Davranış Bilimleri İçin
Bilimsel Araştırma Süreci
Araştırmaya Düşünsel Hazırlık – Araştırmalarda Merak Edilenler – Bilim ve Bilimsel Yöntem
7. Baskı,
Mart 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
336
Kitabın Fiyatı:
260,00₺
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kitabın daha önceki baskılarında yer yer değinilmesine rağmen, bu baskıya bir başlangıç olarak Bilimin Felsefi Temelleri de eklendi. Bilimsel yöntem; araştırma sorularından başlayarak bilimsel çalışmaların yazılıp sunulmasına kadar durağan değil, dinamik bir süreç olarak ele alınmıştır. Bu süreçte, bilimsel çalışmanın kuramsal-kavramsal yanı ve bilimcinin bilişsel süreçleri ile yöntem, araştırma düzenekleri, verilerin toplanması, verilerin analizi bilimin diyalektik işleyişine uygun bir şekilde işlenmiştir.
2005 yılından bu yana her baskıda, okuyucudan gelen geribildirimlerle giderek zenginleşen kitap, 7. baskısında daha da zenginleştirilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
Bilimin Felsefi Temelleri
Bilim ve Bilimsel Yöntem: Özellikleri, Amaçları, Aşamaları, Sayıltıları
Farklılık ve İlişkiler, Nedensellik ve Koşulları
"Nitel"in Bilimsel Araştırmalardaki Yeri
Bilimsel Araştırma Düzenekleri
Örnekleme Teknikleri
Veri Toplama Yöntemleri, Teknikleri ve Araçları
Verilerin Analizi
Bilimsel Çalışmaların Yazılması, Yayınlanması ve Sunulması
Bilimsel Çalışmalarda Etik
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
7. BASKI İÇİN ÖNSÖZ
9
GİRİŞ
21
Sıfırıncı Bölüm
BİLİMİN FELSEFİ TEMELLERİ
BİLİMİN FELSEFİ TEMELLERİ
31
Birinci Bölüm
BİLİM VE BİLİMSEL YÖNTEM
I. BİLİMSEL YAKLAŞIM
49
A. Bilgi, Bilgi Kaynakları ve Bilgiye Ulaşma Yolları
49
1. Bilgi Kaynakları
49
2. Bilgiye Ulaşma Yolları
52
B. Bilim Nedir?
53
1. Tanım
53
2. Bilimin Dayandığı Sayıltılar
54
3. Bilimin Ölçütleri
59
4. Bilimin Çalışma Amaçları
60
C. Bilim Alanlarının Sınıflandırılması
62
D. Bilimsel Yöntem
63
1. Bilimsel Yöntemin Kavramsal Yanı
65
a. Kuram
65
b. Kavramlar ve Kavramların Tanımlanması
66
c. İşevuruk Tanım (Operational Definition)
68
2. Bilimsel Yöntemin Görgül Yanı
69
İkinci Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA MERAK EDİLENLER
I. İLİŞKİLER–FARKLAR VE NEDENSELLİK
71
A. Ölçümler ve Gruplar Arası Farklılıklar
73
B. Değişkenler Arasındaki İlişkiler
73
1. Karşılıklı İlişki
74
2. Nedensel İlişki
74
B. Olası Karıştırıcı Değişkenler (İkincil–Secondary– Tali Değişken)
80
1. Deneklerin Ardalanı (Proactive History)
80
2. Deney Sırasında İstenmeyen Etkilere Maruz Kalma (Retroactive History)
80
3. Olgunlaşma (Maturation)
80
4. Ölçülme (Measuring)
81
5. Denek Kaybı
81
6. Regresyon Etkisi
81
7. Ölçme Araç–Gereçlerinde Meydana Gelen Değişiklikler
82
8. Deneyci ve Denek Yanlılığı (Experimenter and Subject Bias)
82
9. Dış Ortamsal Karıştırıcılar
82
10. İç Ortamsal Karıştırıcılar
82
11. Karıştırıcı Değişkenlerin Ortak etkisi
82
C. Denetimleme (Controlling) Teknikleri
83
1. Ortamdan Uzaklaştırma (Elimination)
83
2. İstatistiksel Tekniklerden Yararlanma
84
a. Seçkisizleştirme (Randomization)
84
b. Kovaryans Analizi
84
c. Tabaka ve Küme Örnekleme
84
3. Dengeleme–Sabitleme–Eşitleme
84
a. Gruplar Oluşturulurken
85
b. İşlem Yapılırken
