Anonim Şirket Payının Rehni Dr. Ecem Kirkit  - Kitap

Anonim Şirket Payının Rehni

1. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
328
Barkod:
9789750280795
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
635,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Anonim şirketi payının rehni, pay hukuku ile rehin hukukunun kesişim noktasında yer alan bir konudur. Rehin hukukunun temel ilkeleri ışığında pay hukukunun değerlendirilmesi gerekir. Anonim şirket pay sahipliği, bir tür sübjektif haktır. Anonim şirket payının rehni ise Türk Medeni Kanunu anlamında bir tür hak rehnidir. Bazı pay türlerinin Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu kapsamında da rehnedilmeleri mümkündür. Avantaj ve dezavantajları değerlendirilerek hangi kanun kapsamında rehin tesis edileceğine taraflarca karar verilmektedir. 7262 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hamiline yazılı payların rehnini kural olarak etkilememekteyse de uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir takım uygulamalar yönünden değişikliğe yol açmıştır. Uygulamada çoğunlukla genel kredi sözleşmelerinde yer alan hükümlerle rehne konu edilmekteyse de bu hükümlerin geçerliliğinin denetlenmesi önem taşır. Genel işlem koşulları ve kelepçeleme sözleşmesi yönünden yapılacak denetim öne çıkmaktadır. Gelişen teknoloji anonim şirket payını da etkilemekte ve payın farklı mecralara aktarılması gündeme gelmektedir. Bu bağlamda, dijital payların ve merkezi olmayan özerk organizasyon (Dao) şeklinde kurulan anonim şirketlerin paylarının devri ve rehni yakın gelecekte önem kazanacaktır. Çalışmada, anonim şirket payının rehni konusu rehin hukuku temel alınarak pay hukukunun değerlendirilmesi usulüyle, temel doktriner görüş ayrılıkları, güncel sorunları ve gelişen teknoloji karşısında geleceği yönünden ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Pay Rehninde Tartışmalı Hususlar
.
Şirket ile Pay Sahibi Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği
.
Rehin Kapsamına Dâhil Olan Paya İlişkin Haklar
.
Pay Rehninin Hukuki Niteliği
.
Dijital Pay–İsviçre Hukukunda Dijital Pay
.
Merkezi Olmayan Özerk Organizasyon (DAO) Şeklinde Kurulan Şirket Payı
.
Dijital Payların Devri
.
Dijital Paylar Üzerinde Rehin Hakkının Kurulması
Kitabın İçindekileri
Takdim 
7
Önsöz 
9
Kısaltmalar 
18
Giriş
I. KONUNUN TANITIMI 
21
II. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI 
21
Birinci Bölüm
PAY, REHİN, PAY REHNİ KAVRAMLARI VE
PAY REHNİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
I. PAY KAVRAMI 
27
A. Genel Olarak Pay Kavramı 
27
B. Payın Çeşitli Anlamları 
29
1. Esas Sermayenin Bir Parçası Olarak Pay 
30
2. Pay Sahipliği Mevkisi Anlamında Pay 
31
3. Ortaklık Haklarını İçeren Belge Olarak Pay 
34
C. Pay Türleri 
36
1. Çıplak Pay 
36
2. Senede Bağlanmış Pay 
38
a. Hamiline Yazılı Pay Senedi 
38
b. Nama Yazılı Pay Senedi 
41
c. Bağlı Nama Yazılı Pay Senedi 
42
d. Gerçek (Rekta) Nama Yazılı Pay Senedi 
44
3. İlmühaberler 
45
4. Kaydi Pay 
46
5. Dijital Pay 
51
a. Genel Olarak Dijital Pay 
51
b. İsviçre Hukukunda Dijital Pay 
55
c. Merkezi Olmayan Özerk Organizasyon (DAO) Şeklinde Kurulan Şirket Payı 
56
D. Payın Hukuki İşlemlere Konu Olması 
56
1. Payın Devri 
56
a. Pay Senetlerinin Devri 
58
aa. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
58
aaa. Senet Zilyetliğinin Devri 
58
bbb. MKK’ya Bildirim 
59
bb. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
61
cc. Gerçek (Rekta) Nama Yazılı Pay Senedinin Devri 
