Çekte İbraz ve Ödeme Ümit Yılmazer  - Kitap

Çekte İbraz ve Ödeme

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
247
Barkod:
9789750288937
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
355,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Ticari hayat içerisinde yoğun kullanım alanı bulan çek, borç ödeme sürecine hız kazandırması ve ödeme kolaylığı sağlaması nedeniyle, gerek taraflar açısından gerekse de ülke ekonomisi açısından büyük öneme sahiptir. Bu da çekle yapılan ödemenin mevzuat çerçevesinde ele alınarak, doktrinde tartışma konusu yapılmaya değer hususlara netlik kazandırma gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Çeke konu olan borç için yapılan ödemenin geçerli kabul edilebilmesi, söz konusu çekin ibraz edilmiş olması ve yapılan bu ibrazın süresi içerisinde hukuken kabul edilebilir olmasına bağlanmıştır. Dolayısıyla çekin ödenmesi konusunun çekin ibrazıyla birlikte ele alınmasının, konunun bütünlüğü açısından daha isabetli olacağı düşünülmüştür.
Kitapta; çek açısından ana mevzuatımız olan 6102 sayılı TTK ve 5941 sayılı ÇekK başta olmak üzere, çeki konu edinen tüm mevzuat ele alınmıştır. Bu doğrultuda mevzuat içerisindeki çelişkili hususlar ve tartışmalı konular ortaya koyularak, çözüm önerileriyle okuyuculara yol göstermek hedeflenmiştir.
Kitapta ele alınan hususlar Yargıtay kararlarıyla desteklenmiş ve gerek teorik gerekse de uygulama bilgisi açısından olabildiğince zengin bir içeriğe kavuşturulması amaçlanmıştır.
Bu kapsamda kitap; hukuk alanında eğitim alan öğrenciler ve çek konusunda bilimsel inceleme yapmak isteyen araştırmacıların yanında uygulamadaki çek kullanıcıları ve muhatap konumundaki banka çalışanlarının başvurabileceği bir kaynak olma özelliği taşımaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İbraz Süreleri
.
Muhatabın Ödeme Yükümlülüğü
.
İleri Düzenlenme Tarihli Çek Sorunu
.
Sahte ve Tahrif Edilmiş Çekin Ödenmesi
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
13
GİRİŞ 
15
I. Bölüm
TÜRK HUKUKU AÇISINDAN ÇEK
I. ÇEK KAVRAMI 
17
II. TÜRK HUKUKUNDA ÇEKE İLİŞKİN MEVZUAT 
20
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 
20
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu 
21
C. Diğer Kanunlar 
24
1. 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu 
24
2. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu 
25
3. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 
25
4. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 
25
5. 5834 Sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınması Hakkında Kanun 
26
6. 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu 
27
7. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun 
27
D. Sair Mevzuat Hükümleri 
28
1. Çek Takas Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik 
28
2. Çek Defterlerinin Baskı Şekline ve Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktarın Belirlenmesine İlişkin Tebliğ 
28
3. Çeklerde Karekod Uygulamasına İlişkin Tebliğ 
28
4. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ 
