Türk Eşya Taşıma Hukuku Kapsamında Demiryolu Yük Treni İşletmeciliği Esra Şeker  - Kitap
Türk Eşya Taşıma Hukuku Kapsamında

Demiryolu Yük Treni İşletmeciliği

1. Baskı, 
Şubat 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
334
Barkod:
9789750259265
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Kitabın Fiyatı:
445,00
İndirimli (%87):
59,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Avrupa Birliği üyeliğine tam adaylık statüsünün kazanılmasının sonucu olarak Türk Hukuku'nun Avrupa Birliği Müktesebatı'yla uyumlaştırılması zorunluluğu doğmuştur. Bu yönde Türkiye Cumhuriyeti tarafından "Avrupa Birliği Müktesebatı'nın Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı" oluşturulmuştur. Taşımacılık müzakere faslı kapsamında 6461 Sayılı "Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun" ile bu Kanun'a dayalı pek çok alt mevzuat düzenlemesine yürürlük kazandırılarak Türkiye demiryolu ağlarının işletilmesi, "altyapı" ile "yolcu-yük treni" işletme unsurlarının varlığıyla serbestleştirilmiştir. Böylece, Türkiye demiryolu ağlarının Avrupa demiryolu ağlarına entegrasyonunun sağlanması hedefi yönünde önemli bir reform gerçekleştirilmiştir. Ne var ki 6461 Sayılı Kanun'un yürürlük kazanmasıyla birlikte, serbestleştirilen demiryolu ağlarında taşıma işlerinin yapılıyor olması oldukça yeni başlangıçlıdır. Bu nedenle, uygulamadan doğan uyuşmazlıklar dava konusu edilmiş olsalar bile, haklarında Yüksek Mahkeme kararlarının varlığı henüz bulunmamaktadır. Sonuç olarak bu çalışma; doğacak uyuşmazlıkların taraflarına izafe edilecek sözleşmesel ve sözleşme dışı sorumluluğun yürürlükteki mevzuat düzenlemeleri ışığında tespit edilmesi gereğine yönelik olarak, yazarının, Türkiye Cumhuriyeti Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde almış olduğu "Avrupa Birliği Hukuku" ile "Lojistik Yönetimi" yüksek lisans eğitimlerinin tez çalışmalarının ışığında hazırlanmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Taşıma İşleri
.
Eşya Taşıma Sözleşmesi
.
Demiryolu Taşıyıcısı
.
Demiryolu Yük Treni İşletmeciliği
.
Sözleşmesel Sorumluluklar
.
Sözleşmesel Olmayan Sorumluluklar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Tablolar Listesi 
15
Kısaltmalar 
17
Birinci Bölüm
DEMİRYOLU TAŞIMA SİSTEMİNE GENEL BİR BAKIŞ
§1. DEMİRYOLU TREN İŞLETMECİLİĞİ HAKKINDA BAŞLICA ULUSLARARASI KURULUŞLAR 
23
I. Uluslararası Demiryolu Taşımacılığı Hükümetlerarası Örgütü (OTIF) 
23
II. Demiryolları Arasında İşbirliği Teşkilatı (OSJD) 
24
III. Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC) 
24
IV. Avrupa Demiryolu Ajansı (ERA) 
25
§2. DÜNYA GENELİNDEKİ BAŞLICA DEMİRYOLU TAŞIMA SİSTEMİ POLİTİKALARI 
25
I. Avrupa Birliği’nin Demiryolu Tren İşletmeciliği Politikası 
25
A. Avrupa Birliği’nin Yapısı ve Üye Ülkelerin Ulusal Mevzuatıyla Avrupa Birliği Müktesebatı’nın Uyumlaştırılma Zorunluluğu 
26
B. İlgili Mevzuat Gelişimi 
27
1. I. Beyaz Kitap 
28
2. II. Beyaz Kitap 
29
3. III. Beyaz Kitap 
30
4. IV. Beyaz Kitap ve Mevcut Durum 
30
C. Geliştirilen Projeler 
31
1. PAN–Avrupa Koridorları Projesi 
