Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku (Teorik ve Uygulamalı Bir Yaklaşım) Prof. Dr. Oğuz Sancakdar  - Kitap

Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku

(Teorik ve Uygulamalı Bir Yaklaşım)

2. Baskı, 
Şubat 2012
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
616
Barkod:
9789750217975
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
"Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku"nun temel esaslarını inceleyen bu çalışma; sit alanlarını, "geçiş dönemi koruma esasları–kullanma şartları"nı, koruma amaçlı imar planlarını, tescilli eski eserlere müdahaleleri, bakım–onarım ile izinsiz müdahale konularını, temel ilkeleri, "Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları" ve "Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonlan"na ilişkin güncel bilgileri de içermekte, zengin içeriği ile önemli bir bilimsel boşluğu doldurmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sit Alanları ve Uygulamaları
.
Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları
.
Koruma Amaçlı İmar Planları ve Hükümleri
.
Tescilli Eski Eserler ve Müdahaleler
.
Bakım–Onarım Esasları ve Mâli Kolaylıklar
.
Temel İlkeler
.
Koruma Bölge Kurullarının ve Komisyonlarının Yapısı ve İşleyişi
.
Yargı Kararları
Kitabın İçindekileri
İkinci Baskıya Önsöz 
7
Kısaltmalar Cetveli 
23
Bölüm ITERMİNOLOJİ SORUNU, KORUMA KAVRAMININ ÖNEMİ VE BOYUTLARI, TARİHİ GELİŞİM SÜRECİNDE SİT ALANLARI-TESCİLLİ ESKİ ESERLER İLEULUSLARARASI DÜZENLEMELER
I. TERMİNOLOJİ SORUNU VE TEMEL KAVRAMLAR 
27
A. Terminoloji Sorunu 
27
B. Temel Kavramlar 
28
1. Sit Kavramı 
28
a. Doğal Sit 
29
b. Kentsel Sit ve Sınırlarının Belirlenmesi 
30
c. Tarihi Sit 
32
d. Arkeolojik Sit 
32
e. Kırsal Sit 
34
f. Karma Sit 
34
2. “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları” Kavramı 
34
a. Kültür Varlıkları 
35
aa. Kültür Varlığı Kavramı 
35
aaa. Kültür Varlığı Kavramına İlişkin Başlıca Görüşler 
35
aaaa. Maksimalist Görüş 
35
bbbb. Minimalist Görüş 
36
cccc. Karma Görüş 
36
bbb. Pozitif Düzenlemelerdeki Durum 
36
bb. Anıtlar-Heykellerin Durumu 
40
cc. “Somut Olmayan Kültürel Miras” Kavramı 
41
aa. Tarihi Belge Ölçütü 
44
bb. Zaman Ölçütü 
44
cc. Estetik Değer Ölçütü 
44
dd. Mekandan Bağımsızlık Ölçütü 
45
ee. Enderlik Değeri 
45
aaa. Teklik Değeri 
45
bbb. Çokluk Değeri 
45
ccc. Homojenlik Değeri 
45
ff. Tanım Değeri 
46
aaa. Tarihsel Değer 
46
bbb. Anı Değeri 
46
ccc. Mitolojik Değer 
46
gg. Çağdaş ve Sosyo-Ekonomik Değerler 
46
aaa. İşlevsel Değerler 
46
bbb. Ekonomik Değer 
46
ccc. Eğitim Değeri 
46
hh. Diğer Başlıca Değerler 
47
aaa. Artistik ve Teknik Değer 
47
bbb. Özgünlük Değeri 
47
ccc. Geleneksel Değer 
47
c. Tabiat Varlıkları 
47
aa. Taşınır Tabiat Varlıkları 
47
bb. Korunması Gerekli Tabiat Varlığı Kavramı 
47
cc. “Anıt Ağaç” Tanımı ve Korunması 
48
dd. Mezarlık Alanlarındaki Ağaçların Durumu 
49
3. Koruma- Korunma ve Korunma Alanı Kavramı 
50
a. Koruma-Korunma 
50
aa. Kavramların İçeriği 
50
bb. Koruma Düşüncesinin Kuramsal Temelleri 
53
aaa. Üslup Birliğine Ulaşma Görüşü 
53
bbb. Romantik Görüş 
54
ccc. Tarihi Restorasyon Görüşü 
54
