Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle Karşılaştırmalı Olarak  Anayasal Hakların Hukuki Rejimi ve Yorumu  Dr. Öğr. Üyesi Semih Batur Kaya  - Kitap
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle Karşılaştırmalı Olarak

Anayasal Hakların Hukuki Rejimi ve Yorumu

1. Baskı, 
Eylül 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
298
Barkod:
9789750271014
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
410,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Anayasa, pozitif bir üst hukuk metni olarak "haklar şartı"nı içermektedir. Gelinen noktada, anayasacılık anlayışının değişi¬miyle birlikte anayasa, yalnızca devlet organlarının yetki ve etki haritasını belirlemenin ötesinde hakları gerçekleştirmeyi talep etmektedir. Bu yönüyle anayasa, artık sadece hakların güven¬ceye bağlanmasını yeterli bulmamakta, bunları genişletmeyi ve gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Bu aşamada ise, anaya¬sal haklara ilişkin yorum mefhumu devreye girmektedir. Yorum yoluyla "yaşayan haklar" gerçeği ortaya çıkmaktadır.
Gerçekten de, anayasal haklar yorum sayesinde evrimsel ve dinamik yapısını koruyabilmektedir. Bu yönüyle anayasal yorum, hakların genişlemesi ve gerçekleştirilmesi için anahtar görevini görmektedir. Bununla birlikte eserde yazar yargıcın anayasal hakları yorumlamak suretiyle bunları gerçekleştirmek doğrultusunda yaratıcı bir rol üstlenmesi gerektiği kanaatinde¬dir. Böyle olunca, yargıç yorum faaliyetinde bir "tarafsızlık" endişesi taşımamalıdır. Aksine yargıç, yorum yoluyla hak yaratarak ve bunu gerçekleştirerek "hak temelli" bir taraf seçmelidir. Çalışma, yorum mefhumu bağlamında anayasal hakların yorumunu bu doğrultuda ele almayı amaçlamaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasal Hakların Gerçekleştirilmesi Doğrultusunda Yorum Mefhumuna Kuramsal Yaklaşımı
.
Yorum Kuramı Açısından Hakların Anlamı Üzerine Arkeolojik Bir Kazı
.
Anayasal Yorumun Yargısal Pratiği: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve 1982 Anayasası Işığında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi İçtihadı Üzerine Bir İnceleme
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
11
Giriş
I. KONU 
13
II. YÖNTEM 
15
Birinci Bölüm
ANAYASAL HAKLARIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ DOĞRULTUSUNDA YORUM MEFHUMUNA KURAMSAL YAKLAŞIM
I. ÖN SORUN: YORUM KURAMI 
19
A. Yorumun Tanımı 
19
B. Hukuk, Anayasa ve Hermeneutik 
22
1. Genel Olarak Hermeneutik 
22
2. Hukuk Hermeneutiği ve Anayasa 
25
C. Hukukta Klasik Yorum Yöntemleri 
29
II. ANAYASANIN YORUM KURAMI BAKIMINDAN FORMEL VE
MADDİ DEĞERİ 
35
A. Ön Belirleme: Anayasaya Bir Yaklaşım Denemesi ve Yorum 
35
B. Hukuk Dogmatiği Üzerinden Hukukun Teşhisi ve Bir Anayasa Dogmatiği Okuması 
37
C. Anayasa Kavramı, Kültürü ve Yorum 
40
D. Anayasanın Yorumlanması Yoluyla Hukukun Tesisi ve Teşhisi Sürecinde Yerine Getirilen İşlev 
43
III. ANAYASAL YORUMUN NESNESİ OLARAK ANAYASA: ANAYASANIN YORUMU TAYİN EDEN NİTELİĞİ 
45
A. Pozitif Üst Hukuk Metni Olarak Anayasanın Anlamı 
46
B. Anayasanın Normatiflik Değeri 
47
C. Anayasanın Yorumlanma İhtiyacı ve Yargıç 
50
D. “Orijinal Metin” ya da “Yaşayan Belge”: Anayasa Yorumunun Çifte Kutbu 
52
IV. ARA DEĞERLENDİRME: ANAYASAL YORUMUN KURUCU HEDEFİ 
54
İkinci Bölüm
YORUM KURAMI AÇISINDAN HAKLARIN ANLAMI ÜZERİNE ARKEOLOJİK BİR KAZI
I. YORUMUN ULAŞMAK İSTEDİĞİ ANLAM: HAKLAR 
57
A. Ön Belirleme: Yorumun Nesnesi Olarak Haklar 
57
B. Yorum Yoluyla Hakların Üstünlüğünü Sağlamak 
59
C. Çeşitli Kurmalar Bakımından Hakların Niteliği ve Yorumu 
61
1. Hakların Liberal Kuramı 
61
2. Hakların Kurumsal Kuramı 
64
3. Hakların Değer Kuramı 
66
4. Hakların Demokratik–İşlevsel Kuramı 
68
5. Hakların Refah–Devlet Kuramı 
69
D. Hakların Anlamı Üzerine Arkeolojik Bir Deneme 