86
4. Karıştırıcı Değişkeni Yeni Bir Bağımsız Değişken Yapma
86
5. Körlemesine (Blind) Teknik
87
a. Tek Yönlü
87
b. Çift Yönlü
87
6. Denetim Grubu Kullanma
87
7. Sanal Uygulama (Placebo) Grubu Kullanma
87
Üçüncü Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMA
I. BİLİMSEL ARAŞTIRMALARIN SINIFLANDIRILMASI
90
II. BİLİMSEL ARAŞTIRMANIN AŞAMALARI
92
A. Araştırma Problemi
92
B. Araştırma Denenceleri ve/veya Soruları
96
C. Araştırma Yöntemi ve Araştırma Düzeneği Oluşturma
98
D. Kimler (Neler) Üzerinde Veri Toplanacağını Belirleme
98
E. Veri Toplama Yöntem, Teknikleri ile Araçlarını Belirleme ve Veri Toplama
99
F. Verileri Çözümleme
99
G. Yorum ve Genelleme Yapma
99
H. Araştırmanın Raporlaştırılması, Sunulması ve/veya Yayınlanması
99
III. DEĞİŞKENLER
100
A. Araştırmada Yer Alan Değişkenler
102
1. Bağımlı Değişkenler
102
2. Bağımsız Değişkenler
102
B. Ölçme ve İstatistikte Yer Alan Değişkenler
104
1. Sınıflama Düzeyinde Ölçme ve Değişkenler
104
2. Sıralama (“Sort” Değil, “Ordinal”) Düzeyinde Ölçme ve Değişkenler
105
3. Eşit Aralıklı Düzeyde Ölçme ve Değişkenler
106
4. Oranlı Düzeyde Ölçme ve Değişkenler
107
Dördüncü Bölüm
“NİTEL”İN BİLİMSEL ARAŞTIRMADAKİ YERİ
1. “Nitel” İsimlendirmesi Doğru Görünmemektedir
110
2. Bugün Artık Geçerliği Kalmamış Arkaik Görüşleri ve Doğru Olmayan “Bilgileri” Bilime Atfederek Bir Temel Yaratma Çabası Görülmektedir
113
3. Bilimsel Yöntemde Kullanılan Terimler Olduğu Gibi Alınıp Farklı Anlamlarda Kullanılarak veya Bilimsel Yönteme İlişkin Yanlış–Eksik Bilgiler Verilerek Kafa Karıştırılmaya Çalışılmaktadır
120
4. “Nitel” Yöntem–Düzenek (Design) Sorunu…
122
5. “Güvenirlik–Geçerlik”… Aslında “Bilimsellik” Sorunu…
126
6. “Ölçme ile Pek Çok Kişi Hakkında Karar Veriliyor, Nitelciler Daha Az Kişiyle Görüştükleri İçin Daha Ayrıntılı Açıklama Yapıyorlar” Safsatası…
127
Beşinci Bölüm
ARAŞTIRMA DÜZENEKLERİ
I. DENEYSEL ARAŞTIRMA DÜZENEKLERİ
132
A. Deneysel Düzenekler
133
1. Klasik Deney Düzeneği
134
2. Yalnız Sontestli– Denetim Gruplu Deney Düzeneği
135
3. Dörtlü Solomon Deney Düzeneği
135
4. Çok Faktörlü Deney Düzenekleri
136
II. ‘İLİŞKİSEL’ (‘KORELASYONEL’) ARAŞTIRMA DÜZENEKLERİ
140
A. Tek Grup Öntest–Sontestli Düzenek
141
B. Karşılaştırma Gruplu Düzenekler
142
1. Yalnız Son Testli Karşılaştırma Gruplu Düzenek
142
2. Öntest– Son Testli Karşılaştırma Gruplu Düzenek
142
C. Farklı Grupların Bir Bağımlı Değişken Açısından Karşılaştırılması
143
D. Tek Grubun Birden Çok Değişkenler Arası İlişkisinin İncelenmesi
143
E. Zaman Dizisi Düzenekleri
143
1. Tek Grup Zaman Dizisi Düzeneği
143
2. Karşılaştırma Gruplu Zaman Dizisi Düzeneği
145
III. BETİMSEL ÇALIŞMALAR
145
IV. ÖZEL DURUM ARAŞTIRMA TÜRLERİ
147
A. Tek Denekli Araştırmalar
147
1. Vaka–Olgu Çalışması
147
2. Temel Çalışmalara Yönelik Tek Denekli Araştırmalar
147
B. Geriye Dönük Çalışmalar (Retrospective Studies)
147
1. Arşiv ve Fiziksel İzler Çalışmaları
147
2. Gözden Geçirme Çalışmaları
148
a. Metaanalitik Çalışmalar (İstatistiksel Bakış)
148
b. Derleme (Alanyazın Tarama) Çalışmaları (Kuramsal Bakış)
148
C. Benzetim (simulation) Çalışmaları
148
D. Gelişimsel Araştırmalar
149
1. Enlemesine (Cross–Sectional) Kesitsel Çalışmalar
149