29
III. ÇEKİN NİTELİĞİ 
29
A. Çekin Hukuki Niteliği 
30
B. Çekin İktisadi Niteliği 
34
IV. ÇEKİN UNSURLARI 
37
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Açısından 
38
1. Mutlak Zorunlu Unsurlar 
39
a. Çek Kelimesi 
39
b. Belirli Bir Meblağın Ödenmesine İlişkin Kayıtsız ve Şartsız Havale 
40
c. Ödeyecek Kimsenin “Muhatabın” Ticaret Unvanı 
43
d. Düzenlenme (Keşide) Tarihi 
45
e. Düzenleyenin İmzası 
48
f. Seri Numarası 
50
g. Karekod 
51
2. Alternatifli Unsurlar 
52
a. Düzenlenme (Keşide) Yeri (Alternatifli Zorunlu Unsur) 
52
b. Ödeme Yeri (Alternatifli İhtiyari Unsur) 
56
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu Açısından 
58
1. Çek Hesap Numarası 
62
2. Çek Hesabının Bulunduğu Banka Şubesinin Adı 
62
3. Çek Hesabı Sahibi Gerçek Kişinin Adı ve Soyadı; Tüzel Kişinin Adı 
63
4. Tüzel Kişi Adına Çek Düzenleyen Kişinin Adı ve Soyadı 
63
5. Çek Hesabı Sahibi Gerçek veya Tüzel Kişinin Vergi Kimlik Numarası 
64
6. Çekin Basıldığı Tarih 
64
7. Çek Hesabı Sahibi Tüzel Kişi ise Varsa Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) Numarası 
65
8. Çek Hesabı Sahibi ile Düzenleyenin Farklı Kişiler Olması Hâlinde,
Ayrıca Düzenleyenin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası 
65
V. ÇEK ÜZERİNE KONULABİLECEK İHTİYARİ KAYITLAR 
65
A. Kanunda Yer Alan İhtiyari Kayıtlar 
66
1. Çekin Türüne İlişkin Kayıtlar 
66
a. Lehtar Tayinine İlişkin Kayıt 
66
b. Menfi Emrine Kaydı 
67
c. Hamiline Kaydı 
68
2. Ödemeye İlişkin Kayıtlar 
69
a. Adres ve İkametgâh Kaydı 
69
b. Aynen Ödeme Kaydı 
69
c. Çizgili Çek Kaydı 
69
d. Hesaben Ödeme Kaydı 
70
3. Ödememe Haline Yönelik Kayıtlar 
70
a. Protestodan Muafiyet Kaydı 
70
b. Aval Kaydı 
71
c. Sorumsuzluk ve Ciro Yasağı Kaydı 
72
B. Kanunda Yer Almayan İhtiyari Kayıtlar 
73
1. Düzenleyen ile Muhatap Arasındaki İlişkiye Yönelik 
73
a. Provizyon Kaydı 
73
b. İhbar Kaydı 
74
2. Düzenleyen ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik 
75
a. Teminat Kaydı 
75
b. Bedel Kaydı 
76
c. Yetki Kaydı 
76
d. Tahkim Kaydı 
77
3. Muhatap ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik 
78
a. Vize Kaydı 
78
b. Teyit veya Bloke Kaydı 
78
VI. KEŞİDECİ İLE MUHATAP ARASINDAKİ İLİŞKİ 
79
A. Karşılık 
80
B. Çek Anlaşması 
81
VII. ÇEKİN DEVRİ 
83
A. Genel Olarak 
83
B. Emre Yazılı Çekin Devri 
83
C. Hamiline Yazılı Çekin Devri 
88
D. Nama Yazılı Çekin Devri 
90
II. Bölüm
ÇEKİN ÖDENMEK ÜZERE İBRAZI
I. İBRAZ KAVRAMI 
93
II. ÇEKTE İBRAZA YETKİLİ KİŞİ 
94
A. Nama Yazılı Çeklerde 
94
B. Emre Yazılı Çeklerde 
95
C. Hamiline Yazılı Çeklerde 
97
III. ÇEKİN İBRAZ YERİ 
99
A. Çek Hesabının Bulunduğu Bankaya İbraz 
100
1. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye İbraz 
101
2. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye İbraz 
103
B. Muhatap Banka Dışında Bir Bankaya İbraz 
105
C. Takas Odasına İbraz 
107
VI. İBRAZ SÜRELERİ 
111
A. Genel Olarak 
111
B. İbraz Sürelerinin Önemi 
112
1. Muhatabın Yükümlülükleri Açısından 
112
2. Çekten Cayma Hakkının Kullanılabilmesi Açısından 
