Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi Dr. Haluk Çolak, Dr. Mustafa Taşkın  - Kitap

Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi

2. Baskı, 
Mayıs 2007
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1416
Barkod:
9789750204951
Kapak Türü:
Ciltli
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Ülkemizde ceza, ceza yargılaması ve ceza infaz sisteminde gerçekleştirilen köklü değişim, insan hakları alanında önemli bir ilerleme sağlarken diğer taraftan da uygulamada bazı sorunları beraberinde getirmiştir.
Ceza Muhakemesi Kanununda da yaklaşık iki yıllık uygulama sırasında ortaya çıkan bazı sorunları gidermek amacıyla birçok değişiklik yapılmış, son olarak da 5560 sayılı Kanunla büyük bir değişiklik meydana gelmiştir.
Eserde, Ceza Muhakemesi Kanununda yapılan değişiklikler ve getirilen yeni müesseseler derinlemesine işlenmiş ve karşılaşılan sorunlarla ilgili değişik ortamlarda ileri sürülen görüşler, eleştiriler ve analizlere de yer verilmiş ayrıca yeni Kanunla ilgili yargı kararları da kitaba eklenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kapsam, Tanımlar, Görev ve Yetki
.
Kararlar, Açıklanması ve Tebliği, Süreler ve Eski Hale Getirme
.
Tanıklık, Bilirkişi İncelemesi ve Keşif
.
Koruma Tedbirleri
.
İfade ve Sorgu
.
Savunma
.
Suçlara İlişkin İhbarlar ve Soruşturma
.
Kamu Davasının Açılması
.
Kovuşturma Evresi
.
Kamu Davasının Sona Ermesi
.
Mağdur, Şikayetçi, Malen Sorumlu, Katılan
.
Kamu Davasına Katılma
.
Özel Yargılama Usulleri
.
Uzlaşma ve Müsadere
.
Olağan Kanun Yolları
.
Olağanüstü Kanun Yolları
.
Yargılama Giderleri ve Çeşitli Hükümler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
İkinci Baskıya Önsöz 
11
Kısaltmalar 
89
Ceza Muhakemesi Kanunu ile Getirilen Yenilikler 
91
Karşılaştırma Tablosu 
97
BİRİNCİ KİTAPGenel Hükümler BİRİNCİ KISIMKapsam, Tanımlar, Görev ve Yetki BİRİNCİ BÖLÜMKapsam ve Tanımlar
MADDE 1.- KANUNUN KAPSAMI 
107
AÇIKLAMA 
107
MADDE 2.- TANIMLAR 
108
AÇIKLAMA 
109
I. Genel Olarak 
109
II. Ceza Yargılamasının İlgilileri 
109
A. Şüpheli 
109
B. Sanık 
109
C. Müdafi 
110
D. Vekil 
110
E. Malen Sorumlu 
110
III. Ceza Yargılamasının İşlemleri 
110
A. Soruşturma ve Kavuşturma 
110
B. İfade Alma 
111
C. Sorgu 
111
D. Suçüstü 
111
E. Toplu Suç 
111
F. Disiplin Hapsi 
111
G. Şüphe 
112
1. Genel Olarak 
112
2. Şüphe 
112
3. Basit Şüphe 
112
5. Yeterli Şüphe 
113
6. Kuvvetli Şüphe 
113
İKİNCİ BÖLÜMGörev
MADDE 3.- GÖREV 
1 14
AÇIKLAMA 
114
I. Genel Olarak 
114
A. Sulh Ceza Mahkemelerinin Görevleri 
114
B. Asliye Ceza Mahkemelerinin Görevleri 
115
C. Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevleri 
115
D. Özel Görevli Mahkemeler 
116
E. Mahkemelerin Görevleriyle İlgili Bir Öneri 
121
MADDE 4.- RE'SEN GÖREV KARARI VE GÖREVDE UYUŞMAZLIK 
122
AÇIKLAMA 
122
I. Mahkemenin Görevli Olup Olmadığını Resen Gözetmesi 
122
II. Görev Uyuşmazlığının Çözülmesi 
122
III. Farklı Yargı Organları (Adli-İdari-Askeri) Arasında Görev Uyuşmazlığı 
123
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
123
MADDE 5.- GÖREVSİZLİK KARARI VERİLMESİ GEREKEN HÂL VE SONUCU 
125
AÇIKLAMA 
125
I. Görevsizlik Kararı 
125
II. Görevsizlik Kararına İtiraz 
125
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
126
MADDE 6.- GÖREVSİZLİK KARARI VERİLEMEYECEK HÂL 
127
AÇIKLAMA 
127
I. Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hal 
127
II. 5560 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklik 
127
III. İstisna 
129
MADDE 7.- GÖREVLİ OLMAYAN HÂKİM VEYA MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 
130
AÇIKLAMA 
130
I. Görevli Olmayan Hakim veya Mahkemenin İşlemleri 
130
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBağlantılı Davalar
MADDE 8.- BAĞLANTI KAVRAMI 
131
AÇIKLAMA 
131
I. Bağlantılı Suç 
131
II. Bağlantı Sayılan Haller 
131
III. Bağlantı Nedeniyle Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 
132
IV. Geniş Bağlantı 
132
MADDE 9.- DAVALARIN BİRLEŞTİRİLEREK AÇILMASI 
133
AÇIKLAMA 
133
MADDE 10.- GÖRÜLMEKTE OLAN DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI 
134
AÇIKLAMA 
134
I. Genel Olarak 
134
II. Birleştirilen Davalarda Yargılama Usulü 
134
III. Ayırma Kararı Verilemeyecek Hal 
134
MADDE 11.- GENİŞ BAĞLANTI SEBEBİYLE BİRLEŞTİRME 
136
AÇIKLAMA 
136
I. Geniş Bağlantı Sebebiyle Birleştirme 
136
A. Geniş Bağlantı 
136
B. Geniş Bağlantı Nedeniyle Birleştirmenin İhtiyariliği 
136
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMYetki
MADDE 12.- YETKİLİ MAHKEME 
137
AÇIKLAMA 
137
I. Yetki 
137
II. Yetki Kurallarının Kamu Düzenine İlişkin Olmaması 
138
III. Mahkemelerin Yetkilerinin Belirlenmesi 
139
A. Suçun İşlendiği Yer 
139
B. Teşebbüs 
139
C. Kesintisiz Suç 
139
E. Basılı Eserlerle İşlenen Suçlar 
139
F. Görsel ve İşitsel Yayınlarla İşlenen Suçlar 
140
MADDE 13.- ÖZEL YETKİ 
141
AÇIKLAMA 
141
I. Genel Olarak 
141
II. Cumhuriyet Savcılarında Yetki 
141
III. Yedek Kıstaslar 
1 41
A. Yakalanma Yeri 
141
B. Yerleşim Yeri 
142
C. Son Adresi 
142
D. İlk Usul İşleminin Yapıldığı Yer 
142
MADDE 14.- YABANCI ÜLKEDE İŞLENEN SUÇLARDA YETKİ 
143
AÇIKLAMA 
143
I. Yabancı Ülkelerde İşlenen Suçlarda Yetki 
143
MADDE 15.- DENİZ, HAVA VE DEMİRYOLU TAŞITLARINDA VEYA BU TAŞITLARLA İŞLENEN SUÇLARDA YETKİ 
145
AÇIKLAMA 
145
I. Gemilerde İşlenen Suçlarda Yetki 
145
II. Hava ve Demiryolu Taşıtlarında İşlenen Suçlarda Yetki 
145
III. Ülke Sınırları İçinde Hava, Deniz ve Demiryolu Taşıtlarında İşlenen Suçlarda Yetki 
146
MADDE 16.- BAĞLANTILI SUÇLARDA YETKİ 
147
AÇIKLAMA 
147
I. Genel Olarak 
147
II. Bağlantı Nedeniyle Davanın Birleştirilmesi ve Ayrılmasının İhtiyariliği 
147
III. Davaların Birleştirilmesinde Uyuşmazlık 
148
IV. Yarar 
148
MADDE 17.- YETKİDE OLUMLU VEYA OLUMSUZ UYUŞMAZLIK 
149
AÇIKLAMA 
149
I. Genel Olarak 
149
II. Yetkide Olumlu ve Olumsuz Uyuşmazlık 
149
III. Uyuşmazlığın Çözüm Mercii 
149
IV. Farklı Yargı Organları Arasındaki Yetki Uyuşmazlıkları 
149
V. Adli Yargı Organları Arasındaki Yetki Uyuşmazlığı 
149
MADDE 18.- YETKİSİZLİK İDDİASI 
151
AÇIKLAMA 
151
I. Yetki İtirazının Süresi 
151
II. Yetkisizlik Kararı Verilecek Süre 
152
III. Yetkisizlik Kararına İtiraz 
152
MADDE 19.- DAVANIN NAKLİ 
153
AÇIKLAMA 
153
I. Davanın Nakli 
153
II. Davanın Nakli Nedenleri 
153
A. Hukuki ve Fiili Nedenlerle Nakil 
154
B. Kamu Güvenliği Nedeniyle Nakil 
154
III. Davanın Nakline Karar Verecek Merci 
156
MADDE 20.- YETKİLİ OLMAYAN HÂKİM VEYA MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 
157
AÇIKLAMA 
157
I. Yetkili Olmayan Hakim veya Mahkemenin İşlemleri 
157
MADDE 21.- GECİKMESİNDE SAKINCA BULUNAN HÂLLERDE YAPILAN İŞLEMLER 
158
AÇIKLAMA 
158
I. Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hâllerde Yapılan İşlemler 
158
BEŞİNCİ BÖLÜMHâkimin Davaya Bakamaması ve Reddi
MADDE 22.- HÂKİMİN DAVAYA BAKAMAYACAĞI HÂLLER 
159
AÇIKLAMA 
159
I. Hakimlik Teminatı 
159
II. Hakimlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
160
A. Sübjektif Tarafsızlık 
160
B. Objektif Tarafsızlık 
160
III. Adil Yargılanma Hakkı 
161
IV. Hakimin Davaya Bakma Mecburiyeti 
162
V. Hakimin Davaya Bakamayacağı Haller 
162
A. Suçtan Zarar Görme 
162
B. Evlilik, Vesayet, Kayyımlık İlişkisi 
163
C. Üst Soy ve Alt Soy Hısımlığı 
164
D. Evlatlık 
164
E. Belirli Dereceye Kadar Hısımlık 
164
F. Daha Önce Aynı Davada Görev Yapılması 
165
G. Tanıklık veya Bilirkişilik Yapılması 
165
VI. Davaya Bakamama Sadece Hakimler İçindir 
166
VII. Hakimin Davaya Bakamayacağı Hallerin Tasnifi 
166
MADDE 23.- YARGILAMAYA KATILAMAYACAK HÂKİM 
167
AÇIKLAMA 
167
I. Karar veya Hükme Katılan Hakim Yüksek Dereceli Mahkemede Görev Yapamaz 
167
II. Soruşturmada Görev Alan Hakim Kovuşturmada Görev Yapamaz 
168
III. Yargılamanın Yenilenmesinde Önceki Kararı Veren Hakim Görev Yapamaz 
170
MADDE 24.- HÂKİMİN REDDİ SEBEPLERİ VE RET İSTEMİNDE BULUNABİLECEKLER 
171
AÇIKLAMA 
171
I. Davaya Bakamayacağı Hallerde Ret 
171
II. Tarafsızlığını Koruyamayacağı Hallerde Ret 
171
B. Tarafsızlığından Kuşku Duyulmasına Neden Sayılamayacak Haller 
172
C. Soruşturma Aşamasında Karar Veren Hakim 
172
D. Görevden Çekilme veya Ret 
172
III. Hakimin Reddi İsteminde Bulunabilecekler 
172
IV. Hakimlerin İsimlerinin İlgililere Bildirilmesi 
173
MADDE 25.- TARAFSIZLIĞINI ŞÜPHEYE DÜŞÜRECEK SEBEPLERDEN DOLAYI HÂKİMİN REDDİ İSTEMİNİN SÜRESİ 
174
AÇIKLAMA 
174
I. Tarafsızlık Gerekçesiyle Hakimin Reddinde Süre 
174
II. Ret Sebebinin Sonradan Ortaya Çıkması veya Öğrenilmesi 
175
MADDE 26.- RET İSTEMİNİN USULÜ 
176
AÇIKLAMA 
176
I. Genel Olarak 
176
II. Ret Sebep ve Gerekçeleri ile Tüm Olgular Bildirilmesi 
176
III. Reddi İstenilen Hakimin Görüşünün Alınması 
177
MADDE 27.- HÂKİMİN REDDİ İSTEMİNE KARAR VERECEK MAHKEME 
178
AÇIKLAMA 
178
II. Ret İsteminin İncelenme Usulü 
179
III. Hakimin Reddi İsteminin Kabulü ya da Reddine Dair Karar 
179
IV. Asılsız Ret İstemleri Hakkında Yapılacak İşlem 
180
MADDE 28.- RET İSTEMİ ÜZERİNE VERİLECEK KARARLAR VE BAŞVURULACAK KANUN YOLLARI 
181
AÇIKLAMA 
181
I. Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararların Niteliği 
181
II. İtiraz 
181
MADDE 29.- REDDİ İSTENEN HÂKİMİN YAPABİLECEĞİ İŞLEMLER 
182
AÇIKLAMA 
182
I. Reddi İstenen Hakimin Yapabileceği İşlemler 
182
II. Yargılama Sırasında Hakimin Reddinin İstenmesi 
183
MADDE 30.- HÂKİMİN ÇEKİNMESİ VE İNCELEME MERCİİ 
184
AÇIKLAMA 
184
I. Hakimin Davaya Bakma Zorunluluğu 
184
II. Çekinme Sebepleri 
184
III. Çekinme Kararının İncelenmesi 
185
MADDE 31.- RET İSTEMİNİN GERİ ÇEVRİLMESİ 
186
AÇIKLAMA 
186
I. Genel Olarak 
186
II. Ret İsteminin Reddi Sebepleri 
186
A. Süre 
186
B. Ret Sebeplerinin ve Olguların Belirtilmemesi 
187
C. Duruşmayı Uzatmak Amacıyla İstenmesi 
187
III. İtiraz 
188
IV. Asılsız Ret İstemlerinde Yaptırım 
188
MADDE 32.- ZABIT KÂTİBİNİN REDDİ VEYA ÇEKİNMESİ 
189
AÇIKLAMA 
189
I. Zabıt Katibi 
189
II. Zabıt Katibinin Çekinmesi ve Reddi 
190
İKİNCİ KISIMKararlar, Açıklanması ve Tebliği, Süreler ve Eski Hâle Getirme BİRİNCİ BÖLÜMKararlar, Açıklanması ve Tebliği
MADDE 33.- KARARLARIN VERİLMESİ USULÜ 
191
AÇIKLAMA 
191
I. Genel Olarak 
191
II. Duruşmalı İşlerde Karar Usulü 
191
III. Duruşmasız İşlerde Karar Usulü 
191
IV. Mahkeme ve Hakim Kararları 
191
A. Hakim Kararları 
192
B. Mahkeme Kararları 
192
MADDE 34.- KARARLARIN GEREKÇELİ OLMASI 
193
AÇIKLAMA 
193
I. Genel Olarak 
193
II. Gerekçenin Faydaları 
193
III. Karşı Oyların Gerekçesi 
193
IV. Karar Çeşitlerine Göre Gerekçelerin Kapsamı 
194
V. Gerekçenin Olmayışının Hukuka Kesin Aykırılık Oluşturması 
194
VI. Başvurulacak Kanun Yollarının Açıkça Yazılması 
195
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
195
MADDE 35.- KARARLARIN AÇIKLANMASI VE TEBLİĞİ 
197
AÇIKLAMA 
197
I. Verilen Kararların Tebliği 
197
II. Koruma Tedbirlerine İlişkin Kararların Tebliği 
197
III. Tebligat Yapılmasının Zorunlu Olmadığı Hal 
198
IV. Serbest Olmayanlara ve Tutuklulara Kararın Tebliği 
198
MADDE 36.- TEBLİGAT VE YAZIŞMA USULÜ 
199
AÇIKLAMA 
199
I. Mahkeme ve Hakimlerin Doğrudan Yazışma Yapması 
199
II. İnfaz Edilecek Kararlar 
199
MADDE 37.- TEBLİGAT USULLERİ 
200
AÇIKLAMA 
200
I. Tebligat Usulü 
200
II. Yurt Dışına Tebligat 
200
MADDE 38.- CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA YAPILAN TEBLİGAT 
201
AÇIKLAMA 
201
I. Cumhuriyet Başsavcılığına Yapılan Tebligat 
201
İKİNCİ BÖLÜMSüreler ve Eski Hâle Getirme
MADDE 39.- SÜRELERİN HESAPLANMASI 
202
AÇIKLAMA 
202
I. Genel Olarak 
202
II. Gün 
202
III. Hafta 
203
IV. Ay 
203
V. Son Günün Tatile Rastlaması 
203
MADDE 40.- ESKİ HÂLE GETİRME 
205
AÇIKLAMA 
205
I. Eski Hale Getirme 
205
II. Eski Hale Getirme Sebepleri 
205
III. Eski Hale Getirme İsteminde Bulunulamayacak İşlemler 
206
IV. Kanun Yollarına Başvuru Hakkının Belirtilmemesinin Eski Hale Getirme Sebebi Olması 
206
MADDE 41.- ESKİ HÂLE GETİRME DİLEKÇESİ 
207
AÇIKLAMA 
207
I. Eski Hale Getirme İsteminin Usulü 
207
II. Dilekçenin Verileceği Merci 
207
III. Eski Hale Getirme Dilekçesinde Yer Alması Gereken Hususlar 
207
MADDE 42.- ESKİ HÂLE GETİRME DİLEKÇESİ ÜZERİNE VERİLECEK KARAR 
208
AÇIKLAMA 
208
I. Eski Hale Getirme İstemini İnceleyecek Merci 
208
II. Karar ve Niteliği 
208
III. Eski Hale Getirme İsteminin Yürütmeye Etkisi 
208
ÜÇÜNCÜ KISIMTanıklık, Bilirkişi İncelemesi ve Keşif BİRİNCİ BÖLÜMTanıklık
MADDE 43.- TANIKLARIN ÇAĞRILMASI 
210
AÇIKLAMA 
210
I. Tanıklık 
210
A. Savcının Tanık Olması 
211
B. Kolluk Görevlilerinin Tanıklığı 
211
C. Müdafii veya Vekilin Tanıklığı 
212
II. Tanıklığın Konusu 
212
III. Tanıkların Çağrılması 
212
A. Tanıkların Davetiye ile Çağrılması 
212
B. Tanıkların Diğer İletişim Araçları ile Çağrılması 
213
C. Zorla Getirme 
213
1. Genel Açıklama 
213
2. Kolluğun Zorla Getirme Yetkisi 
213
IV. Cumhurbaşkanının Tanıklığı 
214
MADDE 44.- ÇAĞRIYA UYMAYAN TANIKLAR 
215
AÇIKLAMA 
215
I. Tanığın Çağrıya Uymaması 
215
II. Naip Hakim ya da İstinabe ile Tanık İfadesinin Alınması 
215
III. Tanığın İstinabe Yoluyla Dinlenmesinin Adil Yargılanma Hakkına Etkisi 
217
IV. Sebepsiz Yere Gelmeyen Tanığa Uygulanacak Yaptırım 
217
MADDE 45.- TANIKLIKTAN ÇEKİNME 
218
AÇIKLAMA 
218
I. Tanıklık Görevi ve Tanıklıktan Çekinme 
218
II. Tanıklıktan Çekinme Halleri 
218
A. Hısımlık Nedeniyle 
218
B. Kişisel Nedenler 
219
III. Tanıklıktan Çekinme Usulü 
220
MADDE 46.- MESLEK VE SÜREKLİ UĞRAŞILARI SEBEBİYLE TANIKLIKTAN ÇEKİNME 
221
AÇIKLAMA 
221
I. Meslek Sırrı 
221
II. Mesleki Uğraş Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme 
221
III. Mukayeseli Hukukta Tanıklıktan Çekinme 
221
IV. Mesleki Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlar 
222
V. Tanıklığa Muvafakat 
223
MADDE 47.- DEVLET SIRRI NİTELİĞİNDEKİ BİLGİLERLE İLGİLİ TANIKLIK 
224
AÇIKLAMA 
224
I. Devlet Sırrı 
224
II. Devlet Sırları Konusunda Tanıklık ve Tanıklıktan Çekinme 
225
III. Devlet Sırları Konusunda Tanıkların Dinlenme Usulü 
225
IV. Devlet Sırlarının Mahkemeye Karşı Gizli Tutulamayacağı Suçlar 
226
V. Cumhurbaşkanının Devlet Sırları Konusundaki Tanıklığı 
226
VI. Yemin 
226
MADDE 48.- KENDİSİ VEYA YAKINLARI ALEYHİNE TANIKLIKTAN ÇEKİNME 
227
AÇIKLAMA 
227
I. Kendisini Suçlamaya Zorlamama İlkesi 
227
II. Yakınlarını Suçlamaya Zorlamama İlkesi 
227
III. Çekinme Hakkının Hatırlatılması Zorunluluğu 
228
IV. Tanıklık Yapmaktan Sonradan Çekinilmesi 
228
V. Tanıklık Yapmaktan Çekinilemeyecek Haller 
228
MADDE 49.- TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEBİNİN BİLDİRİLMESİ 
230
AÇIKLAMA 
230
I. Tanıklıktan Çekinme Sebeplerin Bildirilmesi 
230
II. Çekinme Sebeplerinin Açıklanmasını İsteyecek Merci 
230
III. Aşikar Konularda Çekinme Gerekçesinin Açıklamasına Gerek Görülmemesi 
230
IV. Devlet Sırları Konusunda Çekinme Gerekçeleri 
231
MADDE 50.- YEMİN VERİLMEYEN TANIKLAR 
232
AÇIKLAMA 
232
I. Yemin 
232
II. Yemin Metni 
232
III. Yeminsiz Dinlenecek Tanıklar 
233
MADDE 51.- TANIKLIKTAN ÇEKİNEBİLECEK KİMSENİN ÇEKİNMEMESİ 
235
AÇIKLAMA 
235
I. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanların Tanıklık Yapmak İstemesi 
2 35
II. Yemin 
235
MADDE 52.- TANIKLARIN DİNLENMESİ 
237
AÇIKLAMA 
