Hasar Hukuku (I) – Sigorta Sözleşmelerinde Hasar Dr. Ahmet Karayazgan  - Kitap

Hasar Hukuku (I) – Sigorta Sözleşmelerinde Hasar

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
366
Barkod:
9786258385847
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
330,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışmada, temel ortak noktalara yer verilmeye çalışılırken, aynı zamanda, sigorta türü ve ürünler özelinde hasar usul ve esaslarına dair düzenlemelere de değinilmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hasar Hukuku Kavramı
.
İyi Bir Hasar Uygulaması Nasıl Olmalı?
.
Hukuk Gözüyle Hasar Yönetimi
.
Hasar Sürecinde İlgili Kişi ve Kurumlar
.
Hasar Sürecinin Başlaması
.
Hasarda Nedensellik ve İspat
.
Hasarın Yönetimi
.
Hasarın Tespiti
.
Sigorta Şirketinin İtirazları
.
Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler
.
Hasar Süreçlerinde Sigorta Aracıları
.
Hasar Hukuku – Örnek Soru Cevaplar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
i
İÇİNDEKİLER 
iii
KISALTMALAR 
xi
GENEL OLARAK 
1
§1. HASAR HUKUKU KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 
3
II. SİGORTA MEVZUATI ANLAMINDA 
4
1. Poliçe Yazım ve Hasar İlişkisi 
4
2. Hasar Sürecinde İyi Niyet ve Özen 
5
3. Tazminat Sürecine İlişkin Bilgilendirme 
5
4. Hasar Yükümlülükleri ile Muallak Tazminat Karşılığı İlişkisi 
5
5. Sigorta Şirketlerinin Hasar Yükümlülükleri ile Teminat İlişkisi 
8
6. Sigorta Şirketlerinin Muallak Hasar Dosyası Açma Yükümü 
9
7. Sigorta Şirketinin Hasar Destek Hizmeti Alımı 
12
8. Rücu ve Sovtaj Tutarlarının, Tazminat Ödemesine Etkisi ve
Muhasebeleştirilmesi 
13
9. Sigorta Şirketinin Yanlış Uygulamaları 
13
10. Sigortacılık Verilerinin Paylaşımı 
13
III. DİĞER MEVZUAT ANLAMINDA 
15
1. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 
15
2. Kambiyo Mevzuatı 
17
2.1. Uluslararası Ticarete Konu Mallara İlişkin Sigortalar 
18
2.2. Hayat Sigortaları 
19
2.3. Diğer Sigorta Türleri Açısından 
19
a. Prim Transferi 
19
b. Hasar Tazminatı ve Benzeri Ödemelerin Yurt Dışına Transferi 
19
3. Vergi Mevzuatı 
19
3.1. Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) 
19
3.2. Yangın Vergisi 
20
3.3. Hayat Sigortalarında Sigorta Tazminatının Vergilendirilmesi 
21
3.4. KDV Konusu 
21
4. MASAK Mevzuatı 
22
5. Kişisel Veri Mevzuatı 
24
IV. SİGORTA SÖZLEŞMESİ ÖZEL VE GENEL ŞARTLARI 
27
1. Genel Şartlar 
27
2. Özel Şartlar 
30
3. Garantiler (Warranties) 
33
4. Sigorta Sözleşmesi Özel ve Genel Şartlarının TBK Karşısında Durumu 
33
V. SİGORTA YARGISI 
34
§2. İYİ BİR HASAR UYGULAMASI NASIL OLMALI?
