Hukuk Fakülteleri, İİBF'ler ve MYO'lar için Kamu Maliyesi (Mali Hukuk) Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, Prof. Dr. Murat Batı  - Kitap
Hukuk Fakülteleri, İİBF'ler ve MYO'lar için

Kamu Maliyesi

(Mali Hukuk)

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa:
300
Barkod:
9789750288609
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
200,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kitap, uzun yıllar üniversitelerde "Kamu Maliyesi" derslerini anlatan yazarların notlarından, ders anlatımı esnasında öğrencilerinden gelen sorulardan ve mesleki tecrübelerinden oluşmaktadır.
Kamunun mali yapısını basit ve yalın dille izah eden bu kitap, zor ve karışık gelen konuların, temel kavramlar, Türkiye'den örnek sorular ve açıklamalarla anlatarak daha kolay anlaşılmasını sağlamaktadır.
Kitap, üniversitelerin Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi İdari Bilimler ve Siyasal Bilgiler Fakültelerinde lisans/lisansüstü programlarda ders kitabı olarak okutulabileceği gibi, KPSS, hukuk mesleklerine giriş sınavı, Sayıştay denetçi yardımcılığı, idari yargı hakimliği, SMMM ve meslek adaylarının sınavlarında yardımcı kaynak olarak da kullanılabilecektir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kamu Harcamaları
.
Kamu Gelirleri
.
Kamu Borçlanması
.
Kamu Bütçesi
.
Maliye Politikası
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
GİRİŞ 
17
Birinci Bölüm
KAMU HARCAMALARI
1. KAMU HARCAMALARININ TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
22
1.1. Dar Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
23
1.2. Geniş Kapsamlı Kamu Harcamaları Tanımı 
23
1.3. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
25
1.3.1. Kamu Harcamaları Konusunda Klasik Görüş 
25
1.3.2. Kamu Harcamaları Konusunda Modern Görüş 
29
2. KAMU HARCAMALARI VE KOLEKTİF İHTİYAÇLAR 
32
2.1. Tam Kamusal Mallar 
32
2.2. Yarı Kamusal Mallar 
35
2.3. Erdemli/Erdemsiz Mallar 
36
2.4. Özel Mal ve Hizmetler 
37
2.5. Kulüp Malları 
37
2.6. Küresel Kamusal Mallar 
38
3. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI 
38
3.1. İdari Sınıflandırma 
39
3.2. İşlevsel (Fonksiyonel) Sınıflandırma 
39
3.3. Ekonomik Sınıflandırma 
40
3.4. Dalton'un 7’li Sınıflandırması 
42
4. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI 
43
4.1. Kamu Harcamalarının Görünürde Artış Nedenleri 
46
4.1.1. Enflasyon 
47
4.1.2. Bütçe Tekniği 
47
4.1.3. Ülke Sınırları ve Nüfus Artışı 
48
4.1.4. Ayni Ekonomiden Nakdi Ekonomiye Geçiş 
48
4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri 
48
4.2.1. Savaş ve Savunma Harcamaları 
48
4.2.2. Devlet Anlayışında Meydana Gelen Değişmeler 
49
4.2.3. Bilimsel ve Teknik Alanda Gelişmeler 
50
4.2.4. Nüfus Artışı 
50
4.2.5. Kaynak Mobilizasyonu ve Finansman Yeteneği 
51
4.3. Kamu Harcamalarının Artışını Açıklayan Yaklaşımlar 
51
4.3.1. Kamu Harcamalarının Artışı Yasası – A. Wagner Hipotezi 
51
4.3.2. Musgrave Modeli 
52
4.3.3. Rostow Modeli 
53
4.3.4. Peacock–Wiseman Sıçrama Tezi 
53
4.3.5. Mali Yanılsama Hipotezi 
54
4.3.6. Baumol Hipotezi 
55
4.3.7. Niskanen Modeli 
55
5. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ 
56
İkinci Bölüm
