Uluslararası Hukukta Devlet Başkanlarının Yargı Bağışıklığı ve Cezai Sorumluluğu Dr. Öğr. Üyesi Nesrin Dabanlıoğlu Alanur  - Kitap
Uluslararası Hukukta

Devlet Başkanlarının Yargı Bağışıklığı ve Cezai Sorumluluğu

1. Baskı, 
Aralık 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
320
Barkod:
9786052646786
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
388,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Uluslararası hukukun devlet başkanlarına özel bir statü tanımasına karşılık son yüz yıl içinde yaşanan gelişmeler, sadece belli kişileri değil geniş kitleleri, toplumları ilgilendiren ve hatta uluslararası barışı ve sükûnu bozabilecek nitelikteki uluslararası suçların faillerinin yargı önünde hesap verebilmelerini sağlama, uluslararası suçların işlenmesinin önüne geçme amacının günden güne daha da canlı tutulduğunu göstermektedir. Bu nokta da konu uluslararası hukukun önemli hususlarından biri haline gelmektedir.
Uluslararası teamül hukukunun devlet başkanlarına (başbakan ve dışişleri bakanlarına) geniş çaplı bağışıklık ve ayrıcalıklar tanıması karşısında uluslararası suç işlediği iddia edilen devlet başkanlarının yargılanması mümkün olabilecek midir? Bu eserde bu sorunun cevabı uluslararası hukuk kaynakları doğrultusunda, ulusal, uluslararası ve uluslararasılaştırılmış mahkeme uygulamaları göz önünde bulundurularak cevaplandırılmaya çalışılmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Devlet Başkanlarının Uluslarararası Statüsü ve Uluslararası Bağışıklık Kavramı
.
Devlet Başkanlarının Yabancı Devlet Mahkemeleri Önünde Yargı Bağışıklığı
.
Uluslararası ve Uluslararasılaştırılmış Mahkemeler Önünde Devlet Başkanlarının Cezai Sorumluluğu
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
KISALTMALAR 
13
GİRİŞ 
17
BİRİNCİ BÖLÜM
DEVLET BAŞKANLARININ ULUSLARARARASI STATÜSÜ VE
ULUSLARARASI BAĞIŞIKLIK KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 
21
II. ULUSLARARASI HUKUKTA DEVLET BAŞKANI 
22
III. DEVLET BAŞKANI UNVANLARI 
25
IV. DEVLET BAŞKANLARININ ULUSLARARASI YETKİLERİ 
29
A. Genel Olarak 
29
B. Temsil Yetkisi (Jus Repraesentationis Omnimodae) 
30
C. Savaş ve Barış İlan Etme Yetkisi 
34
D. Uluslararası Andlaşmalar Akdetme ve Onaylama Yetkisi 
35
E. Yabancı Devletlere Temsilci Gönderme ve Yabancı Temsilcileri Kabul
Etme Yetkisi 
39
V. ULUSLARARASI HUKUKTA BAĞIŞIKLIK 
41
A. Bağışıklık ve Benzer Kavramlar 
41
B. Bağışıklığın Tarihi Geçmişi 
47
C. Devletin Yargı Bağışıklığı 
49
1. Devletin Yargı Bağışıklığının Dayanağı 
50
2. Mutlak Bağışıklık Doktrini 
51
3. Sınırlı Bağışıklık Doktrini 
53
D. Diplomatik Bağışıklık 
58
1. Genel Olarak 
58
2. Diplomatik Bağışıklığın Dayanağı 
58
3. Diplomatik Bağışıklık ve Devlet Başkanı Bağışıklığı İlişkisi 
60
VI. DEVLET BAŞKANININ BAĞIŞIKLIĞINA İLİŞKİN ULUSLARARASI KAYNAKLAR
VE ÇALIŞMALAR 
63
A. Andlaşmalar Hukuku 
63
B. Uluslararası Teamül Hukuku 
66
C. Uluslararası Hukuk Komisyonu Çalışmaları 
68
D. Uluslararası Hukuk Enstitüsü’nün Çalışmaları 
71
