Dava Listesi (Numara Sıralı)
29
TEMELLERİ YÖNÜYLE İÇ PAZAR
1.1. Farklı Bütünleşme Aşamaları ve İç Pazarın Konumu
63
1.1.1. Tercihli Ticaret Anlaşması
65
1.1.2. Serbest Ticaret Alanı
66
1.1.5. Parasal Birlik, Ekonomik Birlik ve Ekonomik ve Parasal Birlik
69
1.2. İç Pazara Erişmeye Yönelik Teknikler: Pozitif Bütünleşme & Negatif Bütünleşme
71
1.2.1. Ademimerkezi Model / Negatif Bütünleşme
72
1.2.1.1. Vatandaşlık / Köken Temelinde Ayrımcılık Yapmama İlkesi
72
1.2.1.2. Pazara Erişimi Güçleştirmeme İlkesi
72
1.2.1.3. Karşılıklı Tanıma İlkesi
73
1.2.2. Merkezi Model / Pozitif Bütünleşme
74
1.2.3. Ademimerkezi Model / Negatif Bütünleşme ile Merkezi Model / Pozitif Bütünleşme
74
1.3.1. Genel Tespitler
76
1.3.2. Tarihsel Gelişim Dönemleri
77
1.3.2.1. 1958–1986 Yılları Arası Dönem: Tamamlanamayan Ortak Pazar
78
1.3.2.2. 1986–1993 Yılları Arası Dönem: Tamamlanamayan Ortak Pazardan İç Pazarı Tamamlamaya (Malların Serbest Dolaşımı Ağırlıklı İlerleme)
81
1.3.2.3. 1993–2007 Yılları Arası Dönem: İç Pazarı Tamamlama (Üretim Faktörlerinin Serbest Dolaşımı Ağırlıklı İlerleme) ve Dengeleme
84
1.3.2.4. 2007 Yılının Sonrasındaki Dönem: İç Pazarı Tamamlamadan İç Pazarı Yönetmeye ve Yeni Dengeye Oturtmaya
86
2. İÇ PAZAR: TEMEL SERBESTÎ HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN ORTAK ÇERÇEVE
92
2.1. …AB Tasarrufunun Yokluğunda…
93
2.2. Serbest Dolaşım Hükmünün “Uygulama Alanı”
95
2.2.1. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
96
2.2.2. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
96
2.2.3. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
99
2.3. Serbest Dolaşım Yönünden “Tahdit”
100
2.3.1. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Ayrımcılık Yasağı
101
2.3.1.1. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Doğrudan Ayrımcılık Yasağı
101
2.3.1.2. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Dolaylı Ayrımcılık Yasağı
102
2.3.2. Serbestînin Kısıtlanması Yasağı
105
2.4. Serbest Dolaşım Yönünden “Haklı Gösterme”
107
2.4.1. Meşru Sebepler
107
2.4.1.1. Kurucu Antlaşmadaki İstisna Sebepleri
108
2.4.1.2. Kamu Yararına İlişkin Ağır Basan Sebepler
109
2.4.2. Orantılılık İlkesi
111
POZİTİF BÜTÜNLEŞME YÖNÜYLE İÇ PAZAR
(İÇ PAZARA İLİŞKİN AB TASARRUFLARI)
1. UYUMLAŞTIRMA YETKİSİ
119
1.1. AB’nin Yetkisi ile ilgili Genel Tespitler
119
1.1.1. Yetkinin Varlığı
119
1.1.2. Yetkinin Kullanımı
120
1.1.3. Yetkinin Niteliği
120
1.2. AB’nin İç Pazar ile ilgili Yetkisi
122
1.2.1. Genel Tespitler Işığında AB’nin İç Pazar ile ilgili Yetkisi
122
1.2.2.1. Genel Kural: ABİHA md. 114(1)
124
1.2.2.2. Genel Kuralın Vasıflandırılması: ABİHA md. 114(2-10)
128
2. UYUMLAŞTIRMA TÜRLERİ
131
1.1. Tam Uyumlaştırma
131
1.2. Asgari Uyumlaştırma
132
NEGATİF BÜTÜNLEŞME YÖNÜYLE İÇ PAZAR
(HAKLI GÖSTERİLEMEYEN TAHDİT YASAĞI)
1. MALLARIN SERBEST DOLAŞIMI
136
1.1. Ortak Payda: Malların Serbest Dolaşımı Hükümlerinin Uygulama Alanı
136
1.1.1. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
136
1.1.2. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
137
1.1.2.1. Ekonomik Etkinlik: Mal Ticareti
137
1.1.2.2. Sınır Aşırı Unsur
138
1.1.3. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
139
1.2. Gümrük Birliği Yönü Baskın Unsurlar: Mali Yükler ile ilgili Yasaklar
140
1.2.1. Gümrük Vergisi ve Eş Etkili Vergi Yasağı
140
1.2.1.1. Gümrük Vergisi
140
1.2.1.2. Gümrük Vergisine Eş Etkili Vergi
141
1.2.1.3. Tanım Dışı Haller
143
1.2.1.3.1. Hizmet Bedeli Olma
143
1.2.1.3.2. Birlik Hukukunun Yükümlülüklerinin Karşılığı Olma
144
1.2.2. Ayrımcı veya Koruyucu İç Vergi Yasağı
147
1.2.2.1. Benzer Ürün / Ayrımcılık Yasağı
148
1.2.2.1.1. “Benzer Ürün” Kavramı
148
1.2.2.1.2. Benzer Ürün Halinde “Doğrudan Ayrımcılık Yasağı”
149
1.2.2.1.3. Benzer Ürün Halinde “Dolaylı Ayrımcılık Yasağı”
151
1.2.2.2. Diğer Ürün / Koruyuculuk Yasağı
154
1.2.2.2.1. “Diğer Ürün” Kavramı
154
1.2.2.2.2. Diğer Ürün Halinde “Koruyuculuk Yasağı”
155
1.3. İç Pazar Yönü Baskın Unsurlar: Mali Olmayan Yükler ile ilgili Yasak
158
1.3.1. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yasağı
159
1.3.1.1. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Hükmünün Uygulama Alanı
161
1.3.1.2. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yönünden “Tahdit”
167
1.3.1.2.1. “Miktar Kısıtlaması”
167
1.3.1.2.2. “Miktar Kısıtlamasına Eş Etkili Tedbir”
167
1.3.1.2.2.1. Dassonville Kararından, Cassis de Dijon Kararı Aracılığıyla, Keck Kararına Kadarki Dönem (1974–1993)
168
1.3.1.2.2.2. Keck Kararından Komisyon v İtalya Kararına Kadarki Dönem (1993–2009)
174
1.3.1.2.2.3. Komisyon v İtalya Kararından Sonraki Dönem (2009– )
177
1.3.1.3. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yönünden “Haklı Gösterme”
180
1.3.1.3.1. “Haklı Gösterme” ile İlgili Ortak Tespitler
180
1.3.1.3.2. Kurucu Antlaşmadaki İstisnalar
180
1.3.1.3.2.1. Genel Ahlak
181
1.3.1.3.2.2. Kamu Düzeni
182
1.3.1.3.2.3. Kamu Güvenliği
183
1.3.1.3.2.4. İnsanların, Hayvanların veya Bitkilerin Sağlığının ve Yaşamının Korunması
184
1.3.1.3.2.5. Sınai ve Ticari Mülkiyetin Korunması
186
1.3.1.3.3. Avrupa Birliği Adalet Divanının Kabul Ettiği “Zorunlu Gereksinimler”
187
1.3.1.3.3.1. Örnek Olarak Tüketicinin Korunması
188
1.3.1.3.3.2. Örnek Olarak Çevrenin Korunması
189
1.3.1.3.4. Orantılılık İlkesi
192
1.3.1.4. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yönünden Örnek Uyuşmazlıklar
195
1.3.1.5. İthalat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yönünden Önemli AB Tasarrufu: 2015/35 sayılı Direktif
198
1.3.2. İhracat Yönünden Miktar Kısıtlaması ve Eş Etkili Tedbir Yasağı
201
2. KİŞİLERİN VE HİZMETLERİN SERBEST DOLAŞIMI
209
2.1. Ortak Payda (1): Birlik Vatandaşlığı ve Bu Temeldeki Haklar
209
2.1.1. Birlik Vatandaşlığı
209
2.2. İşçilerin Serbest Dolaşımı
215
2.2.1. İşçilerin Serbest Dolaşımı Hükmünün Uygulama Alanı
217
2.2.1.1. Kamu Hizmeti
217
2.2.1.2. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
217
2.2.1.3. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
223
2.2.1.3.1. Ekonomik Etkinlik: İstihdam
223
2.2.1.3.2. Sınır Aşırı Unsur
223
2.2.1.4. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
225
2.2.2. İşçilerin Serbest Dolaşımı Yönünden “Tahdit”
227
2.2.2.1. Vatandaşlık Temelinde Ayrımcılık Yasağı
227
2.2.2.1.1. Vatandaşlık Temelinde Doğrudan Ayrımcılık Yasağı
227
2.2.2.1.2. Vatandaşlık Temelinde Dolaylı Ayrımcılık Yasağı
228
2.2.2.2. Serbestînin Kısıtlanması Yasağı
231
2.2.3. İşçilerin Serbest Dolaşımı Yönünden “Haklı Gösterme”
237
2.2.4. İşçilerin Serbest Dolaşımı Yönünden Örnek Uyuşmazlıklar
237
2.2.5. İşçilerin Serbest Dolaşımı Yönünden Önemli AB Tasarrufu: İşçilerin Dolaşım Serbestîsi Tüzüğü (492/2011 sayılı Tüzük)
243
2.3.1. İş Kurma Hakkı Hükmünün Uygulama Alanı
252
2.3.1.1. Kamusal Yetki
252
2.3.1.2. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
252
2.3.1.3. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
255
2.3.1.3.1. Ekonomik Etkinlik: İş Kurma
256
2.3.1.3.2. Sınır Aşırı Unsur
256
2.3.1.4. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
257
2.3.2. İş Kurma Hakkı Yönünden “Tahdit”
262
2.3.2.1. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Ayrımcılık Yasağı
262
2.3.2.1.1. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Doğrudan Ayrımcılık Yasağı
262
2.3.2.1.2. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Dolaylı Ayrımcılık Yasağı
264
2.3.2.2. Serbestînin Kısıtlanması Yasağı
267
2.3.3. İş Kurma Hakkı Yönünden “Haklı Gösterme”
274
2.3.4. İş Kurma Hakkı Yönünden Örnek Uyuşmazlıklar
275
2.3.5. İş Kurma Hakkı Yönünden Önemli AB Tasarrufu: Mesleki Niteliklerin Tanınması Direktifi (2013/55 sayılı Direktif ile değişik 2005/36 sayılı Direktif)
285
2.4. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı
291
2.4.1. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Hükmünün Uygulama Alanı
293
2.4.1.1. Kamusal Yetki
293
2.4.1.2. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
293
2.4.1.3. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
296
2.4.1.3.1. Ekonomik Etkinlik: Hizmet Ticareti
296
2.4.1.3.2. Sınır Aşırı Unsur
298
2.4.1.4. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
300
2.4.2. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden “Tahdit”
302
2.4.2.1. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Ayrımcılık Yasağı
304
2.4.2.1.1. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Doğrudan Ayrımcılık Yasağı
304
2.4.2.1.2. Vatandaşlık (/Merkez) Temelinde Dolaylı Ayrımcılık Yasağı
306
2.4.2.2. Serbestînin Kısıtlanması Yasağı
309
2.4.3. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden “Haklı Gösterme”
317
2.4.4. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden Örnek Uyuşmazlıklar
318
2.4.5. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden Önemli AB Tasarrufu: Hizmetler Direktifi (2006/123 sayılı Direktif)
327
2.4.5.1. Hizmetler Direktifi’nin Kapsamı
327
2.4.5.2. Hizmetler Direktifi uyarınca Hizmetlerin Serbest Dolaşımı
329
2.4.5.2.1. Genel Olarak
329
2.4.5.2.2. Hizmet Sunanlar ile ilgili Düzenlemeler
330
2.4.5.2.3. Hizmet Alanlar ile ilgili Düzenlemeler
334
2.4.5.3. Hizmetler Direktifi uyarınca Hizmet Sunanlar için İş Kurma Hakkı
335
2.4.5.3.1. Genel Olarak
335
2.4.5.3.2. İzin Sistemi
336
2.4.5.3.3. Yasaklanan Gereklilikler
338
2.4.5.3.4. Şüpheli Gereklilikler
339
2.4.5.3.5. Raporlama, Karşılıklı Değerlendirme ve Kısmi Standstill Yükümlülüğü
340
2.5. Ortak Payda (2): Kişilerin ve Hizmetlerin Serbest Dolaşımında Uygulama Alanı Dışı Haller ve Haklı Gösterme Aşaması
342
2.5.1. Uygulama Alanı Dışı Haller: “Kamu Hizmeti” ve “Kamusal Yetki”
342
2.5.1.1. Kamu Hizmeti
343
2.5.1.2. Kamusal Yetki
346
2.5.2. Kişilerin ve Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Yönünden “Haklı Gösterme”
348
2.5.2.1. “Haklı Gösterme” ile İlgili Ortak Tespitler
348
2.5.2.2. Kurucu Antlaşmadaki İstisnalar
350
2.5.2.2.1. Maddi Yönüyle İstisnalar
351
2.5.2.2.1.1. Kamu Sağlığı
351
2.5.2.2.1.2. Kamu Güvenliği
352
2.5.2.2.1.3. Kamu Düzeni
353
2.5.2.2.1.4. Ortak Tespit: Sınır Dışı Etme ile ilgili Özel Düzenlemeler
359
2.5.2.2.2. Usuli Yönüyle İstisnalar
361
2.5.2.3. Avrupa Birliği Adalet Divanının Kabul Ettiği “Kamu Yararına İlişkin Ağır Basan Sebepler”
363
2.5.2.3.1. Örnek Olarak Vergi Sisteminin Bütünlüğünün Korunması
364
2.5.2.3.2. Örnek Olarak Sınai ve Ticari veya Fikri Mülkiyetin Korunması
365
2.5.2.4. Orantılılık İlkesi
369
3. SERMAYENİN SERBEST DOLAŞIMI
376
3.1. Sermayenin Serbest Dolaşımı Hükmünün Uygulama Alanı
379
3.1.1. Kişi Bakımından Kapsam (Kim Yararlanabilir?)
380
3.1.2. Konu Bakımından Kapsam (Hangi Durumlar Altında Yararlanabilir?)
380
3.1.2.1. Ekonomik Etkinlik: Sermaye Hareketi
380
3.1.2.2. Sınır Aşırı Unsur
385
3.1.3. Muhataplık (Kime Karşı Kullanabilir?)
386
3.2. Sermayenin Serbest Dolaşımı Yönünden “Tahdit”
388
3.2.1. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Ayrımcılık Yasağı
389
3.2.1.1. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Doğrudan Ayrımcılık Yasağı
389
3.2.1.2. Vatandaşlık (/Köken) Temelinde Dolaylı Ayrımcılık Yasağı
390
3.2.2. Serbestînin Kısıtlanması Yasağı
392
3.3. Sermayenin Serbest Dolaşımı Yönünden “Haklı Gösterme”
395
3.3.1. “Haklı Gösterme” ile İlgili Ortak Tespitler
395
3.3.2. Kurucu Antlaşmadaki İstisnalar
395
3.3.2.1. Vergi Mükellefleri Arasında Ayrım Yapma İmkânı
396
3.3.2.2. Ulusal Hukukun İhlalini Önleme İmkânı
397
3.3.2.3. Sermaye Dolaşımlarının Bildirimi Hakkında Prosedür Oluşturma İmkânı
398
3.3.2.4. Kamu Düzeni veya Kamu Güvenliği
398
3.3.3. Avrupa Birliği Adalet Divanının Kabul Ettiği “Kamu Yararına İlişkin Ağır Basan Sebepler”
399
3.3.4. Orantılılık İlkesi
401
3.4. Sermayenin Serbest Dolaşımı Yönünden Örnek Uyuşmazlıklar
404
3.5. Sermayenin Serbest Dolaşımı Yönünden Önemli AB Girişimi: Sermaye Piyasası Birliği Girişimi
407