KAMU GELİRLERİ
1. KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI 
64
1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olup Olmamasına Göre Kamu Geliri Ayrımı 
65
1.1.1. Egemenlik Gücüne Dayalı Olarak Elde Edilen Kamu Gelirleri 
66
1.1.1.1. Vergi 
66
1.1.1.2. Harçlar 
72
1.1.1.3. Resimler 
76
1.1.1.4. Harcamalara Katılma Payı 
77
1.1.1.5. Şerefiye 
78
1.1.1.6. Parafiskal Gelirler 
78
1.1.1.7. Devalüasyon ve Emisyon Gelirleri 
79
1.1.1.8. Para ve Vergi Cezaları 
85
1.1.1.9. Zorunlu Borçlar 
85
1.1.1.10. Fonlar 
86
1.1.2. Egemenlik Gücüne Dayalı Olmayan Kamu Gelirleri 
87
1.1.2.1. Mülk, Teşebbüs ve Özelleştirme Gelirleri 
87
1.1.2.2. Bağış ve Yardımlar 
88
1.1.2.3. Zorunlu Olmayan Borçlar 
89
1.2. Geliri Elde Eden Birim Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
89
1.3. Süreklilik Açısından Kamu Geliri Ayrımı 
90
1.4. Klasik ve Modern Maliyecilere Göre Kamu Geliri Ayrımı 
90
2. VERGİNİN FONKSİYONLARI 
91
3. VERGİLENDİRME TEKNİĞİ 
94
3.1. Vergi Yükümlüsü 
94
3.1.1. Vergi Mükellefi 
95
3.1.2. Vergi Sorumlusu 
96
3.2. Verginin Konusu 
99
3.3. Verginin Matrahı 
100
3.3.1. Vergi Matrahının Tespiti 
101
3.3.2. Vergi Matrahı Tespit Yöntemleri 
101
3.4. Vergi Ehliyeti 
102
3.5. Vergiyi Doğuran Olay 
103
4. VERGİLENDİRME SÜRECİ 
105
4.1. Verginin Tarhı 
105
4.2. Verginin Tebliği 
106
4.3. Verginin Tahakkuku 
106
4.4. Verginin Tahsili 
107
5. VERGİ ORANLARI 
108
5.1. Düz Oranlı Vergiler 
109
5.2. Azalan Oranlı Vergiler 
109
5.3. Artan Oranlı Vergiler 
109
5.3.1. Dilim Usulü Artan Oranlılık 
110
5.3.2. Sınıf Usulü Artan Oranlılık 
111
5.3.3. Gizli Artan Oranlılık 
113
5.3.4. Tersine Artan Oranlılık 
113
6. VERGİ YÜKÜ 
114
6.1. Toplam Vergi Yükü 
114
6.2. Bireysel Vergi Yükü 
116
7. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI 
116
7.1. Şahsi Vergiler–Objektif Vergiler 
116
7.1.1. En Az Geçim İndirimi 
117
7.1.2. Muafiyet ve İstisnaların Varlığı 
118
7.1.3. Ayırma Kuramı 
118
7.1.4. Artan Oranlılık 
118
7.2. Dolaylı Vergiler–Dolaysız Vergiler 
118
7.3. Kaynağına Göre Sınıflandırma 
119
7.3.1. Gelir Vergileri 
119
7.3.1.1. Kaynak Kuramı 
120
7.3.1.2. Safi Artış Kuramı 
120
7.3.2. Servet Vergileri 
120
7.3.3. Harcama Vergileri 
121
8. VERGİ HARCAMASI 
122
9. VERGİYE KARŞI TEPKİLER 
123
9.1. Verginin İkame ve Gelir Etkisi 
123
9.2. Verginin Yansıması 
126
9.3. Vergiden Kaçınma–Vergi Kaçırma 
129
10. VERGİ GREVİ – VERGİ REDDİ 
133
11. VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI 
134
12. KAMU GELİRLERİNE İLİŞKİN DİĞER KAVRAMLAR 
135
12.1. Vergi Maliyeti 
135
12.2. Vergi Kapasitesi 
136
12.3. Vergi Gayreti 
136
12.4. Verginin Amortismanı ve Kapitalizasyonu 
136
12.5. Vergi Erozyonu 
137
12.6. Vergi Planlaması 
137
12.7. Mali Aldanma 
137
12.8. Mali Zorlanma 
138
12.9. Mali Tatil 
138
12.10. Vergi Tatili 
138
12.11. Çifte Vergilendirme 
139
12.12. Vergi Cennetleri 
139
12.13. Tobin Vergisi 
140
Üçüncü Bölüm
KAMU BORÇLANMASI
1. BORÇLANMANIN TANIMI, KONUSU VE KAPSAMI 
143
1.1. Kamu Borçlanması ve Özel Borçlanma Ayrımı 
144
1.2. Kamu Borçlanması ve Vergi Ayrımı 
146
1.3. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik ve Modern İktisatçıların Görüşleri 
