Bir İnsan Hakkı Olarak Su Hakkının Gelişimi ve Türkiye'deki Uygulama Murat Perçin  - Kitap
Bir İnsan Hakkı Olarak

Su Hakkının Gelişimi

ve Türkiye'deki Uygulama

1. Baskı, 
Kasım 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
160
Barkod:
9789750259975
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
280,00
İndirimli (%66):
96,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Su, bütün canlılar için hayati bir değere sahiptir. Bir anlamda yaşamın varlığı suya bağlıdır. Suyun bir yerde bulunması orada yaşamın olduğunu gösterir. Dünya nüfusu artarken tatlı su kaynakları çeşitli nedenlerle hızla azalmaktadır. Küresel ısınma, kentleşme, sanayileşme, yanlış su politikaları bunun nedenlerinden yalnızca birkaçıdır. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre her yıl çoğunluğu çocuk, 2 milyondan fazla insan yeterli suya erişememeye bağlı hastalıklardan hayatını kaybetmektedir. Suya erişimin yaygın bir sorun olarak insanlığın karşısına çıkması neoliberal politikalarla birlikte suyun bir ekonomik mal gibi ele alınmak istenmesi ile başlamaktadır. Yalnızca insan için değil, doğa ve tüm canlılar için vazgeçilmez olan su, bir meta haline getirilmek istenmektedir. Bu yaklaşımın bir sonucu olan özelleştirme politikaları ile suyun herhangi bir ticari mal haline getirilmek istenmesi toplumsal olaylara kadar varan büyük sorunlara neden olmaktadır. Yerel halkın suya olan bağımlılıkları değerlendirilmeden, artan enerji ihtiyacı gerekçe gösterilerek yapılan baraj ve tesisler de su kaynaklarına erişimi güçleştirmektedir. Suyun bir meta olmadığının, insan hakkı olduğunun kabulü suya yönelik bu ve benzeri müdahaleleri önleyecektir. Suyun bir insan hakkı olarak varlığının hukuksal metinlerde, özellikle anayasalarda açıkça yer alması ise bu anlamda devletlere de yükümlülük getirecek, suya erişimde, su hakkının korunmasında, gerektiğinde dava edilebilmesinde gerçek bir güvence sağlayacaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Su Hakkının Ortaya Çıkışı
.
Uluslararası ve Ulusal Hukuk Sistemlerinde Su Hakkı
.
Türkiye'de Su Hakkı
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
17
GİRİŞ 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
SU HAKKININ ORTAYA ÇIKIŞI
1. SU HAKKININ YENİ BİR İNSAN HAKKI OLARAK ORTAYA ÇIKIŞININ NEDENLERİ 
21
1.1. Su Kaynaklarının Kirletilmesi ve Sömürülmesi 
22
1.2. Suyun Özelleştirilmesi ve Metalaştırılması 
27
1.2.1. Suyun Özelleştirilmesini Destekleyen Başlıca Uluslararası Kuruluşlar 
28
1.2.1.1. Dünya Bankası 
28
1.2.1.2. Uluslararası Para Fonu (IMF) 
34
1.2.1.3. Dünya Ticaret Örgütü 
35
1.2.1.4. Birleşmiş Milletler 
37
1.2.1.5. Uluslararası Su Kaynakları Birliği 
39
1.2.1.6. Küresel Su Ortaklığı 
40
1.2.1.7. Dünya Su Konseyi 
41
1.2.1.8. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü 
42
1.2.2. Suyun Özelleştirilmesine Dünyadan Örnekler 
43
1.2.3. Suyun Özelleştirilmesinin Toplumsal Sonuçları 
46
2. SU HAKKI İÇİN TOPLUMSAL MÜCADELELER 
48
2.1. Su Hakkını Savunan Sivil Toplum Kuruluşları 
48
2.1.1. Narmada’yı Kurtar Hareketi 
48
2.1.2. Uluslararası Nehirler Ağı (IRN – International Rivers Network) 
49
2.1.3. Barajlardan Etkilenen Toplulukların Uluslararası Buluşması 
49
2.1.4. Mavi Gezegen Projesi 
50
2.1.5. Water Aid 
51
2.1.6. Tatlı Su Eylem Ağı (FAN) 
51
2.1.7. Uluslararası Yeşil Haç 
51
2.2. Su Hakkı ile İlgili Forumlar 
52
2.3. Dünyadan Toplumsal Mücadele Örnekleri 
55
2.3.1. Bolivya 
55
2.3.2. İtalya 
55
2.3.3. İrlanda 
57
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI VE ULUSAL HUKUK SİSTEMLERİNDE
SU HAKKI
1. ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA SU HAKKININ GELİŞİMİ 
59
1.1. Su Hakkına Açıkça Yer Veren Uluslararası ve Bölgesel Sözleşmeler 
59
1.1.1. Cenevre Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri 
59
1.1.2. BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Tasfiye Edilmesine Dair Sözleşme 
61
1.1.3. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi 
61
1.1.4. Afrika Çocuk Hakları ve Esenliği Şartı 
62
1.1.5. Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme 
63
1.2. Su Hakkına Dolaylı Olarak Yer Veren Uluslararası ve Bölgesel Sözleşmeler 
63
1.2.1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
63
1.2.2. İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi 
64
1.2.3. Avrupa Sosyal Şartı 
64
1.2.4. Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme 
65
1.2.5. BM Uluslararası Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi 
65
1.2.6. Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi–San Jose Paktı 
66
1.2.7. Afrika İnsan ve Halklarının Şartı 
66
1.2.8. Amerikan Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Alanda İnsan Hakları Sözleşmesi Ek Protokolü– San Salvador Protokolü 
67
1.2.9. 169 No.lu Bağımsız Ülkelerdeki Yerli ve Kabile Halklarına Dair ILO Sözleşmesi 
67
1.3. BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesinin Su Hakkı ile ilgili Genel Yorumu 
68
1.4. Su Hakkının Bir İnsan Hakkı Olarak BM tarafından Açıkça Tanınması 
70
2. SU HAKKININ İÇERİĞİ VE UNSURLARI 
75
2.1. Suyun Miktar Bakımından Yeterli Olması 
75
2.2. Suyun Güvenli Olması 
76
2.3. Suyun Erişilebilir Olması 
76
2.3.1. Fiziksel Erişilebilirlik 
77
2.3.2. Ekonomik Erişilebilirlik 
77
2.3.3. Suya Erişilebilirlikte Ayrım Gözetmeme 
78
2.3.4. Bilgiye Erişebilme 
79
3. SU HAKKININ ÖZNELERİ 
80
3.1. Hak Sahipleri 
80
3.1.1. Bireyler 
80
3.1.2. Gruplar 
81
3.1.3. Gelecek Kuşaklar 
83
3.1.4. Devletler 
84
3.2. Su Hakkının Yükümlüleri 
85
3.2.1. Devletler 
85
3.2.2. Bireyler 
86
3.2.3. Topluluklar 
87
3.2.4. Uluslararası Kuruluşlar 
87
3.2.5. Sivil Toplum Örgütleri 
88
4. SU HAKKININ ULUSAL HUKUK SİSTEMLERİNE GİRİŞİ 
88
5. SU HAKKININ SOSYAL HAK NİTELİĞİ 
92
6. SU HAKKININ DİĞER İNSAN HAKLARI İLE İLİŞKİSİ 
93
6.1. Yaşam Hakkıyla İlişkisi 
93
6.2. Sağlık Hakkıyla İlişkisi 
94
6.3. Yeterli Beslenme Hakkıyla İlişkisi 
94
6.4. Çevre Hakkıyla İlişkisi 
95
6.5. Konut Hakkıyla İlişkisi 
95
7. SU HAKKININ DAVA EDİLEBİLİRLİĞİ 
96
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE'DE SU HAKKI
1. TÜRKİYE'DE SU HAKKININ GELİŞİMİ 
103
1.1. Türkiye’de Su Hukukunun Geçmişi 
103
1.2. Su Hakkına İlişkin Pozitif Hukuk 
105
1.2.1. Anayasal Düzenleme 
105
1.2.2. Yasal Düzenlemeler 
106
2. TÜRKİYE’DE SU HAKKININ DAVA EDİLEBİLİRLİĞİ 
111
3. YARGI KARARLARINDA SU HAKKI 
115
3.1. Anayasa Yargısında Su Hakkı 
115
3.1.1. AYM’nin 26/1/2012 Tarih 2011/6 – 2012/12 Sayılı Kararı 
115
3.1.2. AYM’nin 1/2/2018 Tarihli Kararı 
117
3.1.3. Mehmet Bolat ve Diğerleri Başvurusu 
119
3.1.4. Ahmet Bilgin ve Diğerleri Başvurusu 
119
3.1.5. Demirdöven Köyü Tüzel Kişiliği ve Diğerleri Başvurusu 
121
3.2. İdari Yargıda Su Hakkı 
121
3.3. Adli Yargıda Su Hakkı 
125
4. TÜRKİYE’DE SU İLE İLGİLİ KURULUŞLAR 
126
4.1. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 
127
4.2. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 
127
4.3. Su Yönetimi Genel Müdürlüğü 
127
4.4. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
128
4.5. Sulama Birlikleri 
128
4.6. Sulama Kooperatifleri 
129
5. TÜRKİYE’DE SU İLE İLGİLİ SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ 
129
5.1. Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği 
129
5.2. TEMA Vakfı 
129
5.3. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) 
130
5.4. Türkiye Su Meclisi 
130
5.5. Derelerin Kardeşliği Platformu 
131
5.6. Fındıklı Derelerini Koruma Platformu 
131
6. TÜRKİYE’DE SU HAKKI İLE İLGİLİ TOPLUMSAL MÜCADELELERDEN ÖRNEKLER 
131
SONUÇ 
135
Kaynakça 
143
Dizin 
159