2 37
I. Tanıkların Dinleneceği Yer 
237
II. Tanıkların Dinlenmesi 
237
A. Tanık Yoklaması ve Tanıkların Duruşma Salonundan Çıkartılması 
237
B. Tanıkların Birer Birer Duruşma Salonuna Alınması 
238
C. Yüzleştirme 
238
D. Tanık Beyanlarının Görüntülü ve Sesli Kaydedilmesi 
239
E. Görüntülü veya Sesli Kayıt Zorunluluğunun 1 Temmuz 2006 Tarihinde Başlaması 
240
F. Duruşma Salonu Dışında Dinlenen Tanıkların Görüntü ve Sesinin Kaydedilmesi 
240
G. Görüntülü ve Sesli Kayıtların Sadece Ceza Yargılamasında Kullanılması 
241
III. Terör Suçu Tanıklarının Dinlenmesi 
241
IV. Tanıkların Kolluk Tarafından Dinlenmesi 
243
MADDE 53.- TANIĞA GÖREVİNİN ÖNEMİNİ ANLATMA 
244
AÇIKLAMA 
244
I. Tanıklığın Anlam ve Önemi 
244
II. Yalan Tanıklığın Yaptırımı 
244
III. Yemin 
244
IV. Mahkeme Salonunu Terk Edememe 
245
MADDE 54.- TANIKLARA YEMİN VERİLMESİ 
246
AÇIKLAMA 
246
I. Yemin 
246
II. Yemin Verecek Kişiler 
246
III. Yasal Sebep Olmaksızın Yeminden Çekinmek 
247
MADDE 55.- YEMİNİN BİÇİMİ 
248
AÇIKLAMA 
248
I. Yemin Metninin Niteliği 
248
II. Tanıklıktan Önceki ve Sonraki Yemin 
248
III. Tercüman Aracılığı ile Yemin 
248
IV. Yeminin Yaptırılması Usulü 
249
MADDE 56.- YEMİNİN YERİNE GETİRİLMESİ, SAĞIR VEYA DİLSİZİN YEMİNİ 
250
AÇIKLAMA 
250
I. Yemin Metninin Okutulması veya Tekrar Ettirilmesi 
250
II. Sağır ve Dilsizlerin Yemini 
250
MADDE 57.- TANIĞIN TEKRAR DİNLENMESİ 
251
AÇIKLAMA 
251
I. Tanığın Yeniden Dinlenmesi 
251
II. Tekrar Dinlemede Yemin 
251
MADDE 58.- TANIĞA İLK ÖNCE SORULACAK HUSUSLAR VE TANIĞIN KORUNMASI 
252
AÇIKLAMA 
252
I. Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar 
252
A. Tanığın Kimlik Bilgileri 
252
B. Tanığın Şüpheli, Sanık ya da Mağdurla İlişkisi 
252
C. Ruhi ve Psikolojik Durumunun Tespiti 
253
D. Tanığın Dini 
253
II. Tanıkların Korunması 
253
B. Mukayeseli Hukukta Tanık Koruma 
255
C. Tanığın Duruşmaya Çıkma Gereği 
255
D. Hukukumuzda Tanık Koruma 
255
1. Tarihsel Gelişim 
255
2. Kişisel Bilgilerinin Değiştirilmesi ve Mecbur Kalmadıkça Tanığın Duruşmaya Çıkmasının Önlenmesi 
257
3. Duruşmaya Çıkması Halinde Koruma Yöntemleri 
258
a. Farklı Adres Belirleme 
258
b. Tehlikenin Takdiri 
258
c. Tanıklığın ve Verilen Bilgilerin Tartışılması 
258
d. Kimlik Bilgilerinin Saklanması 
259
e. Tanığın Yüzünün Gizlenmesi Gereken Haller 
259
4. Tanıkların Korunmasına Karar Verilebilecek Suçlar 
259
5. Tanık Koruma Kanun Tasarısıyla Getirilmesi Öngörülen Düzenlemeler 
260
a. Tanık Koruma Tedbirleri 
260
b. Korumaya Alınan Tanıkların Dinlenmesi 
261
MADDE 59.- TANIĞA SÖYLENECEK ŞEYLER VE SORULACAK SORULAR 
262
AÇIKLAMA 
262
I. Tanığa Olay ya da Davanın Anlatılması 
262
II. Yönlendirme ve Telkinden Kaçınılması 
262
III. Tanığın Sözünün Kesilmemesi 
262
IV. Çelişkilerin Giderilmesi İçin Soru Sorulması 
263
V. Tanıklığın Sözlü Olarak Yapılması 
263
MADDE 60.- TANIKLIKTAN VE YEMİNDEN SEBEPSİZ ÇEKİNME 
264
AÇIKLAMA 
264
I. Tanıklık Yapmak Zorunludur 
264
II. Yemin Etmek Zorunludur 
264
III. Yasal Neden Olmaksızın Tanıklıktan veya Yeminden Çekinmenin Yaptırımı 
264
IV. Disiplin Hapsi 
265
A. Genel Olarak 
265
B. Disiplin Hapsi Vermeye ve Giderleri Ödettirmeye Karar Verecek Merci 
265
C. Disiplin Hapsinin Süresi ve Son Verilmesi 
266
D. Disiplin Hapsi Kararlarına İtiraz 
266
MADDE 61.- TANIĞA VERİLECEK TAZMİNAT VE GİDERLER 
267
AÇIKLAMA 
267
I. Tanığın Maddi Kayıplarının Karşılanması 
267
II. Tanıklık Ücret Tarifesi 
267
III. Ücret Ödenmesi Gereken Çağrılar 
268
IV. Ödenecek Gider Kalemleri 
269
V. Tanıklara Ödenen Ücretlerin Yargılama Gideri Olması 
269
VI. Tanığa Ödenecek Ücretin Harç, Vergi ve Resimden Muaflığı 
269
İKİNCİ BÖLÜMBilirkişi İncelemesi
MADDE 62.- BİLİRKİŞİLERE UYGULANACAK HÜKÜMLER 
270
AÇIKLAMA 
270
I. Bilirkişi 
270
II. Bilirkişilik Sistemleri 
270
III. Bilirkişi Değerlendirmesinin Niteliği 
271
IV. Tanıklığa İlişkin Hükümlerin Uygulanabilirliği 
271
V. Bilirkişinin Yapacağı İnceleme 
271
VI. Bilirkişi Raporunun Bağlayıcı Olmaması 
271
MADDE 63.- BİLİRKİŞİNİN ATANMASI 
272
AÇIKLAMA 
272
I. Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller 
272
II. Bilirkişinin Görevlendirilmesi 
273
III. Bilirkişiye Başvurmanın İhtiyariliği 
273
IV. Bilirkişi Atayabilecek Merci 
274
V. Bilirkişi Sayısı 
274
VI. İstem 
275
VII. Cumhuriyet Savcısının Bilirkişi Ataması 
275
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
275
MADDE 64.- BİLİRKİŞİ OLARAK ATANABİLECEKLER 
276
AÇIKLAMA 
276
I. Bilirkişiler 
276
II. İl Adli Yargı Adalet Komisyonlarının Oluşturacağı Bilirkişi Listeleri 
277
III. Bilirkişi Listelerin Oluşturulma Esas ve Usulleri 
278
A. Uzmanlık Alanlarının Belirlenmesi ve İlanı 
278
B. Bilirkişi Listesine Kabul Şartları ve Başvuru Usulü 
279
C. Başvuruların Değerlendirilmesi 
280
D. Bilirkişi Listelerinin İlanı 
280
E. Bilirkişi Listelerinden Çıkarılma Sebep ve Usulü 
281
F. Bilirkişi Listelerinin Yenilenmesi 
281
G. Tercümanların Yaptıkları İşin Niteliği 
281
IV. Resmi Bilirkişilik Kurumlarının Bazıları 
281
A. Adli Tıp Kurumu 
282
B. Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarı 
284
C. Yüksek Sağlık Şurası 
284
D. Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu 
284
E. Refik Saydam Umumi Hıfzısıhha Laboratuarı 
284
F. Maden Tetkik Arama Enstitüsü 
285
VI. Bilirkişinin Yemini 
286
B. Liste Dışındaki Bilirkişilerin Yemini 
286
C. Yazılı Yemin 
287
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
287
MADDE 65. - BİLİRKİŞİLİĞİ KABUL YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
288
AÇIKLAMA 
288
I. Kural; Bilirkişiliğin Zorunlu Görev Olmayışı 
288
II. İstisna; Bilirkişiliği Kabul Zorunluluğu 
288
MADDE 66.- ATAMA KARARI VE İNCELEMELERİN YÜRÜTÜLMESİ 
290
AÇIKLAMA 
291
I. Bilirkişi İncelemesinin Süresi 
291
A. Genel Olarak 
291
B. Sürenin Uzatılması 
291
C. Görevin Süresi İçinde Yapılmaması 
291
III. Bilirkişiye İncelenecek Materyallerin Teslimi 
292
IV. Bilirkişinin İncelenmesi 
292
A. Bilirkişinin Görevini Yaparken Merci ile İlişkisi 
292
B. Bilirkişinin Görevini Yaparken Başvurabileceği Bilgi Kaynakları 
292
C. Bilirkişi Çalışmalarına Katılma 
293
D. Bilirkişinin İlgililere Soru Sorması 
293
V. Bilirkişilik Görevinin Yerine Getirilmemesinin Yaptırımı 
293
MADDE 67.- BİLİRKİŞİ RAPORU, UZMAN MÜTALAASI 
294
AÇIKLAMA 
294
I. Bilirkişi Raporu 
294
A. Genel Olarak 
295
C. İmza 
295
II. Raporun Teslimi veya Gönderilmesi 
295
III. Birden Fazla Bilirkişinin Raporu 
296
IV. Raporda Hukuki Değerlendirmeye Yer Verilmemesi 
296
V. Raporun Taraflara Ulaştırılması 
296
VI. Raporu İncelemek İçin Taraflara Süre Verilmesi ve Tarafların Rapora Karşı Diyecekleri 
297
VII. Raporun Eksik veya Yetersiz Olması 
297
VIII. Bilimsel Mütalaa Alınması 
298
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
298
MADDE 68.- DURUŞMADA BİLİRKİŞİNİN AÇIKLAMASI 
299
AÇIKLAMA 
29 9
I. Bilirkişinin Duruşmaya Katılması 
299
II. Bilirkişinin Duruşmaya Çağrılma Nedenleri 
300
III. Bilirkişinin Duruşmada Dinlenme Usulü 
300
IV. Bilirkişi Dışında Uzmanlardan Mütalaa Alınması ve Tartışılması 
300
MADDE 69.- BİLİRKİŞİNİN REDDİ 
301
AÇIKLAMA 
301
I. Bilirkişinin Ret Sebepleri 
301
A. Genel Olarak 
301
B. Tarafsızlık Kriterleri 
301
II. Bilirkişiyi Ret Edebilecekler 
302
III. Bilirkişinin Ad ve Soyadının Taraflara Bildirilmesi ve İstisnaları 
302
IV. Bilirkişinin Ret İsteminin İnceleneceği Merci ve Kararı 
302
V. Bilirkişinin Reddi İsteminde Belirtilmesi Gereken Hususlar 
303
VI. Bilirkişinin Reddi İsteminde Süre 
303
MADDE 70.- BİLİRKİŞİLİKTEN ÇEKİNME, BİLİRKİŞİ OLARAK DİNLENEMEYENLER 
304
AÇIKLAMA 
304
I. Bilirkişilikten Çekinme 
304
II. Bilirkişi Olarak Dinlenemeyenler 
304
MADDE 71.- GÖREVİNİ YAPMAYAN BİLİRKİŞİ HAKKINDAKİ İŞLEM 
305
AÇIKLAMA 
305
I. Bilirkişinin Görevleri 
305
II. Görevin Yerine Getirilmemesi Halinde Yaptırım 
305
MADDE 72.- BİLİRKİŞİ GİDER VE ÜCRETİ 
306
AÇIKLAMA 
306
I. Bilirkişi Gider ve Ücretleri 
306
MADDE 73.- SAHTE PARA VE DEĞERLER ÜZERİNDE YAPILACAK İNCELEMELER 
307
AÇIKLAMA 
307
II. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Darphane 
308
A. Ön İnceleme 
308
B. Sahte Paraların İncelenmek Üzere Gönderilmesi 
309
C. Kod Numarası Verilmesi ve Kullanılması 
310
D. Sahte Madenî Para ve Sikkelerin İmhası 
310
E. Sahte Madenî Paralar ve Sikkeler İzleme Sistemi 
311
IV. Sahteliğinden Şüphe Edilen Banknotların İncelenmesi ve Değerlendirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar 
312
A. Genel Olarak 
312
B. Ön İnceleme 
312
C. Sahte Banknotların İncelenmek Üzere Gönderilmesi 
313
D. Kod Numarası Verilmesi ve Kullanılması 
314
E. Sahte Banknotların İmhası 
314
F. Sahte Banknotları İzleme Sistemi 
315
G. Yabancı Paralarda Sahtecilikte Bilirkişilik 
316
V. Değerli Kağıtlarda Sahtecilik Suçlarında Bilirkişilik 
316
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMGözlem Altına Alınma, Muayene, Keşif ve Otopsi
MADDE 74.- GÖZLEM ALTINA ALINMA 
317
AÇIKLAMA 
317
I. Gözlem Altına Alma 
317
II. Gözlem Altına Alınma Sebep ve Koşulları 
317
A. Kuvvetli Şüphe 
318
B. Akıl Sağlığının Belirlenmesi 
319
C. Uzman Hekim Görüşü 
319
D. Cumhuriyet Savcısı ve Müdafiin Dinlenmesi 
319
E. Zorunlu Müdafilik 
319
F. Süre 
319
1. Gözlem Altında Tutulma Süresi 
319
2. Sürenin Uzatılma Usulü 
320
G. Hakim Kararı 
32 0
H. İtiraz 
320
III. Gözlem Altında Geçen Sürenin Cezadan İndirilmesi 
320
MADDE 75.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN BEDEN MUAYENESİ VE VÜCUDUNDAN ÖRNEK ALINMASI 
321
AÇIKLAMA 
321
I. Vücut Dokunulmazlığı 
321
II. CMUK’da ki Düzenlemenin Yetersizliği 
322
III. Dış ve İç Beden Muayenesi ile Vücuttan Örnek Alınması Kavramları 
323
A. Genel Olarak 
323
B. Dış Beden Muayenesi 
324
C. İç Beden Muayenesi 
324
D. Vücuttan Örnek Alınması 
325
E. Beden Muayenesinin Vücut Araması ve Sağlık Kontrolünden Farkı 
326
IV. Dış ve İç Beden Muayenesi ile Vücuttan Örnek Alınmasının Koşulları 
327
A. Delil Elde Etme Amacı 
327
B. Karar 
328
2. İç Beden Muayenesi Kararı 
328
3. Vücuttan Örnek Alınması Kararı 
329
C. Cumhuriyet Savcısının Kararının Hakim Onayına Sunması 
329
D. İtiraz 
330
E. Müdahalenin Ön Koşulu 
330
F. Suçlar İçin Öngörülen Cezalarla İlgili Sınır 
331
G. Raporun Düzenlenmesi 
331
H. Güvenlik Önlemleri 
331
I. Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma 
332
J. Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Örnek Alma Halinde Tazminat 
332
V. İşlemlerinin Tabib veya Sağlık Mesleği Mensubu Tarafından Yapılması 
332
VI. İşlemlerin Uygulanmasında Zor Kullanma ve İlgilinin Rızası 
333
VII. Özel Kanun Hükümlerinin Saklı Tutulması 
333
VIII. Sonuçların Başka Amaçla Kullanılamaması ve İmhası 
334
MADDE 76.- DİĞER KİŞİLERİN BEDEN MUAYENESİ VE VÜCUTTAN ÖRNEK ALINMASI 
335
I. Genel Olarak 
335
II. Diğer Kişiler 
336
III. Diğer Kişilerin İç veya Dış Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması Koşulları 
336
A. Amaç 
336
1. Delil Elde Edilmesi 
336
2. Soybağının Araştırılması 
336
B. İstem 
33 7
C. Hakim Kararı 
337
D. Cumhuriyet Savcısının Kararının Hakim Onayına Sunulması 
337
E. İtiraz 
337
F. Ön Koşul 
338
G. Raporun Düzenlenmesi 
338
H. Güvenlik Önlemleri 
338
IV. İç veya Dış Beden Muayenesi ve Örnek Alma İşlemlerinin Uygulanması 
338
A. İşlemlerin Uzmanlar Tarafından Yapılması 
338
B. Mağdurun Rızasına Dayalı Muayene ve Örnek Alma 
339
V. Muayene ve Örnek Alınmasından Kaçınma 
339
A. Tanıklıktan Çekinme Nedeniyle 
339
B. Küçüklük ya da Akıl Hastalığı Nedeniyle 
339
VI. Sonuçların Başka Amaçla Kullanılamaması ve İmhası 
340
MADDE 77.- KADININ MUAYENESİ 
341
AÇIKLAMA 
3 41
I. Kadının Muayenesi 
341
II. Koşulları 
341
A. İstem 
341
B. İmkan 
341
C. Kadın Sağlık Mesleği Mensubunun Bulundurulması 
342
MADDE 78.- MOLEKÜLER GENETİK İNCELEMELER 
343
AÇIKLAMA 
343
I. Genel Olarak 
343
II. Moleküler Genetik İnceleme 
343
III. Amaç 
344
IV. Zorunluluk 
344
V. Başka Amaçla Kullanılamama 
344
VI. Kitle Test Yasağı 
344
VII. Kime Ait Olduğu Belli Olmayan Parçalar Üzerinde Genetik İnceleme 
345
VIII. Raporun Düzenlenmesi 
345
IX. Karar 
345
MADDE 79.- HÂKİMİN KARARI VE İNCELEME YAPILMASI 
346
AÇIKLAMA 
346
I. Moleküler Genetik İnceleme Koşulları 
346
A. Hakim Kararı 
346
B. Kararda Bilirkişinin Gösterilmesi 
346
C. Bilirkişilik Kurumları ve Bunların Yükümlülükleri 
347
D. İnceleme Yapılacak Bulgularda İlgilinin Kimlik Bilgisinin Yazılmaması 
348
MADDE 80.- GENETİK İNCELEME SONUÇLARININ GİZLİLİĞİ 
349
AÇIKLAMA 
349
I. Genetik İnceleme Sonuçları 
349
A. Genetik İnceleme Sonuçlarının Kişisel Veri Niteliği 
349
B. Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği 
349
C. Raporun Düzenlenmesi 
350
D. Genetik İnceleme Sonuçlarının İmhası 
350
E. Genetik İnceleme Sonuçlarının İmha Usulü 
351
II. Kişisel Nitelikteki Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Şahısların Korunmasına Dair Sözleşme 
352
III. Yaptırım 
35 2
MADDE 81.- FİZİK KİMLİĞİN TESPİTİ 
353
AÇIKLAMA 
353
I. Genel Olarak 
353
II. Teşhis ve Yüzleştirme Ayrımı 
353
A. Yüzleştirme 
353
B. Teşhis 
354
III. Bilgilerin Depolanması 
355
IV. Tespit ve Kayıt Koşulları 
356
V. Tespit ve Kayıt Yapılacak Veriler 
356
A. Parmak İzi 
357
B. Ses 
357
C. Fotoğraf 
358
VI. Yok Edilmesi 
358
A. Koşulları 
358
B. Usulü 
358
VIII. DNA, İz, Ses ve Görüntü Arşivleri Konusunda Bir Öneri 
359
MADDE 82.- YÖNETMELİK 
361
AÇIKLAMA 
361
MADDE 83.- KEŞİF 
362
AÇIKLAMA 
362
I. Genel Açıklama 
362
A. Keşif Yeri ve Zamanı 
362
B. Keşif Usulü 
362
C. Keşifte Hazır Bulunabilecekler 
363
D. Keşfin Yer Göstermeden Farkı 
363
F. Keşfin Hakim Tarafından Yapılmasının İstenmesi 
364
II. Tutanak 
365
A. Genel Olarak 
365
B. Keşif Tutanağının Duruşmada Okunması 
3 65
MADDE 84.- KEŞİFTE, TANIK VEYA BİLİRKİŞİNİN DİNLENMESİNDE BULUNABİLECEKLER 
366
AÇIKLAMA 
366
I. Keşifte Hazır Bulunabilecekler ve Keşifte Dinlenecekler 
366
II. Cumhuriyet Savcısının Keşfe Katılması 
367
III. Keşfe Katılmasına İzin Verilmeyecekler 
367
IV. Keşif Yapılacağının İlgililere Bildirilmesi 
368
V. Mazeret Halinde Keşfin Ertelenmemesi 
368
MADDE 85.- YER GÖSTERME 
369
AÇIKLAMA 
369
I. Genel Olarak Yer Gösterme 
369
II. Yer Göstermenin Hukuki Niteliği 
370
III. Yer Göstermenin Amacı 
370
IV. Yer Göstermenin Yapılma Usulü 
371
A. Kural: Yer Gösterme Savcı Tarafından Yaptırılır 
371
B. İstisna: Yer Göstermenin Kolluk Amiri Tarafından Yaptırılması (CMK m. 250) 
372
V. Yer Göstermeye Müdafiinin Katılması 
372
VI. İşlemin Tutanağa Bağlanması 
372
VII. Yer Göstermenin Yapılacağı Evre 
373
VIII. Yer Göstermenin Yapılacağı Suçlar 
373
IX. Tutuklu veya Hükümlünün Yer Göstermesi 
373
X. Mağdurun Yer Göstermesi 
374
MADDE 86.- ÖLÜNÜN KİMLİĞİNİ BELİRLEME VE ADLÎ MUAYENE 
375
AÇIKLAMA 
375
I. Genel Olarak 
375
II. Ölünün Kimliğini Tespit 
375
A. Cesedin Şüpheliye Gösterilmesi 
376
B. Kimlik Tespit İşleminin Zamanı 
376
C. Kimlik Tespitinin Tutanağa Bağlanması 
376
D. Kimlik Tespitini Yapacak Merci 
377
III. Adli Muayene 
377
A. Adli Muayeneyi Yapacak Mercii 
377
MADDE 87.- OTOPSİ 
379
AÇIKLAMA 
379
I. Genel Olarak 
379
A. Otopsi Yapacak Merci 
379
B. Otopsiyi Yapacak Hekim 
380
C. Tek Pratisyen Hekimle Otopsi Yapılması 
