5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi (2 Cilt) Ali İnceman - Kitap
5510 Sayılı

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi (2 Cilt)

1. Baskı, 
Haziran 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
2361
Barkod:
9786052643167
Kapak Türü:
Ciltli
Yayınevi:
Adalet Yayınevi
Fiyatı:
2.430,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Sosyal güvenlik, karlı dağ gibidir. Başı sıkışan herkes oraya sığınır. Fakat zordur, kolay öğrenilemez. Kolay hata yaparsınız. Yavaş ve dikkatli gitmelisiniz. Mevzuat takibi ve öğrenme süreci, hiç bitmez. Sürekli kendinizi eğitmek, değişikliklere uymak, bilgilerinizi pekiştirmek zorundasınız. Yoksa bu karmaşada kolayca bildiklerinizi unutursunuz.
Takip edebildiğimce, elimden geldiğince; son mevzuat hükümlerini, son içtihatları, son bilimsel görüşleri nazara alarak en güncel haliyle 5510 sayılı Kanunu ve sosyal güvenlik hukukunu anlatmaya çalıştım. Hatasız kul olmazmış. Hatalarım, muhakkak olmuştur. Yazılarımı dikkate alarak daha doğru sonuçlara varmak ve sosyal güvenlik hukukunu daha da geliştirmek uygulayıcıların görevi olacaktır.
Bir kitap, hiçbir zaman bitmiş sayılmaz. Her zaman ‘şunu unutmuşum' ‘şunu açıklayamamışım' diye düşünürsünüz. Sanırım hep böyle olacak olacak ve bir şeyler eksik kalacak. Düşünülemeyen, öngörülemeyen sorunlarla hep karşılaşacağız. Sosyal güvenlik gibi dinamik bir alanda yazmak bu riski daha da artırıyor. Pek çok şeyin değişmesi kaçınılmaz... Fakat daha da önemlisi, bir an evvel bilginin paylaşılması gereği… Yarınların ne getireceği belli değil… Bu nedenle bir an evvel yayımlamak da gerekiyor... Her kitap eksiktir ama olaylara karşı bir bakış disiplini kazandırdıkları için eksiği ile hatası ile kitaplar ufkumuzu genişletirler.
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
V
UYGULAYICILARA YARARLI OLMASI DİLEĞİYLE, SAYGILARIMLA 
X
İÇİNDEKİLER 
XI
1. CİLT
HUKUKUN İÇSEL AHLÂKI 
1
Sekiz İlkenin Temellendirilmesi 
2
Hukukun İçsel Ahlakının İlkeleri 
5
KANUN YAPMADA HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİ 
10
Kanun yapma tekniği 
11
Kanun biçimleri 
13
İDARİ İŞLEMLERDE HUKUKİ GÜVENLİK 
15
1. Kanunilik esası 
15
2. İdarenin takdir hakkı 
16
3. İdarede hukuki güvenlik ilkesi 
19
4. İdari işlem 
19
5. İdari işlemlerde sona erme 
20
a. Sebep 
21
b. Konu 
22
c. Amaç 
22
6. İdari işlemlerin geri alınması 
23
7. Kazanılmış hak 
30
8. Müesses durum 
30
9. Haklı Beklenti 
32
YARGIDA HUKUKİ GÜVENLİK (İÇTİHAT BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI) 
33
1. İçtihat farklılığını gidermeye yönelik mekanizmalar 
35
a. Yargıtay daireleri arasındaki içtihat farklılıkları 
35
b. İstinaf mahkemeleri arasındaki içtihat farklılığı 
37
2. AİHM ve Anayasa Mahkemesinin İçtihat Farklılığı Konusundaki Yorumları 
38
3. İçtihat Farklılıklarının değerlendirilmesi 
39
a. İçtihat Farklılığın ‘Derin ve Süreğen’ Olması 
39
b. İç Hukukta İçtihat Farklılığını Ortadan Kaldıracak Mekanizmalar 
41
c. Mekanizmaların Etkili İşletilmesi 
41
d. Mekanizmaların İşletilmesinin Etkileri 
42
5. Anayasa Mahkemesinin hak ihlali kararının sübjektif ve objektif etkisi 
45
6. Kesin Hükme Saygı İlkesi 
46
YORUM 
50
Hukuk metodolojisi 
51
Kanunların yorumu 
51
YORUM KURALLARININ SOSYAL GÜVENLİK HUKUKUNDA UYGULANMASI 
65
Sosyal güvenlik hakkı 
65
Sosyal güvenlik hakkının özellikleri 
66
Yorum 
66
Sosyal Sigorta İlişkisi 
67
Sosyal sigorta ilişkisinin dayandığı ilkeler 
68
1. Kanunilik ilkesi 
68
2. Eşitlik ilkesi 
69
3. Teklik ilkesi 
71
4. Zorunluluk ilkesi 
72
5. Yaygınlık ilkesi 
74
6. Hakkın kötüye kullanılmaması ilkesi 
75
7. Sürdürülebilirlik ilkesi 
78
8. Ölçülülük ilkesi 
78
9. Sigortalı lehine yorum yapılır mı? 
79
SÖZLEŞMELERİN YORUMU 
82
1. Sözleşme içeriğinin belirlenmesi 
82
2. Taraf iradelerinin araştırılması 
82
3. Sözleşmenin nitelendirilmesi 
83
4. Sözleşmenin yorumlanması 
83
5. Tahvil 
84
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
MADDE 1– Amaç 
85
MADDE 2– Kapsam 
86
MADDE 3– Tanımlar 
87
İKİNCİ KISIM
Sosyal Sigorta Hükümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 4– Sigortalı sayılanlar 
103
4/a SİGORTALILARI (İşverene Bağımlı Olarak Çalışanlar) 
107
A. İŞVERENE BAĞIMLI OLARAK ÇALIŞANLAR 
107
B. 4/a SİGORTALISI SAYILAN DİĞER KİŞİLER 
112
I. İşçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin
başkanlıklarına veya yönetim kuruluna seçilenler. 
112
II. Sanatçı, düşünür ve yazarlar 
113
III. Hizmet akdiyle çalışan yabancı uyruklu kişiler (Uluslararası SGS yapılmış
ülke uyruğunda olanlar hariç) 
116
IV. 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre
çalıştırılanlar 
120
V. 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununda belirtilen umumi kadınlar 
121
VI. Usta Öğreticiler ve kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev
verilenler, kamuda 657 sayılı Kanun m.4/C kapsamında çalıştırılanlar 
121
VII. Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen toplum yararına çalışma
programında çalışanlar 
122
4/b SİGORTALILARI (Kendi Nam ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar) 
123
Sigortalılık şartlarınının, başladığı tarihteki mevzuata tâbi olması (kazanılmış hak) 
123
Sigortalılığa Esas Çalışmanın Fiili ve Gerçek Olması 
124
Başka sigortalılık statüsüne tâbi olmama 
125
Meslek kuruluş kayıtlarındaki geçersizlik 
125
I. KENDİ ADINA BAĞIMSIZ ÇALIŞAN ESNAFLAR 
129
1. Kendi Adına Bağımsız Çalışanların Sigortalılık Şartları 
129
2. 4/b SİGORTALILIK TESBİTİ DAVASI 
150
3. Vergi borçlanması 
157
II. KÖY VE MAHALLE MUHTARLARI 
157
III. ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLAN ORTAKLARI İLE
SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT ŞİRKETLERİN KOMANDİTE
ORTAKLARI, DİĞER ŞİRKETLER İLE DONATMA İŞTİRAKLERİNİN İSE TÜM
ORTAKLARI 
159
IV. 6132 SAYILI AT YARIŞLARI HAKKINDA KANUN’A TÂBİ ANTRENÖR VE
JOKEYLER 
165
V. KENDİ ADINA BAĞIMSIZ TARIMSAL ÇALIŞMA 
165
VI. KURUM TARAFINDAN YAPILAN İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
DEĞERLENDİRMESİ 
191
4/c– SİGORTALILARI (Kamu İdarelerinin Kadro ve Pozisyonlarında Çalışanlar) 
195
1. Memurlar 
196
2. Sözleşmeli personel 
197
3. 657 sayılı DMK m.86’ya göre açıktan vekil atananlardan 4/a sigortalısı
olduğu belirtilmeyenler 
198
4. Kanunlar gereğince seçimle veya atama yoluyla kamu kurum veya
kuruluşlarında göreve gelenler 
199
5. Başbakan, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, TBMM üyeleri,
belediye başkanları, il genel meclisinin seçimle gelen üyeleri 
199
6. Kamu görevlileri tarafından kurulan sendikalarının yönetimine
seçilenler 
200
7. Askeri öğrenciler 
200
8. Polis akademisi öğrencileri, EGM hesabına okuyan öğrenciler, Polis
Meslek Eğitim Merkezinde polislik eğitimi alan adaylar 
201
9. Jandarma ve Sahil güvenlik akademisi öğrencileri 
201
10. Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararı ile ilişiği kesilenler 
201
11. Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına ait sağlık kurum ve kuruluşlarında
görev yapan tabip ve uzman tabiplerin 65 yaşından sonra geçen
çalışmaları 
202
12. Öğretim üyelerinin çalışmaları 
203
13. Emekli aylığı almakta iken belirli görevlere seçilen ve atananlar 
203
BAZI ÖZELLİKLİ ÇALIŞMA BİÇİMLERİ
I. KAMU KURUMLARINDA ÇALIŞMA 
205
1. 657 sayılı Kanuna göre sözleşmeli personel olarak çalışma
durumunun tespitinde idari yargı görevlidir 
205
2. Kamuda işçi statüsünde kadrolu veya geçici çalışma 
206
II. GEMİLERDE ÇALIŞMA 
223
III. TİCARİ TAKSİ/DOLMUŞ/OTOBÜS ÇALIŞMALARI 
230
IV. TARIM/ORMAN İŞLERİNDE ÇALIŞMA 
233
V. VAHİDİ FİYAT USULÜ İLE ORMAN İDARESİ TARAFINDAN, İŞ GÖRDÜRME 
236
VI. GİDER PUSULASI İLE İŞ GÖRDÜRME 
240
VII. ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİ 
243
Hizmet akdi 
247
Hizmet akdinin unsurları 
247
1. İş görme 
248
2. Ücret 
248
3. Bağımlılık 
249
A. TELE ÇALIŞMA 
251
1. CROWDWORKİNG ÇALIŞMA MODELİ 
252
a. Crowdworking çalışma türleri 
253
b. Crowdworking çalışma modelinin yararları ve sakıncaları 
255
c. Crowdworking yapılanma 
256
d. Hukuki sorunlar 
256
2. FREELANCE ÇALIŞMA MODELİ 
264
B. UZAKTAN (EVDE) ÇALIŞMA 
268
1. İşverene Bağımlı Olarak Uzaktan Çalışma 
268
a. Kavram 
269
b. Uzaktan çalışma hizmet sözleşmesinin kurulması 
269
c. Uzaktan çalışma hizmet sözleşmesinin unsurları 
272
2. Kendi Adına Evde El Sanatları Çalışması (El Halısı Dokuma) 
274
C. ÇAĞRI USULÜ ÇALIŞMA 
276
1. İNVENT ÇALIŞMA 
280
2. AĞ PAZARLAMA YÖNTEMİYLE ÇALIŞMA 
281
VIII. BİRDEN FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞMA 
287
IX. DERNEK, KOOPERATİF VE VAKIFLARDA ÇALIŞMA 
288
X. VAKIF ÜNİVERSİTELERİNDE ÇALIŞAN ÖĞRETİM ÜYELERİNİN HİZMET
AKDİ KAPSAMINDA ÇALIŞTIKLARI 
291
XI. KAPICILIK HİZMETİNDE ÇALIŞMA 
295
1. Kısmi / tam zamanlı çalışma 
295
2. Kapıcılar hizmetlerini, aile fertleriyle birlikte yürütebilirler 
296
3. Kapıcının çalışmayıp gerçekte eşinin çalışması 
297
XII. ORTAK OLMADIĞI, ŞİRKETE DIŞARIDAN MÜDÜR ATANMAK SURETİYLE
ÇALIŞMA 
298
XIII. PİYASA HAMALI OLARAK ÇALIŞMA 
301
MADDE 5– Bazı sigorta kollarının uygulanacağı sigortalılar 
304
A. Tutuklu/Hükümlülerin Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevlerinde
Çalışmaları 
306
B. Çırak/Aday Çırak, İşletmelerde Mesleki Eğitim Gören Öğrenciler, Staja
Tabi Tutulanlar ve 2547 Sayılı Kanuna Göre Çalışan Öğrenciler 
307
C. Harp Malullüğü veya Vazife Malullüğü Aylığı Alırken Çalışanlar 
312
D. Mülga (17.4.2008 – 5754/m.3) 
315
E. İŞKUR Tarafından Düzenlenen Meslek Edindirme, Geliştirme, Değiştirme
Eğitimine Katılan Kursiyerler 
315
F. Mülga (17.4.2008 – 5754/m.3) 
317
G. Türkiye ile SGS Olmayan Ülkelere, İşverenlerce İşçi Götürülmesi 
317
1. Sözleşmesiz ülkelere çalışmak için götürülen Türk işçilerin isteğe
bağlı 4/a sigortalılığı 
321
2. Sözleşmesiz ülkelere çalışmak için götürülen Türk işçilerin bu
süreleri 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmaları 
322
MADDE 6– Sigortalı sayılmayanlar 
327
a. İşverenin Ücretsiz Çalışan Eşi 
329
b. Aynı Konut İçinde Yapılan İşlerde Çalışan Hısımlar 
330
c. Ev hizmetinde çalışanlar 
332
d. Askerlik hizmetini er/erbaş olarak yapanlar ile yedek subay okulu
öğrencileri 
335
e. Yabancı ülkede kurulu kuruluş tarafından Türkiye’ye geçici olarak
çalışmaya gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi olduğunu
belgeleyenler 
336
f. Yüksek okullarda eğitim döneminde yapılan tatbiki yapım ve üretim
işleri 
338
g. Sağlık kuruluşlarında işe alıştırılan hasta veya engelliler 
339
h. 4/b ve 4/c Sigortalıları için 18 yaşından küçük olanlar 
339
ı. Tarım işlerinde süreksiz çalışanlar ve kendi adına bağımsız tarım
faaliyette bulunanların aylık geliri düşük olanlar 
339
j. Mülga (17/4/2008–5754/4 md.) 