I. OECD – İYİ HASAR YÖNETİMİNE DAİR REHBER (GUİDELİNES FOR
GOOD PRACTİCE FOR INSURANCE CLAİM MANAGEMENT) 
39
II. MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU – SİGORTA ŞİRKETİ
HASAR/TAZMİNAT PERSONELİ ULUSAL MESLEK STANDARDI 
40
III. SEDDK – HASAR VE TAZMİNAT İŞLEM DENETİM REHBERİ 
41
§3. HUKUK GÖZÜYLE HASAR YÖNETİMİ
I. SİGORTACININ HASAR DEPARTMANI ORGANİZASYONU 
43
II. HASAR YÖNETİMİNE DAİR ÖNEMLİ HUSUSLAR 
44
1. Ürün ve Poliçe Yazımı 
44
a. Ürün Yapısının Basitleştirilmesi 
44
b. Ürün Şartları ile Risk Özelinde Uyumun Sağlanması 
44
c. Müşteri veya Temsilcisi Tarafından Ibraz Edilen Özel Şartlar ile
Sigortacının Ürün Şartlarının Uyumunun Sağlanması 
45
d. Reasürans Sözleşmesinin Ürüne ve Teminata Dair Şartlarının,
Sigorta Sözleşmesi Şartları ile ve Yerel Hukuk ile Uyumlu Hale
Getirilmesi 
46
2. Sigortalı ve Rizikonun Takibi 
46
3. Hasarda İspat Yükü ve Sigortalı Lehine Yorum 
47
III. HASAR SÜRECİNE DAİR KONTROL LİSTELERİNİN
OLUŞTURULMASI 
48
IV. HASAR SÜRECİNİN DİJİTALLEŞMESİ 
49
§4. HASAR SÜRECİNDE İLGİLİ KİŞİ VE KURUMLAR
I. SÖZLEŞME HUKUKU ÇERÇEVESİNDE İLGİLİLER 
51
1. Sigorta Şirketi 
51
2. Birinci Taraf Olarak Hasar Talebinde Bulunan Kişiler 
51
3. Üçüncü Taraf Olarak Talepte Bulunan Kişiler 
52
4. Tazminat Alacağını Takip Yetkisinin Verilebileceği Kişiler 
52
II. HASAR YÖNETİM FAALİYETİNE DAHİL OLAN KURUM VE
KURULUŞLAR 
53
1. Sigorta Eksperi 
53
2. Sigorta Aracıları 
56
2.1. Sigorta Acentesi 
56
2.2. Sigorta Brokeri 
57
3. Destek Hizmetleri 
57
4. Sigorta Bilgi Merkezi (SBM) 
59
5. Güvence Hesabı 
59
6. Motorlu Taşıt Bürosu (MTB) 
60
7. Özel Riskler Yönetim Merkezi (ORYM) 
61
8. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) 
61
§ 5. HASAR SÜRECİNİN BAŞLAMASI
I. HASAR BİLDİRİMİ 
63
1. Hasar İhbarı Yapacaklar Bakımından 
64
1.1. Dikkat Edilmesi Gerekenler 
64
1.2. Bildirimi Gereken Hususlar 
64
1.3. Bildirim Yapacak Kişiler 
65
1.4. Bildirimin Yapılacağı Taraf 
69
2. Bildirim Süresi 
69
3. Bildirimin Şekli 
70
4. Bildirimde Bilgi ve Belge Temini 
70
II. DAVA YOLUYLA HASAR TALEBİNİN YAPILMASI 
71
III. HASAR DOSYASININ AÇILMASI 
71
1. Dosya Açma Sistematiği 
71
2. Reasürans Sözleşmesinin, Hasar Sürecine Etkisinin Değerlendirilmesi 
73
3. Hasar Dosyasının Oluşturulması, Bilgi ve Belge Temini 
74
4. Hasara İlişkin Bilgi ve Belge Paylaşımı 
77
IV. ÖN İNCELEME 
78
1. Sigorta Süresi ile Hasar Tarihi İlişkisinin İncelenmesi 
78
2. Sigortacının Sorumluluğunun Başlamış Olup Olmadığının İncelenmesi 
81
3. Hasar/Tazminat Talebinde Bulunanın Menfaatinin Mevcudiyetinin
İncelenmesi 
84
3.1. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 
86
a. Mal Sigortası 
86
b. Sorumluluk Sigortaları 
87
c. Can Sigortaları 
87
4. Zamanaşımı İncelemesi 
88
5. Teminata Dair Ön Şartların İncelenmesi 
94
V. MUALLAK TAZMİNAT KARŞILIĞI AYRILMASI 
95
1. Başvurunun Yapıldığı Safhaya Göre Muallak Ayrılması Esasları 
95
2. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 
97
2.1. Zarar Sigortaları 
98
2.2. Can Sigortaları 
98
§ 6. HASARDA NEDENSELLİK VE İSPAT
I. NEDENSELLİK (PROXIMATE CAUSE) 
99
II. İSPAT YÜKÜ 
101
1. Sigorta Sözleşmeleri Özelinde İspat Yükü 
101
2. İspat Yükünün Yerine Getirilmesi 
105
§7. HASARIN YÖNETİMİ
I. BİRDEN FAZLA SİGORTA ŞİRKETİ ve/veya SİGORTA
SÖZLEŞMESİNİN VARLIĞI HALİNDE, HASAR YÖNETİMİ 
109
1. Zarar Sigortaları 
110
1.1. Mal Sigortaları 
110
a. Müşterek Sigorta 
110
b. Kısmi Sigorta 
113
c. Çifte Sigorta 
114
1.2. Sorumluluk Sigortaları 
115
2. Can Sigortaları 
116
2.1. Hayat Sigortaları 
116
2.2. Kaza Sigortaları 
116
2.3. Hastalık/Sağlık Sigortaları 
116
II. AVANS ÖDEMESİ (INTERIM PAYMENTS) 
116
1. Sigorta Tazminatı İçin Avans 
117
2. Giderler İçin Avans 
117
III. SİGORTACININ HASARI İNCELEMESİ 
119
IV. HASARDA TALEP SAHİBİ – SİGORTACI İŞ BİRLİĞİ 
121
V. HASAR SÜRECİNİN SONUÇLANDIRILMASI 
122
1. Hasarın Reddedilmesi 
122
2. Hasarın Kabulü ve Tazmin 
123
2.1. Sigorta Sözleşmesinde Tazmin Esası 
124
a. Sigorta Tazminatının Ödenmesinin Şarta Bağlanması 
125
b. Tazminat Ödemesinde, Sovtajın Mahsubu Suretiyle Tazmin 
126
c. Sigortalı/Hak Sahibinin Sigorta Tazminat Ödemesini Kabulden
Kısmen veya Tamamen Kaçınması 
127
d. Garameten (Proporsiyonel) Ödeme 
128
e. Hizmet Sağlayıcısı veya Sağlık Kuruluşuna Ödeme 
130
2.2. Sigorta Tazminat/Bedelinin Tahsili Yetkisi 
130
2.3. Sigorta Poliçesi ve Tazminat Alacağının Devri 
132
a. Sigorta Konusu Menfaatin Devri – Değişmesi 
132
b. Sigorta Tazminat Alacağının Devri ve Temliki 
132
c. Sigorta Poliçesinin Devri 
133
2.4. Tazminat Ödeme Süreci 
134
a. Muacceliyet 
134
b. Ödemede Gecikme 
134
c. Dövizli Poliçelerde Tazminat Ödemesi 
136
d. Tazminat Ödemesinin Belgelendirilmesi 
138
(i) İbraname 
138
(ii) CMK’ya göre Uzlaşma 
139
(iii) Arabuluculuk 
140
(iv) Avukatlık Kanunu md. 35/A Uzlaşması 
141
2.5. Tazminat Ödemesinin Sigorta Bedeline Etkisi 
141
a. Mal Sigortaları 
142
b. Can Sigortaları 
142
2.6. Aynen Tazmin Süreci 
142
3. Giderlerin Ödenmesi 
144
3.1. Tazminat Ödeme Borcunun Kapsamının Belirlenmesi Amacıyla
Yapılan Giderler 
144
3.2. Zararı Önleme, Azaltma ve Sigortacının Rücu Haklarını Koruma
Amacıyla Yapılan Giderler 
145
3.3. Sigorta Türüne Göre Sözleşme ile Öngörülebilen Giderlerin
Karşılanması Esasları 
146
4. Halefiyet (Subrogation) 
146
VI. SİGORTACILAR ARASINDA PRİM/HASAR PAYLAŞIMI 
147
VII. SİGORTACIYA KARŞI MUNZAM (AŞKIN) ZARAR TALEBİ 
148
VIII. HASAR SIKLIĞININ SİGORTA İLİŞKİSİNE ETKİSİ ve
SONUÇLARI 
153
IX. HAK SAHİPLERİNCE ARANMAYAN PARALARIN YÖNETİMİ 
154
1. Genel Olarak 
154
2. Sürecin İşleyişi 
154
§8. HASARIN TESPİTİ
I. HASARIN TESPİTİNDE ÖNE ÇIKAN KAVRAMLAR 
157
1. Olay 
157
2. Tam Ziya/Pert (Total Loss) 
157
3. Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri 
158
3.1. İlk Ateş Sigortası (First Loss Insurance) 
158
3.2. Mutabakatlı Kıymet – Takseli Sigorta (Valued Policies) 
158
4. Netice Zararları (Consequential Loss) 
162
5. Yeni İkame Bedel ve İyileştirme 
162
6. Birleştirme (Aggregation) 
163
7. Aşkın ve Eksik Sigorta (Excess and Under Insurance) 
164
8. Muafiyet (Deductible) 
167
9. Sigortalı ile Müşterek Sigorta (Franchise) 
168
10. Sovtaj (Salvage) 
168
11. Enflasyon Klozu 
169
II. TAZMİNAT TESPİT USÛL ve ESASLARI 
169
1. Genel Olarak 
169
2. Sigorta Eksperi Ataması Suretiyle Tespit Usul ve Esasları 
170
2.1. Sigorta Eksper Ataması 
170
a. Sigortacı Tarafından Atama 
171
b. Sigortalı veya Sigorta Ettiren ya da Sigorta Sözleşmesinden
Menfaat Sağlayan Kişi Tarafından Atama 
172
c. Yetkisiz Eksperin Atanması 
172
d. Yabancı Eksper Atanması 
172
e. Müşterek Sigortada Eksper Ataması 
172
2.2. Sigorta Eksper Ücreti 
173
