Siparişlerim

Ana Sayfa

Hukuk Kitapları

Medeni Hukuk

Aile Hukuku

Türk Medeni Kanunu Hükümlerinin Çocuk Hakları ile Uyumlaştırılması

Doç. Dr. Aslı Makaracı Başak, (Editör)Doç. Dr. Seda Öktem Çevik, (Editör)Dr. Öğr. Üyesi Gülen Sinem Tek (Editör)

1. Baskı,

Şubat 2021

Kitabın Detayları

Dili:

Türkçe

Ebat:

16x24

Sayfa Sayısı:

394

Barkod / ISBN:

9789750266539

Kapak Türü:

Karton Kapaklı

Yayınevi:

Seçkin Yayıncılık

Baskısı tükenmiştir.

Kitabın Açıklaması

BAU-BAP tarafından desteklenen "Türk Medeni Kanunu Hükümlerinin Çocuk Hakları İle Uyumlaştırılması Projesi", Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Aslı Makaracı Başak, Doç. Dr. Seda Öktem Çevik, Dr. Öğretim Üyesi Gülen Sinem Tek ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Doç. Dr. Arzu Genç Arıdemir, Doç. Dr. Sanem Aksoy Dursun ve Dr. Öğr. Üyesi Tülay Aydın Ünver tarafından yürütülmektedir. Projede, Türk Medeni Hukuk hükümlerinin Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi ışığında, özellikle çocuğun üstün yararı dikkate alınarak yeniden değerlendirilmesi ve gerekli görülen yerde değişiklik önerilerinde bulunulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, Bahçeşehir Üniversitesi'nde 28.02.2020 tarihinde bir sempozyum düzenlenmiş, evlat edinme, soybağının hükümleri, velayetin kapsamı ve çocuğun kişivarlığının korunmasına ilişkin hükümler incelenmiştir. Bu kitap genel itibari ile sempozyumda sunulan tebliğlerin düzenlenmiş metinlerinden oluşmaktadır."

Kitabın Konu Başlıkları

Soybağı

Erkeğin Ölümünden Sonra Gerçekleştirilen Döllenme (Postmortal Döllenme) ve Bu Döllenme Sonucunda Doğan Çocuğun Menfaatinin Korunması, Nurten İnce Akman

Velayet Altında Olan Küçüklerin Evlat Edinilmesinde Küçüğün Rızası, Arzu Genç Arıdemir

Evlat Edinmede Miras Hukukundan Kaynaklanan Sorunlar, M. Murat İnceoğlu – Ece Baş Süzel

Evlat Edinme Hukukunda Güncel Gelişmeler, Canan Yılmaz

Soybağının Hükümleri

Boşanmadan Sonra Birlikte Velayet, Fulya Erlüle

Çocuk İle Kişisel İlişki Kurma Hakkı ve Uygulamadaki Sorunlar, Sanem Aksoy Dursun

Yargıtay Kararları Işığında İştirak Nafakası, Tülay Aydın Ünver

Ebeveyne Yabancılaşma Sendromu ve Hukuki Değerlendirmesi, Gülen Sinem Tek – Seda Gökçe Turan

Velayetin Kapsamı

Türk Medeni Kanunu Kapsamında Çocuğun Eğitim Hakkı ve Bu Hakkın Sınırlarına İlişkin Değerlendirmeler, Mehmet Erdem – İsmail Dede

Velayetin Ana Babaya Yüklediği Görev ve Yetkilerin Kullanılmasının Üçüncü Kişilere Bırakılması ve Sınırları, Ahu Ayanoğlu

Türk Aile Hukukunda Çocuğun Katılım Hakkı, Bahar Öcal Apaydın – Selin Hışım

B.M Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ve Çocuk Haklarının Uygulanmasına Dair Avrupa Sözleşmesi, Aşkın Topuzoğlu

Çocuğun Korunması

Çocuğun Kişilik Haklarının Ebeveynine Karşı Korunması, Murat Topuz

TMK347 Hükmünün (Hayata Göre) Serbest Yorumu, Herdem Belen

Bebeklik Dönemi Zorunlu Aşı Uygulamaları, Aslı Makaracı Başak – Seda Öktem Çevik

Kitapla İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları>Medeni Hukuk>Aile Hukuku

Kitabın İçindekileri

Önsöz

Birinci Kısım

SOYBAĞI

ERKEĞİN ÖLÜMÜNDEN SONRA GERÇEKLEŞTİRİLEN DÖLLENME (POSTMORTAL DÖLLENME) VE BU DÖLLENME SONUCUNDA DOĞAN ÇOCUĞUN MENFAATİNİN KORUNMASI