341
k. Gelir düşüklüğü nedeniyle 4/b sigortalılığından muafiyet 
341
l. Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde çalışanlar 
341
m. Sürekli olmayan gençlik ve spor faaliyetinde çalışma 
341
n. Yaşlılık aylığı almakta iken 4/b kapsamında çalışanlar 
342
o. Talepleri doğrultusunda 5434 sayılı Kanun kapsamına alınanlar 
343
ö. Ücretsiz izin alan 4/c sigortalılar 
343
MADDE 7– Sigortalılığın başlangıcı 
344
MADDE 8– Sigortalı bildirimi ve tescili 
348
I. 4/a SİGORTALILARININ İŞVEREN TARAFINDAN BİLDİRİMİ 
350
II. 4/a SİGORTALILARININ KENDİLERİNİ BİLDİRMESİ 
353
III. 4/b SİGORTALILARININ BİLDİRİMİ 
353
III. 4/c SİGORTALILARININ BİLDİRİMİ 
355
IV. KAMU KURUMU VE BANKALARIN İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
355
V. BİLDİRİMİN MALİ TATİL DÖNEMİNE RASTLAMASI 
355
VI. KURUMCA RESEN İŞE GİRİŞ BELGESİ DÜZENLENMESİ 
356
MADDE 9– Sigortalılığın sona ermesi 
357
MADDE 10– Sigortalıların işleri nedeniyle geçici olarak yurt dışında bulunmaları 
376
İKİNCİ BÖLÜM
MADDE 11– İşyeri, işyerinin bildirilmesi, devri, intikali ve nakli 
381
I. İŞYERİ TANIMI VE KAPSAMI 
382
II. İŞYERİNİN KURUMA BİLDİRİLMESİ 
383
1. İşyerinin bildirilmesi ve tescil 
383
2. Şirket kuruluşu sırasında ticaret siciline bildirimin yeterli olması 
385
3. Kamu kurum ve kuruluşlarının bildirimi üzerine tescil 
385
4. İşyerinin tehlike (NACE) kodu 
387
III. İŞVERENİN ADRESİNİ DEĞİŞTİRMESİ, DEVİR, İNTİKAL, NEVİ DEĞİŞİKLİĞİ
HALİNDE BİLDİRİM 
388
IV. ALT İŞVERENİN BİLDİRİMİ 
389
V. İŞVERENİN KURUMCA RESEN TESCİLİ 
389
VI. TESCİL İŞLEMİNİN İPTALİ 
390
VII. İŞYERİ BİLDİRİMİ YAPILMAMASININ CEZAİ YAPTIRIMI 
390
MADDE 12– İşveren, işveren vekili, geçici iş ilişkisi kurulan işveren ve alt işveren 
391
I. İŞVEREN 
392
II. İŞVEREN VEKİLİ 
398
III. MALİ MÜŞAVİR VE MUHASEBECİLERİN SORUMLULUĞU 
400
IV. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİNDE SORUMLULUK 
402
V. ASIL İŞVERENLİK 
408
VI. KAMUDA ALT İŞVERENLİK 
413
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Hizmet Akdiyle veya Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışan
Sigortalıların Tabi Olduğu Kısa Vadeli Sigorta Hükümleri
MADDE 13– İş kazasının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması 
417
I. TANIM 
418
II. İŞ KAZASI HALLERİ 
420
III. BEDENSEL VEYA RUHSAL ZARAR 
423
IV. UZAKTAN ÇALIŞMADA İŞ KAZASI 
425
V. İŞYERİ EĞLENCESİNDE KAZA 
426
VI. 4/b SİGORTALISININ İŞ KAZASI 
428
VII. İŞ KAZASININ BİLDİRİMİ 
429
1. 4/a sigortalısının iş kazası 
429
2. 4/b sigortalısının iş kazası 
429
3. İş kazası bildiriminin Kurum tarafından denetimi 
430
4. İş kazası tespit komisyonu 
431
VIII. İŞ KAZASI TESPİTİ DAVASI 
431
MADDE 14– Meslek hastalığının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması 
437
I. TANIM 
438
A. MESLEK HASTALIĞI NEDENLERİ 
440
B. MESLEK HASTALIĞI TANISI 
442
C. MESLEK HASTALIĞINDAN KORUNMA 
443
a. Risklerden korunma 
443
b. Kişisel koruyucu donanım kullanılması 
443
c. Sağlık kontrolleri 
444
d. İş güvenliği eğitimi 
444
II. MESLEK HASTALIĞININ TESPİTİ 
444
III. MESLEK HASTALIĞININ BİLDİRİMİ 
454
MADDE 15– Hastalık ve analık hali 
455
MADDE 16– İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortasından sağlanan haklar 
457
I. İş kazası/meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar 
458
II. Hastalık/analık sigortasından sağlanan haklar 
459
MADDE 17– Ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç 
460
MADDE 18– Geçici iş göremezlik ödeneği 
464
I. Geçici iş göremezlik ödeneğinin koşulları 
467
II. Miktarı 
468
MADDE 19– Sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanma, hesaplanması,
başlangıcı ve birden çok iş kazası ve meslek hastalığı hali 
470
I. Tanım 
471
II. Meslekte kazanma gücü kaybı 
472
1. Meslekte kazanma gücü kaybının tesbiti 
472
2. MKGK oranına itiraz 
473
3. MKGK’nın kontrole tâbi tutulması 
474
a. MKGK oranının düzeltilmesi şeklinde gelir başlangıcından
itibaren değişiklik 
474
b. MKGK oranında sonradan değişme olması 
474
aa. İş göremezlik oranının başlangıç tarihi itibariyle
düzeltilerek belirlenmesi 
474
bb. İş göremezlik oranında düşme 
475
cc. İş göremezlik oranında artış 
476
dd. Gelir/aylık birleşmesi ile gelirin yarıya düşmesi 
476
ee. Fiili ödeme halinde izlenecek yöntem 
477
ff. Sigortalının birden fazla iş kazası/meslek hastalığına maruz
kalması 
478
gg. Gelir/aylık birleşmesi 
478
III. Sürekli iş göremezlik gelirinin hesaplanması 
480
IV. Ödeme koşulları 
482
V. Prosedür 
483
1. Yaralanmalı iş kazalarında gelir bağlama süreci 
483
2. Ölümlü iş kazalarında gelir bağlama süreci 
484
VI. Zamanaşımı 
484
MADDE 20– Hak sahiplerine gelir bağlanması, evlenme ve cenaze ödenekleri 
491
I. Ölüm geliri 
492
1. Sigortalının ölümü halinde 
492
2. Sigortalının %50’den fazla MKGK’na uğraması 
492
3. Sigortalının %50’den az MKGK’na maruz kalması ve iş kazası/meslek
hastalığı ile ölüm arasında illiyetin olmaması 
493
4. Kanun boşluğu: %50’den az iş göremezlik ve ölümle iş
kazası/meslek hastalığı arasında illiyetin olması (SSİY m.42) 
494
5. Ölüm gelirinin başlangıcı 
494
II. Evlenme ödeneği 
495
III. Cenaze ödeneği 
495
MADDE 21– İş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık bakımından işverenin ve üçüncü kişilerin sorumluluğu 
496
I. İŞVERENİN İŞ KAZASI / MESLEK HASTALIĞI SİGORTASINDAN
SORUMLULUĞU 
498
A. MADDİ OLAYIN TESPİTİ 
510
B. İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ 
515
C. İLLİYET BAĞI 
528
D. KUSUR ORANI 
535
E. BAZI ÖZEL KAZA HALLERİ 
542
1. TRAFİK–İŞ KAZASI 
542
2. YÜKSEKTE ÇALIŞMA 
547
3. YAPI İŞLERİNDE ÇALIŞMA 
552
4. MADEN İŞYERLERİNDE ÇALIŞMA 
555
5. ACİL DURUM HALİNDE İŞ GÜVENLİĞİ 
558
6. İşyerinde kalp krizi 
564
F. GERÇEK ZARARIN BELİRLENMESİ 
565
1. Gerçek zarar hesabında kullanılacak hayat tablosu (TRH2010) 
565
2. Gerçek zarar hesabı 
566
3. Gelirin yansıma oranı 
575
G. TEDAVİ GİDERLERİ 
579
H. RÜCU DAVALARINDA İSPAT YÜKÜ 
580
II. İŞVERENİN İŞ KAZASINI SÜRESİNDE BİLDİRMEMESİ NEDENİYLE
SORUMLULUĞU 
580
III. İŞVERENİN, SİGORTALIYI BÜNYESİNE UYGUN OLMAYAN İŞTE
ÇALIŞTIRMASI NEDENİYLE SORUMLULUĞU 
581
IV. İŞVEREN SORUMLULUK SİGORTASI 
582
V. İŞ KAZASI / MESLEK HASTALIĞI / HASTALIĞIN OLUŞUMUNDA KUSURLU
ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SORUMLULUĞU 
584
VI. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE RÜCU EDİLEMEYEN HÂLLER 
593
VII. İŞVEREN VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN TESELSÜL SORUMLULUĞU 
599
VIII. ZAMANAŞIMI (Bkz m.93) 
610
MADDE 22– Sigortalının kendisinden kaynaklanan sebeplerle tedavi süresinin uzaması, iş
göremezliğinin artması 
611
I. Sigortalının kusurlu hareketleri ile tedavi süresinin uzaması/iş
göremezliğin artması 
612
II. 4/b sigortalısının iş kazasını süresinde bildirmemesi 
615
MADDE 23– Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumluluk 
616
I. Bildirimsiz sigortalıya yapılacak yardımlar 
616
II. İşverenin sorumluluğu 
616
a. İşverenin sorumluluk miktarı 
618
b. İç rücu 
619
III. 4/b sigortalısının bildirimsiz çalışması 
621
MADDE 24– Kısa vadeli sigorta kollarında dikkate alınmayan süreler 
622
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Uzun Vadeli Sigorta Hükümleri
MADDE 25– Malûl sayılma 
623
I. KİMLERİN MALUL SAYILACAĞI 
625
1. 4/a ve 4/b Sigortalıları için malul sayılma 
625
a. Sağlık Kurulu Raporunun alınması 
626
b. Sağlık Kurulu raporlarının kurum sağlık kurulunda
değerlendirilmesi 
627
c. Kurum sağlık kurulunun kararının tebliği 
629
d. Yüksek Sağlık Kurulunca yapılacak değerlendirme 
629
2. 4/c Sigortalıları için malul sayılma 
630
II. SİGORTALININ ÇALIŞMAYA BAŞLAMADAN ÖNCE MALUL OLMASI 
633
III. TALİM / MANEVRA / SEFERBERLİK / HARP NEDENİYLE SİLAH ALTINA
ALINANLARIN ELVERİŞLİ OLMADIĞININ BELİRLENMESİ 
634
IV. 4/c SİGORTALISININ MALULİYETİ VE BAŞKA GÖREVE NAKLİ 
634
V. 4/c SİGORTALISININ İYİLEŞMESİ VE 1 YIL İÇİNDE YENİDEN NÜKSETMESİ 
635
VI. UYGULAMA YÖNETMELİĞİ 
635
MADDE 26– Malûllük sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları 
642
I. MALULLÜK SİGORTASINDAN SAĞLANAN HAKLAR 
642
II. MALULLÜK AYLIĞINDAN YARARLANMA ŞARTLARI 
643
1. Sigortalının 25’nci maddeye göre malul sayılması 
643
2. Sigortalılık süresi ve prim gün sayısı 
643
a. En az 10 yıl sigortalılık ve toplam 1800 prim günü 
643
b. Başkasının bakımına muhtaç derece malullük halinde 1800
prim günü 
644
c. 4/b sigortalıları için prim borcunun bulunmaması 
645
3. İşten ayrılma veya işyerini kapatma 
645
4. Yazılı istek 
645
MADDE 27– Malûllük aylığının hesaplanması, başlangıcı,
kesilmesi ve yeniden bağlanması 
646
I. MALULLÜK AYLIĞININ HESAP YÖNTEMİ 
647
1. 5510 sayılı Kanun ile getirilen sistem 
648
a. Sigortalının yıllık prime esas kazançlarının belirlenmesi 
648
b. Ortalama günlük kazanç hesabına ilişkin formülde yer alan prim
ödeme gün sayısına dahil edilmemesi gereken süreler 
649
c. Aylık bağlama oranı (ABO) 
649
d. Aylık hesabı 
650
e. Malullük aylığı 
650
f. Aylıklara artış oranlarının uygulanması 
650
2. 2008/Ekim öncesinde sigortalı olanlar için karma sistem 
650
a. 4/a sigortalıları için karma sistem 
651
b. 4/b sigortalıları için karma sistem 
653
II. MALULLÜK AYLIĞININ BAŞLANGICI 
654
III. MALULİYET AYLIĞININ KESİLMESİ 
656
IV. MALULLÜK AYLIĞININ YENİDEN BAĞLANMASI 
660
1. 4/a sigortalıları için 
660
2. 4/b sigortalıları için 
