İdarî Yargılama Hukuku (Temel Bilgiler) Prof. Dr. Ramazan Çağlayan  - Kitap

İdarî Yargılama Hukuku (Temel Bilgiler)

10. Baskı, 
Eylül 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
376
Barkod:
9789750287039
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
190,00
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
5. baskı
Eylül 2017
170,00
15,00 (%91)
Kitabın Açıklaması
İdarî yargılama hukuku dersleri; hukuk fakülteleri dışında, adalet meslek yüksekokulları, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinin kamu yönetimi bölümleri başta olmak üzere, birçok bölümde zorunlu ya da seçmeli ders olarak okutulmaktadır.
Bu derslerin, hukuk fakültelerindeki kapsamda anlatılması düşünülemeyeceğinden, kitap bu bölümlere hitap edecek, idarî yargıya ilişkin temel bilgileri içermektedir.
Hâkimlik-savcılık, müfettişlik, kaymakamlık gibi meslek sınavlarında, idare hukuku ve idarî yargılama hukukuna ilişkin sorular çıktığından, kitap bu sınavlara çalışırken özet bilgi sunması bakımından da faydalı olmayı hedeflemektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İdarî Yargının Gelişimi ve Türk Yargı Teşkilatının Genel Görünümü
.
İdari Yargının Görev Alanı ve Uyuşmazlık Mahkemesi
.
Yargılamanın Aşamaları
.
İdarî Yargılama Usulünde Dava Çeşitleri
.
İdarî Yargılama Usulünde Kanun Yolları
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
19
Giriş 
21
Birinci Bölüm
İDÂRÎ YARGININ GELİŞİMİ VE
TÜRK YARGI TEŞKİLATININ GENEL GÖRÜNÜMÜ
I. YARGISAL DENETİMİNDE SİSTEMLER VE İDARİ YARGININ GELİŞİMİ 
23
A. İdârenin Yargısal Denetiminde Sistemler 
23
1. Yargı Birliği Sistemi 
23
2. Yargı Ayrılığı Sistemi 
24
B. İdârî Yargı Sisteminde Farklı Uygulamalar 
25
1. Kuruluş Yönünden Farklı Uygulamalar 
25
2. Görev Yönünden Farklı Uygulamalar 
26
3. Dâvâ Konuları Bakımından Farklı Uygulamalar 
27
C. İdârî Yargının Doğuşu ve Gelişimi 
27
1. Fransa’da İdârî Yargının Doğuşu 
27
2. Hukûkumuzda İdârî Yargının Gelişimi 
29
II. TÜRK YARGI TEŞKİLATININ GENEL GÖRÜNÜMÜ 
32
A. Genel Olarak Yargı Teşkîlâtı 
32
1. Yargı Düzenleri ve Kuruluşları 
32
2. Yargı Düzenleri ve Kuruluşlarının Oluşumu 
33
a. Anayasa Yargısı: Anayasa Mahkemesi 
33
b. Adlî Yargı: Yargıtay ve Adlî Mahkemeler 
34
c. İdârî Yargı: Danıştay ve İdârî Mahkemeler 
35
d. Görev Uyuşmazlıkları: Uyuşmazlık Mahkemesi 
35
e. Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
36
f. Sayıştay 
38
g. Yüksek Seçim Kurulu 
39
B. Türk İdârî Yargı Teşkîlâtı 
39
1. Danıştay 
40
a. Danıştay’da Görev Yapan Kişiler 
40
b. Danıştay’ın Karar Organları 
43
c. Danıştay’ın Görevleri 
52
2. Bölge İdâre Mahkemeleri 
56
a. Oluşumu 
56
b. İşleyişi 
57
c. Görevleri 
57
3. İlk Derece Mahkemeleri 
58
a. Kuruluş 
58
b. İşleyişi 
59
c. Görevleri 
59
İkinci Bölüm
İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANI VE
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
I. İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANI 
61
A. Görev Yetki ve İdârî Dâvâ Kavramları 
61
1. Görev ve Yetki Kavramları 
61
2. İdârî Dâvâ Kavramı 
62
B. İdârî Yargının Görev Alanının Tespitinde Kıstaslar 
62
1. Kamu Gücü Kıstası 
63
2. Kamu Hizmeti Kıstası 
64
3. İdârî İşlev Kıstası 
64
C. İdârî Yargının Görevine Giren ve Girmeyen Konular 
65
1. İdârî Yargının Görevine Giren Konular 
