Ceza Hukuku Genel Hükümler Prof. Dr. Murat Volkan Dülger  - Kitap

Ceza Hukuku Genel Hükümler

2. Baskı, 
Eylül 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1176
Barkod:
9789750286865
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
900,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Ceza Hukuku Genel Hükümler isimli kitap esasen, öğrenciler için ders kitabı işlevi görmesi ve kendilerine ceza hukukunu tüm yönleriyle tanıtması ve derinlemesine olmasa da genel bir bilgi vermesi amacıyla hazırlanmıştır.
Ceza hukukunun en güzel taraflarından biri, her başlık altında derinlemesine, sayfalarca tutacak monografik eserlerin ya da makalelerin yazılabilmesidir. Bu nedenle kitabın dipnotları araştırmacılara, uygulamacılara ve ceza hukukuna özel ilgi duyanlara yöneliktir. Ancak ceza hukukunu yalnızca bir ders olarak görmeyen ve fazlasını öğrenmek isteyen öğrenciler de dipnotları mutlaka okumalıdır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Ceza Hukukunun Temel Kavramları ve İlkeleri
.
Suç Teorisi
.
Yaptırım Teorisi
.
Ceza Normlarının Sınır Aşan Uygulaması
Kitabın İçindekileri
2. Baskıya Önsöz 
7
Önsöz 
9
Kısaltmalar 
39
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI,
İLKELERİ VE TARİHÇESİ
§ 1. CEZA HUKUKUNA GİRİŞ, CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ, HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ VE DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ 
41
I. Suç, Ceza ve Ceza Hukuku 
41
II. Ceza Hukukunun İşlevi 
48
A. Ceza Hukukunun Toplumsal İşlevi 
48
B. Bir Bilim Dalı Olarak Ceza Hukukunun İşlevi 
52
C. Ceza Hukuku Genel Hükümler Dersinin İşlevi ve Amacı 
55
A. Kamu Hukuku İçinde Yer Alan Bir Disiplin Olarak Ceza Hukuku 
56
B. Ceza Hukukunun Doğrudan Bağlantılı Disiplinler ile İlişkisi 
57
1. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi 
58
2. İnfaz Hukuku ile İlişkisi 
61
3. Kabahatler Hukuku ile İlişkisi 
62
a. Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması Görüşü 
62
b. Suç – Kabahat Ayrımı ve Kabahatler Hukuku 
64
4. Kriminoloji, Viktimoloji, Kriminalistik ve Adli Tıp ile İlişkisi 
67
C. Ceza Hukukunun Diğer Hukuk Dallarıyla İlişkisi 
68
1. Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi ile İlişkisi 
68
2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi 
71
3. İdare Hukuku ile İlişkisi 
73
4. Devletler Hukuku ile İlişkisi 
74
5. Medeni Hukuk ve Borçlar Hukuku ile İlişkisi 
77
6. Vergi Hukuku ile İlişkisi 
77
§ 2. SUÇ POLİTİKASI VE CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ 
78
I. Suç Politikası ve Ceza Hukukuna Etkisi 
78
II. Ceza Hukukun Temel İlkeleri 
79
A. Hukuk Devleti İlkesi 
79
B. Kusur İlkesi 
82
C. Ceza Hukukunun İkincil (Son Çare/Ultima Ratio) Olma İlkesi 
86
D. İnsancıllık (Hümanizm) İlkesi 
88
E. Ceza Hukukunun Güvence İşlevi: Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi 
89
1. İlkenin Ortaya Çıkışı ve Çerçevesi 
89
2. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesinden Çıkan Alt İlkeler 
92
a. Yasa Dışındaki Bir Hukuk Kaynağı ile Suç Oluşturma, Kaldırma ve Cezayı Değiştirme Yasağı 
92
i. Genel Olarak 
92
ii. İdarenin Düzenleyici İşlemiyle Suç ve Ceza Konulması Yasağı 
92
iii. Olağanüstü Hâl KHK’leri ve Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 
96
b. Örf ve Âdete Dayanarak Suç ve Ceza Konulması Yasağı (Lex a) 
99
c. Belirlilik İlkesi (Lex Certa) 
102
d. Kıyas (Analoji) ve Kıyasa Yol Açan Genişletici Yorum Yasağı (Lex Stricta) 
107
e. Geçmişe Yürüme Yasağı (Lex Praevia) 
111
§ 3. CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI 
112
I. Giriş 
112
II. Doğrudan Kaynaklar 
113
A. Anayasa 
113
B. Uluslararası Sözleşmeler 
113
C. Kanunlar 
114
1. Türk Ceza Kanunu 
114
2. Ceza Hukuku Normu İçeren Diğer Yasalar 
115
3. TCK ile Diğer Yasalar Arasında Çatışma Olması Hali 
115
III. Dolaylı (Yardımcı) Kaynaklar 
118
A. Mahkeme Kararları 
118
B. Örf ve Âdet Kuralları 
119
C. Öğreti 
120
§ 4. CEZA HUKUKUNDA YORUM 
121
I. Yorumun Anlamı ve Kıyastan Farkı 
121
II. Yorum Yöntemleri 
123
A. Gramatik (Sözel) Yorum 
123
B. Tarihsel Yorum 
123
C. Sistematik Yorum 
124
D. Amaca Uygun (Teleolojik) Yorum 
125
III. Yorum Türleri 
126
A. Biçimsel Yorum 
126
1. Yasama Yorumu 
126
2. Yargı Yorumu 
127
3. Öğreti Yorumu 
129
B. İçeriksel Yorum 
129
1. Daraltıcı Yorum 
129
2. Genişletici Yorum 
131
3. Düzeltici Yorum 
132
§ 5. CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI 
132
I. Ceza Hukuku Kurallarının Zaman Bakımından Uygulama Alanı 
132
A. Zaman Bakımından Uygulamanın Anlamı 
132
B. Yasaların Yürürlüğe Girişi ve Yürürlükten Kalkışı 
133
C. Zaman Bakımından Uygulamada Kural 
136
D. Geçmişe Yürüme Yasağı 
137
E. Failin Lehine Olan Kanunun Geriye Yürümesi 
141
1. Kural 
141
a. Ceza Yasaları İleriye Doğru Uygulanır 
141
b. Failin Aleyhine Sonuç Doğuran Kanun Geriye Etkili Uygulanamaz 
141
c. Failin Lehine Sonuç Doğuran Kanun Geriye Etkili Uygulanır 
141
d. Araya Giren Kanunun Uygulanması 
143
2. Failin Lehine Olan Kanunun Belirlenmesi 
143
a. Güvenlik Tedbirlerine İlişkin Kurallar 
146
b. Zamanaşımı Kuralları 
147
3. Failin Lehine Olan Kanunun Uygulanması 
148
F. Süreli ve Geçici Yasalarda Zaman Bakımından Uygulama 
150
G. Suçun İşlendiği Zamanın Belirlenmesi 
150
a. Ani Suçlar 
151
b. Kesintisiz (Mütemadi) Suçlar 
152
c. Zincirleme (Müteselsil) Suç 
153
d. İhmali Suçlar 
154
II. Ceza Hukuku Kurallarının Yer Bakımından Uygulama Alanı 
154
III. Ceza Hukuku Kurallarının Kişi Bakımından Uygulama Alanı 
154
A. Kişi Bakımından Uygulamanın Anlamı 
154
B. İç Hukuktan Doğan İstisnalar 
155
1. Cumhurbaşkanı’nın Sorumsuzluğu 
155
2. Yasama Bağışıklığı 
159
a. Yasama Sorumsuzluğu 
160
b. Yasama Dokunulmazlığı 
162