VII. DEVLET BAŞKANINA TANINAN BAĞIŞIKLIK VE AYRICALIKLAR 
73
A. Devlet Başkanına Uluslararası Hukukun Tanıdığı Diplomatik Bağışıklık
ve Ayrıcalıklar 
73
1. Kişi Dokunulmazlığı 
73
2. Serbest Dolaşım Özgürlüğü 
78
3. İletişim Özgürlüğü 
80
4. İtibarın Korunması 
82
5. Konut ve Mülkiyet Dokunulmazlığı 
86
6. Vergi, Harç, Resimden Muafiyet ve Gümrük Ayrıcalığı 
87
B. Bağışıklık ve Ayrıcalıklardan Yararlanma Bakımından Resmi ve Özel
Ziyaret Ayrımı 
88
VIII. TANIMA VE DEVLET BAŞKANININ BAĞIŞIKLIĞI İLİŞKİSİ 
91
A. Devletin Tanınması 
92
B. Devlet Başkanının Tanınması 
94
C. Tanıma ve Devlet Başkanının Bağışıklığı 
97
D. De Facto Liderin Durumu ve Bağışıklık İlişkisi 
100
İKİNCİ BÖLÜM
DEVLET BAŞKANLARININ YABANCI DEVLET
MAHKEMELERİ ÖNÜNDE YARGI BAĞIŞIKLIĞI
I. GENEL OLARAK 
107
II. KİŞİSEL (RATIONE PERSONAE) BAĞIŞIKLIK 
109
A. Kişisel Bağışıklıktan Yararlanan Devlet Görevlileri 
109
B. Kişisel Bağışıklığın Amacı 
114
C. Kişisel Bağışıklığın Niteliği 
116
III. DEVLET BAŞKANININ KİŞİSEL BAĞIŞIKLIĞI 
118
A. Devlet Başkanının Kişisel Bağışıklığının Dayanağı 
118
1. Devlet Başkanının Devletin Benliğini Simgelemesi 
118
2. Fonksiyonel Gereklilik 
119
3. Devletin En Üst Düzey Temsilcisi Olarak Sahip Olduğu Özel Konum 
120
4. İç İşlerine Müdahale Etmeme İlkesi 
121
B. Devlet Başkanının Kişisel Bağışıklığının Kapsamı 
122
1. Ceza Yargısı Bakımından Yargı Bağışıklığı 
123
2. Medeni ve İdari Yargı Bakımından Yargı Bağışıklığı 
125
a. Genel Olarak 
125
b. Egemenlik Tasarrufu Olan Fiil ya da İşlemler 
128
c. Görevle İlgili Fakat Egemenlik Tasarrufu Olmayan Fiil ya da
İşlemler 
130
d. Görevle İlgili Olmayan (Özel) Fiiller 
133
C. Yargı Bağışıklığından Feragat 
138
D. Uluslararası Suçlar Bakımından Devlet Başkanının Kişisel Bağışıklığı 
140
1. Arrest Warrant (Tutuklama Kararı) Davası 
144
2. Kaddafi Davası 
147
IV. FONKSİYONEL (RATIONE MATERIAE) BAĞIŞIKLIK 
149
A. Fonksiyonel Bağışıklıktan Yararlanan Devlet Görevlileri 
149
B. Fonksiyonel Bağışıklığın Amacı 
150
C. Fonksiyonel Bağışıklığın Niteliği 
152
D. Fonksiyonel Bağışıklık ve Devletin Yargı Bağışıklığı İlişkisi 
154
E. Uluslararası Suçlar Bakımından Devlet Başkanının Fonksiyonel
Bağışıklığı 
158
1. Arrest Warrant Davası 
163
2. Pinochet Davaları 
166
a. Pinochet (1) Davası 
168
b. Pinochet (3) Davası 
170
3. Hissène Habré Davası 
173
4. Diğer Davalar 
177
V. ULUSLARARASI SUÇLAR BAKIMINDAN BAĞIŞIKLIK İLE İLGİLİ
ULUSLARARASI ANDLAŞMALAR HUKUKU KAYNAKLARI 
178
A. 1948 Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi (The
Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of
Genocide of 1948) 
178
B. 1984 İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı
Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşme (The Convention Against Torture
And Other Cruel, InhumanDegrading TreatmentPunishment Of
1984) 
182
C. 1949 Cenevre Sözleşmeleri (The Geneva Conventions of 1949) 
186
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI VE ULUSLARARASILAŞTIRILMIŞ MAHKEMELER ÖNÜNDE
DEVLET BAŞKANLARININ CEZAİ SORUMLULUĞU
I. GENEL OLARAK 
189
II. BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI: 1919 VERSAY ANTLAŞMASI 
192
A. II. Wilhelm’in Yargılanması Girişimi 
192
B. Uluslararası İşbirliği ve Adli Yardım 
199
1. Genel Olarak 
199
2. Versay Antlaşması’na Göre İşbirliği ve Adli Yardım 
200
III. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASI: ULUSLARARARASI ASKERİ MAHKEMELER 
201
A. Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi 
201
1. Mahkemenin Kurulması 
201
2. Mahkeme Önünde Cezai Sorumluluk 
203
B. Tokyo (Uzak Doğu) Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi 
206
1. Mahkemenin Kurulması 
206
2. Mahkeme Önünde Cezai Sorumluluk 
207
C. Nürnberg ve Tokyo Mahkemeleri ile İşbirliği ve Adli Yardım 
211
IV. BM GÜVENLİK KONSEYİ TARAFINDAN KURULAN ULUSLARARASI
MAHKEMELER 
212
A. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (EYUCM) Kurulması 
213
B. Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (RUCM) Kurulması 
214
C. EYUCM ve RUCM Önünde Cezai Sorumluluk 
216
D. EYUCM VE RUCM Tarafından Yapılan Bazı Yargılamalar 
218
1. Slobodan Miloseviç Davası 
218
2. Radovan Karadziç Davası 
220
3. Jean Kambanda Davası 
221
E. EYUCM VE RUCM İle İşbirliği ve Adli Yardım 
223
VI. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ ÖNÜNDE DEVLET BAŞKANLARININ
CEZAİ SORUMLULUĞU 
226
A. Genel Olarak 
226
B. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Kurulması ve Yargı Yetkisi 
227
C. Uluslararası Ceza Mahkemesi Önünde Devlet Başkanlarının Cezai
Sorumluluğu 
231
1. Statü Hükümlerinin Statü’ye Taraf Olmayan Devletlere Etkisi 
234
2. BM Güvenlik Konseyi Başvurusunun Statü’ye Taraf Olmayan
Devletlere Etkisi 
235
a. BM Güvenlik Konseyi’nin 1593 ve 1970 Sayılı Kararları 
237
(1) Sudan (Darfur) 
237
(2) Libya 
239
b. El Beşir ve Kaddafi Davasında Bağışıklığın Uygulanmamasının
Hukuki Dayanağı 
240
D. Uluslararası Ceza Mahkemesi İle İşbirliği ve Adli Yardım 
245
1. Genel İşbirliği Yükümlülüğü 
245
2. Statü’nün 98/1. Maddesi Bağlamında İşbirliği Yükümlülüğü 
249
a. Genel Olarak 
249
b. Statü’ye Taraf Devletler Arasında İşbirliği Yükümlülüğü 
251
c. Statü’ye Taraf Olmayan Bir Devletten Statü’ye Taraf Bir
Devletin Görevlisinin İstenmesi ve 98/1. Madde Uygulaması 
252
d. Statü’ye Taraf Bir Devletten Statü’ye Taraf Olmayan Bir
Devletin Görevlisinin İstenmesi ve 98/1. Madde Uygulaması 
254
e. Güvenlik Konseyi Başvurusunun 98/1. Madde Uygulamasına
Etkisi: El Beşir Davasında İşbirliği 
254
3. Statü’nün 98/2. Maddesi Bağlamında İşbirliği Yükümlülüğü 
260
VII. ULUSLARARASILAŞTIRILMIŞ MAHKEMELER ÖNÜNDE DEVLET
BAŞKANLARININ CEZAİ SORUMLULUĞU 
265
A. Genel Olarak 
265
B. Sierra Leone Özel Mahkemesi 
266
1. Mahkemenin Kurulması 
266
2. SLÖM Önünde Cezai Sorumluluk ve Charles Taylor Davası 
268
3. SLÖM ile İşbirliği ve Adli Yardım 
273
C. Kamboçya Mahkemeleri Olağanüstü Dava Daireleri 
275
1. Dava Daireleri’nin Kurulması 
275
2. Dava Daireleri Önünde Cezai Sorumluluk 
278
3. Dava Daireleri İle İşbirliği ve Adli Yardım 
279
SONUÇ 
281
KAYNAKLAR 
299