660
MADDE 28– Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları 
663
I. YAŞLILIK SİGORTASINDAN SAĞLANAN HAKLAR 
665
II. YAŞLILIK AYLIĞI ŞARTLARI 
666
A. YAŞ 
666
B. SİGORTALILIK SÜRESİ VE PRİM GÜN ŞARTLARI 
667
1. Sigortalılık başlangıcı 8.9.1999’dan önce olanlar 
667
a. 4/a sigortalıları için 
668
b. 4/b sigortalıları için 
671
c. EYT’liler için 
673
2. Sigortalılık başlangıcı 8.9.1999 – 1.5.2008 tarihleri arasında
olanlar 
674
a. 4/a sigortalıları için 
674
b. 4/b sigortalıları için 
674
3. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE TAM AYLIK KOŞULLARI 
675
4. 5510 SAYILI KANUNA GÖRE KISMİ AYLIK KOŞULLARI 
676
5. MALUL OLARAK İŞE BAŞLAYANLAR İÇİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ
YAŞLILIK AYLIĞI 
676
6. ÇALIŞMA GÜCÜ KAYIP ORANI %40 – 59 ARASINDA OLANLAR
İÇİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ YAŞLILIK AYLIĞI 
677
a. Çalışma gücü kaybı %40–59 olanlar için 
677
b. Çalışma gücü %40 üzerinde olanlar için kademeli geçiş 
678
7. BAKANLIKÇA TESPİT EDİLEN MADEN İŞYERLERİNDE YER ALTI
İŞLERİNDE ÇALIŞANLAR İÇİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ YAŞLILIK AYLIĞI 
683
a. Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde 1.10.2008 öncesi
çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığına hak kazanma
koşulları 
683
b. Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde 1.10.2008 sonrası
çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları 
684
8. ERKEN YAŞLANMA NEDENİYLE KOLAYLAŞTIRILMIŞ YAŞLILIK
AYLIĞI 
685
9. BAKIMA MUHTAÇ AĞIR ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN KADIN
SİGORTALILAR İÇİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ YAŞLILIK AYLIĞI 
686
III. KURUMA BAŞVURU 
688
IV. 4/b SİGORTALILARI İÇİN HİÇ BİR PRİM BORCUNUN BULUNMAMASI 
692
V. GÜVENLİK KORUCULARI 
693
VI. ÇİFT YAŞLILIK AYLIĞI 
693
MADDE 29– Yaşlılık aylığının hesaplanması 
704
MADDE 30– Yaşlılık aylığının başlangıcı ve kesilmesi 
713
I. YAŞLILIK AYLIĞININ AYLIK TALEP TARİHİNİ TAKİP EDEN AYBAŞINDAN
BAŞLAMASI 
715
II. GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ ALINMASI HALİNDE SONA ERDİĞİ
TARİHİ TAKİP EDEN AYBAŞINDAN BAŞLAMASI 
718
III. YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİ 
719
1. Çalışma nedeniyle kesilme 
719
2. Yabancı ülke mevzuatı kapsamında çalışma 
721
3. 5335 sayılı Kanunda düzenlenen aylık kesme sebepleri 
721
4. Çalışmanın fiili olması 
729
a. Aylık Bağlandıktan Sonra, 4/b Prim Borcunun Çıkması 
731
b. 4/a’dan aylık bağlandıktan sonra eklenen Bağ–Kur sürelerinin
aylığa etkisi 
734
c. Aylık bağlandıktan sonra prim günlerinin eksik olduğunun
farkedilmesi 
737
MADDE 31– Yaşlılık toptan ödemesi ve ihya 
744
I. Toptan ödeme 
744
II. Yaşlılık toptan ödemesinin ihyası 
747
III. Malullük aylığı iptal olanların toptan ödeme durumu 
747
MADDE 32 – Ölüm sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları 
748
I. Ölüm sigortasından sağlanan haklar 
749
II. Ölüm aylığı koşulları 
749
1. Sigortalının ölümü 
749
2. Yasada belirtilen nitelikte sigortalılık süresi 
750
III. ÖZEL KOŞULLARA TÂBİ (KOLAYLAŞTIRILMIŞ) ÖLÜM AYLIĞI 
756
1. Depremde ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı 
756
2. Maden kazalarında ölen sigortalının hak sahiplerine ve ölüm aylığı 
758
3. Terör olaylarını bertaraf edilmesini sağlarken ölen sivillerin hak
sahiplerine kolaylaştırılmış ölüm aylığı 
759
MADDE 33– Ölüm sigortasından bağlanacak aylığın hesaplanması 
761
I. Ölüm aylığının hesabı 
762
II. Ölüm aylığında alt sınır kontrolü 
763
MADDE 34– Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaştırılması 
764
I. ÖLÜM SİGORTASINDAN YARARLANACAK KİŞİLER 
765
1. Eş 
767
2. Çocuklar 
770
3. Ana/baba 
775
Hak sahiplerinin aylıklarının başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanması 
777
MADDE 35– 
777
I. ÖLÜM AYLIĞININ BAŞLANGICI VE KESİLMESİ 
778
1. Ölüm aylığının başlangıcı 
778
2. Ölüm aylığının kesilmesi 
778
a. Eşler için aylık kesme 
778
b. Erkek çocuklar için aylık kesme 
779
c. Kız çocukları için aylık kesme 
780
e. Ana/baba yönünden aylık kesme 
784
II. ÖLÜM AYLIĞININ YENİDEN BAĞLANMASI 
788
III. ÇİFT ÖLÜM AYLIĞI OLMAZ 
793
Ölüme bağlı toptan ödeme ve ihya 
798
MADDE 36– 
798
1. Sigortalıya İlişkin Koşullar 
799
2. Hak sahiplerine İlişkin Koşullar 
799
3. Hak sahiplerine Paylaştırılması 
800
4. İhya 
801
5. Zamanaşımı 
801
Evlenme ve cenaze ödeneği 
803
MADDE 37– 
803
I. EVLENME ÖDENEĞİ 
804
II. CENAZE ÖDENEĞİ 
805
Uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık süresi 
806
MADDE 38– 
806
1. Sigortalılık süresi 
807
2. Sigortalılık süresinin başlangıcı 
807
3. Sigortalılık süresinin sonu 
810
4. Sigortalılık süresi miktarı 
810
Uzun vadeli sigorta kolları bakımından üçüncü kişinin sorumluluğu 
811
MADDE 39– 
811
I. SORUMLULUK KOŞULLARI 
812
1. Üçüncü kişinin kasti eylemi 
812
2. Haksız tahrik 
815
3. Kamu görevlilerinin sorumluluğu 
818
II. 5434 SAYILI KANUN M.129 UYARINCA RÜCU 
818
MADDE 40– Fiilî hizmet süresi zammı 
826
I. FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI DEĞERLENDİRİLMESİ 
832
II. FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI HALLERİ 
837
III. FİİLİ HİZMET ZAMMI SÜRESİNDEN YARARLANMA (4.fıkra) 
862
IV. FİİLİ HİZMET SÜRESİNİN YAŞA ETKİSİ 
863
V. GEÇİCİ 7’NCİ MADDE 
866
MADDE 41– Sigortalıların borçlanabileceği süreler 
872
5510 SAYILI KANUNA GÖRE BORÇLANMA
I. BORÇLANILABİLECEK SÜRELER 
874
1. BORÇLANMA HALLERİ 
875
A. Kanunlar gereği alınan ücretsiz doğum/analık izinleri ile
sigortalı kadının doğumdan sonraki sigortasız geçen 2 yıllık süre 
875
B. Askerlik süresi 
876
C. 4/c sigortalılarının personel mevzuatına göre aylıksız izin
süreleri 
878
D. Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için
yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri öğrenim süreleri 
878
E. Sigortalı olmaksızın geçen avukatlık staj süresi 
879
F. Sigortalı iken tutuklu veya gözaltında geçen süreler (beraat
şartıyla borçlanılabilir) 
879
G. Grev ve lokavt süreleri borçlanılabilir. 
880
H. Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri 
880
I. Seçimlere katılmak için istifa eden kamu görevlilerinin açıkta
kaldıkları süreler borçlanılabilir 
880
İ. Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanların bakiye süreleri
borçlanması 
881
J. 1416 sayılı Kanuna göre yurt dışında geçen öğrenim süreleri 
882
K. Yüksek okul veya fakültede kendi adına okuyanların sonradan
subay nasbedilerek TSK, JGK, MSB veya Sahil GK yahut Emniyet
Genel Müdürlüğünde çalışmaları halinde eğitim süreleri
(m.46/2–3) 
882
L. 4/c sigortalılarının doğum veya evlat edinme nedeniyle yarı
zamanlı çalışma sürelerinin borçlanılması (Ek m.11) 
882
M. Fakülte veya yüksek okullarda kendi adına okuduktan sonra
Türk Silahlı Kuvvetleri veya Emniyet Genel Müdürlüğüne
geçenlerin eğitim süreleri 
883
N. Disiplin cezası ile memuriyeti sona erenlerin 5510 sayılı
Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 6 ay içinde başvurmaları
halinde disiplin cezası nedeniyle çalışmadan geçen süreleri
borçlanmaları 
883
O. MEB’da ders saati karşılığı çalışanların, ayda 30 günden eksik
sürelerini borçlanmaları (Geçici m.31) 
883
Ö. 1402 sayılı Kanun uyarınca 12.9.1980 sonrasında
tutuklanananlar (Geçici m.36) 
884
P. Yurt dışında geçen eğitim süreleri (Geçiçi m.43) 
884
R. 1999 ile 2005 arasında disiplin cezası ile uzaklaştırılanlar (Geçici
m.44 ve 51) 
884
2. BORÇLANMA TALEBİ 
885
3. BORÇLANILAN SÜRENİN HİZMET OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ 
885
4. BORÇLANMADAN VAZGEÇME 
887
3201 SAYILI KANUNA GÖRE BORÇLANMA
I. YURTDIŞI HİZMET BORÇLANMASINDA TARİHİ GELİŞİM 
888
II. SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 
890
III. 2147 SAYILI KANUN 
890
1. Kanunun ilk haline göre yararlanma şartları 
891
i. Kanunun yürürlüğünden önce yurda dönmüş olanlar 
891
ii. Kanunun yürürlüğünden sonra yurda dönenler 
891
iii. Kanunun yürürlük tarihinde yurt dışında çalışmakta olanlar 
891
2. 2147 sayılı Kanunun yargı kararlarıyla genişletilmesi 
892
IV. 3201 SAYILI KANUN 
892
V. 3201 SAYILI KANUNUN İNCELENMESİ 
893
1. Türk vatandaşı iken yurt dışında geçen çalışmalar 
894
2. Bulgaristan’dan zorunlu göçe maruz kalarak Türkiye’ye gelenler için
istisna 
897
3. 18 yaşından sonra yurt dışında geçen sigortalı süreler 
899
4. Yurt dışında geçen borçlanılabilecek süreler (çalışma süresi,
çalışma sayılan süre, işsizlik süresi, ev kadınlığı süresi) 
900
a. Sigortalılık süreleri 
900
b. Bir yıla kadar işsizlik süreleri 
902
c. Yurt dışında ev kadını olarak geçirilen süreler 
902
5. Sosyal güvenlik kurumlarına prim ödenmemiş süreler borçlanılabilir 
902
6. Borçlanılamayan süreler 
903
VI. BORÇLANMA SÜRELERİNİN BELGELENDİRİLMESİ 
905
1. SGS bulunan ülkelerde geçen sigortalılık süreleri için 
905
2. SGS bulunmayan ülkelerde 
905
3. Ev kadını olarak geçen sürenin belgelenmesi 
907
VII. LİBYA’DAKİ HİZMETLERİN BORÇLANILMASINDA İSPAT 
907
VIII. YAZILI İSTEK 
910
IX. BAŞVURU MERCİ 
911
X. BORÇLANMA TUTARI, ÖDEME, İADE (3201/m.4) 
911
1. Borçlanma tutarı 
911
2. Ödeme 
913
3. Borçlanmadan vazgeçme ve iade 
916
XI. BORÇLANILAN SÜRELERİN TESPİTİ, BAŞLANGIÇ, MÂLETME (3201/m.5) 
918
XII. AYLIK TAHSİSİ VE BAŞLANGIÇ (3201/m.6) 
923
1. Aylık tahsisi 
923
a. Kesin dönüş 
923