380
D. Otopsiye Tarafların Özel Hekimlerinin Katılması 
381
E. Otopsi Tutanağı 
382
G. Otopsi Yapılmasına Gerek Olup Olmadığı Kararı 
382
H. Otopsi Usulü 
382
İ. Otopsi Yapamayacak Hekimler 
383
II. Mezar Açılması 
383
A. Genel Olarak 
383
B. Mezar Açılması Kararı 
384
III. Otopsi ve Mezar Açmanın Ses ve Görüntülü Kaydedilmesi 
384
IV. Otopsilerin İşlemlerinin Yerine Getirilmesine İlişkin Genelge 
384
MADDE 88.- YENİ DOĞANIN CESEDİNİN ADLÎ MUAYENESİ VEYA OTOPSİ 
389
AÇIKLAMA 
389
I. Genel Olarak 
389
II. Yeni Doğmuş Çocuk Otopsisinde Tespit Edilecek Hususlar 
389
III. Tutanak 
389
IV. Yeni Doğan Çocuk Kavramı ve Yeni Doğan Çocukların Ölüm Sebepleri 
389
MADDE 89.- ZEHİRLENME ŞÜPHESİ ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEM 
391
AÇIKLAMA 
391
I. Zehirlenmelerde Yapılan Otopside Yapılması Gereken İşlemler 
391
II. Parçaların Alınması ve Korunması 
391
III. Parçaların İncelenmesi 
392
IV. Zehirlenmenin Meydana Gelebileceği Olaylar 
392
DÖRDÜNCÜ KISIMKoruma Tedbirleri BİRİNCİ BÖLÜMYakalama ve Gözaltı
MADDE 90.- YAKALAMA VE YAKALANAN KİŞİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER 
393
AÇIKLAMA 
393
I. Koruma Tedbiri 
393
II. Yakalama ve Kişi Özgürlüğü 
395
A. Genel Olarak 
395
B. AİHS’de Yakalama 
396
C. Anayasada Yakalama 
396
III. Yakalama Çeşitleri ve Koşulları 
396
A. Herkes Tarafından Yapılabilecek Yakalama 
397
1. Suç İşlerken Rastlanılması 
397
2. Kaçması veya Kimliğinin Belirlenememesi 
397
3. Kendini İdareden Aciz Olanlara Karşı Suç İşlenmesi 
398
B. Kolluk Görevlileri Tarafından Yapılabilecek Yakalama 
398
1. Tutuklama Kararı Verilmesini Gerektiren Hal 
398
2. Yakalama Emri Çıkartılmasını Gerektiren Hal 
399
3. Gecikmesinde Sakınca Bulunması 
399
4. Amirlere ya da Savcıya Başvurma Olanağının Bulunmaması 
399
5. CMK’nın 250. Maddesi Uyarınca Yakalama 
399
C. Şikayete Bağlı Suçlarda Yakalama 
400
D. Kolluğun Diğer Yakalama Yetkileri 
400
1. Genel Olarak 
400
2. Kontrol Altında Tutma 
401
3. Kimlik Bildirmeme Nedeniyle Tutulma 
402
4. Muhafaza Altına Alma 
402
E. Yakalama Yasağı 
403
IV. Yakalama Konusunda Çocuklarla İlgili Özel Hükümler 
403
A. 12 Yaşını Doldurmamış Olanlar ile 15 Yaşını Doldurmamış Sağır ve Dilsizler 
403
B. 12 Yaşını Doldurmuş, Ancak 18 Yaşını Doldurmamış Olanlar 
404
V. Yakalama Konusunda Diğer Özel Hükümler 
405
VI. Yakalama Tedbirinin Uygulanması 
405
A. Yakalama Zamanı 
405
C. Yakalanan Kişinin Kaba Üst Aramasının Yapılması 
406
D. Alınacak Diğer Önlemler 
406
E. Yakalanana Kanuni Haklarının Bildirilmesi 
406
F. Yakalanan Kişinin Cumhuriyet Savcısı Huzuruna Çıkartılması 
407
G. Yakalamanın, Yakalamanın Yakınlarına veya Belirlediği Bir Kişiye Bildirilmesi 
408
H. Yakalama İşleminin Tutanağa Bağlanması 
408
I. Cumhuriyet Savcısının Kararı 
409
J. Sağlık Kontrolü 
409
K. Yakalanan Kişilerin Naklinde Alınacak Önlemler 
410
MADDE 91.- GÖZALTI 
411
AÇIKLAMA 
411
I. Gözaltına Alma 
411
A. Genel Olarak 
411
B. Kimlik Bildirmeme Nedeniyle Gözaltına Alma 
412
C. Gözaltı Konusunda Özel Düzenlemeler 
412
II. Gözaltına Alınanlarla İlgili Yapılacak İşlemler ve Nezarethaneler 
413
A. Güvenlik Araması 
413
B. Sağlık Kontrolü 
413
C. Gözaltına Alınanların Konulacakları Yer 
413
1. Genel Olarak 
413
2. Nezarethanelerin Fiziksel Donanımı 
414
3. Nezarethanelerin Kamera ile Gözetlenmesi 
414
4. Nezarethane İşlemleri 
414
5. Nezarethanelerin Denetimi 
415
6. Gözaltı Birimi ve Gözaltı-Nezarethane Sorumlusu 
416
III. Gözaltı Masraflarının Karşılanması 
416
IV. Gözaltına Alma Kararı ve Kararın Denetimi 
416
A. Gözaltına Alma Kararı 
416
B. İtiraz 
417
1. Genel Olarak 
417
2. İtiraz Usulü 
418
3. İtiraz Üzerine Verilecek Karar 
418
V. Gözaltı Süresi ve Sürenin Uzatılması 
418
A. Gözaltı Süresi 
418
B. Toplu Suçlarda Gözaltı Süresi ve Bu Sürenin Uzatılması 
419
C. Bazı Suçlarda Gözaltı Süresi ve Bu Sürenin Uzatılması 
420
D. Gözaltı Süresinin Uzatılma Usulü 
420
E. Sürenin Uzatılmasına Dair Kararların Bildirimi 
420
VI. Yeniden Yakalanma Yasağı 
421
VII. Serbest Bırakma veya Sorguya Sevk 
421
VIII. Şüphelinin Sorgulanması 
421
IX. Gizlilik İlkesi 
422
MADDE 92.- GÖZALTI İŞLEMLERİNİN DENETİMİ 
423
AÇIKLAMA 
423
I. Yakalanan veya Gözaltına Alınanların Tutulacağı Yer 
423
II. Nezarethanelerin Denetimi 
423
III. Denetimde İncelenecek Hususlar 
423
IV. Yönetmelik 
424
MADDE 93.- YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİŞİLERİN NAKLİ 
425
AÇIKLAMA 
425
I. Yakalanan veya Tutuklananların Nakli ve Güç Kullanma 
425
II. Kelepçe Takılması 
425
MADDE 94.- YAKALANAN KİŞİNİN MAHKEMEYE GÖTÜRÜLMESİ 
427
AÇIKLAMA 
427
I. Yakalanan Kişinin Yetkili Hakim veya Mahkeme Önüne Çıkartılması 
427
II. Yakalanan Kişinin Yetkili Hakim veya Mahkemeye Götürülmesi 
427
III. Yollama Kararı veya Sevk Tutuklaması 
427
IV. Uygulamada Yaşanan Sorunlar ve Bir Çözüm Önerisi 
428
MADDE 95.- YAKALANAN VEYA GÖZALTINA ALINANIN DURUMUNUN YAKINLARINA BİLDİRİLMESİ 
431
AÇIKLAMA 
431
I. Yakınlara Bildirim 
431
A. Yakınlarına Bildirimi Gerektiren İşlemler 
431
B. Bildirimin Yapılacağı Kişi 
431
1. Bir Yakınına Bildirim 
431
2. Belirlediği Kişiye Bildirim 
431
C. Terörle Mücadele Kanununda Öngörülen İstisnalar 
432
D. Bildirimin Cumhuriyet Savcısının Emri ile Yapılması ve Bildirim Usulü 
432
E. Gözaltı Süresinin Uzatılması Halinde Bildirim 
433
F. Yabancıların Yakalanması veya Gözaltına Alınmasında Bildirim 
433
MADDE 96.- YAKALAMANIN İLGİLİLERE BİLDİRİLMESİ 
434
AÇIKLAMA 
434
I. Şikayet Hakkı Sahibine Bildirim 
434
MADDE 97.- YAKALAMA TUTANAĞI 
435
AÇIKLAMA 
435
I. Yakalama Tutanağı 
435
II. Yakalama Tutanağının İçeriği 
435
III. Yakalama Tutanağı Örneği 
436
MADDE 98.- YAKALAMA EMRİ VE NEDENLERİ 
437
AÇIKLAMA 
437
I. Yakalama Emri ve Nedenleri 
437
A. Kaçaklar 
437
1. Soruşturma Evresinde 
437
2. Kovuşturma Evresinde 
438
B. Yakalanmışken Kolluk Görevlisinin Elinden Kaçanlar 
439
C. Cezaevinden veya İnfaz Kurumundan Kaçanlar 
440
II. Yakalama Emrinin İçeriği 
440
MADDE 99.- YÖNETMELİK 
442
AÇIKLAMA 
442
I. Yönetmelik 
442
II. Yönetmelikte Düzenlenmesi Gereken Konular 
442
İKİNCİ BÖLÜMTutuklama
MADDE 100.- TUTUKLAMA NEDENLERİ 
443
AÇIKLAMA 
444
I. Tutuklama ve Kişi Özgürlüğü 
444
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Kişi Özgürlüğü 
444
B. Anayasada Kişi Özgürlüğü 
444
II. Tutuklama Tedbiri 
445
A. Genel Olarak 
445
B. Tutuklamanın İhtiyariliği ve Tutuklama Sistemleri 
445
C. Tutuklamanın İstisna Olması 
446
D. Tutuklamanın Ön Koşulları 
446
E. Tutuklamanın Amacı 
446
F. Şüpheli veya Sanığın Can Güvenliği Nedeniyle Tutuklama 
447
G. İnfial Nedeniyle Tutuklama 
447
H. Tutuklamada Zor Kullanma 
447
III. Tutuklananların Konulacağı Yer 
447
IV. Tutuklama Koşulları 
4 47
A. Kuvvetli Suç Şüphesi 
448
B. Tutuklama Nedenlerinin Varlığı 
448
1. Saklanma ya da Kaçma Şüphesi 
449
2. Delilleri Gizleme, Değiştirme veya Yok Etme 
449
3. Tanık Mağdur ya da Başkaları Üzerinde Baskı Yapma Girişimi 
450
D. Ölçülülük İlkesi 
451
E. Tutuklama Yasağı 
451
1. Öngörülen Ceza Nedeniyle 
451
2. Güvence Belgesi Verilmesi Nedeniyle 
452
3. Yaş Nedeniyle 
452
F. Tutuklamanın Tedbir Olma Niteliği 
452
G. Tutukluluk Süresinin Cezadan İndirilmesi 
452
H. Örnek Tutuklama İncelemesi 
453
V. Çocuklarla İlgili İstisna 
453
VI. Diğer İstisnalar 
453
MADDE 101.- TUTUKLAMA KARARI 
454
AÇIKLAMA 
454
I. Tutuklama Kararı 
454
A. Hakim Kararı 
454
B. Tutuklama İstemi ve Adli Kontrol Tedbirinin Yetersizliğine Dair Gerekçe 
455
C. Kararların Gereçli Olması 
455
D. Müdafii Zorunluluğu 
4 56
E. Tutuklama İsteminin Reddi 
457
II. İtiraz 
457
A. Genel Olarak 
457
B. Geri Alma 
458
III. Gıyabi Tutuklama 
458
A. Kural; Gıyabi Tutuklama Müessesesinin Kaldırılması 
458
B. İstisna; Kaçaklar Hakkında Yakalama Emri ve Tutuklama Kararı 
458
IV. Tutuklama Kararlarının Uygulanması 
459
B. Tutukevine Kabul 
459
C. Tutuklunun Hakları 
459
D. Ziyaretçi Kabulü 
460
E. Tutukluların Haberleşmesi 
460
F. Diğer Kısıtlamalar 
460
G. Tutukluların Yükümlülükleri 
460
H. Tutuklama Kararının Uygulanmasının Ertelenmesi 
462
AÇIKLAMA 
462
I. Tutukluluk Süresinin Belirlenme Kriteri 
462
A. Genel Olarak 
462
B. Ağır Cezalı Olmayan Suçlarda Azami Tutukluluk Süresi 
463
C. Ağır Cezalık Suçlarda Azami Tutukluluk Süresi 
463
II. Tutukluluk Süresinin Uzatılması 
463
III. Bazı Suçlarla İlgili Tutuklama Süresi 
464
IV. Maddenin 1 Nisan 2008 Tarihine Kadar Uygulanmayacağı Suçlar 
464
V. Tutukluluk Süresinin Uzatılması Yerine Adli Kontrol Kararı Verilmesi 
465
MADDE 103.- CUMHURİYET SAVCISININ TUTUKLAMA KARARININ GERİ ALINMASINI İSTEMESİ 
467
AÇIKLAMA 
467
I. Tutukluluğun Kaldırılması İstemi ve Karar 
467
II. Cumhuriyet Savcısının Tutukluluğu ve Adli Kontrolü Re’sen Kaldırma Yetkisi 
468
III. Tutukluluğun Sona Ermesi 
468
MADDE 104.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN SALIVERİLME İSTEMLERİ 
469
AÇIKLAMA 
469
I. Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İstemleri ve İnceleme 
469
II. Re’sen İnceleme 
469
III. Karar 
469
IV. İtiraz 
470
MADDE 105.- USUL 
471
AÇIKLAMA 
471
I. Salıverilme İstemlerinin İncelenme Usulü 
471
A. Müdafiin Görüşünün Alınması 
471
B. Cumhuriyet Savcısının Görüşünün Alınması 
472
III. İtiraz 
473
MADDE 106.- SALIVERİLENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
474
AÇIKLAMA 
474
I. Salıverilenin Adres Bildirim Yükümlülüğü 
474
II. Bilgilerin Verileceği Merciler 
475
III. Değişiklikleri Bildirim Yükümlülüğü 
475
MADDE 107.- TUTUKLANANIN DURUMUNUN YAKINLARINA BİLDİRİLMESİ 
476
AÇIKLAMA 
476
I. Yakınlara Bildirim 
476
II. Belirlediği Kişiye Bildirim 
476
III. Bildirim Yapılacak Haller 
477
IV. Bildirim Yapacak Merci 
477
V. Tutuklunun Kendisinin Bildirimi 
477
VI. Yabancı Tutuklu Hakkında Bildirim 
477
MADDE 108.- TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ 
478
AÇIKLAMA 
478
I. Tutuklama Koşullarının Kontrolü 
478
II. Tutuklamaya İtiraz ve Tutuklamanın Gözden Geçirilmesi Farkı 
478
III. Tutuklama Koşullarının İncelenmesi İstemi ve Süresi 
478
IV. Şüphelinin İstemi 
479
V. Hakimin Koşulların Devam Edip Etmediğini İncelemesi 
479
VI. İnceleme Sonunda Verilecek Karar 
479
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMAdlî Kontrol
MADDE 109.- ADLÎ KONTROL 
480
AÇIKLAMA 
481
I. Genel Olarak 
481
II. Adli Kontrol Tedbirlerinin Özellikleri ve Koşulları 
481
A. Genel Olarak 
481
B. Geçici Olması 
48 2
C. Vasıta Olması 
482
D. Tutuklama Koşullarının Aranması 
483
E. Kuvvetli Suç Şüphesi 
483
G. Suç İçin Öngörülen Ceza Sınırı 
484
H. Suç İçin Öngörülen Ceza Sınırının Dikkate Alınmayacağı Tedbirler 
485
İ. Tutuklama Nedeninin Olması 
485
J. Adli Kontrolün Uygulanabileceği Evre 
486
K. Tutuklama Yasağı Olan Suçlar İçin Adli Kontrol Kararı Verilebilmesi 
486
III. Adli Kontrol Tedbirleri ve Uygulanması 
487
A. Genel Olarak 
487
1. Yurt Dışına Çıkma Yasağı 
487
2. Hâkim Tarafından Belirlenen Yerlere, Belirtilen Süreler İçinde Düzenli Olarak Başvurmak 
488
3. Hâkimin Belirttiği Merci veya Kişilerin Çağrılarına ve Gerektiğinde Meslekî Uğraşlarına İlişkin veya Eğitime Devam Konularındaki Kontrol Tedbirlerine Uymak 
488
4. Her Türlü Taşıtları veya Bunlardan Bazılarını Kullanamamak ve Gerektiğinde Kaleme, Makbuz Karşılığında Sürücü Belgesini Teslim Etmek 
488
5. Özellikle Uyuşturucu, Uyarıcı veya Uçucu Maddeler ile Alkol Bağımlılığından Arınmak Amacıyla, Hastaneye Yatmak Dahil, Tedavi veya Muayene Tedbirlerine Tâbi Olmak ve Bunları Kabul Etmek 
488
6. Şüphelinin Parasal Durumu Göz Önünde Bulundurularak, Miktarı ve Bir Defada veya Birden Çok Taksitlerle Ödeme Süreleri, Cumhuriyet Savcısının İsteği Üzerine Hâkimce Belirlenecek Bir Güvence Miktarını Yatırmak 
488
7. Silâh Bulunduramamak veya Taşıyamamak, Gerektiğinde Sahip Olunan Silâhları Makbuz Karşılığında Adlî Emanete Teslim Etmek 
489
8. Cumhuriyet Savcısının İstemi Üzerine Hâkim Tarafından Miktarı ve Ödeme Süresi Belirlenecek Parayı Suç Mağdurunun Haklarını Güvence Altına Almak Üzere Aynî veya Kişisel Güvenceye Bağlamak 
489
9. Aile Yükümlülüklerini Yerine Getireceğine ve Adlî Kararlar Gereğince Ödemeye Mahkûm Edildiği Nafakayı Düzenli Olarak Ödeyeceğine Dair Güvence Vermek 
490
B. Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanmasında Mesleki Uğraşların Göz Önüne Alınması 
490
C. Adli Kontrol Tedbirini Uygulayacak Merci 
490
D. Cezadan Mahsup 
491
1. Kural; Adli Kontrol Süresinin Cezadan İndirilememesi 
491
2. İstisna; Cezadan İndirilecek Hal 
491
MADDE 110.- ADLÎ KONTROL KARARI VE HÜKMEDECEK MERCİLER 
492
AÇIKLAMA 
492
I. Adli Kontrol İstemi 
492
II. Şüpheden Kesin Hükme Kadar Adli Kontrol Kararı Verilebilir 
492
III. Soruşturma Evresinde Adli Kontrol Kararı 
493
IV. Kovuşturma Evresinde Adli Kontrol Kararı 
493
MADDE 111.- ADLÎ KONTROL KARARININ KALDIRILMASI 
494
AÇIKLAMA 
494
I. Adli Kontrol Kararının Kaldırılması 
494
A. Genel Olarak 
4 94
B. Cumhuriyet Savcısının Görüşü 
494
C. Karar Verme Süresi 
494
II. Adli Kontrol Tedbirinin Cumhuriyet Savcısı Tarafından Kaldırılması 
494
III. İtiraz 
495
A. Genel Olarak 
495
B. İtiraz Yoluna Başvurabilecekler 
495
MADDE 112.- TEDBİRLERE UYMAMA 
497
AÇIKLAMA 
497
I. Adli Kontrol Tedbirlerine Uymamanın Yaptırımı 
497
II. Adli Kontrol Tedbirlerine Uyulmaması Nedeniyle Yaptırım İstemi 
49 7
III. Yetkili ve Görevli Hakim 
498
IV. İtiraz 
498
MADDE 113.- GÜVENCE 
499
AÇIKLAMA 
499
I. Genel Olarak 
499
II. Güvence Tedbiri 
500
III. Güvence Tedbirinin Amacı 
500
IV. Karar 
500
MADDE 114.- ÖNCEDEN ÖDETME 
501
AÇIKLAMA 
501
I. Güvencenin, Mağdurun Haklarının Karşılanması İçin Verilmesi 
501
II. Karar 
501
III. Güvencenin Mağdura veya Nafaka Alacaklısına Ödenmesinin Koşulları 
501
MADDE 115.- GÜVENCENİN GERİ VERİLMESİ 
503
AÇIKLAMA 
503
I. Güvencenin Geri Verilmesi 
503
II. Güvencenin Devlet Hazinesine Gelir Yazılması 
504
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMArama ve Elkoyma
MADDE 116.- ŞÜPHELİ VEYA SANIKLA İLGİLİ ARAMA 
505
AÇIKLAMA 
505
I. Genel Olarak Arama 
505
A. AİHS'de Arama 
505
B. Anayasada Arama 
506
C. Adli Amaçlı ve Önleme Amaçlı Arama Ayrımı 
506
II. Adli Arama 
507
A. Tanımı 
507
B. Amacı 
507
C. Arama Sayılmayacak İşlemler 
507
D. Makul Şüphe 
507
E. Arama Kararı 
508
F. Muhakeme Şartının Gerçekleşmemiş Olmasının Aramaya Etkisi 
508
G. Hakimlerin Aranması Konusu 
508
H. Avukat Bürolarında Arama 
508
İ. Adli Aramanın Uygulanması 
509
1. Üst ve Eşya Aramasının Uygulanması 
509
2. Araçlarda Aramanın Uygulanması 
510
3. Konut, İşyeri ve Eklentilerinde Aramanın Yapılması 
511
4. Arama Yapılabilecek Yerler 
513
5. Arama Kararında Olması Gereken Bilgiler 
513
6. Zor Kullanma 
513
7. Arama Sonunda Bazı Eşyaya Elkonulması 
513
8. Aramada Tesadüfen Elde Edilen Bilgi ve Bulgular 
514
9. Aramalara İlişkin Kayıt Defteri 
514
J. Haksız Arama ve Yaptırımı 
516
K. Arama Nedeniyle Tazminat 
516
L. Haksız Arama Sonunda Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması 
516
III. Rıza, Talep veya Yardım Çağrıları Üzerine Arama 
517
IV. Önleme Araması 
518
A. Tanım 
518
B. Önleme Araması Yapılabilecek Yerler 
518
C. Önleme Araması Yapılamayacak Yerler 