ddd. Çağdaş Restorasyon Görüşü 
54
cc. Kültür Varlıklarının Korunmasına Yönelik Görüşler 
54
aaa. Evrensellik Görüşü 
55
bbb. Kültür Varlıklarının Bulunduğu Yerde Korunması Görüşü 
55
ccc. Karma Görüş 
56
b. Korunma Alanı ve İdari İrtifaklar 
56
4. Bazı Teknik Kavramlar 
57
a. Rölöve 
57
b. Restorasyon 
57
c. Restitüsyon 
58
d. Rekonstrüksiyon 
58
e. Anıt Eser 
58
f. Bağlantı Noktası 
59
g. Ören Yeri 
59
h. Sokak Sağlıklaştırma Proje ve Uygulamaları 
59
ı. Diğer Bazı Kavramlar 
60
5. Koruma Amaçlı İmar Planı ve İlgili Kavramlar 
60
a. Koruma Amaçlı İmar Planı 
60
b. Çevre Düzenleme Projesi 
60
c. Yönetim Alanı ve Yönetim Plânı 
61
d. Taban Alanı Katsayısı (TAKS) 
61
e. Kat Alanı Kat Sayısı (KAKS) 
61
II. HUKUK DALLARI AYIRIMINDA KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI HUKUKUNUN YERİ VE YAKIN BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ 
61
A. Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukukunun Hukuk Dalları Ayırımındaki Yeri 
61
B. Yakın Bilim Dalları İle İlişkisi 
62
III. KORUMA KAVRAMININ ÖNEMİ VE BOYUTLARI 
63
A. Önemi 
63
B. Boyutları 
64
1. “Kültürel Kamu Hizmeti” Olarak Koruma 
64
a. Korumanın Kültürel Boyutu 
64
b. UNESCO’nun Ülkemiz ile İlgili Kararlarından Örnekler 
64
aa. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti 
64
bb. UNESCO’nun 2007 Dünya Mevlana Yılı İlanı 
65
2. Korumanın Sosyal Boyutu 
65
3. Korumanın Ekonomik Boyutu 
65
C. Türleri 
67
1. Kamusal Koruma 
67
2. Bireysel Koruma 
68
a. Elde Tutma 
68
b. Özel Müze ve Koleksiyonculuk 
68
IV. KORUMA MEVZUATININ TARİHİ GELİŞİMİ 
70
A. Cumhuriyet Öncesi Dönem 
71
1. Tanzimat Öncesi 
71
2. Tanzimat Sonrası 
71
B. Cumhuriyet Dönemi 
74
1. 1923-1950 
74
2. 1951- 1972 Dönemi 
75
3. 1973- 1982 Dönemi 
76
a. 1710 s. Eski Eserler Kanunu 
76
b. 1982 Anayasası 
77
4. 1983- 2003 Dönemi 
78
5. 2004 Sonrası 
81
V. TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI ÜZERİNDEKİ MÜLKİYET SORUNU VE BUNLARIN KAMU MALI TEORİSİNDEKİ YERİ 
83
A. İdarenin Kamu Malları Üzerinde Hiçbir Mülkiyet Hakkının Olmadığı, “Denetim ve Gözetim” Yetkisinin Olduğu Görüşü 
83
1. Görüşün Açıklanması 
83
2. “Devletin Hüküm ve Tasarrufu” Kavramı ve Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Devletin Hüküm ve Tasarrufunda Olması 
84
B. Kamu Malları Üzerinde Mülkiyetin Olduğu Görüşü 
85
1. İdarenin Kamu Hukuku Kurallarına Tâbi Bir Kamu Mülkiyeti Olduğu Görüşü 
85
2. İdarenin Kamu Malları Üzerinde Özel Mülkiyet Hakkı Olduğu ve Tahsisin Kamu Yararına İrtifak Oluşturduğu Görüşü 
86
3. Düalist Yaklaşım Olarak “Karma Hukuki İlişki” ve “Değiştirilmiş Özel Mülkiyet” Görüşü 
86
4. Kollektif Mülkiyet Görüşü 
88
C. Kamu Malları Üzerinde İdarenin Mülkiyetle Bekçilik Arasında Bir Hakkı Olduğu Görüşü 
88
D. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Bakımından Değerlendirmeler 
88
VI. KORUMACILIK ALANINDAKİ BAŞLICA ULUSLARARASI DÜZENLEMELER VE ÖRGÜTLENMELER 
92
A. Uluslararası Başlıca Sözleşmeler 
93
1. Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme 
93
2. Avrupa Mimari Mirasının Korunması Sözleşmesi 
95
3. Avrupa Peyzaj Sözleşmesi 
96
4. Arkeolojik Mirasın Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi 
98
5. Özellikle Su Kuşlarının Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkında Sözleşme 
100
6. Akdeniz'de Özel Koruma Alanları ve Biyolojik Çeşitliliğe İlişkin Protokol 
101
7. Silahlı Bir Çatışma Halinde Kültür Mallarının Korunmasına Dair Sözleşme 
102
8. Kültür Varlıklarının Kanunsuz İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması İçin Alınacak Tedbirlerle İlgili Sözleşme 
103
9. Diğer Sözleşmeler 
103
B. Uluslararası Kuruluşlar 
104
VII. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK 
104
A. Almanya 
105
1. Giriş 
105
2. Alman Hukukunda Kültür Varlıklarının Korunmasının Kısa Tarihi Gelişimi 
110
3. Terminoloji 
113
a. Kültür Varlığı 
114
b. Kültür Varlıklarının Korunması 
116
4. Korunması Öngörülen Kültür Varlıklarının Türleri 
117
a. İnşai/Mimari Kültür Varlıkları ( Baudenkmäler) 
117
b. Arkeolojik Kültür Varlıkları (Bodendenkmäler) 
119
c. Yeşil Kültür Varlıkları ( Gründenkmäler/Tarihi Parklar, Bahçeler) 
121
d. Taşınır Kültür Varlıkları ( bewegliche Denkmäler) 
122
5. Kültür Varlıklarının Belirlenmesinde Esas Alınan Ölçütler 
122
a. Niteliğe İlişkin Ölçütler 
123
aa. Sanatsal Nedenler 
123
bb. Tarihsel Nedenler 
123
cc. Bilimsel Nedenler 
124
dd. Mimari Yapıya Dayanan Nedenler (Städtebauliche Gründen) 
124
ee. Teknolojiye Dayalı Nedenler 
125
b. Kültür Varlığı Sayılmada Liyakat (Korunmaya Değer Olma) Ölçütü ve Kamu Yararı 
125
c. Uluslararası Kaynak Olarak UNESCO’nun Kültürel Dünya Mirası Belirleme Kriterleri 
127
6. Kültür Varlıklarının Korunmasında Kabul Edilen Başlıca İlkeler 
128
a. Kültür Varlıklarının Korunmasında Birlik İlkesi (Einheit der Denkmalpflege)” 
128
b. Kültür Varlıklarının Korunmasında Kullanıma Öncelik Verilmesi İlkesi 
130
c. Kültür Varlıklarının Korunmasında Mülkiyete Saygı Gösterilmesi İlkesi 
132
7. Kültür Varlıklarının Korunması Amacıyla Başvurulan Tedbirlerin Uygulanma Ölçütleri 
135
a. Tedbirin Uygunluğu Ölçütü (Geeignetheit der Maßnahme) 
136
b. Mecburiyet Ölçütü (Notwendigkeit) 
136
c. Ölçülülük 
136
d. Müdahalenin En Aza İndirgenmesi 
137
8. Ara Sonuç 
137
B. İtalya 
139
C. Fransa 
140
D. İngiltere 
143
E. Diğer Bazı Ülkeler 
147
Bölüm IITAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARININ KORUNMASINDA; YETKİLİ MAKAM, SİT TÜRLERİ VE DERECELENDİRİLMELERİ, TESPİT-TESCİL İŞLEMLERİ, KORUMA AMAÇLI İMAR PLANLARI VE UYGULAMALARI İLE KORUMAYA YÖNELİK BAŞLICA İLKELER
I. SİT ALANLARI VE TARİHSEL ÇEVRENİN KORUNMASINDA YETKİLİ MAKAM VE İLGİLİ BAŞLICA KURULUŞLAR 
149
A. Başlıca Kurum ve Kuruluşlar 
149
1. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarının Yapısı ve İşleyişi 
149
a. Koruma Bölge Kurullarının Oluşumu ve Üyeliğin Sona Ermesi 
149
b. Koruma Bölge Kurullarının Görev-Yetkileri, Kararları ile Yerinde İnceleme 
153
c. Koruma Bölge Kurullarında Başkan Seçimi, Toplantı ve Karar Nisabı 
164
d. Toplantı Yeri, Zamanı ve Toplantı Süresi 
165
e. Gündemin Belirlenmesi-Ek Gündem 
166
g. Koruma Bölge Kurulunun Kararlarının Oluşturulması ve Dağıtım Esasları 
169
aa. Koruma Bölge Kurulunun Kararlarının Oluşturulması 
169
bb. Karar Dağıtım Esasları 
