Medeni Usul Hukukunda Avukatın Delil Toplaması Yrd. Doç. Dr. Cengiz Topel Çelikoğlu  - Kitap
Medeni Usul Hukukunda

Avukatın Delil Toplaması

3. Baskı, 
Ocak 2014
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
512
Barkod:
9789750227448
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
3. basımı gerçekleşen yazarın bu güncel kitabında, hukuk yargılamasında avukatın taraf adına delil toplama imkanlarını, hukuk sistemimiz bakımından bazı sonuçlara da ulaşabilmek üzere, batı hukukunun taşıyıcısı olan bazı hukuk sistemlerindeki benzer araçlar ile avukatın hukuk sistemindeki yeri ve rolüyle birlikte karşılaştırmalı olarak araştırıyor.
Bu açıdan, elinizdeki kitapta, hukuk bilim alanındaki akademik çalışmalarda başlıca yöntem olarak kullanılan literatür araştırmasının yanı sıra, özellikle incelenen konulara ilişkin değerlendirmelerde daha belirgin olarak, mesleki bir tecrübenin de gözönünde bulundurulduğu görülecektir.
Yazar, araştırmasında, Kıta Avrupa’sı ve Anglo–Amerikan yargılama sistemlerinin karması bir özelliğe sahip olan Japon sisteminde de mevcut olduğunu belirlediği ve temelde Anglo–Amerikan discovery kurumunun bir versiyonu olan, yargılama öncesinde ve sırasında kullanılabilecek bazı taraf/avukat delil toplama araçları ile mahkeme yönetim ve denetiminde bir discovery uygulamasının, Kıta Avrupası yargılama sistemi özelliklerini taşımasına karşın, hukuk sistemimizde de kabul edilebileceği sonucuna ulaşmaktadır.
Bu delil toplama araçlarına tarafın ancak avukat marifetiyle başvurabileceğine inanmakla birlikte, yazar, bu usuli hakkın tarafa aidiyetini belirlemekte ve bunun vurgulanmasının avukatların bu araçlara başvurmasını teşvik edip etkinleştireceğini düşünmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Avukatlık Kurumunun Hukuk Sistemi ve Yargılamadaki Yeri
.
Batı Hukuku Yargılama Sistem ve Modelleri
.
A.B.D, İngiltere ve Japonya Medeni Usul Hukuklarında Taraf – Avukat Marifetiyle Delil Toplama Yöntem ve Araçları
.
Avrupa Medeni Usul Kodu Taslağı ve ALI–Unidroit "Ulusötesi Medeni Usul İlke ve Kuralları" Delil Toplama Yöntem ve Araçları
.
HMK Yargılama Modeli ve Delil Toplama Süreci
.
Türk Hukukunda Avukatın Bilgi–Belge Toplama Yetkisi
.
Türk Hukukunda Avukata Delil Toplama Yetkisi Verilmesi
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar Listesi 
15
GİRİŞ
I. KONUNUN TAKDİMİ VE ÇALIŞMANIN AMACI 
21
II. ÇALIŞMANIN KAPSAMI VE SINIRLARI 
25
Birinci BölümAVUKATLIK KURUMUNUN HUKUK SİSTEMİ VE YARGILAMADAKİ YERİ
§ 1. AVUKATLIK KURUMUNUN AMAÇ VE İŞLEVİ 
31
I. AVUKATLIK KURUMU 
31
A. Avukat ve Avukatlık Kavramları 
31
B. Avukat Sıfatı 
34
II. AVUKATLIK FAALİYETİNİN AMAÇ VE SONUÇLARI 
37
B. Türk Hukukunda Avukatlık Kurumunun Amaç ve İşlevi 
44
1. Doktrin ve İçtihatlardaki Durum 
44
2. Kurumun Amacına İlişkin Av.K m. 2/I Hükmü Düzenlemesinin İncelenmesi 
49
3. Kurumun Medeni Usul Açısından İşlevi 
55
4. Avukatın Yargılamadaki Rolünün Tekliği 
59
