ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMİ VE
GENEL OLARAK ARABULUCULUK
1. ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMİ
27
1.1. Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözüm (AUÇ) Yöntemi ve “Alternatif” Kelimesine Yüklenen Anlam
27
1.2. Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemi Türleri
30
1.2.2. Tarafsız Ön Değerlendirme Yöntemi
31
1.2.3. Vakıaların Saptanması
32
1.2.7. Arabuluculuk – Tahkim
41
2. ARABULUCULUK KAVRAMI, GELİŞİMİ VE TERCİH EDİLME NEDENLERİ
43
2.1. Arabuluculuk Kavramı –Tanımı
43
2.2. Arabuluculuğun Gelişimi (Tarihi Süreci)
46
2.2.2. Amerika Birleşik Devletleri
50
2.2.3. Avrupa Birliği (AB)
53
2.2.4. Türkiye (6325 sayılı Yasa Öncesi)
59
2.3. Arabuluculuğun Tercih Edilme Nedenleri
62
2.3.1. Zamandan Tasarruf Sağlama
62
2.3.2. Masraftan Tasarruf Sağlama (Daha Az Maliyet)
64
2.3.3. Kazan–Kazan (Win–Win)
64
2.3.4. Taraf Kontrollü ve Esnek Süreç
65
2.3.5. Gelecekteki Menfaatler
66
2.3.6. Fikirler Arası Uyuşma
66
2.3.7. Bağlayıcı Olmama
66
6325 SAYILI HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA
ARABULUCULUK KANUNU (HUAK)
1. 6325 SAYILI HUKUK UYUŞMAZLIKLARI ARABULUCULUK KANUNU ÇERÇEVESİNDE ARABULUCULUĞUN TANIMI VE KONUSU
69
1.1. Arabuluculuğun Tanımı
69
1.2. Arabuluculuğun Konusu
73
1.2.1. Yabancılık Unsuru
74
1.2.2. Tarafların Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edebilecekleri İş veya İşlemler (Kamu Düzeni Ölçütü)
75
1.2.3. Aile İçi Şiddet İddiası Unsurunu İçeren Uyuşmazlıklar
78
2. ARABULUCULUK SİCİLİ: KAYIT OLMA ŞARTLARI VE SİCİLDEN SİLİNME
81
2.1. Arabuluculuk Siciline Kayıt Olma Şartları
81
2.1.1. Genel Olarak Arabuluculuk Sicili
81
2.1.2. Sicile Kayıt Olma Şartları
83
2.1.2.1. Arabuluculuk Siciline Kayıt Olabilme Şartlarından Biri Olan Arabuluculuk Eğitimi
86
3. ARABULUCULUĞUN TEMEL İLKELERİ
91
3.3. İradi Olma (Gönüllülük)
99
4. ARABULUCUNUN TEMEL HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
104
4.1. Arabulucunun Hakları
104
4.1.1. Unvanın Kullanılması
104
4.1.2. Ücret ve Masrafların İstenmesi
105
4.1.3. Taraflarla Görüşme ve İletişim Kurma
111
4.2. Arabulucunun Yükümlülükleri
112
4.2.1. Görevin Özenle ve Tarafsız Bir Şekilde Yerine Getirilmesi
112
4.2.3. Tarafların Aydınlatılması
116
4.2.5. Belge (Dosya) Saklama Yükümlülüğü
122
5. ARABULUCULUK FAALİYETİ
123
5.1. Arabulucuya Başvuru ve Arabulucunun Seçimi
123
5.1.1. Arabuluculuya Başvuru
123
5.1.2. Arabulucunun Seçimi
126
5.2. Arabuluculuk Faaliyetinin Yürütülmesi
127
5.3. Arabuluculuk Sürecinin Başlaması ve Sürelere Etkisi
129
5.3.1. Dava Açılmadan Önce Arabulucuya Başvuru
130
5.3.2. Davanın Açılmasından Sonra Arabulucuya Başvuru
131
5.3.2.1. Mahkemenin Tarafları Arabuluculuk Yoluna Teşvik Etmesi ve Tarafların da Bu Daveti Kabul Etmesi
131
5.3.2.2. Dava Sırasında Tarafların Arabulucuya Başvurma Konusunda Anlaşmaları
132
5.3.2.3. Celse Arasında Tarafların Arabuluculuğa Başvurma Konusunda Anlaşmaları
133
5.4. Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesi
134
5.5. Arabuluculuk Sürecinin Sona Ermesinin Sonuçları
137
5.5.1. Anlaşma Belgesi
138
5.5.2. Belgelerin Saklanması ve Gönderimi
140
5.5.3. İcra Edilebilirlik Şerhi ve Etkileri
141
GENEL OLARAK OMBUDSMANLIK
1. OMBUDSMAN KAVRAMI, TANIMI VE TARİHSEL SÜRECİ
149
1.1. Ombudsmanlık Kavramı –Tanımı ve Tarihsel Süreci
149
1.1.1. Ombudsmanlık Kavramı ve Tanımı
149
1.1.2. Ombudsmanlık Kurumunun Tarihsel Süreci
154
2. OMBUDSMANLIK KURUMUNA DUYULAN İHTİYAÇ
158
3. OMBUDSMANIN ÖZELLİKLERİ, GÖREVLERİ, YETKİLERİ VE TÜRLERİ
161
3.1. Ombudsmanın Özellikleri
161
3.1.1. Bağımsızlık (Indepence)
161
3.1.2. Tarafsızlık ve Adil Olmak (Impartiality And Fairness)
162
3.1.3. Güvenilir Bir İnceleme Süreci (Credible Review Process)
162
3.1.4. Gizlilik (Confidentiality)
163
3.1.5. Kolay Erişebilirlik (Accessibility)
163
3.1.6. Kararların Bağlayıcı Olmaması (Non–Bindingness)
163
3.1.7. Diğer Temel Özellikler
164
3.2. Ombudsmanın Görevleri
164
3.3. Ombudsmanın Yetkileri
166
3.4. Ombudsmanın Türleri
167
3.4.1. Tüketici Ombudsmanı
168
3.4.2. İnsan Hakları Ombudsmanı
169
3.4.3. Çocuk Ombudsmanı
169
4. DÜNYADA UYGULANAN OMBUDSMANLIK ÖRNEKLERİ
171
4.1. İsveç Ombudsmanlığı
171
4.2. Fransa Ombudsmanlığı (Le Mediateur)
173
4.3. Avusturya Ombudsmanı (Volksanwaltsschaft)
175
4.4. Avrupa Birliği (AB) Ombudsmanlığı
177
6328 SAYILI YASA KAPSAMINDA
1. TÜRK HUKUKUNDA KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU KANUNU
181
1.1. Yapılan İlk Çalışmalar
181
1.1.1. Gerekçeli Anayasa Önerisi ve Ombudsmanlık
181
1.2. 5548 Sayılı Kanun
182
1.3. 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu
185
1.3.1. Kamu Denetçiliği Kurumunun Kuruluşu
186
1.3.2. Kamu Denetçiliği Kurumunun Özellikleri
186
1.3.2.1. Kurumun Görevi
187
1.3.2.3. Bağımsızlık ve Tarafsızlık (Kamu Denetçisinin Statüsü)
188
1.3.3. Kamu Başdenetçi ve Denetçisi Olabilmek İçin Gerekli Koşullar
189
1.3.4. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Görevleri ve Yetkileri
191
1.3.5. Başdenetçi ve Denetçilerin Adaylık, Seçim Süreci, Göreve Başlama ve Sona Ermesi
193
1.3.6. Kamu Denetçiliği Kurumunun İnceleme Alanı, Kuruma Yapılan Başvuru ve Sürecin İşleyişi
195
1.3.6.1. Kamu Denetçiliği Kurumunun İnceleme Alanı
195
1.3.6.2. Kamu Denetçiliği Kurumuna Yapılan Başvuru ve Usulü
196
1.3.6.3. Kamu Denetçiliği Kurumunun Şikayet Üzerine İzleyeceği Süreç
199
1.3.6.3.1. Ön İnceleme Aşaması
200
1.3.6.3.2. İnceleme ve Araştırma Aşaması
202
1.3.6.3.2.1. Tanık Beyanı ve Bilirkişi İncelemesi
202
1.3.6.3.2.2. İdareden Bilgi ve Belge İsteme
205
1.3.7. İncelenmekte Olan Bir Şikayetle İlgili Olarak Dava Açılmasının Sürece Etkisi
206
1.3.8. Kamu Denetçiliği Kurumu Sürecinin Sona Erme Halleri
206
1.3.9. İnceleme ve Araştırma Sonucunda Verilecek Kararlar
207
1.3.9.1. Tavsiye Kararı
209
1.3.9.3. Dostane Çözüm Kararı
212
1.3.9.4. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Dair Karar
213
1.3.10. İnceleme ve Araştırma Sonucunda Verilecek Kararların Sürece Etkisi
214
1.3.11. Kamu Denetçisinin Ücreti
215
1.3.12. Kamu Denetçiliği Kurumu Raporları
216
1.3.13. Süreç İradi (Gönüllü) Midir?
217
2. BAŞKANLIK SİSTEMİNDE KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMUNA KISA BİR BAKIŞ
218
OMBUDSMANLIK VE ARABULUCULUK SİSTEMLERİNİN BENZER VE FARKLI YÖNLERİ
1. İKİ SİSTEMİN BENZER YÖNLERİ
223
1.2. Kanunların Düzenleniş Amacı
224
1.4. Vekil İle Temsil
225
1.5. Başvuru Şekli Açısından Benzerlikler
226
1.6. Sürecin Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Sürelere Etkisi
227
1.7. Kararların Bağlayıcı Olmaması
227
1.8. Başvuru Yapacak Kişiler
228
1.9. Sona Erme Hallerinden Biri Olan: Gerçek Kişinin Ölmesi
228
1.10. Arabulucunun / Denetçinin Aydınlatma Yükümlülüğü
229
1.14. Faaliyetlerde Elektronik İmkanların Kullanılması
233
2. İKİ SİSTEMİN FARKLI YÖNLERİ
234
2.1. Yasal Düzenlemelerin Amaç ve Kapsamı
234
2.2. Arabulucu / Kamu Denetçisi Olma Koşulları
235
2.3. Yabancılık Unsuru
235
2.5. Keşif, Tanık, Bilirkişiye Başvurma
236
2.7. Karar Verme Yetkisi
238
2.8. Arabulucu / Denetçi Seçimi
239
2.9. Kararın Etkisini Kuvvetlendirici Faktör “Şerh”
240
2.11. İnceleme ve Araştırma Süresi
241
2.12. Medya Araçlarının Kullanımı ve Kamuoyunun Desteği
242