149
1.3.1. Kamu Borçlanması Konusunda Klasik Görüş 
150
1.3.2. Kamu Borçlanması Konusunda Modern Görüş 
152
2. KAMU BORÇLANMASIYLA ULAŞILMASI HEDEFLENEN AMAÇLAR 
154
2.1. Kamu Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
154
2.2. Olağanüstü Harcamaları Finanse Etmek için Borçlanma 
155
2.3. Yatırım Harcamalarını Finanse Etmek için Borçlanma 
155
2.4. Bütçe Denkliğini Sağlamak için Borçlanma 
156
2.5. Borç Ödemek için Borçlanma 
156
2.6. Maliye Politikasının Amaçlarını Gerçekleştirmek için Borçlanma 
157
3. KAMU BORÇLANMASININ HUKUKİ NİTELİKLERİ 
158
4. KAMU BORÇLANMASININ SINIFLANDIRILMASI 
158
4.1. Kamu Borçlarının Vadelerine Göre Sınıflandırılması 
158
4.1.1. Kısa Vadeli Borçlar (Dalgalı Borçlar) 
162
4.1.1.1. Kısa Vadeli Borçlara Başvurulma Nedeni 
162
4.1.1.2. Kısa Vadeli Borç Türleri 
163
4.1.2. Uzun Vadeli Borçlar 
165
4.2. Kamu Borçlarının Kaynağına Göre Sınıflandırılması 
166
4.2.1. İç Borçlar 
167
4.2.2. Dış Borçlar 
167
4.3. Kamu Borçlarının Zorunlu ve Gönüllü Olma Durumuna Göre Sınıflandırılması 
170
4.3.1. Gönüllü (ihtiyari) devlet borçları 
170
4.3.2. Zorunlu (cebri) devlet borçları 
171
5. BORÇLANMA KÂĞIDI ALANLARA SAĞLANAN MENFAATLER 
171
5.1. Borçlanma Faiz Oranını Dolaylı Yoldan Yükselten Uygulamalar 
171
5.1.1. Borçlanma Faizi 
171
5.1.2. İtfa Primi ve Başabaşın Altında İhraç 
172
5.1.3. Primli ve İkramiyeli İhraç 
173
5.1.4. Vergi Avantajları 
173
5.2. Alacağın Paraya Çevrilmesini Kolaylaştırıcı Önlemler 
174
5.2.1. Devlet Tahvillerinin İhalelerde Teminat Olarak Gösterilmesi 
174
5.2.2. Devlet Tahvillerinin Vergi Ödemelerinde Kullanılması 
174
5.2.3. Vadesinden Önce Paraya Çevrilebilmesi 
174
6. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARININ SATIŞ YÖNTEMLERİ 
176
6.1. İhale ile Satış Yöntemi 
177
6.2. TAP (musluk) Yöntemi 
178
6.3. Doğrudan Satış Yöntemi 
178
6.4. Halka Arz Yöntemi 
179
7. TÜRKİYE’DE BORÇ YÖNETİMİNE İLİŞKİN MEVZUAT DEĞİŞİMİNİN KRONOLOJİK SEYRİ 
179
8. KAMU BORÇ YÖNETİMİ 
183
8.1. Olağan Borç Yönetimi 
183
8.2. Olağanüstü Borç Yönetimi 
184
9. KAMU BORÇLANMASINA İLİŞKİN BAZI TEMEL KAVRAMLAR 
186
10. BORÇLANMAYA İLİŞKİN BAZI SORU VE CEVAPLAR 
190
10.1. Hazine İhalesi Nedir? 
190
10.2. İhalelere Kimler Katılır? 
191
10.3. Hazine İhaleleri Ne Zaman Yapılır? 
191
10.4. Satın Alınan Senetler Nerede Saklanır? 
192