519
D. Önleme Araması Kararı 
519
E. Hakim Kararına İtiraz 
519
F. Hâkimden Önleme Araması Kararı Alınması Gerekmeyen Hâller 
519
G. Önleme Aramasının Uygulanması 
520
H. Kontrol 
520
I. Derneklerde Arama 
521
J. Spor Müsabakalarında Kontrol ve Üst Araması 
521
K. Önleme Aramalarında Elde Edilen Bilgi ve Bulgular ile Yakalanan Şüpheliler Hakkında Yapılacak İşlemler 
521
L. Önleme Araması Tutanağı 
522
M. Aranan Kişiye Verilecek Belge 
522
V. Denetim 
523
VI. Durdurma 
524
A. Kolluğun Durdurma ve Kontrol Yetkisi 
524
B. Durdurma Üzerine Yapılacak İşlemler ve Yoklama Suretiyle Kontrol 
524
VII. Güvenlik Araması 
525
VIII. Kaba Üst Araması 
525
IX. Kimlik Sorma 
526
MADDE 117.- DİĞER KİŞİLERLE İLGİLİ ARAMA 
527
AÇIKLAMA 
527
I. Diğer Kişilerle İlgili Arama 
527
II. Diğer Kişilerle İlgili Arama Koşulları 
527
MADDE 118.- GECE YAPILACAK ARAMA 
529
AÇIKLAMA 
529
I. Gece Vakti Arama 
529
II. Konut, İşyeri, Kapalı Yerler 
529
III. Gece Vakti Arama Yapılabilecek Haller 
530
MADDE 119.- ARAMA KARARI 
531
AÇIKLAMA 
531
I. Aramanın Amacı 
531
II. Arama Kararının Elkoyma Kararını İçerip İçermediği Sorunu 
532
III. Arama Kararı ve Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 
532
A. Hakim Kararı 
532
B. Cumhuriyet Savcısının Yazılı Emri 
533
C. Yazılı Emrin Hakim Onayına Sunulmaması 
534
D. Kolluk Amirinin Arama Emri Verme Yetkisi 
534
1. Yazılı Arama Emri 
534
2. Kolluk Amirinin Yazılı Arama Emri Veremeyeceği Yerler 
535
3. Kolluk Amirinin Emriyle Yapılan Aramaların Sonuçlarının Derhal Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi 
536
4. Kolluk Amirinin Yazılı Arama Emri Verememesine Yönelik Eleştiriler ve Farklı Görüşler 
536
E. Arama Kararında Bulunması Gereken Bilgiler 
537
IV. Arama Kararının Yerine Getirilmesi 
538
A. Aramanın Adli Kolluk Tarafından Yapılması 
538
B. Aramaya Savcının Katılması ve İşlem Tanığı 
538
C. Arama İşleminin Tutanağa Kaydedilmesi 
539
D. Askeri Mahallerde Arama 
540
E. Aramada Zor Kullanma 
541
F. Arama Zamanı 
541
V. Arama Kararı Alınmadan Yapılabilecek Aramalar 
541
VI. Olay Yeri İncelemesi 
543
A. Olay Yeri İncelemesinin Uygulanması 
543
B. Rıza veya Talep Üzerine Olay Yeri İnceleme 
544
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
545
MADDE 120.- ARAMADA HAZIR BULUNABİLECEKLER 
546
AÇIKLAMA 
546
I. Aramada İşlem Tanığı Bulundurulması 
546
II. Avukatın Aramada Hazır Bulunması 
546
MADDE 121.- ARAMA SONUNDA VERİLECEK BELGE 
547
AÇIKLAMA 
547
I. Arama Sonunda Verilmesi Zorunlu Belge 
547
II. Belgede Yer Alması Gereken Bilgiler 
547
III. Elkonulan Eşya Listesi 
548
MADDE 122.- BELGE VEYA KÂĞITLARI İNCELEME YETKİSİ 
549
AÇIKLAMA 
549
I. Belgelere Elkonulması 
549
II. Belgeleri İnceleme Yetkisi 
549
A. Genel Olarak 
549
B. Kolluğun Belgeleri Kontrol Etmesi 
551
D. Belgelerin Mühürlenmesi 
551
E. Mühürlerin Açılması 
551
F. İnceleme Sonunda Kağıtların Geri Verilmesi veya Dosyaya Konulması 
552
G. Kişisel Bilgilerin Gizliliği 
552
MADDE 123.- EŞYA VEYA KAZANCIN MUHAFAZA ALTINA ALINMASI VE BUNLARA ELKONULMASI 
553
AÇIKLAMA 
553
I. Genel Olarak 
553
II. Muhafaza Altına Alma 
553
A. Genel Olarak 
553
B. Muhafaza Altına Alma İşlemi 
554
C. Elkoyma ve Müsadere 
554
D. Muhafaza Altına Alınacak Eşya 
555
1. İspat Araçlarının Muhafaza Altına Alınması 
555
2. Müsadere Konusu Şeyin Muhafaza Altına Alınması 
555
E. Muhafaza Altına Alma Yetkisi 
555
III. Elkoyma 
556
IV. Basın Araçlarına Elkoyma Yasağı 
556
V. Zorlama Amaçlı Elkoyma 
556
MADDE 124.- İSTENEN EŞYAYI VERMEYENLER HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM 
557
AÇIKLAMA 
557
I. İstenen Eşyayı Gösterme veya Teslim Yükümlülüğü 
557
II. Yükümlülüğün İhlali Halinde Yaptırım 
557
III. Yaptırım Kararı 
558
A. Şüpheli veya Sanıkla İlgili İstisna 
558
B. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlarla İlgili İstisna 
558
MADDE 125.- İÇERİĞİ DEVLET SIRRI NİTELİĞİNDEKİ BELGELERİN MAHKEMECE İNCELENMESİ 
559
AÇIKLAMA 
559
II. Kuralın Uygulama Alanı 
559
III. İnceleme 
559
IV. Suçla İlgili Olguların Tutanağa Kaydı 
561
AÇIKLAMA 
561
I. Elkonulamayacak Mektup ve Belgeler 
561
II. Nezdinde Olma Koşulu 
561
MADDE 127.- ELKOYMA KARARINI VERME YETKİSİ 
563
AÇIKLAMA 
563
I. Genel Olarak 
563
II. Elkoyma Kararı 
564
A. Hakim Kararı 
564
B. Cumhuriyet Savcısının Yazılı Emri 
564
C. Kolluk Amirinin Yazılı Emri 
564
D. Elkoyma Kararına İtiraz 
564
E. Elkoyma Kararının Gözden Geçirilmesi 
565
III. Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi 
565
A. Elkoyma Tutanağı 
565
B. Elkoyma İşleminin Bildirilmesi 
566
C. Askeri Mahallerde Elkoyma 
566
A. Genel Açıklama 
566
B. Emanet Daireleri 
567
1. Kurulması 
567
2. Emanet Dairesinde Tutulacak Defter ve Kartonlar 
567
3. Emanet Dairelerinin Denetimi 
568
1. Adalet Müfettişlerince 
568
2. Sayıştay Denetimi 
568
C. Suç Eşyasının Teslimi, Kaydı, İncelenmesi ve Başka Yere Gönderilmesi 
568
1. Elkonulan Suç Eşyasının Cumhuriyet Başsavcılığına Teslimi 
568
2. Suç Eşyasının Emanete Kaydı 
568
3. Suç Eşyasının İncelenmesi 
569
4. Suç Eşyasının Başka Yere Gönderilmesi 
569
D. Özelliği Olan Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 
571
1. Değerli Maden veya Taşlar, Antika Eşya ile Değerli Belge Kağıtlar 
571
2. Bilgisayar ve Diğer Elektronik Eşyalar 
571
3. Bozulacak ve Değer Kaybedecek Eşya 
571
4. Emanete Alınan Paralar 
571
E. Hükmü Kesinleşmesinden Önce Suç Eşyasının İadesi ve Elden Çıkarılması 
572
1. Genel Olarak 
572
2. Tedavül Etmeyen Paralarla Suç Eşyası ve Kazanç Müsaderesinin Konusunu Oluşturan Malvarlığı Değerleri Hakkında Verilen Müsadere ve İade Kararlarının Yerine Getirilmesine İlişkin İşlemler 
572
3. Bankaya Yatırılmış Paraların Müsadere ve İadesine İlişkin İşlemler 
573
G. Suç Eşyasıyla İlgili İşlemlerin Takibi ile İade Edilemeyen Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 
574
1. Suç Eşyası ve Malvarlığı Değerleri ile İlgili İşlem Sonuçlarının Takibi 
574
2. Sahipleri Tarafından Alınmayanlara veya Gaip ya da Ölmüş Olanlara Ait Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 
575
3. Değeri Olmayan Suç Eşyasının İmhası 
575
V. Elkoyma Nedeniyle Tazminat 
575
MADDE 128.- TAŞINMAZLARA, HAK VE ALACAKLARA ELKOYMA 
576
AÇIKLAMA 
578
I. Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Elkoyma Tedbiri 
578
A. Mülkiyet Hakkı 
578
B. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Gereği 
578
C. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Etkisi 
578
D. Mukayeseli Hukuk 
579
E. İspat Hakkı 
579
II. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Koşulları 
579
A. Kuvvetli Şüphe 
579
B. Şüpheli veya Sanığa Ait Olması 
579
C. Katalog Suçlardan Birisinin İşlenmiş Olması 
580
D. Hakim Kararı 
581
E. Kararın Uygulanması 
581
1. Taşınmazlarda 
581
2. Kara, Deniz ve Hava Ulaşım Araçlarında 
581
3. Diğer Hak ve Alacaklarda 
582
4. Banka Hesaplarında 
583
5. Şirket Hisselerinde 
583
F. Elkoyma Kararının Bildirilmesi 
583
G. Elkoyma Kararına Uymama Halinde Yaptırım 
583
H. Bu Tedbire Sadece Hakimin Karar Verebilmesi 
584
MADDE 129.- POSTADA ELKOYMA 
585
AÇIKLAMA 
585
I. Genel Olarak 
585
A. Haberleşmenin Denetlenmesi 
585
B. AİHS, Anayasa ve Kanunlarda Haberleşme Dokunulmazlığı 
586
II. Postada Elkoyma 
586
A. Postada Elkoyma İşleminin Kapsamı 
586
B. Elkonulamayacak Gönderiler 
587
C. Postada Elkoymanın Uygulanacağı Kişiler 
587
D. Elkonulacak Gönderiler 
588
E. Elkoymanın Zorunlu Olması 
588
F. Elkoyma Zamanı 
588
G. Kargo Hizmeti Veren Özel Kuruluşların Durumu 
589
III. Postada Elkoyma Kararı 
589
IV. Postada Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi ve Gönderilerin İncelenmesi 
589
V. Tedbirin Uygulandığının İlgililere Bildirimi 
590
MADDE 130.- AVUKAT BÜROLARINDA ARAMA, ELKOYMA VE POSTADA ELKOYMA 
591
AÇIKLAMA 
591
I. Genel Olarak 
591
II. Avukat Bürolarında Arama, Elkoyma ve Postada Elkoyma 
592
A. Genel Olarak 
592
B. Koşulları 
592
C. İtiraz 
593
D. Kararın İçeriği 
593
III. Kararın Uygulanması 
594
A. Cumhuriyet Savcısının Katılımı 
594
B. Baro Temsilcisinin Katılımı 
594
C. Mesleki Belgelere Elkoyma Usulü 
594
IV. Belgelerin İncelenmesi ve Karar 
595
MADDE 131.- ELKONULAN EŞYANIN İADESİ 
596
AÇIKLAMA 
596
I. Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi 
596
II. Karar Mercii 
596
III. Geri Verme Usulü 
596
IV. İtiraz 
597
V. Eşya Sahibine Geri Verme 
597
MADDE 132.- ELKONULAN EŞYANIN MUHAFAZASI VEYA ELDEN ÇIKARILMASI 
598
AÇIKLAMA 
598
I. Elkonulan Eşyanın Muhafazası 
598
II. Eşyanın Muhafaza İçin Teslimi 
599
A. Teslim Kararı 
599
B. Teslimin Koşulu 
599
C. Rayiç Değerden İlgiliye Teslimi 
600
III. Elkonulan Eşyanın Satılması 
600
A. Karar 
600
B. Satıştan Önce İlgilinin Dinlenmesi 
600
MADDE 133.- ŞİRKET YÖNETİMİ İÇİN KAYYIM TAYİNİ 
601
AÇIKLAMA 
602
I. Şirketlere Elkoyma Gereği 
602
II. Kayyım Tayini 
602
A. Kayyım Tayininin Koşulları 
602
1. Suçun Şirket Faaliyetleri Çerçevesinde İşlendiğine Dair Kuvvetli Şüphe 
603
2. Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması İçin Kayyım Tayininin Gerekli Olması 
603
3. Hakim Kararı 
603
4. Katalog Suçlar 
604
B. İlan 
604
C. Kayyım Tayini Kararına İtiraz 
605
D. Kayyımın Görev ve Yetkisi 
605
E. Kayyıma Ödenecek Ücret 
605
F. Kayyımın Yaptığı İşlemlerin Denetimi 
605
MADDE 134.- BİLGİSAYARLARDA, BİLGİSAYAR PROGRAMLARINDA VE KÜTÜKLERİNDE ARAMA, KOPYALAMA VE ELKOYMA 
606
AÇIKLAMA 
606
I. Genel Olarak 
606
II. Bilgisayarlarda Arama, Kopyalama ve Elkoyma Koşulları 
607
A. Soruşturma Olması 
607
B. Son Çare Prensibi 
607
C. İstem ve Hakim Kararı 
607
D. Tedbirin Sadece Şüphelinin Kullandığı Bilgisayara Uygulanabilmesi 
608
III. Tedbirin Uygulanması 
608
A. Genel Olarak 
608
B. Yedekleme Yapma Zorunluluğu 
609
C. Genel Hükümlerin Geçerliliği 
609
D. El Konulan Bilgisayar ve Benzeri Eşyanın Muhafazası 
609
IV. İtiraz 
610
V. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
610
BEŞİNCİ BÖLÜMTelekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi
MADDE 135.- İLETİŞİMİN TESPİTİ, DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASI 
611
AÇIKLAMA 
612
I. Üst Normlarda ve Mukayeseli Hukukta Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 
612
A. Üst Normlarda Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 
612
1. AİHS’de Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 
612
2. AİHM İçtihatlarında Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 
613
3. Anayasada Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 
613
B. Mukayeseli Hukukta Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 
614
II. İletişimin Denetlenmesini Gerektiren Nedenler, Sakıncalar ve Etkinlik 
614
A. İletişimin Denetlenmesini Gerektiren Nedenler 
614
B. İletişimin Denetlenmesinin Sakıncaları 
615
C. İletişimin Denetlenmesinin Suçla Mücadele Etkinliği 
615
III. Adli ve Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Ayrımı 
615
IV. Türk Hukukunda İletişimin Önleyici Amaçlarla Denetlenmesi 
616
A. Kavram, Amaç ve Uygulama Alanı 
616
1. İletişimin Kavramı 
616
2. Amaç 
617
3. Uygulama Alanı 
617
B. Karar, Süre, Tedbirin Sona Ermesi ve Kayıtların İmhası 
618
1. Karar Mercii 
618
2. Kararda ve Yazılı Emirde Bulunması Gereken Bilgiler 
619
3. Süre 
620
4. Dinlemenin Sona Ermesi 
620
5. Kayıtların İmhası 
620
C. Geri Bildirim Konusu 
621
V. Türk Hukukunda İletişimin Adli Amaçlarla Denetlenmesi 
621
A. Genel Olarak 
621
B. Adli Amaçlı İletişimin Denetlenmesi 
621
1. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişim 
621
2. İletişimin Tespiti 
622
3. İletişimin Dinlemesi ve Kayda Alınması 
622
4. Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi 
623
5. İletişimin Denetlenmesi 
624
6. İletişimin Denetlenmesinin Kapsamı 
624
C. İletişimin Denetlenmesinin Koşulları 
624
1. Şüpheli veya Sanığın İletişiminin Denetlenmesi 
624
2. Diğer Kişilerin İletişiminin Denetlenmesi-Rıza 
626
3. Tedbirin Uygulanacağı Evre 
626
b. Pratikte Sadece Soruşturma Aşamasında Uygulanabilir 
628
5. Başka Yolla Delil Elde Edilememesi (Son Çare) 
628
6 Cumhuriyet Savcısının Talebi 
629
7. Hakim Kararı 
630
8. İtiraz 
630
9. Cumhuriyet Savcısının Kararı ve Bu Kararın Hakim Onayına Sunulması 
630
10. Kararda Olması Gereken Bilgiler 
631
11. Yeniden Dinleme Talebi 
631
12. Süre 
632
a. İletişimin Denetlenmesi Süresi 
632
b. Sürenin Başlangıcı 
633
c. Sürenin Uzatılması 
633
13. Katalog Suçlar 
633
a. İletişimin Denetlenmesi Kararı Verilebilecek Suçlar 
633
b. 5353 Sayılı Kanunla Eklenen Katalog Suçlar 
635
c. TMK ile Eklenen Katalog Suçlar 
635
d. Suç Vasfının Değişmesi 
635
14. Gizlilik 
636
15. Diğer Bilgilerin İstenmesi 
637
16. Tedbire Son Verilmesi 
637
D. İletişim Denetlenmesi Yasağı 
637
E. Güvencelerin Özeti 
638
F. Hukuka Aykırı İletişimin Denetlenmesinin Yaptırımı 
638
G. İletişimin Denetlenmesi Suretiyle Elde Edilen Bilgilerin Delil Olma Niteliği 
639
VI. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı 
639
A. Kuruluş ve Görevler 
639
1. Kuruluş 
639
2. Görevler 
640
a. Başkanlığın Görevleri 
640
b. Başkanın Görevleri 
641
c. Hukukçu Uzmanın Görevleri 
641
d. Teknik Uzmanın Görevleri 
642
e. İdarî Uzmanın Görevleri 
643
f. İlgili Kurum Temsilcilerinin Görevleri 
643
B. Denetleme 
643
VII. Mobil Telefonun Yerinin Tespiti 
644
A. Genel Olarak 
644
B. Karar 
644
C. Mobil Telefonların Yer Tespit Kararlarında Yer Alması Gereken Bilgiler 
645
D. Yer Tespit Süresi 
645
E. Gizlilik 
645
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
646
MADDE 136.- MÜDAFİİN BÜROSU VE YERLEŞİM YERİ 
647
AÇIKLAMA 
647
I. Genel Olarak 
647
II. Müdafii ile Şüpheli veya Sanık Arasındaki İletişimin Denetlenememesi 
647
III. Yasağın Sadece Soruşturma Konusu Suçla Sınırlı Olması 
648
MADDE 137.- KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ, İLETİŞİM İÇERİKLERİNİN YOK EDİLMESİ 
649
AÇIKLAMA 
649
I. İletişimin Denetlenmesi Tedbirinin Uygulaması 
649
A. Genel Olarak 
649
B. Kayıtların Yazılı Metin Haline Getirilmesi 
650
C. Kayıtların İncelenmesi 
650
II. Tedbire Son Verilmesi, İmha ve Geri Bildirim 
650
A. Tedbire Son Verilmesi 
650
1. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Karar Verilmesi Nedeniyle 
650
2. Hakim Onayının Alınamaması Nedeniyle 
651
B. İmha 
651
C. Tedbirin Uygulandığının İlgililere Bildirimi 
652
1. Mukayeseli Hukukta İlgililere Bildirim 
652
2. Türk Hukukunda İlgililere Bildirim 
652
a. Bildirim Zamanı 
652
b. Bildirimin İçeriği 
653
MADDE 138.- TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLER 
654
AÇIKLAMA 
654
I. Genel Olarak 
654
III. CMK’da Tesadüfen Elde Edilen Bilgilerin Niteliği 
655
A. Arama ve Elkoyma Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
655
B. İletişimin Denetlenmesi Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Bulgular 
656
1. Genel Olarak 
656
2. Katalog Suçlarla İlgili Deliller 
6 56
a. Şüpheli Bakımından 
656
b. Üçüncü Kişiler Bakımından 
657
3. Katalog Harici Suçlarla İlgili Deliller 
657
a. Delil Olarak Kullanılamaması 
657
b. İmhası 
658
ALTINCI BÖLÜMGizli Soruşturmacı ve Teknik Araçlarla İzleme
