Satış Sözleşmesinde Satıcının Zapttan Sorumluluğu – Borçlar Hukuku Monografileri – Dr. Mertkan Uçkan  - Kitap

Satış Sözleşmesinde Satıcının Zapttan Sorumluluğu

– Borçlar Hukuku Monografileri –

1. Baskı, 
Mart 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
255
Barkod:
9789750275821
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
365,00
İndirimli (%66):
124,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Sözleşmeler hukukunda en çok uygulama alanı bulan sözleşmelerden biri satış sözleşmesidir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 207 vd. maddelerinde satış sözleşmesine ilişkin hükümler yer almaktadır. Türk Borçlar Kanunu'nun 214. ve 218. maddeleri arasında ise, satıcının zapttan sorumluluğu düzenlenmiştir. İlgili düzenlemelere göre, satıcının zapttan sorumluluğunun doğması için, üçüncü kişinin, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hakka (üstün bir hakka) dayanarak, satılanın tamamen veya kısmen alıcının elinden alması gerekir. Bahse konu olan üstün hak; mülkiyet hakkı, sınırlı bir ayni hak ya da etkisi kuvvetlendirilmiş (şerh verilmiş) bir kişisel hak olabilir.
Roma Hukuku'ndan günümüze uygulama alanı bulan satıcının zapttan sorumluluğu, Yargıtay kararlarına da çokça konu olmuştur. Satıcının zapttan sorumluluğunun uygulama alanı, sadece satış sözleşmesi ile de sınırlı değildir. Farklı hukuki ilişkilerde de uygulama alanı bulmaktadır.
Satıcının zapttan sorumluluğu her ne kadar kanunda açıkça düzenlenmiş olsa da, hukuki niteliğinin ortaya konulması önem arz etmektedir. Özellikle de ifa ihlalleri içindeki yerinin tespit edilmesi gerekir. Öğretide bu konuda çeşitli görüşler bulunmaktadır. İfa ihlallerinin birbirine geçişken alanları bulunmasından dolayı, kesin bir ifade kullanmanın doğru olmadığı kanaatindeyiz.
Satıcının zapttan sorumluluğuna gidebilmek için maddi şartların ve şekli şartların bulunması gerekir. Bu şartların yerine gelmesi ile birlikte alacaklı bazı taleplerde bulunabilir.
Bu çalışmada; mevzuattaki düzenlemeler ve Yargıtay kararları ışığında satıcının zapttan sorumluluğu çeşitli yönleri ele alınarak incelenmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Satıcının Zapttan Sorumluluğuna İlişkin Karşılaştırmalı Hukuktaki Yaklaşımlar
.
Satıcının Zapttan Sorumluluğu Kavramı, Uygulama Alanı ve İfa İhlalleri İçindeki Yeri
.
Türk Borçlar Kanunu'na Göre Satıcının Zapttan Sorumluluğunun Şartları ve Alıcının Hakları
.
Türk Borçlar Kanunu'na Göre Zapt Sorumluluğunda Sözleşmenin Sona Ermesi, Zamanaşımı, Usul ve Milletlerarası Özel Hukuk ile İlgili Bazı Sorunlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
Birinci Bölüm
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN
TARİHÇESİ VE ZAPTTAN SORUMLULUKLA İLGİLİ KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ YAKLAŞIMLAR
I. GENEL OLARAK 
19
II. ROMA HUKUKU’NDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU 
19
A. Genel Olarak 
19
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
21
C. Roma Hukuku’nda Zapttan Sorumlulukta Satıcının Sağladığı Teminat 
22
1. Actio Auctoritatis İle Teminat 
22
2. Stipulatio ve Stipulatio Habere Licere İle Teminat 
23
D. Türk Borçlar Hukuku’ndan Farkı 
24
III. İSLAM HUKUKU’NDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU 
25
A. Genel Olarak 
25
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
28
C. Türk Borçlar Hukuku’ndan Farkı 
29
IV. MİLLETLERARASI MAL SATIMINA İLİŞKİN SÖZLEŞMELER HAKKINDA BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASI’NDA ZAPTTAN SORUMLULUK 
30
A. Genel Olarak 
30
B. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
31
V. YABANCI ÜLKE HUKUKLARINDA SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU 
35
A. İsviçre Hukuku’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
35
1. Genel Olarak 
35
2. İfa İhlalleri 
36
a. İmkânsızlık 
36
(1). Başlangıçtaki İmkânsızlık 
36
(2). Sonraki İmkânsızlık 
37
b. Gereği Gibi İfa Etmeme (Pozitif Sözleşme İhlali) 
37
c. Temerrüt 
38
d. Ayıplı İfa 
39
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
40
B. Alman Hukuku’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
41
1. Genel Olarak 
41
2. İfa İhlâlleri 
42
a. İmkânsızlık 
42
(1) Genel Olarak 
42
(2) Gerçek İmkânsızlık 
43
(3) Fiili imkânsızlık 
44
(4) Özel Kişisel Nedenlerle İmkânsızlık 
44
b. Kötü İfa 
45
c. Ayıplı İfa 
45
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
45
C. İngiliz Hukuku’nda (Birleşik Krallık Hukuku) Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
46
1. Genel Olarak 
46
2. Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
47
D. Avrupa Birliği Hukukunda Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
48
1. Genel Olarak 
48
2. Avrupa Sözleşme Hukuku İlkeleri Açısından Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
50
3. Avrupa Ortak Satım Hukuku Tüzüğü Açısından Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
51
İkinci Bölüm
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞU
KAVRAMI, UYGULAMA ALANI VE İFA İHLALLERİ İÇİNDEKİ YERİ
I. ZAPTTAN SORUMLULUK KAVRAMI 
55
A. Genel Olarak 
55
B. Tanım 
56
II. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN UYGULAMA ALANI 
58
A. Türk Borçlar Kanunu’nda Satıcının Zapttan Sorumluluğu Hükümlerinin Uygulama Alanı 
58
1. Taşınır Satışlarında İyiniyetli Alıcının Taşınıra Malik Olamadığı Durumlar 
58
a. Genel Olarak 
58
b. Zilyet Yardımcısının Zapttan Sorumluluğu 
69
2. Üzerinde Rehin Hakkı Kurulmuş Bir Taşınırın Satışı 
71
B. Türk Borçlar Kanunu’ndaki Satıcının Zapttan Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulandığı Diğer Alanlar 
75
1. Katılma Alacağına Dâhil Bir Taşınırın Satışı 
75
2. Terekeye Eklenecek Değerin Satışı 
78
3. Mülkiyeti Muhafaza Kaydı ile Satışı 
82
4. Taşınmaz Satışı 
84
a. Genel Olarak 
84
b. Taşınmazlarda Ayni Hakkın Kazanılması 
85
(1) Şekil 
85
(2) İyiniyetin Etkisi 
86
5. Adi Ortaklıkta Ayni Sermaye Konması 
88
a. Genel Olarak 
88
b. Katılım Payı Koyulmasında Zapttan Sorumluluk 
89
6. Eser Sözleşmesi 
90
a. Genel Olarak 
90
b. Yüklenicinin Zapttan Sorumluluğu 
92
7. Yayım Sözleşmesi 
95
a. Genel Olarak 
95
b. Yayımlatanın Zapttan Sorumluluğu 
96
8. Bağışlama Sözleşmesi 
97
a. Genel Olarak 
97
b. Bağışlayanın Zapttan Sorumluluğu 
98
9. Alacağın Devri (Temliki) Sözleşmesi 
102
a. Genel Olarak 
102
b. Alacağı Devir Edenin Zapttan Sorumluluğu 
104
10. Açık Arttırmayla Satış 
105
a. Genel Olarak 
105
b. Zorla (Cebri) Arttırma 
105
c. İsteğe Bağlı Arttırma 
106
d. Arttırmada Zapttan Sorumluluk 
107
11. Kira Sözleşmesi 
107
a. Genel Olarak 
107
b. Kiraya Verenin Zapttan Sorumluluğu 
108
C. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da Satıcının Zapttan Sorumluluğu 
116
1. Genel Olarak 
116
2. Tüketici İşlemi Niteliğinde Bir Satış Sözleşmesinde Satıcının Zapttan Sorumluluğa İlişkin Hükümlerinin Uygulanması 
117
III. ZAPTIN İFA İHLALLERİ İÇİNDEKİ YERİ 
118
A. Borçlunun Temerrüdü 
119
B. Gereği Gibi İfa Etmeme 
124
1. Geniş Anlamda Gereği Gibi İfa Etmeme 
125
2. Dar Anlamda Gereği Gibi İfa Etmeme 
125
C. Sübjektif İmkânsızlık 
134
D. Görüşümüz 
137
Üçüncü Bölüm
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE
SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN
ŞARTLARI VE ALICININ HAKLARI
I. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN MADDİ ŞARTLARI 
139
A. Geçerli Bir Sözleşme 
139
B. Taşınırın Teslimi 
142
C. Satıcının Zapttan Sorumluluğunu Engelleyen Bir Durumun Bulunmaması 
145
D. Zapta Konu Olan Mal Üzerinde Sözleşme Kurulması Sırasında Bir Hakkın Bulunması 
147
E. Zaptı Sağlayacak Bir Hakkın Bulunması 
148
1. Ayni Haklar 
149
a. Mülkiyet Hakkı 
150
b. Sınırlı Ayni Haklar 
151
2. Etkisi Kuvvetlendirilmiş Kişisel Haklar 
152
3. Alacak Hakları 
155
a. Genel Olarak 
155
b. Nispi Alacak Haklarının Güçlenmesi 
156
(1) Zilyetlik Aracılığı İle Güçlenme 
156
(2) Tasarrufun İptali Davası İle Güçlenme 
158
F. Üçüncü Kişinin, Zaptı Sağlayan Üstün Haklardan Birisine Dayanması ve Alıcının Satış Konusu Malı Vermesi 
160
1. Mahkeme Kararı ile Satış Konusu Malın Verilmesi 
161
2. Mahkeme Kararı Olmaksızın Satış Konusu Malın Verilmesi 
161
II. SATICININ ZAPTTAN SORUMLULUĞUNUN ŞEKLİ ŞARTLARI 
167
A. Bildirim 
167
1. Bildirimin Şekli ve İçeriği 
169
2. Satıcının Davaya Katılması 
170
B. İspat 
172
III. TÜRK BORÇLAR HUKUKUNA GÖRE ZAPT SORUMLULUĞUNDA ALICININ HAKLARI 
173
A. Genel Olarak 
173
B. Tam Zapt Halinde Alıcının Hakları 
174
1. Genel Olarak 
174
2. Satış Konusu Maldan Elde Ettiği veya Elde Etmeyi İhmal Ettiği Ürünlerin Değeri İndirilerek, Ödemiş Olduğu Satış Bedelinin Faizi İle Birlikte Geri Verilmesinin İstenmesi 
178
3. Satış Konusu Malı Zapt Eden Üçüncü Kişiden İsteyemeyeceği Giderlerin İstenmesi 
183
4. Üçüncü Kişi Tarafından Aleyhine Açılmış Olan Davayı, Satıcıya Bildirmekle Kaçınılabilecek Olanlar Dışında Kalan Bütün Yargılama Giderleri İle Yargılama Dışındaki Giderlerin İstenmesi 
184
5. Doğrudan Doğruya Satış Konusu Malın Zaptından Doğan Diğer Zararlar 
187
a. Fiili Zarar 
188
b. Yoksun Kalınan Kâr 
189
c. Müspet Zarar 
190
d. Menfi Zarar 
191
e. Öğretide Doğrudan Zararın Kapsamını Açıklayan Görüşler 
192
C. Kısmi Zapt Halinde Alıcının Hakları 
194
1. Genel Olarak 
194
2. Alıcının Tazminat İstemesi 
195
3. Satıcının Bedelin Geri Verilmesini İstemesi 
195
4. Üçüncü Kişiden İstenilemeyen Giderlerin İstenmesi 
196
5. Yargılama Giderleri ile Yargılama Dışındaki Giderlerin İstenmesi 
197
6. Diğer Zararların Tazmininin İstenmesi 
197
7. Sözleşmenin Sona Erdirilmesinin İstenmesi 
198
Dördüncü Bölüm
TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE
ZAPT SORUMLULUĞUNDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ, ZAMANAŞIMI, USÛL VE MİLLETLERARASI
ÖZEL HUKUK İLE İLGİLİ BAZI SORUNLAR
I. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NA GÖRE ZAPT SORUMLULUĞUNDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 
201
A. Genel Olarak 
201
B. Sözleşmeden Dönme 
203
C. Görüşümüz 
206
II. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
207
A. Görevli Mahkeme 
208
1. Genel Olarak 
208
2. Satıcının Zapttan Sorumluluğunda Görevli Mahkeme 
211
B. Yetkili Mahkeme 
212
1. Genel Yetki 
213
2. Özel Yetki 
214
3. Satıcının Zapttan Sorumluluğunda Yetkili Mahkeme 
214
III. ZAMANAŞIMI İLE İLGİLİ SORUNLAR 
215
A. Genel Olarak 
215
B. Türk Borçlar Kanunu’ndaki Genel Zamanaşımı Süreleri 
218
C. Zamanaşımının Kesilme Sebebi 
219
D. Zamanaşımının İleri Sürülmesi 
220
E. Zapt Durumunda Zamanaşımı 
221
IV. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU AÇISINDAN BAZI SORUNLAR 
222
A. Genel Olarak 
222
B. Milletlerarası Özel Hukukta Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk 
223
1. Genel Olarak 
223
2. İrade Özgürlüğü 
226
3. Sözleşme Taraflarının Hukuk Seçimi Yapmamaları Halinde Yetkili Hukuk 
227
4. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması 
229
Sonuç 
233
Kaynakça 
243
Kavramlar Dizini 
256