İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü Dr. Serkan Ayan  - Kitap

İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü

1. Baskı, 
Ekim 2008
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x23.5
Sayfa:
387
Barkod:
9789750208195
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlar sebebi ile gerek kurumların gerekse şahısların mali açıdan zayıf olması inşaatların yüklenici eli ile yapılmasını zorunlu hale getirmektedir. Ancak aynı mali istikrarsızlık yükleniciler için de geçerli olduğundan çoğu zaman temerrüt kaçınılmaz olmaktadır. Kitap, genel olarak inşaat sözleşmesi ve temerrüt kavramını okuyucuya anlattıktan sonra, inşaat sözleşmesindeki temerrüte ilişkin özel koşulları, sözleşmenin feshi ve tazminat imkanlarını okuyucuya sunuyor.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Giriş ve Konunun Kapsamı
.
Genel Olarak İnşaat Sözleşmesi
.
İnşaatın Teslimi ve Bunun Hukuki Sonuçları
.
Genel Olarak Borçlunun ve İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü Kavramları
.
Yüklenicinin Temerrüdünün Koşulları
.
Yüklenicinin Geçikmeden Doğan Zararlardan Sorumlu Olması
.
İş Sahibinin Aynen İfadan Vazgeçerek Müspet Tazminat İstemesi
.
İş Sahibinin Sözleşmeden Dönmesi
.
Yüklenicinin Temerrüdüyle İlgili Bazı Özel Sorunlar
.
Borçlar Kanununun 358. Maddesinin Birinci Fıkrasının Uygulanmasının Koşulları
.
Borçlar Kanununun 358. Maddesinin Birinci Fıkrasının Uygulanmasının Hukuki Sonuçları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
17
GİRİŞ VE KONUNUN KAPSAMI 
19
BİRİNCİ BÖLÜMGENEL OLARAK İNŞAAT SÖZLEŞMESİ VEİNŞAATIN TESLİMİ KAVRAMI
§ 1. GENEL OLARAK İNŞAAT SÖZLEŞMESİ 
23
I. Kavram 
23
II. Unsurları 
24
A. Yüklenicinin, Taşınmaz Bir Yapının İnşasını ve Bunun Teslimini Taahhüt Etmesi 
24
B. Bedel 
29
III. Sözleşmenin Şekli 
32
IV. Tarafların Yükümlülükleri 
33
A. Genel Olarak 
33
B. Yüklenicinin Yükümlülükleri 
34
C. İş Sahibinin Yükümlülükleri 
36
V. Hukukî Niteliği 
39
A. Genel Olarak 
39
B. Sürekli veya Âni Edimli Borç İlişkisi Ayrımı Bakımından 
41
1. Genel Olarak 
41
2. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler 
42
a. Sürekli Edimli Borç İlişkisi Görüşü 
42
b. Âni Edimli Borç İlişkisi Görüşü 
43
c. Karma Görüş 
44
3. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Sonuç 
45
§ 2. İNŞAATIN TESLİMİ VE BUNUN HUKUKÎ SONUÇLARI 
49
I. Genel Olarak Teslim Kavramı 
49
II. İnşaat Sözleşmesinde Teslim 
51
A. Teslimin Gerçekleşmesi 
51
B. İş Sahibinin İnşaatı Teslim Almaktan Kaçınma Hakkı 
54
1. Genel Olarak 
54
2. Koşulları 
58
3. Biçimi 
59
C. Teslim İçin, Yüklenicinin Sözleşmeden Doğan Yükümlülüklerini Eksiksiz Olarak İfaEtmesinin Gerekip Gerekmediği Sorunu 
60
1. Eksiklik Kavramı 
60
2. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler 
62
3. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Sonuç 
65
a. Eksikliğin Önemi Bakımından 
65
aa. Önemsiz Eksikliklerde 
66
bb. Önemli Eksikliklerde 
67
cc. Orta Derecede Önemli Eksikliklerde 
68
b. Yapının Kısım Kısım Teslim Edilmesi Bakımından 
71
aa. Sözleşme Gereğince Kısmî Teslim 
71
bb. İş Sahibinin İradesiyle Kısmî Teslim 
72
D. Eksikliğe Rağmen Teslimin Gerçekleşebileceği Durumlarda, Bu Eksikliklerin Hangi Hükümlere Tâbi Olacağı Sorunu 
73
1. Doğrudan Ayıp Hükümlerinin Uygulanması Gerektiğine Yönelik Görüşler 
74
2. Eksikliklerin Genel Hükümlere Göre Talep Edilebilmesine Yönelik Görüşler 
75
3. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Sonuç 
76
a. Genel Olarak 
76
b. Aynen İfa ve İnşaatın Eksik Teslim Edilmiş Olmasından Doğan Zararın Giderilmesini İsteme Hakkı 
77
c. Bedelden İndirim ve İnşaatın Eksik Teslim Edilmiş Olmasından Doğan Zararın Giderilmesini İsteme Hakkı 
78
E. Teslimi İspat Yükü 
81
F. Teslimin Taraflarca Ek Koşullara Bağlanması 
82
III. Teslimin Hukukî Sonuçları 
83
A. Genel Olarak 
83
B. Bedel Borcunun Muaccel Olması 
86
İKİNCİ BÖLÜMGENEL OLARAK BORÇLUNUN VE İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜ KAVRAMLARI İLE YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜNÜN KOŞULLARI
§ 3. GENEL OLARAK BORÇLUNUN VE İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEYÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜ KAVRAMLARI 
91
I. Genel Olarak Borçlunun Temerrüdü Kavramı 
91
II. İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü Kavramı 
92
§ 4. YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜNÜN KOŞULLARI 
94
I. İnşaatı Teslim Borcu Muaccel Olmalıdır 
94
A. Genel Olarak 
94
1. Teslim Borcunun Muaccel Olacağı Ânın Sözleşmede Kararlaştırılmış Olması 
95
2. Teslim Borcunun Muaccel Olacağı Ânın Sözleşmede Kararlaştırılmamış Olması 
100
a. Genel Olarak 
100
b. Yüklenicinin İnşaata Başlaması Gereken Zamanın Belirlenmesi 
101
c. İnşaatın Tamamlanması İçin Gereken Sürenin Belirlenmesi 
101
B. İnşaat Süresinin Uzaması 
103
1. Genel Olarak 
103
2. Koşulları 
107
a. Olumlu Koşullar 
110
aa. İnşaat Süresi İşlemeye Başlamış Olmalıdır 
110
bb. İnşaat Olağan Sürede Tamamlanarak Teslim Edilememiş Olmalıdır 
111
cc. İnşaatın Olağan Sürede Tamamlanarak Teslim Edilememiş Olması, İş Sahibinin Hâkimiyet Alanından veya Mücbir Sebeplerden Kaynaklanmış Olmalıdır 
112
aaa. Genel Olarak 
112
bbb. İş Sahibinin Hâkimiyet Alanından Doğan Sebepler 
114
ccc. İş Sahibinin Ara Ödemeleri Zamanında Yapmaması 
118
ddd. İş Değişikliği veya Ek İşler Yapılması 
122
eee. İş Sahibinin Hâkimiyet Alanına Dâhil Edilemeyen ve Zorunlu Olarak İnşaatın Durmasına / Yavaşlamasına Sebep Etkenlerin İnşaat Süresine Etkisi 
126
dd. Yüklenici İnşaatın Olağan Sürede Tamamlanarak Teslim Edilememe TehlikesiniGecikmeksizin İş Sahibine Bildirmiş Olmalıdır 
133
b. Olumsuz Koşullar 
139
aa. Yüklenicinin Çalışma Temposunu Arttırarak, İnşaatı Olağan Teslim Süresinde Tamamlama Yükümlülüğü Bulunmamalıdır 
139
aaa. Genel Olarak 
139
bbb. İnşaatın Hızlandırılması Kavramı 
139
ccc. Yüklenicinin İnşaatı Hızlandırma Yükümlülüğünün Bulunduğu Hâller 
140
ddd. Yüklenicinin İnşaatı Hızlandırarak, Olağan Sürede Tamamlama Yükümlülüğü Bulunmasının Sonuçları 
144
bb. Yüklenici Bazı Davranışlarıyla Gecikme Tehlikesini Üstlenmiş Sayılmamalıdır 
144
C. İnşaatın Uzama Süresi 
145
1. Genel Olarak 
145
2. İnşaatın Tamamen Durması Hâlinde 
147
3. İnşaatın Yavaşlaması Hâlinde 
150
D. Teslim Borcunun Muaccel Olacağı Ânın Uzaması Konuşunda Sözleşmede Yapılan Düzenlemeler 
151
1. Genel Olarak 
151
2. Yasal Riziko Dağılımının Yüklenici Yararına Değiştirilmesi 
152
3. Yasal Riziko Dağılımının İş Sahibi Yararına Değiştirilmesi 
153
II. İnşaat Teslim Edilmemiş Olmalıdır 
154
III. İnşaatın Tamamlanmasında Objektif İmkânsızlık Olmamalıdır 
155
A. İmkânsızlık Kavramının İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü BakımındanÖnemi 
155
B. Yeniden İnşası Mümkün Olan Bir İnşaatın Hasara Uğraması veya Yok Olması 
159
C. Yüklenicinin, İnşaatı Tamamlamama Niyetini Açıkça Ortaya Koymasının İmkânsızlık Bakımından Etkisi 
159
IV. İş Sahibi, Kural Olarak Yükleniciye İhtarda Bulunmuş Olmalıdır 
160
A. Genel Olarak 
160
B. İhtara Gerek Olmayan Durumlar 
162
1. Belirli veya Kesin Vadenin Bulunması 
162
2. Teslim Tarihinin, Sözleşmeyle İş Sahibine Tanınmış Bulunan Muacceliyet İhbarıyla Belirlenmesi 
167
3. Yüklenicinin Borcunu İfa Etmeyeceğini Ciddi ve Kesin Biçimde Ortaya Koyması 
167
V. İnşaatın Teslim Edilmemesi Hukuka Aykırı Olmalıdır 
168
ÜÇÜNCÜ BÖLÜMYÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜNÜN SONUÇLARI
§ 5. GENEL OLARAK 
171
I. Aynen İfa Yükümlülüğünün Varlığını Sürdürmesi 
172
B. İnşaatın Başkasına Tamamlatılarak, Masraflar ile Diğer Zararların Giderilmesininİstenmesi 
174
1. Genel Olarak 
174
2. Borçlar Kanununun 97. Maddesinin Uygulanmasının Koşulları 
175
a. Yüklenici Temerrüde Düşmüş Olmalıdır 
176
b. Aynen İfayı İsteme Koşulları Bulunmalıdır 
177
c. Diğer Koşullar 
177
3. Hükmün Uygulanması ve Bunun Sonuçları 
179
II. Yüklenicinin Gecikmeden Doğan Zararlardan Sorumlu Olması 
183
A. Genel Olarak Gecikmeden Doğan Zararlardan Sorumluluk 
183
B. Gecikmeden Doğan Zarar Türleri 
187
1. Fiilî Zarar 
187
2. Yoksun Kalınan Kazanç 
187
C. Gecikme Tazminatının İstenebileceği Dönem 
188
III. Yüklenicinin Cezaî Şarttan Sorumlu Olması 
193
A. Genel Olarak 
193
B. Yüklenicinin Cezaî Şarttan Sorumlu Olmasının Koşulları 
197
IV. Yüklenicinin Beklenmedik Hâlden Sorumlu Olması 
207
§ 6. İŞ SAHİBİNİN, BORÇLUNUN TEMERRÜDÜNDEN DOĞAN SEÇİMLİK HAKLARI 
209
I. Genel Olarak 
209
II. Seçimlik Hakların Kullanılabilmesinin Koşulları 
215
A. Kural Olarak Yükleniciye Uygun Bir Ek Süre Verilmiş Olmalıdır 
215
1. Ek Süre Kavramı 
215
2. Ek Süre Verilmesi Gerekmeyen Durumlar 
219
a. Yüklenicinin Davranışlarından Ek Sürenin Yararsız Olacağının Anlaşılması 
219
b. Edimin Temerrüt Nedeniyle Alacaklı Bakımından Yararsız Hâle Gelmesi 
221
c. Kesin Vadenin Kararlaştırılmış Olması 
221
d. Dürüstlük Kuralları Gereğince İş Sahibinden Ek Süre Vermesinin Beklenememesi 
223
B. Ek Süre Verilmesini Gerektirmeyen Bir Durum Bulunmalı veya Ek Süre SonuçsuzKalmalıdır 
224
C. Seçimlik Haklar Derhâl Kullanılmış Olmalıdır 
224
1. Genel Olarak 
224
2. Ek Süre Verilen Hâllerde 
225
3. Ek Süre Verilmesi Zorunlu Olmayan Hâllerde 
226
§ 7. İŞ SAHİBİNİN AYNEN İFADAN VAZGEÇEREK MÜSPET TAZMİNAT İSTEMESİ 
228
I. Aynen İfadan Vazgeçme 
228
A. Genel Olarak 
228
B. Aynen İfadan Vazgeçmenin Kapsamı 
229
II. İş Sahibinin Müspet Zararının Hesaplaması 
233
A. Genel Olarak 
233
B. Mübadele Teorisine Göre 
236
1. Yüklenicinin Hukukî Durumu 
236
2. İş Sahibinin Hukukî Durumu 
237
a. İnşaatın Tamamlanabilmesi İçin Gereken Masrafların İstenmesi 
237
b. Gecikmeden Doğan Zararların Giderilmesinin İstenmesi 
240
c. Cezaî Şartın İstenmesi 
242
C. Fark Teorisine Göre 
243
1. Genel Olarak 
243
2. Bedelin Para Olarak Ödeneceği İnşaat Sözleşmelerinde 
244
a. Yüklenicinin Kısmî Bedel Alacağı 
244
aa. Bedelin Belirlenmediği veya Yaklaşık Olarak Belirlendiği İnşaat Sözleşmelerinde 
244
bb. Götürü Bedelli İnşaat Sözleşmelerinde 
244
b. İş Sahibinin Müspet Zararının Giderilmesi İstemi 
246
3. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde 
247
§ 8. İŞ SAHİBİNİN SÖZLEŞMEDEN DÖNMESİ 
252
I. Genel Olarak 
252
II. Dönmenin Hukukî Sonuçları 
254
A. İfa Edilmemiş Edimlerin Ortadan Kalkması 
254
B. İfa Edilmiş Edimlerin Geri Verilmesi 
255
1. İş Sahibinin Geri Verme Borcu 
257
a. Genel Olarak 
257
b. Bedelin Belirlenmediği veya Yaklaşık Olarak Belirlendiği İnşaat Sözleşmelerinde 
260
c. Götürü Bedelli İnşaat Sözleşmelerinde 
262
d. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde 
265
2. Yüklenicinin Geri Verme Borcu 
266
a. Bedelin Para Olarak Ödeneceği İnşaat Sözleşmelerinde 
266
b. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde 
266
aa. Dönmenin Etkisi Konusunda Doktrinde İleri Sürülen Görüşler 
266
bb. Yargıtay’ın Görüşü 
269
cc. Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Sonuç 
269
dd. Yüklenicinin, Alacağını Arsa Payı Olarak İsteyip İsteyemeyeceği Sorunu 
274
3. Geri Verme Borçlarında Karşılıklılık İlişkisi 
277
C. Menfi Tazminat İstenmesi 
278
1. Genel Olarak Menfi Zarar Kavramı 
278
2. Unsurları 
279
a. Fiilî Zarar 
279
b. Kaçırılan Fırsatlar 
279
III. İnşaat Sözleşmesinden Kısmî Dönme 
281
A. Kısmî İfa ve Kısmi Dönme Kavramları 
281
B. Kısmî Dönmenin Koşulları 
282
C. Kısmî Dönmenin Hukukî Sonuçları 
286
IV. Doktrinde, İş Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesi Konusunda İleri Sürülen Görüşler 
287
A. Genel Olarak 
287
B. Dönmenin Feshe Tahvil Edilemeyeceği Görüşü 
287
C. İnşaat Seviyesinin İlerlemiş Olması Durumunda, Dönmenin Feshe Tahvili GerektiğiGörüşü 
288
V. Yargıtay’ın, İş Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat SözleşmesindenDönmesi Konusundaki Uygulaması 
290
VI. Yargıtay Uygulamasının Değerlendirilmesi 
293
§ 9. YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜYLE İLGİLİ BAZI ÖZEL SORUNLAR 
295
I. Temerrüdün Koşulları Oluşmadığı Hâlde, İş Sahibinin Temerrütten DoğanHaklarını Kullanması ve Bunun Hukukî Sonuçları 
295
II. İş Sahibinin, Arsayı Kısmen veya Tamamen Bir Üçüncü Kişiye Devretmesi 
299
III. Yüklenicinin, İş Sahibinden Olan Alacağını Bir Üçüncü Kişiye Devretmesi 
301
A. Genel Olarak 
301
B. Arsa Payının Yüklenici Adına Tescil Edilmiş Olması Hâlinde 
304
C. Arsa Payının Yüklenici Adına Tescil Edilmemiş Olması Hâlinde 
305
1. Genel Olarak 
305
2. Değerlendirmeler 
311
IV. İş Sahibinin Taleplerinin Bağlı Olduğu Zamanaşımı Süreleri 
313
V. Yüklenicinin Temerrüdünden Doğan Davalarda Görevli ve Yetkili Mahkeme 
316
A. Görevli Mahkeme 
316
B. Yetkili Mahkeme 
322
DÖRDÜNCÜ BÖLÜMİŞ SAHİBİNİN TEMERRÜT HÜKÜMLERİNDEN,İNŞAATI TESLİM BORCUNUN MUACCEL OLMASINDAN ÖNCE YARARLANMASI
§ 10. GENEL OLARAK İŞ SAHİBİNİN TEMERRÜT HÜKÜMLERİNDEN,İNŞAATI TESLİM BORCUNUN MUACCEL OLMASINDAN ÖNCE YARARLANMASINA İLİŞKİN BORÇLAR KANUNUNUN 358.MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASINDAKİ DÜZENLEME 
323
§ 11. BORÇLAR KANUNUNUN 358. MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ UYGULANMASININ KOŞULLARI 
328
I. İnşaat Seviyesi, Olması Gerekenden Düşük Bulunmalıdır 
329
A. Genel Olarak 
329
B. Sözleşmede, İnşaatın Teslim Edilmesi Gereken Tarihin Belirlenmiş Olması Hâlinde 
332
1. Sadece Tamamlanma / Teslim Tarihi Belirlenmişse 
332
a. Genel Olarak 
332
b. İnşaat Seviyesinin, İnşaatın, Belirlenen Tarihte Tamamlanamayacak Ölçüde Düşük Kalması 
334
2. Başlama ve Bitiş Tarihleri Belirlenmişse 
340
a. İnşaata Başlamada Gecikme 
340
b. Başlanmış İnşaatın Yürütülmesinde Gecikme 
345
aa. Başlama ve Bitiş Tarihleri Belli Olan İşlerde, Ara Vadelerin de Kararlaştırılmış Olması Hâlinde 
345
bb. Başlama ve Bitiş Tarihleri Belli Olan İşlerde, Ara Vadelerin Kararlaştırılmamış Olması Hâlinde 
347
C. Sözleşmede, İnşaatın Teslim Edilmesi Gereken Tarihin Belirlenmemiş Olması Hâlinde 
349
1. İnşaata Başlamada Gecikme 
349
2. Başlanmış İnşaatın Yürütülmesinde Gecikme 
351
II. İnşaat Seviyesinin Olması Gereken Düşük Bulunması, İş Sahibinin Riziko Alanından Kaynaklanmamalıdır 
353
III. Diğer Koşullar 
354
§ 12. BORÇLAR KANUNUNUN 358. MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ UYGULANMASININ HUKUKÎ SONUÇLARI 
355
I. Genel Olarak 
355
II. İş Sahibinin Aynen İfadan Vazgeçerek Müspet Tazminat İstemesi 
357
III. İş Sahibinin Sözleşmeden Dönmesi 
358
SONUÇ 
359
Yararlanılan Eserler 
365
Kavram Dizini 
385