Otonom Araçların Haksız Fiil Sorumluluğu Raci Çetin Yüksekbaş  - Kitap

Otonom Araçların Haksız Fiil Sorumluluğu

1. Baskı, 
Ocak 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
192
Barkod:
9789750290190
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
305,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Bir düşünce olarak ileri sürüldüğü 20. yüzyılın ortalarından itibaren çeşitli ivmelerle gelişen yapay zekâ teknolojisi, içinde bulunduğumuz yüzyılda çağımızı ve gündelik yaşama dair var olan paradigmayı esaslı biçimde değiştirmeye aday olmuştur. Karayolu ulaşım ve taşımacılığı da bu paradigma değişiminden etkilenmektedir. Nitekim, yapay zekâ teknolojisi sayesinde sevk ve idaresine ilişkin kararları bağımsız olarak verebilen "Sürücüsüz Araçların" geliştirilmesi ve karayolunda her gün daha sık görülmeye başlanması sürücüsüz araç teknolojisinin bir iddiadan ötesine geçtiğini kanıtlamaktadır. Böylece, kuralları geçtiğimiz yüzyılda oluşan karayolu ulaşım ve taşımacılığında kilit önemi haiz, motorlu aracı karayolunda sevk ve idare eden "Sürücü"nün konumu giderek zayıflamaktadır.
Tüm olumlu yönlerine karşın, sürücüsüz araçların geliştirilmesiyle hukuk düzenlerinde motorlu araçların mutlaka bir gerçek kişi sürücü tarafından sevk ve idare edilmesi ön kabulüne dayanan kurallar tartışılır hale gelmiştir. En yoğun tartışmalar ise, sürücüsüz araçların karayolunda işletilmesi dolayısıyla meydana gelen kişivarlığı ve malvarlığı zararlarının tazminine ilişkin sorumluluk rejimine dair yaşanmaktadır. İşte bu eserde, yapay zekâ teknolojisi genel hatlarıyla açıklanmakta; ilerleyen bölümlerde ise sürücüsüz araçların meydana getirdiği malvarlığı ve kişivarlığı zararlarının ne şekilde tazmin edileceği hususu sırasıyla Türk Borçlar Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu bağlamında uluslararası mevzuatla mukayeseli olarak incelenmektedir. Çalışmanın son bölümünde ise sürücüsüz araçlara ilişkin Avrupa Birliği mevzuatı incelenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yapay Zekânın Sorumluluğu
.
Karayolunda Sürücüsüz Araç İşletenin Sorumluluğu
.
Sürücüsüz Araçlarda Üreticinin Ürün Güvenliği Sorumluluğu
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Sunuş 
7
Kısaltmalar 
13
Giriş 
15
I. Bölüm
YAPAY ZEKÂYA GENEL BAKIŞ
I. KAVRAM 
19
II. TARİHÇESİ 
21
III. YAPAY ZEKÂNIN BENZER KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ 
30
A. Yapay Zekâ ve Robot 
30
B. Yapay Zekâ ve Bilgisayar 
32
C. Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi 
33
D. Yapay Zekâ ve Derin Öğrenme 
35
IV. TÜRLERİNE GÖRE YAPAY ZEK 
36
A. Zayıf (Dar) Yapay Zekâ 
37
B. Güçlü (Genel/Geniş) Yapay Zekâ 
39
V. YAPAY ZEKÂ VE OTONOM ARAÇLAR 
41
A. Otonom Araç Kavramı 
41
B. Otonomi Düzeylerine Göre Otonom Araçlar 
43
1. Düzey 0: Sürüş Otomasyonu Olmayan Araçlar 
45
2. Düzey 1: Sürüş Destek Sistemleri Olan Araçlar 
45
3. Düzey 2: Kısmi Sürüş Otomasyonu Olan Araçlar 
46
4. Düzey 3: Koşullu Sürüş Otomasyonu Olan Araçlar 
46
5. Düzey 4: Yüksek Sürüş Otomasyonu Olan Araçlar 
47
6. Düzey 5: Tam Sürüş Otomasyonu Olan Araçlar 
48
II. Bölüm
TÜRK HUKUKUNDA HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU
I. GENEL OLARAK 
49
II. HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞU ÇERÇEVESİNDE OTONOM ARAÇLARIN İŞLETİLMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUK 