MADDE 139.- GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRİLMESİ 
660
AÇIKLAMA 
661
I. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesini Gerektiren Nedenler 
661
II. Gizli Soruşturmacının Diğerlerinden (Muhbir, Güvenilir Adam, Kışkırtıcı Ajan) Farkı 
662
IV. Mukayeseli Hukukta Gizli Soruşturmacı 
663
V. Hukukumuzda Gizli Soruşturmacı 
664
A. Genel Olarak 
664
B. Gizli Soruşturmacı Görevlendirmenin Koşulları 
664
1. Kuvvetli Şüphe 
664
2. Başka Yolla Delil Elde Edilememe (Son Çare) 
665
3. Sadece Soruşturma Evresinde Görevlendirilmesi 
665
4. Gizli Soruşturmacı Görevlendirme Kararı 
665
a. Talep 
665
b. Hakim Kararı 
666
c. Cumhuriyet Savcısının Kararı 
666
d. Cumhuriyet Savcısı Kararının Hakim Onayına Sunulmaması 
666
e. Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 
666
5. Katalog Suçlar 
666
a. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilebilecek Suçlar 
666
b. TMK ile Eklenen Katalog Suçlar 
667
c. Suç Vasfının Değişmesi 
667
6. Süre 
668
7. Gizli Soruşturmacı Sayısı 
668
8. Gizli Soruşturmacının Yapacağı Faaliyetlerden Sorumluluğu 
668
9. Gizli Soruşturmacının Görevi 
670
10. Gizli Soruşturmacı Olarak Görevlendirilebilecekler 
670
11. Gizli Soruşturmacının Çalışma Esasları 
670
12. Tedbire Son Verilmesi ve İmha 
671
13. Gizlilik 
672
C. Gizli Soruşturmacının Elde Ettiği Bilgilerin Niteliği 
672
D. Gizli Soruşturmacının Tanık Olarak Dinlenmesi 
672
E. Gizli Soruşturmacının Korunması 
673
F. Gizli Soruşturmacının Denetlenmesi 
674
G. Kişisel Bilgilerin Korunması 
674
H. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
674
MADDE 140.- TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 
675
AÇIKLAMA 
676
I. Genel Açıklama 
676
A. Rızaya Dayalı Teknik İzleme 
676
B. Teknik Araçlarla İzleme Tedbirinin Uygulanma Nedenleri 
677
C. Tedbirin Başarısı 
678
D. Teknik Araçlarla İzlemenin Zorluğu 
678
E. Teknik İzlemenin Sakıncaları 
678
F. Mukayeseli Hukukta Durum 
679
II. Hukukumuzda Teknik Araçlarla İzleme 
679
A. Genel Olarak 
679
B. Teknik Araçlarla Gizli İzlemenin Koşulları 
680
1. Genel Olarak 
680
a. Teknik Araçlarla İzleme Yapılabilecek Suçlar 
680
b. 5353 Sayılı Kanunla Eklenen Katalog Suç 
681
c. TMK ile Eklenen Katalog Suç 
681
d. Suç Vasfının Değişmesi 
681
3. Kuvvetli Şüphe 
682
4. Başka Yollarla Delil Elde Edilememesi (Son Çare) 
682
5. Karar 
682
a. Talep 
682
b. Hakim Kararı 
683
c. Cumhuriyet Savcısının Kararı ve Hakim Onayı 
683
d. Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 
684
6. Süre 
684
a. İzleme Süresi 
684
b. Sürenin Başlangıcı 
684
c. Sürenin Uzatılması 
6 84
7. Tedbirin Uygulanacağı Evre 
685
a. Teoride 
685
b. Uygulamada 
685
8. Tedbirin Uygulanacağı Kişi 
685
9. Tedbirin Uygulanacağı ve Uygulanamayacağı Yerler 
685
a. Kamuya Açık Yerler ile İşyerlerinin İzlenmesi 
685
b. Konutun İzlenme Yasağı 
686
10. Tedbirin Kaldırılması 
686
11. Gizlilik 
687
C. Teknik Araçlarla Gizli İzlemenin Kapsamı 
687
D. Elde Edilen Kayıtların İncelenmesi 
688
E. Elde Edilen Delillerin Kullanım Alanı 
688
F. İmha 
689
G. Geri Bildirim Yapılmaması 
689
H. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 
689
YEDİNCİ BÖLÜMKoruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat
MADDE 141.- TAZMİNAT İSTEMİ 
691
AÇIKLAMA 
692
I. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 
692
II. Hukukumuzda Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 
692
A. Genel Olarak 
692
B. Tazminat İstenebilecek Haller 
692
C. Tazminat İstenebilecek Hallerin Sınırlı Tutulması 
695
D. İstenebilecek Zarar 
696
E. Tazminat Hakkı Olduğunun İlgiliye Bildirilmesi 
696
F. Hükmün Uygulanmaya Başlayacağı Tarih 
697
MADDE 142.- TAZMİNAT İSTEMİNİN KOŞULLARI 
698
AÇIKLAMA 
698
I. Tazminat İsteminin Koşulları 
698
A. Süre 
698
B. Yetkili ve Görevli Mahkeme 
699
C. Dilekçe 
699
D. Davacı 
699
E. Tazminat Miktarının Belirlenmesi 
700
F. Duruşmalı Olarak Karar Verilmesi 
700
II. Kanun Yolu 
701
MADDE 143.- TAZMİNATIN GERİ ALINMASI 
702
AÇIKLAMA 
702
I. Rücu 
702
A. Tazminat Alanlara Rücu 
702
B. Kamu Görevlisine Rücu 
704
C. Hakim veya Savcıya Rücu 
705
D. İftira Edene ve Yalan Tanıklık Yapana Rücu 
705
II. Tazminatın Geri Verilmesi Usulü 
707
MADDE 144.- TAZMİNAT İSTEYEMEYECEK KİŞİLER 
708
AÇIKLAMA 
708
I. Genel Olarak 
708
II. Tazminat İstenemeyecek Haller 
708
A. Gözaltı ve Tutukluluk Süresi, Başka Bir Hükümlülüğünden İndirilenler 
708
B. Tazminata Hak Kazanmadığı Hâlde, Sonradan Yürürlüğe Giren ve Lehte Düzenlemeler Getiren Kanun Gereği, Durumları Tazminat İstemeye Uygun Hâle Dönüşenler 
709
C. Genel veya Özel Af, Şikâyetten Vazgeçme, Uzlaşma Gibi Nedenlerle Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına veya Davanın Düşmesine Karar Verilen veya Kamu Davası Geçici Olarak Durdurulan veya Kamu Davası Ertelenen veya Düşürülenler 
709
D. Kusur Yeteneğinin Bulunmaması Nedeniyle Hakkında Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilenler 
709
E. Adlî Makamlar Huzurunda Gerçek Dışı Beyanla Suç İşlediğini veya Suça Katıldığını Bildirerek Gözaltına Alınmasına veya Tutuklanmasına Neden Olanlar 
710
BEŞİNCİ KISIMİfade ve Sorgu BİRİNCİ BÖLÜMİfade veya Sorgu İçin Çağrı
MADDE 145.- İFADE VEYA SORGU İÇİN ÇAĞRI 
711
AÇIKLAMA 
711
I. Genel Olarak 
711
II. İfade ve Sorgu İçin Çağrı 
712
AÇIKLAMA 
713
I. Şüpheli veya Sanığın Zorla Getirilmesi 
713
II. Zorla Getirme Kararı Verilebilecek Haller 
714
III. Zorla Getirme Kararı Verecek Merci 
716
A. Hakim, Mahkeme veya Savcı 
716
B. Kolluğun Zorla Getirme Yetkisinin Bulunmaması 
716
IV. Zorla Getirme Süresi 
716
V. Zorla Getirme Kararında Bulunması Gereken Bilgiler 
717
VI. Zorla Getirilen Şüpheli veya Sanığın Cumhuriyet Savcısı veya Hakim Huzuruna Çıkartılması 
717
VII. Diğer Kişilerin Zorla Getirilmesi 
718
VIII. Zorla Getirme Kararları Hakkında Adalet Bakanlığı Genelgesi 
719
İKİNCİ BÖLÜMİfade ve Sorgu Usulü
MADDE 147.- İFADE VE SORGUNUN TARZI 
721
AÇIKLAMA 
722
I. Genel Olarak 
722
II. İfade ve Sorgu 
722
B. Yapılacak İşlemler 
722
1. Şüpheli veya Sanığın Kimlik Tespiti Yapılır 
723
2. Yüklenen Suç Anlatılır 
723
3. Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı Olduğu Bildirilir 
725
5. Şüpheli veya Sanık Yakalanmışsa Durum Derhal Yakınlarına Bildirilir 
725
6. Susma Hakkı Olduğu Bildirilir 
725
7. Lehine Delil Toplanmasını İsteyebileceği Belirtilir 
726
8. Şüpheli veya Sanığın Kişisel ve Ekonomik Durumu Hakkında Bilgi Alınır 
726
9. İfade ve Sorguda Tercüman 
727
C. İfade ve Sorgu İşlemlerinin Tutanağa Kaydedilmesi 
727
1. Genel Olarak 
727
2. İfade Alma ve Sorgu İşlemlerinin Kaydında Teknik İmkanlardan Yararlanılması 
728
3. Tutanakta Yer Alması Gereken Hususlar 
728
D. Tutanağın Delil Değeri 
7 30
E. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları 
730
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
730
MADDE 148.- İFADE ALMA VE SORGUDA YASAK USULLER 
732
AÇIKLAMA 
732
I. Genel Olarak 
732
A. Yasak Usuller 
733
1. Kötü Davranış 
733
2. İşkence 
734
3. İlaç Verme 
738
4. Yorma 
739
5. Aldatma 
740
6. Cebir veya Tehdit Uygulama 
740
7. Bazı Araçları Kullanma 
741
8. Hukuka Aykırı Yarar Vaat Etme 
741
B. Yasak Usullerin Uygulanmasına Rıza Olması Hükme Esas Alınmasını Sağlamaz 
741
C. Yasak Usullerin Uygulanması Sonucu Elde Edilen Maddi Deliller 
741
II. Kolluk Tarafından Alınan İfadenin Niteliği 
742
III. İkinci Kez İfade Alınması 
743
IV. Kendisini ve Yakınlarını Suçlayıcı Beyanda Bulunmasının İstenememesi 
743
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
743
ALTINCI KISIMSavunma BİRİNCİ BÖLÜMMüdafi Seçimi, Görevlendirilmesi, Görev ve Yetkileri
MADDE 149.- ŞÜPHELİNİN VEYA SANIĞIN MÜDAFİ SEÇİMİ 
746
AÇIKLAMA 
746
I. Genel Olarak 
746
II. Müdafii Bağımsızlığı 
747
III. Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 
747
IV. Müdafii Sayısı 
748
V. Müdafii ile Şüphelinin Görüşme Hakkı ve Bunun Gizliliği 
748
MADDE 150.- MÜDAFİİN GÖREVLENDİRİLMESİ 
749
AÇIKLAMA 
749
I. Müdafiin Görevlendirilmesi 
749
II. Müdafii Görevlendirme Esasları 
750
III. Şüpheli veya Sanığın Müdafii Seçmesi 
750
A. Müdafii Seçmesinin İstenmesi 
750
B. Yargılama Gideri Olacağının Hatırlatılması 
751
IV. Zorunlu Müdafilik 
751
A. Yaş Küçüklüğü, Sağır Dilsizlik veya Malullük Nedeniyle 
751
B. Cezanın Alt Sınırı Nedeniyle 
752
C. Akıl Hastalığı Nedeniyle 
753
D. Şüpheli veya Sanığın İstemesi Nedeniyle 
753
E. Müdafii Olup Olmadığının Sorulması 
753
F. Yönetmelik 
754
V. Müdafilik Görevinin Sona Ermesi 
754
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
755
MADDE 151.- MÜDAFİ GÖREVİNİ YERİNE GETİRMEDİĞİNDE YAPILACAK İŞLEM VE MÜDAFİLİK GÖREVİNDEN YASAKLANMA 
757
I. Müdafiin Görevi 
757
II. Müdafiin Görevini Yerine Getirmemesi 
758
III. Yaptırım 
758
IV. Müdafiilik Görevinden Yasaklanma 
759
A. Genel Olarak 
759
B. Müdafiilik Görevinden Yasaklanma ve Koşulları 
759
1. 149 veya 150. Maddeler Uyarınca Müdafiliğin Söz Konusu Olması 
759
2. Belirli Suçlardan Tutuklu veya Hükümlünün Müdafiliğini Yapıyor Olmak 
760
3. Aynı Suçlardan Dolayı Hakkında Kovuşturma Açılmış Olmak 
760
4. Cumhuriyet Savcısının İstemi 
760
5. Mahkeme Kararı 
760
6. İtiraz 
760
7. Süre 
760
8. Yasaklanma Kararının Kalkması 
761
9. Yasaklanma Kararının Bildirimi 
761
10. Ziyaret Yasağı 
761
V. Müdafiin Duruşma Salonundan Çıkartılması 
761
MADDE 152.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN BİRDEN FAZLA OLMASI HÂLİNDE SAVUNMA 
762
AÇIKLAMA 
762
MADDE 153.- MÜDAFİİN DOSYAYI İNCELEME YETKİSİ 
763
AÇIKLAMA 
763
I. Kural; Müdafiinin Dosyayı İncelemesi 
763
A. Genel Olarak 
763
B. Müdafiinin Kollukta Bulunan Soruşturma Dosyasından Örnek Alması 
763
II. İstisna; Soruşturmanın Amacının Tehlikeye Düşmesi Nedeniyle Sınırlama 
764
A. Genel Olarak 
764
B. Cumhuriyet Savcısının İstemi 
764
C. Hakim Kararı 
765
D. İtiraz 
765
E. Sınırlama Kararı Verilemeyecek Bilgi ve Belgeler 
765
F. Sınırlama Kararının Sadece Soruşturma Evresi İçin Verilebilmesi 
765
G. Kovuşturma Evresinde Aleniyet 
766
III. Maddede Düzenlenen Haklardan Mağdur Vekilinin de Yararlanması 
766
MADDE 154.- MÜDAFİ İLE GÖRÜŞME 
768
AÇIKLAMA 
768
I. Müdafii ile Görüşme 
768
II. 3713 Sayılı Kanunla Getirilen İstisna 
768
III. Görüşmenin ve Yazışmanın Denetlenememesi 
769
A. Kural 
769
B. TMK’da Yer Alan İstisna 
770
MADDE 155.- KANUNÎ TEMSİLCİ VEYA EŞİN DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI 
771
AÇIKLAMA 
771
I. Kanuni Temsilcinin Duruşmaya Katılma Hakkı 
771
II. Eşin Duruşmaya Katılma Hakkı 
771
MADDE 156.- MÜDAFİİN GÖREVLENDİRİLMESİNDE USUL 
772
AÇIKLAMA 
772
I. Müdafiin Görevlendirilmesi 
772
II. Görevlendirme Yapacak Baro 
773
III. Görevlendirmenin Başlangıcı ve Sona Ermesi 
773
IV. Müdafilik Ücreti 
773
A. Genel Olarak 
773
B. Müdafii ve Vekil Ücret Tarifesi 
774
C. Ödemeye İlişkin Esaslar 
775
İKİNCİ KİTAPSoruşturma BİRİNCİ KISIMSuçlara İlişkin İhbarlar ve Soruşturma BİRİNCİ BÖLÜMSoruşturmanın Gizliliği, Suçların İhbarı
MADDE 157.- SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ 
777
AÇIKLAMA 
777
I. Soruşturmanın Gizliliği 
777
II. Şüphelinin Derhal Yakalanması Baskısı 
778
III. Hemen Alınan İfadenin Sonuca Götürmemesi 
778
VI. Gizlilik Savunma Hakkının Kullanımına Engel Olamaz 
779
V. Gizlilik İhlalinin Yaptırımı 
779
VI. Basın Organlarına Yansıyan Bilgiler ve Gizlilik 
780
MADDE 158.- İHBAR VE ŞİKÂYET 
783
AÇIKLAMA 
783
I. İhbar 
783
A. İhbar Hakkı 
783
B. İhbar Yükümlülüğü 
783
C. İhbar Şekli 
784
II. Şikayet 
784
A. Genel Olarak 
784
B. Şikayet Süresi 
785
C. Şikayet Hakkı 
785
III. İhbar ve Şikayetin İletilebileceği Merci 
785
IV. Yurt Dışında İşlenen Suçlar 
786
V. Sözlü İhbar ve Şikayet 
786
MADDE 159.- ŞÜPHELİ ÖLÜMÜN İHBARI 
787
AÇIKLAMA 
787
I. Şüpheli Ölüm İhbar Yükümlülüğü 
787
II. İhbarla Yükümlü Olan Görevliler 
788
III. Bildirim Yapılacak Merci 
788
IV. Yükümlülüğe Aykırı Davranışın Yaptırımı 
788
İKİNCİ BÖLÜMSoruşturma İşlemleri
MADDE 160.- BİR SUÇUN İŞLENDİĞİNİ ÖĞRENEN CUMHURİYET SAVCISININ GÖREVİ 
790
AÇIKLAMA 
790
I. Cumhuriyet Başsavcılıkları 
790
II. Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri 
790
III. Cumhuriyet Savcısının Görevleri 
791
A. Genel Olarak 
791
B. Duruşmalara Katılım 
791
C. Araştırma Mecburiyeti 
791
MADDE 161.- CUMHURİYET SAVCISININ GÖREV VE YETKİLERİ 
793
AÇIKLAMA 
793
I. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 
793
A. Genel Olarak 
793
B. Araştırma Yapmak 
7 94
C. Bilgi ve Belge İstemek 
794
D. Başka Yer Cumhuriyet Savcısından İşlem Yapmasını İstemek 
794
II. Çocuklarla İlgili Soruşturmalarda Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 
795
III. Adli Kolluk 
795
IV. Doğrudan Soruşturma Yetkisi 
797
V. En Üst Dereceli Kolluk Amirlerinin Soruşturulma Usulü 
799
VI. Vali ve Kaymakamların Soruşturulma Usulü 
801
AÇIKLAMA 
801
I. Genel Olarak 
801
II. Soruşturma Aşamasında Hakim Kararı Alınması 
801
MADDE 163.- SORUŞTURMANIN SULH CEZA HÂKİMİ TARAFINDAN YAPILMASI 
804
AÇIKLAMA 
804
I. Kural; Soruşturmanın Cumhuriyet Savcısı Tarafından Yapılması 
804
II. İstisna; Soruşturmanın Hakim Tarafından Yapılması 
804
III. Soruşturmayı Yapan Hakimin Kovuşturmada Görev Alma Yasağı 
805
MADDE 164.- ADLÎ KOLLUK VE GÖREVİ 
806
AÇIKLAMA 
806
I. Genel Olarak 
806
II. Adli Kolluk 
807
III. Yargı Mercilerinin Adli Kollukla İlişkisi 
809
A. Cumhuriyet Savcısı – Adli Kolluk 
809
B. Sulh Ceza Hakimi - Adli Kolluk 
810
IV. Adli Kolluk Görevlisi, Sorumlusu ve Amiri 
810
A. Adli Kolluk Görevlisi ve Adli Kolluk Sorumlusu 
810
B. Adli Kolluk Amiri ve En Üst Dereceli Kolluk Amiri 
810
V. Adli Kolluk Görev ve Yetkisi 
813
A. Adli Kolluk Personelinin Görevlendirmesi 
813
B. Adlî Kollukla İlgili Esaslar 
814
C. Adli Kolluğun Görev ve Yetkileri 
814
VI. Adli Kolluğun Kendiliğinden Araştırma ve Soruşturma Yasağı 
815
VII. Adli Kolluk Görevlilerinin Nitelikleri, Çalışma Esasları, Eğitimi ve Denetimi 
816
A. Adlî Kolluk Görevlilerinin Nitelikleri, Eğitimi ve Sertifika 
816
B. Adlî Kolluk Görevlilerinin Çalışma Esasları 
816
C. Adlî Kolluk Hizmetinin Denetimi 
817
VIII. Adli Kolluk Görevlilerinin Adli Kolluk Amiri Olmayan Üstleriyle İlişkileri 
817
A. Emir ve Talimat Verme Yasağı 
817
B. Bilgi Verilip Verilmeyeceği Sorunu 
817
MADDE 165.- DİĞER KOLLUK BİRİMLERİNİN ADLÎ KOLLUK GÖREVİ 
819
AÇIKLAMA 
819
MADDE 166.- DEĞERLENDİRME RAPORU YETKİSİ 
820
AÇIKLAMA 
820
I. Genel Olarak 
820
II. Sicil ve Değerlendirme Raporu 
820
MADDE 167.- YÖNETMELİK 
824
AÇIKLAMA 
824
MADDE 168.- ADLÎ KOLLUĞUN OLAY YERİNDE ALDIĞI TEDBİRLERE UYULMAMASI HALİNDE YETKİSİ 
825
AÇIKLAMA 
825
MADDE 169.- SORUŞTURMA EVRESİNDE YAPILAN İŞLEMLERİN TUTANAĞA BAĞLANMASI 
826
AÇIKLAMA 
826
I. İşlemlerin Tutanağa Bağlanması 
826
II. Tutanakta Yer Alması Gereken Hususlar 
827
III. Soruşturma Dosyalarının Savcılığa Gönderilmesi 
828
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
828
İKİNCİ KISIMKamu Davasının Açılması BİRİNCİ BÖLÜMKamu Davasının Açılması
MADDE 170.- KAMU DAVASINI AÇMA GÖREVİ 
829
AÇIKLAMA 
830
I. Genel Olarak 
830
II. Kamu Davasının Açılması Konusundaki İlkeler 
830
A. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 