113
3. Müracaat Borçlularına Başvurulabilmesi Açısından 
115
4. Zamanaşımı Süresinin Başlaması Açısından 
116
5. Bloke Kaydının Hüküm İfade Etmesi Açısından 
116
6. Yapılan Cironun Niteliği Açısından 
117
7. “Karşılıksızdır” İşleminin Yapılabilmesi Açısından 
117
8. Tazminat ve Munzam Zararların Talebi Açısından 
118
C. Kanunda Öngörülen İbraz Süreleri 
118
D. İbraz Sürelerinin Hukuki Niteliği 
126
E. İbraz Sürelerinin Hesaplanması 
126
F. İbraz Sürelerinin Uzadığı Haller 
130
G. Mücbir Sebebin Varlığı Halinde İbraz Süresinin Geçirilmesi 
131
H. İbraz Süresi Geçtikten Sonra Çekin İbrazı 
132
I. İbraz Sürelerinin Geçirilmesinin Sonuçları 
134
V. İLERİ DÜZENLENME TARİHLİ ÇEK SORUNU 
137
A. Ticaret Kanunu Açısından Çekin Görüldüğünde Ödeneceği Kuralı 
137
B. İleri Düzenlenme Tarihli Çek Uygulaması 
141
1. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Çek Kanunu Öncesi İleri Tarihli Çek Uygulaması 
141
2. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Kanun’un İleri Tarihli Çek Uygulamasına Yaklaşımı 
144
III. Bölüm
ÇEKİN ÖDENMESİ
I. GENEL OLARAK ÇEKTE ÖDEME 
151
II. MUHATABIN ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
152
A. Çek Karşılığının Tamamının Çek Hesabında Bulunması Halinde 
155
B. Çek Karşılığının Kısmen Çek Hesabında Bulunması Halinde 
157
C. Çek Karşılığının Kısmen veya Tamamen Çek Hesabında Bulunmaması Halinde 
158
D. Muhatabın Ödemekle Sorumlu Olduğu Tutarın Hesaplanması 
165
III. ÇEKİN ÖDENME ZAMANI 
167
VI. ÇEK KARŞILIĞININ ÖDENMESİNDEN ÖNCE MUHATAPÇA YAPILMASI GEREKENLER 
167
A. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye Yapılan İbraz Üzerine 
167
1. İbraz Edilen Senedin Çek Hükmünde Olması 
168
2. Geçerli Bir Çek Sözleşmesinin Bulunması 
169
3. Çekin Hesap Sahibi Tarafından İmzalanmış Olması 
169
4. İbraz Eden Kişinin Yetkili Hamil Olması 
172
5. İbrazın Süresi İçerisinde Yapılmış Olması 
174
6. Çek Hesabında Karşılığın Bulunması 
174
7. İbraz Edilen Çek İçin Ödeme Engeli Bulunmaması 
175
B. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye Yapılan İbraz Üzerine 
176
C. Takas Odasına İbraz Halinde 
177
V. ÖDENME ŞEKLİ 
180
A. Nakden Ödeme 
181
B. Kayden Ödeme 
184
VI. KARŞILIĞIN ÖDENMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER 
186
A. Tamamen Ödenmesi 
186
B. Kısmen Ödenmesi 
187
VII. KARŞILIĞI OLMAYAN ÇEKİN ÖDENMESİ 
191
A. Hata Neticesinde Yapılan Ödeme 
192
B. Bilerek ve İsteyerek Yapılan Ödeme 
196
VIII. SAHTE VE TAHRİF EDİLMİŞ ÇEKİN ÖDENMESİ 
199
IX. ÇEKİN ÖDENMESİNDE KARŞILAŞILAN BAZI ÖZEL HALLER 
213
A. Çizgili Çekin Ödenmesi 
213
B. Teyitli (Blokeli) Çekin Ödenmesi 
216
C. Vizeli Çekin Ödenmesi 
219
D. Adresli ve Yerleşim Yerli Çekin Ödenmesi 
219
E. Garantili Çekin Ödenmesi 
220
F. Banka Çekinin Ödenmesi 
221
X. ÇEKİN ÖDENMESİNİN SONUÇLARI 
222
XI. ÇEKİN ÖDENMEMESİ VE SONUÇLARI 
223
A. Çekin Ödenmemesi 
223
1. Muhtemel Ödenmeme Nedenleri 
223
2. Özel Olarak “Karşılıksız Çek” 
225
B. Karşılıksız Çekin Hukuki ve Cezai Sonuçları 
227
Sonuç 
233
Kaynakça 
239
Kavramlar Dizini 
245