57
A. Risk Doğuran Olası Durumların Tespiti 
57
B. Haksız Fiil Sorumluluğu Çerçevesinde Otonom Araçların İşletilmesinden Doğan Sorumluluk 
63
1. Hakkaniyet Sorumluluğunun Otonom Araçların İşletilmesinden Doğan Sorumluluğa Uyarlanabilirliği 
66
2. Adam Çalıştıranın Sorumluluğunun Otonom Araçların İşletilmesinden Doğan Sorumluluğa Uyarlanabilirliği 
69
3. Tehlike Sorumluluğunun Otonom Araçların İşletilmesinden Doğan Sorumluluğa Uyarlanabilirliği 
72
III. Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU ÇERÇEVESİNDE OTONOM ARAÇLARIN VERDİĞİ ZARARDAN SORUMLULUK
I. GENEL OLARAK 
77
A. KTK’da Yer Alan Bazı Kavramlara Genel Bakış 
79
1. İşleten 
79
2. Motorlu Araç İşletenin Bağlı Bulunduğu Teşebbüs Sahibi 
83
3. Sürücü 
85
4. Motorlu Araç 
88
5. İşletilme Halinde Olma 
88
6. Trafik Kazası 
91
II. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU UYARINCA MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN KOŞULLARI 
93
A. Motorlu Aracın İşletilmesi Dolayısıyla Bir Trafik Kazası Meydana Gelmesi 
93
B. Motorlu Aracın İşletilmesi Dolayısıyla Bir Zararın Meydana Gelmesi 
95
C. Nedensellik Bağının Kurulması 
97
D. İşletenin Kurtuluş Kanıtı Getirememiş Olması 
98
III. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU UYARINCA ÖNGÖRÜLEN SORUMLULUK HÜKÜMLERİNİN OTONOM ARAÇLAR BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ 
102
A. İşleten Bakımından Sorumluluk 
102
B. Sürücü/Kontrolör Bakımından Sorumluluk 
105
C. Otonom Araçlar Bağlamında KTK m.86 hükmünün Değerlendirilmesi 
112
D. İç İlişkide Zarardan Dolayı Rücu 
115
IV. Bölüm
TÜRK HUKUKUNDA OTONOM ARAÇ ÜRETİCİSİNİN SORUMLULUĞU
I. GENEL OLARAK 
119
II. ÜRÜN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 
121
III. AYIPLI ÜRÜN VE HATALI ÜRÜN KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ 
123
IV. ÜRETİCİNİN ÜRÜN SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI 
126
A. Hatalı Bir Ürünün Mevcut Olması 
126
B. Hatalı Üründen Dolayı Bir Zarar Doğması 
128
C. Nedensellik Bağının Kurulması 
130
D. İmalatçı Kurtuluş Kanıtı Getirememiş Olması 
131
V. OTONOM ARAÇLARDA ÜRÜN SORUMLULUĞUNUN ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE TEKNİK DÜZENLEMELER KANUNU BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ 
137
A. Üretici Bakımından 
138
B. Yazılımcı Bakımından 
145
V. Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ MEVZUAT VE RAPORLARINDA YAPAY ZEKÂ VE OTONOM ARAÇLAR BAĞLAMINDA SORUMLULUK
I. ROBOTİK MEDENİ HUKUK DÜZENLEMELERİ KOMİSYONU’NA SUNULAN TAVSİYE RAPORU (2015/2103(INL)) 
151
II. YAPAY ZEKÂ İÇİN MEDENİ SORUMLULUK REJİMİ HAKKINDA KOMİSYON’A VERİLEN TAVSİYE RAPORU (2020/2014(INL)) 
153
III. AVRUPA PARLAMENTOSU İÇ POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN SÜRÜCÜSÜZ ARAÇLAR VE KARAYOLU TAŞIMACILIĞININ GELECEĞİ RAPORU 
155
IV. AVRUPA PARLAMENTOSU EKONOMİK VE SOSYAL BÖLGELER KOMİTESİ’NİN OTOMATİK MOBİLİTE YOLUNDA: GELECEĞİN MOBİLİTESİNE YÖNELİK BİR AB STRATEJİSİ RAPORU (COM(2018) 283 FİNAL) 
156
V. MOTORLU ARAÇLAR VE RÖMORKLARININ OTOMOBİLLERİNE YÖNELİK 2019/2144 SAYILI YÖNETMELİĞİ 
157
VI. GÜVENİLİR OTONOM ARAÇLAR RAPORU BAĞLAMINDA OTONOM ARAÇLAR (JRC127051) 
158
VII. AVRUPA PARLAMENTOSU VE KONSEYİNİN YAPAY ZEKÂ KONUSUNDA UYUMLAŞTIRILMIŞ KURALLAR BELİRLEYEN TÜZÜK TEKLİFİ (YAPAY ZEKÂ YASASI) 
159
Sonuç 
163
Kaynakça 
169
Kavram Dizini 
191