65
2. İdârî Yargının Görevine Girmeyen Konular 
67
II. YARGILAMA YETKİSİNİN KAPSAMI VE SINIRI 
72
A. Yargılama Yetkisinin Kapsamı 
72
1. Cumhurbaşkanının Tek Başına Yaptığı İşlemler 
72
2. Yüksek Askerî Şûrâ Kararları 
74
3. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kararları 
74
4. Uyarma ve Kınama Cezâları 
75
5. Olağanüstü Hallerdeki İdârî İşlemler 
75
6. Tahkim Öngörülen Sözleşmelerden Doğan Dâvâlar 
77
B. İdârî Yargı Yetkisinin Sınırı 
78
1. Hukûka Uygunluk Denetimi 
79
2. Bağlı Yetki ve Takdir Yetkisi 
80
3. Yerindelik Denetimi Yasağı 
82
4. İdârî İşlem Niteliğinde Yargı Karârı Verilememesi 
84
III. YARGI DÜZENLERİ ARASINDAKİ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ 
85
A. Uyuşmazlık Mahkemesinin Yapısı ve İşleyişi 
85
1. Uyuşmazlık Mahkemesinin Yapısı 
85
2. Uyuşmazlık Mahkemesinin İşleyişi 
87
B. Uyuşmazlık Türleri ve Giderilmesi 
87
1. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı Çıkarma 
88
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarmanın Şartları 
89
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma ve Çözüm 
90
2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 
93
a. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Şartları 
93
b. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Giderilmesi 
98
3. Olumlu Görev Uyuşmazlığı 
99
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Şartları 
100
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Giderilmesi 
101
4. Hüküm Uyuşmazlığı 
102
a. Hüküm Uyuşmazlığının Şartları 
102
b. Hüküm Uyuşmazlığının Giderilmesi 
105
C. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları 
105
Üçüncü Bölüm
YARGILAMANIN AŞAMALARI
I. İDÂRÎ YARGIDA KAYNAKLAR, ÖZELLİKLER VE TARAFSIZLIK 
107
A. İdârî Yargılama Usûlünün Kaynakları 
107
1. İdârî Yargılama Hukûkunun Temel Kaynakları 
107
2. Tartışmalı Hususlar 
110
a. Hukuk Muhâkemeleri Kānûnu'na Açıkça Yollamada Bulunulmayan Haller 
110
b. Hukuk Muhâkemeleri Müesseselerinin İdârî Yargıda Uygulanabilirliği 
112
B. İdârî Yargılama Usûlünün Özellikleri 
112
1. Yazılı Yargılama Usûlü 
112
2. Basit ve Az Masraflı Oluşu 
113
3. Savcılık Kurumu 
113
4. Re’sen Araştırma İlkesi 
114
C. Hâkimin Tarafsızlığı 
116
1. Hâkimin Dâvâya Bakmaktan Yasaklılığı 
116
2. Hâkimin Reddi 
117
3. Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
118
a. Danıştay’da Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
118
b. Mahkemelerde Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
119
II. DÂVÂNIN AÇILMASI VE DÂVÂ DİLEKÇESİ 
120
A. Dâvâ Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar 
120
1. Mahkemenin Adı 
120
2. Taraflar 
121
3. Dâvânın Konusu 
121
4. Bildirim Târihi 
122
5. Dâvânın Sebepleri ve Deliller 
123
6. Sonuç 
123
7. İmza 
124
8. Dilekçe Nüshaları ve Ekleri 
125
B. Dâvâ Dilekçesinin Verileceği Yerler 
125
1. Dâvâ Açılan Mahkeme 
125
2. İdâre veya Vergi Mahkemesi 
126
3. Asliye Hukuk Hâkimliği 
126
4. Konsolosluklar 
126
C. Dâvâ Açmada Farklı Durumlar 
127
1. Bir Dilekçe İle Birden Fazla İşleme Karşı Dâvâ Açılması 
127
2. Bir İşleme Karşı Birlikte Dâvâ Açılması 
129
3. İptal ve Tam Yargı Dâvâsının Birlikte Açılması 
130
D. Dilekçenin Verilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler 
130
1. Dilekçenin Kaydı 
131