170
h. Koruma Bölge Kurulu Kararlarında Maddi Hata 
171
ı. Koruma Bölge Kurulu Kararlarına Uyma Zorunluluğu 
172
i. İsnat ve İftiralara Karşı Korunma 
174
j. Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri 
174
aa. Genel Olarak 
174
bb. Raportörler 
176
cc. Denetim ve Soruşturma 
177
k. Güncel Yapılanma: “Yenileme Alanları”nda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kurulması 
178
l. Değerlendirme 
178
2. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu 
179
a. Oluşumu 
179
b. Görev ve Yetkileri 
183
c. Çalışma Şekli 
186
d. Üyeliğinin Süresi ve Sona Ermesi 
187
e. Koruma Yüksek Kurulu İlke Kararlarının Hukuki Statüsü 
187
cc. Bağlayıcılığı 
188
dd. Zaman Bakımından Yürürlüğü 
188
ee. Denetimi 
189
3. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Koordinasyon Kurulu 
190
4. Kültür ve Turizm Bakanlığı 
190
5. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 
192
a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın(ÇŞB) Görevleri ve Teşkilatı 
192
aa. Görevleri 
192
bb. Teşkilâtı 
196
b. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü 
197
c. İlgili Diğer Bazı Bakanlık Birimleri 
198
aa. Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü 
198
bb. Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü 
200
d. Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Bölge Komisyonlarının Genel Hukuki Rejimi 
201
aa. Genel Olarak 
201
bb. Merkez Komisyonu ve Bölge Komisyonunun Kuruluşu ile Çalışma Usul ve Esasları 
201
aaa. Merkez Komisyonunun Teşkili ve Komisyon Üyeliği 
201
bbb. Merkez Komisyonunun Görev ve Yetkileri ile Çalışma Şekli 
202
ccc. Bölge Komisyonlarının Oluşumu, Üyelik Süresi ve Üyeliğin Sona Ermesi 
203
ddd. Bölge Komisyonlarının Görevleri ve Çalışma Şekli 
203
eee. Merkez Komisyonu ve Bölge Komisyonlarında Alt Komisyonlar Kurulması 
204
fff. Merkez Komisyonu ve Bölge Komisyonlarınca Alınan Kararlar ve Dağıtımı 
204
ggg. Kararlara Uyma Zorunluluğu 
204
hhh. Merkez Komisyonuna Yapılacak İtirazlar 
205
6. Koruma Uygulama ve Denetim Büroları’nın (KUDEP) Durumu 
205
a. Tanımı 
205
b. Amacı 
205
c. Kuruluşu 
206
d. KUDEB’lerin Görevleri 
206
e. KUDEB’lerin Çalışma Şekli 
207
7. Alan Yönetimi, Müze Yönetimi ve Anıt Eser Kurulu 
208
8. İlgili Diğer Başlıca Kurum ve Kuruluşlar 
212
a. Kamu Kuruluşları 
212
b. Sivil Toplum Kuruluşları 
215
B. Sit Alanlarının ve Tarihsel Çevrenin Korunmasında Merkezi ve Yerel Yönetimlerin Rolü ve İşbirliği 
215
C. İdari İşlem Teorisi Bakımından Sit Kararının Hukuki Niteliği 
217
II. SİT TÜRLERİ VE BAŞLICA KULLANIM KARARLARI 
219
A. Sit Türleri 
219
1. Doğal Sitler 
219
a. Tanım 
219
b. Doğal Sit’in Başlıca Ölçütleri 
220
c. Doğal Sit’in Dereceleri ve Kullanım Kararları 
225
aa. I. Derece Doğal Sit 
226
bb. II. Derece Doğal Sit 
229
cc. III. Derece Doğal Sit 
230
d. Doğal Sit Alanlarındaki Başlıca Uygulamalar ve Sorunlar 
232
aa. Doğal Sit Alanı İrdeleme Çalışmaları 
232
bb. Doğal Sit Alanlarında Teknik Alt Yapı Faaliyetleri ve İskelelerin Durumu 
233
aaa. Teknik Alt Yapı Faaliyetleri 
233
bbb. İskelelerin Durumu 
234
cc. Doğal Sit Alanı-Orman Alanı İlişkisi 
236
dd. Doğal Sit Alanları ve Turizm Merkezleri 
239
ee. Doğal Sit Alanlarında Enerji Santrallerinin Durumu 
242
aaa. Rüzgar Enerjisi Santralleri 
242
bbb. Rüzgar Enerjisi Santralleri Dışında Kalan Enerji Santralleri 
243
aaaa. İlke Kararları ve Danıştay’ın Yaklaşımı 
243
bbbb. Kalkınma Planlarındaki Durum 
245
ff. Doğal Sit Alanlarında Ağaçlandırma, Tarım ve Hayvancılık Faaliyetlerinin Durumu 
245
aaa. Ağaçlandırma 
245
bbb. Tarım ve Hayvancılık Faaliyetleri 
247
gg. Doğal Sit Alanı ile Özel Çevre Koruma Alanının Çakışık Olması Halinde İmar Planlarını Hangi Merciin Onaylayacağı Sorunu 
250
ğğ. Madencilik Faaliyetleri 
252
hh. Satış-Kiralama Talepleri 
256
ıı. Otopark Sorunu 
261
2. Kentsel Sit 
262
a. Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları Temel İlkeleri 
264
b. Kentsel Sit Alanlarında Uygulama 
265
aa. Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları Belirlenmemiş Kentsel Sit Alanlarındaki Durum 
265
bb. Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartları Belirlenmiş Alanlar 
266
cc. Koruma Amaçlı İmar Planı Onaylanmış Alanlar 
267
c. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Yaptırılması 
267
d. Kentsel Sit Alanlarında Denetleme 
268
3. Tarihi Sit 
269
a. Tanım 
269
b. Tarihi Sit’lerde Koruma ve Kullanma Koşulları 
270
c. Fransa Örneğinde Tarihi Çevre Bilincinin Kökenleri ve Gelişimi 
270
4. Arkeolojik Sit 
272
a. Arkeolojik Sit’lerde Koruma ve Kullanma Koşulları 
273
aa. I. Derece Arkeolojik Sit 
273
bb. II. Derece Arkeolojik Sit 
274
cc. III. Derece Arkeolojik Sit 
274
dd. Kentsel Arkeolojik Sit 
276
b. İdarece Araştırma, Sondaj, Kazı İzni Verilmesi ve Süresi 
277
aa. Kazı İzninde Usul ve Kazı İzninin Devredilemeyeceği İlkesi 
279
bb. Araştırma, Sondaj ve Kazı İzninin Hükümsüzlüğü 
279
c. Arkeolojik Sit Alanlarında Açığa Çıkarılan Taşınır Kültür Varlıklarının Korunması 
280
d. Arkeolojik Sit Alanlarında Yapılaşma 
280
e. Baraj Altında Kalacak Sit Alanlarının Durumu 
284
g. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Arkeolojik Sit Alanlarında “Günübirlik Kullanım” Tesislerinin Kapsamı (701 s. KYK İlke Kararı) 
287
h. Arkeolojik Sit Alanlarındaki Sanatsal Faaliyetler, Surlar’ın Durumu ve Diğer Uygulamalar 
288
B. Kamu Hizmetlerinin Sunulması ve “İyi Yönetim Hakkı” Bağlamında Bilgi Edinme Hakkı ve Sit Kararları 
289
1. Kamu Hizmetlerinin Sunulması ve İyi Yönetim Hakkı 
290
2. Dilekçe Hakkı ve Bilgi Edinme Hakkı 
292
a. Dilekçe Hakkı 
292
b. Bilgi Edinme Hakkı 
293
C. Sit Alanı İlanının İmar Planlarına ve İmar Uygulamalarına Etkisi 
298
1. Sit İlanının İmar Planlarına Etkisi 
298
2. Sit Alanı İlân Edilen Yerlerde Koruma Amaçlı İmar Planı Yapılması Zorunluluğu 
300
a. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Hazırlanması 
300
aa. Temel İlkeler ve Hazırlık Aşaması 
300
bb. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Amaç, Hedef ve Yaklaşımları 
306
cc. Yetki ve Yöntem 
311
b. Koruma Amaçlı İmar Planlarına Katılım 
312
c. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Yapılma Süresi ve Karara Bağlanması 
313
d. Koruma Amaçlı İmar Planlarının Uygulanması Amacıyla Kamu Kurumları Arasında Taşınmaz Mal Devri 
