Online Arama ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği

Bilgi teknolojilerinde ortaya çıkan değişim, toplumdaki suçluluk türlerini ve suçun işlenme biçimlerini de etkilemektedir. Suçun işlenme biçimi değiştikçe suçun soruşturulmasındaki yöntemler de değişmektedir. İşte bu noktada, modern toplumun suçluluğu ile mücadele edebilmek için klasik koruma tedbirlerinin teknoloji ile harmanlanmış versiyonlarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi ile siber suçlulukla mücadelede devletlerin etkin rol oynaması için ulusal düzeyde kanunlaşmanın kaçınılmaz olduğunun ortaya konulması sonrasında, Konsey'e üye olan pek çok ülke tarafından kanun çalışması yürütülmüş ve ceza muhakemesi kanunlarının içine özellikle internetten suç araştırmasını mümkün kılan hükümler nakşedilmiştir. Bu bağlamda, çalışmada internetten suç araştırmalarının bir yöntemi olan online aramaya odaklanılmıştır.

Bir koruma tedbiri olarak online aramanın detaylandırılmasından önce, suçların küresel niteliğinin yol açtığı sorunlar ve devletlerin konuya yaklaşımı incelenmiştir. Siber uzayda işlenen suçlar bakımından delil türleri, nitelikleri ve elde edilme yöntemleri üzerinde detaylı bir biçimde durulmuştur. Karşılaştırmalı hukuk sistemlerinde online aramanın düzenleme buluğu ülkeler incelemeye alınmış konuyla ilgili Alman hukukunda ihdas edilen yeni bir temel hak (bilgi teknolojisi sistemlerinin gizliliğini ve bütünlüğünü garanti etme hakkı) üzerine anlatımlarda bulunulmuştur. Online arama tedbiri ile etkilenebilecek temel hak ve özgürlüklere detaylıca yer verildikten sonra ceza muhakemesi hukukunda internetten suçun araştırılmasının bir yolu olarak online aramanın getirdikleri, tedbirin uygulanması ile sınır ötesi erişim söz konusu olduğunda devletlerin egemenlik hakkı problemlerinin nasıl çözümlenebileceği hususu ayrıntılandırılmıştır.