İdarî Yargılama Hukuku Prof. Dr. Ramazan Çağlayan - Kitap

İdarî Yargılama Hukuku

15. Baskı, 
Eylül 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
928
Barkod:
9789750287077
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
640,00₺
Stoktan hemen gönderilir.
Diğer Baskılar
14. baskı
Eylül 2022
495,00₺
245,00₺ (%51)
13. baskı
Eylül 2021
490,00₺
75,00₺ (%85)
Kitabın Açıklaması
Tanzimat dönemindeki Batıya yönelimlerin etkilerinden birisi de yargı birliği sisteminden yargı ayrılığı sistemine geçiştir. Adlî yargı yanında idarî davalara bakmak üzere, adlî yargıdan ayrı bir idarî yargının oluşturulması yönündeki ilk adım 1868 yılında Şuray-ı Devletin kurulmasıyla atılmıştır. Ancak gerçek anlamda idarî yargı, 1924 Anayasası'nda yerini alması ve akabinde 1925 tarihli 669 sayılı Kanun'un yapılarak 1927 yılında o zamanki adıyla Şuray-ı Devletin fiilen çalışmaya başlamasıyla hukukumuzda yerini almıştır.
İdarî yargı sistemimiz, 1925 tarihindeki şekliyle devam etmemiştir. Çeşitli merhalelerden geçmiştir. En köklü değişiklik ise 1980 müdahalesi sonucunda gerçekleştirilen yasal düzenlemelerle olmuştur. Ancak 2014 tarihinde de esaslı yenilikler yapılmıştır. Bölge idare mahkemelerinin istinaf mahkemeleri haline getirilmesi, ivedi yargılama usulünün benimsenmesi, karar düzeltme kanun yolunun kaldırılması gibi önemli değişiklikler olmuştur.
Kitap; hem hukuk fakülteleri bakımından ders kitabı ihtiyacını karşılamak hem de araştırmacı ve uygulayıcılara yol göstermek amacıyla hazırlanmış, idarî yargılama hukukunun temel konuları, hem teorik hem de yargı içtihatlarıyla ele alınarak oluşturulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Türk İdarî Yargı Teşkîlâtı ve Görev Alanı
.
İdarî Yargılama Usûlünde Yargılamanın Aşamaları
.
İdarî Dava Çeşitleri
.
İdarî Yargılama Usûlünde Kanun Yolları
Kitabın İçindekileri
Onbeşinci Baskıya Önsöz 
7
Önsöz 
9
Genel Plan 
13
Kısaltmalar 
33
Giriş 
35
Birinci Kısım
İDÂRÎ YARGININ GELİŞİMİ, TÜRK YARGI TEŞKÎLÂTI VE
GÖREV ALANI
Birinci Bölüm
İDÂRÎ YARGININ GELİŞİMİ VE
TÜRK YARGI TEŞKÎLÂTININ GENEL GÖRÜNÜMÜ
I. İDÂRENİN YARGISAL DENETİMİNDE SİSTEMLER VE İDÂRÎ YARGININ GEREKLİLİĞİ 
41
A. İdârenin Yargısal Denetiminde Sistemler 
41
1. Yargı Birliği Sistemi 
41
2. Yargı Ayrılığı Sistemi (İdârî Rejim) 
42
a. İdârî Rejimin Unsurları 
42
b. İdârî Yargı Sisteminde Farklı Uygulamalar 
43
B. İdârî Yargının Gerekliliği 
44
II. İDÂRÎ YARGININ DOĞUŞU VE GELİŞİMİ 
46
A. Fransa’da İdârî Yargının Doğuşu 
46
1. İdârî Yargının İhdası 
46
a. Conseil d’État’nın Kurulması 
47
b. Vilâyet Konseylerinden İdâre Mahkemelerine 
49
2. İdârî Dâvâların Ortaya Çıkışı 
50
a. İptal Dâvâsının Ortaya Çıkışı 
50
b. Tam Yargı Dâvâsının Ortaya Çıkışı 
51
B. Türkiye’de İdârî Yargının Gelişimi 
52
1. Osmanlı Klâsik Dönemi 
53
2. Osmanlı Modern Dönemi 
60
a. Şûrâ–yı Devletin Kurulması 
61
b. Taşra Meclisleri ve Yargılama Yetkisinin Gelişimi 
63
a. 1920–1924 Dönemi 
66
b. Şûrâ–yı Devletin Yeniden Kuruluşu 
67
c. Tam Yargı Dâvâları ve İdârenin Sorumluluğunun Doğuşu 
69
d. 1961 Anayasasında Danıştay 
70
e. 1982 Sonrası İdârî Yargı 
71
4. İl İdâre Kurullarından İdâre Mahkemelerine 
71
III. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL GÖRÜNÜMÜ 
73
A. 1982 Anayasasına Göre Yargı Teşkîlâtı 
73
1. Anayasa Yargısı: Anayasa Mahkemesi 
73
2. Adlî Yargı: Yargıtay 
74
3. İdârî Yargı: Danıştay 
75
4. Uyuşmazlık Mahkemesi 
76
B. Niteliği Tartışmalı Kuruluşlar 
76
1. Hâkimler ve Savcılar Kurulu 
76
2. Sayıştay 
78
3. Yüksek Seçim Kurulu 
81
İkinci Bölüm
TÜRK İDÂRÎ YARGI TEŞKÎLÂTI
I. DANIŞTAY 
84
A. Danıştay’ın Yapısı ve İşleyişi 
84
1. Danıştay Anayasal Bir Kurumdur 
84
2. Danıştay Personeli ve Atama Usûlü 
84
a. Danıştay Üyelerinin Nitelikleri ve Atanması 
