Türk Hukukunda Anapara İpoteği Dr. Öğr. Üyesi İsmail Atamulu  - Kitap
Türk Hukukunda

Anapara İpoteği

1. Baskı, 
Mart 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
416
Barkod:
9786052641804
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
621,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Rehin hakları arasında yer alması sebebiyle anapara ipoteğine dair açıklamalarımız öncelikle taşınmaz rehni hukukuna dair genel düzenlemeler olan TMK. m. 850-880 hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Bu safhada, ilgili ilkeler anapara ipoteği öncelikli olmak üzere ipotek hakkı bakımından irdelenmiştir.
Bu çalışmada, anapara ipoteğinin üst sınır ipoteğinden farklı yönleri göz önünde bulundurularak kapsamlı açıklamalara yer verilmiştir.
Anapara ipoteği hukukî işlemden kaynaklanabileceği gibi bu hakkın kaynağı kanun da olabilir. Uygulamada hukukî işlemden ve özellikle sözleşmeden kaynaklanan anapara ipoteği daha geniş yer tutmaktadır. Bu yolla ipotek tesisi için resmî şekil şartının yerine getirilmesi gerekir. Aynı durum, ipotekle yükümlü taşınmazın malikinin bu sıfatla sorumluluğunun artırılması söz konusu olduğunda da geçerlidir.
Anapara ipoteğinin tesisinde şekil kuralı istisnaları ile birlikte kapsamlı olarak ele alınmış, ipotek borçlusu bakımından özel hukuk ve kamu hukuku kişileri ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bilhassa ipotek tesisinde hukukî işlem ehliyeti bakımından özel hukuk gerçek ve tüzel kişilerine dair kapsamlı açıklamalara yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İpotek Hakkına Dair Genel Bilgiler
.
İpotek Hakkının Temel Özellikleri, Anapara İpoteğinin Kurulması Ve Kapsamı
.
Anapara İpoteğinin Sona Ermesi
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
19
GİRİŞ 
21
I. KONUNUN TAKDİMİ VE SINIRLANDIRILMASI 
21
A. KONUNUN TAKDİMİ 
21
B. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 
23
BİRİNCİ BÖLÜM
İPOTEK HAKKINA DAİR GENEL BİLGİLER
I. REHİN HAKKI VE TAŞINMAZ REHNİ TÜRLERİ 
25
A. GENEL OLARAK REHİN HAKKI 
25
B. TAŞINMAZ REHNİNE DAİR TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN SİSTEMATİĞİ 
30
1. Genel olarak 
30
2. Mehaz düzenleme olan İsviçre Medenî Kanununda taşınmaz
rehninin düzenlenişi 
32
II. TÜRK MEDENÎ KANUNUNDA YER ALAN TAŞINMAZ REHNİ TÜRLERİNE
GENEL BAKIŞ 
33
A. GENEL OLARAK 
33
1. İpotek 
36
2. İpotekli Borç Senedi 
37
3. İrat Senedi 
39
B. İPOTEKLİ BORÇ SENEDİ VE İRAT SENEDİNİN ORTAK ÖZELLİKLERİ 
41
1. Genel Olarak 
41
2. Tedavül Kabiliyeti 
42
3. Asil Borcun Yenileme Suretiyle Sona Ermesi 
42
4. Malik Lehine Düzenlenebilme 
43
5. Şartsız ve Karşı Edimsiz Bir Alacağı Temin Etmeleri 
44
III. TAŞINMAZ REHNİNE HAKİM OLAN İLKELER 
45
A. GENEL OLARAK 
45
B. BELİRLİLİK (TAHSİS) İLKESİ 
46
1. Genel Olarak 
46
2. Alacakta Belirlilik (Rehin Yükünün Belirli Olması) 
