARTLARI 
186
§ 12. EŞİN ZÜMRE (PARANTEL) SİSTEMİNE BAĞLI OLARAK YASAL MİRAS PAYI 
197
I. Genel Olarak 
197
II. Türk Medeni Kanunu’na Göre Eşin Yasal Miras Payı ve Saklı Payı 
199
§ 13. EŞİN YASAL MİRAS PAYININ VE SAKLI PAYININ BULUNMASI 
203
I. Genel Olarak 
203
II. Eşin Mirasçılığının Belirlenmesinde Eşler Arasındaki Mal Rejiminin Önemi 
205
III. Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Bulunmasına Esas Alınacak Değerin Bulunması (Terekenin Tespiti) 
212
IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Bağlamında Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Hesaplanması 
214
A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi ve Artık Değerin Bulunması 
216
1. Edinilmiş Mallar 
221
a. Genel Olarak Edinilmiş Mal Kavramı ve Çerçevesi 
221
b. Kanunda Edinilmiş Mal Olarak Sayılanlar 
232
aa. Çalışma Karşılığı Edinilen Mallar 
232
bb. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarının Ödemeleri 
239
cc. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 
241
dd. Kişisel Malların Gelirleri 
243
ee. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler 
254
ff. Diğerleri 
257
2. Kişisel Mallar 
261
a. Kişisel Kullanım Eşyaları 
261
b. Katılma Rejiminden Önce Edinilen Mallar 
268
c. Karşılıksız Kazanma Yoluyla Elde Edilen Mallar 
271
d. Manevi Tazminat Alacakları 
285
e. Kişisel Malın Yerine Geçen Değer 
286
f. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumları ya da Çalışma Gücü Kaybı Nedeniyle Toptan Ödenen Tazminatların Bir Kısmı 
287
g. Sözleşme ile Bazı Malların Kişisel Mal Sayılması 
291
aa. Bir Meslek İcrası ya da İşletme Faaliyeti İçin Belirlenmiş Olan ve Edinilmiş Mallara Dahil Olması Gereken Malvarlığı Değerleri 
291
bb. Kişisel Malların Gelirleri 
298
B. Tasfiye 
299
1. Malların Değerlerinin Belirlenmesi 
300
a. Tarih Bakımından 
300
b. Değer Bakımından 
308
2. Artık Değerin Hesaplanması 
310
a. Aktiflerin Belirlenmesi 
312
aa. Tasfiye Sırasında Mevcut Olan Edinilmiş Mallar (EdM) 
312
bb. Eklenecek Değerler (EkD) 
312
aaa. Eşin Onayı Olmaksızın Yapılan Karşılıksız Kazandırma 
315
bbb. Eşin Katılma Alacağına Zarar Vermek Kastıyla Yapılan Devirler 
322
ccc. Eklenecek Değerleri Kazanan Üçüncü Şahısların Durumu 
326
ddd. Özel Olarak Muvazaalı Devirler 
330
cc. Kişisel Mallara Giden Edinilmiş Malların Karşılıkları (Dnk1) 
338
b. Pasiflerin Belirlenmesi 
341
aa. Değer Artış Payı (DAP) 
341
bb. Edinilmiş Mala Giden Kişisel Malların Karşılıkları (Dnk2) 
363
cc. Borçlar 
364
3. Artık Değerin Bulunması ve Pay Edilmesi (Katılma Alacağı) 
365
4. Katılma Alacağının Ödenmesi 
367
a. Genel Olarak 
367
b. Nakdi ve Ayni Ödeme 
371
aa. Katılma Borcunun İfası Bakımından Nakdi Ödeme Kuralı 
371
bb. Güvence Gösterilmesi 
375
cc. Sağ Kalan Eşin Katılma Borçlusu Olması 
376
dd. Sağ Kalan Eşin Katılma Alacaklısı Olması 
376
ee. Her İki Eşin Hem Alacaklı Hem De Borçlu Olması 
379
ff. Sağ Kalan Eşin Mirası Reddetmesi 
379
gg. Katılma Alacağının Üçüncü Şahıslardan Talep Etme İmkanı 
380
c. Katılma Alacağının Muaccel Olması 
381
d. Katılma Alacağına İlişkin Zamanaşımı 
384
aa. Genel Olarak 
384
bb. TBK m.146 (eBK. m. 125) Uyarınca On Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 
386
cc. TMK. m. 178 Uyarınca Bir Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 
388
5. Karşılıklı Alacakların Takası 
394
6. Borçluya Vade Tanınması 
396
C. Red, Çıkarma, Yoksunluk ve Feragatin Yasal Mal Rejimi Kapsamında Etkileri 
397
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ VE
EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ
§ 14. SEÇİMLİK MAL REJİMİNİN KURULMASI 
403
§ 15. SEÇİMLİK MAL REJİMİ TÜRLERİ 
404
I. Mal Ayrılığı Rejimi 
404
A. Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 
404
B. Rejimin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 
407
II. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi 
410
A. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 
410
B. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallar 
411
C. Birlikte Mülkiyet Çerçevesinde Paylaşıma Tabi Mallar 
412
1. Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmiş Mallar 
412
2. Ailenin Ekonomik Geleceğini Güvence Altına Almaya Yönelik Yatırımlar 
421
3. Bunların Yerine Geçen Değerler (Kaim Değerler) 
422
4. Paylı Mülkiyete Tabi Mallar 
423
5. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallardan Başka Paylaşım Dışı Kalan Mallar 
424
D. Paylaşım Şekli (Pay Hakkı) ve Eşin Miras Payının Belirlenmesi 
426
E. Eşit Paylaşımı Etkileyen Konular 
432
III. Mal Ortaklığı Rejimi 
436
A. Mal Ortaklığı Rejiminin Özellikleri 
436
B. Eşlerin Malvarlığı 
439
1. Ortak Mal 
439
2. Kişisel Mal 
440
C. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 
446
1. Ortak Malların Tespiti Aşaması 
447
2. Payların Belirlenmesi Aşaması 
450
3. Paylaştırmanın Yapılması Aşaması 
455
D. Mirasın Reddi veya Kabulü 
456
Yararlanılan Kaynaklar 
459
Kavram Dizini 
467