Nurten İNCE AKMAN

I. GİRİŞ

II. YAPAY DÖLLENME KAVRAMI

III. ÜREME HÜCRESİNİN VEYA YAPAY OLARAK DÖLLENMİŞ EMBRİYONUN EŞİN ÖLÜMÜNDEN SONRA KULLANILMASI

A. Genel Olarak

IV. POSTMORTAL DÖLLENMENİN ÇOCUĞUN MENFAATİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

A. Postmortal Döllenmeyi Çocuğun Menfaati Açısından Reddeden Görüş

B. Postmortal Döllenmeyi Çocuğun Menfaati Açısından Kabul Eden Görüş

V. POSTMORTAL DÖLLENMENİN EBEVEYNLERİN HAKLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

A. Postmortal Döllenmeyi Ebeveynlerin Hakları Açısından Kabul Eden Görüş

B. Postmortal Döllenmeyi Ebeveynlerin Hakları Açısından Reddeden Görüş

V. DEĞERLENDİRME VE GÖRÜŞÜMÜZ

VI. SONUÇ

KAYNAKÇA

VELAYET ALTINDA OLAN KÜÇÜKLERİN EVLAT EDİNİLMESİNDE KÜÇÜĞÜN RIZASI



Arzu GENÇ ARIDEMİR

GENEL OLARAK

I. KÜÇÜĞÜN EVLAT EDİNMEYE RIZA VERME HAKKININ AMACI VE HUKUKİ NİTELİĞİ

A. Amacı

B. Rıza Verme Hakkının Niteliği

II. KÜÇÜĞÜN RIZA VERME HAKKINI KULLANABİLMESİ İÇİN GERÇEKLEŞMESİ GEREKEN KOŞULLAR

A. Küçüğün Ayırt Etme Gücüne Sahip Olması

B. Küçük Tarafından Evlat Edinmeye Rıza Verildiğinin Beyan Edilmesi

1. Rızanın Serbest İrade İle Verilmesi ve Somut Olması

2. Rızanın Hukuka ve Ahlaka Aykırı Olmaması

3. Küçüğün Karar Verme Sürecinde Görüşünün Açıklanmasından Önce Yeterli Şekilde Bilgilendirilmesi ve Aydınlatılması

4. Rıza Açıklamasının Mahkemeye Yapılması

5. Rızanın Açıklanma Zamanı

6. Rızanın Şekli

7. Rıza Açıklamasının Geri Alınması

III. RIZANIN ALINMAMIŞ OLMASININ YA DA GEÇERLİLİK ŞARTLARINI TAŞIMAMASININ EVLAT EDİNMEYE ETKİSİ

IV. ANA VE BABANIN RIZASI

A. Amacı, Hukuki Niteliği, Hakkın Kullanılmasının Genel Olarak Koşulları

1. Amacı

2. Rıza Verme Hakkının Hukuki Niteliği

3. Rıza Verme Hakkının Kullanılmasının Koşulları

B. Anne ve /veya Babanın Rızasının Aranmaması

1. Sebepleri

2. Anne ve/veya Babanın Rızasının Alınmamasına Dair Karar

C. Anne ve/veya Babanın Rızasının Alınmamasının veya Rıza Açıklamasının Geçerli Olmamasının Sonuçları

1. Esasa İlişkin Eksiklikler Bulunması Halinde

2. Şekle İlişkin Eksiklikler Bulunması Halinde

D. Ana ve Babanın Rıza Verme Hakkının Soybağına Mı Yoksa Velayet Hakkına Mı Bağlı Olduğu Sorunu

1. Anne ve Babanın Rıza Verme Hakkına İlişkin Öğretideki Görüşlerin Değerlendirilmesi

2. Anne ve Babanın Rıza Açıklama Hakkının Soybağına Bağlı Olmasının Doğuracağı Sonuçlar

SONUÇ

KAYNAKÇA

EVLAT EDİNMEDE MİRAS HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR

101



M. Murat İNCEOĞLU – Ece BAŞ SÜZEL

GİRİŞ

101

I. GENEL OLARAK EVLAT EDİNME REJİMLERİ

102

II. MİRAS HUKUKUNDAKİ DÜZENLEMELER VE ORTAYA ÇIKARTTIĞI SORUNLAR

106

A. Evlat Edinilene, Evlat Edinenlerin Mirasçı Olamayıp, Biyolojik Ailenin Mirasçı Olabilmesi

106

1. Sorunun Ortaya Konulması

106

2. Türk Hukuku Açısından Mevcut Yapıda (Kısmi) Çözüm Önerileri

108

a. Feragat Sözleşmesi ve Aile Vakfı

108

b. Mirasçılıktan Çıkarma (Iskat) ve Mirastan Yoksunluk

112

c. Art Mirasçı Atanması

116

B. Evlat Edinilenin, Evlat Edinenin Hısımlarıyla Hukuki Bağının Bulunmaması Sorunu

119

III. SONUÇ YERİNE: KANUN DEĞİŞİKLİĞİ ÖNERİLERİ