b. Borcun tamamının ödenmesi 
927
c. Aylık koşulları 
927
XIII. KISMİ AYLIK 
929
1. SGS İmzalanmış Ülkelerdeki Çalışmaların, Türkiye Hizmetleriyle
Birleştirilmesi ve Kısmi Aylık Bağlanması 
929
a. Sadece İkili SGS Olan Ülkelerdeki Hizmet Süreleri Birleştirilebilir 
929
b. Sağlanan Yardımlar 
929
c. Sigortalılık Süresi 
930
d. Sözleşmeli Üçüncü Ülkeler 
931
e. Birleştirme Kapsamında Olmayan Sigortalılık Süreleri 
931
f. Yurtdışı Hizmetlerin Birleştirilme Şartları 
932
g. Yurtdışı Hizmetleriyle Birleştirmenin Sonuçları 
933
2. Kısmi Aylığın Tam Aylığa Dönüştürülmesi 
937
XIV. SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMELERİ İLE PRİMLERİN İADESİ VE PRİM
TRANSFERİ (3201/m.10) 
940
1. Almanya prim iadesi 
941
2. Libya prim iadesi 
942
3. İsviçre prim transferi 
943
a. İsviçre’den Türkiye’ye prim transfer işlemi 
943
b. Türkiye’de transfer edilen primlerin değerlendirilmesi 
944
c. Değerlendirilen primlerin sigortalıya/hak sahibine iadesi 
945
MADDE 42– Bildirim 
949
BEŞİNCİ BÖLÜM
MADDE 43– Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, Başbakanlık, Cumhurbaşkanı yardımcılığı, Bakanlık ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği görevinde bulunanların aylıkları,
 
951
MADDE 44– Bazı kamu görevlilerine yaşlılık aylığı bağlanacak haller 
956
I. YAŞ HADDİ/KADROSUZLUK 
956
II. DİSİPLİN VE SİCİLLERİ NEDENİYLE RESEN EMEKLİLİĞE SEVK 
958
MADDE 45– Kanunları gereğince görevden uzaklaştırılanlar, tutuklananlar veya görevine
son verilenlerin sigortalılıkları ve primleri 
960
MADDE 46– Bazı kamu görevlilerinin prime esas kazançları ve
prime esas kazanç üst sınırı 
962
MADDE 47– Vazife Malûllüğü 
965
I. VAZİFE MALULLÜĞÜ KOŞULLARI 
971
1. Malullük olgusunun tespiti 
971
2. Malullüğün Vazife İle İlgili Olması 
972
3. Vazife malullüğünün sonuçları 
973
4. Vazife malullüğü sebepleri 
980
a. Sigortalının vazifesini yaparken maluliyeti 
980
b. Sigortalının vazifeleri dışında, idarelerince görevlendirildikleri
herhangi bir kamu idaresine ait başka işleri yaparken, bu
işlerden dolayı maluliyeti 
981
c. Sigortalının kurumunun menfaatini korumak maksadıyla bir iş
yaparken maluliyeti 
982
d. İdarelerince sağlanan taşıtla işe gidiş – geliş sırasında maluliyet 
983
e. Maluliyetin işyerinde meydana gelen kazadan doğması 
983
II. VAZİFE MALULLÜĞÜ OLGUSUNU ADİ MALULLÜĞE DÜŞÜREN SEBEPLER 
984
1. Keyif verici içki ve her çeşit madde kullanımından malullük 
985
2. Kanun, tüzük ve emirlere aykırı davranılmasından malullük 
985
3. Yasak fiillerin yapılmasından malullük 
986
4. İntihara teşebbüsten malullük 
986
5. Kendisine veya başkasına menfaat sağlama veya zarar verme
amacıyla malullük 
987
III. VAZİFE MALULLÜĞÜNÜN KURUMA BİLDİRİLMESİ 
987
IV. BİLDİRİM SÜRESİNİN BAŞLANGICI 
987
V. VAZİFE MALULLÜĞÜ AYLIĞININ BAŞLANGICI 
988
VI. SÜRESİNDE BİLDİRİM YAPILMAMASI HALİNDE AYLIK BAŞLANGICI 
988
VII. VAZİFE MALULLÜĞÜ AYLIĞININ HESABI 
988
VIII. HARP MALULLÜĞÜ 
989
IX. HARP MALULLÜĞÜNDE AYLIK HESABI 
990
X. VAZİFE MALULÜNÜN YENİDEN ÇALIŞMASI VE AYLIĞININ TEKRAR
HESAPLANMASI 
991
MADDE 48– Kamu görevlilerinin emekliye sevk onayları 
994
MADDE 49– İtibarî hizmet süreleri ve itibarî hizmet süresi primi 
996
I. 5434 SAYILI KANUNDA İTİBARİ HİZMET 
997
II. İTİBARİ HİZMET SÜRESİNE MÜSTAHAK GÖREVLER VE İTİBARİ HİZMET NEDENİYLE
EKLENECEK SÜRELER 
998
III. 5510 SAYILI KANUNDA İTİBARİ HİZMET 
1000
ALTINCI BÖLÜM
İsteğe Bağlı Sigorta Hükümleri
MADDE 50– İsteğe bağlı sigorta ve şartları 
1003
I. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK 
1003
1. Sigortalı niteliği olmayan veya sonradan bu niteliği kaybetmiş kişiler 
1003
2. Ay içinde 30 günden az veya tam gün çalışmamak şeklinde 4/a
bildirimi olan kişiler 
1004
II. YARARLANMA KOŞULLARI 
1005
III. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIKTA ÖZEL DURUMLAR (5510 SAYILI VE 506
SAYILI KANUNDA SEÇİMLE GÖREVE GELENLER) 
1011
MADDE 51– İsteğe bağlı sigorta başlangıcı ve sona ermesi 
1012
I. BAŞLAMA 
1013
II. SONA ERME 
1014
a. Taleple sona erme 
1014
b. Aylık talebi 
1014
c. Sigortalının ölümü 
1014
d. İkametin yurt dışına taşınması 
1014
e. Zorunlu sigortalılığı gerektiren fiili çalışma 
1014
f. İsteğe bağlı sigorta priminin ait olduğu ay itibariyle 12 ay içinde
ödenmemesi 
1015
III. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK SÜRESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
1015
MADDE 52– İsteğe bağlı sigorta primleri ve ödenmesi 
1019
YEDİNCİ BÖLÜM
MADDE 53– Sigortalılık hallerinin birleşmesi 
1021
I. GEÇERSİZ SİGORTALILIKLAR ÇAKIŞMAYA SEBEP OLMAZ 
1023
a. Sigortalının yurtdışında olduğu dönemdeki 4/a veya 4/b sigortalılığı
geçersizdir 
1023
b. Askerlik süresiyle çakışan sigortalılık süresi geçersizdir 
1025
c. 4/b sigortalılığı muafiyet kapsamına giriyorsa geçersizdir 
1026
d. İhya edilmemiş 4/b sigortalılık süresi çakışmada esas alınmaz 
1027
II. ZORUNLU SİGORTALILIKTA ÇAKIŞMA 
1027
1. 4/c statüsünün üstünlüğü 
1027
2. 4/a’nın 4/b’ye üstünlüğü 
1028
3. 4/b muhtar sigortalılığının diğer 4/b sigortalılıklara üstünlüğü 
1030
4. Tarım 4/b sigortalılığının diğer 4/b sigortalılıklarıyla çakışmasında
diğer 4/b sigortalılıklarının üstünlüğü 
1030
5. Zorunlu sigortalılığın, isteğe bağlı sigortalılığa üstünlüğü 
1030
6. 4/a ve 4/b statülerinde aynı anda sigortalı olma imkanı 
1031
III. ZORUNLU SİGORTALILIK İLE 5’NCİ MADDEDEKİ SİGORTALILIĞIN
BİRLEŞMESİ 
1032
IV. 4/b SİGORTALILIĞININ İHYA EDİLMESİ İLE ÇAKIŞMA 
1032
V. PRİMLERİ GERÇEK SİGORTALILIĞA AKTARMA (5.fıkra) 
1038
1. Geçerli sigortalılığın belirlenmesi 
1038
2. 5458 Sayılı kanun’a göre prim aktarma işlemleri 
1039
3. 5510 Sayılı kanuna göre prim aktarma 
1041
a. 4/a’dan 4/b’ye aktarım 
1042
b. 4/b’den 4/a’ya aktarım 
1044
c. 4/b’den 4/b’ye aktarım 
1044
d. Prim iadesi 
1044
VI. HİZMET BİRLEŞTİRMESİ 
1048
1. Mülga mevzuat döneminde hizmetlerin birleştirilmesi 
1048
2. 5510 sayılı Kanun döneminde hizmet birleştirilmesi 
1051
MADDE 54– Aylık ve gelirlerin birleşmesi 
1052
I. AYLIKLARIN BİRLEŞMESİ 
1054
II. GELİRLERİN BİRLEŞMESİ 
1055
III. GELİR VE AYLIK BİRLEŞMESİ 
1055
MADDE 55– Gelir ve aylıkların düzeltilmesi, yükseltilmesi, alt sınırı, ödenmesi ve
yoklama işlemleri 
1057
MADDE 56– Gelir ve aylık bağlanmayacak haller 
1060
I. HAK SAHİBİNİN SİGORTALIYI ÖLDÜRMESİ, MALUL HALE GETİRMESİ,
AĞIR SUÇ İŞLEMESİ NEDENİYLE MİRASÇILIKTAN ÇIKARILMASI 
1060
II. BOŞANDIĞI EŞİYLE BİRLİKTE YAŞAMA 
1064
III. BİRLİKTE YAŞAMADIKLARI SEBEBİYLE YENİDEN AYLIK BAĞLANMASI
TALEBİ 
1071
MADDE 57– Yaş 
1075
MADDE 58– Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu 
1082
MADDE 59– Kurumun denetleme ve kontrol yetkisi 
1085
I. SAHTE, KONTROLLÜ VE ŞÜPHELİ İŞYERİ 
1087
II. KURUM DENETİMİ 
1094
III. İHALELİ İŞ/ÖZEL BİNA İNŞAATI FARK İŞÇİLİK BEDELİNDEN MESLEK
MENSUPLARININ SORUMLULUĞU 
1096
IV. KAYIT DIŞI ÇALIŞMANIN TESPİTİ 
1097
2. CİLT
ÜÇÜNCÜ KISIM
Genel Sağlık Sigortası Hükümleri
Ulaşılabilir En Yüksek Sağlık Hakkı 
1099
Sağlık Hizmetinin Unsurları 
1102
Sağlık Hizmetinin Özellikleri 
1103
Sağlık teknolojilerinin değerlendirilmesi 
1104
Geri ödemede devletin takdir hakkı 
1107
BİRİNCİ BÖLÜM
Kapsamdaki Kişiler ve Tescili
MADDE 60– Genel sağlık sigortalısı sayılanlar 
1111
I. GENEL SAĞLIK SİGORTALISI 
1116
A. 5510 s.K m.4 anlamında zorunlu sigortalı olanlar 
1117
B. 5510 sayılı Kanun m.50 kapsamında isteğe bağlı sigortalıların da
genel sağlık sigortalısı oldukları belirtilmiştir. 
1118
C. (a) ve (b) bentleri kapsamında olmayıp da özel durumları gereği
genel sağlık sigortalısı olması uygun görülenler 
1118
1. Asgari ücretin 1/3’nden az geliri olanlar ile bakma yükümlüsü
bulunmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar 
1118
2. Uluslararası Koruma Başvrusu Sahibi Vatansız Kişiler 
1126
3. 2022 Sayılı Kanuna Tâbi 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç Güçsüz
Kimsesiz Türk Vatandaşları 
1127
4. İstiklal madalyası sahipleri 
1128
5. Vatani hizmet tertibinden aylık alanlar 
1128
6. 3.11.1980 gün 2330 sayılı “Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması
Hakkında Kanun” hükümlerine göre aylık alan kişiler 
1128
7. 2828 sayılı “Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
Kanunu” hükümlerine göre korunma, bakım, rehabilitasyon
hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler ile ana/babası
olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocuklar
genel sağlık sigortalısıdır 
1129
8. Harp malullüğü aylığı alanlar ile “Terörler Mücadele Kanunu”
kapsamında aylık alanlar genel sağlık sigortalısıdır 
1129
9. 18.3.1924 tarihli 442 sayılı Köy Kanunu ek 76’ncı maddeye göre
aylık alanlar 
1130
10. 2913 sayılı “Dünya Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu
Kazanmış Sporcular ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması
Hakkında Kanun” hükümlerine göre aylık alan kişiler 
1130
11. Şiddet gören kadınların koruma kararı almaları halinde 
1131
D. Mütekabiliyet esasa nazara alınarak Türkiye’de oturma izni almış
yabancı üke vatandaşlarından yabancı ülke mevzuatında sigortalı
olmayan kişiler genel sağlık sigortalısıdır 
1131
E. 4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik ödeneği, esnaf ahilik sandığı ödeneği
genel sağlık sigortalısıdır 
1131
F. 5510 sayılı Kanun veya mülga sosyal güvenlik kanunlarına göre
gelir/aylık alan kişiler. 