10.5. Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarını Nasıl Alabilirim? 
192
10.6. Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa Ne Demektir? 
193
10.7. Devlet İç Borçlanma Senedi Nedir? 
193
10.8. Hazine neden DİBS İhraç Eder? 
193
10.9. Hazine Tarafından Gerçekleştirilen Borçlanma İşlemlerinin Dayanağı Nedir? 
194
10.10. ISIN Kod Nedir? 
194
10.11. Kuponlu ya da Kuponsuz İhraç Ne Demektir? 
194
10.12. STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) Nedir? 
194
10.13. DİBS İhalelerinde Ne tür Borçlanma Yöntemleri Kullanılır? 
195
10.14. DİBS’lerde Zamanaşımı Var mı? 
195
10.15. Kira Sertifikası Nedir? 
196
10.16. Piyasa Yapıcılığı Sistemi Nedir? 
196
10.17. Türkiye Brüt ve Net Dış Borç Stoku Neyi İfade Etmektedir? 
196
11. TÜRKİYE’DE KAMU BORÇLARININ GÜNCEL DURUMU 
197
Dördüncü Bölüm
KAMU BÜTÇESİ
1. BÜTÇE KURAMI 
201
1.1. Bütçenin Tanımı 
201
1.2. Bütçenin Tarihi Gelişimi 
203
1.2.1. İngiltere 
203
1.2.2. Fransa 
204
1.2.3. Amerika Birleşik Devletleri 
204
1.2.4. Türkiye’de Bütçenin Gelişim Süreci 
205
1.3. Bütçe Sistemleri 
206
1.3.1. Klasik (Geleneksel) Bütçe Sistemi 
206
1.3.2. Performans Bütçe Sistemi 
207
1.3.3. Program Bütçe Sistemi 
207
1.3.4. Program Bütçe–Performans Bütçe Ayrımı 
208
1.3.5. Planlama–Programlama Bütçe Sistemi (PPBS) 
209
1.3.6. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi 
209
1.3.7. Analitik Bütçe 
209
1.4. Devlet Bütçesinin Dayandığı Temel İlkeler 
210
1.4.1. Genellik İlkesi 
211
1.4.2. Birlik İlkesi 
211
1.4.3. Anlaşılır Olma (Açıklık) İlkesi 
212
1.4.4. Doğruluk İlkesi 
212
1.4.5. Samimiyet İlkesi 
212
1.4.6. Yıllık Olma İlkesi 
212
1.4.7. Denk Olma (Tevzin) İlkesi 
212
1.4.8. Aleniyet (Şeffaflık–Saydamlık) İlkesi 
213
1.4.9. Ön İzin İlkesi 
213
1.5. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Kamu Maliyesinin Temel İlkeleri 
214
1.6. 5018 sayılı Kanun Uyarınca Bütçe İlkeleri 
215
1.7. Bütçenin Fonksiyonları 
217
1.8. Bütçeye İlişkin Temel Kavramlar 
218
2. TÜRK BÜTÇE SİSTEMİ 
221
2.1. 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda Yer Alan Bütçeye İlişkin Kavramlar 
221
2.2. Bütçe Türleri ve Kapsamı 
223
2.3. Kamu Kaynağının Kullanılmasının Genel Esasları 
233
2.3.1. Mali Saydamlık 
233
2.3.2. Hesap Verme Sorumluluğu 
234
2.4. Merkezi Yönetim Bütçesinin Hazırlanması 
235
2.4.1. Orta Vadeli Program (OVP) 