2. Boylamasına (Longitutinal) Çalışmalar
149
3. Ardışık (Sequential) Çalışmalar
150
Altıncı Bölüm
ÖRNEKLEME TEKNİKLERİ
I. ÖRNEKLEM OLUŞTURMA YOLLARI
155
A. Olasılığa Göre Sınıflama
156
1. Olasılığı Bilinen Örnekleme
157
a. Basit Seçkisiz Örnekleme (Simple Random Sampling)
157
b. Sistematik Örnekleme (Systematic Sampling)
158
c. Tabakalı Örnekleme (Stratified Sampling)
158
d. Küme Örnekleme (Cluster Sampling)
159
2. Olasılığı Bilinmeyen Örnekleme
160
a. Kolaylıkla Bulunabileni Örnekleme (Convenience Sampling)
161
b. Amaçlı Örnekleme (Purposive Sampling)
161
c. Kota Örnekleme (Quota Sampling)
161
d. Dilim Örnekleme (Chunk Sampling)
162
e. Rastlantısal (Gelişigüzel) Örnekleme (Accidental Sampling)
162
f. Kartopu Örnekleme (Snowball Sampling)
163
g. Karar Örnekleme (Judgement Sampling)
163
B. Evrenin Benzeşikliğine (Homojenliğine) Göre Sınıflama
163
C. Örnekleme Aşamasına Göre Sınıflama
164
II. ÖRNEKLEMDEKİ BİRİM SAYISINI BELİRLEME
164
A. Veriler Sürekli ve Ortalamalar İncelenecekse
166
B. Veriler Süreksiz ve Görünüş Sıklığı İncelenecekse
167
Yedinci Bölüm
VERİLERİN TOPLANMASI
I. BAZI TEMEL KAVRAMLAR
171
II. VERİ TOPLAMA YOLLARI
175
A. Gözlem
176
1. Ortamın Değişimlenmesine Göre
177
a. Doğal Gözlem
177
b. Denetimli Gözlem
177
2. Araştırmacının Katılımına Göre
177
a. Katılımlı Gözlem
177
b. Katılımsız Gözlem
177
3. Gözlemin Süresine Göre
177
B. Görüşme (Mülakat–Interview)
179
1. Görüşmenin Yapısı Bakımından
179
a. Yapılandırılmamış Görüşme
179
b. Yapılandırılmış Görüşme
179
c. Yarı Yapılandırılmış Görüşme
180
2. İletişim ve Kayıt Biçimi Bakımından
181
a. Sözel Görüşme
181
b. Yazılı Görüşme
181
3. Görüşme Yapılacak Birey Sayısı Açısından
181
a. Bireysel Görüşme
181
b. Grup Görüşmesi
182
C. Müdahalesiz Veri Toplama Yöntemleri
183
1. Arşivler
183
2. Fiziksel İzler
184
3. Çeşitli Kayıt Belgeleri
184
4. İnternetteki Arama Motorları ve Web Sayfaları
184
D. Özel Gereçler
184
E. Kağıt–Kalem Türü Araçlar
184
Sekizinci Bölüm
KAĞIT–KALEME DAYANAN VERİ TOPLAMA ARAÇLARI
I. PSİKOLOJİK ÖLÇME ARAÇLARI
188
A. Tanım ve Sınıflama
188
B. Psikolojik Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Özellikler
193
1. Güvenirlik
193
a. Birden Çok Uygulamaya Dayanan Yöntemler
194
aa. Eşdeğer Formlar Yöntemi
194
ab. Test–Tekrar Test Yöntemi
194
b. Tek Uygulamaya Dayanan Yöntemler
194
ba. Yarıya Bölme Yöntemleri
194
bb. Madde Kovaryanslarına Dayanan Yöntemler
194
2. Geçerlik
195
a. Ölçme Geçerliği
195
aa. Kapsam Geçerliği
195
ab. Ölçüt–Bağıntılı (Ölçütle İlişkili) Geçerlik
196
ac. Yapı Geçerliği
197
b. Karar Geçerliği
197
ba. Sınıflama Geçerliği
197
bb. Sıralama Geçerliği
198
II. SORMACA (ANKET)
199
Dokuzuncu Bölüm
VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ
I. VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİNİ BELİRLEYEN KOŞULLAR
208
II. VERİLERİ ÖZETLEME VE ANLAMLILAŞTIRMA
211
III. VERİLERİN TEMEL İKİ İSTATİSTİKSEL ÖLÇÜSÜ
212
A. Benzerlik Ölçüleri (Merkezi Eğilim/Yığılım–Vasat Ölçüleri)
212
1. Tepedeğer (Mod)
212
2. Ortanca (Median)
212
3. Aritmetik Ortalama
212
B. Farklılık Ölçüleri (Değişim/Dağılım Ölçüleri)
213
1. Ranj (Range)
213
2. Çeyrek Sapma (Semi Interquartile Range)
213
3. Standart Sapma (Standart Deviation) ve Varyans
213
IV. SAYBAĞ (KORELASYON)
215
V. REGRESYON
217
VI. ÖRNEKLEMDEN EVRENE GENELLEYEBİLME (VARDAMLI İSTATİSTİK): DENENCE TESTİ
218
VII. BAZI İSTATİSTİKSEL TESTLER
220
VIII. TESTİN GÜCÜ VE ETKİ BÜYÜKLÜĞÜ
227
Onuncu Bölüm
BİLİMSEL ÇALIŞMALARIN YAZIMI,
YAYINLANMASI VE SUNULMASI
I. BİLİMSEL ÇALIŞMALARIN YAZILMASI
234
A. Görgül Bir Araştırma Makalesinin Yapısı
238
1. Başlık ve Başlıklama
238
2. Ana Bölüm ve Alt Bölümler
238
a. Giriş
238
b. Yöntem
239
c. Bulgular (Results)
240
d. Tartışma ve Yorum
241
e. Sonuç ve Öneriler
242
f. Kaynaklar (veya Kaynakça)
242
g. Ekler
243
B. Araştırma Önerisi Yazımı
243
C. Derleme (Gözden Geçirme) Yazıları
244
D. Ölçek Geliştirme Çalışmalarının Yazımı (Bir Yazım Önerisi)
244
E. Temel Çalışmaların Yazımı
245
II. BİLİMSEL ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI
249
III. BİLİMSEL ÇALIŞMALARIN SUNULMASI
251
A. Bilimsel Kongreler
251
1. Sözel Bildiriler
251
2. Poster Bildiriler
251
3. İşlik Çalışmaları (Workshops)
251
4. Panel
251
5. Davetli Konuşma (Konferans)
252
B. Sempozyum
252
C. Kollokyum
252
D. Bienal
252
E. Seminer
252
Onbirinci Bölüm
BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ETİK
TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ ETİK YÖNETMELİĞİ PSİKOLOJİK DEĞERLENDİRME VE ARAŞTIRMA İLE İLGİLİ ETİK İLKELER
263
A. Psikolojik Değerlendirmeler ile İlgili Etik Kurallar
263
1. Değerlendirmenin Temelleri
263
2. Değerlendirmelerin Kullanımı
263
3. Danışanın Bilgilendirilmiş Onamının Alınması
263
4. Test Verilerinin Sunulması
264
5. Test Hazırlamak
264
6. Değerlendirme Sonuçlarının Yorumlanması
264
7. Niteliksiz/Yetkisiz Kişiler Tarafından Değerlendirme
264
8. Geçerliliğini Yitirmiş Testler ve Test Sonuçları
264
9. Test Puanlaması ve Yorumlama Hizmetleri
265
10. Değerlendirme Sonuçlarının Açıklanması
265
11. Test Güvenliğini Koruma
265
12. Eğitim Amaçlı Değerlendirmelerin Paylaşımı
265
13. Testlerin Uygunsuz Kullanımı
265
B. Araştırma ve Yayınlama ile İlgili Etik Kurallar
265
1. Kurumsal Onay
265
2. Araştırmalarda Bilgilendirilmiş Onam Almak
265
3. Film Çekimleri ve Kayıtlar İçin İzin Almak
266
4. Danışan, Öğrenci ya da Alt konumdaki Katılımcılar
266
5. Bilgilendirilmiş Onamın Gerekmediği Durumlar
266
6. Araştırma Katılımcılarını Teşvik Etmek
266
7. Araştırmada Yanıltma
266
8. Çalışmalar Hakkında Katılanları Bilgilendirmek
267
9. Araştırmadaki Hayvanların Kullanım ve Bakımı
267
10. Sonuçları Rapor Etme
268
11. Kaynak Hırsızlığı
268
12. Yayın Hakkı
268
13. Aynı Verilerden Birden Fazla Yayın Yapmak
268
14. Verilerin Paylaşımı
268
15. Yayınları Değerlendirenler
268
EK: 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
269
Kaynaklar
317
Sözlükçe
323
Kavramlar Dizini
331
Kitabın Fiyatı:
260,00₺
Stoktan hemen gönderilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Araştırma ve Tez Yazım Yöntemleri Seti
Ali Yıldırım, Hasan Şimşek, Ferhat Sayım
Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Yeni Perspektifler
Remzi Altunışık, A. Ercan Gegez, Ünsal Sığrı,
Alıntı ve Atıf Usullerine Giriş
Kemal Gözler
Bilimsel Yazma ve Yayınlamaya Giriş
Kemal Gözler
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İletişim