31
2. Trans–Avrupa Ulaştırma Ağları (TEN–T) ve Trans–Avrupa Demiryolu Ağ (TER) Projeleri 
32
3. TRACECA Koridoru Projesi 
33
II. Asya Kıtası Devletlerinin Demiryolu Tren İşletmeciliği Politikası 
34
A. Trans–Sibirya Demiryolu Koridoru (TSR) 
34
B. Trans–Asya Demiryolu Koridoru (TAR) 
34
C. Bakü–Tiflis–Kars Demiryolu Projesi (BTK) 
35
D. Kuzey–Güney (Kazakistan–Türkmenistan–İran) Demiryolu Projesi 
35
III. Amerika Kıtası’nda Uygulanagelen Demiryolu Tren İşletmeciliği Politikası 
35
IV. Türkiye Cumhuriyeti’nde Uygulanagelen Demiryolu Taşıma Sistemi Politika ve Mevzuatı 
36
A. Avrupa Birliği Adaylık Müzakerelerinin Başlamasından Önceki Süreçte Türk Demiryolu Ulaştırması 
37
B. Türkiye Ulusal Programı’nda Yer Alan Demiryolu Ulaştırmasına Yönelik Hedeflerin Gelişimi 
37
İkinci Bölüm
TÜRK HUKUKUNDAKİ TAŞIMA İŞLERİ VE
DEMİRYOLU TAŞIYICISI KAVRAMLARI
§3. TAŞIMA İŞLERİ KAVRAMI VE KAVRAMIN DEMİRYOLU TAŞIMA SİSTEMİYLE İLİŞKİSİ 
39
I. Genel Olarak 
39
II. Demiryolu Taşıma Sistemi Bakımından Taşıma İşleri 
41
§4. EŞYA TAŞIMA SÖZLEŞMESİ 
42
I. Eşya Taşıma Sözleşmesinin Unsurları 
46
A. Sözleşmenin Konusu 
46
1. Eşya Kavramı 
46
2. Genel Olarak Tehlikeli Madde Kavramı 
47
B. Tarafların Yükümlülükleri 
52
1. Asli Yükümlülükler 
53
(1) Eşya Taşıma İşinin Üstlenilmesi 
54
(2) Taşıma Ücretinin Ödenmesi 
56
2. Kanundan Doğan Yan Yükümlülükler 
61
(1) Gönderenin Yan Yükümlülükleri 
62
(i) Tehlikeli Eşyayı Bildirme Yükümlülüğü 
64
(ii) Ambalajlama ve İşaretleme Yükümlülüğü 
65
(iii) Yükleme, İstifleme ve Boşaltma Yükümlülüğü 
66
(iv) Taşıma Belgelerini Düzenleme ve Taşıyıcının Tasarrufuna Bırakma Yükümlülüğü 
71
(2) Gönderilenin Yan Yükümlülükleri 
71
(3) Taşıyıcının Yan Yükümlülükleri 
72
(i) Gönderenin Menfaatlerini Gözetme, Talimatlarına Uyma, Taşıma ve Teslim Engellerini Gönderene Bildirme Yükümlülüğü 
72
(ii) Taşıma İşini Özenle Yerine Getirme Yükümlülüğü 
74
(iii) Ödemeleri Tahsil Etme ve Tahsilatı Gönderene Verme Yükümlülüğü 
74
(iv) Zilyetlik Süresince Taşıma Belgelerini Bulundurma Yükümlülüğü 
75
(v) Yardımcı Kişilere Talimat Verme ve Gerekli Belgeleri Sağlama Yükümlülüğü 
75
3. Taraf Yükümlülüklerinin İfa Edilmemesi Türleri ve Sonuçları 
76
(1) İfa İmkansızlığı 
76
(2) Temerrüd 
77
D. Genel İşlem Koşulları 
80
1. Haksız Rekabet Teşkil Etmeyen Genel İşlem Koşulları 
83
(1) RKHK Uyarınca Genel İşlem Koşulları 
83
(2) TBK Uyarınca Genel İşlem Koşulları 
84
2. Haksız Rekabet Teşkil Eden Genel İşlem Koşulları 
89
II. Eşya Taşıma Sözleşmesi ile İlgili Kişiler 
91
A. Taşıyıcı 
91
B. Gönderen ve Gönderilen 
92
1. Gönderen ve Gönderilenin Hasarın Geçişi Bakımından Satış Sözleşmesi Çerçevesinde Taşıyıcıyla İlişkileri 
94
(1) Genel Olarak 
94
(2) Mevzuat Düzenlemeleri Yönünden 
95
C. İlgililer 
105
1. Eşyanın Malikleri 
105
2. Aracılar 
105
(1) Taşıma İşleri Komisyoncusu 
106
(2) Acente 
111
3. Sigortacılar 
112
4. Taşıyıcının Yardımcı Kişileri 
114
III. Eşya Taşıma Sözleşmesinin Hukuksal Niteliği 
115
A. Borç İlişkisi Kapsamındaki Niteliği 
115
1. Rızai Sözleşme Oluşu 
115
2. İş Görme Sözleşmesi Oluşu 
115
3. Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme Oluşu 
118
4. Sui Generis Sözleşme Oluşu 
119
B. Ticari İş Niteliği 
119
IV. Taşıma Senedi 
121
A. Taşıma Senedinin İçeriği 
124
B. Taşıma Senedinin İspat Gücü 
125
C. Hamule Senedi 
127
D. Yük Senedi 
129
E. Refakat Belgeleri 
130
V. Eşya Taşıma Sözleşmesinin Sona Ermesi 
131
A. Genel Olarak 
131
B. Fesih ile Sona Erme 
131
§5. MEVZUAT DÜZENLEMELERİNDE DEMİRYOLU TAŞIYICISI KAVRAMI 
134
I. Demiryoluyla Eşya Taşımacılığı Hakkında Taraf Olunan Milletlerarası Sözleşmeler Bakımından Demiryolu Yük Treni İşletmecisi Kavramı 
134
II. Ulusal Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından Demiryolu Yük Treni İşletmecisi Kavramı 
136
A. Genel Olarak 
138
B. Kişiler, Şirketler ve İdare Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
139
1. Tüzel Kişilik Kavramı 
140
2. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 
140
3. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
141
(1) Türk Hukuku’na Göre Kurulmuş Olan Ticaret Şirketleri 
141
(2) Yabancı Hukuka Göre Kurulmuş Olan Ticaret Şirketleri 
143
4. Karma Nitelikli Tüzel Kişiler 
146
(1) TDUSHK’den Önce: TCDD 
148
(2) TDUSHK’den Sonra: TCDD Taşımacılık A.Ş. 
149
C. Taşıma Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
151
1. Alt Taşıyıcı 
151
2. Fiili Taşıyıcı 
152
3. Kısmi Taşıyıcı 
154
4. Ardışık (Müteakip) Taşıyıcı 
154
5. Birden Çok Taşıyıcı 
155
6. Değişik Tür Araçlar ile Taşıyıcı 
155
D. Kabahatler Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
159
E. İş Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
161
F. Sigorta Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
162
G. Rekabet Hukuku Mevzuat Düzenlemeleri Bakımından 
164
Üçüncü Bölüm
DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİLİĞİNİN UNSURLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLER
§6. DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİLİĞİ UNSURLARI 
165
I. İdari Unsurlar 
165
A. Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü 
165
B. Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Genel Müdürlüğü 
166
1. Yetkilendirilmiş Kuruluşlar 
172
2. Denetim Kurumları 
173
C. Rekabet Kurumu 
175
II. Uygulama Unsurları 
177
A. Tehlikeli Madde Hariç Eşya Taşımaları Açısından 
177
1. Hizmet Sağlayıcılar 
177
2. Demiryolu Altyapı İşletmecisi 
178
3. İstasyon veya Gar İşletmecisi 
184
4. Acente 
184
5. Taşıma İşleri Organizatörü 
185
6. Komisyoncu 
187
7. Bağımsız Denetim Kuruluşu 
188
8. Sigortacı 
190
B. Tehlikeli Madde Taşımaları Açısından 
191
1. Alıcı 
191
2. Yükleyen 
192
3. Paketleyen 
192
4. Dolduran 
193
5. Tank / Konteyner / Portatif Tank Sahibi veya İşletmecisi 
194
6. Sarnıç – Vagon Sahibi veya Kullanıcısı 
194
7. Demiryolu Altyapı İşletmecisi 
195
8. Boşaltan 
195
9. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) 
196
10. Tren Görevlileri 
202
11. Radyasyondan Korunma Sorumlusu (RKS) ve Danışmanı (RKD) 
202
§7. DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİSİNİN DEMİRYOLU MEVZUATINDAN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
203
I. Tehlikeli Madde Hariç Eşya Taşımaları Açısından 
204
A. Yetki Belgesi Alma Yükümlülüğü 
204
B. Emniyet Yönetim Sistemini Kurma ve Emniyet Sertifikası Alma Yükümlülüğü 
206
C. Demiryolu Altyapı İşletmecisinin İşlemlerine Uyma Yükümlülüğü 
208
D. Tahsisli Kapasitenin Kullanılması Yükümlülüğü 
211
E. Sigorta Poliçesi Verme Yükümlülüğü 
212
F. Kusursuz Hizmet Sunma Yükümlülüğü 
213
G. Taşımacılık Faaliyetinin Mevzuata Uygun Yapılması Yükümlülüğü 
214
H. Kamu Yararını Gözetme ve Kamu Hizmeti Sunma Yükümlülüğü 
215
I. Nitelikli ve Yeterli Personel İstihdamı Yükümlülüğü 
216
İ. Bildirim Yükümlülükleri 
217
J. Diğer Yükümlülükler 
217
II. Tehlikeli Madde Taşımaları Açısından 
221
A. Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB) Edinme 
222
B. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmeti Alma veya Danışman İstihdam Etme 
223
C. Acil Eylem Planı Hazırlama 
225
D. Demiryolu Altyapı İşletmecisinin Belirlemelerine Uyma 
225
E. Tren Görevlilerinin İlgili Eğitimleri Almasını Sağlama 
226
F. Sertifikalı Ambalaj, İşaret ve Etiket ile Turuncu Plakaları Kullanma 
227
G. Genel Güvenlik Tedbirlerini Uygulama 
227
H. Sigorta Yaptırma 
228
I. Manevra ve Tren Sevk Kurallarını Uygulama 
228
İ. Uygun Tren Teşkilini Sağlama 
229
J. Taşınması Kabul Edilen Tehlikeli Maddeleri Taşıma 
230
K. Taşıma Süresince Zorunlu Belgeleri Bulundurma 
230
1. Taşıma Evrakı 
231
(1) Hamule Senedi 
232
(2) Vagon Senedi 
232
(3) RID Belgesi 
233
2. Yazılı Talimat 
233
3. Çok Modlu Tehlikeli Mal Formu 
233
4. Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi 
234
5. Özel Taşıma İzin Belgelerinin Örnekleri 
234
Dördüncü Bölüm
DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİSİNİN SORUMLULUKLARI VE UYGULANACAK HUKUK
§8. SORUMLULUK KAVRAMINA GENEL BİR BAKIŞ 
235
I. Temel Sorumluluk Ayrımları 
235
A. Sözleşmesel Sorumluluk ve Sözleşmesel Olmayan Sorumluluk (Haksız Fiil Sorumluluğu) 
236
B. Kusur Sorumluluğu ve Kusursuz Sorumluluk 
237
C. Sınırlı ve Sınırsız Sorumluluk 
239
II. Sorumluluktan Kurtuluş Halleri 
239
A. En Yüksek Özenin Gösterilmemiş Olması 
239
B. Mücbir Sebep 
240
C. Zarar Görenin Hukuka Aykırı Davranışı veya Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 
241
D. Sorumluluktan Kurtuluş Sözleşmesi ve Kayıtları 
241
III. Riziko Alanı Kavramı 
241
§9. UYGULANACAK HUKUK 
243
II. Uygulanacak Normların Çatışması Durumu: Kanunlar İhtilafı Kuralları 
247
§10. DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİSİNİN SÖZLEŞMESEL SORUMLULUKLARI 
251
I. TTK Hükümleri Uyarınca Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Hukuki Sorumluluğu (TTK m.853 ila m.893) 
252
A. Eşyanın Zıyaı, Hasarı ve Varma Yerine Tesliminin Gecikmesinden Doğan Zararlar Hakkında Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Sorumlulukları 
252
B. Demiryolu Yük Treni İşletmecisini Zıya, Hasar ve Teslim Gecikmesi Sorumluluğundan Kurtaran Nedenler 
258
1. Genel Nedenler 
259
(1) Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin En Yüksek Özeni 