2. Harç veya Posta Ücretlerinde Eksiklik 
132
E. Dâvânın Açılmasının Sonuçları 
133
1. Zamanaşımının Kesilmesi 
133
2. Derdestlik 
133
3. Hüküm Verme Zorunluluğu 
134
4. İddia ve Savunmaların Sınırlandırılması 
134
III. DÂVÂ DİLEKÇESİ ÜZERİNDE İLK İNCELEME 
135
A. Görev ve Yetki 
136
1. Görevsiz Yargı Yerinde Dâvâ Açılması 
136
2. İdârî Yargı Yerlerinde Yetki Kuralları 
137
a. İptal Dâvâlarında Yetki 
138
b. Tam Yargı Dâvâlarında Yetki 
139
c. Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki 
140
3. İdârî Yargıda Yetki ve Görev Uyuşmazlığının Çözümü 
141
B. İdârî Merci Tecâvüzü 
142
1. İdârî Merci Tecâvüzü Tanımı ve Niteliği 
142
2. İdârî Merci Tecâvüzü Hâlinde Yapılacak İşlem 
143
C. Ehliyet 
143
1. Taraf Ehliyeti 
144
2. Dâvâ Ehliyeti 
145
3. İdârî Dâvâlara Özgü Şartlar 
146
4. Dâvâya Vekâlet 
147
5. Dâvânın Taraflarında Değişme 
148
D. Kesin ve Yürütülmesi Gerekli Bir İşlemin Varlığı 
149
E. Süre Aşımı 
150
1. Dâvâ Açma Süresinin Niteliği 
150
2. Genel ve Özel Dâvâ Süreleri 
151
3. Sürelerin Başlangıcı 
151
a. İptal Dâvâlarında Dâvâ Süresi 
151
b. Tam Yargı Dâvâlarında 
154
4. Dâvâ Süresinin Hesaplanması 
156
5. Sürenin Durması ve Ek Süreler 
157
F. Husûmet 
158
1. Dâvâlı Gösterilmemesi veya Yanlış Gösterilmesi 
159
2. Husûmet Açısından Kamu Kuruluşlarının Durumu 
159
G. Dâvâ Dilekçesinin Usûl ve Şekle Uygunluğu 
162
IV. DÂVÂNIN İLERLETİLMESİ 
163
A. Dosyanın Tekemmülü 
163
1. Dâvâ Dilekçesinin Tebliği ve Cevap 
163
2. Bilgi ve Belgelerin İstenmesi 
165
B. Üçüncü Kişilerin Taraflar Yanında Yer Alması 
166
1. Dâvânın İhbarı 
166
2. Dâvâya Müdâhale 
168
C. Dâvâya Son Veren Taraf İşlemleri 
170
1. Dâvâdan Ferâgat 
170
2. Dâvânın Kabûlü 
172
D. Bağlantılı Dâvâlar 
173
1. Bağlantılı Dâvâ Kavramı 
173
2. Dâvâlar Arasında Bağlantı Halleri 
175
3. Bağlantı Nedeniyle Gönderme Karârı ve Sonuçları 
176
4. Bağlantı Hakkında Karar Verecek Merciler 
177
E. İdârî Yargılama Usûlünde İspat ve Deliller 
179
1. İspat 
179
2. Delil 
181
3. İdârî Yargılama Usûlünde Deliller 
185
a. Bilirkişi İncelemesi 
185
b. Keşif 
186
c. Belge Delili 
187
d. Tanık Beyanı 
189
e. Kesin Hüküm 
190
f. Yemin ve İkrar Delilleri 
191
F. İdârî Yargıda Duruşma 
192
1. İlk Derece Yargılamasında Duruşma 
192
2. Kānun Yolları Aşamasında Duruşma 
193
3. Duruşmanın Usûlü 
194
V. DÂVÂNIN SONUÇLANDIRILMASI 
195
A. Dâvânın Hüküm Dışında Sonuçlandırılması 
195
1. Dâvânın Konusuz Kalması 
195
2. Dâvânın Açılmamış Sayılması 
197
B. Hüküm 
198
1. Mahkeme Kararlarının Türleri 
198
2. Hüküm 
199
a. Karar Verilme Usûlü 
199
b. Kararlarda Bulunacak Hususlar 
200
3. Kararların Saklanması ve Tebliği 
201
C. Açıklama ve Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
201
1. Açıklama 
201
2. Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
202
VI. İVEDİ YARGILAMA USÛLÜ 
203
A. Genel İvedi Yargılama Usûlü 
203
1. İvedi Yargılama Usûlüne Tâbi Konular 
203
2. İvedi Yargılamada Usûl Kuralları 
205
B. Merkezî Sınavlara İlişkin İvedi Yargılama 
207
Dördüncü Bölüm
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE DÂVÂ ÇEŞİTLERİ
I. İPTAL DÂVÂSI 
209
A. İptal Dâvâsının Özellikleri ve Konusu 
209
1. İptal Dâvâsının Tanımı 
209
2. İptal Dâvâsının Özellikleri 
209
3. İptal Dâvâsının Konusu 
210
4. İptal Dâvâsında Menfaat İhlâli Şartı 
215