2.3. Sigorta Eksperinin İncelemesi 
176
2.4. Eksper Raporunun Hazırlanması 
177
2.5. Değer Kaybı Taleplerinde Ekspertiz İşlemleri 
178
3. Tazminat/Hasar Tutarının Hesaplamasında Sıralama 
178
4. Hasar Tespit Süreçlerinde Vergi Konuları 
178
4.1. Sigorta Tazminatında “KDV” Konusu 
178
4.2. Hasarda Sovtajın Vergilendirilmesi Konusu 
179
5. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 
180
5.1. Taraflar Arasında Hasar Tutarının Tespitine İlişkin Prosedür 
180
5.2. Hasar Tutarının Hesaplanmasına Dair Usul ve Esaslar 
181
a. Zarar Sigortaları 
181
b. Can Sigortaları 
183
c. Diğer Sigortalar 
183
§9. SİGORTA ŞİRKETİNİN İTİRAZLARI
I. ÖN ŞART/LARIN YERİNE GETİRİLMEMİŞ OLMASI 
186
II. SİGORTA SÖZLEŞMESİNDEKİ DİĞER SINIRLAMALAR 
187
III. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ 
190
1. Zararı Önleme, Azaltma, Rücu Haklarını Koruma Yükümlülüğünü
İhlal 
190
2. Bilgi Verme ve Araştırma Yapılmasına İzin Verme Yükümlülüğünü
İhlal 
190
3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 
191
3.1. Zarar Sigortaları 
191
a. Mal Sigortaları – Zarar Gören Mal ve Zararın Gerçekleştiği Yerde
Değişiklik Yapmama Yükümünün İhlal Edilmesi 
191
b. Sorumluluk Sigortaları – Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma
Hakkını İhlal 
192
IV. AZAMİ İYİ NİYET İLKESİNİN İHLALİ 
192
V. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
HASARA ETKİSİ 
193
1. Sözleşmenin Kurulması Sırasındaki Beyansızlığın Hasara Etkisi 
193
2. Sigorta Sözleşmesi Süresi İçinde Özen ve Beyan Yükümü 
195
2.1. Sigorta Ettiren/Sigortalının Özen Yükümü 
195
2.2. Sözleşme Süresi İçerisinde Beyan Yükümlülüğü 
195
2.3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 
196
VI. SÜRELER 
197
1. Zamanaşımı 
197
2. Sözleşme ile Getirilen Süreler 
200
VII. TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLER 
202
VIII. HİLELİ TALEPLER – SİGORTA DOLANDIRICILIĞI 
204
1. Sigorta Dolandırıcılığı 
204
2. Yanlış Sigorta Uygulaması 
208
IX. YAPTIRIM KLOZU – OFAC 
209
§10. SİGORTA TÜRÜNE ÖZGÜ DÜZENLEMELER
I. GENEL OLARAK 
213
1. Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Mal ve Sorumluluk Sigortaları 
213
2. Sağlık Sigortaları 
213
3. Hayat Sigortaları 
214
II. BAZI ÖZELLİKLİ SİGORTA TÜRLERİNE DAİR DÜZENLEMELER 214
1. Motorlu Araç Sigortaları 
214
2. Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası 
215
3. Yönetici Sorumluluk Sigortaları 
215
4. Kefalet Sigortaları 
217
5. Bina Tamamlama Sigortası 
218
6. Emniyeti Suiistimal Sigortaları 
219
7. Kar Kaybı Sigortası 
220
8. DASK Sigortası 
222
9. Tıbbi Kötü Uygulamaya Dair Sorumluluk Sigortası 
222
§11. HASAR SÜREÇLERİNDE SİGORTA ARACILARI
I. SİGORTA ARACILARININ SORUMLULUĞU 
223
1. Sigorta Acenteleri 
223
2. Sigorta Brokeri 
225
II. SİGORTA MEVZUATI KAPSAMINDA ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR 
226
III. ARACININ SORUMLULUĞU KAPSAMINDA TALEP EDİLEBİLECEK
ZARARLAR 
228
IV. SİGORTA ARACILARINA KARŞI TALEBİN YÖNELTİLME
ŞEKLİ 
229
§12. HASAR HUKUKU – ÖRNEK SORU CEVAPLAR
ÖRNEK SORU CEVAPLAR 
231
EKLER
EK 1 – İyi Hasar Yönetimine Dair Rehber – OECD (Guidelines for Good Practice
for Insurance Claim Management) 
329
EK 2 – Sigorta Şirketi Hasar–Tazminat Personeli (Seviye 5) Ulusal Meslek
Standardı 
335
EK 3 – Sigorta Şirketi Hasar – Tazminat Personeli (Seviye 6) Ulusal Meslek
Standardı 
341