62
dd. Bağlı Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri 
63
b. Kaydi Payların Devri 
63
c. Dijital Payların Devri 
65
d. Çıplak Payların Devri 
67
e. Meşru Hamil Görüntüsü Sağlayan Devir 
68
f. İnançlı Devir 
69
2. Payın Devir Dışında Konu Olabileceği Diğer Hukuki İşlemler 
70
a. Rehin 
71
b. İntifa Hakkı 
71
c. Faydalanmalı Rehin 
73
d. Usulsüz Rehin 
75
II. REHİN HAKKI VE TAŞINIR REHNİ KAVRAMI 
77
A. Genel Olarak Rehin Hakkı 
77
B. Taşınır Rehni 
78
1. Türk Medeni Kanunu Anlamında Taşınır Rehni 
78
a. Taşınır Rehni ve Hâkim Olan İlkeler 
78
aa. Alacağa Bağlılık İlkesi 
80
bb. Belirlilik İlkesi 
82
aaa. Rehin Konusunun Belirli Olması 
82
bbb. Alacağın Belirli Olması 
84
cc. Açıklık İlkesi 
85
dd. Güvenin Korunması İlkesi 
86
ee. Öncelik ilkesi 
87
ff. Rehin Yükünün (Teminatın) Bölünmezliği İlkesi 
88
gg. Tâlilik İlkesi 
89
b. Taşınır Rehni Türleri ve Pay Rehninin Tasnifi 
89
aa. Taşınır Rehni Türleri 
89
bb. Alacaklar ve Diğer Haklar Üzerinde Rehin ve Hukuki Niteliği 
90
cc. Alacaklar ve Diğer Haklar Üzerinde Rehin Hakkının Kurulması 
92
dd. Pay Rehninin Tasnifi 
93
2. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Anlamında Taşınır Rehni 
93
a. Genel Olarak 
93
b. Alacak Rehni 
101
c. Hak Rehni 
103
III. PAY REHNİ KAVRAMI 
103
A. Genel Olarak Pay Rehni 
103
B. Pay Rehninde Tartışmalı Hususlar 
104
1. Şirket ile Pay Sahibi Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği 
104
2. Rehin Kapsamına Dâhil Olan Paya İlişkin Haklar 
106
3. Pay Rehninin Hukuki Niteliği 
109
C. Taşınır Rehni Hükümleri Kapsamında Pay Rehni Kavramı 
111
D. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Kapsamında Pay Rehni 
112
E. Pay Rehnine Uygulanacak Hükümler 
114
İkinci Bölüm
PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI
I. GENEL OLARAK PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
117
II. ÇIPLAK PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
120
A. Rehin Sözleşmesi 
121
1. Rehin Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
121
2. Rehin Sözleşmesinin Tarafları ve Şekli 
123
3. Rehin Sözleşmesinin İçeriği 
125
B. Rehin Konusu Hakkın Devrinin Tabi Olduğu Şartların Yerine Getirilmesi 
126
C. Tasarruf Yetkisi 
126
1. Pay Senedine Bağlanmamış Çıplak Pay Üzerinde Rehin Hakkının İyi Niyetle Kazanılması 
127
2. Kıymetli Evrak Niteliğinde Olmayan Pay Senetlerine Bağlanmış Çıplak Pay Üzerinde Rehin Hakkının İyi Niyetle Kazanılması 
128
D. Sonradan Kıymetli Evrak Niteliğinde Senetler Çıkarılmasının Rehin Hakkı Bakımından Doğurduğu Sonuçlar 
129
III. SENEDE BAĞLANMIŞ PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
131
A. Kıymetli Evraka Özgü Yolla Rehin Tesisi (TMK m. 956) 
134
1. Hamiline Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkı Kurulması 
134
a. Pay Senetlerinin Zilyetliğinin Devri 
136
aa. Pay Senetlerinin Fiilî Teslimi 
137
bb. Araçların Teslimi 
137
cc. Temsilciye veya Yediemine Teslim 
137
dd. Kısa Elden Teslim 
138
ee. Birlikte Zilyetlik 
139
ff. Zilyetliğin Havalesi 
139
gg. Hükmen Teslim 
141
b. Tasarruf Yetkisi 
141
aa. Hamiline Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkının İyi Niyetle Kazanılması 
141
bb. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Rehninde Hakkın İçeriğine İlişkin Olarak İyi Niyetin Korunması 
144
2. Nama Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkı Kurulması 
145
a. Zilyetliğin Devri 
145
b. Ciro veya Devir Beyanı 
145
aa. Ciro 
145
aaa. Rehin Cirosu 
146
bbb. Temlik Cirosu (Gizli Rehin Cirosu) 
148
ccc. Beyaz Ciro 
149
ddd. Tahsil Cirosu 
150
bb. Yazılı Devir Beyanı 
151
aaa. Devir Beyanı 
151
bbb. Rehin Beyanı 
153
c. Pay Defterine Kayıt 
154
d. Tasarruf Yetkisi 
155
aa. Nama Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkının İyiniyetle Kazanılması 
155
bb. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Rehninde Hakkın İçeriği Bakımından İyiniyetin Korunması 
156
3. Gerçek (Rekta) Nama Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkının Kurulması 
156
a. Zilyetliğin Devri 
157
b. Devir Beyanı 
157
c. Tasarruf Yetkisi 
158
aa. Gerçek Nama Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Rehin Hakkının İyiniyetle Kazanılması 
159
bb. Gerçek Nama Yazılı Pay Senetlerinin Rehninde Hakkın İçeriği Bakımından İyiniyetin Korunması 
159
4. Bağlı Nama Yazılı Pay Senetlerinin Üzerinde Rehin Hakkı Kurulması 
160
B. Kıymetli Evraka Özgü Olmayan Yolla Rehin Tesisi (TMK m. 955) 
167
IV. İLMÜHABERLER, KUPONLAR VE TALONLAR ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
167
A. İlmühaberler Üzerinde Rehin Hakkının Kurulması 
167
1. İlmühaberler Üzerinde Rehin Hakkının Kurulması 
167
2. Asıl Senetlerin Çıkarılması Halinde Rehnin, Rehin Verenin ve Rehinli Alacaklının Durumları 
168
B. Kuponlar ile Talonlar Üzerinde Rehin Hakkı Kurulması 
168
V. KAYDİLEŞTİRİLMİŞ PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
170
A. Menkul Kıymetlerin Kaydi Değer Haline Getirilmesi 
170
B. Kaydi Değer Haline Getirilmiş Paylar Üzerinde Rehin Hakkı Kurulması 
172
C. Kaydileştirilmiş Payın Rehninde Lex Commissoria Yasağı 
175
VI. DİJİTAL PAYLAR ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
176
VII. PAY ÜZERİNDE ART REHİN VE ALT REHİN HAKKI KURULMASI 
179
A. Pay Üzerinde Art Rehin Hakkı Kurulması 
179
B. Pay Üzerinde Alt Rehin Hakkı Kurulması 
182
C. Kaydi Paylar Üzerinde Art ve Alt Rehin Hakkı Kurulması 
183
VIII. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU KAPSAMINDA PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKININ KURULMASI 
184
A. Rehin Sözleşmesi 
184
1. Rehin Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
184
2. Rehin Sözleşmesinin Tarafları 
185
3. Rehin Sözleşmesinin Şekli 
187
4. Rehin Sözleşmesinin İçeriği 
190
B. Rehin Sözleşmesinin Sicile Tescili 
192
IX. PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKI KURULMASINDA ŞİRKETİN ROLÜ 
193
A. Rehnin Şirkete Bildirilmesi 
194
B. Rehnin Pay Defterine İşlenmesi 
196
C. Anonim Şirketin Rehne Onay Vermesi 
198
X. KREDİ KURULUŞLARINCA PAY ÜZERİNDE REHİN HAKKI KURULMASI 
200
A. Sözleşme Özgürlüğü, Genel İşlem Koşulları, Kişilik Hakları ve Rehin Hukuku İlişkisi 
200
B. Kredi Kuruluşlarınca Kurulan Rehin Hakkının Geçerliliği 
204
C. Lombard Kredisi, Gelecekte Doğacak Alacaklar İçin Rehin Hakkı Kurulması 
209
1. Lombard Kredisi 
209
2. Gelecekte Doğacak Alacaklar İçin Anonim Şirket Payının Rehni 
211
Üçüncü Bölüm
PAY REHNİNİN KAPSAMI, İŞLEYİŞİ, ETKİLERİ VE SONA ERMESİ
I. PAY REHNİNİN KAPSAMI 
213
A. Türk Medeni Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Pay Rehninin Kapsamı 
213
1. Rehinle Temin Edilen Alacak Bakımından Kapsamı 
213
a. Genel Olarak 
213
b. Temin Edilen Alacağın Kapsamındaki Kalemler 
214
aa. Asıl Alacak 
214
bb. Sözleşme Faizleri 
215
cc. Takip Giderleri 
216
dd. Gecikme Faizi 
216
ee. Cezai Şart 
217
ff. Diğer Kalemler 
217
2. Rehnin Pay Bakımından Kapsamı 
218
a. Malvarlığına İlişkin Haklar Bakımından Kapsam ve Etkisi 
220
aa. Kâr Payı Hakkı 
220
aaa. Genel Olarak Kâr Payı Hakkı 
220
bbb. Rehnin Kâr Payı Bakımından Kapsam ve Etkisi 
221
bb. Tasfiye Payı Hakkı 
229
cc. Hazırlık Dönemi Faizi 
229
dd. Yeni Pay Alım Hakkı 
230
ee. Bedelsiz (Gratis) Payları Edinme Hakkı 
230
ff. Tesislerden Faydalanma Hakkı 
230
b. Rehnin Yönetime İlişkin Haklar Bakımından Kapsam ve Etkisi 
230
aa. Katılma Hakları 
231
aaa. Genel Kurula Katılma, Konuşma, Öneride Bulunma Hakkı 
231
bbb. Oy Hakkı 
235
bb. Aydınlatıcı Haklar 
237
aaa. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı 
237
bbb. Özel Denetim İsteme Hakkı 
237
cc. Koruyucu Haklar 
238
aaa. Dava Hakları 
238
bbb. Müktesep Haklar, Vazgeçilmez Haklar, Azlık Hakları 
239
ccc. Rehin Alanın Koruyucu Haklardan Faydalanamaması Karşısında Rehin Hakkının Korunması 
240
B. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Pay Rehninin Kapsamı 
242
II. ANONİM ŞİRKET PAYI ÜZERİNDE REHİN HAKKI İKTİSABININ SINIRLARI 
244
A. Şirketin Kendi Payı Üzerinde Rehin Hakkı İktisap Etmesi 
244
B. Bankaların Doğrudan veya Dolaylı Sahiplerinin Paylarını Rehin Olarak Kabul Etmesi 
248
III. REHİNLİ ALACAKLININ MENFAATİNİN REHİN SÖZLEŞMESİ YOLUYLA KORUNMASI 
248
A. Rehinli Alacaklının Oy Kullanma Hakkının Tanınması Yoluyla Korunması 
249
B. Rehinli Alacaklının Oy Sözleşmesi Yoluyla Korunması 
250
C. Rehinli Alacaklının Ek Teminat Hükmü (Margin Call) Yoluyla Korunması 
251
IV. TİCARET HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN HALLERDE REHNİN DURUMU 
252
A. Sermaye Koyma Borcunun İfa Edilmemesi 
252
B. İkincil (Tali) Yükümlülükler 
253
C. Esas Sermayenin Artırılması 
255
1. Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımı 
256
2. Şarta Bağlı Sermaye Artırımı 
258
3. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı 
259
D. Esas Sermayenin Azaltılması 
261
E. Birleşme 
262
F. Bölünme 
264
G. Şirketin Tür Değiştirmesi 
266
H. Şirketin Sona Ermesi 
267
V. PAY REHNİNİN SONA ERMESİ 
272
A. Rehin Hukukundan Kaynaklı Sebeplerle Sona Ermesi 
272
1. Rehinle Temin Edilen Alacağın Sona Ermesinin Rehin Hakkına Etkisi 
272
2. Rehnedilen Payın Ortadan Kalkması 
274
3. Rehinli Alacaklının Feragati veya Tarafların Anlaşarak Rehin Hakkını Sona Erdirmesi 
275
4. Borcun Üstlenilmesi (Borcun Nakli) 
276
5. Sürenin Dolması veya Bozucu Şartın Gerçekleşmesi 
279
6. Rehinle Temin Edilen Alacağın Alacaklısı ile Pay Sahibi Sıfatlarının Birleşmesi 
279
7. Rehin Zilyetliğinin Kaybedilmesi 
280
a. Rehin Zilyetliğinin Sürekli Olarak Kaybedilmesi 
280
b. Rehin Hükümlerinin Askıda Kalması 
282
8. Rehnin Paraya Çevrilmesi 
284
a. Cebri İcra Yoluyla Paraya Çevrilmesi 
284
b. Özel Satış Yoluyla Paraya Çevrilmesi 
288
aa. Özel Satış Yetkisi Verilmesinin Hukuki Değerlendirmesi 
288
bb. Özel Satış Yoluyla Para Çevirme Usulü 
290
B. Ticaret Hukukuna Özgü Sona Erme Sebepleri 
294
C. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Çerçevesinde Pay Rehninin Sona Ermesi 
294
1. Pay Rehninin Sona Ermesinde Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Çerçevesinde Öngörülen Farklılıklar 
294
2. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Çerçevesinde Temerrüt Sonrası Alacaklının Sahip Olduğu Haklar 
295
a. Mülkiyetin Devri Talebi 
297
b. Alacağın Varlık Yönetim Şirketine Devri 
301
c. Genel Hükümler Çerçevesinde Takip Yapılması 
302
VI. TÜRK MEDENİ KANUNU VE TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU KAPSAMINDA PAY REHNİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 
307
Sonuç 
311
Kaynakça 
317
Kavramlar Dizini 
333