a. İptal Dâvâsında Menfaat Kavramı 
215
b. Menfaat İhlâlinin Özellikleri 
216
B. İptal Dâvâsında İptal Sebepleri 
220
1. Yetki Yönünden Hukûka Aykırılık 
220
a. Genel İlkeler 
220
b. Yetki Çeşitleri Bakımından Hukûka Aykırılıklar 
226
2. Biçim Yönünden Hukûka Aykırılık 
230
a. Şekil Bakımından Hukûka Aykırılık 
230
b. Usûl Bakımından Hukûka Aykırılık 
233
3. Sebep Yönünden Hukûka Aykırılık 
236
a. Sebep Unsurunda Sakatlık Halleri 
237
b. Sebeplerin Çokluğu ve Sebep İkâmesi 
238
4. Konu Yönünden Hukûka Aykırılık 
239
a. İmkânsız Bir Konuda İşlem Yapılması 
240
b. Hukûka Aykırı İşlem Tesis Edilmesi 
241
5. Maksat Yönünden Hukûka Aykırılık 
244
a. Kamu Yararına Yabancı Amaçla Hareket Edilmesi 
245
b. Kānûnun Özel Maksadının Dışına Çıkılarak İşlem Yapılması 
246
c. Usûl Saptırması ve Maksatların Çokluğu 
246
C. İptal Dâvâsının Sonuçları 
247
1. Genel Bilgiler 
247
2. Dâvânın Reddedilmesinin Sonuçları 
249
3. İptal Karârı Verilmesinin Sonuçları 
250
4. İptal Karârının Etkileri 
252
a. Kendiliğinden Sonuç Doğuran İptal Kararları 
252
b. Aynı Nitelikte Yeni Bir Karar Alınmasını Engellemeyen İptal Kararları 
254
c. Tersine İşlem Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları 
254
d. Hukuksal Durumlarda Değişiklik Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları 
255
5. İptal Karârının Yerine Getirilmesinde İmkânsızlık 
256
D. Yürütmenin Durdurulması 
257
1. Yürütmenin Durdurulması Karârının Şartları 
257
a. Usûle İlişkin Şartlar 
258
b. Esasa İlişkin Şartlar 
259
2. Yürütmenin Durdurulması Talebi Hakkında Verilen Kararlar 
261
3. Vergi Dâvâlarında Yürütmenin Durdurulması 
261
4. Kānun Yolu Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
262
5. Yürütmenin Durdurulması Karârı Verilemeyecek Haller 
264
6. Yürütmenin Durdurulması Karârına Îtiraz 
264
7. Yürütmenin Durdurulması Karârının Sonuçları 
267
II. TAM YARGI DÂVÂLARI 
269
A. Tam Yargı Dâvâsının Hukûkî Mâhiyeti ve Konusu 
269
1. Tam Yargı Dâvâsının Hukûkî Mâhiyeti 
270
2. Tam Yargı Dâvâsı ile İptal Dâvâsı Arasındaki Farklar 
270
3. Tam Yargı Dâvâsının Çeşitleri 
271
4. Tam Yargı Dâvâsında Hak İhlâli Şartı 
273
5. Tam Yargı Dâvâsında Hâkimin Yetkileri 
273
6. Tam Yargı Dâvâsının Konuları 
274
a. İdârî İşlemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
274
b. İdârî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
277
c. İdârî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
278
B. Tam Yargı Dâvâsında Sorumluluk Esasları 
279
1. Sorumluluk ve İdârenin Sorumluluğu Kavramları 
279
2. İdârî Sorumluluğun Doğuşu, Hukûkî Temeli ve Bağımsızlığı 
281
a. İdârî Sorumluluğun Doğuşu 
281
b. İdârî Sorumluluğun Hukûkî Temeli 
282
c. İdârî Sorumluluğun Bağımsızlığı 
283
3. İdâre Hukûkunda Sorumluluk Türleri 
283
a. Kusur Sorumluluğu: Hizmet Kusûru 
284
b. Kusursuz Sorumluluk 
291
4. İdârenin Sorumluluğunun Şartları 
299
a. İdârî Davranış 
299
b. Zarar 
299
c. İlliyet Bağı 
301
5. İdârenin Sorumluluğunu Etkileyen Haller 
302
a. Mücbir Sebep 
302
b. Beklenilmeyen Hâl 
304
c. Zarar Görenin Davranışı 
305
d. Üçüncü Kişinin Davranışı 
307
6. Zarârın Tazmini 
309
C. Tam Yargı Dâvâsının Sonuçları ve Uygulanması 
310
1. Tam Yargı Dâvâsının Sonuçları 
310
a. Dâvânın Reddi 
310
b. Dâvânın Kabûlü 
311
III. İDÂRÎ YARGI KARARLARININ UYGULANMASI 