85
b. Savcılar ve Tetkik Hâkimleri 
86
3. Danıştay ve Personelinin Hukûkî Statüsü 
86
4. Danıştay’ın Yönetimi 
87
a. Danıştay Başkanı 
88
b. Danıştay Başsavcısı 
88
c. Dâire Başkanları 
88
5. Danıştay’ın Karar Mercileri ve Usûlleri 
89
a. Dâireler 
89
b. Danıştay Genel Kurulu 
91
c. İdârî İşler Kurulu 
92
d. İdârî ve Vergi Dâvâ Dâireleri Kurulları 
92
e. İçtihatları Birleştirme Kurulu 
94
f. Başkanlar ve Başkanlık Kurulu 
95
B. Danıştay’ın Görevleri 
97
1. Danıştay’ın İdârî Görevleri 
97
2. Danıştay’ın Yargısal Görevleri 
100
a. Danıştay’ın Temyiz Görevi 
100
b. Danıştay’ın İstînaf Görevi 
100
c. Danıştay’ın İlk Derece Mahkemesi Görevi 
100
II. BÖLGE İDÂRE MAHKEMELERİ 
103
A. Bölge İdâre Mahkemelerinin Kuruluş ve İşleyişi 
104
1. Bölge İdâre Mahkemelerinin Kuruluşu ve Yapısı 
104
2. Bölge İdâre Mahkemelerinin İşleyişi 
107
B. Bölge İdâre Mahkemelerinin Görevleri 
110
III. İDÂRE VE VERGİ MAHKEMELERİ 
110
A. Mahkemelerin Kuruluşu ve İşleyişi 
111
1. Mahkemelerin Kuruluşu 
111
2. Mahkemelerin İşleyişi 
111
3. Mahkemelerin Personeli 
112
B. Mahkemelerin Görevleri 
115
Üçüncü Bölüm
İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANI VE UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
I. İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANI 
117
A. İdârî Yargının Görev Alanının Anayasal Korunması 
117
1. Görev ve Yetki Kavramları 
117
2. Anayasa ve İdârî Yargının Görev Alanı 
118
a. Öğretideki Yaklaşımlar 
118
b. Yargı Yerlerinin Yaklaşımı 
119
B. İdârî Dâvâ Kavramı ve İdârî Yargının Görev Alanının Tespitinde Ölçütler 
121
1. İdârî Dâvâ Kavramı 
121
2. İdârî Yargının Görev Alanının Tespitinde Kıstaslar 
122
a. Kamu Gücü Kıstası 
122
b. Kamu Hizmeti Kıstası 
124
c. İdârî İşlev Kıstası 
125
II. İDÂRÎ YARGININ GÖREV ALANINA GİREN VE GİRMEYEN KONULAR 
125
A. İdârî Yargının Görev Alanına Giren Konular 
126
1. Organik Anlamda İdârenin İdârî Faâliyetleri 
126
2. Özel Hukuk Kişilerinin İdârî Nitelikteki Faâliyetleri 
126
3. Yasama ve Yargı Organlarının İdârî İşleve Giren Faâliyetleri 
128
a. Yasama Organının İdârî İşleve Giren Faâliyetleri 
128
b. Yargı Organının İdârî İşleve Giren Faâliyetleri 
130
4. İktisadî Kamu Kurumlarının Kamu Hukûkuna Tâbi Faâliyetleri 
133
5. İdârenin Ekonomik Kolluk İşlemleri 
134
6. Karayolları Trafik Kānûnu Uygulamasından Doğan Bâzı İşler 
135
B. İdârî Yargının Görev Alanına Girmeyen Konular 
136
1. Yasama ve Yargı İşlevine Giren Konular 
136
2. Hükûmet İşlemleri 
137
3. Kānunla Adlî Yargının Görevli Kılındığı Konular 
141
4. İktisadî Kamu Kurumlarının Özel Hukûka Tâbi Faâliyetleri 
144
5. Kamu Görevlilerinin Tazmînat Sorumluluğu 
145
6. İdârenin Kişilere Karşı Açacağı Dâvâlar 
147
7. İdârece Yapılan Haksız Ödemelerin Geri Alınması 
148
8. İdârenin Yargı Alanına İlişkin İşlemleri 
148
9. Fiilî Yol Uygulaması Sonucu Çıkan Uyuşmazlıklar 
151
10. İdârenin Taşıt Araçlarının Sebep Olduğu Kazâlardan Doğan Dâvâlar 
152
11. Trafik İdârî Para Cezâları 
153
12. İdârenin Özel Hukuk Eylemlerinden Doğan Dâvâlar 
154
III. İDÂRÎ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE YARGI DIŞI YÖNTEMLER 
155
A. Tahkim Usûlü 
156
1. Genel Olarak Tahkim Usûlü 
159
2. Tahkim Usûlüne Başvurmanın Nedenleri 
159
3. İdârî Sözleşmelerde Tahkim 
160
B. Sulh Usûlü 
163
1. Genel Olarak Sulh Usûlü 
163
2. İdârenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıklarda Sulh Usûlü 
163
IV. YARGI DÜZENLERİ ARASINDAKİ UYUŞMAZLIKLARIN GİDERİLMESİ 
166
A. Yargı Düzenleri ve Uyuşmazlık Mahkemesi 
166
1. Yargı Düzenlerinin Görev Alanları 
166
2. Uyuşmazlık Mahkemesinin Yapısı ve İşleyişi 
167
B. Uyuşmazlık Türleri ve Giderilmesi 
168
1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma 
169