830
B. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi 
831
C. İddia ve Bağlılık İlkesi 
832
D. Fiilin-Failin Belli Olması ve Dava Şartlarının Belli Olması İlkesi 
83 2
III. İddianamede Bulunması Gerekli Unsurlar 
833
A. Yeterli Delil 
833
B. İddianamenin Diğer Unsurları 
833
1. Yetkili ve Görevli Mahkemenin Gösterilmesi (CMK m. 170/3) 
833
2. Şüphelinin ve Diğer Kişilerin Kimliğine İlişkin Bilgiler 
834
3. Suça İlişkin Bilgiler 
834
a. Yüklenen Suçun Unsurlarına İlişkin Bilgiler 
834
b. Yüklenen Suç ve Uygulanması Gereken Kanun Maddeleri 
834
c. Suçun Yer ve Zamanına İlişkin Bilgiler 
835
d. Şikâyetin Yapıldığı Tarihin Belirtilmesi 
835
e. Suçun Delilleri 
835
f. Tutuklu İşlerde İddianamenin Özelliği 
836
IV. Kamu Davasının Açılmasının Sonuçları 
837
MADDE 171.- KAMU DAVASINI AÇMADA TAKDİR YETKİSİ 
838
AÇIKLAMA 
839
I. Kamu Davası Açmak Konusunda Takdir Yetkisi Verilen Haller (CMK m. 171/1) 
839
A. Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulanmasını Gerektiren Koşulların Varlığı 
839
B. Şahsî Cezasızlık Sebebinin Varlığı 
839
C. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 
840
II. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
840
A. Genel Olarak 
840
1. Aleyhte İleri Sürülen Görüşler 
841
2. Lehte İleri Sürülen Görüşler 
841
C. Karşılaştırmalı Hukukta Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
842
1. Genel Olarak 
842
2. Almanya 
843
3. Finlandiya 
844
4. Belçika 
844
5. Japonya 
844
6. Anglo-Sakson Hukuku 
844
D. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Koşulları 
845
1. Objektif Koşul: Suç Bakımından (CMK m. 171/2) 
845
2. Failin Geçmişine İlişkin Koşul (Subjektif Koşul) 
845
3. Liyakat Koşulu 
846
4. Kamu Yararı Koşulu 
846
5. Zararın Giderilmesi Koşulu 
846
E. Usul Hükümleri 
846
İKİNCİ BÖLÜMKovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar,İtiraz ve İddianamenin İadesi
MADDE 172.- KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR 
847
AÇIKLAMA 
847
I. Genel Olarak 
847
II. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Verilmesini Gerektiren Sebepler 
847
A. Kamu Davasının Açılması İçin Yeterli Şüphe Sebeplerinin Elde Edilememesi 
847
B. Kovuşturma Olanağının Bulunmaması 
848
C. Kararın Bildirilmesi 
849
E. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararın Hukukî Niteliği 
849
MADDE 173.- CUMHURİYET SAVCISININ KARARINA İTİRAZ 
850
AÇIKLAMA 
850
I. Genel Olarak 
850
II. İtiraz Usulü 
851
A. İtiraz Hakkına Sahip Suje: Suçtan Zarar Gören 
851
B. Kovuşturma Davasının Açılması 
851
C. İtiraz Süresi 
852
D. İtiraz Mercii 
852
E. İtirazın İncelenmesi 
852
F. Kanun Yolu 
853
MADDE 174.- İDDİANAMENİN İADESİ 
854
AÇIKLAMA 
854
I. Genel Olarak 
854
II. İddianameyi İnceleyecek Makam 
856
III. İddianamenin İadesi Sebepleri 
856
A. İddianamede Bulunması Gerekli Unsurlardan Birinin veya Birkaçının Bulunmaması (CMK m. 174/1-a) 
856
B. Suçun Sübutuna Etki Edeceği Mutlak Sayılan Mevcut Bir Delil Toplanmadan Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1-b) 
857
C. Önödemeye veya Uzlaşmaya Tâbi Olduğu Soruşturma Dosyasından Açıkça Anlaşılan İşlerde Önödeme veya Uzlaşma Usulü Uygulanmaksızın Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1-c) 
858
IV. İddianamenin İade Edilemeyeceği Haller 
859
A. Suçun Hukuki Nitelendirilmesi Sebebiyle İade Edilemez 
859
B. İddianamenin Süresi İçinde İade Edilmemiş Olması 
861
V. İddianamenin İade Edilmesi 
861
A. Mahkemenin İnceleme Süresi 
861
B. İddianamenin İade Edilmesinin Sonuçları 
862
1. Cumhuriyet Savcılığınca Yapılacak İşlemler 
862
2. İddianamenin İadesinde Sayı Sınırı 
862
3. İddianamenin Kısmen İade Edilmesi 
863
C. İddianamenin İadesi Kararına İtiraz (Denetim Muhakemesi) 
863
1. İtirazın Kabulü 
864
2. İtirazın Reddi 
864
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
864
ÜÇÜNCÜ KİTAPKovuşturma Evresi BİRİNCİ KISIMKamu Davasının Yürütülmesi BİRİNCİ BÖLÜMDuruşma Hazırlığı
MADDE 175.- İDDİANAMENİN KABULÜ VE DURUŞMA HAZIRLIĞI 
867
AÇIKLAMA 
867
I. Genel Olarak 
867
A. Kovuşturmanın Gayesi 
867
1. Delil Toplama 
868
2. Delilleri Ortaya Koyma 
868
3. İsnat Konusunda Hüküm Verme 
868
4. Koruma 
868
B. Kovuşturma Evresinin Devreleri 
869
C. Kovuşturma Evresinin Özellikleri 
869
II. Duruşma Devresinin Gayesi, Makamları ve Bölümleri 
869
A. Genel Olarak 
869
B. Duruşma Hazırlığı Devresinin Amacı 
870
C. Duruşma Hazırlığı Devresinde Makamlar 
870
D. Duruşmaya Hazırlık Devresinin Bölümleri 
871
E. Duruşma Gününün Belirlenmesi ve Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağrılması 
871
MADDE 176.- İDDİANAMENİN SANIĞA TEBLİĞİ VE SANIĞIN ÇAĞRILMASI 
873
AÇIKLAMA 
873
I. İddianamenin Tebliği 
873
II. Cumhuriyet Savcısının Haberdar Edilmesi ve Sanığın Çağrılması 
874
III. Tebliğ ile Duruşma Günü Arasında Bir Hafta Süre Olması 
874
MADDE 177.- SANIĞIN SAVUNMA DELİLLERİNİN TOPLANMASI İSTEMİ 
876
AÇIKLAMA 
876
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
877
MADDE 178.- ÇAĞRILMASI REDDEDİLEN TANIĞIN VE UZMAN KİŞİNİN DOĞRUDAN MAHKEMEYE GETİRİLMESİ 
879
AÇIKLAMA 
879
MADDE 179.- ÇAĞRILAN TANIKLARIN AD VE ADRESLERİNİN SANIĞA VE CUMHURİYET SAVCISINA BİLDİRİLMESİ 
880
AÇIKLAMA 
880
MADDE 180.- TANIK VE BİLİRKİŞİNİN NAİPLE VEYA İSTİNABE YOLUYLA DİNLENMELERİ 
881
AÇIKLAMA 
881
I. İstinabe 
881
A. Kavram 
881
B. Uygulama 
882
II. Niyabet 
882
III. Erken Dinleme 
882
MADDE 181.- TANIK VE BİLİRKİŞİNİN DİNLENECEĞİ GÜNÜN BİLDİRİLMESİ 
884
AÇIKLAMA 
884
İKİNCİ BÖLÜMDuruşma
MADDE 182.- DURUŞMANIN AÇIKLIĞI 
886
AÇIKLAMA 
886
I. Duruşmanın Amacı 
886
II. Duruşmanın Özellikleri 
887
III. Duruşma İlkeleri 
889
A. Duruşmanın Yoğunluğu (Kesiksizliği) İlkesi 
889
C. Duruşmanın Sözlülüğü İlkesi 
891
D. Duruşmanın Açıklığı İlkesi 
891
E. Duruşmanın Kapalı Yapılabilmesi 
892
MADDE 183.- SES VE GÖRÜNTÜ ALICI ALETLERİN KULLANILMASI YASAĞI 
893
AÇIKLAMA 
893
MADDE 184.- AÇIKLIĞIN KALDIRILMASI HAKKINDA KARAR 
896
AÇIKLAMA 
896
MADDE 185.- ZORUNLU KAPALILIK 
897
AÇIKLAMA 
897
MADDE 186.- KAPALILIK KARARININ VE NEDENLERİNİN YAZILMASI 
898
AÇIKLAMA 
898
MADDE 187.- KAPALI DURUŞMADA BULUNABİLME 
899
AÇIKLAMA 
899
I. Kapalı Duruşmada Bulunabilme (CMK m. 187/1) 
899
II. Yayım Yasağı (CMK m. 187/2) 
899
III. Kısmî Yayın Yasağı (CMK m. 187/3) 
900
MADDE 188.- DURUŞMADA HAZIR BULUNACAKLAR 
901
AÇIKLAMA 
901
I. Genel Olarak 
901
II. Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kimseler 
901
A. Hâkim 
901
B. Zabıt Kâtibi 
903
C. Cumhuriyet Savcısı 
903
D. Sanık 
904
E. Müdafi 
904
III. Duruşmada Hazır Bulunabilecek Kimseler 
905
MADDE 189.- BİRDEN ÇOK CUMHURİYET SAVCISI VE AVUKATIN DURUŞMAYA KATILMASI 
906
AÇIKLAMA 
906
MADDE 190.- ARA VERME 
907
AÇIKLAMA 
907
I. Duruşmanın Kesiksizliği (CMK m. 190/1) 
908
III. Duruşmaların Uzun Sürmesinin Nedenleri 
910
MADDE 191.- DURUŞMANIN BAŞLAMASI 
912
AÇIKLAMA 
912
I. Genel Olarak 
9 12
II. Duruşmanın Başlaması 
913
A. Tanık, Bilirkişi ve Uzman Kişilerin Yoklaması 
913
B. Sanığın Kimliği ile Ekonomik ve Kişisel Durumunun Saptanması 
914
C. Duruşmaya Ara Verilmesini İsteme Hakkının Sanığa Hatırlatılması 
914
D. Bazı Talep ve İtirazların İleri Sürülmesi 
914
E. İddianame veya İddianame Yerine Geçen Belgelerin Okunması 
914
F. Sanığın Sorguya Çekilmesi 
916
MADDE 192.- BAŞKAN VEYA HÂKİMİN GÖREVİ 
917
AÇIKLAMA 
917
I. Kavram 
917
II. Duruşmanın Yönetimi 
917
A. Biçimsel Yönetim İşlemleri 
917
1. Sanığın Sorgusu 
918
2. Delillerin Ortaya Konulması 
918
B. Esasa İlişkin Yönetim Karar ve Önlemleri 
918
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
918
MADDE 193.- SANIĞIN DURUŞMADA HAZIR BULUNMAMASI 
919
AÇIKLAMA 
919
I. Hazır Bulunmayan Sanık Hakkında Duruşma Yapılmaması Kuralı 
919
II. Hazır Bulunmayan Sanık Hakkında Mahkumiyet Dışında Karar Verilmesi 
920
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
920
MADDE 194.- SANIĞIN MAHKEMEDEN UZAKLAŞMASI 
922
MADDE 195.- SANIĞIN YOKLUĞUNDA DURUŞMA 
924
AÇIKLAMA 
924
I. Yoklukta Duruşma Yapılmasının Koşulları 
924
A. Suç, Yalnız veya Birlikte Adlî Para Cezasını Gerektirmesi 
924
B. Suçun Müsadereyi Gerektirmesi 
924
II. Usulü İşlemler 
925
MADDE 196.- SANIĞIN DURUŞMADAN BAĞIŞIK TUTULMASI 
926
AÇIKLAMA 
926
I. Kavram 
926
II. Bağışık Tutulma Şartları 
927
III. Duruşmadan Bağışık Tutulan Sanığın İstinabe Suretiyle Sorgusu (CMK m. 196/2) 
928
IV. Bağışık Tutulmanın Diğer Çeşitleri 
928
A. Sanığın Yargı Çevresi Dışındaki Bir Hastane veya Tutukevine Nakledilmesi 
928
B. Sanığın Yurt Dışında Olması 
929
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
929
MADDE 197.- SANIĞIN MÜDAFİ GÖNDEREBİLMESİ 
930
AÇIKLAMA 
930
MADDE 198.- SANIK HAZIR BULUNMAKSIZIN YAPILAN DURUŞMADA ESKİ HÂLE GETİRME KOŞULU 
931
AÇIKLAMA 
931
MADDE 199.- SANIĞIN ZORLA GETİRİLEBİLMESİ 
932
AÇIKLAMA 
932
MADDE 200.- SORGU SIRASINDA SANIĞIN MAHKEME SALONUNDAN ÇIKARILABİLMESİ 
933
AÇIKLAMA 
933
MADDE 201.- DOĞRUDAN SORU YÖNELTME 
935
AÇIKLAMA 
935
I. Doğrudan Sorgu 
935
II. Çapraz Sorgu 
937
A. Genel Olarak 
937
B. Çapraz Sorgu Hakkında Tavsiyeler 
938
C. Adil Yargılanma Hakkı ve Çapraz Sorgu 
939
D. Sujeler ve Sorgunun Uygulaması 
940
MADDE 202.- TERCÜMAN BULUNDURULACAK HÂLLER 
942
AÇIKLAMA 
942
I. Genel Olarak 
942
A. Tercüman Bulundurulacak Haller 
942
1. Sanık veya Mağdurun Meramını Anlatacak Ölçüde Türkçe Bilmemesi (CMK m. 202/1) 
942
2. Engelli Sanık veya Mağdura Esaslı Noktaların Anlatılması (CMK m. 202/2) 
943
3. Soruşturma Evresinde Uygulama 
943
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMDuruşmanın Düzen ve Disiplini
MADDE 203.- HÂKİM VEYA BAŞKANIN YETKİSİ 
944
AÇIKLAMA 
944
I. Duruşmanın Düzen ve Disiplini 
944
II. Duruşma Düzenini Bozan Kişilerin Duruşma Salonundan Çıkartılması 
944
III. Disiplin Hapsine Başvurulması 
945
MADDE 204.- SANIĞIN DIŞARI ÇIKARILMASI 
946
AÇIKLAMA 
946
MADDE 205.- DURUŞMA SIRASINDA İŞLENEN SUÇ HAKKINDA İŞLEM 
947
AÇIKLAMA 
947
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDelillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması
MADDE 206.- DELİLLERİN ORTAYA KONULMASI VE REDDİ 
948
AÇIKLAMA 
948
I. Genel Olarak 
948
II. Delillerin Ortaya Konulması ve Şekilleri 
949
A. Delillerin Ortaya Konulmasının Kabul Edilmesi 
950
B. Delillerin Ortaya Konulması Usulü 
951
C. İspat Kavramı 
951
1. İspatın Kapsamı ve Çeşitleri 
953
a. Doğrudan Doğruya ve Önemli Olgularla İspat 
953
b. Dolaylı Olgularla (Belirtilerle) İspat 
953
2. Belli ve Açık hususların ispatının Gerekmemesi 
953
a. Genel Bilgilere İlişkin Olgular 
953
b. Hakimin Melsek Bilgisine İlişkin Olgular 
953
III. İspat Yasakları – Delil Yasakları 
954
A. Delil Elde Etme Yasağı 
954
1. Kavram 
95 4
2. Kapsamı ve Çeşitleri 
956
B. Delil Değerlendirme Yasağı 
956
C. Delil Elde Etme Yasağına Giren Haller 
959
1. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Bulunan Tanıklara Bu Hakların Varlığın Bildirilmemesi (Aydınlatma Yükümlülüğü) 
959
2. İspat Konusu Olma Yasağının İhlali Sonucu Elde Edilen Beyanlar 
959
3. Tanığa Yakınlarını Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek Sorulara Cevap Vermeyebileceğinin Hatırlatılması 
960
4. Sanığa Sorgusunda Susma Hakkının Hatırlatılması 
960
5. Bir İşlemin Caiz Olmayan Biçimde ve Yetkisiz Kişilerce Yapılması 
960
6. İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller 
961
7. Özel Kişilerce Hukuka Aykırı Olarak Delil Elde Edilmesi 
962
D. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 
963
E. Yasak Delilin Dosyadan Çıkarılıp Çıkarılmayacağı Sorunu 
963
F. Hukuka Aykırı İşlem Yapan Kişilerin Ceza Sorumluluğu 
964
MADDE 207.- DELİL VE OLAYIN GEÇ BİLDİRİLMESİ 
965
AÇIKLAMA 
965
I. Delillerin Toplanması Talebi (Tevsii Tahkikat) 
965
II. Delilin ve Olayın Geç Bildirilmesi 
966
MADDE 208.- TANIĞIN DURUŞMA SALONUNDAN AYRILMASI 
967
AÇIKLAMA 
967
MADDE 209.- DURUŞMADA OKUNMASI ZORUNLU BELGE VE TUTANAKLAR 
968
AÇIKLAMA 
968
A. Bazı Belge ve Tutanakların Duruşmada Okunması Zorunluluğunun Hukukî Niteliği 
968
MADDE 210.- DURUŞMADA OKUNMAYACAK BELGELER 
970
AÇIKLAMA 
970
MADDE 211.- DURUŞMADA OKUNMASIYLA YETİNİLEBİLECEK BELGELER 
971
AÇIKLAMA 
972
AÇIKLAMA 
972
MADDE 213.- SANIĞIN ÖNCEKİ İFADESİNİN OKUNMASI 
973
AÇIKLAMA 
973
MADDE 214.- RAPOR, BELGE VE DİĞER YAZILARIN OKUNMASI 
975
AÇIKLAMA 
975
MADDE 215.- DİNLEME VE OKUMADAN SONRA DİYECEĞİN SORULMASI 
976
AÇIKLAMA 
976
MADDE 216.- DELİLLERİN TARTIŞILMASI 
977
AÇIKLAMA 
977
A. Delillerin Tartışılması 
977
B. Delillerin Tartışılması Usulü 
978
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
978
MADDE 217.- DELİLLERİ TAKDİR YETKİSİ 
980
AÇIKLAMA 
980
I. Delillerin Değerlendirilmesinde Takdir Yetkisi 
980
II. İspata İlişkin İlkeler ve İspatın Kapsamı 
981
A. Hakimin Delil Araştırabilmesi İlkesi (Maddî Gerçeğin Aranması) 
981
1. Medeni Muhakemede Hâkimin Tarafların İstekleri ve Delilleri ile Bağlı Olması 
981
2. Ceza Muhakemesinde Hâkimin Delil Araştırabilmesi İlkesi 
982
3. Vicdanî Kanaat 
982
a. Genel Olarak 
982
b. İspatın Kapsamı 
984
B. Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi (Delillerin Vasıtasızlığı İlkesi) 
984
C. Delillerin Serbestliği İlkesi (Her Şeyin Delil Olabilmesi) 
985
1. Kavram 
985
2. Delillerin Serbestliği İlkesinin Sınırlandırılması 
986
3. Delillerin Serbestliği İlkesinin İstisnaları 
986
D. Şüpheden Sanığın Faydalanması İlkesi (In Dubio Pro Reo) 
986
1. Kavram 
986
2. Uygulama Alanı 
987
3. İlkenin Uygulanmayacağı Durum 
988
III. Kanunumuzdaki Düzenlemeler 
988
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
989
MADDE 218.- CEZA MAHKEMELERİNİN EK YETKİSİ 
992
AÇIKLAMA 
992
BEŞİNCİ BÖLÜMDuruşma Tutanağı
MADDE 219.- DURUŞMA TUTANAĞI 
994
AÇIKLAMA 
994
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
994
MADDE 220.- DURUŞMA TUTANAĞININ BAŞLIĞI 
995
AÇIKLAMA 
995
MADDE 221.- DURUŞMA TUTANAĞININ İÇERİĞİ 
996
AÇIKLAMA 
996
MADDE 222.- DURUŞMA TUTANAĞININ İSPAT GÜCÜ 
998
AÇIKLAMA 
998
İKİNCİ KISIMKamu Davasının Sona Ermesi BİRİNCİ BÖLÜMDuruşmanın Sona Ermesi ve Hüküm
MADDE 223.- DURUŞMANIN SONA ERMESİ VE HÜKÜM 
999
AÇIKLAMA 
999
I. Sonuç Çıkarma Devresi 
999
A. Duruşmanın Sona Ermesi ve Hüküm Çeşitleri 
1000
1. Beraat Kararı 
1000
2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 
1001
a. CMK m. 223/3’de Düzenlenen Haller 
1002
b. CMK m. 223/4’de Düzenlenen Haller 
1003
3. Mahkûmiyet Kararı 
1004
5. Davanın Reddine Hükmedilmesi 
1004
6. Düşme ve Durma Kararları 
1005
a. Düşme Kararı 
1005
b. Durma Kararı 
1006
7. Görevsizlik 
1007
II. Değerlendirme 
1007
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1008
MADDE 224.- KARAR VE HÜKÜMLERDE GEREKLİ OY SAYISI 
1012
AÇIKLAMA 
1012
MADDE 225.- HÜKMÜN KONUSU VE SUÇU DEĞERLENDİRMEDE MAHKEMENİN YETKİSİ 
1013
AÇIKLAMA 
1013
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1014
İKİNCİ BÖLÜMSuç Niteliğinde Değişiklik
MADDE 226.- SUÇUN NİTELİĞİNİN DEĞİŞMESİ 
1015
AÇIKLAMA 
101 5
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMKarar ve Hüküm
MADDE 227.- MÜZAKEREYE KATILACAK HÂKİMLER 
1018
AÇIKLAMA 
1018
MADDE 228.- MÜZAKERENİN YÖNETİMİ 
1019
AÇIKLAMA 
1019