1132
G. Yukarıda belirtilen bentler dışında kalan ve başka bir ülkenin sağlık
sigortasından yararlanmayan vatandaşlar 
1132
II. GENEL SAĞLIK SİGORTALISI SAYILMAYANLAR 
1135
MADDE 61– Genel sağlık sigortalılığının başlangıcı, bildirimi ve tescili 
1137
MADDE 62– Sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile bunlardan yararlanma 
1143
İKİNCİ BÖLÜM
Sağlanan Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklar
MADDE 63– Finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ve süresi 
1145
I. FİNANSMANI SAĞLANAN SAĞLIK HİZMETLERİ 
1148
A. KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ 
1149
B. HASTALIK HALİNDE TEDAVİ EDİCİ SAĞLIK YARDIMLARI 
1149
C. ANALIK HALİNDE SAĞLIK HİZMETLERİ 
1158
D. AĞIZ VE DİŞ TEDAVİSİ 
1159
E. YARDIMCI ÜREME YÖNTEMLERİNDEN YARARLANMA 
1162
F. İLAÇ, KAN, KAN ÜRÜNLERİ, KEMİK İLİĞİ, AŞI, ORTEZ, PROTEZ, TIBBİ
ARAÇ MALZEMELERİ 
1164
a. İlaç 
1164
b. Kan ve kan ürünleri 
1171
c. Aşı 
1171
d. Tıbbi Cihaz 
1172
aa. Fiziksel destek ürünleri (ortez, protez) 
1172
bb. Fiziksel iç destek ürünleri 
1174
cc. İyileştirme araç ve gereçleri 
1175
II. SAĞLIK HİZMETLERİNİN SÜRESİ 
1180
MADDE 64– Kurumca finansmanı sağlanmayacak sağlık hizmetleri 
1181
MADDE 65– Yol gideri, gündelik ve refakatçi giderleri 
1184
MADDE 66– Yurt dışında tedavi 
1188
I. YURTDIŞINDA TEDAVİ İMKÂNINDAN YARARLANABİLECEK KİŞİLER 
1190
II. FİNANSE EDİLECEK MİKTAR 
1191
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Şartları ve Katılım Payı
MADDE 67– Sağlık hizmetlerinden yararlanma şartları 
1193
MADDE 68– Katılım payı alınması 
1199
MADDE 69– Katılım payı alınmayacak haller, sağlık hizmetleri ve kişiler 
1203
MADDE 70– Hizmet basamakları ve sevk zinciri 
1206
MADDE 71– Kimlik tespiti ve acil haller 
1211
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MADDE 72– Sağlık hizmetlerinin ödenecek bedellerinin belirlenmesi 
1215
MADDE 73– Sağlık hizmetlerinin sağlanma yöntemi ve sağlık giderlerinin ödenmesi 
1219
I. SAĞLIK HİZMETİNİN SAĞLANMASI 
1223
II. İLAVE ÜCRET ALINMASI 
1226
III. ACİL HALLERDE 
1227
MADDE 74– Genel sağlık sigortası gelirlerinin kullanım amacı, kısa ve uzun vadeli sigorta
kolları için yapılan sağlık harcamaları 
1229
MADDE 75– Doğal afetler veya savaş hali 
1230
MADDE 76– İşverenin, genel sağlık sigortalısının ve üçüncü kişilerin sorumluluğu 
1231
I. İŞVERENİN İŞ KAZASI/MESLEK HASTALIĞI NEDENİYLE YAPTIĞI ACİL
SAĞLIK GİDERLERİNİ KURUMDAN TAHSİLİ 
1232
II. İŞVERENİN SORUMLULUĞU 
1236
III. SİGORTALININ SORUMLULUĞU 
1237
IV. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SORUMLUĞU 
1237
V. TRAFİK KAZALARI İÇİN ÖZEL SİGORTA ŞİRKETLERİNİN TEDAVİ
GİDERİNDEN SORUMLULUĞUNUN KALDIRILMASI 
1237
MADDE 77– Sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularının duyurulması ve sağlık hizmet
sunucusunu seçme serbestisi 
1239
MADDE 78– Sağlık hizmeti sunucularının kayıt ve bildirim zorunluluğu ve
kontrol yetkisi 
1241
DÖRDÜNCÜ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
Prim Alınması, Prime Esas Kazanç, Prim Oranları ve Asgarî İşçilik
MADDE 79– Prim alınması zorunluluğu 
1243
MADDE 80– Prime esas kazançlar 
1244
I. 4/a SİGORTALILARIN PRİME ESAS KAZANÇLARI 
1250
1. Hak edilen ücret 
1250
2. Prim/ikramiye/bu nitelikteki her türlü istihkaktan o ay içinde
yapılan ödemeler 
1254
3. İdare/yargı mercileri tarafından verilen kararlar gereği (1) ve (2)
numaralı bentler gereği yapılan ödemeler 
1255
4. Kısmen, prime esas kazanca dahil olan olan kazançlar 
1255
a. Yemek yardımı 
1255
b. Çocuk zammı 
1255
c. Aile yardımı 
1256
d. Özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik sigortası ödemesi 
1256
5. Prim matrahına dahil edilmeyen kazançlar 
1256
II. PRİME ESAS KAZANÇ TESPİTİ DAVASI 
1264
III. PRİME ESAS GÜNLÜK KAZANCIN BELİRLENMESİ ESASLARI 
1269
IV. KISMİ ÇALIŞMADA PRİM GÜN SAYISININ BELİRLENMESİ 
1270
IV. 4/b SİGORTALILARININ PRİME ESAS KAZANÇLARI 
1281
V. 4/c SİGORTALILARININ PRİME ESAS KAZANÇLARI 
1281
VI. SADECE GENEL SAĞLIK SİGORTASINA TÂBİ OLANLAR İÇİN ESAS
ALINACAK PRİME ESAS KAZANÇ 
1283
MADDE 81– Prim oranları ve Devlet katkısı 
1285
I. PRİM ORANLARI 
1291
1. Uzun vadeli (malullük, yaşlılık, ölüm) sigorta kolları prim oranları 
1291
2. Kısa vadeli sigorta kolları prim oranları 
1292
3. Genel sağlık sigortası prim oranları 
1292
4. 4/b sigortalıları için primler 
1293
5. 4/c sigortalıları için vazife malullüğü ve ölüm sigortası primi 
1293
II. DEVLET KATKISI (TEŞVİK) 
1294
A. 5510 SAYILI KANUNDA DÜZENLENEN TEŞVİK İNDİRİMLERİ 
1295
1. Uzun vadeli sigorta kolları prim oranından 5 puanın Hazine
tarafından karşılanması (m.81/1–ı) 
1295
2. Özel sektör işverenlerinin yurtdışına işçi
götürmeleri/göndermeleri halinde teşvik (m.81/1–i) 
1308
3. 4/b sigortalıları için teşvik (m.81/1–j) 
1309
4. Genç girişimci teşviki (m.81/1–k) 
1309
5. Gelişmekte olan bölgelerdeki işverenler için ilave (6) puanlık
prim teşviki (m.81/2) 
1311
6. Yatırımlarda devlet yardımları hakkında kararlar uyarınca teşvik
(Ek 2. md) 
1313
7. Asgari ücret desteği (Geçici 71, 78, 80, 85; 2020/10 sayılı
genelge) 
1313
B. 4447 SAYILI İŞSİZLİK KANUNUNDA TEŞVİK 
1314
1. İşsizlik ödeneği alanların istihdam edilmesi halinde teşvik
(4447/ m.50/5) 
1314
3. İşbaşı eğitim programını tamamlayanların istihdamına yönelik
teşvik (4447 sayılı Kanun geçici 15) 
1316
3. İşveren Desteği (4447 sayılı Kanun geçici 17) 
1316
4. İşveren Desteği (4447 sayılı Kanun geçici 17) 
1317
5. Genç kadın ve mesleki belge sahibi olanların istihdamına
yönelik teşvik (4447 sayılı Kanun geçici 10) 
1318
6. Çok tehlikeli işyerlerinde iş kazalarının önlenmesine yönelik
teşvik (4447/Ek 4/1) 
1321
7. İstihdama Dönüş Prim Desteği (4447/Geçici 27, 2020/50 sayılı
Genelge) 
1323
8. Artı istihdam prim teşviki (4447/geçici 28, 2020/49 sayılı
Genelge) 
1324
9. 2021/Mart ayında 49 veya altında sigortalı çalıştıran özel sektör
için en fazla 5 sigortalıya kadar nakdi teşvik (25.05.2021 tarih
7319 sayılı Kanunla ek 4447/geçici 31) 
1325
10. Yeme / içme sektörü için 4447 sayılı Kanun’un geçici 30 teşviki.
(2021/14 sayılı SGK genelgesi) 
1327
C. 4857 SAYILI KANUNDA (ENGELLİ İSTİHDAMI NEDENİYLE) TEŞVİK 
1329
D. 5746 SAYILI KANUNDA (ARAŞTIRMA/GELİŞTİRME TASARIM
FAALİYETLERİ NEDENİYLE) TEŞVİK (5746/3) 
1330
E. 5225 SAYILI KANUNDA (KÜLTÜR YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİ İÇİN)
TEŞVİK (5225/5) 
1331
F. SOSYAL YARDIMLAŞMA DAYANIŞMA VAKFINDAN YARDIM ALAN
KİŞİLERİN ÇALIŞTIRILMALARI NEDENİYLE TEŞVİK (3294/Ek 5) 
1332
a. Sosyal yardım alanların istihdamı 
1332
b. Sosyal yardım alanların istihdam desteğinden yararlanma
şartları 
1333
III. PRİM TEŞVİKLERİNDEN GEÇMİŞE DÖNÜK YARARLANMAK MÜMKÜN MÜ? 
1334
1. Maddenin yürürlüğünden (1.4.2018) sonra, geçmişe dönük olarak
teşvikten yararlanma 
1335
2. Maddenin yürürlüğünden önceki döneme ilişkin teşvikten
yararlanma 
1335
3. Geri ödeme yöntemi 
1335
4. Derdest davalar 
1336
IV. KAYIT DIŞI ÇALIŞMANIN TESPİTİ HALİNDE 1 YIL TEŞVİK YASAĞI 
1339
MADDE 82– Günlük kazanç sınırları 
1340
MADDE 83– Kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi ve işkollarının ve işlerin tehlike sınıf ve
derecelerinin belirlenmesi 
1344
MADDE 84– Tehlike sınıf ve derecelerini etkileyebilecek değişiklikler 
1344
MADDE 85– Asgari işçilik uygulaması ve uzlaşma 
1345
I. DEVAMLI NİTELİKTEKİ İŞYERLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK VE UZLAŞMA 
1349
1. Asgari işçilik tespiti 
1349
2. Uzlaşma 
1350
II. İHALE KONUSU İŞLER İLE ÖZEL BİNA İNŞAATLARINDA ASGARİ İŞÇİLİK 
1352
1. İhale konusu işlerde asgari işçilik ön değerlendirmesi 
1354
a. Ön değerlendirme 
1358
b. Kurum denetim memurlarının araştırması 
1362
3. Müteahhitten bağımsız bölüm satın alan kat maliklerinin
sorumluluğu ve ilişiksizlik belgesi 
1364
a. Müteahhidin sorumluluğu 
1364
b. Müteahhitten bağımsız bölüm olan kat malikinin sorumluluğu 
1364
4. MALİYET TESPİTİNDE ÖZEL DURUMLAR 
1365
a. Kot altında kalan inşaat kısmı için de asgari işçilik hesabı yapılır 
1365
b. Otel yıldızlarına göre asgari işçilik hesabı yapılır 
1367
c. İhale konusu işlerin veya özel bina inşaatı işinin devamlı
nitelikte işyeri sigortalıları tarafından yapıldığı haller 
1367
d. Asgari işçilik oranında uyuşmazlık 
1369
5. Müteahhitler tarafından, kurumdan “borcu yoktur” yazısı veya
“ilişiksizlik” yazısı talep edilmesi 
1378
a. Kamu İhale Genel Tebliğine göre “borcu yoktur” yazısı talebi 
1378
b. Hakedişlerin alınabilmesi için ilişiksizlik belgesi talebi 
1379
İKİNCİ BÖLÜM
Prim Belgeleri ve Primlerin Ödenmesi
MADDE 86– Prim belgeleri ve işyeri kayıtları 
1381
I. PRİM BİLDİRİMİ 
1384
1. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 
1385
2. Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermek zorunda olanlar 
1385
3. Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için mükellefiyet tesisi ve
vergi dairesi 
1386
4. Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilme zamanı 
1386
5. Sigortalının meslek kodu 
1387
6. Muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde vergilendirme dönemi
ve verginin ödeme kanalları 
1388
II. İŞVERENİN BELGE SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE EK PRİM TAHAKKUKU 
1389
a. Ücretsiz izin belgesi uygulaması 
1392
b. Devamsızlık tutanağı uygulaması 
1392
c. Kısmi zamanlı çalışmalarda eksik gün uygulaması 
1392
d. Puantaj usulü çalışmalarda eksik gün uygulaması 
1392
e. Hafta tatili ve resmi tatil günlerinin eksik gün olarak
gösterilememesi 
1393
III. SİGORTALILIĞIN KURUM TARAFINDAN TESPİTİ (RESEN PRİM
TAHAKKUKU) 
1393
IV. SİGORTALILIK SÜRESİNİN MAHKEME KARARIYLA TESPİTİ (HİZMET
TESPİTİ DAVALARI) 
1396
A. Davanın tarafları 
1397
1. Davacı 
1397
2. Davalı 
1397
3. Feri müdahil SGK 
1403
B. Mahkemenin tensip kararı 
1404
C. Hak düşürücü süre 
1405
a. Kesintisiz (blok) çalışmada 
1408
b. Kesintili çalışmada 
1410
c. Mevsimlik (sezonluk) çalışmada 
1410
d. Askerlik nedeniyle ara vermede 
1411
e. Resmi kurumlarda prim kesintisi yapılmış olması 
1411
f. Hak sahiplerinin açtığı davada 
1411
D. Davanın sınırlarını belirleme ve taraf işlemleri 
1412
E. İspat 
1414
V. KISMİ BİLDİRİM VEYA BİLDİRİLMEME HALİNDE HASTALIK/ANALIK
YARDIMI 
1419
MADDE 87– Prim ödeme yükümlüsü 
1425
MADDE 88– Primlerin ödenmesi 
1429
I. PRİMLERİN ÖDENMESİNE İLİŞKİN SÜRELER 
1435
1. 4/a SİGORTALILARI İÇİN PRİM ÖDEME SÜRELERİ 
1435
2. 4/b SİGORTALILARI İÇİN PRİM ÖDEME SÜRELERİ 
1437
3. 4/c SİGORTALILARI İÇİN PRİM ÖDEME SÜRELERİ 
1438
4. MAHSUP SURETİYLE PRİM ÖDEME HALİNDE SÜRE 
1438
a. Kurum borcundan mahsup 
1438
b. KDV alacağından mahsup 
1438
c. İl özel idareleri/belediyelerin genel bütçe gelirlerinden mahsup 
1439
5. Erken ödeme indirimi 
1439
6. Aylık bağlandıktan sonra prim ödeme gün sayısında eksiklik olduğu
tespit edilenler 
1441
7. Yapılandırma kanunlarına göre ödeme 
1441
II. PRİMLERİN 6183 SAYILI KANUNA GÖRE TAKİBİ 
1443
A. PRİM BORÇLULARI 
1445
1. İşveren/İşveren Vekili/Asıl İşveren/Devralan İşveren (Asıl
Borçlular) 
1445
a. Devir 
1446
b. İntikal 
1446
c. Birleşme 
1446
d. Katılma 
1446
2. Borçlunun Ölümü 
1448
a. Mirasın gerçek (hakiki) reddi 
1448
b. Mirasın hükmen reddi 
1449
3. Borçlu Tüzel Kişinin Tasfiye Hali (6183 sayılı Kanun m.32) 
1453
a. Borçlu şirketin iflası 
1453
b. Tasfiye memuru 
1454
c. Ek tasfiye (ihya) 
1455
d. Dernek tasfiyesi 
1456
e. Vakıf tasfiyesi 
1458
f. Esnaf odasının tasfiyesi 
1459
4. Tüzel kişiliği olmayan topluluklarda tasfiyeyi yürütenler 
1460
5. Haklı Sebep Olmadan Prim ve Ferilerine İlişkin Borcun
Ödenmemiş Olması Şartı 
1460
a. İflas erteleme kararı ile iflas halinin haklı sebep oluşturması
İİK m.193. 