311
A. Tam Yargı Kararlarının Uygulanması 
312
1. İflas Uygulaması 
312
2. İcra Uygulaması 
312
B. Karârın Uygulanmamasından Doğan Sorumluluklar 
313
1. Uygulama Süresi 
314
2. Sorumluluğa Yol Açan Uygulamama Halleri 
314
3. İdârî Sorumluluk 
316
4. Kamu Görevlisinin Sorumluluğu 
317
5. Dâvâ Usûlü 
319
Beşinci Bölüm
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE KĀNUN YOLLARI
I. İSTÎNAF 
322
A. Genel Olarak İstînaf 
322
1. Tanımı ve Hukûkî Mâhiyeti 
322
2. İstînaf ve Diğer Kānun Yolları 
323
B. İstînafa Tâbi Kararlar 
324
1. Genel Kural 
324
2. İstînaf Yolu Kapalı Kararlar 
324
C. İstînafa Başvuru Usûlü 
325
1. İstînaf Başvurusunun Süresi ve Şekli 
325
2. İstînaf Sebepleri 
326
3. Ön İnceleme 
327
D. İstînaf İncelemesi 
328
1. İstînafta Görevli Merci 
328
2. İstînaf İncelemesi 
328
E. İstînaf İncelemesi Sonunda Verilen Karârın Kesinliği 
331
1. İstînaf İncelemesi Sonunda Verilen Kesin Kararlar 
331
2. İstisnai Durumlar 
331
3. İstînaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
332
II. TEMYİZ 
332
A. Temyiz Edilebilecek Kararlar ve Temyiz Usûlü 
333
1. Temyiz Edilebilecek Kararlar 
333
2. Temyiz Usûlü 
335
a. Temyiz Süresi 
335
b. Temyiz Talebinde Taraflar 
336
c. Temyiz Başvurusu 
337
B. Temyiz Sebepleri 
341
1. Görev ve Yetki Dışında Bir İşe Bakılmış Olması 
342
2. Hukûka Aykırı Karar Verilmiş Olması 
342
3. Usûl Hükümlerine Uyulmaması 
343
C. Temyiz İncelemesi 
345
1. Temel İlkeler 
345
2. Temyiz İncelemesi Sonunda Karar 
346
3. Derece Mahkemesinin Tutumu 
347
D. Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
348
1. Genel Kurallar 
348
2. Yürütmeyi Durdurma Karârı 
349
E. Kānun Yararına Temyiz 
350
1. Kānun Yararına Temyize Konu Olabilecek Kararlar 
350
2. Kānun Yararına Temyiz Talebinde Yetki 
350
3. Kānun Yararına Temyizde Süre ve Başvuru Biçimi 
351
4. Kānun Yararına Temyiz Sebepleri 
351
5. Kānun Yararına Temyiz Başvurusunun Sonuçları 
351
III. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
352
A. Yargılamanın Yenilenmesine Tâbi Kararlar ve Usûl 
352
1. Yargılamanın Yenilenmesine Tâbi Kararlar 
352
2. Yargılamanın Yenilenmesi Usûlü 
354
B. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
355
1. Karardan Sonra Yeni Bir Belgenin Ortaya Çıkması 
355
2. Hükme Esas Alınan Belgenin Sahteliğinin Anlaşılması 
356
3. Hükme Esas Alınan İlamın Kesin Bir Hükümle Kalkması 
357
4. Bilirkişinin Gerçeğe Aykırı Rapor Vermesi 
357
5. Hile Kullanılmış Olması 
357
6. Yetkisiz Kimselerin Huzurunda Dâvânın Görülmesi 
358
7. Dâvâya Bakması Yasak Olan Hâkimin Hüküm Vermesi 
358
8. Çelişik Hükümlerin Varlığı 
358
9. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Karârı 
359
C. İstemin Karâra Bağlanması 
359
1. İlk İnceleme ve Esastan İnceleme 
359
2. Karârın Sonuçları 
361
EKLER
 İPTAL DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK I) 
363
 YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİNİ İÇEREN İPTAL DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK II) 
364
 TAM YARGI DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK III) 
365
 İPTAL DÂVÂSI İLE TAM YARGI DÂVÂSI BİRLİKTE DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK IV) 
366
 BÖLGE İDÂRE MAHKEMELERİ–YARGI ÇEVRELERİ (EK V) 
367
Yararlanılan Kaynaklar 
369
Kavramlar Dizini 
373