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1019
MADDE 229.- OYLARIN TOPLANMASI 
1020
AÇIKLAMA 
1020
MADDE 230.- HÜKMÜN GEREKÇESİNDE GÖSTERİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 
1021
AÇIKLAMA 
1021
I. Hükmün Unsurları 
1021
A. Mesele (Sorun) 
1022
B. Gerekçe 
1023
C. Sonuç 
1026
II. Hükmün Gerekçesinde Gösterilecek Hususlar 
1026
A. Mahkumiyet Hükmü 
1026
B. Beraat Hükmü 
102 7
C. Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Dair Hüküm 
1028
D. Diğer Hükümler 
1028
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1028
MADDE 231.- HÜKMÜN AÇIKLANMASI VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI 
1029
AÇIKLAMA 
1030
I. Hükmün Açıklanması 
1030
A. Tefhim 
1031
B. Tebliğ 
1032
C. Hüküm Fıkrası ile Gerekçe Arasında Çelişki Bulunması 
1032
II. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 
1033
A. Koşulları 
1033
1. Objektif (Ceza) Koşulu 
1033
2. Subjektif Koşullar 
1034
B. Usul Hükümleri 
1034
C. Hükmün Geri Bırakılmasının Sonuçları 
1034
D. Denetim 
1035
E. Kararın Kaydedilmesi 
1035
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1035
MADDE 232.- HÜKMÜN GEREKÇESİ VE HÜKÜM FIKRASININ İÇERECEĞİ HUSUSLAR 
1036
AÇIKLAMA 
1036
I. Genel Usul Kuralları 
1036
II. Hüküm Fıkrasında Bulunacak Unsurlar 
1037
A. Mesele 
1037
B. Sonuç 
1038
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1039
DÖRDÜNCÜ KİTAPMağdur, Şikâyetçi, Malen Sorumlu, Katılan BİRİNCİ KISIMSuçun Mağduru ile Şikâyetçinin Hakları
MADDE 233.- SUÇUN MAĞDURU İLE ŞİKÂYETÇİNİN ÇAĞIRILMASI 
1041
AÇIKLAMA 
1041
I. Suçtan Zarar Gören 
1041
A. Zarar Gören Ferdin Belirlenmesi 
1042
B. Ferdin Rolü 
1042
C. Zarar Gören Fert Bakımından Ehliyet 
1043
II. Suç Mağduru ile Şikâyetçinin Çağrılması 
1043
MADDE 234.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN HAKLARI 
1044
AÇIKLAMA 
1044
I. Genel Olarak 
1044
II. Mağdura Tanınan Haklar 
1046
1. Aydınlanma Hakkı (Haklarını Öğrenme Hakkı) 
1047
2. Delillerin Toplanmasını İsteme Hakkı 
1047
3. Dosyayı İnceleme Hakkı 
1047
4. Avukat Yardımından Yararlanma Hakkı 
1048
5. Kovuşturma Davası Açma (İtiraz) Hakkı 
1049
1. Duruşmadan Haberdar Edilme Hakkı 
1049
2. Kamu Davasına Katılma Hakkı 
1050
3. Tutanak ve Belgelerden Vekili Aracılığıyla Örnek İsteme 
1050
4. Tanıkların Davetini İsteme Hakkı 
1050
5. Vekili Yoksa Baro Tarafından Kendisine Avukat Atanmasını İsteme 
1051
6. Davaya Katılmış Olma Koşulu ile Davayı Sonuçlandıran Kararlara Karşı Kanun Yollarına Başvurma 
1051
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1051
MADDE 235.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN DAVETE UYMAMALARI 
1052
AÇIKLAMA 
1052
MADDE 236.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN DİNLENMESİ 
1053
AÇIKLAMA 
1053
İKİNCİ KISIMKamu Davasına Katılma
MADDE 237.- KAMU DAVASINA KATILMA 
1055
AÇIKLAMA 
1055
I. Ferdî Savunma Makamı (Katılan) ve Kamu Davasına Müdahale (Katılma) 
1055
A. Genel Olarak 
1055
B. Katılmanın Gereği Sorunu 
1056
II. Kamu Davasına Katılmaya Hakkı Olanlar ve Katılma Süresi 
1058
A. Kamu Davasına Katılmaya Hakkı Olanlar 
1058
a. Genel Olarak 
1058
b. Kamu Davasına Katılma Ehliyeti 
1059
2. Tüzel Kişiler 
1059
3. Malen Sorumlu Olanlar 
10 60
B. Kamu Davasına Katılma Zamanı 
1060
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1061
MADDE 238.- KATILMA USULÜ 
1063
AÇIKLAMA 
1063
I. Genel Olarak 
1063
II. Kamu Davasının Açılmasından Sonra Katılma 
1063
III. Duruşma Devresinde Katılma 
1064
IV. Katılan Sıfatının Alındığı An 
1065
V. Katılma Hakkından Vazgeçme 
1065
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1065
MADDE 239.- KATILANIN HAKLARI 
1067
AÇIKLAMA 
1067
I. Genel Olarak 
1067
II. Avukattan (Vekilden) Yararlanma Hakkı 
1067
III. Katılanın Davasından Vazgeçme Hakkı 
1067
IV. Kanun Yollarına Başvurma Hakkı 
1068
V. Katılanın Kişisel Haklarını İstemesi 
1068
VI. Katılanın Diğer Hakları 
1068
MADDE 240.- KATILMANIN DAVAYA ETKİSİ 
1070
AÇIKLAMA 
1070
MADDE 241.- KATILMADAN ÖNCEKİ KARARLARA İTİRAZ 
1071
AÇIKLAMA 
1071
MADDE 242.- KATILANIN KANUN YOLUNA BAŞVURMASI 
1072
AÇIKLAMA 
1073
AÇIKLAMA 
1073
BEŞİNCİ KİTAPÖzel Yargılama Usulleri BİRİNCİ KISIMGaiplerin ve Kaçakların Yargılanması,Tüzel Kişilerin Soruşturmada ve Kovuşturmada Temsili,Bazı Suçlara İlişkin Muhakeme Usulü BİRİNCİ BÖLÜMGaiplerin Yargılanması
MADDE 244.- GAİBİN TANIMI VE YAPILABİLECEK İŞLEMLER 
1075
AÇIKLAMA 
1075
A. Genel Olarak 
1075
B. Gaib Tanımı 
1077
1. Bulunduğu Yerin Bilinmemesi 
1077
2. Yurtdışında Olma 
1077
3. Yurtdışından Getirilmesi Uygun Bulunmama 
1078
C. Gaip Hakkında Yapılacak İşlemler 
1078
D. Gaip Sanık Hakkındaki İşlemlerin Naip Hakim ya da İstinabe Olunan Mahkeme Aracılığıyla Yapılması 
1079
E. İşlemlerde Hazır Bulunabilecekler 
1079
MADDE 245.- GAİBE İHTAR 
1080
AÇIKLAMA 
1080
MADDE 246.- SANIĞA VERİLECEK GÜVENCE BELGESİ 
1081
AÇIKLAMA 
1081
A. Genel Olarak 
1081
B. Güvence Belgesinin Geçersiz Kalması 
1083
1. Gaip Olan Sanığın Hapis Cezasına Mahkum Olması 
1083
2. Gaip Olan Sanığın Kaçma Hazırlığında Bulunması 
1084
3. Sanığın, Güvence Belgesinin Bağlı Olduğu Koşullara Uymaması 
1084
İKİNCİ BÖLÜMKaçakların Yargılanması
MADDE 247.- KAÇAĞIN TANIMI 
1086
AÇIKLAMA 
1086
A. Genel Olarak 
1087
C. Kaçakçılık Kararı Verilmesinin Koşulları ve Usulü 
1087
D. Soruşturma Evresinde Kaçaklık 
1089
E. Kaçak Sanık Hakkında Kovuşturma Yapılabilmesi ve Hüküm Verilmesi 
1089
F. Avukat Görevlendirilmesi (CMK m. 247/4) 
1090
MADDE 248.- ZORLAMA AMAÇLI ELKOYMA VE TEMİNAT BELGESİ 
1092
AÇIKLAMA 
1093
A. Genel Olarak 
1093
B. Zorlama Amaçla Elkoyma Tedbirinin Uygulanabileceği Suçlar 
1094
C. Tedbirlerin Uygulanması (CMK m. 248/3) 
1095
1. Elkoymaya İlişkin Hükümlerin Uygulanması 
1095
2. Tedbirlere İlişkin Karar Özetlerinin İlanı 
1095
D. Elkoymanın Kaldırılması (CMK m. 248/4) 
1096
E. Tutuklama Kararı Verilmesi (CMK m. 248/5) 
1098
G. Kaçak Sanığa Güvence Belgesi Verilmesi (CMK m. 248/7) 
1098
H. Kaçak Hakkında Verilecek Kararlara İtiraz (CMK m. 248/8) 
1098
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMTüzel Kişilerin Soruşturmada ve Kovuşturmada Temsili
MADDE 249.- TÜZEL KİŞİNİN TEMSİLİ 
1099
AÇIKLAMA 
1099
A. Genel Olarak 
1099
B. Tüzel Kişinin Organ veya Temsilcisinin Duruşmaya Kabul Edilmesi (CMK m. 249/1) 
1099
C. Organ veya Temsilcinin Hakları 
1100
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMBazı Suçlara İlişkin Muhakeme
MADDE 250.- GÖREV VE YARGI ÇEVRESİNİN BELİRLENMESİ 
1102
AÇIKLAMA 
1102
I. Genel Olarak 
1102
II. Ağır Ceza Mahkemesinin Madde İtibarıyla Yetkisine Giren Suçlar 
1103
III. Mahkemelerin Belirlenmesi 
1105
IV. İstisnai Yargılama Usullerinin Uygulanmaması 
1107
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1107
MADDE 251.- SORUŞTURMA 
1109
AÇIKLAMA 
1110
I. Soruşturmaların Cumhuriyet Savcısınca Yapılması, Cumhuriyet Savcılarının Atanması ve Başka Bir Görevle Görevlendirilmemesi (CMK m. 251/1) 
1110
II. Hâkim Tarafından Verilmesi Gereken Kararlar Varsa Ağır Ceza Mahkemesi Üyesinden, Yoksa Yetkili Adlî Yargı Hakimlerinden İstenebilmesi (CMK m. 251/2) 
1110
III. Suç Mahallî veya Delillerin Bulunduğu Yerde Soruşturma Yapılabilmesi (CMK m. 251/3) 
1110
IV. Suçun Askerî Mahalde İşlenmesi (CMK m. 251/4) 
1111
V. Gözaltı süresi (CMK m. 251/5) 
1111
VI. Hazır Bulundurma 
1112
VII. Bazı Kamu Kurumları Bina-Araç-Gereç ve Personelinden Yararlanma 
1113
VIII. Türk Silahlı Kuvvetlerinden İstemde Bulunma 
1113
MADDE 252.- KOVUŞTURMA 
1115
AÇIKLAMA 
1116
I. Kovuşturma 
1116
A. Özel Ağır Ceza Mahkemesinin Görev alanına Giren Suçlar Acele İşlerden Sayılır 
1116
B. Sanığın Yokluğunda Duruşma 
1116
C. Güvenliğin Sağlanması Bakımından Duruşma, Başka bir Yerde Yapılabilir. 
1117
D. Davalarda Esas Hakkındaki İddialar veya Savunmalar İçin Makul Bir Süre Verilir. Bu Süre, Savunma Hakkının Sınırlanması Anlamına Geleceği Durumlarda Re’sen Uzatılır 
1118
E. Yayım Yasağı 
1118
F. Duruşmanın Düzeninin Sağlanması (CMK m.252/1-f) 
1119
a. Duruşmanın Düzenini Bozan Sanığın veya Müdafiin Duruşma Salonundan Çıkarılması 
1119
b. Sanık ve/veya Müdafiinin Diğer Oturumların Bir Kısmından veya Tamamından Uzaklaştırılmaları 
1120
c. Sanık ve/veya Müdafiin Tekrar Duruşmaya Alınmaları ve Hakları 
1120
G. Görevsizlik Kararı Verme Yasağı 
1121
H. Tebligat 
1121
I. Tutuklama Süresi 
1121
J. Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisi 
1122
II. Kanun Yolları 
1122
A. Genel Olarak 
1122
B. İtirazın Özelliği 
1123
İKİNCİ KISIMUzlaşma ve Müsadere BİRİNCİ BÖLÜMUzlaşma
MADDE 253.- UZLAŞMA 
1124
AÇIKLAMA 
1127
I. Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözümü 
1127
A. Tarihsel Gelişim 
1127
B. Uzlaşma Kurumunun Ortaya Çıkmasında Etkin Olan Sebepler 
1128
1. Mağdur Kavramına İzafe Edilen Yeni Anlam 
1128
2. Yargının Hızlandırılması ve Yargılama Maliyeti 
1129
3. Suç Politikası Telakkileri 
1130
4. Mağduriyetin Giderilmesinin, Kısa ve Orta Süreli Özgürlüğü Bağlayıcı Cezalara Alternatif Oluşturması 
1130
5. Çocuk Mahkemeleri Hakkındaki Kanuna İlişkin Uygulamalar 
1130
C. ADR Yöntemleri 
1131
1. Müzakere (Negotiation) 
1131
2. Arabuluculuk (Mediation) 
1131
3. Kısa Duruşma (Mini-Trials) 
1132
4. Tarafsız Ön Değerlendirme Yöntemi (Early Neutral Evaluation) 
1132
5. Vakıaların Saptanması Yöntemi (Fact Finding) 
1132
6. Kısa Jüri Yargılaması (Summary Jury Trials) 
1133
7. Uzlaştırma (Conciliation) 
1133
8. İtiraf Pazarlığı (Plea Bargaining) 
1133
D. Uluslararası Hukuktaki Gelişmeler 
1134
1. Avrupa Konseyi Tarafından Yapılan Çalışmalar 
1134
a. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Suç Mağdurlarına Tazminat Ödenmesi Hakkında 27 Sayılı Tavsiye Kararı 
1134
b. Şiddet Suçları Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi 
1135
c. 28 Haziran 1985 Tarihli Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdurun Hukuki Durumunun İyileştirilmesine İlişkin 11 Sayılı Tavsiye Kararı 
1136
d. 17 Eylül 1987 Tarihli Mağdura Yardım Edilmesi ve Mağduriyetin Önlenmesi Hakkında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 21 Sayılı Kararı 
1136
e. XIX. Avrupa Konseyi Krimonoloji Konferansı 
1136
f. 29 Kasım 1985 Tarihli Birleşmiş Milletler Deklarasyonu 
1137
E. Karşılaştırmalı Hukukta Uzlaşma 
1137
1. Amerika Birleşik Devletleri 
1140
3. İngiltere 
1141
4. Avusturalya 
1142
5. İspanya 
1143
6. İtalya 
1144
7. Fransa 
114 5
8. Hollanda 
1146
9. Avusturya 
1146
10. Danimarka 
1147
11. Japonya 
1147
12. Almanya 
1147
II. Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaşma 
1150
A. Uzlaşmanın Amacı 
1150
B. Uzlaşmanın Koşulları 
1152
1. İşlenmiş Bir Suç Bulunmalıdır 
1152
2. Uzlaşma Kapsamında Kalan Suçlar 
1153
a. 5237 Sayılı TCK’da Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Suçlar 
1153
b. Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın TCK’da Yer Alan Katalog Suçlar (TCK m. 253/1-b) 
11 55
c. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Olanlar Hariç Olmak Üzere; Diğer Kanunlarda Yer Alan Suçlarla İlgili Olarak Uzlaştırma Yoluna Gidilebilmesi İçin, Kanunda Açık Hüküm Bulunması Gerekir. (CMK m. 253/2) 
1156
3. Taksirli Suçlar 
1156
4. Çek Suçları 
1156
5. Suçtan Zarar Gören, Gerçek veya Özel Hukuk Tüzel Kişisi Olmalıdır 
1157
6. Uzlaşma Kapsamı Dışında Kalan Suçlar 
1158
a. Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar 
1158
b. Etkin Pişmanlık Hükümlerine Yer Verilen Suçlar 
1158
C. Uzlaşma Usulü 
1158
1. Uzlaşma Önerisi ve Cumhuriyet Savcısının İşlemleri 
1158
2. Aydınlatılmış İradelerin Alınması (CMK m. 253/5) 
1159
3. Taraflara Ulaşılamaması Halinde Uzlaşma Yoluna Gidilemez (CMK m. 253/6) 
1159
4. Birden Fazla Mağdur ya da Suçtan Zarar Görenin Olması Halinde Uzlaşma (CMK m. 253/7) 
1160
D. Uzlaştırmacı Görevlendirmesi ve Tabi Olduğu Esas ve Usuller 
1161
1. Genel Kural 
1161
a. Cumhuriyet Savcısınca Uzlaştırmanın Gerçekleştirilmesi 
116 1
b. Uzlaştırmacı Olarak Avukat Görevlendirilmesini İsteme ya da Hukuk Öğrenimi Girmiş Kişilerin Görevlendirilmesi 
1161
2. Uzlaştırma Müzakereleri 
1162
3. Uzlaştırma Raporu (CMK m. 253/5) 
1164
a. Genel Olarak 
1164
b. Raporda Bulunacak Hususlar 
1165
c. Teklifin Reddinden Sonra Uzlaşma (CMK m. 253/16) 
1165
4. Uzlaşmanın Sona Ermesi ve Raporun Hukukî Niteliği 
1165
5. Zamanaşımı (CMK m. 253/21) 
1167
6. Uzlaştırma Giderleri (CMK m. 253/22) 
1168
7. Kanun Yolları 
1168
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1169
MADDE 254. - MAHKEME TARAFINDAN UZLAŞTIRMA 
1173
AÇIKLAMA 
1173
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1174
MADDE 255.- BİRDEN ÇOK FAİL BULUNMASI HÂLİNDE UZLAŞMA 
1176
AÇIKLAMA 
1176
İKİNCİ BÖLÜMMüsadere Usulü
MADDE 256.- BAŞVURU 
1177
AÇIKLAMA 
1177
I. Genel Olarak 
1177
II. Türk Ceza Kanununda Müsadere 
1177
A. Eşya Müsaderesi (TCK m. 54) 
1177
B. Kazanç Müsaderesi (TCK m. 55) 
1178
III. Müsadere Usulü 
1178
A. Dava Açılması ve Yetkili Mahkeme 
1178
B. Elkonulan Eşyanın İadesi 
1179
MADDE 257.- DURUŞMA VE KARAR 
1180
AÇIKLAMA 
1180
MADDE 258.- KANUN YOLU 
1181
AÇIKLAMA 
1181
MADDE 259.- SUÇ KONUSU OLMAYAN EŞYANIN MÜSADERESİ 
1182
AÇIKLAMA 
1182
MADDE 260.- KANUN YOLLARINA BAŞVURMA HAKKI 
1183
AÇIKLAMA 
1183
I. Yeni Ceza Muhakemesi Kanunyolları 
1183
II. Kanun Yolu Kavramı ve Sınıflandırılması 
1184
A. Kanun Yolu Kavramı 
1184
B. Sınıflandırılması 
1185
III. Genel Olarak Kanun Yolunun Amacı 
1185
IV. Kanun Yoluna Başvurma Hakkı 
1187
A. Cumhuriyet Savcısı 
1187
1. Cumhuriyet Savcısının Sanık Lehine Kanun Yollarına Başvurması ve Sonucu 
1189
2. Savcının Sanık Aleyhine Kanun Yoluna Başvurması 
1190
B. Sanık 
1190
C. Şüpheli 
1191
D. Katılan ve Suçtan Zarar Gören 
1191
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1192
MADDE 261.- AVUKATIN BAŞVURMA HAKKI 
1194
AÇIKLAMA 
1194
I. Genel Olarak 
1194
II. Başvurma Yetkisi 
1194
III. Başvurma Yetkisinin Kaldırılması 
1196
MADDE 262.- YASAL TEMSİLCİNİN VE EŞİN BAŞVURMA HAKKI 
1197
AÇIKLAMA 
1197
MADDE 263.- TUTUKLUNUN KANUN YOLLARINA BAŞVURMASI 
1199
AÇIKLAMA 
119 9
MADDE 264.- KANUN YOLUNUN BELİRLENMESİNDE YANILMA 
1201
AÇIKLAMA 
1201
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1202
MADDE 265.- CUMHURİYET SAVCISININ BAŞVURU SONUCUNUN KAPSAMI 
1204
AÇIKLAMA 
1204
MADDE 266.- BAŞVURUDAN VAZGEÇİLMESİ VE ETKİSİ 
1206
AÇIKLAMA 
1206
I. Cumhuriyet Savcısının Vazgeçmesi 
1206
II. Müdafiin veya Vekilin Vazgeçmesi 
1206
III. Usûl 
1207
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1208
İKİNCİ KISIMOlağan Kanun Yolları BİRİNCİ BÖLÜMİtiraz
MADDE 267.- İTİRAZ OLUNABİLECEK KARARLAR 
1209
AÇIKLAMA 
1209
I. İtiraz Kanun Yolunun Niteliği 
1210
A. Hakimlik Makamı Kararlarına İtiraz 
1211
B. Mahkeme Makamı Kararlarına İtiraz 
1211
MADDE 268.- İTİRAZ USULÜ VE İNCELEME MERCİLERİ 
1213
AÇIKLAMA 
1213
A. İtiraz Yetkisi 
1213
B. İtiraz Usulü, İncelenmesi ve Sonuçları 
1214
1. İtiraz Usulü 
1214
2. Acele İtiraz Usulünün Kaldırılması 
1214
3. İtirazın İncelenmesi 
1214
4. İtirazın Etkisi ve Sonucu 
1215
C. İtirazı İncelemeye Yetkili Merciler (CMK. m. 268/3) 
1215
MADDE 269.- İTİRAZIN KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE ETKİSİ 