i. Genel Olarak 
162
ii. Yasama Dokunulmazlığının Uygulanmadığı İstisnai Durumlar 
165
C. Uluslararası Hukuktan Doğan İstisnalar 
169
1. Diplomasi Dokunulmazlığı 
169
a. Genel Olarak 
169
b. Diplomasi Dokunulmazlığının Hukuki Niteliği ve Sonuçları 
171
c. Konsolos ve Konsoloslukların Hukuki Durumu 
173
2. Yabancı Askerlerin Dokunulmazlığı 
174
a. Genel Olarak 
174
b. Dokunulmazlıktan Yararlanacak Kişiler 
174
c. Dokunulmazlığın Kapsamı 
175
i. Mutlak Yargı Yetkisi 
175
ii. Öncelikli Yargı Yetkisi 
175
§ 6. CEZA HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİM 
177
I. Ceza Hukukunun Tarihine Giriş 
177
II. İlkel Ceza Hukuku Dönemi 
180
A. Genel Olarak 
180
B. İlkel Dönemde Suç 
182
C. İlkel Dönemde Cezalandırma 
183
1. Öç Alma Usulü ve Sakıncaları 
183
2. Öç Alma Usulüne Getirilen Sınırlamalar 
183
III. Avrupa Toplumlarında Ceza Hukukunun Gelişimi 
185
A. Antik Yunan Hukuku 
186
B. Roma Hukuku 
189
C. Cermen Hukuku 
194
D. Ortaçağ (Kanonik–Kilise) Hukuku 
195
E. Müşterek Ceza Hukuku 
196
F. Aydınlanma Çağından Günümüze Ceza Hukuku 
199
1. Genel Olarak 
199
2. Ceza Hukukunda Felsefi Hareketlerin Etkisi – Klasik Okul 
200
a. Sözleşmeciler 
200
b. Faydacılar 
201
c. Adaletçiler 
204
d. Karma Görüş – Klasik Okul 
205
3. Ceza Hukukunda Deney ve Gözlem – Pozitivist Okul 
206
IV. Türk Toplumlarında Ceza Hukukunun Gelişimi 
210
A. Cumhuriyet Öncesi Türk Toplumlarında Ceza Hukuku 
210
1. Eski Türklerde Ceza Hukuku 
210
2. İslamiyet’e Geçişten Sonra Türklerde Ceza Hukuku 
211
B. Cumhuriyet Sonrası Türk Toplumunda Ceza Hukuku 
213
1. 765 Sayılı Türk Ceza Kanunu Dönemi 
213
2. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu Dönemi 
214
V. Çağdaş Ceza Hukuku 
215
A. XX. Yüzyılda Ceza Hukuku 
215
1. Modern Ceza Hukuku – Klasik ve Pozitivist Okulların Sentezi 
215
2. Liberal ve Otoriter Rejimlerin Sarkacında Ceza Hukuku 
217
B. XXI. Yüzyılda Ceza Hukuku 
219
1. Suçla Mücadelede Önleyici Ceza Hukuku ve Düşman Ceza Hukuku Teorisi 
220
2. Dijital Dünyanın Yeni Suçluluk Türleri ve Alanları 
223
İkinci Bölüm
SUÇ TEORİSİ
§ 7. SUÇ TEORİSİNE GİRİŞ 
225
I. Suç Teorisinin İnceleme Yöntemi 
225
II. Suç Teorisinin Görevi 
228
III. Suç Kavramı ve Suçun Unsurları 
230
IV. Davranış Normlarına Uymama: Haksızlık 
231
A. Haksızlık Kavramının İçeriği ve Hukuka Aykırılıktan Farkı 
231
B. Hareketin Haksızlığı 
235
C. Neticenin Haksızlığı 
240
§ 8. SUÇUN YAPISINI AÇIKLAYAN TEORİLER 
245
I. Klasik Suç Teorisi 
247
II. Neo Klasik Suç Teorisi 
250
III. Amaçsal (Gai, Finalist) Suç Teorisi 
252
IV. Teleolojik Suç Teorisi 
255
V. Negatif Suç Unsurları Teorisi (Bütüncül Haksızlık Teorisi) 
255
§ 9. SUÇLARIN AMACI: HUKUKSAL DEĞERLERİN KORUNMASI 
257
I. Eylemin Haksızlığı ve Korunan Hukuksal Değerin Anlamı 
257
II. Suçla Korunan Hukuksal Değerin İşlevi 
261
III. Korunan Hukuksal Değerlerin Değişikliğe Uğraması 
262
§ 10. TİPİKLİK 
266
I. Tipikliğin İşlevi ve Özellikleri 
267
A. Suçun Soyut Tanımı Olarak Tipiklik 
268
1. Geniş Anlamda Tipiklik 
268
2. Dar Anlamda Tipiklik 
268
3. Tipikliğin İşlevleri 
269
a. Sınırlandırma İşlevi 
269
b. Ayırma İşlevi 
270
c. Uyarma İşlevi 
270
d. Karine İşlevi 
270
B. Tipikliğin Yapısı 
270
1. Tipikliği Oluşturan Unsurlar 
270
2. Tipikliği Oluşturan Unsurların Sınıflandırılması 
272
a. Yazılı Olan ve Olmayan Unsurlar 
272
b. Betimleyici ve Değerlendirici Unsurlar 
273
c. Suçun Yapısal ve Nitelikli Unsurları 
274
d. Maddi ve Manevi Unsurlar 
275
C. Tipikliğin Hukuka Aykırılıkla İlişkisi 
275
D. Tipikliğin Kusurlulukla İlişkisi 
277
II. Tipikliğin Maddi (Objektif) Unsurları 
279
A. Hareket (Eylem – Fiil) 
279
1. Hareketin İçeriği 
279
2. Hareketi Açıklayan Teoriler 
281
a. Ontolojik (Doğal) Hareket Teorileri 
283
i. Nedensel Hareket Teorisi 
284
ii. Amaçsal (Final) Hareket Teorisi 
288
iii. Sosyal Hareket Teorisi 
298
iv. Bireysel (Kişisel) Hareket Teorisi 
302
b. Normativist Hareket Teorisi 
305
c. Hareket Teorilerine İlişkin Görüşümüz 
307
i. Teorilerin Karşılaştırılması ve Görüşümüz 
307
ii. Bilimdeki Güncel Gelişmelerin Hareket Teorisine Etkisi ve Hareketteki Amacın Kökeni ile Anlamı 
310
iii. Kabul Ettiğimiz Teorilerin Sonuçları 
315
3. Hareketin İşlevleri 
316
a. Gruplandırma İşlevi 
317
b. Tanımlama İşlevi 
317
c. Bağlantı İşlevi 
317
d. Sınırlama İşlevi 
318
i. Hareket Yeteneği ve Kusur Yeteneği Ayrımı 
320
ii. Mutlak Kuvvetin Etkisi Altında Yapılan Hareketler 
321
iii. Mücbir Sebebin Etkisi Altında Yapılan Davranışlar 
322
iv. Zorlayıcı Kuvvetin Etkisi Altında Yapılan Davranışlar 
322
v. Refleks ve Yarı Otomatik (Affekt) Hareketler 
323
vi. Hayvanların Hareketleri 
324
vii. Bilinç Yokluğunda Yapılan Hareketler 
324
4. Hareketin Niteliğine Göre Suçlar 
325
a. Tek ve Çok Hareketli Suçlar 
325
i. Tek Hareketli Suçlar 
325
ii. Birleşmiş Hareketli Suçlar 
325
iii. Bölünebilen Hareketli Suçlar 
326
iv. Seçimlik Hareketli Suçlar 
327
b. Serbest ve Bağlı Hareketli Suçlar 
328
c. Ani ve Kesintisiz (Mütemadi) Hareketli Suçlar 
329
i. Genel Olarak 
329
ii. Mütemadi Suçlarda Devam Eden Unsur ve Mütemadi Suçun Tanımı 
330
iii. Mütemadi Suçların Gerçekleşme Biçimi ve Varlık Koşulları 
331
iv. Mütemadi Suçlara Bağlanan Sonuçlar ve Özellikli Durumlar 
331
5. Hareketsizlik – İhmal: Hareketin Atipik Görünüş Şekli Olarak İhmali Hareketli Suçlar 
333
a. Gerçek İhmali Suçlar 
333
b. Gerçek Olmayan (Görünüşte) İhmali Suçlar 
335
i. Görünüşte İhmali Suçta Hareketin Niteliği 
335
ii. Neticeyi Önleme Yükümlülüğü (Garantörlük) 
337
aa. Kanundan Kaynaklanan Garantörlük Statüsü 
338
bb. Sözleşmeden Kaynaklanan Garantörlük Statüsü 
339
cc. Ön Gelen Tehlikeli Hareketten Kaynaklanan Garantörlük Statüsü 
341
iii. Görünüşte İhmali Suçlar Sınırlı Sayıda Mıdır? 