259
(2) Tren Arızası İle Kiraya Verenin Kusuru 
260
2. Özel Nedenler 
261
(1) Eşyanın Açık Vagonlarda Taşınması 
261
(2) Eşyanın Gönderen Tarafından Yetersiz Ambalajlanması 
262
(3) Eşyanın Gönderen veya Gönderilen Tarafından Yüklenmesi, İstiflenmesi ve Boşaltılması 
263
(4) Eşyanın Doğal Niteliği 
263
(5) Eşya Paketlerinin Gönderen Tarafından Yetersiz Etiketlenmesi 
264
(6) Canlı Hayvan Taşıması 
264
(7) TTK Dışındaki Diğer Mevzuat Düzenlemelerine Uyulması 
264
3. Özel Hükümlerin, Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin TTK Kapsamındaki Sorumluluğunu Etkilememesi ile Taşıma Sözleşmesinde Yer Verilen Sorumluluğun Kaldırılması veya Hafifletilmesine Yönelik Hükümlerin Geçersizliği 
265
C. Yardımcı Kişilerin Fiillerinden Doğan Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Sorumluluğu 
266
1. Yardımcı Kişi Kavramı 
266
2. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Çalışanları 
268
3. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Üstlendiği Taşıma İşini Yerine Getirebilmesi İçin Hizmetlerinden Yararlandığı Kişiler 
269
D. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Zıya, Hasar ve Teslim Gecikmesi Sorumluluğundan Kurtulma Koşullarından Yararlanma Hakkının Kaybı 
273
E. Sorumluluk ve Giderim Davası 
277
1. Tarafları 
277
2. Sorumluluk Nedeninin İhbarı 
278
3. Görevli Mahkeme 
280
4. Yetkili Mahkeme 
283
(1) Genel Olarak 
283
(2) Özel Yetki Kuralları 
284
(3) Yetki Sözleşmesi 
285
5. İspat Yükü 
287
(1) Yasal Sınırdan Fazla Bedelli Hukuki İşlemlerin Senetle İspatı Zorunluluğu 
288
(2) Senetle İspatlanan Hukuki İşlemlerin Senetle Karşı İspatı Zorunluluğu 
289
6. Giderimin Belirlenmesi 
289
(1) Giderim Ölçütü ve Giderim Belirlemesine Esas Alınacak Değer 
289
(2) Giderimi Gereken Zararlar 
291
7. Ödenmesi Gereken Giderimin Sınırları 
293
(1) Genel Olarak Sorumluluk Sınırları 
293
(2) Özel Çekme Hakkı Kavramı 
294
(3) Sorumluluk Sınırlarından Yararlanma Hakkının Kaybı 
296
8. Gönderen veya Gönderilenin Bir Davranışı ya da Eşyanın Ayıplı Olmasının Giderim Borcunun Doğumuna ve Kapsamının Belirlenmesine Etkisi 
296
9. Dava Hakkının Düşmesi 
297
(1) Eşyanın İhtirazi Kayıtsız Kabulü 
297
(2) Dava Açma Süresi ve Zamanaşımı 
297
II. TTK Dışındaki Hükümler Uyarınca Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Hukuki Sorumluluğu (TTK m.852) 
299
§11. DEMİRYOLU YÜK TRENİ İŞLETMECİSİNİN SÖZLEŞMESEL OLMAYAN SORUMLULUKLARI 
300
I. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Kabahat Sorumluluğu 
300
A. Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü’ne Karşı Kabahat Sorumluluğu 
302
B. Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Genel Müdürlüğü’ne Karşı Kabahat Sorumluluğu 
304
C. Rekabet Kurumu’na Karşı Kabahat Sorumluluğu 
305
II. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Haksız Rekabet Sorumluluğu 
307
III. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Haksız Fiil Sorumluluğu 
308
IV. Demiryolu Yük Treni İşletmecisinin Tehlike Sorumluluğu 
310
Yararlanılan Eserler 
315
Kavramlar Dizini 
329