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarmanın Şartları 
169
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma ve Çözüm 
172
2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı 
174
a. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Şartları 
174
b. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Çözüm Usûlü 
178
3. Olumlu Görev Uyuşmazlığı 
179
a. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Şartları 
179
b. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Çözüm Usûlü 
180
4. Yargı Mercilerinin Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurmaları 
181
a. İlk Derece Mahkemelerinin Başvurusu 
181
b. Temyiz Mercilerinin Başvurusu 
182
5. Hüküm Uyuşmazlığı 
184
a. Hüküm Uyuşmazlığının Şartları 
184
b. Hüküm Uyuşmazlığının Giderilmesi 
186
C. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları 
187
V. YARGILAMA YETKİSİNİN KAPSAMI VE SINIRI 
188
A. Yargılama Yetkisinin Kapsamı 
188
1. Cumhurbaşkanının Tek Başına Yaptığı İşlemler 
189
2. Yüksek Askerî Şûrâ Kararları 
190
3. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kararları 
192
4. Yüksek Seçim Kurulu Kararları 
193
5. Uyarma ve Kınama Cezâları 
194
6. Olağanüstü Hâldeki İdârî İşlemler 
194
7. Bâzı Kānunlardaki Kısıtlamalar 
195
8. Yürütmenin Durdurulması Karârında Kısıtlamalar 
197
B. Yargılama Yetkisinin Sınırı 
199
1. Hukûka Uygunluk Denetimi 
199
2. Takdir Yetkisi, Yerindelik ve Yargısal Denetim 
202
İkinci Kısım
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE YARGILAMANIN AŞAMALARI
Dördüncü Bölüm
YARGILAMANIN AŞAMALARI
I. İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNÜN GENEL İLKELERİ 
223
A. İdârî Yargılama Usûlünün Kaynakları 
223
1. İdârî Yargılama Hukûkunun Temel Kaynakları 
223
2. Tartışmalı Hususlar 
224
a. Hukuk Muhâkemeleri Kānûnu’na Açıkça Yollamada Bulunulmayan Hâller 
224
b. Hukuk Muhâkemeleri Müesseselerinin İdârî Yargıda Uygulanabilirliği 
228
c. İdârî Yargının Özel Hukuk Kurallarına Başvurulabilmesi 
228
B. İdârî Yargılama Usûlünün Özellikleri ve İlkeleri 
231
1. Yazılılık İlkesi 
231
2. Basit ve Az Masraflı Oluşu 
232
3. Savcılık Kurumu 
233
4. Tasarruf İlkesi–Yargının Pasifliği İlkesi 
233
5. Re’sen Araştırma İlkesi 
235
a. Re’sen Araştırma İlkesinin İçeriği 
235
b. Re’sen Araştırma Yetkisinin Sınırı 
237
6. Usûl Ekonomisi İlkesi 
239
7. Âdil Yargılama İlkesi 
240
8. Taleple Bağlılık İlkesi 
246
9. Aleyhe Hüküm Verme Yasağı 
249
10. Aleyhe Bozma Yasağı 
251
11. Usûlî Kazanılmış Hak İlkesi 
252
12. Usûl Kurallarının Derhal Uygulanması İlkesi 
253
13. Usûl Kurallarının Esnek Yorumlanması İlkesi 
254
C. Hâkimin Tarafsızlığı 
255
1. Hâkimin Dâvâya Bakmaktan Yasaklılığı 
255
2. Hâkimin Reddi 
256
3. Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
258
a. Danıştay’da Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
258
b. Mahkemelerde Çekinme ve Reddin Karâra Bağlanması 
258
II. DÂVÂNIN AÇILMASI VE DÂVÂ DİLEKÇESİ 
259
A. Dâvâ Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar 
259
1. Mahkemenin Adı 
260
2. Taraflar 
260
3. Dâvânın Konusu 
261
4. Bildirim Târihi 
266
5. Dâvânın Sebepleri ve Deliller 
266
6. Sonuç 
267
7. İmza 
267
8. Dilekçe Nüshaları ve Ekleri 
268
B. Dâvâ Dilekçesinin Verileceği Yerler 
269
1. Dâvâ Açılan Mahkeme 
269
2. İdâre veya Vergi Mahkemesi 
269
3. Asliye Hukuk Hâkimliği 
270
4. Konsolosluklar 
271
5. En Yakın Âmirler 
271
C. Dâvâ Açmada Farklı Durumlar 
274
1. Bir Dilekçe İle Birden Fazla İşleme Karşı Dâvâ Açılması 
274
2. Bir İşleme Karşı Birlikte Dâvâ Açılması 
277
3. İptal ve Tam Yargı Dâvâsının Birlikte Açılması 
278
D. Dilekçenin Verilmesi Üzerine Yapılacak İşlemler 
279
1. Dilekçenin Kaydı 
279
2. Harç veya Posta Ücretlerinde Eksiklik 
280
E. Dâvânın Açılmasının Sonuçları 
281