236
2.4.2. Bütçe Çağrısı ve Bütçe Hazırlama Rehberi 
236
2.4.3. Gider Bütçesinin Hazırlanması 
237
2.4.4. Plan Bütçe Komisyonunda Görüşülmesi 
239
2.4.5. Genel Kurulda Görüşülmesi 
240
2.5. Geçici Bütçe 
242
2.6. Bütçeden Yapılan Ödeneğin Esasları 
243
2.6.1. Ödeneklerin Kullanılması 
243
2.6.1.1. Yüklenmeye Girişilmesi 
245
2.6.1.2. Ödenekler Tahakkuku 
246
2.6.1.3. Ödeneklerin Ödeme Emrine Bağlanması ve Ödenmesi 
246
2.6.1.4. Ödenemeyen Giderler 
247
2.6.1.5. Ön Ödeme 
248
2.6.1.6. Harcama Yetkisi 
249
2.6.1.7. Muhasebe Yetkilisi 
251
2.6.2. Ödenek Aktarmaları 
252
2.6.3. Yedek Ödenek 
253
2.6.4. Örtülü Ödenek 
253
2.7. Gelirlerin Toplanmasına İlişkin Esaslar 
254
2.7.1. Gelirlerin Dayanakları 
254
2.7.2. Özel Gelirler 
256
2.7.3. Bağış ve Yardımlar 
256
2.8. Bütçe Kapatma Usulleri 
257
2.8.1. Egzersiz (hesap dönemi) Yöntemi 
258
2.8.2. Jestiyon (yönetim dönemi) Yöntemi 
258
2.9. Bütçe Denetimi 
258
2.9.1. Bütçenin Yasama Denetimi 
259
2.9.1.1. Faaliyet Raporları 
259
2.9.1.2. Kesin Hesap Kanunu 
260
2.9.1.3. Genel Uygunluk Bildirimi 
262
2.9.2. Bütçenin İdari Denetimi 
262
2.9.2.1. İç Kontrol 
262
2.9.2.2. Ön Mali Kontrol 
263
2.9.2.3. İç Denetim 
263
2.9.3. Bütçenin Yargısal Denetimi 
266
2.10. Yaptırımlar ve Yetkili Merciler 
267
2.10.1. Ödenek Üstü Harcama 
267
2.10.2. Kamu Zararı 
268
2.10.3. Yetkisiz Tahsil ve Ödeme 
269
2.10.4. Para Cezaları ve Yetkili Merciler 
269
2.10.5. Zamanaşımı 
270
Beşinci Bölüm
MALİYE POLİTİKASI
1. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU 
271
2. İKTİSAT POLİTİKASININ AMAÇLARI, ARAÇLARI VE MALİYE POLİTİKASI 
276
2.1. Para Politikası 
276
2.2. Gelirler Politikası 
278
2.3. Maliye Politikası 
278
3. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI VE ARAÇLARI 
279
3.1. Ekonomik İstikrarı Sağlamak 
279
3.2. Ekonomik Büyüme ve Kalkınmayı Sağlamak 
280
3.3. Gelir Dağılımında Adaleti Sağlamak 
281
4. İRADİ VE İRADİ OLMAYAN MALİYE POLİTİKALARI 
284
5. EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
288
5.1. Enflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
288
5.2. Durgunlukla Mücadelede Maliye Politikası 
289
5.3. Stagflasyonla Mücadelede Maliye Politikası 
290
6. EKONOMİK BÜYÜMEYİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
291
7. GELİR DAĞILIMINDA ADALETİ SAĞLAMADA MALİYE POLİTİKASI 
293
Kaynakça 
295