1216
AÇIKLAMA 
1216
MADDE 270.- İTİRAZIN CUMHURİYET SAVCISINA VE KARŞI TARAFA TEBLİĞİ İLE İNCELEME VE ARAŞTIRMA YAPILMASI 
1217
AÇIKLAMA 
1217
MADDE 271.- KARAR 
1218
AÇIKLAMA 
1218
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1219
İKİNCİ BÖLÜMİstinaf
MADDE 272.- İSTİNAF 
1220
AÇIKLAMA 
1220
I. Genel Olarak 
1220
A. İstinaf Yolunun Mahiyeti 
1220
B. İstinaf Hakkında Genel Bilgiler 
1221
C. İstinafın Türleri 
1221
II. Türk Hukukunda İstinaf 
1222
A. İstinaf Davasının Açılması ve Sonuçları 
1222
B. İstinafın Yararları 
1223
C. İstinafın, İtiraz ve Temyizden Farkı 
1224
D. 5235 Sayılı Kanunla Bölge Adliye Mahkemelerinin Kurulması Öngörülmüştür 
1224
E. 5271 Sayılı Kanunla Kabul Edilen İstinaf Yolu 
1225
III. İstinaf Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 
1226
A. İstinaf Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 
1226
1. Hükme Esas Teşkil Eden Mahkeme Kararları 
1227
2. Başkaca Kanun Yolu Öngörülmemiş Olan Mahkeme Kararları 
1227
B. İstinaf Yolunun Kapalı Olduğu Kararlar (CMK m. 272/2) 
1227
MADDE 273.- İSTİNAF İSTEMİ VE SÜRESİ 
1229
AÇIKLAMA 
1229
I. İstinaf İsteminin Süresi ve Şekli 
1229
II. Cumhuriyet Savcılarının İstinaf Yoluna Başvurması (CMK m. 273/3). 
1230
III. Sanık, Katılan ve Suçtan Zarar Görenin İstinaf Yoluna Başvurması (CMK m. 273/4) 
1230
MADDE 274.- ESKİ HÂLE GETİRME SÜRESİ İÇİNDE İSTİNAF SÜRESİNİN İŞLEMESİ 
1231
AÇIKLAMA 
1231
MADDE 275.- İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ETKİSİ 
1232
AÇIKLAMA 
1232
MADDE 276.- İSTİNAF İSTEMİNİN HÜKMÜ VEREN MAHKEMECE REDDİ 
1233
AÇIKLAMA 
1233
MADDE 277.- İSTİNAF İSTEMİNİN TEBLİĞİ VE CEVABI 
1234
AÇIKLAMA 
1234
MADDE 278.- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET SAVCISININ GÖREVİ 
1235
AÇIKLAMA 
1235
MADDE 279.- DOSYA ÜZERİNDE ÖN İNCELEME 
1236
AÇIKLAMA 
1236
MADDE 280.- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDE İNCELEME VE KOVUŞTURMA 
1238
AÇIKLAMA 
1238
MADDE 281.- DURUŞMA HAZIRLIĞI 
1240
AÇIKLAMA 
1240
MADDE 282.- İSTİSNALAR 
1242
AÇIKLAMA 
1243
AÇIKLAMA 
1243
MADDE 284.- DİRENME YASAĞI 
1244
AÇIKLAMA 
1244
MADDE 285.- ÖZEL KANUNLARIN TEMYİZE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ 
1245
AÇIKLAMA 
1245
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMTemyiz
MADDE 286.- TEMYİZ 
1246
AÇIKLAMA 
1247
I. Genel Olarak 
1247
A. Temyiz Kanun Yolunun Amaç ve Görevi 
1247
B. Temyiz Muhakemesinde Yargılama Makamı 
1248
II. Temyiz Yoluna Başvurulabilecek Bölge Adliye Mahkemesi Kararları 
1249
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1250
MADDE 287.- HÜKÜMDEN ÖNCEKİ KARARLARIN TEMYİZİ 
1251
AÇIKLAMA 
1251
MADDE 288.- TEMYİZ NEDENİ 
1252
AÇIKLAMA 
1252
A. Hukuka Aykırılık 
1252
B. Hukuk Kuralının Uygulanmaması veya Yanlış Uygulanması 
1254
MADDE 289.- HUKUKA KESİN AYKIRILIK HÂLLERİ 
1256
AÇIKLAMA 
1256
I. Hukuka Aykırılık Halleri 
1256
A. Yazılı Hukuka Aykırılıklar 
1257
B. Yazılı Olmayan Hukuka Aykırılıklar 
1257
C. İçtihadı Hukuka Aykırılıklar 
1257
D. İlmi Hukuka Aykırılıklar 
1258
F. Hukukî Anlaşmalara Aykırılıklar 
1258
II. Bozma Sebebi Sayılmayan Temyiz Sebepleri 
1258
A. Son Karara Tesirsiz Aykırılıklar 
1258
B. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar 
1259
C. Ayrı Bir Tali Dava Açılması ile Giderilecek Aykırılıklar 
1259
III. Mutlak Temyiz Sebepleri 
1260
A. Mahkemenin Kanuna Uygun Olarak Teşekkül Etmemiş Olması 
1261
B. Hâkimlik Görevini Yapmaktan Kanun Gereğince Yasaklanmış Hâkimin Hükme Katılması 
1261
C. Geçerli Şüphe Nedeniyle Hakkında Ret İstemi Öne Sürülmüş Olup da Bu İstem Kabul Olunduğu Halde Hâkimin Hükme Katılması veya Bu İstemin Kanuna Aykırı Olarak Reddedilip Hâkimin Hükme Katılması 
1262
D. Mahkemenin Kanuna Aykırı Olarak Davaya Bakmaya Kendini Görevli veya Yetkili Görmesi 
1262
E. Cumhuriyet Savcısı veya Duruşmada Kanunen Mutlaka Hazır Bulunması Gereken Diğer Kişilerin Yokluğunda Duruşma Yapılması 
1263
F. Duruşmalı Olarak Verilen Hükümde Açıklık Kuralının İhlâl Edilmesi 
1264
G. Hükmün 230’uncu Madde Gereğince Gerekçeyi İçermemesi 
1264
H. Hüküm İçin Önemli Olan Hususlarda Mahkeme Kararı ile Savunma Hakkının Sınırlandırılmış Olması 
1264
I. Hükmün Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delile Dayanması 
1265
MADDE 290.- SANIĞIN YARARINA OLAN KURALLARA AYKIRILIK 
1266
AÇIKLAMA 
1266
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1266
MADDE 291.- TEMYİZ İSTEMİ VE SÜRESİ 
1267
AÇIKLAMA 
1267
I. İstek Şartı 
1267
II. Süre Şartı 
1268
MADDE 292.- ESKİ HÂLE GETİRME SÜRESİ İÇİNDE TEMYİZ SÜRESİNİN İŞLEMESİ 
1269
AÇIKLAMA 
1269
MADDE 293.- TEMYİZ BAŞVURUSUNUN ETKİSİ 
1270
AÇIKLAMA 
1270
I. Temyiz Başvurusunun Hükmün Kesinleşmesine Engel Olması 
1270
II. Gerekçenin Tebliği (CMK m.293/2) 
1270
MADDE 294.- TEMYİZ BAŞVURUSUNUN İÇERİĞİ 
1271
AÇIKLAMA 
1271
MADDE 295.- TEMYİZ GEREKÇESİ 
1272
I. Temyiz Nedenlerini Gösterme Mecburiyeti 
1272
II. Süre 
1273
III. Usulü İşlemler 
1274
MADDE 296.- TEMYİZ İSTEMİNİN KABULE DEĞER SAYILMAMASINDAN DOLAYI HÜKMÜ VEREN MAHKEMECE REDDİ 
1275
AÇIKLAMA 
1275
MADDE 297.- TEMYİZ DİLEKÇESİNİN TEBLİĞİ VE CEVABI, YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ GÖREVİ 
1276
AÇIKLAMA 
1276
I. Temyiz Dilekçesinin Karşı Tarafa Tebliği 
1276
II. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısının Görevi (CMK. m.297/2) 
1277
III. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca Düzenlenecek Tebliğnamenin Tebliği 
1277
MADDE 298.- TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİ 
1279
AÇIKLAMA 
1279
I. Genel Olarak 
1279
A. Yargıtayın Önkararları 
1279
B. Temyiz İsteminin Kabul Edilebilirliği Konusunda Karar 
1279
C. Dosyanın Geri Gönderilmesi Kararı 
1280
MADDE 299.- DURUŞMALI İNCELEME 
1281
AÇIKLAMA 
1281
I. Yargıtay Ceza Dairesi veya Ceza Genel Kurulu 
1281
II. Duruşma Yapılabilecek Kararlar 
1281
III. Duruşma İsteme Usulü 
1 282
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1283
MADDE 300.- DURUŞMADA USUL 
1284
AÇIKLAMA 
1284
MADDE 301.- TEMYİZDE İNCELENECEK HUSUSLAR 
1285
AÇIKLAMA 
1285
MADDE 302.- TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ VEYA HÜKMÜN BOZULMASI 
1287
AÇIKLAMA 
1287
I. Yargıtayın Son Kararları 
12 87
A. Esastan Ret Kararı 
1288
B. Bozma Kararı 
1288
MADDE 303.- YARGITAYCA DAVANIN ESASINA HÜKMEDİLECEK HÂLLER, HUKUKA AYKIRILIĞIN DÜZELTİLMESİ 
1290
AÇIKLAMA 
1290
MADDE 304.- YARGITAY KARARININ GÖNDERİLECEĞİ MERCİ 
1293
I. Temyiz isteminin Esastan Reddi veya Hukuka Aykırılığın Yargıtayca Düzeltilmesi Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/1) 
1293
II. Hükmün Bozulması Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/2) 
1293
III. Hükmün, Mahkemenin Kendisini Hukuka Aykırı Olarak Görevli veya Yetkili Görmesinden Dolayı Bozulması Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m.304/3) 
1294
IV. Doğrudan Temyiz Yolu Açık Hükümlerde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/4) 
1294
MADDE 305.- YARGITAY’DA HÜKMÜN AÇIKLANMASI 
1295
AÇIKLAMA 
129 5
MADDE 306.- HÜKMÜN BOZULMASININ DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 
1296
AÇIKLAMA 
1296
I. Genişleme Etkisi İlkesi 
1296
II. Bozma Kararının Temyiz Etmeyenlere Etkisi (CMK. m. 306) 
1296
MADDE 307.- DAVAYA YENİDEN BAKACAK MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 
1298
AÇIKLAMA 
1298
I. Uyma-Direnme Kararından Önceki Mahkeme İşlemleri 
1298
II. Uymadan Sonraki Duruşma 
1299
A. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralı 
1299
B. Hukukî Durumdaki Değişikliğe Uygun Karar Verilmesi 
1300
C. Hatanın Düzeltilmesi 
1301
D. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralının İstisnaları 
1301
1. Belli Bir Eksiklik Nedeniyle Yapılan Bozmaya Uyunca, Bozma Dairesinde Hareket Mecburiyeti 
1301
2. Sanık Lehine Bozmadan Sonra Sonucun Ağırlatılmaması Mecburiyeti 
1301
3. Sadece Sanık Lehine Temyiz Davası Açılmasından Sonra Yeniden Verilecek Son Kararda Sonucun Ağırlaştırılmaması Mecburiyeti 
1302
III. Uymadan Sonra Verilen Son Karara Karşı Kanun Yolu 
1302
IV. Bölge Adliye Mahkemesinin veya İlk Derece Mahkemesinin Yargıtayca Verilen Bozma Kararına “Direnmesi” 
1303
A. Direnme Kavramı 
1303
B. Kanunumuzun Direnme Konusundaki Bugünkü Düzenlemesi 
1303
C. Direnme Kararının Temyizi 
1303
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1305
ÜÇÜNCÜ KISIMOlağanüstü Kanun Yolları BİRİNCİ BÖLÜMYargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi
MADDE 308.- YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ 
1306
AÇIKLAMA 
1306
I. Olağanüstü Kanun Yolu Kavramı 
1306
A. Kavram ve Çeşitleri 
1306
B. Hükmün Kesinleşmesi 
1306
1. İstinaf Açısından 
1307
2. Temyiz Açısından 
130 7
II. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı 
1308
A. Genel Olarak 
1308
B. Başvurabilecek Kişiler ve Başvuru Süresi 
1308
C. Başvuru Nedenleri 
1308
D. İnfazın Geri Bırakılması 
1308
E. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın Sanık Aleyhine İtirazı 
1309
F. İnceleme 
1309
İKİNCİ BÖLÜMKanun Yararına Bozma
MADDE 309.- KANUN YARARINA BOZMA 
1310
AÇIKLAMA 
1311
I. Genel Olarak 
1311
A. Kanun Yararına Bozmaya Başvuru Koşulları 
1311
B. Kanun Yararına Bozma Yoluna Başvurma Yetkisi 
1312
C. Usul 
1313
D. Kanun Yararına Bozma Sebepleri 
1313
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1315
MADDE 310.- YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ KANUN YARARINA BAŞVURMASI 
1320
AÇIKLAMA 
1320
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYargılamanın Yenilenmesi
MADDE 311.- HÜKÜMLÜ LEHİNE YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ 
1321
AÇIKLAMA 
13 21
I. Genel Olarak 
1321
A. Koşulları 
1323
B. Başvuru Yetkisi 
132 3
C. Ölen Kişi İçin Başvuru 
1324
D. Usul 
1324
II. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
1325
B. Gerçek Dışı Tanıklık ya da Bilirkişilik 
1326
C. Hakimin Görev Yapmada Kusurlu Olması 
1326
D. Dayanak Hükmün Ortadan Kaldırılması 
1327
E. Yeni Olay veya Yeni Delil 
1327
F. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kesinleşmiş İhlal Kararı 
1327
1. AİHM Kararlarının Yargılamanın Yenilenmesi Sebebi Sayılması Süreci 
1328
2. İhlal Kararının Kesinleşmiş Olması 
1330
3. Bir Yıllık Başvuru Süresi 
1331
4. Tarihsel Sınırlama 
1331
MADDE 312.- İNFAZIN GERİ BIRAKILMASI VEYA DURDURULMASI 
1332
AÇIKLAMA 
1332
MADDE 313.- YARGILAMANIN YENİLENMESİNE ENGEL OLMAYAN HÂLLER 
1334
AÇIKLAMA 
1334
MADDE 314.- SANIK VEYA HÜKÜMLÜNÜN ALEYHİNE YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ 
1336
AÇIKLAMA 
1336
I. Aleyhe Yargılamanın Yenilenmesi 
1336
II. Aleyhe Yenileme Koşulları 
1337
MADDE 315.- YARGILAMANIN YENİLENMESİNİN KABUL EDİLMEYECEĞİ HÂL 
1339
AÇIKLAMA 
1339
MADDE 316.- BİR SUÇA DAYANAN YENİLEME İSTEMLERİNİN KABULÜ KOŞULLARI 
1341
AÇIKLAMA 
1341
MADDE 317.- YENİLEME İSTEMİ HAKKINDA UYGULANACAK HÜKÜMLER 
1343
AÇIKLAMA 
1343
MADDE 318.- YENİLEME İSTEMİNİN KABULE DEĞER OLUP OLMADIĞI KARARI VE MERCİİ 
1344
AÇIKLAMA 
1344
I. Genel Olarak 
1344
II. Yargılamanın Yenilenmesi İncelemesinin Yargıtay Tarafından Yapılacağı Haller 
1344
MADDE 319.- YENİLEME İSTEMİNİN KABULE DEĞER GÖRÜLMEMESİ NEDENLERİ VE KABULÜ HÂLİNDE YAPILACAK İŞLEM 
1346
AÇIKLAMA 
1346
I. Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Kabule Değer Olup Olmadığı 
1346
II. İtiraz 
1347
MADDE 320.- DELİLLERİN TOPLANMASI 
1348
AÇIKLAMA 
1348
MADDE 321.- YENİLEME İSTEMİNİN ESASSIZ OLMASINDAN DOLAYI REDDİ, AKSİ TAKDİRDE KABULÜ 
1350
AÇIKLAMA 
1350
MADDE 322.- DURUŞMA YAPILMAKSIZIN YENİLEME İSTEMİNİN İNCELENMESİ 
1352
AÇIKLAMA 
1352
MADDE 323.- YENİDEN DURUŞMA SONUCUNDA VERİLECEK HÜKÜM 
1354
AÇIKLAMA 
1354
YEDİNCİ KİTAPYargılama Giderleri ve Çeşitli Hükümler BİRİNCİ KISIMYargılama Giderleri
MADDE 324.- YARGILAMA GİDERLERİ 
1357
AÇIKLAMA 
1357
I. Kavram 
1357
A. Harç 
1360
B. Avukatlık Ücretleri 
1360
C. Devletçe Yapılan Harcamalar 
1361
D. Tarafların Yaptığı Masraflar 
1361
E. Yargılama Giderinin Hüküm veya Kararda Belirtilmesi 
1361
F. Yargılama Giderinin Belirlenmesi 
1362
II. Yargılama Giderlerinin Tahsili 
1362
III. Tercüman Giderlerinin Devlet Tarafından Ödenmesi 
1362
İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1363
MADDE 325.- SANIĞIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
1365
AÇIKLAMA 
1365
I. Mahkumiyet Halinde Yargılama Gideri 
1365
II. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Cezanın Ertelenmesi Halinde Yargılama Gideri 
1366
III. Mahkumiyete Rağmen Sanığa Yüklenemeyecek Yargılama Gideri 
1366
IV. Sanığın Ölmesi Halinde Yargılama Giderleri 
1367
MADDE 326.- BAĞLANTILI DAVALARDA GİDERLER 
1368
AÇIKLAMA 
1368
MADDE 327.- BERAAT VEYA CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞI KARARI VERİLMESİ HÂLİNDE GİDER 
1370
MADDE 328.- KARŞILIKLI HAKARET HÂLLERİNDE GİDER 
1372
AÇIKLAMA 
1372
MADDE 329.- SUÇ UYDURMA VE İFTİRA GİBİ HÂLLERDE GİDER 
1373
AÇIKLAMA 
1373
MADDE 330.- KANUN YOLLARINA BAŞVURU SONUCUNDA GİDER 
1374
AÇIKLAMA 
1374
MADDE 331.- ADLÎ TATİL 
1376
AÇIKLAMA 
1376
I. Genel Olarak 
1376
A. Adli Tatilde Yapılacak ve Yapılamayacak İşler 
1377
B. Kanun Yolu Yargılamasında Adli Tatil 
1377
C. Adli Tatilin Sürelerin İşleyişine Etkisi 
1377
MADDE 332.- BİLGİ İSTEME 
1378
AÇIKLAMA 
1378
MADDE 333.- YÖNETMELİK 
1380
AÇIKLAMA 
1380
MADDE 334.- YÜRÜRLÜK 
13 81
MADDE 335.- YÜRÜTME 
1381
ADLİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YETKİLERİ HAKKINDA KANUN 
1383
CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNUN YÜRÜRLÜK VE UYGULAMA ŞEKLİ HAKKINDA KANUN 
1397
KAYNAKÇA 
1401
Kavramlar Dizini 
1405