70
E. Hak ve Özgürlükler Yorumunun Yöntemsel Özgünlüğü ve Farklılaşması 
73
1. Hak ve Özgürlüklerin Yorum Değeri 
73
2. Hak Temelli Yargı 
74
F. Özel Bir İnceleme: Hans Kelsen 
77
G. Özel Bir İnceleme II: Ronald Dworkin’in Yorumlayıcı Hukuk Kuramı 
84
1. Dworkin’in Hukuk Kuramının Temelleri 
84
2. Dworkin’de Haklar ve Yorum 
90
3. Yargıç Herkül 
94
H. Ara Değerlendirme: Anayasa Yorumunun Heterarşik Özerkliği ve Hedefi 
97
II. ANAYASANIN ÖZERK NİTELİĞİNİN YORUMA YANSIMASI: ANAYASA MAHKEMELERİNİN KULLANDIĞI ANAYASA HUKUKUNA ÖZGÜ YORUM YÖNTEMLERİ 
99
A. Bütünsellik İlkesi 
99
B. Pratik Uyuşum İlkesi 
103
C. Fonksiyonel Doğruluk İlkesi 
106
D. Anayasaya Uygun Yorum İlkesi 
107
E. Dinamik Yorum İlkesi 
109
F. Özerk Kavramlar Doktrini 
111
III. KARŞILAŞTIRMALI ANAYASA HUKUKUNDA YORUM:
ABD VE ALMANYA ÖRNEKLERİ 
115
A. ABD Örneği 
115
1. ABD’de Anayasal Yoruma Giriş: Anayasal Denetim Tartışmaları 
115
2. Anayasanın Yorumlanması 
122
a. Erken Dönem Anayasa Yorumu 
123
b. Anayasal Yorum Yöntemleri 
125
B. Alman Federal Yüksek Mahkemesi Örneği 
131
1. Anayasa Konsepti 
133
2. Objektif Değerler Düzeni Olarak Anayasa 
135
3. Negatif ve Pozitif Haklar 
136
4. Hakların Yatay Etkileri 
138
C. Ara Değerlendirme 
141
Üçüncü Bölüm
ANAYASAL YORUMUN YARGISAL PRATİĞİ:
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE 1982 ANAYASASI IŞIĞINDA AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHADI ÜZERİNE BİR İNCELEME
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN HAK EKSENLİ YORUMU GENİŞLETİCİ ETKİSİ 
145
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin İç Hukuktaki Hukuki Gücü 
146
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Yorumu 
152
C. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Anayasal Yorum Değeri 
164
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRMALI OLARAK 1982 ANAYASASINDA HAK VE ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ 
169
A. Anayasanın 13. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 
171
1. Hakların Sınırlılığı Tezi 
171
2. Anayasada Belirtilen Sınırlama ve Güvence Ölçütleri 
173
a. Kanunla Sınırlama 
174
b. Meşru Amaç–Sebebe Bağlılık 
180
c. Demokratik Toplumda Gereklilik 
185
d. Ölçülülük 
193
e. Hakkın Özüne Dokunma Yasağı: “Sıcak Sütte Şeker Aramak” 
199
f. Anayasanın Sözüne ve Ruhuna Uygunluk 
202
g. Laik Cumhuriyetin Gerekleri 
204
B. Anayasanın 15. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 
208
1. Ön Sorun: Olağanüstü Hal 
208
2. Olağanüstü Halde Hak ve Özgürlüklerin Rejimi 
209
a. “Derogation” Kavramı 
210
b. AİHS Madde 15’in Genel Uygulaması 
212
aa. Savaş Hali– Kamusal Tehlike Koşulu 
213
bb. Ölçülülük 
216
cc. Uluslararası Hukuktan Doğan Yükümlülüklere Uygunluk 
222
dd. Dokunulmaz Haklar 
223
ee. Usule İlişkin Koşul 
226
C. Hak ve Yetkinin Kötüye Kullanılması Yasağı 
227
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bakımından İnceleme 
228
a. Demokrasi ve Sözleşme Geriliminde AİHM’in İçtihadi Dönüşümü 
229
b. Kötüye Kullanma Yasağı ve Uygulamadaki Alan Değişimi 
232
2. 1982 Anayasası Bakımından İnceleme 
234
3. AİHS 17. Madde ile 18. Madde Arasındaki Etkileşim 
236
D. Devletin Pozitif Yükümlülükleri ve Hakların Yatay Etkisi 
244
1. Negatif ve Pozitif Yükümlülükler Ayrımı 
246
2. Yatay Etki Kuramı (Drittwirkung): Üçüncü Taraf Etkisi 
249
a. Dikey Doğrudan Etki 
251
b. Doğrudan Yatay Etki 
251
c. Dolaylı Yatay Etki 
252
d. AİHM İçtihadında Yatay Etki 
253
e. 1982 Anayasası Bakımından Yatay Etki 
259
3. Devletin Hakları Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
261
a. AİHS Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
262
a. 1982 Anayasası Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
266
4. Ara Değerlendirme 
268
Sonuç 
271
Kaynakça 
273
Kavramlar Dizini 
297