318
e. Çevre Düzeni Planı-Koruma Amaçlı İmar Planı İlişkisi 
319
f. Koruma Amaçlı İmar Planlarının İçeriği, Sosyal Donatı ve Teknik Altyapı ile Planlarda Değişiklik Yapılması 
320
aa. Koruma Amaçlı İmar Planlarının İçeriği, Sosyal Donatı ve Teknik Altyapı 
320
bb. Koruma Amaçlı İmar Planında Değişiklik Yapılması 
323
g. Koruma Amaçlı İmar Planına İtiraz 
326
h. Uygulamanın Denetlenmesi 
327
3. Sit Kararının Devam Eden İnşaatlara Etkisi 
327
4. Sit Alanlarında Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Yapılanma Koşulları 
329
D. Sit Alanı İlanından Kaynaklanabilen Bazı Sorunlar 
329
1. Sit Sınırlarından Kaynaklanabilen Sorunlar (Büyük, Küçük Olma) ve Sit Sınırları ile Derecesinde Değişiklik Yapılması 
330
2. Cins Tashihi Taleplerinden Kaynaklanan Hukuki Sorunlar 
334
3. Sit Alanları ve Tahsis Uygulaması 
335
a. Tahsis Kavramı ve Başlıca Özellikleri 
335
b. Tahsis Kararının İdari İşlem Teorisi Bakımından İrdelenmesi 
338
c. Tahsisin Amacı 
339
d. Tahsisi Yapılamayacak Taşınmazlar 
341
e. Tahsis İşleminin Değiştirilmesi-Kaldırılması 
341
4. Sit Alanlarında Su Ürünleri Üretimi ve Yetiştirilmesinden Kaynaklanabilen Sorunlar 
343
5. Sit Alanlarında İfraz-Tevhid Uygulamaları 
343
a. İfraz 
343
b. Tevhid 
346
II. KORUNMASI GEREKLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARININ TESPİT VE TESCİLİ İLE YAPILAŞMA VE BAKIM-ONARIM İSTEMLERİNİN HUKUKİ REJİMİ 
348
A. Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Tespit ve Tescili 
348
1. Tespit 
348
2. Tescil 
353
3. Korumada “Yeteri Kadar Eser” Sorunu 
364
4. Tespit ve Korunma Aşamasında Dikkate Alınacak Esaslar 
366
B. Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının Guruplandırılması (I. ve II. Grup Yapılar) 
366
C. Sit Alanları Dışında ve Üzerinde Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı Bulunan Parsellerin Koruma Alanı ve Kesin Yapı Yasağı Çizgisinin Oluşturulması 
369
D. Yapılaşma İstemleri 
370
1. Tescilli Taşınmazlarda Yapılaşma İstemi, Projeler ve Fonksiyon Değişikliği 
370
2. Tescilli Eski Eserde Ek Yapılaşma İstemleri 
385
3. Tescilli Bitişiği veya Karşısındaki Taşınmazlarda Yapılaşma İstemleri 
386
5. Yapı Kullanma İzinleri 
391
E. Tescilli Taşınmazlara İlişkin Bakım ve Onarım İstemleri 
392
1. Sit Alanları ile Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bitişik Parselleri ile Koruma Alanlarındaki Tescilsiz Yapıların Bakım ve Basit Onarımları ve Müdahale Biçimleri 
393
2. Esaslı Onarım ve Esaslı Onarım İlkeleri 
397
3. Han’ların ve Çeşmelerin Durumu 
402
5. Bakım-Onarım Yükümlüğünün Yerine Getiremeyecek Olma Hâli 
405
6. Yok Olan Tescilli Yapılara İlişkin İşlemler 
405
7. Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması 
406
F. Tescilden Düşme 
409
G. İzinsiz Uygulama ve Müdahaleler 
411
IV. TAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARININ KORUNMASINA YÖNELİK BAŞLICA İLKELER 
417
A. Koruma-Kullanma Dengesinin Sağlanması İlkesi 
417
1. İlkenin Açıklanması 
417
2. “Yeteri Kadar” Korunma Alanı Oluşturma 
419
B. “Yıkmadan Korumanın Esas Olması” İlkesi 
419
1. İlkenin İçeriği 
419
2. “Yıkmadan Korumanın Esas Olması” İlkesi 
