Kira Sözleşmelerinde Teminatlar Dr. Özlem Sarı Fidan  - Kitap

Kira Sözleşmelerinde Teminatlar

1. Baskı, 
Aralık 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
379
Barkod:
9786052640869
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
405,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmamızın konusunu "Kira Sözleşmelerinde Teminatlar" oluşturmaktadır. Bu çalışma ile öncelikle uygulamada en çok karşılaşılan sözleşmelerden biri olan kira sözleşmeleri ile sıklıkla bu sözleşmelerinin içeriğine dahil olan teminat yükümlülükleri arasındaki ilişki tüm detaylarıyla irdelenmek istenmiştir. Zira bu yükümlülükler çoğu zaman kira sözleşmelerinin içeriğinde yer alsa da ayrıntılı olarak bir akademik çalışmaya konu olmamıştır. Dolayısıyla kira sözleşmesinde yer alan bu tür yükümlülükler, hukuki nitelikleri, kira sözleşmesinin sıhhatine etkileri, bunlara uygulanacak hükümlerin belirlenmesi gibi pek çok yönüyle değerlendirilmeye muhtaçtır. Ayrıca kira sözleşmesinin, kiracı açısından dönemsel edimler ve teslim borcu ihtiva etmesi, sürekli nitelikte olması, süresinin belirli şartların bulunması hâlinde kendiliğinden uzaması gibi çeşitli özellikleri sebebiyle teminat sözleşmelerinin kira sözleşmelerindeki uygulamaları, olağan uygulamalarından farklılık gösterebilmektedir.
Bu doğrultuda çeşitli teminat türlerine ilişkin, kira hukuku uygulamasında yaşanan belirsizlikler ve önemli sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunların giderilmesi adına, çeşitli teminat türleri, kira sözleşmeleri açısından ayrı ayrı ele alınarak hem doktrine hem de uygulamaya katkı sağlamak istenmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Kira Sözleşmesinden Doğan Yükümlülükler, Kira Sözleşmesinden Doğan Hakların Teminat Altına Alınması
.
Kira Sözleşmelerine Özgü Teminat: Kira Güvencesi (TBK M. 342)
.
Kira Sözleşmelerinde Kira Güvencesi Dışında Kalan Teminatlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
Sayfa
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
17
GİRİŞ 
21
BİRİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLER,
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAKLARIN TEMİNAT ALTINA ALINMASI
§1. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLER 
25
I. Genel Olarak Kira Sözleşmesi 
25
A. Kira sözleşmesinin tanımı, unsurları ve hukuki niteliği 
25
1. Tanımı 
25
2. Unsurları 
26
3. Hukuki Niteliği 
28
II. Kira Sözleşmesinden Doğan Yükümlülüklerin Sınıflandırılması 
29
A. Kira sözleşmesinden doğan edim yükümlülükleri 
31
1. Kira sözleşmesinden doğan asli edim yükümlülükleri 
34
a. Kiraya verenin asli edim yükümlülükleri 
34
b. Kiracının asli edim yükümlülükleri 
38
2. Kira sözleşmesinden doğan yan edim yükümlülükleri 
40
a. Kiraya verenin yan edim yükümlülükleri 
41
b. Kiracının yan edim yükümlülükleri 
43
B. Kira sözleşmesinden doğan yan (edim dışı) yükümlülükler 
49
1. Kiraya verenin yan yükümlülükleri 
52
a. Kiraya verenin ifaya yardımcı yan yükümlülükleri 
52
b. Kiraya verenin koruma yükümlülükleri 
53
2. Kiracının yan yükümlülükleri 
56
§2. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAKLARIN TEMİNAT ALTINA ALINMASI 
62
I. Genel Olarak Teminatlar 
62
A. Borç ilişkilerinde teminat ihtiyacı 
62
1. Borç ve sorumluluk 
62
2. Borçlunun sınırsız malvarlığı ile sorumluluğunun alacağın karşılanmasında
her zaman yeterli olmaması 
64
B. Teminat sağlama yükümlülüğünün kaynakları 
66
C. Kanuni düzenlemeler ve mahkeme kararları ışığında teminat kavramının
tanımlanması 
68
D. Teminat türleri 
71
1. Genel olarak 
71
2. Aynî ve kişisel teminatlar 
71
II. Kira Sözleşmelerinde Teminat İhtiyacının Karşılanması 
73
A. Kira sözleşmelerinde teminat yükümlülüğünün amacı ve önemi 
73
B. Kiracı aleyhine düzenleme yasağı (TBK m. 346) karşısında kiracının teminat
yükümlülüğünün değerlendirilmesi 
76
III. Kira Sözleşmesi ile Kiracının Teminat Yükümlülüğü Arasındaki İlişkinin Hukuki
Olarak Nitelendirilmesi ve Bunun Sonuçları 
78
A. Kiracının teminat yükümlülüğünün hukuki niteliği, sözleşmenin tipine
etkisi ve bu yükümlülüğe uygulanacak hükümlerin belirlenmesi 
79
1. Kiracının teminat yükümlülüğünün hukuki niteliği 
79
2. Kiracının teminat yükümlülüğünün sözleşmenin tipine etkisi ve bu
yükümlülüğe uygulanacak hükümlerin belirlenmesi 
81
a. Kira sözleşmesinin içeriğinde yer alan kiracının teminat
yükümlülüğünün sözleşmenin tipine etkisi ve bu yükümlülüğe
uygulanacak hükümlerin belirlenmesi 
81
aa. Genel olarak 
81
bb. Kiracının teminat yükümlülüğünün kira sözleşmesinin esaslı bir
unsuru olmasının sözleşmenin tipine etkisi ve bu yükümlülüğe
uygulanacak hükümlerin belirlenmesi 
85
b. Müstakil bir sözleşme ile kira sözleşmesine bağlanan kiracının
teminat yükümlülüğünün kira sözleşmesinin tipine etkisi ve bu
yükümlülüğe uygulanacak hükümlerin belirlenmesi 
89
B. Bağlantılı sözleşme yasağı (TBK m. 340) karşısında kiracının teminat
yükümlülüğünün değerlendirilmesi 
90
1. Bağlantılı sözleşme 
90
2. Bağlantılı sözleşme yapma yasağının şartlarının kiracının teminat
yükümlülüğü açısından değerlendirilmesi 
92
3. Teminat sözleşmesinin taraflarının bağlantılı sözleşme yapma
yasağı kapsamında değerlendirilmesi 
97
İKİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMELERİNE ÖZGÜ TEMİNAT:
KİRA GÜVENCESİ (TBK M. 342)
§3. KİRA GÜVENCESİ DÜZENLEMESİNİN AMACI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE KİRA GÜVENCESİNE
İLİŞKİN KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ BAZI DÜZENLEMELER 
99
I. Kira Güvencesi Düzenlemesinin Amacı 
99
A. 818 sayılı Borçlar Kanunu döneminde uygulamada yaşanan sorunlar 
99
B. Türk Borçlar Kanunu’nun 342. maddesinin amacı 
101
II. Kira Güvencesinin Hukuki Niteliği 
104
A. Kira güvencesinin benzer hukuki müesseselerle karşılaştırılması 
104
1. Tüketim ödüncü (karz) 
104
2. Mislî şeylerin saklanması (usulsüz tevdi) 
106
3. İnançlı işlem 
106
4. Takas 
107
5. Ceza koşulu 
109
a. Genel olarak 
109
b. Konut ve çatılı işyeri kiralarında ceza koşulu 
111
6. Hava parası 
114
B. Öğretideki kira güvencesinin hukuki niteliğine ilişkin görüşler ve
değerlendirmemiz 
117
III. Kira Güvencesine İlişkin Karşılaştırmalı Hukuktaki Bazı Düzenlemeler 
121
A. İsviçre hukuku 
121
B. Alman hukuku 
123
C. Avusturya hukuku 
126
D. Fransız hukuku 
128
E. İngiliz hukuku 
128
§4. KİRA GÜVENCESİ DÜZENLEMESİNİN UYGULAMA ALANI 
130
I. Kira Sözleşmesinin Niteliği Bakımından Uygulama Alanı 
130
A. Genel olarak 
130
B. Konut kavramı 
131
C. Çatılı işyeri kavramı 
133
D. Konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerin uygulama alanına
yönelik bazı özel hâller 
136
1. Uygulama alanına dahil edilen durumlar 
136
a. Kamu kurum ve kuruluşlarının yaptıkları kira sözleşmeleri 
136
b. Konut ve çatılı işyeri ile birlikte kullanımı kiracıya bırakılan eşya 
137
2. Uygulama alanı dışında bırakılan durumlar 
139
a. Geçici kullanıma özgülenmiş taşınmazlar 
139
b. Ürün kirası 
140
II. Güvencenin Niteliği Bakımından Uygulama Alanı 
141
A. Türk Borçlar Kanunu’nun 342. maddesinin hangi teminat türlerini
kapsadığı sorunu ve değerlendirmemiz 
141
1. Türk Borçlar Kanunu’nun 342. maddesinin hangi teminat türlerini
kapsadığı sorunu 
141
2. Değerlendirmemiz 
142
B. Para ve kıymetli evrak olarak nitelendirilebilecek teminatlar 
143
§5. KİRA GÜVENCESİ VERME BORCUNUN İFASI 
145
I. Kira Güvencesi Anlaşması 
145
II. Kira Güvencesinin Ödenmesi 
147
A. Genel olarak 
147
B. Kira güvencesinin değiştirilmesi 
149
III. Kira Güvencesinin Teminat Altına Aldığı Alacaklar 
151
IV. Kira Güvencesinin Miktarı ve Sınırı 
156
A. Genel olarak 
156
B. Kira güvencesinin üst sınırının hesaplanmasında yan giderlerin dikkate
alınıp alınmayacağı sorunu 
157
C. Kira bedelinde daha sonradan gerçekleşen artış ve azalmaların kira
güvencesinin miktarına etkisi 
159
D. Kira güvencesinin semerelerinin güvenceye dahil olup olmayacağı sorunu 
160
E. Kira güvencesi miktarına ilişkin sınırlamanın hem konut hem de çatılı
işyeri kiraları açısından geçerli olması 
162
V. Kira Güvencesinin Saklanması 
165
A. Genel olarak 
165
B. Kira güvencesi hesabının kimin adına açılacağının belirlenmesi 
165
C. Kira güvencesi hesabının vadesi 
170
D. Kira güvencesinin saklanmasını sağlayabilecek kurum ve kuruluşlar 
171
E. Kira güvencesinin semerelendirilmesi 
173
F. Kira güvencesinin bankaya tevdi edilmesinin hukuki niteliği 
176
1. Paranın vadeli tasarruf hesabına yatırılmasının hukuki niteliği 
176
a. Tasarruf mevduatı sözleşmesinin hukuki niteliği 
176
b. Kira güvencesi hesabının mevduat hesabı olarak nitelendirilip
nitelendirilemeyeceği sorunu 
177
2. Kıymetli evrakın bankaya depo edilmesinin hukuki niteliği 
179
§6. KİRA GÜVENCESİNİN TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN 342. MADDESİNE
AYKIRI OLARAK BELİRLENMESİ VE ÖDENMESİ 
181
I. Kira Güvencesinin Üç Aylık Kira Bedelini Aşacak Şekilde Belirlenmesi 
181
II. Kira Güvencesinin Bankaya Yatırılması Zorunluluğuna Aykırılık 
183
§7. KİRA GÜVENCESİNİN İFA EDİLMEMESİ HÂLİNDE BAŞVURABİLECEK HUKUKİ YOLLAR 
187
I. İfa Davası ve İcra Takibi 
188
II. Ödemezlik Def’i 
190
III. Hapis Hakkı 
195
IV. Sözleşmeden Dönme/Sözleşmenin Feshi 
196
A. Kiralanan teslim edilmeden önce sözleşmeden dönme 
196
B. Kiralanan teslim edildikten sonra sözleşmenin feshi 
197
§8. KİRA GÜVENCESİ ÜZERİNDE TASARRUF VE KİRA GÜVENCESİNİN TARAFLARDAN
BİRİNE TESLİM EDİLMESİ 
202
I. Kira Güvencesi Üzerinde Tasarruf 
202
II. Kira Güvencesinin Taraflardan Birine Teslim Edilmesi 
203
A. Kira güvencesinin TBK m. 342/II c. 2’ye göre taraflardan birine teslim
edilmesi 
203
1. Genel olarak 
203
2. Kira güvencesinin TBK m. 342/II c. 2’ye göre teslim edilebilmesi için
geçerli sebepler 
205
a. Tarafların rızası ile kira güvencesinin teslimi 
205
b. İcra takibinin kesinleşmesi ile güvencenin teslim edilmesi 
206
c. Kesinleşmiş mahkeme kararı sebebiyle kira güvencesinin teslimi 
208
3. Kiraya verenin kira güvencesinden kesinti yapabilmesinin
TBK m. 342/II c. 2’deki sebeplerle sınırlandırılmasına ilişkin
eleştiriler ve değerlendirmemiz 
212
B. Kira güvencesinin TBK m. 342/III’e göre kiracıya geri verilmesi 
214
1. Genel olarak 
214
2. Kira güvencesinin TBK m. 342/III’e göre kiracıya geri verilmesinin
şartları 
214
a. Kira sözleşmesinin sona ermiş olması 
215
b. Kira sözleşmesinin sona ermesinden itibaren üç ay geçmesi 
218
c. Kiraya verenin kiracıya karşı bir dava açtığını veya icra ya da iflas
yoluyla takibe giriştiğini yazılı olarak bildirmemiş olması 
220
§9. BANKANIN KİRA GÜVENCESİNE İLİŞKİN TARAFLARA KARŞI SORUMLULUĞU 
224
I. Genel Olarak Bankanın Taraflara Karşı Sorumluluğu 
224
II. Bankanın Kiracıya Karşı Sorumluluğu 
225
A. Sorumluluğun kaynağı 
225
B. Kira güvencesinin TBK m. 342/II’de sayılan sebepler gerçekleşmeden
kiraya verene teslim edilmesi sebebiyle bankanın kiracıya karşı
sorumluluğu 
226
C. Bankanın kira güvencesini kiracıya iade etmekten kaçınması sebebiyle
sorumluluğu 
228
III. Bankanın Kiraya Verene Karşı Sorumluluğu 
232
A. Sorumluluğun kaynağı 
232
B. Kira güvencesinin TBK m. 342/II ve III’teki sebepler gerçekleşmeden kiracıya
teslim edilmesi sebebiyle bankanın kiraya verene karşı sorumluluğu 
233
C. Bankanın kira güvencesini kiraya verene ödemekten kaçınması
sebebiyle sorumluluğu 
235
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMELERİNDE KİRA GÜVENCESİ DIŞINDA KALAN TEMİNATLAR
§10. KİRAYA VERENE SAĞLANAN TEMİNATLAR 
237
I. Genel Olarak 
237
II. Kefalet 
238
A. Kefalet sözleşmesinin özellikleri 
239
B. Kefaletin geçerlilik şartları 
241
1. Esas bakımından geçerli bir kefalet sözleşmesinin bulunması 
242
a. Genel olarak 
242
b. Kefil olma ehliyetinin bulunması 
242
aa. Gerçek kişilerin kefil olma ehliyeti 
242
bb. Tüzel kişilerin kefil olma ehliyeti 
243
c. Kefilin evli olması hâlinde eşinin yazılı rızasının alınması 
244
2. Şeklî açıdan geçerli bir kefalet sözleşmesinin bulunması ve bu
geçerlilik şartlarının kira sözleşmesi açısından değerlendirilmesi 
247
a. Kefalet sözleşmesinin yazılı olması 
247
b. Özel olarak el yazısı ile belirtilmesi gereken hususlar 
249
aa. Kefalet tarihi 
249
bb. Kefilin sorumlu olacağı miktar 
250
cc. Müteselsil kefalet durumu 
253
aaa. Genel olarak 
253
uygulanacak kuralların belirlenmesi 
254
aaaa. TBK m. 583’te yer alan şekil kurallarının ticari
işlere kefalet hâlinde de uygulanacağı görüşü 
256
bbbb. TTK m. 7’de düzenlenen teselsül karinesinin
TBK m. 583’teki düzenlemeye bir istisna
oluşturduğu görüşü 
256
cccc. Görüşlerin değerlendirilmesi 
257
dd. Kefalet sözleşmesinde el yazısıyla belirtilmesi gereken
hususlara ilişkin bazı özel durumlar 
259
aaa. Kefalet sözleşmesinin noterde düzenlenmesi hâlinde
TBK m. 583’teki şartların aranmasının gerekip
gerekmeyeceği sorunu 
259
bbb. Birden fazla kişinin kefil olması hâlinde TBK m. 583’teki
şekil şartlarının ne şekilde yerine getirileceği sorunu 
261
c. Kefalet sözleşmesinde şekle aykırılık ve sonuçları 
261
C. Kira sözleşmesine kefalette sorumluluğun kapsamı 
264
1. Genel olarak 
264
2. Kefalet altına alınan borçların kefalet sözleşmesinde belirtilmesi
hâlinde sorumluluğun kapsamı 
267
3. Kira sözleşmesinden doğabilecek bütün borçların kefalet altına
alınması hâlinde sorumluluğun kapsamı 
267
4. Kefalet altına alınan borçların sözleşmede belirtilmemesi hâlinde
sorumluluğun kapsamı 
273
D. Kefilin sorumluluk süresinin ve uzayan kira dönemlerinden
sorumluluğunun belirlenmesi 
275
1. Kefaletin süreli veya süresiz olması meselesi 
275
2. Kira sözleşmesinin belirsiz süreli olması hâlinde kefilin sorumluluğu 
279
a. Genel olarak 
279
b. Kefalet sözleşmesinin süreli olması hâlinde sorumluluk 
279
c. Kefalet sözleşmesinin süresiz olması hâlinde sorumluluk 
280
3. Kira sözleşmesinin belirli süreli olması hâlinde kefilin sorumluluğu 
282
a. Genel olarak 
282
b. Kefalet sözleşmesinin süreli olması hâlinde sorumluluk 
284
c. Kefalet sözleşmesinin süresiz olması hâlinde sorumluluk 
287
E. Kira sözleşmelerinde kefilin sorumluluğunun sona ermesi 
290
1. Kefilin sorumluluğunun kira sözleşmesine bağlı olarak sona ermesi 
290
2. Kefilin sorumluluğunun kefalet sözleşmesine ilişkin sebeplerle sona
ermesi 
290
a. Kefilin sorumluluğunun borca ilişkin genel sona erme sebepleriyle
sona ermesi 
291
b. Kefilin sorumluluğunun kefalet sözleşmesine özgü sebeplerle
sona ermesi 
292
aa. Kefilin sorumluluğu için kararlaştırılan sürenin dolması
sebebiyle kefilin sorumluluktan kurtulması 
292
bb. Gerçek kişilerce verilen kefaletlerde kanunda öngörülen
azami sürenin dolması 
293
cc. Süresiz kefalette kefilin belirli şartları yerine getirerek
sorumluluktan kurtulması 
294
dd. Alacaklının haklı bir sebep olmaksızın kefilin ifa teklifini kabul
etmemesi sebebiyle kefilin sorumluluktan kurtulması 
296
ee. Kefilin başka kişilerin de kefil olduğunu/olacağını varsayarak
sorumluluk altına girmesi ve bu varsayımının gerçekleşmemesi
sebebiyle sorumluluktan kurtulması 
297
ff. Kefilin kefalet sözleşmesinden dönmesi 
298
F. Kefalet sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulama alanı 
301
III. Banka Teminat Mektubu 
302
A. Genel olarak kira sözleşmelerinde banka teminat mektubu verilmesi 
302
B. Banka teminat mektubunun unsurları 
305
1. Belirli bir hareket tarzına yöneltme amacı 
306
2. Belirli bir riskin üstlenilmesi 
306
3. Bağımsız bir yükümlülük altına girilmesi 
307
4. İvazsızlık 
307
C. Banka teminat mektubunun şekli 
308
D. Kiraya verenin banka teminat mektubu ile teminat altına alınan
alacaklarının kapsamı 
308
E. Banka teminat mektubunun türleri 
311
1. Ödeme talebinde bulunma şekline göre banka teminat mektubu
türleri 
311
2. Konusuna göre banka teminat mektubu türleri 
313
3. Süresine göre banka teminat mektubu türleri 
314
F. Banka teminat mektubu verilmesi hâlinde kiracı, kiraya veren ve banka
arasındaki ilişki 
314
G. Banka teminat mektubu karşılığında kiraya verene ödeme yapılması 
316
H. Teminat mektubunu paraya çeviren bankanın kiracıya rücu etmesi 
317
IV. Kiraya Verenin Haklarını Teminat Altına Almak İçin Başvurulabilecek Diğer
Yollar 
318
A. Rehin hakkı 
318
1. Tarafların iradesi ile rehin hakkı kurulması 
318
2. Kiraya verenin kanuni rehin hakkı (Hapis hakkı) 
320
B. Müteselsil borçluluk ve borca katılma 
323
C. Üçüncü kişinin fiilini üstlenme 
326
§11. HEM KİRAYA VERENİN HEM DE KİRACININ YARARLANABİLECEĞİ BİR TEMİNAT:
SİGORTA SÖZLEŞMESİ 
328
I. Kira Sigortası 
328
II. Kiralananın ve Kiralananda Bulunan Eşyaların Sigortalatılması 
330
§12. KİRACIYA SAĞLANAN TEMİNAT: KULLANMA HAKKININ TAPUYA ŞERH EDİLMESİ 
334
I. Genel Olarak 
334
II. Kira Sözleşmesinin Yeni Malikin Gereksinimi Sebebiyle Feshine Karşı Şerhin
Etkisi 
336
III. Kira Sözleşmesinin Gereksinim, Yeniden İnşa Ve İmar Sebebiyle Feshine Karşı
Şerhin Etkisi 
339
SONUÇ 
343
KAYNAKLAR 
358