1. Zamanaşımı 
281
2. Derdestlik 
281
3. Hüküm Verme Zorunluluğu 
282
4. İddia ve Savunmaların Sınırlandırılması 
283
III. DÂVÂ DİLEKÇESİ ÜZERİNDE İLK İNCELEME 
285
A. Görev ve Yetki 
286
1. Görevsiz Yargı Yerinde Dâvâ Açılması 
286
a. Yargı Düzeni Açısından Görev 
287
b. İdârî Yargı Düzeni İçinde Görev 
292
2. İdârî Yargı Yerlerinde Yetki Kuralları 
294
a. İptal Dâvâlarında Yetki 
295
aa. Genel Yetki Kuralı 
295
bb. Özel Yetki Kuralları 
295
b. Tam Yargı Dâvâlarında Yetki 
299
c. Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki 
301
3. İdârî Yargıda Yetki ve Görev Uyuşmazlığının Çözümü 
301
B. İdârî Merci Tecâvüzü 
305
1. İdârî Merci Tecâvüzü Tanımı ve Niteliği 
305
2. İdârî Merci Tecâvüzü Hâlinde Yapılacak İşlem 
307
C. Ehliyet 
308
1. Taraf Ehliyeti 
309
2. Dâvâ Ehliyeti 
311
3. İdârî Dâvâlara Özgü Şartlar 
313
a. İptal Dâvâsında Menfaat İhlâli Şartı 
313
b. Tam Yargı Dâvâlarında Hak İhlâli Şartı 
314
4. Dâvâya Vekâlet 
314
5. Dâvânın Taraflarında Değişme 
316
D. Kesin ve Yürütülmesi Gerekli Bir İşlemin Varlığı 
318
E. Süre Aşımı 
319
1. Dâvâ Açma Süresinin Niteliği 
319
2. Genel ve Özel Dâvâ Süreleri 
324
3. Sürelerin Başlangıcı 
325
a. İptal Dâvâlarında Süre 
325
aa. Bireysel İşlemlerde 
325
bb. Düzenleyici İşlemlerde 
329
cc. Mâlî Yükümlülük Getiren İşlemlerde 
331
dd. Îlân Sûretiyle Bildirilen İşlemlerde 
332
ee. İdâreye Başvuru Hâlinde 
332
b. Tam Yargı Dâvâlarında 
340
aa. İdârî İşlemden Doğan Tam Yargı Dâvâlarında 
340
bb. İdârî Eylemden Doğan Tam Yargı Dâvâlarında 
342
cc. İdârî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Dâvâlarında 
344
4. Dâvâ Süresinin Hesaplanması 
346
5. Sürenin Durması ve Ek Süreler 
347
a. Sürenin Durması 
347
b. Ek Süreler 
351
F. Husûmet 
351
1. Dâvâlı Gösterilmemesi veya Yanlış Gösterilmesi 
354
2. Husûmet Açısından Kamu Kuruluşlarının Durumu 
355
a. Cumhurbaşkanlığı 
356
b. Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kuruluşlar 
357
c. Bakanlıklar 
358
d. Merkezin Taşra Kuruluşları 
358
e. Meclis Başkanlığı 
359
f. Yargı Organı 
359
g. Vesâyet Makamları 
360
h. Diğer Kamu Tüzel Kişileri 
360
i. Birden Fazla Kamu Kuruluşu 
360
j. Örgütte Değişme 
361
k. İdârî Sözleşmelerde 
361
G. Dâvâ Dilekçesinin Usûl ve Şekle Uygunluğu 
361
IV. DOSYANIN TEKEMMÜLÜ 
364
A. Dâvâ Dilekçesinin Tebliği ve Cevap 
364
1. Dilekçenin Tebliği ve Cevap 
364
2. Cevap Süresine Uymamanın Sonuçları 
366
B. Bilgi ve Belgelerin İstenmesi 
367
1. Yargı Yerinin Bilgi ve Belge İstemesi 
367
2. Ara Karârının İdârece Yerine Getirilmemesi 
368
V. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN TARAFLAR YANINDA YER ALMASI 
369
A. Dâvânın İhbarı 
369
1. Genel Olarak Dâvânın İhbarı 
369
2. İdârî Yargılama Usûlünde Dâvânın İhbarı 
370
B. Dâvâya Müdâhale 
373
1. Genel Olarak Dâvâya Müdâhale 
373
a. Aslî Müdâhale 
373
b. Fer’î Müdâhale 
374
2. İdârî Yargılama Usûlünde Dâvâya Müdâhale 
374
VI. DÂVÂYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ 
377
A. Dâvâdan Ferâgat 
377
1. Genel Olarak Dâvâdan Ferâgat 
377
2. İdârî Yargılama Usûlünde Dâvâdan Ferâgat 
380
B. Dâvânın Kabûlü 
385
1. Genel Olarak Dâvânın Kabûlü 
385
2. İdârî Yargılama Usûlünde Dâvânın Kabûlü 
386
VII. BAĞLANTILI DÂVÂLAR 
388
1. Bağlantılı Dâvâ Kavramı 
389
2. Dâvâlar Arasında Bağlantı Hâlleri 
392
3. Bağlantı Nedeniyle Gönderme Karârı ve Sonuçları 
393
5. Bağlantı Konusunda Karar Verecek Merciler 
394
VIII. İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE İSPAT VE DELİLLER 
397
A. İspat ve Delil Kavramları 
397
1. İspat 
397
a. İspatın Tanımı 
397
b. İspatın Konusu 
398
c. İspat Yükü 
399
d. İdârî Yargılama Usûlünde İspat Yükü 
401
2. Delil 
402
a. Delilin Tanımı 
402
b. Delilin Özellikleri 
403
c. Delil Türleri 
404