120

KAYNAKÇA

124

EVLAT EDİNME HUKUKUNDA GÜNCEL GELİŞMELER

127



Canan YILMAZ

I. GENEL OLARAK 27.11.2008 TARİHLİ “ÇOCUKLARIN EVLAT EDİNİLMESİNE İLİŞKİN (REVİZE EDİLMİŞ) AVRUPA KONSEYİ SÖZLEŞMESİ” HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE ÇOCUKLARIN EVLAT EDİNİLMESİ

128

II. GENEL OLARAK ULUSAL YASAL DÜZENLEMELERDE VE ÖZELLİKLE İSVİÇRE MEDENİ KANUNU (ZGB) VE ALMAN MEDENİ KANUNU (BGB) ÇERÇEVESİNDE EVLAT EDİNME HÜKÜMLERİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN DEĞİŞİKLİKLER

129

III. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARI

135

IV. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE TEK BAŞINA EVLAT EDİNME VE BİRLİKTE EVLAT EDİNME

138

1. 01.01.2018 Tarihli Revizyon Çerçevesinde İsviçre Medeni Kanunu’nda Tek Başına ve Birlikte Evlat Edinme

138

a. İsviçre Medeni Kanunu Çerçevesinde Tek Başına Evlat Edinme: (Tescil Edilmiş Birliktelikler Açısından da)

139

b. Üvey Çocuğun Evlat Edinilmesi

140

aa. Tescil Edilmiş Hayat Ortaklıklarındaki Kişiler

141

bb. Fiili Hayat Ortaklığındaki Kişiler

142

2. Alman Medeni Kanunu (BGB) Çerçevesinde Tek Başına ve Birlikte Evlat Edinme

143

V. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE EVLAT EDİNENİN ASGARİ YAŞI

149

VI. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE EVLATLIK İLE EVLAT EDİNEN ARASINDAKİ ASGARİ VE AZAMİ YAŞ FARKI

151

VII. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE EVLAT EDİNMEDE RIZA

153

VIII. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK ÇERÇEVESİNDE GİZLİ BİLGİYE ERİŞİM

156

İkinci Kısım

SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ

BOŞANMADAN SONRA BİRLİKTE VELAYET

161



Fulya ERLÜLE

A. GENEL OLARAK

161

B. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA VE ULUSLARARASI METİNLERDE BOŞANMADAN SONRA VELAYETİN KULLANILMASI

164

C. HUKUKUMUZ BAKIMINDAN BOŞANMADAN SONRA VELAYETİN KULLANILMASI VE BİRLİKTE VELAYETİN UYGULANABİLİRLİĞİ

171

SONUÇ

179

KAYNAKÇA

181

ÇOCUK İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI VE UYGULAMADAKİ SORUNLAR

183



Sanem AKSOY DURSUN

GİRİŞ

183

1. KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKININ İÇERİĞİ

185

2. ÇOCUĞUN DİNLENME HAKKI VE SINIRLARI

188

3. KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKININ SINIRLARI

191

a. Genel Olarak

191

b. Medeni Kanun’a Göre Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sınırları

191

4. HAKKIN KULLANILMASI SIRASINDA ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR

193

SONUÇ

196

KAYNAKÇA

198

YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA İŞTİRAK NAFAKASI

199



Tülay AYDIN ÜNVER

GENEL OLARAK

199

I. İŞTİRAK NAFAKASINDA DAVACI VE DAVALI SIFATI

201

II. NAFAKA MİKTARININ BELİRLENMESİ

203

III. NAFAKA MİKTARININ DEĞİŞMESİ

207

IV. NAFAKANIN ÖDENME ŞEKLİ

211

V. İŞTİRAK NAFAKASINA İLİŞKİN TARTIŞMALI HUSUSLAR

213

1. Talep Edilmediği Halde Hâkim Tarafından Re’sen İştirak Nafakasına Hükmedilmesi

213

2. Çocuğun Gelirinin Kendi Masraflarını Karşılayacak Miktarda Olması Halinde Nafakanın Ödenmesi

214

3. Velayet Hakkına Sahip Olan Ana ya da Babanın İştirak Nafakası Talep Etmediğini Beyan Etmesinin Etkisi

215

KAYNAKÇA

219

EBEVEYNE YABANCILAŞMA SENDROMU VE HUKUKİ DEĞERLENDİRMESİ

221



Gülen Sinem TEK – Seda Gökçe TURAN

GİRİŞ

221

I. EBEVEYNE YABANCILAŞMA SENDROMUNUN TANIMI VE ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

224

A. Ebeveyne Yabancılaşma Sendromunun Tanımı

224

II. EBEVEYNE YABANCILAŞMA SENDROMUNUN HUKUKİ DEĞERLENDİRMESİ

238

A. Birbirini Tamamlayan İki İlke: Çocuğun Hukuki Dinlenilme Hakkı ve Çocuğun Üstün Yararı

239

B. Ebeveyne Yabancılaşan Çocuk Özelinde Varılacak Sonuç

241

SONUÇ VE ÖNERİLER

244

KAYNAKÇA

246

Üçüncü Kısım

VELAYETİN KAPSAMI

TÜRK MEDENİ KANUNU KAPSAMINDA ÇOCUĞUN EĞİTİM HAKKI VE

BU HAKKIN SINIRLARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER

251



Mehmet ERDEM – İsmail DEDE

GİRİŞ

251

I. EĞİTİMİN HAK OLARAK ÖNEMİ VE MEVZUATIMIZDAKİ YERİ

252

II. TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA ÖNGÖRÜLEN EĞİTİM İLİŞKİLERİ

254

A. Genel Olarak Eğitim İlişkisi

254

B. Şekli Anlamda Eğitim İlişkisi

255

C. Maddi Anlamda Eğitim İlişkisi

256

III. ÇOCUĞUN EĞİTİM HAKKININ GERÇEKLEŞTİRİLMESİNE YÖNELİK SAHİP OLDUĞU İMKANLAR

259

A. Nafaka

260

B. Çocuğun Korunmasına İlişkin Hükümler

261

C. Edimi Ret Hakkı

262

D. Kişi Varlığı Zararlarının Tazmini

263

SONUÇ

264

KAYNAKÇA

266

VELAYETİN ANA BABAYA YÜKLEDİĞİ GÖREV VE YETKİLERİN KULLANILMASININ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE BIRAKILMASI VE SINIRLARI

269



Ahu AYANOĞLU

I. VELAYETİN ANLAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ

269

1. Velayetin Anlamı

269

2. Genel Olarak Velayete Sahip Olanlar

271

3. Velayetin Hukuki Niteliği

272

II. VELAYETİN KAPSAMINA GİREN YETKİLERİN KULLANILMASININ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE BIRAKILMASI VE SINIRLARI

274

1. Çocuğun Şahsı ve Çocuk Malları Bakımından Genel Olarak Velayetin Kapsamı

274

2. Velayetin Kapsamına Giren Yetkilerin Kullanılmasının Üçüncü Kişilere Bırakılması

276

KAYNAKÇA

282

TÜRK AİLE HUKUKUNDA ÇOCUĞUN KATILIM HAKKI

285



Bahar ÖCAL APAYDIN – Selin HIŞIM

GİRİŞ

285

I. ÇOCUK KAVRAMI

286

II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA ÇOCUĞUN KATILIM HAKKI

288

A. Genel Olarak

288

B. Katılım Hakkının Kapsamı

289

C. Katılım Hakkının Kullanılması

290

1. Genel Olarak Çocuğun Katılım Hakkını Kullanması

290

2. Çocuğu Etkileyen Adli ve İdari İşlem Bakımından Çocuğun Katılım Hakkını Kullanması

292

D. Katılım Hakkının Çocuğun Diğer Hakları ile İlişkisi

293

1. Çocuğun Yönlendirilme ve Rehberlik Alma Hakkı ile Katılım Hakkı

293

2. Çocuğun Bilgiye Erişim Hakkı ve Katılım Hakkı

293

3. Ayrımcılık Yasağı ve Çocuğun Katılım Hakkı

294

4. Çocuğun Üstün Yararı İlkesi ve Katılım Hakkı

294

III. DİĞER MİLLETLERARASI BELGELERDE ÇOCUĞUN KATILIM HAKKI

296

A. Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi

296

B. 2003 Avrupa Konseyi Çocuklarla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesi

297

C. İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin Katılım Hakkına Yaklaşımı

297

1. İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Katılım Hakkı

297

2. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatlarında Katılım Hakkı

299

IV. ANAYASA VE ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KATILIM HAKKINA YAKLAŞIMI

301

A. Anayasa’da Katılım Hakkı

301

B. Anayasa Mahkemesi İçtihatlarında Katılım Hakkı

303

V. TÜRK MEDENİ KANUNU’NUN VE YARGITAY’IN KATILIM HAKKINA YAKLAŞIMI

304

A. Türk Medeni Kanunu’nda Katılım Hakkı

304

B. Yargıtay İçtihatlarında Katılım Hakkı

309

VI. AİLE HUKUKU UYUŞMAZLIKLARINA İLİŞKİN YARGILAMALARDA ÇOCUĞUN KATILIM HAKKINI KULLANMASI BAKIMINDAN ÇOCUĞUN YAŞI

312

A. Genel Olarak

312

SONUÇ

317

KAYNAKÇA

320

B.M ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME VE ÇOCUK HAKLARININ UYGULANMASINA DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESİ

325



Aşkın TOPUZOĞLU

B.M ÇOCUK HAKLARINA DAİR SÖZLEŞME

326

ÇOCUK HAKLARININ UYGULANMASINA DAİR AVRUPA SÖZLEŞMESİ

329

KAYNAKLAR

337

Dördüncü Kısım

ÇOCUĞUN KORUNMASI

ÇOCUĞUN KİŞİLİK HAKLARININ EBEVEYNİNE KARŞI KORUNMASI

341



Murat TOPUZ

I. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI

341

II. EBEVEYNLERİN ÇOCUKLARINA YÖNELİK KİŞİLİK HAK İHLALLERİ

341

III. HUKUKİ YOLLAR

345

TMK 347 HÜKMÜNÜN (HAYATA GÖRE) SERBEST YORUMU

349



Herdem BELEN

GİRİŞ

349

ÇOCUKLARIN YETİŞTİRİLMESİNDE OLUMSUZ DAVRANIŞLAR (:KÖTÜLÜK)

351

KÖTÜLÜĞÜN ÖZNELERİ

351

ÇOCUĞUN YETİŞTİRİLMESİNDE KÖTÜLÜKLERİN SÜREÇLERİ/YANSIMALARI

353

KÖTÜLÜKLERİN YIKICI SONUÇLARI

355

KÖTÜLÜKLERİN YIKICI OLMAYAN SONUÇLARI

357

İNCİTİLMİŞ ÇOCUKLARDA ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

358

MİLLER SAPTAMALARI/YORUMLARI

359

ANLATILANLARIN DÜNYA ÇAPINDA ÇARPICI ÖRNEĞİ: ADOLF HİTLER

360

SON SÖZLER

362

BEBEKLİK DÖNEMİ ZORUNLU AŞI UYGULAMALARI

363



Aslı MAKARACI BAŞAK – Seda ÖKTEM ÇEVİK

GİRİŞ

363

A. 2015 TARİHLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARI İLE ÖNCESİNDEKİ VE SONRASINDAKİ BEBEKLİK DÖNEMİ AŞI UYGULAMASI

365

1. Anayasa Mahkemesi Kararı Öncesi Yargıtay Uygulaması

365

2. Anayasa Mahkemesi’nin Halime Sare Aysal Başvurusu ve Kararı

366

3. 2015 Tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı Sonrasında Bebeklik Dönemi Aşı Uygulaması

370

B. BEBEKLİK DÖNEMİ AŞI UYGULAMALARINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMEMİZ

372

KAYNAKÇA

380

DEĞERLENDİRMELER

383



Saibe OKTAY ÖZDEMİR

I. AİLE HUKUKUNUN KAVRAMLARI VE TANIDIĞI HAKLAR DURAĞAN DEĞİLDİR

383

II. HUKUK KURALINDA OLMASI GEREKEN HAKKANİYET SOMUT OLAY ÖZELLİKLERİNİ DİKKATE ALARAK SAĞLANABİLİR

385

III. ÇOCUKLA İLGİLİ ÜSTÜN YARAR, BAZI KURUMLARDA DOĞRUDAN VAR SAYILMALI, BAZI KURUMLARDA DA ÇOCUĞUN İRADESİ VE İSTEĞİNİN YERİNE GEÇEREK AYIRT ETME GÜCÜNÜN VARLIĞI VE YOKLUĞUNU BELİRLEYECEK İŞLEV GÖRMELİDİR

386

IV. VELAYET HAKKININ MUTLAKLIĞININ SINIRI DA ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARI İLE SINIRLANMAKTADIR

389

V. EVLAT EDİNMEYİ TABİİ İLİŞKİDEN AYRI ŞARTLARA TABİ KILMAK KURUMUN HAKKANİYETLİ İŞLEMESİNİ ÖNLER

390

Kavramlar Dizini

393

Baskısı tükenmiştir.