47
a. Genel olarak 
47
b. Alacağın hukukî sebebinin, belirlilik ilkesine etkisi 
50
c. Teminat altına alınan alacak miktarının ipoteğin türüne etkisi 
53
d. Alacakta belirlilik ilkesinin bir istisnası olarak yabancı para
ipoteği 
55
e. Alacağın değişmesi 
58
3. Taşınmazda Belirlilik (Rehin Konusunun Belirli Olması) 
61
a. Genel olarak 
61
b. İpoteğe konu taşınmazın tapuya kayıtlı olması 
62
aa. Genel olarak 
62
bb. Taşınmazın ayırt edilmesi 
63
cc. Birden fazla taşınmazın ipoteğe konu edilmesi 
64
dd. Taşınmazın parçası üzerinde ipotek tesisi 
66
ee. Birlikte mülkiyete konu taşınmaz üzerinde ipotek tesisi 
68
aaa. Paylı mülkiyette 
68
bbb. Elbirliği mülkiyetinde 
70
C. ALENİYET (KAMUYA AÇIKLIK) İLKESİ 
71
1. Genel Olarak 
71
2. Tescil İşleminin İpoteğin Aleniyetinin Gerçekleşmesine Etkisi 
72
3. Aleniyet İlkesine Bağlanan Neticeler 
74
D. SABİT DERECE İLKESİ 
75
1. Genel Olarak Aynî Haklar Arasında Sıra 
75
2. Rehin Hakları Arasında Sıra 
76
a. Genel olarak 
76
b. Rehin hakları arasındaki sırayı belirleyen sistemler 
77
aa. İlerleme sistemi 
77
bb. Sabit dereceler sistemi 
79
aaa. Genel olarak 
79
bbb. Derecelerin bağımsızlığı ve sabitliği 
81
ccc. Derecelerin saklı tutulması veya boşalması 
85
ddd. Rehin hakkının diğer sınırlı aynî haklarla birlikte
bulunması hâlinde bunlar arasındaki sıra 
87
eee. Aynı derecede birden fazla rehin hakkının bulunması
hâlinde (yan derece) bunlar arasındaki sıra 
91
aaaa. Yan derece kavramı 
91
bbbb. Yan derecede yer alan rehin hakları arasında sıra 
92
cc. Sabit dereceler sisteminin istisnaları 
92
aaa. Genel olarak 
92
bbb. Sözleşmeden doğan istisna (Boş dereceye ilerleme
sözleşmesi) 
93
aaaa. Genel olarak 
93
bbbb. Boşalan dereceye ilerleme sözleşmesinin
şekli 
96
cccc. Boşalan dereceye ilerleme sözleşmesinin
şerhi 
97
ccc. Kanundan doğan istisnalar 
99
aaaa. Genel olarak 
99
bbbb. Rehnin paraya çevrilmesi durumunda ortaya
çıkan istisna 
100
cccc. Arazinin iyileştirilmesi hâlinde gündeme
gelen istisna 
102
İKİNCİ BÖLÜM
İPOTEK HAKKININ TEMEL ÖZELLİKLERİ,
ANAPARA İPOTEĞİNİN KURULMASI VE KAPSAMI
I. GENEL OLARAK İPOTEK HAKKI 
105
II. İPOTEK HAKKININ TEMEL ÖZELLİKLERİ 
107
A. TEMİNAT GÖREVİ 
107
1. Genel Olarak 
107
2. Teminatın Kapsamı 
108
a. Genel olarak 
108
b. Taşınmaz 
110
aa. Genel olarak 
110
bb. Arazi 
111
cc. Tapu kütüğünde ayrı sayfada kayıtlı bağımsız ve sürekli haklar 
112
aaa. Genel olarak 
112
bbb. Üst hakkı 
114
dd. Kat mülkiyetine tâbi bağımsız bölümler 
115
c. Bütünleyici parça 
116
aa. Genel olarak 
116
bb. Bütünleyici parçanın taşınmazdan ayrılması veya
taşınmaza sonradan dahil olması 
118
cc. Üst hakkı ve bütünleyici parça arasındaki ilişkinin ipotek
hakkı bakımından önemi 
120
d. Eklenti 
121
aa. Genel olarak 
121
bb. Taşınır eşyanın sonradan eklenti vasfı kazanması veya bu