423
3. Tescilli Eski Eserin Yıkılmasından Kaynaklanan İdarenin Mâli Sorumluluğu ve Rücû Sorunu 
426
C. Tescilli Eski Esere Saygı Gösterilmesi İlkesi 
428
D. Doğal Sit Alanı Sınırlarının Belirlenmesinde “Parsel Ölçeğine Değil, Alan Ölçeğine Bakılması” İlkesi 
429
E. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının “Bulundukları Yerlerde Korunması” İlkesi 
431
1. İlkenin Açıklanması 
431
2. Tescilli Eski Eserden Kopan Parçaların Hukuki Rejimi-Kamu Malı ve Mütemmim Cüz İlişkisi 
432
F. Tescilli Eski Eserlerin Taks Oranlarının İmar Planı İle Getirilen Yapılaşma Oranlarına Göre Öncelikli Olduğu İlkesi 
436
Bölüm IIITAŞINMAZ KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI İLE İLGİLİ BAŞLICA HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER, KORUMA BÖLGE KURULU KARARLARINA KARŞI HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI VE YARGISAL DENETİM
I. İDARENİN BAŞLICA YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
439
A. Korumaya Yönelik Karar Alma Yükümlülüğü ve Genel-Özel Kanun İlişkileri 
439
B. Uygulamayı Denetleme Yükümlülüğü 
441
C. Teknik Eleman Yardımında Bulunma Yükümlülüğü 
442
D. İdarenin Mâli Kolaylık Sağlama Yükümlülüğü 
442
1. Katkı Payı 
443
2. Ödenek Yardımı 
446
3. Tazminat Ödeme 
446
4. Kredi Verme 
447
5. Onarım Yardımı Verme 
448
6. Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta Primi İşveren Payı ve Su Bedeli İndirimi ile Enerji Desteği Uygulaması 
451
7. Kültür Varlıklarına Yönelik Bağış ve Yardımların Gelir ve Kurumlar Vergisinden İndirim Esasları 
452
a. Gelir Vergisi Kanunu 
453
b. Kurumlar Vergisi Kanunu 
454
c. Ayni Olarak Yapılan Bağış ve Yardımlar 
455
d. Yabancı Para ile Yapılan Bağış ve Yardımlar 
456
e. Abide Eserin Kayıtlı Olduğu Kuruma Yapılan Bağış ve Yardımlar 
456
8. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Yönelik Başlıca Uluslararası Fonlar 
456
a. Küresel Miras Fonu 
456
b. Kültürel Miras Alanında Avrupa Birliği Fonları ve İdarenin Bilgilendirmesi 
458
aa. Kültür 2007 Programı 
458
bb. Avrupa Kültür Başkentleri 
458
cc. EUROMED Kültürel Miras Programı 
459
dd. UNESCO Dünya Mirası Fonu 
459
ee. Dünya Anıtlar Fonu 
460
E. Kültür Yatırım ve Girişimlerini Teşvik Yükümlülüğü 
461
F. Kamulaştırma Yükümlülüğü 
465
G. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının Görüntü Kirliliği ve İşgalden Koruma Yükümlülüğü İle Tabelaların Durumu 
469
H. Yaptırım Uygulama Yükümlülüğü 
470
II. MALİK VE DİĞER İLGİLİLERE YÖNELİK BAŞLICA YASAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 
472
A. YASAKLAR 
472
1. İzinsiz Müdahale ve Kullanma Yasağı 
472
2. Devir Yasağı 
473
3. Zilyetlik Yoluyla İktisap Yasağı 
473
a. 27.07.2004 Tarihli ve 5226 Sayılı Yasa Öncesi 
473
b. 27.07.2004 Tarih ve 5226 Sayılı Yasa Sonrası 
475
B. Yükümlülükler 
477
1. Haber Verme Yükümlülüğü 
477
2. Maliklerin İzin Verme Yükümlülüğü 
479
3. Koruma Bölge Kurulu Kararlarına Uyma Yükümlülüğü 
479
4. Özen Yükümlülüğü 
479
5. İzinsiz İnşai ve Fiziki Müdahalede Bulunmama Yükümlülüğü 
480
6. Tesisleri Devir Yükümlülüğü 
480
7. Müellif Mimarların Yükümlülükleri 
480
8. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlığının Bakım ve Onarımını Yapma Yükümlülüğü 
481
C. Haklar 
481
1. Mülkiyet Hakkı Hükümlerinden Yararlanma 
481
2. İntifa ve Kiraya Verme Hakkı 
481
3. Trampa Talep Etme Hakkı 
482
a. Trampa Edilebilecek Taşınmazlar 
487
b. Trampaya Konu Taşınmazların Belirlenmesi 
488
c. Başvurunun Şekli ve İnceleme 
489
d. Değer Takdiri 
489
e. Trampaya Konu Edilemeyecek Hazine Taşınmazları 
490
f. İlan ve Başvuru 
491
g. Bedele İtiraz 
492
h. Trampa 
492
4. “Hak Aktarımı” İsteme Hakkı 
492
6. Tescilli Eski Eserin Satın Alınmasını Talep Hakkı 
496
III. KORUMA BÖLGE KURULU KARARLARINA KARŞI HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI VE YARGISAL DENETİM 
497
A. Yargı Dışı Denetim Olarak İdari İtiraz ve Dava Açma Süresine Etkisi 
498
B. Sit Kararları ve Tescilli Taşınmazlarla İlgili İşlemlere Karşı Dava Açılması: Dava Dilekçesi 
501
2. Dava Dilekçesinin Verilebileceği Yerler 
502
3. Harç ve Posta Giderleri 
502
C. İptal Davasının Ön Koşulları Yönünden İrdelemeler 
503
1. Görev-Yetki 
503
a. Görev 
503
aa. Görevli Mahkeme 
503
bb. Görev Kurallarının İhlâli 
504
b. Yetki 
505
aa. Yetkili Mahkeme 
505
bb. Yetki Kurallarının İhlâli 
506
c. Görev-Yetki Konusunda Özel Durumlar 
507
aa. Davaların Birleştirilmesi 
507
bb. Mercî Tâyini 
507
2. İdarî Merci Tecavüzü 
508
3. Ehliyet 
508
a. Genel Olarak 
508
b. Tarafların Kişilik veya Niteliğinde Değişiklik 
515
4. Husûmet 
515
5. İcrai İşlem Olup Olmama 
517
6. Süreaşımı 
519
a. Sürenin Başlangıcı 
520
aa. Tebligat 
520
bb. Haricen Öğrenme 
522
b. Süreaşımının Uygulanmaması veya Hafifletilmesi 
524
aa. Yokluk 
524
bb. Çalışmaya Ara Verme Süresi 
525
cc. İYUK md.7/4 
525
dd. İdarî İtiraz Yoluna Başvurulması 
525
ee. Mücbir Sebep 
526
ff. İYUK md. 9/2 
526
7. İdari Yargıda Tek Dilekçe ile Dava Açma 
526
D. İptal Davasında Esasa İlişkin Koşulları 
532
1. Yetki 
532
2. Şekil 
538
3. Sebep 
541
4. Konu 
542
5. Amaç Unsuru ve Yapılaşma Baskısını Azaltma Amacıyla Doğal Sit Kararı Alınıp Alınamayacağı Sorunu 
543
E. Yürütmenin Durdurulması 
548
F. Yargılama Sürecinde Özellik Arz Edebilen Bazı Durumlar 
549
1. İspat Yükü ve Re’sen Araştırma İlkesi 
549
2. Davanın İhbarı ve Davaya Müdahale 
552
a. Davanın İhbarı 
552
b. Davaya Müdahale 
553
3. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 
555
G. Sit Alanları ve Taşınmaz Kültür Varlıklarına İlişkin Davalarda Bilirkişilik ve Sorunlar 
556
H. Ceza Davalarının Koruma Bölge Kurulu Kararlarına Etkisi 
562
İ. Koruma Kurulu Kararlarına Karşı İdare Mahkemelerinde Açılan Davaların Sonuçlandırılmasından Önce Kurula Yapılan Başvuruların Durumu ve Yargı ile İlgili İşlemler 
564
1. İdare Mahkemelerinde Açılan Davaların Sonuçlandırılmasından Önce Kurula Yapılan Başvuruların Durumu 
564
2. Yargı ile İlgili İşlemler 
566
J. Sit Alanı İçinde Bulunan Parsel İçin Açılan Davanın Sit Alanının Tamamına Etkisi 
567
K. İptal Kararının Hüküm ve Sonuçları 
567
1. İşlem Yönünden 
567
2. Kişiler Yönünden 
571
a. Taraflar Bakımından 
571
b. Üçüncü Kişiler Bakımından 
572
L. İptal Kararlarının Uygulanması 
572
SONUÇ VE ÖNERİLER 
577
Kaynakça 
599
Kavramlar Dizini 
609