d. Delillerin Elde Edilmesi ve Zamanı 
404
e. Delil Tespiti 
405
f. Delillerin İstinabe Yoluyla Toplanması 
408
B. İdârî Yargılama Usûlünde Deliller 
409
1. Bilirkişi İncelemesi 
409
a. Bilirkişilik Müessesesi ve Şartları 
409
b. Bilirkişi Raporunun Hukûkî Niteliği 
410
2. Keşif 
411
a. Keşif Müessesesi ve Şartları 
411
b. Keşfin Hukûkî Değeri 
411
3. Belge Delili 
412
a. Belge Delili ve Şartları 
412
b. İdârî Yargılama Usûlünde Belge Delili 
413
4. Tanık 
414
a. Genel Olarak Tanık Delili 
414
b. İdârî Yargılama Usûlünde Tanık Delilinin Yeri 
414
5. Kesin Hüküm 
417
a. Genel Olarak Kesin Hüküm 
417
b. İdârî Yargılama Usûlünde Kesin Hüküm Delili 
417
6. Yemin ve İkrar Delilleri 
418
a. Genel Olarak Yemin ve İkrar Delilleri 
418
b. İdârî Yargılama Usûlünde Yemin ve İkrar 
419
IX. DURUŞMA 
419
A. Duruşma Karârı 
420
B. Kānun Yolları Aşamasında Duruşma 
421
C. Duruşmanın Usûlü 
421
X. DÂVÂNIN SONUÇLANDIRILMASI 
422
A. Dâvânın Hüküm Dışında Sonuçlandırılması 
422
1. Dâvânın Konusuz Kalması 
423
2. Dâvânın Açılmamış Sayılması 
428
B. Hüküm 
429
1. Mahkeme Kararlarının Türleri 
429
a. Ara Kararları 
429
b. Nihâî Kararlar 
430
2. İdârî Yargılama Usûlünde Hüküm 
430
a. Karar Verilme Usûlü 
430
b. Kararlarda Bulunacak Hususlar 
431
c. Karârın Yazım Tarzı ve Şekli 
433
d. Kararların Saklanması ve Tebliği 
436
C. Yargılama Giderleri 
436
1. Yargılama Giderlerinin Kapsamı 
437
2. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 
439
3. Yargılama Giderleriyle İlgili Diğer Hususlar 
440
D. Açıklama ve Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
443
1. Açıklama 
443
a. Tanımı ve Hukûkî Mâhiyeti 
443
b. Açıklama Konuları 
444
c. Açıklama Usûlü 
445
2. Yanlışlıkların Düzeltilmesi 
447
a. Tanımı ve Mâhiyeti 
447
b. Konusu 
447
c. Yanlışlıkların Düzeltilmesi Usûlü 
448
XI. VERGİ USÛL KÂNÛNU’NA ATIF YAPILAN HUSUSLAR 
449
A. Dâvâ Ehliyetine İlişkin Düzenlemeler 
449
B. Dâvâ Konusuna İlişkin Düzenlemeler 
450
C. Duruşmaya İlişkin Düzenlemeler 
450
XII. İVEDİ YARGILAMA USÛLÜ 
451
A. İvedi Yargılama Usûlü 
453
1. İvedi Yargılama Usûlüne Tâbi Konular 
453
2. İvedi Yargılamada Usûl Kuralları 
454
B. Merkezî Sınavlara İlişkin Yargılama Usûlü 
461
1. Bu Usûle Tâbi Konular 
461
2. Hızlandırmaya İlişkin Usûl Kuralları 
464
C. İvedi Yargılama Usûlünün Uygulanabilirliği 
466
Üçüncü Kısım
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE DÂVÂ ÇEŞİTLERİ
Beşinci Bölüm
İPTAL DÂVÂSI
I. İPTAL DÂVÂSINDA GENEL İLKELER 
473
A. İptal Dâvâsının Tanımı ve Özellikleri 
473
1. İptal Dâvâsının Tanımı 
473
2. İptal Dâvâsının Özellikleri 
474
B. İptal Dâvâsının Konusu 
477
1. İdârî İşlemler İptal Dâvâsına Konu Olabilir 
477
2. İdârî Sözleşmeler ve İptal Dâvâsı 
490
C. İptal Dâvâsında Menfaat İhlâli Şartı 
499
1. Menfaat İhlâli Kavramı 
499
2. Menfaat İhlâlinin Özellikleri 
501
a. Menfaat Meşrû Olmalıdır 
501
b. Menfaat Güncel Olmalıdır 
502
c. Menfaat Kişisel Olmalıdır 
504
II. İPTAL DÂVÂSINDA İPTAL SEBEPLERİ 
512
A. Yetki Yönünden Hukûka Aykırılık 
516
1. Yetki Unsurunun İptal Dâvâsı Bakımından Özellikleri 
516
2. Yetki Çeşitleri Bakımından Hukûka Aykırılıklar 
523
a. Kişi Bakımından Yetkisizlik 
523
b. Konu Bakımından Yetkisizlik 
526
c. Yer Bakımından Yetkisizlik 
528
d. Zaman Bakımından Yetkisizlik 
529
B. Biçim Yönünden Hukûka Aykırılık 
531
1. Şekil Bakımından Hukûka Aykırılık 
531
2. Usûl Bakımından Hukûka Aykırılık 
535
C. Sebep Yönünden Hukûka Aykırılık 
542
1. Sebep Unsurunda Sakatlık Hâlleri 
545
2. Sebeplerin Çokluğu ve Sebep İkâmesi 
548
a. Sebeplerin Çokluğu 
548
b. Yasal Temel İkâmesi– 
550
c. Sebep İkâmesi 
553
D. Konu Yönünden Hukûka Aykırılık 
558
1. İmkânsız Bir Konuda İşlem Yapılması 
558
2. Kānûna Aykırı İşlem Tesis Edilmesi 
559
3. Üst Kurala Aykırı İşlem Yapılması 
560
4. Hukuk Kuralının Kapsamının Genişletilmesi 
561
5. Kesin Hükme Aykırı İşlem Yapılması 
561
6. Kazanılmış Hakları İhlâl Eden İşlem Yapılması 
562
7. Eşitlik İlkesine Aykırı İşlem Yapılması 
563
8. Geriye Yürümezlik Kuralının İhlâl Edilmesi 
563
9. Sebep– Konu İlişkisinde Sakatlık 
564
E. Maksat Yönünden Hukûka Aykırılık 
566
1. Kamu Yararına Yabancı Amaçla Hareket Edilmesi 
567
2. Kānûnun Özel Maksadının Dışına Çıkılarak İşlem Yapılması 
570
3. Usûl Saptırması 
571
4. Maksatların Çokluğu 
572
III. İPTAL DÂVÂSININ SONUÇLARI 
572
A. Dâvânın Reddedilmesinin Sonuçları 
578
1. Dâvâ Konusu İşlem Bakımından Sonuçları 
578
2. Taraflar Bakımından Sonuçları 
578
a. Dâvânın Usûlden Reddedilmesi 
579
b. Dâvânın Esastan Reddedilmesi 
580
3. Üçüncü Kişiler Bakımından Sonuçları 
581
B. İptal Karârı Verilmesinin Sonuçları 
581
1. İptal Karârının Hukûkî Niteliği 
581
2. İptal Karârının Sonuçları 
582
a. İptal Karârı İşlemin Varlığına Son Verir 
582
b. İptal Karârı Geçmişe Etkilidir 
583
aa. İptal Karârı İle İşlemden Önceki Durum Geri Gelir 
584
bb. İptal Edilen İşlem Hiç Yapılmamış Sayılır 
586
cc. İşlemin Yapıldığı Zamandaki Duruma Göre Yargılama Yapılır 
586
c. İptal Karârı Genel Etkilidir 
587
3. İptal Karârının Yerine Getirilmesi 
588
a. Kendiliğinden Sonuç Doğuran İptal Kararları 
589
aa. Düzenleyici İşlemin İptali 
589
bb. Birel (Bireysel) İşlemin İptali 
594
b. Aynı Nitelikte Yeni Bir Karar Alınmasını Engellemeyen İptal Kararları: İptal Edilen İşlemin Yenilenmesi 
596
aa. İşlemin Yetki Unsuru Yönünden İptali 
597
bb. İşlemin Biçim Unsuru Yönünden İptali 
598
cc. İşlemin Sebep Unsuru Yönünden İptali 
598
c. Tersine İşlem Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları 
599
d. Hukûkî Durumlarda Değişiklik Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları: İdârenin Başka İşlemler Yapma Zorunluluğu 
600
e. İptal Karârının Yerine Getirilmesinde İmkânsızlık 
605
aa. Hukûkî ve Fiilî İmkânsızlık 
605
bb. Kamu Düzeninin Bozulması Tehlikesi 
606
cc. Yasal Geçerlik Sağlama 
607
Altıncı Bölüm
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI MÜESSESESİ
I. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI MÜESSESESİNİN GEREKLİLİĞİ, HUKÛKÎ NİTELİĞİ VE ŞARTLARI 
609
A. Yürütmenin Durdurulması Müessesesinin Gerekliliği, Sistemler ve Hukûkî Niteliği 
609
1. Gerekliliği ve Sistemler 
609
2. Hukûkî Niteliği 
611
B. Yürütmenin Durdurulması Karârının Şartları 
614
1. Usûle İlişkin Şartlar 
614
2. Esasa İlişkin Şartlar 
620
C. Yürütmenin Durdurulması Talebi Hakkında Verilen Kararlar ve Îtiraz 
623
1. Yürütmenin Durdurulması Talebi Hakkında Verilen Kararlar 
623
2. Olumsuz İşlemlerde Yürütmenin Durdurulması 
625
3. Vergi Dâvâlarında Yürütmenin Durdurulması 
626
4. Temyiz ve İstînaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
627
5. Yürütmenin Durdurulması Karârına Îtiraz 
630
a. Îtiraz Mercileri 
630
b. Îtiraz Usûlü 
632
II. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARÂRININ SONUÇLARI VE UYGULANMASI 
635
A. Yürütmenin Durdurulması Karârının Sonuçları 
635
2. İptal Dâvâsının Ret veya İptalle Sonuçlanmasının Yürütmenin Durdurulması Karârına Etkisi 
637
B. Yürütmenin Durdurulması Karârının Uygulanması 
637
1. Yürütmenin Durdurulması Karârı Geçmişe Etkili Olarak Uygulanır 
637
Yedinci Bölüm
TAM YARGI DÂVÂLARI
I. TAM YARGI DÂVÂSININ HUKÛKÎ MAHİYETİ, ÇEŞİTLERİ VE KONUSU 
641
A. Genel Olarak Tam Yargı Dâvâsı 
641
1. Tam Yargı Dâvâsının Hukûkî Niteliği 
642
2. Tam Yargı Dâvâsının Özellikleri 
643
3. Tam Yargı Dâvâsı ile İptal Dâvâsı Arasındaki Farklar 
645
4. Tam Yargı Dâvâsının Çeşitleri 
646
B. Tam Yargı Dâvâsında Taraflar ve Hâkimin Yetkileri 
649
1. Tam Yargı Dâvâsında Hak İhlâli Şartı 
649
2. Tam Yargı Dâvâsında Hâkimin Yetkileri 
650
C. Tam Yargı Dâvâsının Konuları 
651
1. İdârî İşlemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
651
2. İdârî Eylemlerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
655
3. İdârî Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Dâvâları 
657
II. TAM YARGI DÂVÂSINDA SORUMLULUK ESASLARI 
659
A. Sorumluluk ve İdârenin Sorumluluğu Kavramları 
659
1. Genel Olarak Sorumluluk Kavramı 
659
2. İdârenin Hukûkî Sorumluluğu Kavramı 
660
3. İdârî Sorumluluğun Doğuşu, Hukûkî Temeli ve Bağımsızlığı 
662
a. İdârî Sorumluluğun Doğuşu 
662
b. İdârî Sorumluluğun Hukûkî Temeli 
664
c. İdârî Sorumluluğun Bağımsızlığı 
666
B. İdâre Hukûkunda Sorumluluk Türleri 
667
1. Kusur Sorumluluğu 
667
a. İdâre Hukûkunda Kusur Kavramı 
668
b. Hizmet Kusûru–Kişisel Kusur Ayrımı 
677
2. Kusursuz Sorumluluk 
687
a. Risk İlkesi Gereğince Sorumluluk 
690
b. Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik İlkesi Gereğince Sorumluluk 
702
3. Özellik Arzeden Bâzı Sorumluluk Hâlleri 
710
a. Yasama Faâliyetinden Dolayı Sorumluluk 
710
b. Uluslararası Sözleşmelerden Dolayı Sorumluluk 
712
c. Yargısal Faâliyetlerden Doğan Sorumluluk 
713
C. İdârenin Sorumluluğunun Şartları 
716
1. İdârî Davranış 
716
2. Zarar 
718
3. İlliyet Bağı 
724
D. İdârenin Sorumluluğunu Etkileyen Hâller 
724
1. Mücbir Sebep 
725
a. Şartları 
725
b. Sonuçları 
731
2. Beklenilmeyen Hâl 
732
a. Şartları 
732
b. Sonuçları 
733
3. Zarar Görenin Davranışı 
733
a. Şartları 
734
b. Sonuçları 
737
4. Üçüncü Kişinin Davranışı 
738
a. Şartları 
738
b. Sonuçları 
741
E. Zarârın Tazmini 
741
1. Sorumlu İdârenin Tespiti 
741
2. Zarârın Tazminine İlişkin İlkeler 
743
3. Zarar Miktarının Tespitinde İlkeler 
747
III. TAM YARGI DÂVÂSININ SONUÇLARI VE UYGULANMASI 
753
A. Tam Yargı Dâvâsının Sonuçları 
753
1. Dâvânın Reddi 
753
2. Dâvânın Kabûlü 
753
B. Tam Yargı Kararlarının Uygulanması 
754
1. İflas Uygulaması 
754
2. Haciz Uygulaması 
754
a. Devlet Tüzel Kişisinin Malları Haczedilemez 
755
b. Kānunlarında Hüküm Olan Kamu Tüzel Kişilerinin Malları Haczedilemez 
756
c. Kamu Tüzel Kişilerinin Özel Emlâki Haczedilebilir 
757
Sekizinci Bölüm
TESPİT DÂVÂSI
I. İDÂRÎ YARGIDA TESPİT DÂVÂSININ YERİ 
761
A. Hukuk Yargılamasında Tespit Dâvâsı 
761
B. İdârî Yargılama Usûlünde Tespit Dâvâsı 
762
1. Öğretinin Yaklaşımı 
763
2. Yargı Yerlerinin Yaklaşımı 
764
II. İDÂRE HUKÛKUNDA YOKLUĞUN TESPİTİ 
766
A. Genel Olarak Yokluk Teorisi 
766
B. Türk Hukûkunda Yokluk ve Tespit Dâvâsı 
769
1. Yokluk Konusundaki Yaklaşımlar 
769
2. Yokluğun Tespiti Dâvâsı Konusundaki Yaklaşımlar 
770
Dokuzuncu Bölüm
YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDAN DOĞAN SORUMLULUKLAR
I. KARARLARININ YERİNE GETİRİLMESİ ZORUNLULUĞU 
773
A. Yargı Kararlarının Bağlayıcılığı ve Uygulama 
773
1. Yargı Kararlarının Bağlayıcılığı 
773
2. Uygulama Süresi 
774
3. Sorumluluğa Yol Açan Uygulamama Hâlleri 
776
B. Mukayeseli Hukukta Durum 
777
1. İlk Derece Mahkemesinin Denetimi (Almanya) 
778
2. Üst Derece Mahkemesinin Denetimi (Fransa) 
779
3. Mahkemenin Bir Denetçi Ataması (İtalya) 
781
II. TÜRKİYE’DE YARGI KARARLARININ UYGULANMASI 
781
A. İdârenin veya Görevlinin Sorumluluğu 
781
1. İdârî Sorumluluk 
782
a. Yargı Karârını Uygulamamak Hizmet Kusûru Oluşturur 
783
b. Tazmînatın Ödenmesi Uygulama Yükümünü Kaldırmaz 
784
c. Uygulamada İmkânsızlık ve Sorumluluk 
784
2. Kamu Görevlisinin Sorumluluğu 
785
a. Hukûkî Sorumluluk 
785
b. Cezâ Sorumluluğu 
786
c. Disiplin Sorumluluğu 
788
B. Dâvâ Usûlü 
788
1. Dâvâ Açma Süresi 
789
2. Dâvânın Açılacağı Mahkeme 
791
3. Dâvânın Kime Karşı Açılacağı 
791
4. Tazmînat Konusu 
792
Dördüncü Kısım
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE KARARLARA KARŞI
BAŞVURU YOLLARI