343
iv. Görünüşte İhmali Suça Teşebbüs 
344
aa. Teşebbüs Mümkün Müdür? 
344
bb. Teşebbüs Ne Zaman Başlamış Kabul Edilir? 
345
v. İhmali Hareketin Ceza Politikasına ve Yaptırım Teorisine Etkisi 
347
B. Netice 
347
1. Suçun Bağımsız Bir Unsuru Olarak Netice 
347
2. Neticenin İşlevleri 
349
3. Suçların Neticeye Göre Ayrımı ve Sınıflandırılması 
350
a. Sırf Hareket Suçları – Neticeli Suç Ayrımı 
350
b. Zarar Suçları – Tehlike Suçları Ayrımı 
351
i. Zarar Suçu ve Tehlike Suçu Kavramları 
351
ii. Tehlike Suçlarının Kendi İçerisinde Sınıflandırılması: Soyut Tehlike Suçu – Somut Tehlike Suçu Ayrımı 
352
c. Kalkışma (Teşebbüs) Suçları 
354
C. Nedensellik (İlliyet) Bağı 
356
1. Nedensellik Bağını Açıklayan Teoriler 
359
a. Şart (Şartların Eşdeğerliliği) Teorisi 
360
i. Şart Teorisinin, “Olmasaydı Olmazdı” (Lat. Condictio Sine Qua Non) Formülü ile Uygulanması 
360
ii. Şart Teorisinin Uygulanmasında Bilimsellik: Kanuni Şart Formülü 
364
b. Şart Teorisini Sınırlamak Amacıyla Üretilen Teoriler 
367
i. Uygun Neden Teorisi 
368
ii. Hukuki Önem (İlgi) Teorisi: Şart Teorisinin Tipe Uygunlukla Sınırlandırılması 
370
iii. Etkin Neden Teorisi 
372
2. Nedensellik Problemleri 
373
a. Alternatif (Çift) Nedensellik 
373
b. Kümülatif (Biriken) Nedensellik 
374
c. Öne Geçen Nedensellik 
376
d. Varsayılan (Hipotetik) Nedensellik 
377
e. Alternatif Nedenselliğin Özel Bir Görünümü: Kurul Halinde Verilen Kararlarda Üyelerin Sorumluluğu 
379
f. İhmali Harekette Nedensellik 
379
3. Objektif İsnadiyet 
382
a. Genel Olarak İsnadiyet ve Sübjektif İsnadiyet Kavramları 
382
b. Objektif İsnadiyet Öğretisinin İşlevi 
384
c. Objektif İsnadiyet Öğretisinin Çerçevesi 
385
c. Objektif İsnadiyeti Kaldıran Haller 
389
i. Hukuken Yasaklanmış (Kınanabilir) Bir Riskin Yaratılmadığı Haller 
389
aa. İzin Verilen Risk 
390
bb. Bir Riskin Hukuken Önem Taşımayacak Ölçüde Artırılması 
394
cc. Riskin Azaltılması 
397
ii. Neticenin Yaratılan Riskten Kaynaklanmadığı ve Failin Hakimiyetinin Ortadan Kalktığı Haller 
400
aa. Neticenin Atipik Nedensel Süreç (Bir Doğa Olayı, Tesadüf) Nedeniyle Gerçekleştiği Haller 
401
bb. Neticenin Mağdurun Hareketi Nedeniyle Gerçekleştiği Haller (Mağdurun Üstlenmesi) 
402
cc. Neticenin Üçüncü Bir Kişinin Hareketi Nedeniyle Gerçekleştiği Haller (Üçüncü Kişinin Üstlenmesi) 
405
aaa. Uygun İsnadiyet İlişkisi Teorisi 
407
bbb. İsnadiyet İlişkisinin Kesilmesi Teorisi 
408
ccc. Sınırlı Sorumluluk Teorisi (die Theorie der begrenzten Verantwortungsbereiche) 
408
iii. Normun Koruma Amacına (Alanına) Girmeyen Haller 
410
iv. Objektif İsnadiyeti Kaldıran Özellikli Durumlar 
412
aa. Yükümlülüğe Aykırılık Bağlantısının Bulunması Gereken Haller (Hukuka Uygun Varsayılan Nedensellik Halleri) 
412
bb. Güven İlkesi 
413
d. Objektif İsnadiyetin Kaldırılmasına Bağlanan Cezai Sonuçlar 
415
E. Fail 
418
1. Suçu İşleyen Kişi Olarak Fail 
418
2. Özgü (Mahsus) Suç 
419
a. Gerçek Özgü Suç 
420
b. Görünüşte Özgü Suç 
421
c. Bizzat Fail Tarafından İşlenebilen Suç 
422
3. Tüzel Kişilerin Suçun Faili Olup Olamayacağı Sorunu 
422
a. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğunun Esasını Açıklayan Teoriler 
423
i. Varsayım Teorisi 
423
ii. Gerçeklik Teorisi 
424
b. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğunun Genel İlkeleri Bakımından Değerlendirilmesi 
424
i. Cezaların Şahsiliği İlkesi Açısından Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 
425
ii. Kusur İlkesi Açısından Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 
426
iii. Hareket Teorisi Açısından Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 
426
c. Değerlendirme ve Görüşümüz 
427
F. Mağdur 
429
1. Mağdur Kavramı 
429
2. Mağdur – Suçtan Zarar Gören Ayrımı 
430
3. Belli Bir Mağduru Olmayan Suçlar 
431
G. Suçun Konusu 
433
H. Suçun Nitelikli Unsurları 
434
1. Nitelikli Unsur Kavramı 
434
2. Nitelikli Unsurların Çeşitleri 
435
a. Eyleme İlişkin Nitelikli Unsurlar 
436
i. Eylemin İşleniş Tarzına Göre Nitelikli Unsurlar 
436
ii. Eylemin İşlediği Yer ve Zamana Göre Nitelikli Unsurlar 
437
b. Fail ya da Mağdur Sıfatına İlişkin Nitelikli Unsurlar 
438
i. Faile Göre Nitelikli Unsurlar 
438
ii. Mağdura Göre Nitelikli Unsurlar 
438
iii. Fail ile Mağdur Arasındaki İlişkiye Göre Nitelikli Unsurlar 
439
c. Suçun Konusuna İlişkin Nitelikli Unsurlar 
439
III. Tipikliğin Manevi (Sübjektif) Unsuru 
439
A. Kast 
444
1. Genel Olarak Kast Kavramı ve Unsurları 
444
2. Kasttaki Bilmenin Neleri Kapsayacağı Sorunu 
446
3. Kastı Açıklayan Teoriler 
449
a. Tasavvur Teorisi 
450
b. İrade Teorisi 
451
c. Karma Teori: Bilinç ve İrade Teorisi 
453
d. Değerlendirme ve Görüşümüz 
454
4. Amaç – Saik Unsuru 
456
5. Kastın Türleri 
458
a. Doğrudan Kast 
458
b. Olası (Gayri Muayyen) Kast 
461
i. Tasavvur Teorileri: İmkân (Olanak) Teorisi ve Olasılık Teorisi 
463
ii. İrade Teorileri: Kayıtsızlık Teorisi ve Kabullenme Teorisi 
465
iii. Değerlendirme ve Görüşümüz 
465
iv. Olası Kastta Özel Durumlar 
466
6. Kastın Özel Görünüş Biçimleri 
469
a. Ani Kast–Tasarlama Kastı 
469
b. Weber Kastı (Weberische Vorsatz) 
472
c. Alternatif Kast – Kümülatif Kast 
474
7. Kastın Aranacağı Zaman 
476
B. Taksir 
479
1. Genel Olarak Taksir Kavramı 
479
2. Taksirin Hukuki Yapısına Dair Görüşler ve Sonuçları 
481
a. İkili Özen Yükümlülüğü İhlali Olarak Taksirli Suç 
482
b. Haksızlık ve Kusurluluktan Oluşan Yapısıyla Taksirli Suç 
482
i. Klasik (Nedensel) Teori 
484
ii. Neo–Klasik Teori 
485
iii. Modern Öğreti 
485
3. Taksirli Suçların Sistematiği ve Unsurları 
487
a. Hareket 
488
b. Neticeye Sebebiyet Verme 
489
c. Objektif Özen Yükümlülüğünün İhlali 
490
i. Objektif Özen Yükümlülüğünün İçeriği ve Ölçütü 
490
ii. Özen Yükümlülüğünün Sınırlandırılması 
492
4. Neticenin Objektif İsnat Edilebilirliği 
493
a. Neticenin Objektif Öngörülebilirliği 
494
b. Yükümlülüğe Aykırılık Bağı 
494
c. Normun Koruma Alanı 
496
d. Objektif İsnadiyet Alanında Ortaya Çıkan Problemler 
497
i. Mağdurun Eklenen Davranışı (Sorumluluk Gerektirmeyen Kendine Zarar Verme ya da Kendini Tehlikeye Sokma) 
497
ii. Kasıtlı ya da Kusurlu Üçüncü Kişinin Araya Girmesi 
499
iii. Failin Taksirli Davranışına Bir Başkasının Taksirli Davranışının Eklenmesi 
502
5. Taksirli Suçlarda Kusur 
502
a. Objektif Özen Yükümlülüğünün Bilinebilirliği ve Yerine Getirilebilirliği 
503
b. Özen Yükümlülüğüne Uymanın Failden Beklenebilirliği 
504
6. Taksirin Türleri 
505
a. Basit Taksir 
505
b. Bilinçli Taksir 
505
7. Taksirli Suçlarda Kişisel Cezasızlık Sebebi ve Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Kişisel Sebep 
507
C. Kast–Taksir Kombinasyonları: Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 
509
1. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçun Yapısı ve Unsurları 
511
a. Neticenin Objektif Yüklenebilirliği 
514
b. Neticenin Sübjektif Yüklenebilirliği 
516
2. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçta Ortaya Çıkan Problemler 
517
a. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçta Teşebbüs Sorunu 
518
i. Failin Temel Suç Tipine Teşebbüs Etmesi Ancak Taksirle Özel Neticenin Gerçekleşmesine Sebep Olması 
518
ii. Failin Ağırlaşmış Neticeye Teşebbüs Etmesi 
521
iii. Temel Suçun Teşebbüs Aşamasında Kalması ve Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Halin Olmaması 
522
b. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlara İştirak Sorunu 
522
§ 11. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 
524
I. Hukuka Aykırılık Kavramı 
524
A. Tanım ve Biçimsel – İçeriksel Hukuka Aykırılık Ayrımı 
524
B. Hukuka Aykırılık – Kusurluluk İlişkisi 
526
C. Hukuka Aykırılığın İçeriği 
527
D. Tipiklik, Hukuka Aykırılığın Karinesidir 
527
E. Hukuka Aykırılık Tüm Hukuk Düzeni Açısından Yapılan Bir Değerlendirmedir 
528
F. Hukuka Aykırılık – Haksızlık İlişkisi 
530
II. Hukuka Aykırılığın Bazı Suç Tiplerinde Özellikle Belirtilmesinin İşlevi 
530
A. Genel Olarak 
530
B. Hukuka Özel Aykırılık Görüşü 
531
C. Eylemin Genelini Değerlendiren Unsurlar Öğretisi ve Bu Ayrıma Dayalı Çözüm 
532
D. Bu İfadelerin İşlevsiz Olduğunu İleri Süren Görüş 
534
E. Değerlendirme ve Görüşümüz 
534
III. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Manevi (Sübjektif) Unsuru: Fail Hukuka Uygun Davrandığını Bilerek Hareket Etmelidir 
537
IV. Türk Ceza Hukukunda Yer Alan Hukuka Uygunluk Nedenleri 
539
A. Görevin Yerine Getirilmesi 
542
1. Kanun Hükmünü Yerine Getirme 
543
2. Amirin Hukuka Uygun Emrinin İfası 
546
B. Meşru Savunma 
548
1. Meşru Savunmanın Hukuki Niteliği 
548
2. Meşru Savunmanın Şartları 
550
a. Saldırıya İlişkin Şartlar 
550
i. Bir Saldırı Bulunmalıdır 
550
ii. Saldırı Haksız Olmalıdır 
552
iii. Saldırı Bir Hakka Yönelik Olmalıdır 
554
iv. Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Bir Saldırı Olmalıdır 
554
b. Savunmaya İlişkin Şartlar 
556
i. Savunmada Zorunluluk Bulunmalıdır 
556
ii. Savunma Saldırıya ve Saldırgana Karşı Yapılmalıdır 
557
iii. Savunma ile Saldırının Orantılı Olması 
558
3. Üçüncü Kişi Yararına Meşru Savunma 
560
C. Hakkın Kullanılması 
563
1. Savunma Dokunulmazlığı 
565
2. İfade Özgürlüğü 
566
a. Kavram 
566
b. İfade Özgürlüğünün İçeriği 
568
c. İfade Özgürlüğünün Anlamı ve Uygulaması 
569
d. İfade Özgürlüğünün Kullanılması 
569
e. İfade Özgürlüğünün Sınırlanabildiği Haller 
571
f. Sınırlamanın Sınırı 
574
g. Ceza Hukuku Bakımından Önemi 
575
D. İlgilinin Rızası 
577
1. Genel Olarak 
577
2. Rızanın Geçerli Olması İçin Gereken Şartlar 
579
a. İlgili Kişinin Bu Konuda Serbestçe Tasarruf Hakkına Sahip Olması Gerekir 
579
b. İlgili Kişi Rıza Göstermeye Ehil Olmalıdır 
583
c. Rıza Açıklamasının Yapılış Şekli 
583
3. Varsayılan Rıza Kavramı 
584
E. Yükümlülüklerin Çatışması 
585
§ 12. KUSURLULUK 
587
I. Failin Kınanabilirliğine İlişkin Bir Değer Yargısı 
590
II. Kusuru Açıklayan Teoriler 
592
A. Psikolojik Kusur Teorisi 
592
B. Normatif Kusur Teorisi 
594
C. Finalist Görüş 
595
III. Kusurun Unsurları 
597
A. Kusur Yeteneği 
597
B. Haksızlık Bilinci 
598
C. Beklenebilirlik 
600
IV. Taksirli Suçlarda Kusurluluk 
600
V. Kusuru Etkileyen Nedenler 
600
A. Kusuru Kaldıran veya Azaltan Nedenler 
602
1. Yaş Küçüklüğü 
602
a. Birinci Grup Yaş Küçüklüğü: 12 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar 
604
b. İkinci Grup Yaş Küçüklüğü: 12 Yaşını Tamamlamış 15 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar 
605
c. Üçüncü Grup Yaş Küçüklüğü: 15 Yaşını Tamamlamış 18 Yaşını Tamamlamamış Çocuklar 
607
2. Akıl Hastalığı 
608
a. Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisini Belirleyen Sistemler 
609
i. Biyolojik Sistem 
609
ii. Psikolojik Sistem 
609
iii. Karma Sistem 
610
b. TCK’da Akıl Hastalığının Kusura Etkisi 
610
3. Sağır ve Dilsizlik 
613
4. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Bulunma 
614
a. Geçici Neden Kavramı 
614
b. Geçici Neden Kabul Edilebilecek Durumların Değerlendirilmesi 
615
c. Sebebinde Serbest Hareket (Actione Libera in Causa) Kuramı 
617
d. Sebebinde Serbest Hareket Kuramını Açıklayan Görüşler 
618
i. Hareketin Öne Alınması Teorisi/Önceden Yüklenme Teorisi 
618
ii. Dolaylı Faillik/Araç Teorisi 
619
iii. İstisna Teorisi 
620
iv. Değerlendirme ve Görüşümüz 
622
e. İstemsiz Alınan Alkol ya da Uyuşturucu Etkisiyle Sarhoşluk 
623
f. İstemli Alınan Alkol ya da Uyuşturucu Etkisiyle Sarhoşluk 