C. Türk Hukukunda Avukatlık Kurumunun Amaç ve İşlevine İlişkin Ulaşılan Sonuç 
63
§ 2. AVUKATLIK FAALİYETİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
65
I. FAALİYETİN NİTELİĞİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLER 
67
A. Kamu Hizmeti Faaliyeti Görüşü 
68
B. Yargısal Faaliyet Görüşü 
73
C. Mesleki Faaliyet Görüşü 
78
1. Sosyal Mesleki Faaliyet Yaklaşımı 
78
2. İktisadi Hizmet Faaliyeti Yaklaşımı 
84
II. FAALİYETİN NİTELİĞİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 
92
A. Yargısal Faaliyet Görüşünün Değerlendirilmesi 
92
B. Kamu Hizmeti Faaliyeti Görüşünün Değerlendirilmesi 
95
C. Mesleki Faaliyet Görüşünün Değerlendirilmesi 
100
III. AVUKATLIK FAALİYETİNİN NİTELİĞİNE İLİŞKİN ULAŞILAN SONUÇ 
106
İkinci BölümMUKAYESELİ HUKUKTAKİ TARAF/AVUKAT DELİL TOPLAMA ARAÇLARI
§ 1. BATI HUKUKU YARGILAMA SİSTEM VE MODELLERİ 
112
I. BATI HUKUKU YARGILAMA SİSTEMLERİ 
113
A. Kıta Avrupası ve Anglo-Amerikan Hukuk Gelenekleri 
113
B. Batı Hukuku Yargılama Sistemleri 
122
1. Anglo-Amerikan (Adversarial/Mücadeleci) Yargılama Sistemi 
125
2. Kıta Avrupası (Investigative/Soruşturmacı) Yargılama Sistemi 
129
C. Karma Özellikli Bir Batı Hukuk Çevresi Olarak Japon Hukuk ve Yargılama Sistemi 
133
1. Genel Olarak Karma Hukuk Sistemleri 
133
2. Japon Hukuk ve Yargılama Sisteminin Özellikleri 
135
II. BATI HUKUKU YARGILAMA MODELLERİ 
140
A. Yargılamanın İnşasına İlişkin Temel Modeller 
142
1. Amerikan Trial Model 
142
2. İtalyan Kanonik Model 
147
3. Alman Esas Duruşma Modeli 
151
B. Japon Karma Yargılama Sistemi ve Yargılama İnşa Tarzı 
156
§ 2. ANGLO-AMERİKAN (COMMON LAW) SİSTEMİ DELİL TOPLAMA YÖNTEM VE ARAÇLARI 
162
I. A.B.D FEDERAL MEDENİ USUL HUKUKUNDA DELİLLERİN TOPLANMASINA İLİŞKİN YÖNTEM VE ARAÇLAR 
164
A. A.B.D Federal Medeni Usul Hukukunda Delillerin Toplanmasına Yönelik Kurum ve Kavramlar 
165
1. Delillerin Toplanmasına İlişkin Bazı Temel Kavramlar 
165
2. Discovery Kurumu 
168
B. A.B.D Federal Medeni Usulünde Discovery Araçları (Mechanism of Discovery) 
173
1. Discovery Türleri 
173
a. Dava İkamesi Öncesi "Discovery" 
174
b. Dava İkamesi Sonrası Discovery 'e Yönelik Standart İfşaat (Disclosure) 
176
2. Duruşma Öncesi (Pretrial) Discovery Araçları 
179
a. Mahkemedışı Sorgulu İfade (Deposition) 
179
b. Taraflararası Sorukağıdı (Written Interrogatory) 
185
c. Belge - Nesne İbraz Ettirme ve Mülkte Mahal Teftişi (Production of Documents and Things or Entry on to Land, for Inspection and Other Purposes) 
187
d. Tıbbi Muayene İsteği (Physical and Mental Examination) 
190
e. İkrara Davet (Request for Admission) 
192
II. İNGİLİZ MEDENİ USUL HUKUKUNDA DELİLLERİN TOPLANMASINA YÖNELİK YÖNTEM VE ARAÇLAR 
194
A. Delillerin Toplanmasına İlişkin Temel Kurum ve Kavramlar 
196
1. Delillerin Toplanması Sürecini Etkileyen Bazı Temel Kavramlar 
196
2. Disclosure Kurumu 
198
B. İngiliz Hukuku Discovery-Dislosure Araçları 
199
1. Dava İkamesi Öncesine Münhasır Discovery-Disclosure Araçları 
200
a. Dava Öncesi Mahkemedışı İfşaat Uygulamaları (Pre-action Conduct) 
201
aa. Özel Tanımlı İfşaat Standartı (Pre-Action Protocol) 
201
ab. Genel Tanımlı İstek ve Cevap Mektubu Standartı (The Standart Letter of Claim) 
203
b. Dava Öncesi Mahkeme Emirli İfşaat (Judicially Directed Pre-Action Disclosure) 
205
2. Dava İkamesi Öncesinde de Başvurulabilen "Discovery-Disclosure""Araçları 
207
a. Delil Araştırma Emri (Search Order) 
207
b. Mahkemedışı Şahid Beyanları 
210
ba. Mahkemedışı Şahid Adi Yazılı Beyanı (Witness Statement) 
211
bb. Mahkemedışı Şahid Nitelikli Yazılı Beyanı (Affidavit) 
213
bc. Mahkemedışı Sorgulu Şahid Yazılı Beyanı (Deposition) 
215
3. Dava İkamesi Sonrasına Münhasır Discovery-Disclosure Araçları 
217
a. Belge İfşa ve İncelemesi (Disclosure and inspection of Documents) 
218
b. Taraflararası Sorukağıdı (Interrogatory/Obtaining Further Information) 
222
c. İkrara Davet (Notice to Admit) 
225
§.3. KARMA YARGILAMA SİSTEMİ DELİL TOPLAMA YÖNTEM VE ARAÇLARI 
226
I. JAPON MEDENİ USUL HUKUKUNDA DİSCOVERY-DİSCLOSURE BENZERİ DELİL TOPLAMA YÖNTEMİ VE ARAÇLARI 
229
B. Japon "Discovery-Disclosure" Araçları 
234
1. Dava İkamesi Öncesi Araçlar 
235
a. Baro Vasıtalı Avukat Bilgi - Belge Temini 
236
b. Mahkeme Destekli Bilgi ve Delil Toplanılması İstekleri 
238
ba. Müstakbel Taraf Önbildirimli Sorukağıdı 
238
bb. Müstakbel Taraf Önbildirimli Mahkeme Delil Toplama Emri 
239
2. Dava İkamesi Sonrası Araçlar 
241
a. Taraflararası Sorukağıdı (Tojisha-Shoukai/Shokaisho) 
241
b. Belge İbraz Emri İsteği 
243
II. BATI HUKUKU YARGILAMA SİSTEMLERİNİN YAKLAŞTIRILMASINA İLİŞKİN BAZI MODEL KOD' LARDA DİSCOVERY-DİSCLOSURE BENZERİ DELİL TOPLAMA YÖNTEM VE ARAÇLARI 
246
A. Avrupa Medeni Usul Kodu Taslağı (DEJC/"AMUKT") 
248
1. AMUKT Hazırlık Süreci ve Amacı 
248
2. AMUKT Delillerin Toplanmasına İlişkin Düzenlemeleri 
251
B. ALI/Unidroit "Ulusötesi Medeni Usul İlke ve Kuralları" ("ALI-Unidroit, İlke ve Kurallar" [PTCP; RTCP]) 
255
1. Genel Olarak ALI/Unidroit " Projesi" 
255
2. "ALI/Unidroit, İlke ve Kurallar"a Göre Mahkeme Yönetim ve Denetimli Discovery-Disclosure Yöntemi 
258
Üçüncü BölümTÜRK HUKUKUNDA AVUKATIN BİLGİ VE DELİL TOPLAMASI
§ 1. HUKUKUMUZDA DELİLLERİN TOPLANMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE İLGİLİ USULİ İŞLEMLER 
267
I. HMK YARGILAMA MODELİ 
269
A. Yargılama Modelinin Yapısı 
269
B. Yargılama Modelinin Delillerin Toplanması Sürecine Tesirli Bazı Özellikleri 
273
II. DELİLLERİN TOPLANMASI SÜRECİNE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE İLGİLİ USULİ İŞLEMLER 
275
A. Delillerin Toplanmasına İlişkin Temel Kavramlar 
277
1. İspat Külfeti 
277
2. Kabule Şayanlık /Caizlik 
282
3. İspat Hakkı 
287
B. Delillerin Toplanmasına Yönelik Usuli İşlemler 
294
1. Bir Üst Kavram ve Taraf-Mahkeme Usuli İşlemi Olarak Delil İkamesi 
295
2. Delil Bildirilmesi - Delil Gösterilmesi 
299
3. Delillerin Toplanması 
308
C. İkame Edilen Delillerin Elde Edilmesinin Sorumluluğu 
312
§ 2. HUKUKUMUZDA AVUKATIN DAVA ve DURUŞMA HAZIRLIĞINA İLİŞKİN MESLEKİ YETKİSİ 
316
I. AVUKATIN KAMU KURUMU VE BAZI ÖZEL KURULUŞLARDAN BİLGİ - BELGE TOPLAMA YETKİSİ 
318
A. Avukatın Belge İnceleme Yetkisi ve Hukuki Temeli 
320
B. Avukatın Belge Örneği İsteme Yetkisi ile Belge İbraz ve Örnek Talebi İşleminin Hukuki Temeli ve Niteliği 
325
1. Avukatın Belge Örneği İsteme Yetkisinin Amaç ve İşlevi 
326
2. Avukatın Bilgi-Belge Toplama İşleminin Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması 
331
a. Kıta Avrupası "Dicovery Araçları" ile Karşılaştırma 
333
aa. Delil Tespiti Kurumuyla Karşılaştırma 
333
ab. Belge İbraz Mecburiyeti Kurumuyla Karşılaştırma 
336
b. Bazı Anglo-Amerikan ve Japon Belgesel Discovery Araçlarıyla Karşılaştırma 
338
ba. İngiliz Pre-action Disclosure (Dava Öncesi İfşaat) Kurumu Araçlarıyla Karşılaştırma 
338
bb. Japon Baro Vasıtalı Belge Temin Kurumuyla Karşılaştırma 
340
c. Karşılaştırma Bulgularının Değerlendirilmesi 
340
3. Av.K m. 2/III Hükmüne Göre Belge Örneği Temininin Avukatla Temsil Zorunluluğuna Tabi Bir Taraf Usuli İşlemi Niteliği 
342
II. AVUKATIN BİLGİ - BELGE TOPLAMA YETKİSİNİN KONUSU VE KAPSAMI İLE MUHATABLARIN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SINIRLARI 
346
A. Avukatın Bilgi - Belge Toplama Yetkisinin Alanı ve Konusu 
346
B. Avukatın Bilgi-Belge Toplama Yetkisinin Kapsamı 
349
1. Avukatın Belge İnceleme ve Örnek Alma Yetkisinin Muhatapları 
351
a. Kamusal Kurum ve Kuruluşlar 
351
aa. Kamu Kurum ve Kuruluşları 
351
ab. Noterlikler 
352
b. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
352
ba. Özel Statülü Şirket ve Kurumlar 
352
bb. Vakıflar 
354
2. Avukatın Belge İnceleme ve Örnek İsteme Yetkisine Muhatap Kurum ve Kuruluşların Uyuşmazlıkta Taraf veya Üçüncü Kişi Niteliği 
355
a. Muhatabın Uyuşmazlığın Karşı Tarafı Sıfatıyla Bilgi-Belge Verme Yükümlülüğü 
356
b. Muhatabın Uyuşmazlıkta Üçüncü Kişi Sıfatıyla Bilgi-Belge Verme Yükümlülüğü 
359
C. Avukata Belge İnceletme ve Örnek Verme Yükümlülüğünün Özel Sınırları: Muhatap Kurum ve Kuruluşların Belge İnceletme ve Örnek Vermekten Kaçınma Sebepleri 
361
1. Mutlak Kaçınma Sebepleri: İncelenmesi veya Örnek Verilmesi İstenen Belgelerin İfşası Suç Teşkil Eden Sır İçermesi 
363
a. Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel Sır Nitelikli Veriler Yönünden 
364
b. Müşteri Sırrı ve Ticari Sırlar Yönünden 
367
c. Devlet Sırları/Kamu Yararına Sırlar Yönünden 
369
2. Nispi Kaçınma Sebepleri: İncelenmek veya Örnek Alınmak İstenen Belgenin İbrazının Yükümlünün Cezai Soruşturmaya Uğramasına veya Önemli Bir Maddi Menfaatinin İhlaline Neden Olabilecek Olması 
371
a. Cezai Soruşturmaya Uğrama Riski 
372
b. Önemli Bir Maddi Menfaatin İhlali Riski 
375
III. AVUKATIN BELGE İNCELEME VE ÖRNEK TEMİN İŞLEMİNİN USULÜ 
379
A. Avukatın Belge İnceleme ve Örnek Talebinin Unsurları 
380
1. İbraz Talebinde Bulunabilecek Kişi: Taraf Avukatı 
380
2. İbraz Talebinde Somut Bir Uyuşmazlık Belirtilmesi ve İbrazı İstenen Belgenin Tanımlanması 
382
3. Muhataba Uyuşmazlığa Taraf Müvekkilden Sadır Vekaletname İbraz Edilmesi 
384
4. Muhatabın İbraz Masraflarının Karşılanması 
386
B. Belge İnceleme ve Örnek Alma İşleminin Şekli, İbraz Yeri, Zamanı ve Süresi 
387
1. İbraz Talebi ve İşleminin Şekli 
388
2. İbraz Yeri ve Zamanı ile Süresi 
389
IV. MUHATABIN İŞBİRLİĞİNE ZORLANMASI VE YÜKÜMLÜLÜK İHLALİNE UYGULANABİLECEK YAPTIRIMLAR İLE AVUKATIN YETKİSİNİN VE TOPLANAN BİLGİ-BELGENİN AMACA UYGUN KULLANILMASI 
391
A. Dava İkamesi Öncesinde Muhatabın İşbirliğine Zorlanmasının Güçlüğü 
392
B. Muhatabın Dava İkamesiyle İbraza Zorlanması ve Yükümlülük İhlaline Uygulanabilecek Yaptırımlar 
395
1. Duruşma Öncesi Mahkeme Müzekkeresi 
395
2. Muhatabın Yükümlülük İhlaline Uygulanabilecek Yaptırımlar 
400
a. Yargılama Masrafı ve Karşı Tarafın Vekalet Ücretinden Sorumluluk ile Zararın Tazmini Yaptırımları 
402
b. İdari Para Cezası Yaptırımı 
404
C. Avukatın Bilgi-Belge Toplama Yetkisinin ve Toplanan Bilgi-Belgenin Amaca Uygun Kullanılması 
407
§ 3. HUKUKUMUZDA AVUKATLARIN DELİL TOPLAMASINA İLİŞKİN MESLEKİ YETKİ TANIMLAMA ÇALIŞMALARI 
409
I. TBB AV.K DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİ VE 60. HÜKÜMET "YARGI REFORMU STRATEJİSİ" BAĞLAMINDA AVUKATA DELİL TOPLAMA YETKİSİ TANINMASI 
409
A. Yargı Reform Stratejisi (2009) ve TBB Önerisi Kapsamında Avukatın Delil Toplama Yetkisi 
412
1. Genel Olarak TBB'nin Av.K'na İlavesini Önerdiği m. 35/B Hükmü ve Hazırlık Çalışması Versiyonu 
412
2. "Yargı Reform Stratejisi (2009)" ve TBB " Tadil Teklifi[2012]" İlave m. 35/B Hükmü Kapsamında Avukatın Delil Toplaması Yetkisinin İhdası Sebepleri 
415
B. Avukatın Delil Toplaması Kavramı ve TBB Av.K İlave m. 35/B Hüküm Önerisi ("2012 Metni") Çerçevesinde Avukatın Delil Toplama Yetkisinin Uygulama Alanı ile İşlevi ve Hukuki Niteliği 
419
1. Avukatın Delil Toplaması Kavramı ve Avukata Delil Toplama Yetkisi Tanınması İhtiyacı 
419
2. TBB Av.K İlave m. 35/B Hüküm Önerisi ("2012 Metni") Çerçevesinde Avukatın Delil Toplama Yetkisinin İçeriği ve Uygulama Alanı 
424
3. TBB Av.K İlave m. 35/B Hüküm Önerisi ("2012 Metni") Çerçevesinde Avukatın Delil Toplama Yetkisinin İşlevi ve Hukuki Niteliği 
426
II. AVUKATA DELİL TOPLAMA YETKİSİ VERİLMESİNİN HMK ISPAT REJİMİ VE AVUKATLIK MESLEK KURALLARI AÇISINDAN BAZI OLASI SONUÇLARI 
428
A. Avukatın Belgesel Delil Temini Yönünden 
429
B. Avukatın Yazılı Şahid Beyanı Temini Yönünden 
431
Sonuç 
439
EKLER
I. AV.K'NA M. 35/B HÜKÜM İLAVESİ VE MURTABİT MEVZUAT REVİZYON ÖNERİSİ 
449
II. A.B.D FEDERAL MEDENİ USUL KURALLARI DİSCOVERY ARAÇLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ (FRCP, R. 27-38) 
451
III. İNGİLTERE VE GALLER İLÇE - ÜST MAHKEMELER MEDENİ USUL KURALLARI DISCOVERY-DISCLOSURE ARAÇLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ (CRP, r.18; 31.1-31.23; 32.4, 32.8-32.19; 34.1-34.15) 
471
Kaynakça 
491
Kavramlar Dizini 
511