vasfını kaybetmesinin ipotek hakkına etkisi 
123
cc. Eklentinin bağımsız tasarruf işlemine konu edilmesi ve
bunun ipotek hakkına etkisi 
125
dd. Eklentinin taşınmaz malikine ait olduğu ve teminat
kapsamında yer aldığı karinesi 
127
aaa. Genel olarak 
127
bbb. Eklenti üzerinde üçüncü kişinin üstün hakkı 
129
ccc. Eklentinin ipotek akit tablosunda belirtilmesi 
131
e. Kira bedeli 
133
aa. Genel olarak 
133
bb. İpotek teminatı kapsamında yer alan kira bedeline dair
sınırlama 
136
cc. TMK. m. 863 hükmünün uygulanmasının kiracı bakımından
neticeleri 
138
dd. Kira bedeli üzerinde taşınmaz malikinin gerçekleştirdiği
tasarruf işlemleri 
140
f. Kaim değerler 
141
aa. Genel olarak 
141
bb. Sigorta tazminatı 
142
aaa. Genel olarak 
142
bbb. Muaccel sigorta alacağının malike ödenmesi 
148
aaaa. Genel olarak 
148
bbbb. Sigorta tazminatının taşınmazın eski hâle
getirilmesi için kullanılması 
148
ccc. Ödemenin yapılacağı kişinin sigortacı tarafından
tespiti 
150
cc. Kamulaştırma bedeli 
151
aaa. Genel olarak 
151
bbb. Kamulaştırma bedelinin tespiti 
153
ccc. Kamulaştırmanın iptali 
155
İpotek Hakkına Etkisi 
156
4. Teminatın Korunması 
158
a. Genel olarak 
158
b. Teminatın korunmasında esas alınacak değer 
159
c. Türk Medenî Kanununda teminatın korunmasına dair
hükümlerin düzenleniş biçimi 
160
d. Teminatın değerinin eksilmesinde veya eksilme tehlikesinin
meydana gelmesinde malik kusurlu ise 
161
aa. Genel olarak 
161
bb. Teminatın değerinde bir eksilme meydana gelmişse 
163
cc. Teminat değerinde azalma başlamış ve devam etmekteyse 
166
aaa. Genel olarak 
166
bbb. İpotekli alacaklının önleme davası açma hakkı 
166
ccc. İpotekli alacaklının bizzat tedbir alma hakkı 
167
dd. Teminat değerinde yakın eksilme tehlikesinin bulunması 
168
ee. Alacaklının yaptığı masrafları malikten talebi ve bunun
teminatı olarak kanunî ipotek hakkı 
168
e. Teminatın değerinin eksilmesinde malikin kusuru
bulunmuyorsa 
169
aa. Genel olarak 
169
bb. İpotekli alacaklının gerekli tedbirleri bizzat alması 
171
cc. Alacaklının yaptığı masrafların teminatı olarak kanunî
ipotek hakkı 
172
f. Taşınmazın bölünmesi veya kısmen devri 
173
aa. Genel olarak 
173
bb. Alacaklının edimin ifasını talep hakkı 
174
hakkı 
175
g. Taşınmazların Birleştirilmesi (Tevhit İşlemi) 
177
B. MUTLAK HAK NİTELİĞİ 
178
1. Genel Olarak 
178
2. İpoteğin Mutlak Hak Olmasına Bağlanan Neticeler 
179
C. SINIRLI AYNÎ HAK NİTELİĞİ 
181
1. Genel Olarak 
181
2. İpoteğin Sınırlı Aynî Hak Olmasına Bağlanan Neticeler 
182
D. ALACAĞA BAĞLILIK (FER’İLİK) NİTELİĞİ 
183
1. Genel Olarak 
183
2. İpoteğin Fer’i Niteliğinin Teminat Altına Alınan Alacağın Varlığına
Etkisi 
184
3. İpoteğin Fer’i Niteliği Bakımından Alacağın Durumu 
184
E. İPOTEK HAKKININ KIYMETLİ EVRAKA BAĞLANAMAMASI (TEDAVÜL
KABİLİYETİNİN BULUNMAMASI) 
189
1. Genel Olarak 
189
2. İpotek Belgesi 
189
F. BORÇLUNUN ŞAHSÎ SORUMLULUĞUNUN DEVAM ETMESİ 
191
G. ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN, BAŞKASININ BORCU İÇİN KENDİ TAŞINMAZI
ÜZERİNDE İPOTEK TESİS EDEBİLMESİ (ÜÇÜNCÜ ŞAHIS İPOTEĞİ) 
191
1. Genel Olarak 
191
2. Başkasının Borcu İçin Taşınmazı Üzerinde İpotek Tesis Eden
Kimsenin Hukukî Durumu 
192
a. Genel olarak 
192
b. Alacaklının ödeme talebini taşınmazın maliki üçüncü kişiye de
yöneltmesi şartı 
193
c. Taşınmazın maliki olan üçüncü kişinin ipoteğin paraya
çevrilmesini önleme imkanı 
194
aa. Genel olarak 
194
bb. Alacağın, borcu ifa eden taşınmaz malikine intikali 
194
H. MALİKİN KENDİ TAŞINMAZI ÜZERİNDE KENDİ ALACAĞI İÇİN İPOTEK
TESİS EDEMEMESİ 
196
III. ANAPARA İPOTEĞİNİN TANIMI, KURULMASI VE ANAPARA İPOTEĞİNDE
TEMİNATTAN İSTİFADE EDEBİLECEK ALACAKLAR 
198
A. TEMİNAT ALTINA ALINAN ALACAK MİKTARI BAKIMINDAN İPOTEĞİN
TÜRLERİ (ANAPARA – ÜST SINIR İPOTEĞİ AYIRIMI) 
198
1. Genel Olarak 
198
2. Anapara İpoteği 
200
3. Üst Sınır İpoteği 
201
a. Genel olarak 
201
b. Miktarı belli alacaklar için üst sınır ipoteği tesisi 
204
B. ANAPARA İPOTEĞİNİN KURULMASI 
205
1. Genel Olarak 
205
2. Anapara İpoteğinin Hukukî Sebebi 
206
a. Genel olarak 
206
b. Anapara İpoteği Sözleşmesi 
207
aa. Genel olarak 
207
bb. Sözleşmenin tarafları 
212
aaa. Genel olarak 
212
bbb. Temsilci vasıtasıyla ipotek tesisi 
213
ccc. İpotek ilişkisinde alacaklı, borçlu ve taşınmaz maliki
sıfatlarında gerçekleşen değişiklikler 
215
aaaa. Genel olarak 
215
bbbb. Taşınmaz malikinin değişmesi 
215
aaaaa. Genel olarak 
215
bbbbb. Yeni Malikin taşınmazı ipotekten
kurtarma hakkı (TMK. m. 885) 
219
aaaaaa. Genel olarak 
219
bbbbbb. İpotekten kurtarma
hakkının kullanılabilmesi
için aranan şartlar 
219
cccccc. İpotekten kurtarma
bedelinin dağıtımı 
221
dddddd. İpotekten kurtarma
talebinin geri alınması 
222
cccc. Asıl ilişkideki borçlunun değişmesi 
223
aaaaa. Genel olarak 
223
bbbbb. İpotekli borcun üstlenilmesinin şekli 
225
ccccc. Alacaklının borcun üstlenilmesine
rıza göstermemesi 
226
ddddd. İİK. m. 125 hükmüne göre borçların
yeni malike intikal etmesi 
228
dddd. Asıl ilişkideki alacaklının değişmesi (İpotekli
alacağın temliki) 
229
aaaaa Genel olarak 
229
bbbbb. İpotekli alacağın temlikinin şekli 
231
ccccc. İpotekli alacağın temlikinde
borçlunun rızasının aranmaması 
233
ddddd. İpotekli alacağın kısmen temliki 
234
eeeee. İpotekli alacağın borçluya
temlikinin mümkün olmaması 
234
fffff. İpotekli alacağın temlikinde def’i ve
itirazlar 
234
cc. Sözleşmenin şekli 
235
aaa. Genel olarak 
235
bbb. Sözleşmede gerçekleştirilecek değişikliklerde aranan
şekil 
238
dd. Anapara ipoteği sözleşmesinde kararlaştırılan teminat
miktarının uyarlanması 
240
ee. Anapara ipoteği sözleşmesinin muhtevası 
243
aaa. Genel olarak 
243
bbb. Sözleşmenin objektif esaslı noktaları 
244
ccc. Sözleşmenin objektif esaslı noktaları 
245
c. Ölüme bağlı tasarrufla anapara ipoteği tesisi 
247
d. İpotek hakkının kanun hükmü gereği doğması 
248
e. Mahkeme kararı ile ipotek hakkı tesisi 
251
f. Anapara ipoteğinin tesisinde hukukî işlem ehliyeti 
252
aa. Genel olarak 
252
bb. Tam ehliyetlinin taşınmazı üzerinde ipotek tesis etmesi 
253
cc. Tam ehliyetsizin taşınmazı üzerinde ipotek tesis edilmesi 
253
dd. Sınırlı ehliyetsizin taşınmazı üzerinde ipotek tesis edilmesi 
256
aaa. Genel olarak 
256
bbb. Sınırlı ehliyetsizin kendi başına taşınmazı üzerinde
ipotek tesis edebileceği hâller 
260
ee. Sınırlı ehliyetsizin temsilci sıfatıyla başkasının taşınmazı
üzerinde ipotek tesis etmesi 
261
ff. Sınırlı ehliyetlinin taşınmazı üzerinde ipotek tesis edilmesi 
262
aaa. Genel olarak 
262
bbb. Yasal danışman atanmış kişilerin taşınmazı üzerinde
ipotek tesis edilmesi 
262
aaaa. Yasal danışmanlık 
262
bbbb. Oy danışmanı atanmış kişilerin taşınmazı
üzerinde ipotek tesis edilmesi 
263
cccc. Yönetim danışmanı atanmış kişilerin
taşınmazı üzerinde ipotek tesis edilmesi 
263
dddd. Karma danışman atanmış kişilerin taşınmazı
üzerinde ipotek tesis edilmesi 
264
gg. Evli kişilerin taşınmazları üzerinde ipotek tesis etmesi 
265
aaa. Genel olarak 
265
bbb. Eşlerden birine ait olup aile konutu niteliği
taşımayan taşınmaz üzerinde ipotek tesisi 
265
ccc. Aile konutu üzerinde ipotek tesisi 
266
3. Tüzel Kişilerin Taşınmazları Üzerinde İpotek Tesisi 
270
a. Genel olarak 
270
b. Kamuya ait taşınmazlar üzerinde ipotek tesisi 
270
c. Özel hukuk tüzel kişilerine ait taşınmazlar üzerinde ipotek
tesisi 
272
aa. Genel olarak 
272
bb. Dernek ve vakıflara ait taşınmazlar üzerinde ipotek tesisi 
274
cc. Ticaret şirketlerinin taşınmazları üzerinde ipotek tesisi 
277
aaa. Genel olarak 
277
4. Anapara İpoteğinin Tesisinde Malikin Tasarruf Yetkisi 
282
a. Genel olarak 
282
b. Taşınmazı üzerinde ipotek tesis etmek isteyen malikin tasarruf
yetkisinin kısıtlandığı hâller 
282
aa. Genel olarak 
282
bb. Taşınmazın haczi 
283
aaa. Genel olarak 
283
bbb. Haciz şerhi 
286
ccc. İhtiyati haciz 
286
cc. İflâs 
288
dd. Konkordato 
292
aaa. Genel olarak 
292
bbb. Adi konkordato 
292
ccc. Malvarlığının terki suretiyle konkordato 
295
ee. Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma 
296
C. ANAPARA İPOTEĞİNİN TESCİLİ 
298
1. Genel Olarak 
298
2. Tescil Talebinin Şekli ve Tescilin Gerçekleştirilmesi 
300
D. ANAPARA İPOTEĞİNDE TEMİNATIN KAPSAMI (İPOTEKLİ ALACAKLININ
TEMİNATTAN İSTİFADE EDEBİLECEK TALEPLERİ) 
303
1. Genel Olarak 
303
2. Anapara (Re’sülmal) 
306
3. Takip Giderleri 
308
a. Genel olarak 
308
b. Takip giderlerinin ipoteğin paraya çevrilmesi amacıyla yapılmış
olması 
309
4. Gecikme ve Anapara Faizi 
312
a. Genel olarak faiz kavramı ve oranı 
312
b. Gecikme (temerrüt) faizi 
313
c. Akdî (sözleşmeden doğan) faiz 
319
5. TMK. m. 875 Hüküm Kapsamında Güvence Kapsaminda Yer Alan
Alacakların Karşılanmasında Sıra 
328
6. İpotekli Taşınmazın Korunması İçin Yapılan Zorunlu Masraflar 
328
a. Genel olarak 
328
b. TMK. m. 876 hükmü kapsamında yapılan zorunlu masrafların
teminattan istifade edebilmesi için aranan şartlar 
329
c. İpotekli taşınmazın korunması için yapılan zorunlu masrafların,
sebebiyle yapılacak masraflardan farkı 
331
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ANAPARA İPOTEĞİNİN SONA ERMESİ
I. GENEL OLARAK REHİN HAKKININ SONA ERMESİ 
333
II. ANAPARA İPOTEĞİNİN SONA ERME SEBEPLERİ 
333
A. ANAPARA İPOTEĞİNİN TERKİNLE SONA ERMESİ 
334
B. ANAPARA İPOTEĞİNİN SİCİL DIŞI SONA ERMESİ 
338
1. Anapara İpoteğinin Alacağa Bağlı Olarak Sona Ermesi 
338
3. Anapara İpoteğinin Alacaktan Bağımsız Olarak Sona Ermesi 
348
a. Genel olarak 
348
b. Kamulaştırma 
349
c. Mahkeme kararı 
350
d. Taşınmazın tamamen yok olması 
350
e. Sürenin dolması 
353
C. ANAPARA İPOTEĞİNİN, TEMİNATIN PARAYA ÇEVRİLMESİ SURETİYLE
SONA ERMESİ 
357
1. Genel Olarak 
357
2. Lex Commissoria Yasağı 
358
3. Aynı Alacak İçin Birden Fazla Taşınmazın İpoteğe Konu Edilmesi
Hâlinde Paraya Çevirme 
361
4. Önce Rehne Başvurma Kuralı ve Bu Kuralın İstisnaları 
362
a. Önce rehne başvurma kuralı 
362
b. Önce rehne başvurma kuralının istisnaları 
367
aa. Genel olarak 
367
bb. İpotekli taşınmazın değerinin alacağı karşılamaya
yetmemesi 
367
cc. Konut finansmanından kaynaklanan rehinle temin edilmiş
alacaklar ve toplu konut idaresi başkanlığının rehinle
temin edilmiş alacaklarına dair istisna 
370
dd. Kambiyo senedine bağlı alacağa dair istisna 
372
ee. İpotekle temin edilmiş olan faiz ve senelik taksit
alacaklarına dair istisna 
373
ff. Kefalet ilişkisinin varlığı hâlinde uygulanan istisnalar 
375
5. İpoteğin Paraya Çevrilmesi Amacıyla Gerçekleştirilen Takip 
378
a. Genel olarak 
378
b. İpoteğin paraya çevrilmesi usulü ile takipte anapara – üst sınır
ipoteği ayırımınıN önemi 
379
6. Anapara İpoteğinde Paraya Çevrilme Yoluyla Takip Usulü 
381
a. Genel olarak 
381
b. Takip talebi 
382
aa. Genel olarak 
382
bb. Üçüncü kişi ipoteğinde takip talebi 
384
cc. Takip talebinin icra müdürlüğünce kiracılara bildirimi 
388
dd. Takip talebinin şerhi 
390
c. Anapara İpoteğinin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlamlı Takip 
391
aa. Genel olarak 
391
gerçekleştirilmesi 
391
cc. Takibin kayıtsız şartsız para borcunu ihtiva eden ipotek
sözleşmesine dayanılarak gerçekleştirilmesi 
392
dd. Takibin kredi kuruluşlarının alacağını temin için kurulan
ipotek sözleşmesine dayanılarak gerçekleştirilmesi 
394
d. Anapara İpoteğinin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İlâmsız Takip 
396
SONUÇ 
399
KAYNAKÇA 
405