624
g. Alkol ya da Uyuşturucu Madde Bağımlılarında Kusur Yeteneğinin Suça Etkisi 
625
5. Haksız Tahrik 
626
a. Haksız Tahrikin Hukuki Niteliği 
627
b. Haksız Tahrikin Şartları 
628
i. Tahrik Eden Bir Eylemin Bulunması 
628
ii. Tahrik Eden Eylemin Haksız Olması 
629
iii. Failin Tahrik Eden Haksız Eylem Sebebiyle Hiddet veya Şiddetli Elem İçerisinde Olması 
631
iv. Suçun, Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmiş Olması 
632
c. Haksız Tahrikte Özel Durumlar 
633
i. Haksız Tahrik ve Meşru Savunma 
633
ii. Haksız Tahrik ve Tasarlama 
634
iii. Haksız Tahrik ve Kan Gütme ile Töre Saikleri 
635
iv. Haksız Tahrik ve Taksirli Suçlar 
636
d. Haksız Tahrikin Sonucu 
637
6. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran Hallerde Sınırın Aşılması (m.27/1) 
637
B. Beklenebilirlik: Mazeret Nedenleri 
639
1. Mazeret Nedeni Kavramı ve Ortaya Çıkışı 
639
a. Kavram ve Ortaya Çıkış Süreci 
639
b. Hukuki Niteliği 
640
i. Mazeret Nedeninin Ceza Sorumluluğunu Etkileyen ya da Kaldıran Diğer Hallerden Farkları ve Bağımsız Bir Hal Olarak Kabul Edilmesi Gerekliliği 
640
ii. Mazeret Nedeninin Temeli 
642
2. Zorunluluk Hali 
647
a. Tehlikeye İlişkin Şartlar 
649
i. Ağır Bir Tehlikenin Varlığı 
650
ii. Mevcut ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı 
650
iii. Tehlikenin Kişinin Kendisinin ya da Başkasının Bir Hakkına Yönelik Olması 
651
b. Korunmaya İlişkin Şartlar 
652
i. Tehlikenin Başka Türlü Bertaraf Edilememesi 
652
ii. Korunma Davranışı ile Tehlikenin Ağırlığı Arasında Orantı Bulunması 
653
c. Kurtarma İsteği (Sübjektif Unsur) 
653
d. Beklenebilirliği Etkileyen Haller 
654
i. Tehlikeye Bilerek ve Bizzat Sebebiyet Verilmemesi 
654
ii. Tehlikeye Göğüs Germeyi Gerektiren Özel Bir Hukuki İlişkinin Bulunmaması 
655
e. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunma Arasındaki Farklar 
656
3. Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi 
657
a. Genel Olarak 
657
b. Amirin Emrine İlişkin Düzenlemelerin Eleştirisi 
659
4. Meşru Savunmada Sınırın Aşılması (m. 27/2) 
662
5. Cebir ve Tehdit Nedeniyle Failin İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 
666
§ 13. HATA (YANILMA) 
668
I. Hatanın Anlamı ve Türleri 
668
II. Kastı Kaldıran Hata Halleri 
671
A. Tipikliğin Maddi Unsurlarında Hata 
672
1. Eşdeğer ve Eşdeğer Olmayan Hata Halleri 
674
2. Seçimlik Hareketli Suç Tiplerine İlişkin Hata 
679
3. Tersine Unsur Hatası, Çifte Tersine Hata ve İşlenemez Suç (Elverişsiz Teşebbüs) Halleri 
680
B. Suçun Nitelikli Unsurlarında Hata 
681
C. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Koşullarında Hata 
682
III. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerde Hata 
685
A. Kusurluluğu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerin Maddi Unsurlarında Hata 
685
B. Haksızlık (Yasak) Hatası 
688
1. Genel Olarak 
688
2. Haksızlık Bilinci Kavramı ve Haksızlık Hatası ile İlişkisi 
689
3. Hukuka Uygunluk Nedeninin Varlığında Hata 
690
4. Haksızlık Hatasına Bağlanan Sonuçlar 
691
V. Hedefte Sapma 
694
§ 14. SUÇUN ÖZEL BİR GÖRÜNÜŞ BİÇİMİ OLARAK: TEŞEBBÜS 
697
I. Genel Olarak 
697
II. Teşebbüsün Cezalandırılmasının Nedenine Dair Teoriler 
699
A. Objektif Teori 
699
B. Sübjektif Teori 
700
C. Etki Teorisi 
701
D. TCK’nın Benimsediği Yaklaşım 
701
III. Teşebbüsün Şartları 
702
A. Ön Değerlendirme: Suçun Tamamlanmamış Olması ve Suç Tipinin Teşebbüse Elverişliliği 
703
B. Kasten İşlenen Bir Suçun ve Suç İşleme Kastının Varlığı 
704
C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak 
706
1. Hazırlık Hareketleri ve Cezalandırılmama Sebebi 
706
2. Elverişli Hareket 
708
3. Mefruz (Kuruntu) Suç 
711
4. İcra Hareketlerine Doğrudan Doğruya Başlama 
712
a. Objektif Teoriler 
713
i. Şekli Objektif Teori 
713
ii. Maddi Objektif Teori 
714
b. Sübjektif Teoriler 
715
c. Karma Teoriler 
716
d. TCK’nın Benimsediği Yaklaşım 
717
5. Tam Teşebbüs–Eksik Teşebbüs Kavramları 
718
IV. Teşebbüste Özellikli Durumlar 
719
A. Olası Kastta Teşebbüs Sorunu 
719
B. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlarda Teşebbüs 
721
C. İhmali Suçlarda Teşebbüs 
721
E. Birden Fazla Suç ve Bileşik Suçlarda Teşebbüs 
725
V. Gönüllü Vazgeçme 
726
A. Genel Olarak 
726
B. Gönüllü Vazgeçmede Failin Cezalandırılmamasının Nedenini Açıklayan Teoriler 
727
1. Suç Politikası Teorisi 
727
2. Yararlılık Teorisi (Af – Ödül Teorisi) 
728
3. Cezalandırma Amacı Teorisi 
729
4. Hukuk Teorileri 
730
C. Gönüllü Vazgeçmenin Unsurları 
730
1. Suçun Tamamlanmamış Olması 
730
2. Vazgeçmenin İradi ve Gönüllü Olması 
733
3. Gönüllü Vazgeçmeye Dair Sistem 
735
§ 15. SUÇUN ÖZEL BİR GÖRÜNÜŞ BİÇİMİ OLARAK: İŞTİRAK 
737
I. Giriş 
737
II. Suça İştirakin Hukuki Esası 
738
III. Suça İştirakte Sorumluluğun Belirlenmesine Yönelik Sistemler 
740
A. Eşitlik Sistemi (Türdeş Faillik) 
740
B. İkilik Sistemi 
741
C. Cezanın Faile Göre Belirlenmesi Sistemi (Sübjektif Sistem) 
742
D. TCK’da Suça İştirak ve Faillik – Şeriklik Ayrımında Benimsenen Sistem 
743
IV. Suça İştirakin Koşulları 
745
A. Suça Katılanların Birden Fazla Olması 
746
B. Birden Fazla Nedensellik Değeri Taşıyan Hareketin Bulunması 
746
C. Suça İştirak İradesinin Bulunması 
747
D. İşlenişine İştirak Edilen Suçun En Azından Teşebbüs Aşamasına Gelmiş Olması Gerekliliği 
747
V. Faillik 
748
A. Tek Failli ve Çok Failli Suç Ayrımı 
749
1. Tek Failli Suçlar 
749
2. Çok Failli Suçlar 
749
a. Yakınsama Suçları 
750
b. Karşılaşma Suçları 
750
B. Faillik Türleri 
750
1. Müstakil (Doğrudan) Faillik 
751
a. Bizzat İşlenebilen Suçlar 
752
b. Özgü Suçlar 
753
c. Yükümlülük Suçları 
754
2. Müşterek Faillik 
754
a. Genel Olarak 