1461
b. Konkordato teklifi, geçici mehil, kesin mehil hâlinin haklı
sebep olması 
1461
6. Limited şirket ortaklarının hisseleri oranında müteselsil
sorumluluğu (6183 sayılı Kanun m.35) 
1467
a. Tahsil imkansızlığı 
1467
b. Limited şirket ortaklarının sermaye hisselerine
göre sorumluluğu 
1468
c. Limited şirket ortağının payını devretmesi 
1468
7. Tüzel kişi yönetim kurulu, üst düzey yönetici/yetkili ve kanuni
temsilcilerin sorumluluğu 
1471
a. Yönetim kurulu üyeleri 
1471
b. Üst düzey yetkili 
1474
c. Tüzel kişi olan diğer işverenlerin yetkili/üst düzey yöneticileri1476
d. Tüzel kişiliği olmayan işverenler 
1478
e. Tasfiye memurunun sorumluluğu 
1478
f. Yönetim yetkisinin sona ermesi 
1478
aa. Şahıs Şirketlerinde 
1480
bb. Sermaye Şirketlerinde 
1481
g. Ticaret Siciline Güven İlkesi 
1483
h. Kanuni temsilci 
1485
8. Kamu kurumlarının tahakkuk ve tediye ile görevli kamu
görevlileri 
1485
9. Görevini ihmal eden Kurum yetkili personeline cezai yaptırım 
1486
B. KAMU ALACAKLARI TAHSİLİ USULÜNÜN UYGULANMASI 
1486
1. Teminat (6183 sayılı Kanun m.9–10) 
1488
2. Şahsi Kefalet (6183 sayılı Kanun m.11) 
1489
3. İhtiyati haciz (6183 sayılı Kanun m.13–16) 
1490
a. İhtiyati haciz sebepleri (m.13) 
1490
b. İhtiyati hacze itiraz (m.15) 
1490
4. Kurum alacaklarının rüçhan hakkı (6183 s.K m.21, 5510 s.K
m.88/18) 
1493
5. Tasarrufun iptali davası (6183/m.24–31) 
1494
6. Şahıs ortaklığının feshini isteme (6183/m.34) 
1495
7. İntifa hakkı veya taksim edilmemiş miras veya iştirak halinde
bulunan mal hissesi gibi malların paraya çevrilebilir hale
gelmesini sağlama (6183/m.63) 
1496
8. Ödemelerin mahsup edileceği alacaklar (6183/m.47) 
1496
a. Rızai ödemede mahsup (1.fıkra) 
1497
b. İcra dosyasına ödemede mahsup (2.fıkra) 
1497
9. Tecil ve taksitlendirme (6183/m.48, 48/A) 
1498
10. Gecikme cezası ve gecikme zammı (5510/m.89–2, 6183/m.51,
52) 
1498
11. Primlerin mahsubu (6183/m.47) 
1499
C. CEBRİ TAHSİL USULÜ 
1500
III. TEMİNATIN PARAYA ÇEVRİLMESİ VEYA KEFİLE KARŞI TAKİP YAPILMASI
(6183/m.56) 
1500
IV. HACİZ YOLU İLE TAKİP 
1501
A. ÖDEME EMRİ 
1501
B. MAL BEYANI 
1502
C. ÖDEME EMRİNİN İPTALİ DAVASI (6183/m.58) 
1503
D. HACİZ 
1506
E. HACZEDİLEMEYEN MALLAR (6183/m.70) 
1513
H. MAHCUZ MALLARIN YEDİEMİNE BIRAKILMASI (6183/m.82 ve 83) 
1522
G. KIYMET TAKDİRİ (6183/m.81, 91) 
1522
H. HACZE İTİRAZ 
1523
İ. İSTİHKAK TALEBİ (6183/m.66 ve 67) 
1524
j. SATIŞ İŞLEMLERİ (6183/m.77 ilâ 99) 
1525
K. MENFİ TESPİT VE İSTİRDAT DAVALARI 
1527
V. İFLAS YOLUYLA TAKİP (6183/m.100) 
1535
MADDE 89– Prim borçlarına halef olma, gecikme cezası ve gecikme zammı ile
iadesi gereken primler 
1537
I. İŞYERİNİ DEVRALANIN PRİM BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU 
1538
II. GECİKME CEZASI VE GECİKME ZAMMI 
1545
III. YERSİZ ALINAN PRİMLERİN İADESİ (İSTİRDAT) 
1547
IV. YERSİZ ALINAN PRİMLERİN İADESİNİN ETKİSİ 
1552
MADDE 90– Prim ve idari para cezası borçlarının hakedişlerden mahsubu,
ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması 
1555
MADDE 91– Afet ve diğer mücbir sebep hâllerinde belgelerin verilme süresi
ve primlerin ertelenmesi 
1560
BEŞİNCİ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 92– Sigortalılığın zorunlu oluşu, sona ermesi ve sosyal güvenlik sicil numarası 
1565
I. SİGORTALILIĞIN ZORUNLU OLMASI 
1566
II. KURUM TARAFINDAN DÜZENLENEN PRİM VE İDARİ PARA CEZALARININ
İSPAT GÜCÜ 
1566
III. SİGORTALILIĞIN SONA ERMESİ 
1567
IV. SOSYAL GÜVENLİK SİCİL NUMARASI 
1567
MADDE 93– Devir, temlik, haciz ve Kurum alacaklarında zamanaşımı 
1568
I. GELİR/AYLIK/ÖDENEKLERİN DEVRİ, TEMLİKİ, HACZİ 
1569
II. KURUMUN PRİM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI 
1570
1. Zamanaşımı kavramı 
1570
2. Zamanaşımı süresi ve başlangıcı 
1570
3. Tahsil zamanaşımının uygulanmayacağı 
1575
4. Zamanaşımı süresinin durması 
1575
5. Zamanaşımı süresinin kesilmesi 
1577
III. KURUM TARAFINDAN AÇILACAK TAZMİNAT VE RÜCU DAVALARINDA
ZAMANAŞIMI 
1581
1. Zamanaşımı defi ve ileri sürülmesi 
1582
2. Zamanaşımının başlangıcı 
1583
3. Zamanaşımı süresi 
1584
a. İşverenler yönünden 
1584
b. Üçüncü kişiler yönünden 
1584
aa. Mülga mevzuat dönemi 
1584
bb. 5510 sayılı Kanun döneminde 
1585
4. Zamanaşımının kesilmesi 
1590
IV. ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ BORCUN ÖDENMESİ 
1591
MADDE 94– Kontrol muayenesi 
1592
I. KONTROL MUAYENESİNE TÂBİ TUTMA 
1593
II. MALULLÜK / VAZİFE MALULLÜĞÜ / SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
DURUMLARINDA DEĞİŞME İDDİASI 
1593
III. MUAYENE SONUCU 
1594
IV. MALULLÜK KOŞULU ORTADAN KALKAN ÇOCUKLAR 
1594
V. MUAYENEDEN KAÇINMA 
1594
VI. MUAYENE SÜRESİNİN GEÇMESİNDEN İTİBAREN 3 AY İÇİNDE MUAYENE
YAPTIRMA 
1594
VII. MUAYENENİN 3 AY GEÇTİKTEN SONRA YAPILMASI 
1595
MADDE 95– Sağlık raporlarının usûl ve esaslarının belirlenmesi 
1598
MADDE 96– Yersiz ödemelerin geri alınması 
1600
I. 96’ıncı MADDENİN GEÇMİŞE ETKİLİ UYGULANMASI 
1603
II. MÜLGA SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATINDA YERSİZ ÖDEMELER 
1604
III. İADE YÜKÜMLÜSÜ 
1607
IV. İADE KONUSU ÖDEMELER VE HATALI İŞLEMİN TESPİT TARİHİ 
1608
V. ALACAK KAPSAMININ TESPİTİ (FAİZ) 
1609
VI. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİL USULÜ 
1616
VII. İYİ NİYETLİ TÜKETİM DEFİ 
1617
VIII. ZAMANAŞIMI SÜRESİ 
1618
IX. YAŞLILIK AYLIĞI ŞARTLARINA SAHİP OLUNMADIĞININ AYLIK
BAĞLANDIKTAN SONRA FARK EDİLMESİ HALİNDE YERSİZ AYLIK 
1620
1. Aylık koşulları oluşmadığından bağlanan aylığın iptali 
1620
a. Sigortalının kasıtlı / kusurlu davranışları ile hatalı aylık
bağlanması 
1620
b. Kurumdan kaynaklanan işlem hatası ile aylığın yanlış
bağlanması 
1621
aa. Borçlanılacak süresi olanlar 
1621
bb. Borçlanılacak süresi olmayanlar için tahsis talep tarihine kadar
hizmet süresi verilip pirim ödemeleri 
1622
cc. Borçlanılacak ve verilecek hizmet süresi olmayanlar için
durumlarına göre tahsis talep tarihine kadar isteğe bağlı
sigortalılık verilmesi 
1623
2. 4/b sigortalıları için prim veya prime ilişkin bir borcun aylık
bağlandıktan sonra tespit edilmesi (SSİY Ek 8, 9) 
1624
a. İkinci kez tahsis talep dilekçesine gerek olmaması 
1625
b. Aylık bağlama işlemi sırasında prim borcu olduğunun tespiti 
1625
c. Aylık bağlandıktan sonra prim borcu olduğunun tespit edilmesi 
1626
3. Sigortalının işten ayrılma koşulu gerçekleşmeden yaşlılık aylığı
bağlanması (SSİY m.10) 
1626
4. Aylık miktarının yanlış hesaplanması 
1626
5. Aylık başlangıcında yapılan hatalar 
1627
a. Tahsis Talep Tarihinin Değişmesi 
1627
b. Sadece Aylık Başlangıç Tarihinin Değişmesi 
1627
6. Aylığın yanlış statüde bağlanması 
1628
MADDE 97– Zamanaşımı, hakkın düşmesi ve avans 
1629
I. ZAMANAŞIMI 
1630
II. BAĞLANMIŞ BULUNAN AYLIKLARIN HESAPTAN ÇEKİLMEMESİ HÂLİ 
1631
III. HAKKIN DÜŞMESİ 
1635
IV. AVANS 
1636
MADDE 98– Ücretlerden kesinti yapılmaması, özel sigortalara ilişkin hükümler ve sosyal
güvenlik sözleşmelerinin yürütülmesi 
1638
İKİNCİ BÖLÜM
MADDE 99– Sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler ve bildirimler 
1639
I. SOSYAL GÜVENLİK KONUSUNDA YAPILACAK DÜZENLEMELER 
1639
II. TEBLİGAT 
1639
1. Tebligata konu işlemler (7251/m.1) 
1640
2. Tebligat usulleri (7251/m.2 ilâ 7) 
1640
a. Memur eliyle tebligat 
1640
b. PTT aracılığıyla tebligat 
1641
c. Elektronik tebligat 
1641
3. Tebligat davetiyesinde yer alması gereken hususlar (m.9) 
1641
4. Bilinen adreste tebliğ (m.10) 
1641
5. Vekile veya kanuni temsilciye tebliğ (m.11) 
1642
6. Tüzel kişi ve ticarethanelere tebliğ (m.12, 13) 
1643
7. Askeri kişilere tebliğ (m.14) 
1644
8. Belli bir yerde meslek ve sanat icrası halinde tebliğ (m.17) 
1644
9. Otel, hastane, fabrika, okul gibi herkesin kolayca giremediği
yerlerde tebliğ (m.18), tutuklu ve hükümlülere tebliğ (m.19) 
1645
10. İlgilinin geçici olarak başka yere gitmesi nedeniyle bizzat tebligat
yapılamaması (m.20) 
1645
11. Tebliğden kaçınma veya tebliğ imkânsızlığı (m.21) 
1646
a. Adreste bulunmama veya tebliğden imtina 
1646
b. Mernis adresinde bulunmama 
1647
12. Tebliğ mazbatası (m.23) 
1648
13. Yabancı ülkedeki kişilere tebligat (m.25) 
1648
a. Yabancı ülkedeki Türk vatandaşı olmayan kişilere tebligat
(m.25) 
1648
b. Yabancı ülkedeki Türk vatandaşına tebligat (m.25/a) 
1649
14. Türkiye’de bulunan yabancılara tebligat (Tebligat Tüzüğü m.45) 
1650
15. İlanen tebliğ (m.28) 
1651
16. Usulsüz tebligatın öğrenilmesi (m.32) 
1652
17. 35’e göre tebligat (adres değişikliğinin bildirilmesi) 
1652
18. E–Tebligat Zorunluluk hâlleri 
1653
19. Kamu kurumu vekillerine e–tebligat usulü 
1654
20. E–tebligatın hazırlanması 
1655
21. E–Tebligatta tebliğ tarihi 
1655
MADDE 100– Bilgi ve belge isteme hakkı, bilgi ve belgelerin Kuruma verilme usûlü 
1658
MADDE 101– Uyuşmazlıkların çözüm yeri 
1661
I. İŞ MAHKEMELERİNİN KURULUŞU (7036 sayılı Kanun m.2) 
1661
II. GÖREV 
1662
1. İdari para cezalarına ilişkin davalarda görev 
1663
a. Cezaların şahsiliği ilkesine aykırı idari para cezalarında iş
mahkemelerinin görevli olması 
1663
b. Kesinleşmiş idari para cezalarının tahsili davalarında iş
mahkemesinin görevli olması 
1663
2. 5434 sayılı Kanun kapsamında yetim aylığı alan kişinin boşandığı eşi
ile birlikte yaşaması nedeniyle aylığın kesilmesi davasında iş
mahkemesi görevli (5510/56–2) 
1666
3. 6183 sayılı Kanun uygulamasından doğan bazı davalar 
1667
III. İDARİ YARGININ GÖREVİNE GİREN DAVALAR 
1667
1. İdari para cezalarının iptali davaları 
1667
2. 5510 sayılı Kanun geçici 4 kapsamındaki davalar 
1668
IV. GENEL MAHKEMELERİN GÖREVİNE GİREN DAVALAR 
1671
V. YETKİ 
1674
A. KESİN YETKİ 
1674
B. SEÇİMLİK YETKİ (7036/m.6 ve HMK m.7, 8, 9, 13) 
1675
1. Davalı gerçek veya tüzel kişinin yerleşim yeri (7036/6–1, 2) 
1675
2. İşin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi 
1678
3. İş kazasından doğan davalarda yetkili mahkeme 
1678
4. Yetki sözleşmesi yasağı 
1678
C. YETKİ İTİRAZI 
1680
D. GÖREVSİZLİK/YETKİSİZLİK KARARI ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER 
1681
E. YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ (HMK m.21) 
1681
VI. ADLİ TATİL (7036/m.7/5; HMK m.103) 
1682
VII. DAVANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI, YENİLENMESİ 
1683
VIII. ESKİ HALE GETİRME (HMK m.95–101) 
1685
IX. YARGILAMA İLKELERİ 
1685
A. TASARRUF İLKESİ (HMK m.24) 
1687
B. TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ (HMK m.25) 
1690
C. TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m.26) 
1693
D. HUKUKİ DİNLENİLME İLKESİ (HMK m.27) 
1694
E. ALENİYET İLKESİ (HMK m.28) 
1694
F. DÜRÜSTLÜK İLKESİ (HMK m.29) 
1695
G. USUL EKONOMİSİ (HMK m.31) 
1698
H. HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA İLKESİ (HMK m.31) 
1698
İ. YARGILAMANIN SEVK VE İDARESİ (HMK m.32) 
1699
J. HUKUKUN UYGULANMASI (HMK m.33) 
1699
X. KURUMA BAŞVURU (7036 sayılı Kanun m.4/1) 
1699
XI. BASİT YARGILAMA USULÜ 
1701
A. DAVANIN AÇILMASI 
1701
B. CEVAP DİLEKÇESİ 
1710
C. ÖNİNCELEME VE TAHKİKAT 
1711
XII. ISLAH 
1713
A. ISLAH YAPILABİLECEK HALLER 
1713
1. Talep artırılması 
1714
2. Yeni talep eklenmesi 
1714
3. Bozmadan (veya istinafın kaldırma kararından) sonra dosya ilk
derece mahkemesine gönderildiğinde ıslah (22.7.2020 gün
7251 sayılı Kanunla değişik HMK m.177/2) 
1716
4. Taraf değişikliği 
1717
5. Davaya cevap vermeyen tarafın ıslahı 
1717
B. ISLAH YAPILAMAYACAK HALLER 
1717
1. Kazanılmış haklar ortadan kaldırılamaz 
1718
2. Hakkın kötüye kullanılması 
1718
C. ISLAHIN YAPILMASI 
1718
XIII. TARAFLAR (HMK m.50 v.d) 
1719
A. TARAF EHLİYETİ 
1719
1. Gerçek kişi 
1719
2. Tüzel kişiler 
1721
a. Özel hukuk tüzel kişileri 
1721
b. Kamu tüzel kişileri 
1727
c. Tüzel kişiliği olmayan topluluklar 
1728
3. Mecburi dava arkadaşlığı 
1728
4. Dâhili davalı 
1733
B. DAVA EHLİYETİ 
1733
1. Gerçek kişiler 
1733
2. Tüzel kişiler 
1737
C. DAVAYI TAKİP YETKİSİ 
1737
D. DAVAYA VEKÂLET 
1738
XIV. TARAF DEĞİŞİKLİĞİ 
1739
1. Kanundan doğan taraf değişikliği sebepleri 
1741
a. Taraflardan birinin ölümü ile taraf değişikliği 
1741
b. Dava sırasında tüzel kişiliğin sona ermesi nedeniyle
taraf değişikliği 
1742
c. İflas nedeniyle tarafta değişiklik 
1742
d. Dava konusunun devri 
1745
e. Mecburi dava arkadaşlığı bulunan tarafta eksiklik bulunması 
1746
2. Maddi hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan
taraf değişikliği 
1747
3. Kuralın zaman bakımından uygulanması 
1748
XV. DAVA ÇEŞİTLERİ 
1748
A. EDA DAVASI (HMK m.105) 
1749
B. TESPİT DAVASI (HMK m.106) 
1749
C. BELİRSİZ ALACAK DAVASI (HMK m.107) 
1751
D. İNŞAİ DAVA (HMK m.108) 
1761
E. KISMÎ DAVA (HMK m.109) 
1762
F. DAVA YIĞILMASI 
1765
G. TERDİTLİ DAVA (HMK m.111) 
1767
H. SEÇİMLİK DAVA (HMK m.112) 
1768
XVI. DAVA ŞARTLARI (HMK m.114, 115) 
1768
XVII. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ 
1771
1. DAVADAN FERAGAT 
1771
2. SULH (HMK m.313, 314, 315) 
1775
XVIII.İSPAT VE DELİLLER 
1776
A. İSPATIN KONUSU 
1776
B. İSPAT HAKKI (HMK m.189) 
1777
C. İSPAT YÜKÜ 
1779
D. DELİLLER 
1781
1. Kesin Hüküm 
1782
2. İkrar (HMK m.188) 
1784
3. Belge (HMK m.199) 
1784
a. Ücret bordroları ve hesap pusulaları 
1785
b. İşçi özlük dosyası 
1785
c. Banka dekontları 
1786
c. SGK kayıtları 
1786
d. Memur tutanak ve raporları 
1786
4. Senetle ispat zorunluluğu (HMK m.200) 
1787
5. Yemin (m.226) 
1790
6. Tanık 
1791
7. Bilirkişi 
1795
8. Uzman görüşü (m.293) 
1798
9. Keşif 
1799
10. İsticvap 
1799
11. Delillerin değerlendirilmesi (HMK m.198) 
1801
XIX. HÜKÜM 
1802
1. Hüküm fıkrası 
1802
2. Davanın açılmamış sayılmasına karar verilecek hâller 
1803
a. Görevsizlik/yetkisizlik kararı üzerine davanın açılmamış sayılması. 1803
b. Temsil veya izin belgelerinin sunulmaması nedeniyle davanın
açılmamış sayılması 
1804
c. Avukatın Vekalet Sunmaması Halinde Davanın
Açılmamış Sayılması 
1804
d. Dava dilekçesinde eksiklik bulunması halinde davanın açılmamış
sayılması 
1805
e. Duruşmaya gelinmemesi halinde davanın açılmamış sayılması 
1805
f. Davanın geri alınması nedeniyle davanın açılmamış sayılması 
1806
g. Harç eksikliğinin tamamlanmaması nedeniyle davanın açılmamış
sayılması 
1806
3. Yargılama Harç ve giderleri 
1807
4. Davanın konusuz kalması 
1810
5. Gerekçeli karar 
1811
6. Hükmün tashihi (m.304) 
1813
7. Hükmün tavzihi 
1814
8. Taleplerden biri hakkında karar verilmesinin unutulması (HMK
m.305/A) 
1816
XX. KANUN YOLLARI 
1817
A. İSTİNAF 
1817
1. İstinaf edilebilen kararlar (m.341) 
1817
2. İstinaf süresi 
1819
3. İstinaf dilekçesi (m.342) 
1820
4. İstinaf dilekçesinin verilmesi (m.343) 
1820
5. Harç ve giderlerin yatırılması (m.344) 
1821
8. Katılma yoluyla istinaf (m.348) 
1824
9. İstinaf talebinden feragat (m.349) 
1824
10. Ön inceleme (m.352) 
1824
11. Asıl inceleme (tahkikat) sonucunda karar verilmesi (m.353 ve
356) 
1825
a. İlk derece mahkemesi kararının kaldırılıp dosyanın yeniden karar
verilmek üzere mahkemesine gönderilmesi halleri 
1825
b. Duruşma yapmadan davanın esası hakkında karar verilmesi
halleri 
1827
c. İstinafın duruşmalı incelenmesi üzerine
verilecek karar (m.356) 
1829
12. İstinaf incelemesinin kapsamı (m.355) 
1830
13. İstinaf yargılamasında yapılamayacak işlemler (m.357) 
1831
a. İstinafta Karşı Dava Açılamaz 
1832
b. İstinafta Davaya Müdahale Talebinde Bulunulamaz 
1832
c. İstinafta Dava Islah Edilemez 
1832
d. İstinafta Birleştirme Talebinde Bulunulamaz 
1834
e. İstinafta Yeni Vakıa İleri Sürülemez 
1834
f. İstinafta Yeni Delil Gösterilemez 
1835
g. Yetki Sözleşmesi Yapma Yasağı 
1835
14. Duruşma ve Karar 
1835
B. TEMYİZ 
1837
1. Temyiz edilebilen kararlar (m.361) 
1837
2. Temyiz edilemeyen kararlar (m.362) 
1840
3. Temyiz dilekçesinin içeriği ve unsurları (m.364) 
1843
4. Temyiz dilekçesinin verilmesi (m.365) 
1844
5. Kanun yararına temyiz (m.363) 
1844
6. Harç/giderler, temyizden feragat, ön inceleme (m.366
delaletiyle m.344, 346, 347, 348, 349, 352) 
1844
a. Harç ve giderler 
1844
b. Temyiz dilekçesinin reddi (m.366, 346) 
1846
c. Temyizden feragat (m.366, 349) 
1846
d. Temyize cevap (m.366, 347) 
1846
e. Katılma yoluyla temyiz (m.366, 348) 
1846
7. Temyizin icraya etkisi (m.367) 
1847
8. Kötü niyetli temyiz (m.368, 329) 
1848
9. Temyizde ön inceleme (m.366, 352) 
1850
10. Temyiz incelemesi (m.369) 
1851
11. Yargıtay kararı (m.370, 371) 
1854
12. Usuli kazanılmış hak 
1856
13. Bozmaya uyma ve direnme (m.373) 
1861
14. Karar düzeltme/Maddi hata 
1864
C. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
1870
a. Yargılamanın yenilenmesi sebepleri (m.375) 
1870
b. Yargılamanın iadesini isteyebilecek kişiler (m.376) 
1875
d. İnceleyecek mahkeme 
1877
e. Yeniden yargılama ve hüküm (m.380) 
1877
D. ADLİ YARDIM 
1879
ALTINCI KISIM
İdarî Para Cezaları ve Fesih Hükümleri
MADDE 102– Kurumca verilecek idarî para cezaları 
1883
I. İDARİ PARA CEZALARI 
1892
II. İNDİRİM 
1902
III. İDARİ PARA CEZASININ KESİNLEŞMESİ İTİRAZ, DAVA YOLU 
1902
MADDE 103– İdarî yaptırımlar ve fesih 
1904
I. SAĞLIK HİZMET SUNUCULARININ USULSÜZLÜKLERİ/GERİ ALMA/FESİH 
1906
II. SAĞLIK HİZMET SUNUCUSUNDA KİMLİK TESPİTİ YAPILMAMASI 
1906
III. KURUM ALACAKLARININ GARANTİYE ALINMASI 
1906
IV. SÖZLEŞMESİ FESHEDİLEN SAĞLIK HİZMET SUNUCUSU İLE YENİDEN
SÖZLEŞME 
1909
V. NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK CEZASI ALANLAR 
1910
VI. RUHSAT İPTALİ 
1911
YEDİNCİ KISIM
Yürürlükten Kaldırılan, Değiştirilen,
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 104– Diğer kanunlardaki atıflar 
1913
I. SOSYAL GÜVENLİK KANUNLARINA ATIFLAR 
1913
II. SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA ATIFLAR 
1914
MADDE 105– Uygulanmayacak hükümler 
1915
MADDE 106 – Yürürlükten kaldırılan hükümler 
1916
MADDE 107– Yönetmelikler 
1919
EK MADDELER
EK MADDE 1– Kuruma yapılan bazı bildirimlerin yeterli sayılması 
1922
EK MADDE 2– Bazı bölgelere yapılan yatırımlar için teşvik 
1923
EK MADDE 3 – Mülga 
1925
EK MADDE 4– Kamu çalışanlarının yurtdışından sağlık hizmeti alması 
1926
EK MADDE 5– Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların
sigortalılığı 
1930
I. EK 5 SİGORTALILIĞI ŞARTLARI 
1932
II. Ek 5 SİGORTALILIĞININ SONA ERMESİ 
1939
III. SİGORTALILIĞIN KESİLMESİ VE SONRASINDA EK 5 KAPSAMINDA
ÇALIŞMA VARSA KENDİLİĞİNDEN DEVAM ETMESİ 
1940
IV. Ek 5 SİGORTALILARININ YARARLANACAĞI SİGORTA KOLLARI VE
KOŞULLARI 
1940
V. PRİMLER 
1942
EK MADDE 6– Bazı kısmi süreli çalışanların sigortalılıkları 
1951
I– KAPSAM 
1953
II. KOŞULLAR 
1954
III. PRİMLERİN ÖDENMESİ 
1955
IV. YARARLANACAKLARI SİGORTA KOLLARI 
1955
EK MADDE 7– Milletvekili, bakan, c.başkanı danışmanlarının görevlerinin sonu 
1956
EK MADDE 8 – Bağ–Kur sigortalılakının basamak tespiti 
1960
EK MADDE 9 – Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı ve konut kapıcılığı 
1971
I. EV HİZMETİ KAVRAMI 
1972
II. EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLAR 
1973
1. Ev hizmetinde veya konut kapıcılığı işinde on günden fazla çalışanlar 
1974
2. On günden az çalışanlar 
1974
EK MADDE 10 – Kurumla sözleşmeli özel SHS'larında çalışan doktorların sigort 
1979
I. GENEL KURAL 
1979
II. EK 10 İLE KURUMLA SÖZLEŞMELİ ÖZEL SAĞLIK KURUMLARINDA ÇALIŞAN
DOKTORLAR İÇİN GETİRİLEN SİSTEM (Son fıkra) 
1981
III. SAĞLIK HİZMETİNİN SATIN ALINMASINDA FATURANIN KURUMDAN
TAHSİLİ (1.fıkra) 
1982
EK MADDE 11– Yarızamanlı çalışan 4/c'lilerin borçlanma hakkı 
1983
EK MADDE 12– Muhtasar prim hizmet belgesi verilmesi 
1985
EK MADDE 13– Türkiye'de ikamet etmeyen bakmakla yükümlü olunanlar 
1986
EK MADDE 14– Kayıt dışı çalışma/sahte bildirim hâlinde teşvik yasağı 
1988
EK MADDE 15– Güvenlik korucularının sigortalılığı 
1992
I. GÜVENLİK KORUCUSU KAVRAMI 
1993
II. GÜVENLİK KORUCULARININ SİGORTALILIĞI 
1996
EK MADDE 16– Vakıf Ün. ve okul aile birliğinin yararlanacağı teşvikler 
2003
EK MADDE 17– Prim teşvikinden geçmişe dönük yararlanma 
2005
EK MADDE 18– Bayram ikramiyesi 
2011
EK MADDE 19– Aylıklarda alt sınır 
2015
EK MADDE 20– Kızılay, Yeşilay, Maarif vakfı, Yunus Emre Vakfının teşvikten yararlanması ve
çalışanların aylıklarının kesilmemesi 
2017
EK MADDE 21– Belediye başkanlarına makam tazminatı 
2019
EK MADDE 22– Bakan yardımcılarının makam tazminatı 
2023
EK MADDE 23– Kömür ve linyit maden kazalarında ölüm ve malullük aylığı 
2024
GEÇİŞ HÜKÜMLERİ
İKİNCİ BÖLÜM
GEÇİCİ MADDE 1– Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortasına ilişkin bazı geçiş hükümleri 
2029
GEÇİCİ MADDE 2 – Bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik
unlarına tâbi geçen çalışmalar için bağlanacak aylıkların hesabı 
2031
I. KARMA SİSTEM UYGULANMASINA GÖRE AYLIK HESABI 
2033
II. AYLIĞIN KESİLMESİ YENİDEN AYLIK TALEBİ 
2039
GEÇİCİ MADDE 3– Önceki mevzuat hükümlerinin uygulanması 
2048
GEÇİCİ MADDE 4– Eski memurlar için 5434 sayılı Kanuna geçiş 
2048
I. 1.10.2008’den Önce 5434 s.K Kapsamında Aylık, Tazminat, Harp
Malullüğü Zammı, Diğer Ödeme Ve Yardımlar, Dul/Yetim Aylığı Alanlar 
2054
II. EMEKLİLİK 
2054
III. VAZİFE MALULLÜĞÜ TETKİK MUAYENESİ 
2055
IV. 5434 SAYILI KANUN DÖNEMİNDE İŞE BAŞLAMIŞ OLUP HALEN DE 4/C
KAPSAMINDA ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLER 
2055
V. 5434 SAYILI KANUNA TÂBİ AYLIKLARDA KESİLME, BAĞLANMA, TOPTAN
ÖDEME, İHYA, BORÇLANMA VE İKRAMİYE 
2055
VI. 1.10.2008’den ÖNCE GÖREVE BAŞLAYAN ENGELLİ MEMURLARIN
EMEKLİLİK KOŞULLARI 
2056
VII. KAMUDA HİZMET AKDİYLE VEYA SÖZLEŞMELİ ÇALIŞIP 4/C İLE
İLİŞKİLENDİRİLENLER 
2057
VIII. KESENEK, FİİLİ HİZMET ZAMMI, İTİBARİ HİZMET SÜRESİ ARTIŞLARI 
2057
IX. MAAŞ ARTIŞLARININ YANSITILMASI 
2057
X. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADINA OKUYANLAR İLE ASTSUBAY
NASBEDİLEN OKUL DÖNEMLERİNİN BORÇLANILMASI 
2057
XI. BELEDİYE BAŞKANLIĞI YAPANLARIN MAKAM VE GÖREV TAZMİNATI 
2058
XII. 5434 s.K’dan DOĞAN KURUM ALACAKLARI 
2063
XIII. BORÇLANMA, İHYA SÜRELERİ İLE AYLIK 
2063
XIV. ÖLÜM AYLIĞI 
2063
XV. BORÇLANMA, İHYA 
2064
XVI. ZAMANAŞIMINA UĞRAYAN HİZMETLER 
2064
XVII. DİSİPLİN CEZALARININ ORTADAN KALDIRILMASI 
2064
XVIII.UÇUŞ/DALIŞ HİZMETİ GÖRENLERİN MALULİYETİ VEYA ÖLÜM HALİ 
2065
GEÇİCİ MADDE 5– Toptan ödeme ve ihya geçiş hükümleri 
2072
GEÇİCİ MADDE 6– 506 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri 
2073
GEÇİCİ MADDE 7– Sigorta süresi, FHZS, itibari hizmet, borçlanma, ihya konularında
mülga mevzuata geçiş 
2077
GEÇİCİ MADDE 8– 1479 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri 
2081
GEÇİCİ MADDE 9– Emeklilik yaşına ilişkin bazı geçiş hükümleri 
2084
I. 4/a SİGORTALILARI İÇİN 
2086
II. 4/b SİGORTALILARI İÇİN 
2089
III. 4/c SİGORTALILARI İÇİN YAŞLILIK AYLIĞI 
2091
IV. 2925 SİGORTALILARI İÇİN YAŞLILIK AYLIĞI 
2091
V. MADEN İŞYERLERİNDE YER ALTINDA ÇALIŞANLAR 
2092
VI. MADEN İŞYERLERİNDE GEÇEN ÇALIŞMALAR 
2093
VII. ERKEN YAŞLANAN SİGORTALILAR İÇİN KOLAYLAŞTIRILMIŞ YAŞLILIK
AYLIĞI 
2095
GEÇİCİ MADDE 10– 506 sayılı Kanunun malullük ve engellilik hükümlerine ilişkin geçiş
hükümleri ,
 
2096
GEÇİCİ MADDE 11– Sigortalı tesciline, sigorta sicil numarasına ve dış temsilciliklerdeki
görevlilere ilişkin geçiş hükümleri 
2104
GEÇİCİ MADDE 12– Genel sağlık sigortası geçiş hükümleri 
2106
GEÇİCİ MADDE 13– 4046 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin geçiş esasları 
2111
GEÇİCİ MADDE 14 – Sosyal güvenlik destek primine ilişkin geçiş hükümleri 
2112
GEÇİCİ MADDE 15 – Prime esas kazancın beyanına ilişkin geçiş hükmü 
2129
GEÇİCİ MADDE 16– Kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyette bulunan sigortalılar ( 
) ile
esnaf muaflığından yararlanan kadın sigortalılara ilişkin geçiş hükümleri ,
 
2130
GEÇİCİ MADDE 17– Kendi adına ve hesabına çalışanların sigortalılıklarının
durdurulmasına ilişkin hükümler 
2132
GEÇİCİ MADDE l8 – Bazı aylık tazminat ve yardımlara ilişkin geçiş hükümleri 
2137
GEÇİCİ MADDE 19 – Aylık alanlardan kesilecek sağlık sigortası primi 
2140
GEÇİCİ MADDE 20 – 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki
sandıklar ve ilgili hükümler 
2141
A. BAZI ŞİRKET SANDIKLARININ SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞU HALİNE
GELMELERİ 
2144
B. YAPILACAK YARDIMLARIN 506 SAYILI KANUNDAN AZ OLAMAYACAĞI 
2147
C. GEÇİCİ 20 SANDIKLARININ KAPANMA GÜNDEMİ 
2156
D. MADDE AÇIKLAMASI 
2159
GEÇİCİ MADDE 21 – 2108 sayılı Yasaya ilişkin geçiş hükümleri 
2162
GEÇİCİ MADDE 22 – Anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılıklarına ilişkin geçiş
hükümleri 
2162
GEÇİCİ MADDE 23 – Sosyal güvenlik prim yapılandırılması bozulanlara
ilişkin hükümler 
2164
GEÇİCİ MADDE 24 – Sosyal güvenlik alacakları 
2168
GEÇİCİ MADDE 25 – Borç yapılandırması bozulanlara ihya 
2174
GEÇİCİ MADDE 26 – Gelir ve aylıkların güncellenmesi 
2176
GEÇİCİ MADDE 27 – Bağ–kur primlerinin artırılması 
2178
GEÇİCİ MADDE 28 – 4/c bildirimlerinin yapılmaması durumunda İPC 
2179
GEÇİCİ MADDE 29 – Ek 5 ve Ek 6 sigortalılarının prim borçlarının hesabı 
2180
GEÇİCİ MADDE 30 – 31.12.2011'e kadar sağlık sigortası prim borçlarının silin 
2181
GEÇİCİ MADDE 31 – MEB'de uzman/usta öğreticilerin eksik süreyi borçlanması 
2182
GEÇİCİ MADDE 32 – Yabancı öğrenci/stajyer avukat sağlık sigortası bildirimi 
2186
GEÇİCİ MADDE 33 – Çakışan sigortalılık hükümlerinin zaman bakımından uygu 
2187
GEÇİCİ MADDE 34 – Gelir ve aylıklarda artış (2011) 
2188
GEÇİCİ MADDE 35 – SGK bildirimlerinin yapılması için ek süre verilmesi 
2190
GEÇİCİ MADDE 36 – 1402 sayılı Kanuna göre tutuklu/gözaltı sürelerinin borç 
2191
GEÇİCİ MADDE 37 – Simav ve Van depremzedeleri için ölüm/malullük aylığı 
2194
GEÇİCİ MADDE 38 – TBMM üyelerinin 43'üncü maddeden yararlanması 
2195
GEÇİCİ MADDE 39 – Aylık intibak hesabı 
2198
GEÇİCİ MADDE 40 – Mülga 1479/geçici 17'ye göre basamak sistemine göre aylık 
2203
GEÇİCİ MADDE 41 – SGK alacaklarının ayni olarak tahsili 
2204
GEÇİCİ MADDE 42 – TBMM üyesi, dışarıdan bakan atananların görevlerinin sonu 
2209
GEÇİCİ MADDE 43 – Yurtdışı eğitim sürelerini borçlanma 
2210
GEÇİCİ MADDE 44 – Disiplin cezası kaldırılan 4/c'lilerin borçlanması 
2212
GEÇİCİ MADDE 45– Yersiz yapılan sağlık giderlerinin terkini 
2215
GEÇİCİ MADDE 46 –– Sosyal güvenlik destek prim borçlarının yapılandırılması 
2216
GEÇİCİ MADDE 47 – 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi kapsamında çalışmaya
başlayanlara yapılan yersiz ödemelerin yapılandırılması 
2217
GEÇİCİ MADDE 48 – Fiili hizmet süresi zammı uygulanması sonucu verilmesi gereken ek
aylık prim ve hizmet belgesi ile yatırılacak primler 
2218
GEÇİCİ MADDE 49 – SHS'larına ilişkin faturaların incelenmesi 
2219
GEÇİCİ MADDE 50 – Yabancı öğrencilerin genel sağlık sigortası 
2220
GEÇİCİ MADDE 51 – Yurtdışı eğitim ve disiplin sürelerinin borçlanılması için ek süre 
2221
GEÇİCİ MADDE 52– 2330 ve 3713 malullerinin yeniden çalışması 
2222
GEÇİCİ MADDE 53– 31.3.2015'e kadar GSS testi yapılması ve prim borcu 
2223
GEÇİCİ MADDE 54 – Usulsüz oda/sicil kaydı nedeniyle iptal edilen sigortalılık 
2225
GEÇİCİ MADDE 55 – 100 TL altındaki kurum borçlarının silinmesi 
2232
GEÇİCİ MADDE 56 – Yurtdışı eğitim ve disiplin sürelerinin borçlanılması için ek süre 
2233
GEÇİCİ MADDE 57 – Bazı İPC'larının affı 
2235
GEÇİCİ MADDE 58 – Geçici kamu personelinin (657/4–C) prime esas kazanç 
2237
GEÇİCİ MADDE 59– Mülga 
2238
GEÇİCİ MADDE 60– Yapılandırma 2014 
2239
GEÇİCİ MADDE 61– Müflis şirketlerin ortak ve yetkilisi olmayan üst düzey 
2251
GEÇİCİ MADDE 62– Eczanelerde katılım payı alınması 
2254
GEÇİCİ MADDE 63– 4/b'lilerin sigorta sürelerinin durdurulması ve ihya (2015) 
2255
GEÇİCİ MADDE 64– Yapılandırma 2015 
2260
GEÇİCİ MADDE 65– Gelir ve aylıklarda artış 2015 
2263
GEÇİCİ MADDE 66– Mülga 
2265
GEÇİCİ MADDE 67– Gelir ve aylıklarda artış 2016 
2267
GEÇİCİ MADDE 68– Asgari ücret teşviki 2016 
2270
GEÇİCİ MADDE 69– 25 yaş altındakilerin GSS prim borçlarının silinmesi 
2275
GEÇİCİ MADDE 70– Vakıf Ün. ve okul aile birl. teşviklerinin geçerli olması 
2276
GEÇİCİ MADDE 71– Asgari ücret teşviki 2017 
2277
GEÇİCİ MADDE 72– Asgari ücret teşvikinden yararlananlar için prim
borçlarının ödenmesi 
2282
GEÇİCİ MADDE 73– GSS gelir testi yapılması ve prim borcu 
2284
GEÇİCİ MADDE 74– 18/20/25 yaş altında olanların çalışmaları halinde ölüm ayl 
2286
GEÇİCİ MADDE 75– Asgari ücret teşviki 2018 
2287
GEÇİCİ MADDE 76– 4/b sigortalılık süresinin durdurulması ve ihya 2018 
2292
GEÇİCİ MADDE 77– Mülga Ek 3 hükmüne geçiş 
2294
GEÇİCİ MADDE 78– Asgari ücret teşviki 2019 
2295
GEÇİCİ MADDE 79– Vazife malulü ve devlet sporcularının 96/B kapsamındaki brç 
2300
GEÇİCİ MADDE 79– (Mükerrer) Güvenlik korucularının prim borcu 
2303
GEÇİCİ MADDE 80– Asgari ücret teşviki 2020 
2304
GEÇİCİ MADDE 81– Vazife malullerinin yeniden çalışması ve ikinci aylık 
2309
GEÇİCİ MADDE 82– Götürü bedelden hizmet alımı yapılan SHS 2020 
2312
GEÇİCİ MADDE 83 – 4/b sigortalılık süresinin durdurulması ve ihya 2020 
2313
GEÇİCİ MADDE 84 – 4/b sigortalılık süresinin durdurulması ve ihya 2021 
2318
GEÇİCİ MADDE 85 – Asgari ücret teşviki 2021 
2322
GEÇİCİ MADDE 86– Götürü bedelden hizmet alımı yapılan SHS 2021 
2327
GEÇİCİ MADDE 87– Ek göstergenin değişmesinin uygulanması 
2328
GEÇİCİ MADDE 88– Asgari ücret teşviki 2022 
2329
GEÇİCİ MADDE 89– Götürü bedelden hizmet alımı yapılan SHS 2022 
2334
GEÇİCİ MADDE 90– SHS belgelerinin incelenmesi 
2335
GEÇİCİ MADDE 91– 1.1.2013 öncesi GSS prim borçlarının tahsil edilmemesi 
2336
GEÇİCİ MADDE 92– Gelir ve aylıklarda artış 2023 
2337
GEÇİCİ MADDE 93– Asgari ücret teşviki 2023 
2338
GEÇİCİ MADDE 94– Eksik bildirimi olanlar için ek süre verilmesi (teşvik engeli) 
2341
GEÇİCİ MADDE 95– EYT'lilerden yaş koşulu aranmaması ve teşvik 
2342
MADDE 108– Yürürlük 
2345
MADDE 109– Yürütme 
2345
5510 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA
MAHKEMESİ KARARLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR TABLO 
2347
KAYNAKÇA 
2355
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil