Anonim Şirket Paylarının Devrinde Önalım ve Öncelik Hakları Arş. Gör. Sercan Uçar - Kitap

Anonim Şirket Paylarının Devrinde Önalım ve Öncelik Hakları

2. Baskı, 
Mart 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
360
Barkod:
9789750259906
Kapak Türü:
Ciltli
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
640,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Anonim şirket paylarının önalım ve öncelik haklarına konu edilmesi, Türk şirketler hukuku doktrin ve uygulamasını öteden beri meşgul etmekte; esasen güncelliğini de yitirmemektedir. 6102 Sayılı TTK ile konu yeni boyutlar da kazanmıştır. Bunun temel sebebi, TTK'da yer verilen bazı hükümlerin hakların düzenlenmesine, uygulanmasına ve işlerliğine dair yeni açılımları gerekli kılmasıdır. Bu hükümlerin başında emredici hükümler ilkesi ve bağlam kuralları gelmektedir.
Çalışmada anonim şirket payları üzerinde kurulan önalım ve öncelik hakları bütüncül biçimde ele alınmıştır. İlk olarak haklar birbirleriyle karşılaştırılmış; anlam ve hukuki nitelikleri ile anonim şirketler hukukunun ilgili kavramları ile ilişkisi ortaya konulmuştur. Akabinde hakların pay sahipleri sözleşmeleri ve esas sözleşmede düzenlenmesine ilişkin esaslar ele alınmış; anonim şirketler hukuku düzlemindeki konumları (bu arada korporatif etkiyi haiz olup olmadıkları) tespit edilmiş; uygulanma koşulları incelenmiştir. Keza hakların borçlar hukuku karakterli olmasından kaynaklı işlerlik sorunu ve bu sorunu aşmaya dair öneriler de ele alınmıştır.
Yeni bası, doktrinde ve yargı kararlarında meydana gelen gelişmeleri içermekte; bu yönüyle güncel bir bakış açısı ortaya koymaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anonim Şirket Paylarının Önalım ve Öncelik Haklarına Konu Edilmesine İlişkin Temel Konular
.
Anonim Şirket Payları Üzerinde Önalım ve Öncelik Haklarının Kurulması
.
Anonim Şirket Payları Üzerinde Kurulan Önalım ve Öncelik Haklarının Uygulanması
.
Anonim Şirket Payları Üzerinde Kurulan Önalım ve Öncelik Haklarında İşlerlik Sorunu
Kitabın İçindekileri
Sunuş ve Teşekkür 
7
Kısaltmalar 
17
Giriş 
21
Birinci Bölüm
ANONİM ŞİRKET PAYLARININ ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARINA KONU EDİLMESİNE İLİŞKİN TEMEL KONULAR
I. GENEL OLARAK 
23
II. ANONİM ŞİRKETLERDE PAY KAVRAMI 
23
A. Pay Kavramı 
23
B. Payın Çeşitli Anlamları 
24
1. Esas Sermayenin Bir Parçası Olarak Pay 
25
2. Hak ve Borçların Kaynağı Olarak Pay 
26
3. Pay Senedi ile Eş Anlamlı Pay 
29
C. Paya Hâkim İlkeler 
32
1. Payın Tescil ile Oluşması İlkesi 
32
2. Payın Senede Bağlanmasının Değişiklik Yapmadığı İlkesi 
33
3. Payın Bölünmezliği İlkesi 
33
4. Payın Devredilebilirliği İlkesi 
34
D. Pay Çeşitleri 
35
1. Nakit Karşılığı Çıkarılan Pay/Ayın Karşılığı Çıkarılan Pay 
35
2. Oy Hakkı Olan Pay/Oydan Yoksun Pay 
37
3. İtibari Değeri Olan Pay/İtibari Değerden Yoksun Pay 
38
4. Adi Pay/İmtiyazlı Pay 
40
a. Adi Pay/İmtiyazlı Pay Ayrımı 
40
b. İmtiyazlı Payların Oluşturulmasına İlişkin Esaslar 
41
5. Bedelli Pay/Bedelsiz Pay 
47
III. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARI 
47
A. Önalım Hakkı 
47
1. Genel Olarak 
47
2. Hukuki Niteliği 
49
a. Ayni Hak Teorisi 
49
b. Yenilik Doğurucu Hak Teorisi 
51
3. Türleri 
52
a. Yasal Önalım Hakkı (TMK m. 732 vd.) 
52
b. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı 
54
(1) Önalım Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
55
(2) TBK ve TMK’da Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı 
56
4. Kullanılması 
59
B. Öncelik Hakkı 
60
1. Genel Olarak 
60
2. Hukuki Niteliği 
61
3. Türleri 
62
a. Hakkın Kullanılmasına Yol Açan Olguya Göre 
62
b. Hakkın İçeriğine Göre 
63
(1) Teklifte Öncelik 
63
(2) İcapta Öncelik 
64
(3) Kabulde Öncelik 
65
(4) Yenilik Doğurucu Hakla İktisapta Öncelik 
65
4. Kullanılması 
66
C. Önalım ve Öncelik Haklarının Karşılaştırılması 
67
IV. PAYIN ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARINA KONU EDİLEBİLİRLİĞİ 
68
A. Genel Olarak 
68
B. TTK’nın Pay Üzerinde Öncelik Hakkına Cevaz Vermesi 
70
C. Paya Hâkim İlkeler Karşısında Önalım ve Öncelik Haklarının Durumu 
74
1. Tescil ile Oluşma İlkesi Açısından Önalım ve Öncelik Hakları 
74
2. Senede Bağlanmanın Değişiklik Yapmaması İlkesi Açısından Önalım ve Öncelik Hakları 
76
3. Bölünmezlik İlkesi Açısından Önalım ve Öncelik Hakları 
76
4. Devredilebilirlik İlkesi Açısından Önalım ve Öncelik Hakları 
77
D. Pay Çeşitlerinin Önalım ve Öncelik Hakları Karşısındaki Durumu 
78
E. Pay Üzerinde Kurulan Önalım ve Öncelik Haklarının Hukuki Niteliği 
80
V. ANONİM ŞİRKET PAYLARININ ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARINA KONU EDİLMESİ İLE GÜDÜLEN AMAÇLAR 
81
A. Anonim Şirketin Özgün (Kişisel) Yapısının Korunması 
81
1. Anonim Şirketlerde Kişiselleştirme İhtiyacı 
81
2. TTK’nın Anonim Şirketlerin Kişiselleştirilmesine Yaklaşımı 
83
3. Önalım ve Öncelik Haklarının Anonim Şirketin Kişiselleştirilmesine Elverişliliği 
84
B. Yabancılaşmanın Önlenmesi 
85
C. Mevcut Güç ve Pay Dağılımının Korunması 
86
D. Oy Sözleşmelerine Aykırılığın Önlenmesi 
89
E. Önalım ve Öncelik Haklarının Payı Devralacak Kişileri Belirleyici İşlevinden Kaynaklı Amaçlar 
90
VI. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ ANONİM ŞİRKETLER HUKUKUNUN BAZI KAVRAMLARI İLE İLİŞKİSİ 
91
A. Bağlam 
91
B. Rüçhan Hakkı 
94
C. Önerilmeye Muhatap Olma Hakkı 
98
D. Müktesep Haklar 
101
E. İkincil Yükümlülükler 
105
F. İmtiyaz 
106
VII. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ ANONİM VE LİMİTED ŞİRKET PAYLARI ÜZERİNDEKİ UYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI 
109
İkinci Bölüm
ANONİM ŞİRKET PAYLARI ÜZERİNDE ÖNALIM VE
ÖNCELİK HAKLARININ KURULMASI
I. GENEL OLARAK 
113
II. ANONİM ŞİRKETLERDE PAY SAHİPLERİNİN ŞİRKETİ ŞEKİLLENDİRME ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI 
113
A. Esas Sözleşme ile Şekillendirme Özgürlüğü ve Sınırları 
113
1. Esas Sözleşme 
113
2. Esas Sözleşmenin Geçerlilik Sınırları 
117
a. Sözleşme Özgürlüğünün Genel Sınırları 
117
b. Anonim Şirketler Hukukunun Temel İlkeleri 
118
c. Emredici Hükümler İlkesi 
118
B. Pay Sahipleri Sözleşmeleri ile Şekillendirme Özgürlüğü ve Sınırları 
123
1. Pay Sahipleri Sözleşmeleri 
123
a. Kavram 
123
b. Amaç ve İşlevleri 
125
c. İçeriği 
127
d. Tarafları 
131
e. Hukuki Niteliği 
133
2. Pay Sahipleri Sözleşmelerinin Geçerlilik Sınırları 
136
III. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMELERİNDE DÜZENLENMESİ 
139
A. Kavram 
139
B. Sözleşmelerin İçeriği 
140
1. Yalın/Yalın Olmayan Önalım ve Öncelik Sözleşmeleri 
140
2. Olağan/Nitelikli Önalım ve Öncelik Sözleşmeleri 
140
C. Sözleşmelerin Geçerliliği 
143
1. Meydana Gelme Koşulları 
143
a. Taraflar 
143
b. Şekil 
146
2. Konu Bakımından Geçerlilik 
146
a. Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık 
147
(1) TTK’ya Aykırılık 
147
(a) Eşit İşlem İlkesi 
147
i. Genel Olarak 
147
ii. Pay Sahipleri Arasında Akdedilen Önalım ve Öncelik Sözleşmelerinde Eşit İşlem İlkesi 
151
iii. Şirket ile Pay Sahipleri Arasında Akdedilen Önalım ve Öncelik Sözleşmelerinde Eşit İşlem İlkesi 
152
aa) Genel Olarak 
152
bb) Şirketin Hak Sahibi Olduğu Önalım ve Öncelik Sözleşmelerinde Eşit İşlem İlkesi 
154
cc) Şirketin Yükümlü Olduğu Önalım ve Öncelik Sözleşmelerinde Eşit İşlem İlkesi 
156
dd) Eşit İşlem İlkesine Aykırılığın Yaptırımı 
157
(b) Anonim Şirketin Kendi Paylarını İktisabı 
159
i. Genel Olarak 
159
ii. Anonim Şirketin Kendi Paylarını İktisabının Şartları 
162
iii. Anonim Şirketin Kendi Paylarını İktisabı Şartlarına Aykırı Önalım ve Öncelik Sözleşmelerine Uygulanacak Yaptırım 
164
iv. Anonim Şirketin “Yakın ve Ciddi Bir Kaybın Önlenmesi” (TTK m. 381) Amacıyla Kendi Paylarını İktisabı ve Önalım ve Öncelik Sözleşmeleri ile İlişkisi 
166
(c) Sermayenin İadesi Yasağı 
168
i. Genel Olarak 
168
ii. Önalım ve Öncelik Sözleşmelerinin Sermayenin İadesi Yasağını İhlal Etmesi 
172
iii. Sermayenin İadesi Yasağını İhlal Eden Önalım ve Öncelik Sözleşmelerine Uygulanacak Yaptırım 
174
(d) Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketle İşlem Yapma Yasağı 
175
i. Genel Olarak 
175
ii. Yasağın Önalım ve Öncelik Sözleşmeleri ile İlişkisi 
177
iii. Yasağa Aykırı Önalım ve Öncelik Sözleşmelerine Uygulanacak Yaptırım 
179
(2) SerPK’ya Aykırılık 
180
(a) Halka Açık Anonim Şirketlerin Kendi Paylarını İktisabı 
180
(b) Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı 
183
b. Ahlaka ve Kişilik Haklarına Aykırılık 
186
c. Kamu Düzenine Aykırılık 
189
d. İmkansızlık 
189
D. Sözleşmelere Uygulanacak Hükümler 
190
1. Pay Sahipleri ve/veya Üçüncü Kişiler Arasında Akdedilen Sözleşmeler Açısından 
195
a. Kural; Sözleşmelerin Şirket Üzerinde Etki Yaratmaması ve Çözüm Arayışları 
195
b. İstisna; Yükümlü Pay Sahipleri ile Şirketin Özdeşliği 
199
2. Şirketin Taraf Olduğu Sözleşmeler Açısından 
202
IV. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ ESAS SÖZLEŞMEYE DERCEDİLMESİ 
203
A. Genel Olarak 
203
B. Hakların Esas Sözleşmeye Dercedilebilmesi 
203
C. Hakların Esas Sözleşmeye Dercedilmesinin Hukuki Sonuçları 
206
1. Önalım ve Öncelik Haklarının Şekli (Gerçek Olmayan/Korporatif Olmayan) Esas Sözleşme Hükmü Niteliğinde Olması 
206
2. Maddi (Gerçek/Korporatif) Esas Sözleşme Hükmü Niteliğinde Bir Hak Arayışı 
211
a. Genel Olarak 
211
b. Maddi (Gerçek/Korporatif) Esas Sözleşme Hükmü Olarak Düzenlenebilecek Haklar 
212
(1) Kaçış Klozu (TTK m. 493/1) 
213
(2) Değerlendirme 
217
c. Maddi (Gerçek/Korporatif) Esas Sözleşme Hükmü Olarak Düzenlenmenin Hukuki Sonuçları 
219
V. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARI BAĞLAMINDA PAY SAHİPLERİ SÖZLEŞMESİ İLE ESAS SÖZLEŞME ARASINDAKİ İLİŞKİ 
221
Üçüncü Bölüm
ANONİM ŞİRKET PAYLARI ÜZERİNDE KURULAN ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ UYGULANMASI
I. GENEL OLARAK 
225
II. ANONİM ŞİRKET PAYLARININ DEVİR SÜRECİ 
225
A. Borçlandırıcı İşlem 
226
B. Tasarruf İşlemi 
228
1. Senede Bağlanmamış (Çıplak) Payın Devrinde Tasarruf İşlemi 
229
2. Senede Bağlanmış Payların Devrinde Tasarruf İşlemi 
231
a. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devrinde Tasarruf İşlemi 
231
b. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devrinde Tasarruf İşlemi 
232
3. İlmühaberlerin Devrinde Tasarruf İşlemi 
233
4. Kaydi Payların Devrinde Tasarruf İşlemi 
233
C. Şirketin Devri Onaylaması/Tanıması 
235
1. Kanuni Bağlamda 
235
2. Esas Sözleşmesel Bağlamda 
236
D. Pay Defterine Kayıt 
238
E. Pay Devrinin Soyutluğu (İlletten Mücerretliği) 
239
III. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ UYGULANMASI 
242
A. Önalım Hakkının Uygulanması 
242
1. Önalım Olayının Gerçekleşmesi 
243
a. Payın Satışı 
243
(1) Satışın Geçerliliği 
247
(a) Borçlandırıcı İşlem Geçerli Olmalıdır 
248
(i) Genel Olarak 
248
(ii) Özel Durumlar 
249
aa) Muvazaa 
249
bb) İptal Edilebilirlik 
250
(b) Tasarruf İşleminin Geçerli Olması Gerekmez 
251
(c) Borçlandırıcı İşlem Yok veya Geçersiz Olmasına Rağmen Tasarruf İşleminin Yapılması 
253
(2) Satışın Rızailiği 
254
(3) Satışın İvazlılığı 
259
(4) Satışın Üçüncü Kişiye Yapılması 
260
b. Payın Ekonomik Bakımdan Satışa Eşdeğer İşlemlere Konu Edilmesi 
261
(1) Pay Üzerinde İntifa Hakkı 
263
(2) Pay Sahibinin Temsili 
265
(3) Oy Sözleşmeleri 
266
2. Bildirim Yükümlülüğü 
267
3. Önalım Hakkının Kullanılması 
269
a. Hakkın Kullanılmasına İlişkin Esaslar 
269
b. Hakkın Kullanılmasının Sonuçları 
273
B. Öncelik Hakkının Uygulanması 
281
1. Öncelik Olgusunun (Hakkın Kullanılmasına Yol Açan Olgunun) Gerçekleşmesi 
281
2. Bildirim Yükümlülüğü 
282
3. Öncelik Hakkının Kullanılması 
283
a. Hakkın Kullanılmasına İlişkin Esaslar 
283
b. Hakkın Kullanılmasının Sonuçları 
287
Dördüncü Bölüm
ANONİM ŞİRKET PAYLARI ÜZERİNDE KURULAN ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARINDA İŞLERLİK SORUNU
I. GENEL OLARAK 
291
II. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARINA AYKIRILIĞIN YAPTIRIMI 
291
A. Genel Olarak 
291
B. Hukuki Sorumluluk 
292
1. Yükümlünün Hukuki Sorumluluğu 
292
2. Devralanın Hukuki Sorumluluğu 
293
C. Sözleşmeler Hukukundan Kaynaklanan Diğer Yaptırımlar 
298
D. Anonim Şirketler Hukukuna Özgü Yaptırımların Uygulanma Olanağı 
301
III. ÖNALIM VE ÖNCELİK HAKLARININ İŞLERLİĞİNİ GÜÇLENDİRMEYE YÖNELİK YAKLAŞIMLAR 
305
A. Genel Olarak 
305
B. Yükümlünün Payı Üçüncü Kişiye Devretmesini Önlemeye Yönelik Yaklaşımlar 
306
1. Ekonomik Anlamda Caydırıcı Yaptırımlar Öngörülmesi 
306
2. Pay Senetlerinin Banka veya Güvenilir Üçüncü Kişiye Tevdii 
308
3. Kıymetli Evrakın Devrine Borçlunun Katılmasına İlişkin TTK m. 647/3 Hükmü 
310
C. Hakların Üçüncü Kişilere Karşı İleri Sürülebilmesine Yönelik Yaklaşımlar 
310
1. Hakların Pay Senetleri Üzerine Yazılması 
310
2. Hakların Pay Defterine İşlenmesi 
311
D. Önalım ve Öncelik Haklarının Bağlam ile Güçlendirilmesi 
312
Sonuç 
321
Kaynaklar 
337
Kavramlar Dizini 
359
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil