Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Oy Hakkının Kapsamı ve Etkisi

TTK, "anonim şirketi, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu bulunan şirket" olarak tanımlamıştır (TTK md. 329). Ortaklık paylarından en az birini edinen kimse, anonim ortaklıkta pay sahibi haline gelir ve söz konusu pay veya payların sağladığı haklardan yararlanır. Bu haklar en genel sınıflandırma ile yönetsel (genel kurula katılma, oy kullanma, bilgi alma ve inceleme hakkı vs.) ve mali haklar (kar payı hakkı, bedelsiz pay alma hakkı, rüçhan hakkı, tasfiye payına katılma hakkı vs.) olarak sınıflandırılmaktadır. Bu noktada çalışmamızın da konusunu oluşturan oy hakkı, önemli yönetsel haklardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Gerçekten oy hakkı, pay sahiplerinin ortaklık yönetimine katılmasına olanak sağlayan önemli bir haktır. Nitekim, TTK md. 407'de, kanun koyucu, "Pay sahipleri şirket işlerine ilişkin haklarını genel kurulda kullanırlar." ifadesine yer vererek bu hususu vurgulamıştır. Özellikle ortak sayısının arttığı anonim ortaklıklarda, genel kurula katılma ve oy hakları büyük önem kazanmaktadır. Zira, pay sahipleri açısından ortaklık genel kurulunda alınan kararlara yön verilmesinde ve şirket yönetiminin kontrolünde, oy hakkı en etkin araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Öte yandan, TTK, oy hakkına ilişkin yeni düzenlemeler tesis etmiştir. Özellikle İsviçre Hukuku'nun esintilerini taşıyan söz konusu düzenlemeler, oy hakkına ilişkin olarak ETK'da ki rejimi büyük ölçüde değiştirmiş ve bazı belirsiz noktaları açıklığa kavuşturmuştur.

Bu nedenlerle, çalışmamızın esas amacı; bu denli önem taşıyan bir yönetsel hak olan oy hakkını yeni mevzuat ve rejimi çerçevesinde yeniden incelemeye çalışmak, özellikle oy hakkına ilişkin olarak mevcut ve doğabilecek sorunları tartışarak çözümler bulmaktır.(