754
b. Müşterek Failliğin Şartları 
755
i. Suçun İşlenişi Üzerinde Müşterek Hâkimiyet Kurulması 
755
ii. Birlikte Suç İşleme Kararı 
761
3. Dolaylı Faillik 
766
a. Genel Olarak 
766
b. Dolaylı Failliğin Görünüş Biçimleri 
769
i. Zorlama Yoluyla İradeye Hakimiyet Kurma Şeklinde Dolaylı Faillik 
769
ii. Kusur Yeteneği Bulunmayan Kişinin Araç Olarak Kullanılması Şeklinde Dolaylı Faillik 
771
iii. Araç Kişi Hataya Sevk Edilerek ya da Mevcut Hatasından Yararlanılarak Dolaylı Faillik 
772
4. Yan Yana Faillik 
773
VI. Şeriklik 
774
A. Genel Olarak 
774
B. Şerikliğin Cezalandırılmasının Hukuki Esası 
775
C. Şeriklik Türleri 
776
1. Azmettirme 
776
a. Genel Olarak 
776
b. Azmettirmenin Maddi Unsurları 
777
i. Azmettirmenin Konusu 
778
ii. En Az Bir Azmettiren ve Azmettirilenin Bulunması Gerekliliği 
779
iii. Azmettirme Hareketinin Niteliği 
781
iv. Azmettirme Eylemi ile Azmettirilenin Eylemleri Arasındaki Nedensellik Bağı ve Ortaya Çıkan Neticenin Azmettirene Objektif Yüklenebilirliği 
782
v. Azmettirme Eylemi Sonrasında Azmettirilenin Suçun İcrasına Başlamış Olması 
782
c. Azmettirmenin Manevi Unsuru: Azmettirme Kastı 
783
d. Azmettirilenin Kastının Dışına Çıkılması 
783
e. Akim (Sonuçsuz) Kalmış Azmettirme 
787
f. Azmettirmede Cezayı Artıran ve Azaltan Nitelikli Haller 
787
2. Yardım Etme 
789
a. Genel Olarak 
789
b. Maddi Yardım Etme 
791
i. Suç İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak 
791
ii. Suç İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak 
792
c. Manevi Yardım Etme 
792
i. Suç İşlemeye Teşvik Etmek 
792
ii. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek 
793
iii. Suçun İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunmayı Vaat Etmek 
793
iv. Suçun Nasıl İşleneceği Konusunda Yol Göstermek 
793
VII. Bağlılık Kuralı 
794
A. Genel Olarak 
794
B. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Nitelikli Hallerin Geçişi 
796
C. Özgü Suçlarda İştirak 
798
VIII. Suça İştirakte Özellikli Durumlar 
799
A. Suçun Örgütlü Olarak İşlenmesinin İştirake Etkisi 
799
B. Örgütsel Hâkimiyete Dayalı Dolaylı Faillik 
800
C. Suça İştirakte Gönüllü Vazgeçme 
801
§ 16. SUÇUN ÖZEL BİR GÖRÜNÜŞ BİÇİMİ OLARAK: SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (İÇTİMAI) 
803
I. Giriş 
803
A. Genel Olarak 
803
B. Terim, Kavram, Konu ve Suçların Birleşmesinde Benimsenen Sistemler 
805
II. Hareketin Tekliği – Çokluğu Ayrımı 
807
A. Hareket Tekliği – Çokluğu Ayrımında Uygulanacak Kriter 
807
B. Doğal Hareket Kavramı 
809
C. Hukuki Anlamda Hareket Tekliği 
809
1. Tipik (Normatif) Hareket Tekliği 
809
2. Hareketlerin Doğal Tekliği 
810
D. Karşılaştırmalı Hukukta Hareket Tekliği – Çokluğu Ayrımı 
811
III. Fikri İçtima (Düşünsel Birleşme) 
812
A. Tanımı ve Hukuki Niteliği 
812
B. Fikri İçtimaın Şartları 
815
1. Eylemin Tek Olması 
815
2. Tek Eylemin Birden Fazla Suça Neden Olması 
817
a. Aynı Neviden Fikri İçtima (Aynı Çeşit Düşünsel Birleşme) 
817
b. Farklı Neviden Fikri İçtima (Farklı Çeşit Düşünsel Birleşme) 
822
3. Her Suç Açısından Kovuşturma Şartlarının Gerçekleşmesi ve Cezalandırılabilir Olması 
824
C. Fikri İçtimada Özel Durumlar 
825
D. Hedefte Sapma Halinde Fikri İçtima Uygulaması 
829
E. Fikri İçtimaın Sonuçları 
830
IV. Zincirleme Suç 
831
A. Tanımı ve Hukuki Niteliği 
831
B. Zincirleme Suçun Şartları 
833
1. Birden Çok Eylem Bulunması 
833
2. Eylemlerin Her Birinin Farklı Zamanlarda İşlenmesi 
837
3. Eylemlerin Aynı Suçu Oluşturması 
841
4. Mağdurun Aynı Olması 
843
5. Suçların “Aynı Suç İşleme Kararının İcrası Kapsamında” İşlenmesi 
846
C. Zincirleme Suç Uygulamasının Sonucu 
849
D. Zincirleme Suçun Uygulanamayacağı Durumlar 
850
V. Görünüşte İçtima (Birleşme) 
852
A. Genel Olarak 
852
B. Görünüşte İçtima İlkeleri ve Türleri 
852
1. Özel Normun Önceliği İlkesi (Özel Norm – Genel Norm İlişkisi) 
853
2. Bir Normun Diğeri Tarafından Tüketilmesi İlkesi (Tüketen – Tüketilen Norm İlişkisi) 
856
a. Genel Olarak 
856
b. Bileşik Suç 
858
3. Yardımcı Normun Sonralığı İlkesi 
864
a. Genel Olarak 
864
b. Geçit Suçu 
866
c. Karma Suç 
868
4. Asli Norm – Yardımcı Norm İlişkisi 
869
§ 17. CEZALANDIRILABİLİRLİĞİN SUÇUN UNSURLARI DIŞINDA KALAN ŞARTLARI 
870
I. Genel Olarak 
870
II. Objektif Cezalandırılabilme Şartları 
871
III. Kişisel Cezasızlık Nedenleri 
876
IV. Cezayı Kaldıran veya Azaltan Kişisel Nedenler 
877
V. Soruşturma ve Kovuşturma Şartları 
879
A. Şikâyet 
880
B. İzin, Talep ve Karar 
882
Üçüncü Bölüm
YAPTIRIM TEORİSİ
§ 18. YAPTIRIM KAVRAMI VE BİR YAPTIRIM TÜRÜ OLARAK CEZA 
885
I. Ceza Kavramı, Tarihçesi ve Cezalandırma Yetkisinin Kaynağı 
886
A. Yaptırım Kavramı ve Yaptırımın İki İzliliği 
886
B. Ceza Hukuku Teorisinin Bir Parçası Olarak “Ceza” 
887
C. Cezanın Tarihsel Gelişim Süreci 
887
D. Cezalandırma Yetkisinin Kaynağı ve Meşruluğu 
892
II. Cezalandırmanın Amacı 
896
A. Mutlak Teoriler 
897
1. Kefaret Teorisi 
899
a. İleri Sürdüğü Görüşler 
899
b. Teorinin Eleştirisi 
900
2. Adalet Teorisi 
901
a. Kant’ın Görüşleri 
902
b. Hegel’in Görüşleri 
905
c. Günther Jakobs’un Görüşleri 
907
d. Teorinin Eleştirisi 
907
B. Nispi Teoriler 
910
1. Genel Önleme Teorisi 
910
a. İleri Sürdüğü Görüşler 
910
b. Teorinin Eleştirisi 
912
2. Özel Önleme Teorisi 
914
a. İleri Sürdüğü Görüşler 
914
b. Teorinin Eleştirisi 
915
C. Karma Teoriler 
917
a. Genel Olarak 
917
b. Andreas von Hirsch’in Görüşleri 
918
c. Claus Roxin’in Görüşleri 
919
D. Görüşümüz ve TCK’nın Benimsediği Sistem 
920
III. Cezalandırmanın İlkeleri ve Özellikleri 
921
A. Cezalandırmanın İlkeleri 
921
1. Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi 
921
2. Cezaların Şahsiliği İlkesi 
922
3. Cezanın Haksızlıkla Orantılı Olması İlkesi 
923
4. Cezanın Kusurla Orantılı Olması İlkesi 
924
5. İnsan Onuruna Uygun Olma İlkesi 
925
B. Cezanın Özellikleri 
927
1. Etkili Olması 
927
2. Bölünebilir ve Bireyselleştirilebilir Olması 
928
3. Geri Alınabilir ve Düzeltilebilir Olması 
928
4. Maliyetinin Düşük Olması 
929
VI. Cezanın Türleri 
929
A. Hukuki Niteliklerine Göre Cezalar 
929
B. Hukuksal Değere Göre Cezalar 
930
C. TCK’ya Göre Cezalar 
931
§ 19. ÖLÜM CEZASI 
931
§ 20. HAPİS CEZASI 
933
I. Hapis Cezasının Tarihçesi 
933
II. Hapis Cezasının İnfaz Yöntemleri 
937
A. Toplu Halde İnfaz 
937
B. Hücre Sistemi 
938
C. Karma Sistem 
938
D. Dereceli Sistem 
939
E. Panoptikon Sistemi 
940
III. Hapis Cezasına İlişkin Görüşler 
940
A. Olumlu Görüşler 
940
B. Olumsuz Görüşler 
941
IV. Hapis Cezasının Türleri 
942
A. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası 
942
B. Müebbet Hapis Cezası 
943
1. Genel Olarak 
943
2. Yeniden Topluma Kazandırma ve Umut Hakkı Kavramı 
944
C. Süreli Hapis Cezası 
947
D. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 
947
1. Seçenek Yaptırımlara Çevirme Şartları 
948
a. Hakimin Takdirine Bağlı Olarak Seçenek Yaptırımlara Çevirme Şartları 
949
b. Seçenek Yaptırıma Çevirme Zorunluluğu ve Şartları 
950
2. Çevirmeye Konu Seçenek Yaptırımlar 
951
a. Adli Para Cezasına Çevirme 
951
b. Diğer Yaptırımlara Çevirme 
951
i. Mağdurun veya Kamunun Uğradığı Zararın Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderilmesi 
952
ii. En Az İki Yıl Süreyle, Bir Meslek veya Sanat Edinmeyi Sağlamak Amacıyla, Gerektiğinde Barınma İmkânı Da Bulunan Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme 
952
iii. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma 
953
iv. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma 
953
v. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma 
954
V. Hapis Cezasının Sakıncalarını Gidermeye Yönelik Kurumlar 
954
A. Mahkûmiyet Kararı Verilmesini Engelleyen Kurumlar 
954
1. Önödeme 
954
2. Uzlaştırma 
957
a. Onarıcı Adalet Anlayışı ve Uzlaştırma 
957
b. Uzlaştırmaya Tabi Suçlar ve Uzlaştırma Usulü 
960
3. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 
962
a. Genel Olarak 
962
b. Koşulları 
963
i. Kamu Davası Açılmasını Gerektirir Yeterli Şüpheye Ulaşılması 
963
ii. Soruşturulan Suçun Kanunda Gösterilen Suçlardan Olması 
963
iii. Şüphelinin Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezası ile Mahkûm Olmamış Bulunması 
964
iv. Soruşturmanın Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Halinde Şüphelinin Suç İşlemekten Çekineceği Kanaatini Vermesi 
965
v. Şüpheli ve Toplum Açısından Kamu Davasının Açılmasından Daha Yararlı Olma 
965
vi. Mağdurun veya Kamunun Uğradığı Zararın Giderilmesi 
965
c. Kararın Verilmesi, Denetim Süresi ve Neticelenme 
966
4. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 
967
a. Genel Olarak 
967
b. Koşulları 
968
i. İki Yıl veya Daha Az Süreli Hapis ya da Adli Para Cezasına Hükmedilmesi 
968
ii. Daha Önce Kasıtlı Suçtan Mahkûm Olmamış Bulunmak 
968
iii. Kişilik Özellikleri ile Duruşmadaki Tutum ve Davranışları ile Yeniden Suç İşlemeyeceği Hususunda Mahkemede Kanaat Yaratmak 
969
iv. Mağdurun veya Kamunun Uğradığı Zararın Giderilmesi 
969
v. Sanığın Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasını Kabul Etmesi 
970
c. Kararın Verilmesi 
970
d. Denetim Süresi, Hükmün Ortadan Kaldırılması veya Açıklanması 
972
B. Hapis Cezasının İnfazına İlişkin Kurumlar 
973
1. Hapis Cezasının Ertelenmesi 
973
a. Genel Olarak 
973
b. Koşulları 
973
i. Hapis Cezasının İki Yıl veya Daha Az Süreli Olması 
973
ii. Sanığın Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Üç Aydan Fazla Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olması 
975
iii. Sanığın Yeniden Suç İşlemeyeceği Yönünde Mahkemede Kanaat Oluşması 
975
iv. Verilen Zararın Giderilmesi 
976
c. Hapis Cezasının Ertelenmesinin Sonuçları 
977
2. Koşullu Salıverme 
978
a. Genel Olarak 
978
b. Koşulları 
981
i. Hükmedilmiş Hapis Cezasının Belirli Bir Süre Çekilmiş Olması 
981
ii. Hükümlünün Bu Süreyi İyi Hal İle Geçirmiş Olması 
983
c. Koşullu Salıverilme Kararı, Sonuçları ve Kararın Geri Alınması 
983
3. Denetimli Serbestlik 
985
VI. Hapis Cezasının İnfazı 
987
A. İnfaza Başlama 
988
1. Hükümlülerin Kuruma Kabulü 
988
2. Hükümlülerin Kuruma Yerleştirilmesi 
989
B. İnfazın Ertelenmesi 
990
1. Hastalık Nedeniyle İnfazın Ertelenmesi 
990
2. Hükümlünün İsteğiyle İnfazın Ertelenmesi 
991
C. Ziyaret, Görüşme ve Haberleşme 
991
D. İnfazın Gevşetilmesi ve İzin 
993
E. Disiplin Cezaları ve Tedbirleri 
994
F. Ödüllendirme 
995
G. Ceza İnfaz Kurumlarının Türleri 
996
§ 21. ADLİ PARA CEZASI 
999
I. Kavram 
999
II. Adli – İdari Para Cezası Ayrımı 
1000
III. Adli Para Cezasının Belirlenmesi 
1000
IV. Adli Para Cezasının İnfazı 
1003
§ 22. CEZASININ BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 
1005
I. Temel Cezanın Belirlenmesi ve Bireyselleştirme 
1005
A. Genel Olarak 
1005
B. Temel Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulacak Haksızlık ile Bağlantılı Hususlar 
1007
C. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı 
1009
D. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Cezaya Etkisi 
1010
E. Suçun Nitelikli Hallerinin Uygulanması 
1011
II. Sonuç Cezanın Belirlenmesi ve Etki Eden Hususlar 
1011
A. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
1011
B. Kusurluluğu Azaltan Nedenler 
1012
C. Kişisel Cezasızlık Nedenleri ve Cezayı Kaldıran Kişisel Nedenler 
1013
D. Takdiri İndirim Nedenleri 
1014
III. Cezaların Mahsubu 
1015
§ 23. BİR YAPTIRIM TÜRÜ OLARAK GÜVENLİK TEDBİRİ 
1016
I. Kavram ve Uygulama Şartları 
1016
A. Kavram 
1016
B. Uygulanma Şartları 
1017
1. Tehlikelilik 
1017
2. İşlenmiş Bir Suç Bulunması 
1018
3. Kanunilik 
1018
4. Mahkeme Kararı 
1019
II. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakma 
1019
III. Müsadere 
1022
A. Eşya Müsaderesi 
1023
1. Suçla Bağlantılı Eşyanın Müsaderesi 
1023
2. Konusu Suç Olan Eşyanın Müsaderesi 
1025
B. Kazanç Müsaderesi 
1025
IV. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 
1027
V. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 
1028
VI. Tekerrür 
1029
A. Genel Olarak 
1029
B. Tekerrür Hakkındaki Görüşler 
1029
C. Tekerrürün Uygulanma Şartları 
1030
1. Daha Önce Verilmiş Bir Mahkûmiyet Kararı 
1030
2. Tekerrür Süresi İçinde Yeni Bir Suç İşlenmesi 
1031
D. Tekerrürün İstisnaları 
1032
E. Tekerrürün Sonuçları 
1033
F. Özel Tehlikeli Suçlular 
1034
VII. Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri 
1035
§ 24. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ SONA ERDİREN DURUMLAR 
1038
I. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü 
1038
A. Sanığın Ölümü 
1039
B. Mahkûmun (Hükümlünün) Ölümü 
1039
II. Af 
1040
A. Affın Çeşitleri 
1040
1. Genel Af 
1041
2. Özel Af 
1041
III. Zamanaşımı 
1042
A. Genel Bilgiler 
1042
B. Hukuki Niteliği 
1044
C. Dava Zamanaşımı 
1045
1. Genel Bilgiler 
1045
2. Zamanaşımı Süreleri ve TCK’nın Benimsediği Sistemde Zamanaşımının Hesaplanması 
1046
3. Aynı Fiilden Dolayı Yeniden Yargılama Halinde Zamanaşımı Süresi 
1047
4. Zamanaşımının İşlemeye Başlama Anı 
1048
5. Dava Zamanaşımın Durması veya Kesilmesi 
1048
a. Dava Zamanaşımının Durması 
1049
b. Dava Zamanaşımın Kesilmesi 
1050
D. Ceza Zamanaşımı 
1051
1. Genel Bilgiler 
1051
2. Zamanaşımı Süreleri 
1051
3. Zamanaşımının İşlemeye Başlama Anı 
1052
4. Ceza Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 
1053
a. Ceza Zamanaşımının Durması 
1053
b. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi 
1053
5. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları 
1054
IV. Şikâyetten Vazgeçme 
1055
Dördüncü Bölüm
CEZA NORMLARININ SINIR AŞAN UYGULAMASI
§ 25. CEZA NORMLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI 
1057
I. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi 
1058
A. Kavram 
1058
B. Ülke Kavramı 
1059
C. Suçun İşlendiği Yerin Saptanması 
1062
1. Genel Olarak 
1062
2. Suçun İşlendiği Yerin Belirlenmesinde Sorunlu Durumlar 
1064
a. Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlar 
1064
b. İhmali Hareketle İşlenen Suçlar 
1065
c. İştirak Halinde İşlenen Suçlar 
1065
d. Transit Suçlar 
1066
e. İnternet Aracılığıyla İşlenen Suçlar 
1066
D. Yabancı Ülkede Verilen Hükmün Varlığı (Non bis in idem İlkesi) 
1070
II. Kişisellik İlkesi 
1072
A. Kavram 
1072
B. Faile Göre Kişisellik İlkesi 
1072
C. Mağdura Göre Kişisellik İlkesi 
1074
III. Koruma (Gerçeklik) İlkesi 
1075
A. Görev Suçları (TCK m. 10) 
1075
B. Türkiye Zararına İşlenen Suçlar (TCK m. 12/1) 
1076
C. Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (TCK m. 13/1–b) 
1077
IV. Evrensellik İlkesi 
1077
V. İkame Yargı İlkesi 
1078
VI. Yer Bakımından Uygulamada Özellik Gösteren Konular 
1079
A. Mahsup 
1079
B. Yabancı Mahkûmiyet Kararından Doğan Hak Yoksunlukları 
1080
C. Yabancı Normun Göz Önünde Bulundurulması 
1082
1. Ceza Hukukunda Yabancı Normun Uygulanabilirliği Sorunu 
1082
2. Türk Hukukunda Durum 
1083
§ 26. GERİ VERME 
1084
I. Geri Verme Kavramı 
1084
A. Kavram ve Hukuki Nitelik 
1084
B. Sığınma ve Geri Verme İlişkisi 
1085
C. Sınır Dışı Etme ve Geri Verme İlişkisi 
1086
D. Takas ve Geri Verme İlişkisi 
1086
II. Geri Vermenin Kaynakları ve Birbirleriyle İlişkisi 
1086
III. Geri Vermenin Şartları 
1087
A. Eyleme İlişkin Şartlar 
1087
1. Geri Vermeye Konu Suçun Belirli Bir Ağırlıkta ve Çifte Cezalandırılabilir Olması 
1087
2. Suçun Türkiye veya Türk Vatandaşının Zararına İşlenmemiş Olması 
1088
3. Suç Hakkında Yargılama Engeli Bulunmaması 
1089
4. Talebin Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan Bir Ceza Gerektiren Suçla İlgili Olmaması 
1090
5. Suçun Türkiye’nin Yargılama Yetkisinin Dışında Olması 
1090
6. Suçun Düşünce Suçu, Siyasi Suç, Sırf Askeri Suç veya Mali Suç Niteliğinde Olmaması 
1091
a. Düşünce Suçu 
1091
b. Siyasi Suç veya Siyasi Suçla Bağlantılı Suç 
1092
i. Siyasi Suç Kavramı 
1092
ii. Siyasi Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler 
1093
c. Sırf Askeri Suç 
1094
d. Mali Suç 
1095
7. Eylemin Ağırlığı ile Geri Vermeden Doğacak Mağduriyet Arasında Orantı Olması 
1095
B. Faile İlişkin Şartlar 
1095
1. Türk Vatandaşı Olmamak 
1095
2. Talep Eden Ülkede Ayrımcılığa Uğrama Şüphesi Bulunmaması 
1096
C. Özel Koşullarda Geri Verme ve Takas 
1097
IV. Geri Vermenin Usulü 
1098
A. Türkiye’nin Geri Verme Talebinde İzlenen Usul 
1099
B. Türkiye’ye Yöneltilen Geri Verme Taleplerinde İzlenecek Usul 
1099
V. Geri Vermede Özellik (Hususilik) İlkesi 
1102
§ 27. ULUSLARARASI CEZA HUKUKU 
1103
I. Uluslararası Ceza Hukuku ve Uluslararası Suçlar 
1103
A. Uluslararası Ceza Hukuku Kavramı 
1103
B. Uluslararası Ceza Hukukunun Kaynakları 
1103
C. Uluslararası Suçlar 
1104
1. Uluslararası Suç Kavramı 
1104
2. Uluslararası Suçlar 
1106
a. Soykırım 
1106
b. İnsanlığa Karşı Suçlar 
1106
c. Savaş Suçları 
1107
d. Saldırganlık Suçları (Barışa Karşı Suçlar) 
1109
III. Uluslararası Ceza Hukukunun Uygulama Alanı: Uluslararası Ceza Yargılamaları 
1109
A. Uluslararası Ceza Yargılamalarının İlk Örnekleri 
1109
B. Roma Statüsü ve Uluslararası Ceza Mahkemesi 
1112
C. Uluslararası Ceza Mahkemesinin Yargı Yetkisi 
1114
Kaynakça 
1117
Kavram Dizini 
1157