Onuncu Bölüm
İDÂRÎ YARGILAMA USÛLÜNDE KĀNUN YOLLARI
I. İSTÎNAF 
798
A. Genel Olarak İstînaf 
798
1. Tanımı ve Hukûkî Mâhiyeti 
798
2. İstînaf ve Diğer Kānun Yolları 
799
B. İstînafa Tâbi Kararlar 
801
1. Genel Kural 
801
2. İstînaf Yolu Kapalı Kararlar 
802
C. İstînafa Başvuru Usûlü 
807
1. İstînaf Başvurusunun Süresi ve Şekli 
807
2. İstînaf Sebepleri 
809
3. Ön İnceleme 
810
D. İstînaf İncelemesi 
813
1. İstînafta Görevli Merci 
813
2. İstînaf İncelemesi 
813
E. İstînaf İncelemesi Sonunda Verilen Karârın Kesinliği 
827
1. İstînaf İncelemesi Sonunda Verilen Kesin Kararlar 
827
2. İstisnâî Durumlar 
827
3. İstînaf Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
828
II. TEMYİZ 
829
A. Temyiz Edilebilecek Kararlar 
829
1. Yargısal Nihâî Kararlar Temyiz Edilebilir 
829
2. Danıştay Dâvâ Dâirelerinin Nihâî Kararları Temyiz Edilebilir 
831
3. Bölge İdâre Mahkemelerinin Nihâî Kararları Temyiz Edilebilir 
831
4. Israr Kararları Temyiz Edilebilir 
834
B. Temyiz Usûlü 
835
1. Temyiz Süresi 
835
2. Temyiz Talebinde Taraflar 
838
3. Temyiz Başvurusu 
840
a. Talep Şartı 
840
b. Temyiz Dilekçesi 
840
c. Temyiz Dilekçesinin Verileceği Yerler 
841
d. Temyiz Dilekçesi Üzerinde Ön İnceleme 
842
e. Temyiz Mercileri 
847
C. Temyiz Sebepleri 
847
1. Görev ve Yetki Dışında Bir İşe Bakılmış Olması 
848
2. Hukûka Aykırı Karar Verilmiş Olması 
849
3. Usûl Hükümlerine Uyulmaması 
851
D. Temyiz İncelemesi 
855
1. Temyiz İncelemesinin Niteliği 
855
2. Temyiz İncelemesinin Sonuçları 
856
a. Onama Karârı 
857
b. Bozma Karârı 
858
c. Esastan Karar Verme 
858
d. Bozma Karârının Mahkeme Kararlarına Etkisi 
860
E. Derece Mahkemesinin Tutumu 
862
1. Bozmaya Uyma Karârı 
863
2. Israr Karârı 
864
F. Temyiz Aşamasında Yürütmenin Durdurulması 
865
1. Genel Kurallar 
865
2. Yürütmeyi Durdurma Karârı 
865
G. Kānun Yararına Temyiz 
866
1. Kānun Yararına Temyize Konu Olabilecek Kararlar 
867
2. Kānun Yararına Temyiz Talebinde Yetki 
869
3. Kānun Yararına Temyizde Süre ve Başvuru Biçimi 
870
4. Kānun Yararına Temyiz Sebepleri 
870
5. Kānun Yararına Temyiz Başvurusunun Sonuçları 
870
III. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 
871
A. Yargılamanın Yenilenmesine Tâbi Kararlar 
872
1. Yargılamanın Yenilenmesine Konu Olan Kararlar 
872
2. Yargılamanın Yenilenmesine Konu Olmayan Kararlar 
873
B. Yargılamanın Yenilenmesi Usûlü 
875
1. Yargılamanın Yenilenmesinde Süre 
875
2. Yargılamanın Yenilenmesini İsteyebilecekler 
876
3. Yargılamanın Yenilenmesine Başvuru 
877
4. Yetkili Mahkeme 
877
C. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 
878
1. Karardan Sonra Yeni Bir Belgenin Ortaya Çıkması 
878
2. Hükme Esas Alınan Belgenin Sahteliğinin Anlaşılması 
880
3. Hükme Esas Alınan Îlâmın Kesin Bir Hükümle Kalkması 
880
4. Bilirkişinin Gerçeğe Aykırı Rapor Vermesi 
881
5. Hile Kullanılmış Olması 
881
6. Yetkisiz Kimselerin Huzurunda Dâvânın Görülmesi 
882
7. Dâvâya Bakması Yasak Olan Hâkimin Hüküm Vermesi 
883
8. Çelişik Hükümlerin Varlığı 
883
9. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Karârı 
884
D. İstemin Karâra Bağlanması 
885
1. İlk İnceleme ve Esastan İnceleme 
885
2. Karârın Sonuçları 
887
EKLER
İPTAL DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK I) 
889
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİNİ İÇEREN İPTAL DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK II) 
890
TAM YARGI DÂVÂSI DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK III) 
891
İPTAL DÂVÂSI İLE TAM YARGI DÂVÂSI BİRLİKTE DİLEKÇE ÖRNEĞİ (EK IV) 
892
İDÂRÎ YARGI YERLERİ VE YARGI ÇEVRELERİ (EK V) 
893
ÖRNEK BİR KARAR YAZIMI (EK VI) 
894
Yararlanılan Kaynaklar 
899
Kavramlar Dizini 
923
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil